Đánh giá ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (BĐKH) và phát triển kinh tế xã hội đến sự thiếu hụt nước cấp hồ chứa quan sơn, huêện mỹ đức, thành phố hà nội

L I CAM OAN
Tôi là Bùi

ình Hoàng, tôi xin cam đoan đ tài lu n v n c a tôi là do tôi làm.

Nh ng k t qu nghiên c u là trung th c.Trong quá trình làm tôi có tham kh o các tài
li u liên quan nh m kh ng đ nh thêm s tin c y và c p thi t c a đ tài. Các tài li u
trích d n rõ ngu n g c và các tài li u tham kh o đ

c th ng kê chi ti t. Nh ng n i

dung và k t qu trình bày trong Lu n v n là trung th c, n u vi ph m tôi xin hoàn toàn
ch u trách nhi m.
Hà N i, tháng 5 n m 2016
Tác gi

Bùi ình Hoàng

i


L IC M
Sau m t th i gian h c t p, nghiên c u, đ
cô giáo tr

ng

N
c s gi ng d y, giúp đ c a các th y

i h c Th y L i và s c g ng, n l c c a b n thân, đ n nay lu n v n

“ ánh giá nh h
đ n s thi u h t n

ng c a bi n đ i khí h u (B KH) và phát tri n kinh t - xã h i
c c p h ch a Quan S n, huy n M

c, Tp Hà N i” đã hoàn

thành.
Tác gi xin chân thành c m

n các th y cô giáo, gia đình, b n bè, đ ng

nghi p đã t o đi u ki n cho tác gi trong su t quá trình h c t p và th c hi n lu n
v n.

c bi t, tác gi xin bày t lòng bi t n chân thành đ n th y giáo, TS. Lê V n

Chín, ng

i đã t n tình h

ng d n, giúp đ tác gi trong quá trình th c hi n lu n

v n.
V i th i gian và ki n th c có h n, ch c ch n không tránh kh i nh ng sai sót và
khi m khuy t, tác gi r t mong nh n đ

c nhi u ý ki n đóng góp c a th y cô giáo, các

cán b khoa h c và đ ng nghi p đ lu n v n đ

c hoàn thi n h n.

Xin chân thành c m n!
Hà N i, tháng 5 n m 2016
Tác gi

Bùi ình Hoàng

ii


M

M CL C

U .........................................................................................................................1

1. TÍNH C P THI T C A

TÀI ...............................................................................1

2. M C ÍCH VÀ PH M VI NGHIÊN C U C A

TÀI .......................................2

2.1. M c đích ...................................................................................................................2
2.2. Ph m vi nghiên c u ..................................................................................................3

3. CÁCH TI P C N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U .........................................3

3.1. Cách ti p c n ............................................................................................................3
3.2. Ph
CH

ng pháp nghiên c u: .........................................................................................3
NG 1: T NG QUAN ...........................................................................................4

1.1. T ng quan v bi n đ i khí h u .................................................................................4
1.1.1. Tình hình bi n đ i khí h u trên th gi i ................................................................4
1.1.2. Tình hình bi n đ i khí h u t i Vi t Nam ...............................................................5
1.2. Các nghiên c u v Bi n đ i khí h u .......................................................................11
1.2.1. T ng quan các nghiên c u v B KH trên th gi i ............................................11
1.2.2. T ng quan các nghiên c u v B KH
1.2.3. Các k ch b n B KH

Vi t Nam ..............................................11

Vi t Nam ........................................................................12

CH

NG 2: HI N TR NG C P N

2.1.

c đi m t nhiên, hi n tr ng h th ng công trình thu l i h ch a Quan S n,

huy n M
2.1.1.

C C A H CH A QUAN S N ...............17

c, Hà N i. ................................................................................................17
c đi m t nhiên................................................................................................17

2.1.2. Hi n tr ng công trình th y l i h ch a Quan S n ..............................................20
2.2. Tính toán các y u t khí t

ng th y v n ................................................................23

2.2.1. Nhi t đ không khí ..............................................................................................23
2.2.2. Ch đ gió ............................................................................................................23
2.2.3.

m không khí .................................................................................................24

2.2.4. N ng.....................................................................................................................24
2.2.5. B c h i.................................................................................................................24
2.2.6. Tính toán m a t

i thi t k .................................................................................24

2.2.7. Tính toán ngu n n

c đ n h Quan S n .............................................................30

2.3. Tính toán nhu c u n

c c a các đ i t

ng dùng n

iii

c trong h th ng ..................42


2.3.1. Tính toán nhu c u n

c cho cây tr ng th i k n n ............................................. 42

2.3.2. Tính toán nhu c u n

c cho sinh ho t ................................................................ 55

2.3.3. Tính toán nhu c u n

c cho sinh ho t c a khách du l ch ................................... 56

2.3.4. T ng h p nhu c u dùng n

c toàn h th ng ....................................................... 58

2.4. Tính toán s b cân b ng n

c c a h ch a Quan S n trong đi u ki n hi n t i. .. 59

2.5. ánh giá, xác đ nh s thi u h t n
CH

NG 3:

N NG C P N

ÁNH GIÁ

NH H

c c p c a h ch a Quan S n ......................... 60
NG C A BI N

I KHÍ H U

N KH

C C A H CH A QUAN S N.................................................... 62

3.1. Tính toán nhu c u n

c theo các k ch b n B KH và chi n l

c phát tri n kinh t

c a vùng ........................................................................................................................ 62
3.1.1. L a ch n k ch b n B KH ................................................................................... 62
3.1.2. Tính toán yêu c u dùng n

c c a toàn h th ng trong t

3.1.3. T ng h p nhu c u dùng n

c toàn h th ng trong t

3.2. Tính toán ngu n n

cđ nd

i nh h

ng lai ........................ 65

ng lai .............................. 69

ng c a B KH và chi n l

c phát tri n

kinh t c a vùng ............................................................................................................ 71
3.2.1. Tính toán ngu n n

c đ n th i k 2030 d

i nh h

ng c a bi n đ i khí h u . 71

3.2.2. Tính toán ngu n n

c đ n th i k 2050 d

i nh h

ng c a bi n đ i khí h u . 71

3.3. Tính toán cân b ng n

c theo các k ch b n B KH và phát tri n kinh t - xã h i. 72

3.3.1. M c đích, ý ngh a ................................................................................................ 72
3.3.3. Xác đ nh dung tích ch t c a h ch a .................................................................. 73
3.3.4. Xác đ nh dung tích h u ích v i yêu c u c p n

c c đ nh ................................. 76

3.3.5.Tính toán cân b ng n

c, xác đ nh dung tích h u ích V hi th i k 2030 ............. 83

3.3.6. Tính toán cân b ng n

c, xác đ nh dung tích h u ích Vhi th i k 2050 ........... 85

3.3.7. So sánh s t ng, gi m dung tích h u ích t i các th i k 2030, 2050 so v i th i
k n n. ........................................................................................................................... 86
3.4.

