KHÁI NIỆM ACID-BASE
1. KHÁI NIỆM ACID- BASE THEO BRONSTED –
LOWRY(1923)
Acid là những tiểu phân có khuynh hướng cho Proton.
Base khuynh hướng nhận proton
HA
Acid liên hợp
CH3COOH
H
Proton
H+
A
Base liên
hợp
CH3COO-
CH3OH
CH3O-
NH4+
NH3
CH3-O+HCH3
CH3-O-CH3
THEO BRONSTED – LOWRY
Nước là dung môi lưỡng tính
H2O
CH3COOH
H2 O
acid
base
CH3COO
H2O
base
acid
H
OH
CH3COO
CH3COOH
H3O
OH
THEO BRONSTED – LOWRY
Một acid rất mạnh thì base liên hợp của nó rất yếu và
ngược lại.
HCl
H+ + Cl- CH3COOH
CH3COO- + H+
acid mạnh
base yếu
acid yếu base mạnh
-HCO
CO32- + HOH
+ -OH
3
base
-CH CH=O
CH3CH=O + -OH
+ H2O
2
acid
C2H5OH + -OH
C2H5O- + H2O
acid yếu
base yếu base mạnh acid mạnh
2.KHÁI NIỆM ACID – BASE THEO LEWIS
Base là phân tử có khả năng cung cấp đôi điện tử(có đôi
điện tử p cô lập)
HO- , NH3 , R-NH2, ROH, RO- , R-O-R’ ,
Acid là phân tử có nguyên tử mà điện tử ở lớp ngoài cùng
chưa đầy đủ (có khả năng kết hợp với cặp điện tử của
base)
BF3 , AlCl3, FeCl3, ZnCl2, SO3
Acid Lewis có khả năng tạo liên kết cộng hóa trị với các
H
F
F
base Lewis H
H N
B
H
F
F
H N
B
H
F
F
2.KHÁI NIỆM ACID – BASE THEO LEWIS
Acid phân ly trong nước, bị hydrat hóa.
HA
H+ + A-
OH2
O
H
H
H2O
H
H
O
H
O H A H O
H
H
OH2
H3O(H2O)n
H
O
H
A(H2O)n
3. HẰNG SỐ CÂN BẰNG ACID- BASE.
HA
Ka
H+ + A-
[H+][A-]
Ka =
[HA]
Sử dụng pKa = -lgKa để đánh giá độ mạnh yếu của acid
Ka > 1 acid mạnh
pKa < -1
Ka < 10-4 acid yếu
pKa > 4
Giá trị Ka rất bé: acid rất yếu
HẰNG SỐ CÂN BẰNG ACID- BASE.
Hằng số cân bằng của base
B + H2O Ka
BH+ + HO+
-
[BH ][HO ]
Kb =
[B]
Sử dụng pKb= -lgKb để đánh giá độ mạnh yếu
của base
Kb càng lớn thì tính base càng yếu và ngược lại
Bảng giá trị Ka và ảnh hưởng các hiệu ứng đến
tính acid trang 52,53