ánh giá và xác đ nh l

ng n

c thi u h t c a h ch a theo các k ch b n B KH

và PTKT ........................................................................................................................ 87
3.5.

xu t các gi i pháp công trình và phi công trình phù h p nh m gi m nh s

thi u h t n

c c p c a h ch a Quan S n trong đi u ki n B KH và phát tri n kinh t

- xã h i ........................................................................................................................... 87
3.5.1. Gi i pháp công trình ............................................................................................ 87

iv


3.5.2 Gi i pháp phi công trình .......................................................................................88
3.6. Áp d ng các gi i pháp đã đ xu t vào tính toán .....................................................89
3.6.1.

i v i th i k hi n t i ........................................................................................89

3.6.2.

i v i th i k 2030............................................................................................90

3.6.3.

i v i th i k 2050............................................................................................91

K T LU N, KI N NGH .............................................................................................93
I. K t lu n ......................................................................................................................93
II. Ki n ngh ...................................................................................................................94
TÀI LI U THAM KH O .............................................................................................97
PH L C ......................................................................................................................98
PH L C 1: K T QU TÍNH TOÁN T N SU T LÝ LU N ..................................98
PH L C 2: K T QU TÍNH TOÁN NHU C U N
PH L C 3: THÔNG S H CH A N

C CHO CÂY TR NG .....108

C ..........................................................115

v


DANH M C B NG BI U
B ng 1.1. M c thay đ i k ch b n v nhi t đ (oC) và l

ng m a n m (%) theo k ch

b n B2............................................................................................................................ 15
B ng 1.2. M c t ng nhi t đ trung bình n m (0C) ....................................................... 15
B ng 1.3. M c thay đ i l

ng m a n m (%)................................................................ 16

B ng 2.1. Thông s k thu t h Quan S n ................................................................... 21
B ng 2.2: Thông s đ p chính ....................................................................................... 21
B ng 2.3: Thông s tràn x l ....................................................................................... 21
B ng 2.4. Thông s k thu t các c ng l y n
B ng 2.5.

c ........................................................... 22

c tr ng nhi t đ không khí tr m M

B ng 2.6. T c đ gió trung bình, l n nh t tr m khí t
B ng 2.7.

c tr ng đ

mt

c. ............................................... 23
ng M

c ............................. 24

ng đ i trung bình, nh nh t tr m M

B ng 2.8. S gi n ng trung bình ngày t i tr m M

c................... 24

c ............................................. 24

B ng 2.9. B c h i trung bình tháng nhi u n m ............................................................ 24
B ng 2.10. K t qu tính toán các thông s th ng kê X , C v ,C s th i k n n .................. 27
B ng 2.11. B ng th ng kê ch n mô hình m a đ i di n ng v i t ng th i v trong th i
k n n ............................................................................................................................ 28
B ng 2.12. B ng t ng h p m a thi t k theo tháng th i k n n (1980 –1999) ng v i
t n su t P=85% .............................................................................................................. 29
B ng 2.13. K t qu tính toán các thông s th ng kê X , C v ,C s th i k hi n t i............ 30
B ng 2.14. B ng th ng kê ch n mô hình m a đ i di n ng v i t ng th i v trong th i
k hi n t i ...................................................................................................................... 30
B ng 2.15. B ng t ng h p m a theo tháng thi t k

ng v i t n su t P=85% th i k

hi n t i ........................................................................................................................... 30
B ng 2.16.T ng h p các thông s dòng ch y n m l u v c h ch a n

c Quan S n

th i k n n ..................................................................................................................... 36
B ng 2.17: Phân ph i dòng ch y đ n h Quan S n th i k n n.................................. 40
B ng 2.18.T ng h p các thông s dòng ch y n m l u v c h ch a n

c Quan S n

th i k hi n t i ............................................................................................................... 41
B ng 2.19: Phân ph i dòng ch y đ n h Quan S n th i k hi n t i ........................... 41
B ng 2.20. Th i v cây tr ng ........................................................................................ 50
vi

B ng 2.21.

m đ t canh tác ......................................................................................50

B ng 2.22. Th i k sinh tr

ng và h s cây tr ng c a lúa ..........................................50

B ng 2.23. Th i k và h s cây tr ng c a cây tr ng c n .............................................51
B ng 2.24. Chi u sâu b r c a cây tr ng c n...............................................................51
B ng 2.25. Ch tiêu c lý c a đ t ..................................................................................51
B ng 2.26: C c u cây tr ng th i k n n ......................................................................52
B ng 2.27: C c u cây tr ng th i k hi n t i ................................................................52
B ng 2.28: T ng h p m c t

i cho lúa v chiêm th i k n n ......................................52

B ng 2.29: T ng h p m c t

i cho lúa v mùa th i k n n .........................................52

B ng 2.30: T ng h p m c t

i cho ngô chiêm th i k n n ..........................................53

B ng 2.31: T ng h p m c t

i cho cây đ u t

B ng 2.32: T ng h p m c t

i cho rau v đông ..........................................................53

ng mùa th i k n n ............................53

B ng 2.33: T ng h p nhu c u n

c cho các lo i cây tr ng ..........................................53

B ng 2.34: T ng h p nhu c u n

c cho nông nghi p th i k n n ...............................54

B ng 2.35: T ng h p nhu c u n

c cho các lo i cây tr ng ..........................................54

B ng 2.36: T ng h p nhu c u n

c cho nông nghi p th i k hi n t i .........................55

B ng 2.37. B ng k t qu yêu c u n

c cho sinh ho t ( 103m3) ....................................56

B ng 2.38. B ng k t qu yêu c u n

c cho sinh ho t th i k hi n t i ( 103m3) ...........56

B ng 2.39. B ng k t qu yêu c u n

c cho khách du l ch ...........................................57

B ng 2.40. B ng k t qu yêu c u n

c cho khách du l ch th i k hi n t i ................58

B ng 2.41. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i m t ru ng c a h th ng th i

k n n ............................................................................................................................58
B ng 2.42. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i công trình đ u m i c a toàn

h th ng th i k n n ......................................................................................................58
B ng 2.43. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i m t ru ng c a h th ng th i

k hi n t i ......................................................................................................................59
B ng 2.44. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i công trình đ u m i c a toàn

h th ng th i k hi n t i ................................................................................................59
B ng 2.45. K t qu tính toán cân b ng n

c s b trong th i k hi n t i – h Quan

S n .................................................................................................................................60
B ng 3.1: M c t ng nhi t đ trung bình (°C) so v i th i k 1980-1999

vii

các vùng khí


h u theo các k ch b n phát th i trung bình B2 .............................................................. 63
B ng 3.2: Nhi t đ tr m M

c các n m trong t

ng lai theo k ch b n phát th i trung

bình (°C) ........................................................................................................................ 63
B ng 3.3: M c thay đ i l

ng m a (%) so v i th i k 1980-1999

các vùng khí h u

theo các k ch b n phát th i trung bình (B2) .................................................................. 64
B ng 3.4: L

ng m a trong t

B ng 3.5: T ng h p nhu c u n

ng lai theo k ch b n phát th i trung bình (B2) ........... 64
c cho các lo i cây tr ng th i k 2030....................... 65

B ng 3.6: C c u s d ng đ t th i k 2030 ................................................................. 65
B ng 3.7. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i m t ru ng c a h th ng th i

k 2030 .......................................................................................................................... 65
B ng 3.8: T ng h p nhu c u n

c cho các lo i cây tr ng th i k 2050....................... 66

B ng 3.9: C c u s d ng đ t th i k 2050 ................................................................. 66
B ng 3.10. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i m t ru ng c a h th ng th i

k 2050 .......................................................................................................................... 66
B ng 3.11: B ng k t qu yêu c u n

c cho sinh ho t th i k 2030( 103m3)................ 68

B ng 3.12: B ng k t qu yêu c u n

c cho khách du l ch th i k 2030( 103 m3)....... 68

B ng 3.13: B ng k t qu yêu c u n

c cho sinh ho t th i k 2050 (103 m3)............... 68

B ng 3.14: B ng k t qu yêu c u n

c cho ngành du l ch th i k 2050 (103 m3) ...... 69

B ng 3.15: B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c toàn h th ng th i k 2030 .... 69

B ng 3.16. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i công trình đ u m i c a toàn

h th ng th i k 2030 .................................................................................................... 70
B ng 3.17: B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c toàn h th ng th i k 2050 .... 70

B ng 3.18. B ng k t qu t ng h p yêu c u dùng n

c t i công trình đ u m i c a toàn

h th ng th i k 2050 .................................................................................................... 70
B ng 3.19. T ng h p các thông s dòng ch y n m l u v c h ch a n

c Quan S n

th i k 2030 ................................................................................................................... 71

B ng 3.20. Phân ph i dòng ch y đ n h Quan S n th i k 2030 k ch b n phát th i
trung bình(B2). .............................................................................................................. 71
B ng 3.21. T ng h p các thông s dòng ch y n m l u v c h ch a n

c Quan S n

th i k 2050 ................................................................................................................... 72
B ng 3.22. Phân ph i dòng ch y đ n h Quan S n th i k 2050 k ch b n phát th i

viii


trung bình(B2). ..............................................................................................................72
B ng 3.23. Quan h gi a cao trình và dung tích h , di n tích h .................................77
B ng 3.24. Xác đ nh dung tích h u ích V hi khi ch a tính t n th t ...............................78
B ng 3.25. Xác đ nh t n th t do th m và b c h i .........................................................80
B ng 3.26. Xác đ nh dung tích h u ích V hi khi tính đ n t n th t .................................81
B ng 3.27. Xác đ nh t n th t do th m và b c h i (l n 2)..............................................82
B ng 3.28. Xác đ nh dung tích hi u d ng V hd khi tính đ n t n th t (l n 2) .................82
B ng 3.29. K t qu tính toán dung tích h u ích c a h ch a n
đ n t n th t th i k 2030 d

c Quan S n khi tính

i tác đ ng c a Bi n đ i khí h u......................................83

B ng 3.30. K t qu tính toán dung tích h u ích V hi khi tính đ n t n th t th i k 2030
d

i tác đ ng c a B KH và phát tri n kinh t xã h i ..................................................84

B ng 3.31. K t qu tính toán dung tích h u ích c a h ch a n
đ n t n th t th i k 2050 d

c Quan S n khi tính

i tác đ ng c a Bi n đ i khí h u......................................85

B ng 3.32. K t qu tính toán dung tích h u ích V hi khi tính đ n t n th t th i k 2050
d

i tác đ ng c a B KH và phát tri n kinh t xã h i ..................................................86

B ng 3.33. B ng so sánh dung tích h u ích c a h Quan S n th i k 2030 và 2050 so
v i th i k n n d

i tác đ ng c a bi n đ i khí h u ......................................................86

B ng 3.34. B ng so sánh dung tích h u ích c a h Quan S n th i k 2030 và 2050 so
v i th i k n n d

i tác đ ng c a bi n đ i khí h u và phát tri n kinh t xã h i ..........86

B ng 3.35. Xác đ nh dung tích hi u d ng V hd khi tính đ n t n th t th i k hi n t i ....90
(tr

ng h p thay đ i c c u cây tr ng t 10% lúa sang ngô) .......................................90

B ng 3.36. Xác đ nh dung tích hi u d ng V hd khi tính đ n t n th t th i k 2030........90
(tr

ng h p thay đ i c c u cây tr ng t 21% lúa sang ngô) .......................................90

B ng 3.37. Xác đ nh dung tích hi u d ng V hd khi tính đ n t n th t th i k 2050........91
(tr

ng h p thay đ i c c u cây tr ng t 40,1% lúa sang ngô) ....................................91

ix


DANH M C HÌNH V
Hình 1.1: Môi tr

ng tr

c đây ...................................................................................... 4

Hình 1.2: Môi tr

ng hi n t i ......................................................................................... 4

Hình 1.3. M c thay đ i nhi t đ (oC) tháng trong th k 21

khu v c Hà N i theo

k ch b n trung bình [7] .................................................................................................. 15
Hình 1.4. M c thay đ i l

ng m a (%) tháng trong th k 21

khu v c Hà N i theo

k ch b n trung bình [7] .................................................................................................. 16
Hình 2.1: V trí h Quan S n, xã H p Ti n, huy n M

c, Hà N i .......................... 17

Hình 2.2: Mô hình phân ph i dòng ch y n m thi t k th i k n n ............................... 40
Hình 2.3: Mô hình phân ph i dòng ch y n m thi t k th i k hi n t i ........................ 42
Hình 3.1. Các m c n

c đ c tr ng và thành ph n dung tích h ch a .......................... 73

Hình 3.2: S đ nguyên lý đi u ti t n m m t l n, ph
Hình 3.3: Bi u đ đ

ng án tr s m ......................... 77

ng quan h W~ Z ~ F................................................................. 78

x


DANH M C VI T T T
B KH
IPCC

Bi n đ i khí h u
y ban liên chính ph v Bi n đ i khí h u

SRES

Báo cáo v k ch b n phát th i

TNMT

Tài nguyên môi tr

ng

BSH

ng b ng sông H ng

BSCL

ng b ng sông C u Long

UNDP

Ch

ng trình Phát tri n Liên H p Qu c t i Vi t Nam

WMO

T ch c khí t

ng th gi i

xi



M
1. TÍNH C P THI T C A

U

TÀI

Bi n đ i khí h u (B KH) là m t trong nh ng thách th c l n nh t đ i v i nhân lo i
trong th k 21. Hi n nay trên th gi i đã có nhi u nghiên c u v B KH tác đ ng đ n
các l nh v c và đ i s ng c a con ng

i. Hi n t

ng th c t và k t qu nghiên c u đã

ch ra r ng B KH tác đ ng nghiêm tr ng t i s n xu t, đ i s ng và môi tr
ph m vi toàn c u, đ c bi t là l nh v c nông nghi p d b t n th

ng trên

ng nh t. Hi n t

ng

h n hán kh c li t và trong th i gian dài đã d n đ n tình tr ng nghèo đói trên di n r ng.

Vi t Nam trong kho ng 50 n m qua, di n bi n c a khí h u theo chi u h
C th , l

ng m a t ng m nh vào mùa l và gi m vào mùa ki t cùng v i nhi t đ

trung bình n m đã t ng kho ng 0,5-0,7 oC; m c n
t

ng c c đoan.

c bi n đã dâng kho ng 0,2m. Hi n

ng El-Nino, La-Nina càng tác đ ng m nh m đ n Vi t Nam. B KH th c s đã làm

cho các thiên tai, đ c bi t là bão, l , h n hán ngày càng ác li t. Theo tính toán, nhi t đ
trung bình

Vi t Nam có th t ng lên 3oC và m c n

n m 2100. N u m c n

c bi n có th dâng 1,0m vào

c bi n dâng (NBD) 1,0m thì hàng n m s có kho ng 40 nghìn

km2 đ ng b ng ven bi n Vi t Nam s b ng p.
H u qu c a B KH đ i v i Vi t Nam là r t nghiêm tr ng và là m t nguy c hi n h u
cho m c tiêu xóa đói - gi m nghèo, cho vi c th c hi n các m c tiêu thiên niên k và
s phát tri n b n v ng c a đ t n

c. Các l nh v c, ngành, đ a ph

và ch u tác đ ng m nh m nh t c a B KH là tài nguyên n
l

ng th c, s c kh e con ng

i

ng d b t n th

ng

c, nông nghi p và an ninh

các vùng đ ng b ng và d i ven bi n. Nó làm t ng

các thiên tai l l t và h n hán ngày càng kh c li t nh h n hán n m 2008 và l tháng
10 n m 2010 làm cho đ i s ng c a ng
thi t h i to l n, nh h

i dân vô cùng khó kh n, s n xu t nông nghi p

ng đ n s phát tri n kinh t xã h i c a n

Thành ph Hà N i là m t thành ph thu c mi n B c n
th i ti t kh c nhi t và thiên tai. Vào mùa Hè th
thi u n

c ta b

c ta.
nh h

ng nhi u b i

ng b h n hán, d n đ n tình tr ng

c ng t cho sinh ho t và s n xu t nông nghi p. Mùa m a th

ng xu t hi n l

l n kéo dài, gây ng p l t nghiêm tr ng. Hàng n m, bão, áp th p nhi t đ i th

1

ng


xuyên uy hi p các huy n th g n sông và ng p úng vùng n i đ ng, h du các h ch a
n

c l n gây thi t h i n ng n v ng

i và tài s n, nh h

ng l n đ n phát tri n kinh

t - xã h i và đ i s ng dân sinh.
Tr

c nh ng th c tr ng và bi n đ ng th i ti t khó l

chúng ta ph i đánh giá đ
dài h n nh m tr

c nh ng nh h

ng nh v y, v n đ đ t ra là

ng c a B KH, đ ng th i ph i có k ho ch

c h t là phòng ng a, gi m thi u các thiên tai, l l t sau đó là có bi n

pháp ng phó k p th i tr giúp ngành nông nghi p kh c ph c các nh h

ng c a

B KH.
Hi n nay, có r t ít nghiên c u v
chung và h th ng t

nh h

ng c a B KH t i h th ng thu l i nói

i nói riêng, đ c bi t là nghiên c u đ ng th i nh h

B KH và PTKT đ n s thi u h t n

ng c a

c ph c v s n xu t phát tri n kinh t c a h du

h ch a.
H ch a Quan S n thu c huy n M

c – TP Hà N i đ

c xây d ng t n m 1960.

Nh ng n m g n đây, trong quy ho ch phát tri n đô th c a thành ph Hà N i, dân s
t ng nhanh và s phát tri n nhanh chóng v c s h t ng trên đ a bàn huy n M
cùng v i chi n l

c phát tri n kinh t , công, nông nghi p phía h du h Quan S n đã

đ t ra yêu c u c p n

c r t l n. H n n a khi quy ho ch đ xây d ng h tr

c đây

ng c a B KH và phát tri n kinh t - xã h i trong t

ng lai,

ch a đ c p đ n nh h
do đó nhu c u n
t p, c n đ

c

c cho h l u h Quan S n cho các giai đo n sau này là v n đ ph c

c gi i quy t.

Xu t phát t nh ng v n đ trên, tôi th y r ng vi c nghiên c u: “ ánh giá nh h
c a bi n đ i khí h u (B KH) và phát tri n kinh t - xã h i đ n s thi u h t n

ng
c

c, Tp Hà N i” là h t s c c n thi t.

c p h ch a Quan S n, huy n M

2. M C ÍCH VÀ PH M VI NGHIÊN C U C A

TÀI

2.1. M c đích
Trên c s phân tích xác đ nh m c đ
n

ng c a bi n đ i khí h u đ n nhu c u

c c a h du h ch a Quan S n theo các k ch b n bi n đ i khí h u và phát tri n

kinh t ; xác đ nh m c đ

n

nh h

nh h

ng c a B KH và phát tri n kinh t đ n s thi u h t

c, qua đó đ xu t gi i pháp đ h n ch và kh c ph c nh ng nh h
2

ng c a B KH


đ n vi c s n xu t nông nghi p c ng nh các ngành kinh t khác, nh m nh m đ o b o
kh n ng c p n

c c a h ch a.

2.2. Ph m vi nghiên c u
Huy n M

c, Hà N i.

3. CÁCH TI P C N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

3.1. Cách ti p c n
- Theo quan đi m h th ng.

- Theo quan đi m th c ti n và t ng h p đa m c tiêu.
- Theo quan đi m b n v ng.
- Theo s tham gia c a ng
3.2. Ph
- Ph

ih

ng l i.

ng pháp nghiên c u:

ng pháp đi u tra, thu th p phân tích, x lý, t ng h p s li u. Ph

ng d ng trong ch

ng 1 và 2. C th , đi u tra, thu th p và phân tích s li u c b n v

khí t

ng th y v n, th nh

- Ph

ng pháp k th a có ch n l c. Ph

ph
- Ph

ng đ t đai và cây tr ng...

ng pháp này k th a nh ng m t s n i dung,

ng pháp nghiên c u c a các nghiên c u và công trình đã đ
ng pháp phân tích h th ng, ph

ng d ng trong tính toán các y u t khí t
- Ph

c công b .

ng pháp th ng kê xác xu t. Ph

ng pháp này

ng th y v n, phân tích k t qu tính toán.

ng pháp mô hình toán, th y v n, th y l c. Ph

nghiên c u c a ch

ng pháp này

ng 2 và 3 trong tính toán nhu c u n

3

ng pháp này ng d ng trong
c, cân b ng n

c, đi u ti t...

CH

NG 1: T NG QUAN

1.1. T ng quan v bi n đ i khí h u

Hình 1.1: Môi tr

ng tr

Hình 1.2: Môi tr

c đây

Khí h u là tr ng thái khí quy n

n i nào đó, đ

nhi u n m v nhi t đ , đ

ng m a, l

m, l

ng hi n t i

c đ c tr ng b i các tr s trung bình

ng b c thoát h i n

c, mây, gió... Nh

v y, khí h u ph n ánh giá tr trung bình nhi u n m c a th i ti t và nó th

ng có tính

ch t n đ nh, ít thay đ i.
nh ngh a: “Bi n đ i khí h u trái đ t là s thay đ i c a h th ng khí h u g m khí
quy n, th y quy n, sinh quy n, th ch quy n hi n t i và trong t

ng lai b i các nguyên

nhân t nhiên và nhân t o”.
Bi n đ i khí h u là nh ng bi n đ i trong môi tr
nh ng nh h

ng v t lý ho c sinh h c gây ra

ng có h i đáng k đ n thành ph n, kh n ng ph c h i ho c sinh s n

c a các h sinh thái t nhiên ho c đ n ho t đ ng c a các h th ng kinh t - xã h i
ho c đ n s c kh e và phúc l i c a con ng

i (Theo công

c chung c a LHQ v bi n

đ i khí h u).

1.1.1. Tình hình bi n đ i khí h u trên th gi i
Trong l ch s đ a ch t c a trái đ t chúng ta, s bi n đ i khí h u đã t ng nhi u l n x y
ra v i nh ng th i k l nh và nóng kéo dài hàng v n n m mà chúng ta g i là th i k
b ng hà. Xét v nguyên nhân gây nên s thay đ i khí h u này, chúng ta có th th y đó
là do s bi n đ ng và thay đ i đ nghiêng tr c quay trái đ t, s thay đ i qu đ o quay

4


c a trái đ t quanh m t tr i, v trí các l c đ a và đ i d

ng và đ c bi t là s thay đ i

trong thành ph n khí quy n.
Trong khi nh ng nguyên nhân đ u là nh ng nguyên nhân hành tinh, thì nguyên nhân
cu i cùng l i có s tác đ ng r t l n c a con ng

i mà chúng ta g i đó là s làm nóng

b u khí quy n hay hi u ng nhà kính. Chính l
quy n s tác d ng nh m t l p kính gi nhi t l

ng khí CO 2 ch a nhi u trong khí
ng t a ng

Cùng v i khí CO 2 còn có m t s khí khác c ng đ

c vào v tr c a trái đ t.

c g i chung là khí nhà kính nh

NO x , CH 4 , CFC. V i nh ng gia t ng m nh m c a n n s n xu t công nghi p và vi c
s d ng các nhiên li u hoá th ch (d u m , than đá..), theo k ch b n phát th i B2 –B
Tài nguyên Môi tr

ng 2012 cho th y nhi t đ toàn c u s gia t ng t 1,4oC đ n 5,8oC

t 1990 đ n 2100 và vì v y s kéo theo nh ng nguy c ngày càng sâu s c đ i v i ch t
l

ng s ng c a con ng

i.

S bi n đ i khí h u toàn c u đang di n ra ngày càng nghiêm tr ng.
Th i ti t kh c nghi t, l

ng m a thay đ i: C ng nh nh ng thay đ i khí h u, th i ti t

c c đoan nh sóng nhi t, h n hán, m a l n và tuy t, bão và l l t đang tr nên th

ng

xuyên h n ho c m nh h n. Phía nam và trung tâm châu Âu đã th y sóng nhi t th

ng

xuyên h n, cháy r ng và h n hán. L

ng m a c ng thay đ i. T i châu Âu, khu v c

a Trung H i đang tr nên khô h n, th m chí còn d b h n hán và cháy r ng. Trong
khi đó

B c Âu l

ng m a l i nhi u h n và l l t mùa đông x y ra ph bi n. Bi n đ i

khí h u d ki n s gây ra nh ng thay đ i đáng k v ch t l
có c a tài nguyên n

ng và ngu n d i dào s n

c.

1.1.2. Tình hình bi n đ i khí h u t i Vi t Nam
1.1.2.1 Xu th Bi n đ i khí h u

Vi t Nam

Theo các k ch b n bi n đ i khí h u, vào cu i th k 21, nhi t đ trung bình n m
n

c ta t ng kho ng 2 - 3oC, t ng l

khi đó l

ng m a n m và l

ng m a mùa khô l i gi m, m c n

1 m so v i th i k 1980 - 1999. N u m c n
dân s n

c ta b nh h

đ i khí h u đ i v i n

ng m a mùa m a t ng, trong

c bi n có th dâng kho ng t 75 cm đ n
c bi n dâng cao 1m, kho ng 10 - 12%

ng tr c ti p và t n th t kho ng 10% GDP. Tác đ ng c a bi n
c ta là r t nghiêm tr ng, là nguy c hi n h u cho m c tiêu xoá

5


đói gi m nghèo, cho vi c th c hi n các m c tiêu thiên niên k và s phát tri n b n v ng
c ađ tn

c.

Trong nh ng n m qua, d

i tác đ ng c a bi n đ i khí h u, t n su t và c

tai ngày càng gia t ng, gây ra nhi u t n th t to l n v ng
v kinh t , v n hoá, xã h i, tác đ ng x u đ n môi tr

ng đ thiên

i, tài s n, các c s h t ng

ng. Ch tính trong 10 n m g n

đây (2001 - 2010), các lo i thiên tai nh : Bão, l , l quét, s t l đ t, úng ng p, h n
hán, xâm nh p m n và các thiên tai khác đã làm thi t h i đáng k v ng
đã làm ch t và m t tích h n 9.500 ng

i, giá tr thi t h i v tài s n

i và tài s n,
c tính chi m

kho ng 1,5% GDP/n m.
Hi n t

ng El Nino và La Nina nh h

ng m nh đ n n

c ta trong vài th p k g n

đây, gây ra nhi u đ t n ng nóng, rét đ m rét h i kéo dài có tính k l c. D đoán vào
cu i th k XXI, nhi t đ trung bình n
ngày n ng nóng trong n m; m c n

c ta t ng kho ng 3oC và s t ng s đ t và s

c bi n s dâng cao lên 1m.

Nh v y có th th y thách th c t bi n đ i khí h u đ i v i Vi t Nam là r t l n. N u
Vi t Nam không có nh ng gi i pháp ng phó phù h p hi u qu thì h u qu s r t l n,
có th là 8-10% GDP theo m t s nghiên c u g n đây.
1.1.2.2. Tác đ ng ti m tàng c a Bi n đ i khí h u
h i
a. Tác đ ng c a n

Vi t Nam t i phát tri n kinh t -xã

c bi n dâng

Vi t Nam có b bi n dài 3.260km, h n m t tri u km2 lãnh h i và trên 3.000 hòn đ o
g n b và hai qu n đ o xa b , nhi u vùng đ t th p ven bi n. Nh ng vùng này hàng
n m ph i ch u ng p l t n ng n trong mùa m a và h n hán, xâm nh p m n trong mùa
khô. Bi n đ i khí h u và n

c bi n dâng có th làm tr m tr ng thêm tình tr ng nói

trên, làm t ng di n tích ng p l t, gây khó kh n cho thoát n
nhi m m n ngu n n

c nh h

c, t ng xói l b bi n và

ng đ n s n xu t nông nghi p và n

c sinh ho t, gây

r i ro l n đ n các công trình xây d ng ven bi n nh đê bi n, đ

ng giao thông, b n

c ng, các nhà máy, các đô th và khu v c dân c ven bi n. Hi n t

ng n

d n đ n s xâm th c c a n
ng m, n

c m n vào n i đ a, nh h

c sinh ho t c ng nh n

c bi n dâng

ng tr c ti p đ n ngu n n

c

c và đ t s n xu t nông - công nghi p. N u n

c

6

bi n dâng lên 1m s làm m t 12,2% di n tích đ t là n i c trú c a 23% dân s (17 tri u
ng

i) c a n

c ta.

b. Tác đ ng c a các hi n t

ng th i ti t c c đoan

S gia t ng c a các hi n t

ng th i ti t c c đoan và thiên tai, c v t n s và c

do Bi n đ i khí h u là m i đe do th

ng xuyên, tr

ng đ

c m t và lâu dài đ i v i t t c

các l nh v c, các vùng và các c ng đ ng. Bão, l l t, h n hán, m a l n, n ng nóng, t ,
l c là thiên tai x y ra hàng n m

nhi u vùng trong c n

c, gây thi t h i cho s n xu t

và đ i s ng.
Th ng kê c a B Tài nguyên Môi tr

ng cho th y, trong 10 n m tr l i đây, thiên tai

làm ch t và m t tích kho ng 9.500 ng

i, thi t h i v tài s n

c tính chi m kho ng

1,5% GDP m i n m. Ch trong n m 2013 cho đ n th i đi m này, đã có h n 10 c n bão
xu t hi n trên bi n

ông, trong đó có 5 c n bão đ b vào đ t li n. Trong tháng

11/2013, thiên tai làm 54 ng

i ch t, m t tích và 93 ng

nhà b s p, cu n trôi; g n 260.000 ngôi nhà b ng p n
B KH s gia t ng m nh
h

i b th

ng; h n 600 ngôi

c, s t l , t c mái, v.v...

B c Trung B v i nhi u lo i thiên tai kh c nghi t h n nh

ng t i nhi u l nh v c trong đ i s ng.

c. Tác đ ng c a s nóng lên toàn c u
Nhi t đ t ng lên nh h

ng đ n các h sinh thái t nhiên, làm d ch chuy n các ranh

gi i nhi t c a các h sinh thái l c đ a và h sinh thái n
các loài th c v t và đ ng v t

c ng t, làm thay đ i c c u

m t s vùng, m t s loài có ngu n g c ôn đ i và á

nhi t đ i có th b m t đi d n đ n suy gi m tính đa d ng sinh h c.
i v i s n xu t nông nghi p, c c u cây tr ng v t nuôi và mùa v có th thay đ i
m t s vùng, trong đó v đông

mi n B c có th b rút ng n l i, th m chí không có v

đông, v mùa thì kéo dài h n.

i u đó đòi h i ph i thay đ i k thu t canh tác. Nhi t

đ t ng và tính bi n đ ng c a nhi t đ l n h n, k c các nhi t đ c c đ i và c c ti u,
cùng v i bi n đ i c a các y u t th i ti t khác và thiên tai làm t ng kh n ng phát tri n
sâu b nh, d ch b nh, d n đ n gi m n ng su t và s n l
nông nghi p và an ninh l

ng th c.

7

ng, t ng nguy c r i ro đ i v i


Nhi t đ và đ
là ng

m t ng cao làm gia t ng s c ép v nhi t đ v i c th con ng

i, nh t

i già và tr em, làm t ng b nh t t, đ c bi t là các b nh nhi t đ i, b nh truy n

nhi m.
S gia t ng nhi t đ còn nh h

ng đ n các l nh v c khác nh n ng l

v n t i, công nghi p, xây d ng, du l ch, th

ng m i.

1.1.2.3. Tác đ ng ti m tàng c a bi n đ i khí h u
và các công trình th y l i.
(1).Tác đ ng t i tài nguyên n

cung c p n

c

Vi t Nam đ i v i tài nguyên n

c

c

Do tác đ ng c a bi n đ i khí h u, tài nguyên n
h n hán ngày m t t ng

ng, giao thông

c ph i ch u thêm nguy c suy gi m do

m t s vùng, mùa, nh h

ng tr c ti p đ n nông nghi p,

nông thôn, thành th và s n xu t th y đi n. Ch đ m a thay đ i có

th gây l l t nghiêm tr ng vào mùa m a, và h n hán vào mùa khô, t ng mâu thu n
trong khai thác và s d ng tài nguyên n

c.

Nh ng thay đ i v m a s d n t i nh ng thay đ i v dòng ch y c a các sông, t n su t
và c

ng đ các tr n l , h n hán.

Nhi t đ t ng lên s làm tan b ng tuy t

nhi u núi cao, d n đ n t ng dòng ch y

các

sông và gia t ng l l t. Sau m t th i gian khi b ng trên núi tan h t. ngu n cung c p
n

c s c n, l l t s gi m và dòng ch y các sông s gi m đi r t nhi u.

Nh ng đ t h n hán tr m tr ng kéo dài có th

nh h

ng đ n xã h i v i quy mô r ng

h n nhi u so v i l l t.
Bi n đ i khí h u nh h
n

ng tr c ti p và gián ti p đ n ngu n tài nguyên n

c. Ngu n

c m t khan hi m trong mùa khô gây h n hán, và quá d th a trong mùa m a gây l

l t. Ngu n n

c ng m b suy gi m do thi u ngu n b sung.

S gia t ng nhanh chóng di n tích hoang m c
m t s vùng m

các vùng khô h n, bán khô h n, k c

t do khí h u và B KH. T i các t nh mi n núi phía B c, n i còn

nhi u vùng đ i núi tr c đang b m a l làm l đ t, xói mòn và suy thoái đ n khô c n
hoang m c.
c an

ây là nh ng v n đ đáng lo ng i, là thách th c l n cho vi c s d ng đ t

c ta hi n nay.

8


S thay đ i v ngu n n
n

c mà

c và ch t l

đó, tài nguyên n

ng n

c c ng là m i quan tâm l n đ i v i các

c đã và đang b th thách.

Theo k ch b n B2, d báo, đ n n m 2050, kho ng 81.110ha thu c các l u v c sông
Mã, sông C , sông Gianh, sông Nh t L , sông B n H i, Th ch Hãn, Ô Lâu, sông
H

ng và các vùng ph c n s b n

c bi n xâm m n. V mùa khô, dòng ch y trên

các nhánh sông, su i s b suy gi m t 5% đ n 17%; kho ng 3.000 h đ p nh s có
kh n ng đi u ti t kém, nh h

ng đ n ngu n n

c s n xu t và sinh ho t; t n su t các

c n bão c ng nhi u h n, nhi u vùng ph i chuy n sang tiêu n
Bi n đ i khí h u s làm cho dòng ch y sông ngòi thay đ i v l

c b ng đ ng l c.
ng và s phân b theo

th i gian, vùng lãnh th .
(2). Dòng ch y n m

Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n dòng ch y n m r t khác nhau gi a các vùng/ h
th ng sông trên lãnh th Vi t Nam. Theo k ch b n bi n đ i khí h u trung bình B2,
dòng ch y n m trên các sông
t ng ph bi n d

B c B , ph n phía b c c a B c Trung B có xu h

ng

i 2% vào th i k 2040 - 2059 và lên t i 2% đ n 4% vào th i k 2080

- 2099.
Trái l i, t ph n phía nam B c Trung B đ n ph n phía b c c a Nam Trung B và
ông Nam B (h th ng sông

ng Nai), dòng ch y n m l i có xu thê gi m.

(3). Dòng ch y mùa l
Dòng ch y mùa l c a h u h t các sông có xu th t ng so v i hi n nay, song v i m c
đ khác nhau, ph bi n t ng t 2% đ n 4% vào th i k 2040 - 2059 và t 5% - 7% vào
th i k 2080 - 2099.
(4). Dòng ch y mùa c n
Bi n đ i khí h u có xu h

ng làm suy gi m dòng ch y mùa c n, so v i hi n t i dòng

ch y mùa c n ph bi n gi m t 2% đ n 9% vào th i k 2040 - 2059 và t 4% đ n 12%
vào th i k 2080 – 2099.

9

(5). Tác đ ng đ n n

c ng m

Giai đo n sau n m 2020, m c n

c ng m có th gi m đáng k do ch u nh h

ho t đ ng khai thác và suy gi m l
khô. M c n

ng n

c t i các vùng không b

ng c a

c cung c p cho dòng ch y ng m trong mùa

nh h

ng c a thu tri u có xu h

ng h th p

h n.
(6). Tác đ ng t i công trình th y l i
Bão là nguyên nhân gây thi t h i cho các h th ng đê sông, đê bi n, úng l t ngày càng

nghiêm tr ng và n

c m n tràn sâu vào đ t li n.

Tình tr ng h n hán, thi u n
d ng n

c mùa khô di n ra ngày càng ph bi n, vi c khai thác, s

c không phù h p v i kh n ng và thi t k th c t c a công trình.

L quét, t và l c tàn phá nhà c a, cây c i, công trình thu l i ngày càng kh c li t.
N

c m n ngày càng xâm nh p sâu vào đ t li n, đ ng ru ng làm cho nhi u công trình

thu l i không còn ho t đ ng bình th

ng, nh h

ng đ n nhi u công trình t

M a l n kéo dài làm cho các h ch a, đ p dâng, tr m b m b nh h
còn làm t ng s t l đ t, xói mòn s làm t ng l
gi m dung tích h u ích c a h ch a, gi m ch t l
Tr l

ng n

các gi ng n

c ng m gi m, m c n

i tiêu.

ng. Bên c nh đó

ng phù sa và làm l ng đ ng lòng h ,
ng n

cc ah .

c ng m b h th p d n, kh n ng khai thác c a

c ng m c ng b gi m sút không đáp ng đ

c yêu c u sinh ho t và t

i

tiêu.
Ngoài ra, Bi n đ i khí h u c ng tác đ ng đ n sinh tr

ng, n ng su t cây tr ng, th i v

gieo tr ng, làm t ng nguy c lây lan sâu b nh h i cây tr ng. Bi n đ i khí h u nh
h

ng đ n sinh s n, sinh tr

ng c a gia súc, gia c m, làm t ng kh n ng sinh b nh,

truy n d ch c a gia súc, gia c m. Bi n đ i khí h u gây nguy c thu h p di n tích đ t
nông nghi p.
Bi n đ i khí h u c ng tác đ ng t i lâm nghi p, thu s n, n ng l
t i, giao thông v n t i, s c kho con ng

ng, giao thông v n

i,v n hoá, th thao, du l ch, th

d ch v .
10

ng m i và


1.2. Các nghiên c u v Bi n đ i khí h u
1.2.1. T ng quan các nghiên c u v B KH trên th gi i
- Báo cáo đánh giá l n th hai (1995), l n th ba (2001) và l n th t (2007) c a IPCC
( y ban liên Chính ph v bi n đ i khí h u)
- Báo cáo v k ch b n bi n đ i khí h u cho Vi t Nam c a nhóm nghiên c u thu c
h c Oxford, V

i

ng qu c Anh.

- S n ph m c a mô hình khí h u toàn c u (MRI-AGCM) v i đ phân gi i 20km c a
Vi n Nghiên c u Khí t

ng thu c C c Khí t

ng Nh t B n, trích d n m t s n ph m

c a mô hình MRI-AGCM đ i v i nhi t đ cho khu v c Vi t Nam theo k ch b n phát
th i khí nhà kính

m c trung bình.

1.2.2. T ng quan các nghiên c u v B KH
- K ch b n bi n đ i khí h u đ

Vi t Nam

c xây d ng n m 1994 trong Báo cáo v khí h u

châu

Á do Ngân hàng phát tri n châu Á tài tr .
- K ch b n bi n đ i khí h u trong Thông báo đ u tiên c a Vi t Nam cho Công

c

khung c a Liên H p Qu c v bi n đ i khí h u (Vi n KH KTTVMT 2003)
- K ch b n bi n đ i khí h u đ
Công

c xây cho d th o Thông báo l n hai c a Vi t Nam cho

c khung c a Liên H p Qu c v bi n đ i khí h u (Vi n KH KTTVMT 2007)

- K ch b n bi n đ i khí h u, n
S li u quan tr c m c n

c bi n dâng cho Vi t Nam (B TNMT 2012)

c bi n t i các tr m c a Vi t Nam.

- Nghiên c u tác đ ng c a B KH lên tài nguyên n

c c a Vi t Nam c a nhóm tác gi

Tr n Thanh Xuân, Tr n Th c, Hoàng Minh Tuy n 2010
- D án “Qu n lý b n v ng và t ng h p tài nguyên n

c l u v c Sông H ng - Thái

Bình trong b i c nh bi n đ i khí h u (IMRR)” trên c s h p tác qu c t c a Tr

ng

i h c Bách khoa Milan (Pomili) và vi n Quy ho ch Th y l i (IWRP) v i s tr
giúp c a Chính ph hai n

c Vi t Nam và Italia. D án b t đ u t tháng 2 n m 2012.

- Xây d ng công c đánh giá nhanh tác đ ng c a B KH đ n hi u qu khai thác các h

11

ch a

mi n Trung Vi t Nam c a nhóm tác gi Hoàng Thanh Tùng, GS.TS Lê Kim

Truy n, TS. D

ng

c Ti n, Nguy n Hoàng S n 2013

- Nghiên c u nâng cao hi u qu khai thác gi m nh thi t h i do thiên tai (l , h n) và
đ m b o an toàn h ch a n

c khu v c Mi n Trung trong đi u ki n B KH c a GS.TS

Lê Kim Truy n 2013.
- Báo cáo s b đánh giá tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n vùng h du và ven bi n l u
v c sông H ng-sông Thái Bình (Vi n Quy ho ch th y l i 2008)
- Quy ho ch s d ng t ng h p ngu n n

c l u v c sông H ng - Thái Bình (Vi n Quy

ho ch Th y l i, 2007)
-

tài khoa h c c p B : Nghiên c u đ xu t quy ho ch và gi i pháp nâng c p các h

th ng th y l i vùng ven bi n

ng b ng Sông H ng nh m thích ng v i bi n đ i khí

h u do Vi n Quy ho ch Th y l i ch trì th c hi n t n m 2009
- Quy ho ch t ng th th y l i vùng đ ng b ng sông H ng giai đo n 2012 - 2020 và
đ nh h

ng đ n n m 2050 trong đi u ki n bi n đ i khí h u, n

c bi n dâng (Vi n Quy

ho ch Th y l i, 2012)
- Quy ho ch th y l i B c Nam Hà (Vi n K thu t tài nguyên n
1.2.3. Các k ch b n B KH
K ch b n bi n đ i khí h u, n

Vi t Nam
c bi n dâng

Vi t Nam đ

phân tích và tham kh o các nghiên c u trong và ngoài n
ph

c xây d ng d a trên s

c. Các tiêu chí đ l a ch n

ng pháp tính toán xây d ng k ch b n bi n đ i khí h u, n

Nam bao g m:
(1) M c đ tin c y c a k ch b n bi n đ i khí h u toàn c u.
(2)

c, 2011)

chi ti t c a k ch b n bi n đ i khí h u.

(3) Tính k th a.
(4) Tính th i s c a k ch b n.
(5) Tính phù h p c a đ a ph

ng.
12

c bi n dâng cho Vi t


(6) Tính đ y đ c a các k ch b n.
(7) Kh n ng ch đ ng, c p nh t.
Trên c s phân tích các ch tiêu nêu trên, k t qu tính toán b ng ph
(MAGICC/SCEN GEN 5.3) và ph

ng pháp t h p

ng pháp chi ti t hóa th ng kê đã đ

xây d ng k ch b n bi n đ i khí h u, n
Ba k ch b n phát th i nhà kính đ

c l a ch n đ

c bi n dâng trong th k 21 cho Vi t Nam.

c ch n đ tính toán xây d ng k ch b n bi n đ i khí

h u cho Vi t Nam là k ch b n phát th i th p (k ch b n B1), k ch b n phát th i trung
bình (k ch b n B2), và k ch b n phát th i trung bình c a nhóm các k ch b n phát th i
cao (k ch b n A2).
Các ph

ng pháp và ngu n s li u đ xây d ng k ch b n bi n đ i khí h u, n

dâng cho Vi t Nam đ

c k th a t các nghiên c u tr

n m 2010. Th i k 1980-1999 đ
c a khí h u và n

c đây và đ

c bi n

c c p nh t đ n

c ch n là th i k làm c s đ so sánh s thay đ i

c bi n dâng.

a.V nhi t đ
Theo k ch b n phát th i th p:

n cu i th k 21, nhi t đ trung bình n m t ng t 1,6

đ n 2,20C trên ph n l n di n tích phía B c lãnh th và d
tích phía Nam (t

i 1,60C

đ i b ph n di n

à N ng tr vào).

Theo k ch b n phát th i trung bình:
30C trên ph n l n di n tích c n

n cu i th k 21, nhi t đ trung bình t ng t 2 ÷

c, Nhi t đ th p nh t trung bình t ng t 2,2 ÷ 30C,

nhi t đ cao nh t trung bình t ng t 2,0 ÷ 3,20C. S ngày có nhi t đ cao nh t trên
350C t ng t 15 đ n 30 ngày trên ph n l n di n tích c n

c.

B c Trung B nhi t đ

mùa đông t ng nhanh h n mùa hè rõ r t.
Theo k ch b n phát th i cao:

n cu i th k 21, nhi t đ trung bình n m có m c t ng

ph bi n t 2,5 đ n trên 3,70C trên h u h t di n tích n
b.V l

c ta.

ng m a:

-Theo k ch b n phát th i th p:

n cu i th k 21, l

ng m a n m t ng ph bi n

kho ng trên 6%, riêng khu v c Tây Nguyên có m c t ng ít h n, ch vào kho ng d
13

i