RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG
THANH TOÁN QUỐC TẾ CỦA
CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Nhóm thảo luận: Đinh Huy Hoàng
Cù Thị Thu Hà
Hà Tiến Dũng
Nguyễn Hải Đức
Trần Thị Dương
Linsomphou Nhouphin
Ngô Huyền Trân
Mục lục
Rủi ro trong nghiệp vụ chuyển tiền quốc tế
Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu L/C
Những rủi ro khác trong nghiệp vụ TTQT
Ảnh hưởng của rủi ro TTQT đến các Ngân hàng
Các biện pháp hạn chế, khắc phục những rủi ro trong hoạt động TTQT
của Ngân hàng
I. Rủi ro trong nghiệp vụ chuyển tiền quốc tế
Khái niệm:
Phương thức chuyển tiền là phương thức mà trong đó khách hàng (người
trả tiền) yêu cầu Ngân hàng của mình chuyển một số tiền nhất định cho
một người khác (người hưởng lợi) ở một địa điểm nhất định bằng
phương thức chuyển tiền do khách hàng yêu cầu.
- Chuyển tiền bằng điện (Telegraphic Transfer – T/T)
- Chuyển tiền bằng thư (Mail Transfer – M/T)
I. Rủi ro trong nghiệp vụ chuyển tiền quốc tế
Rủi ro:
Ngân hàng cho
vay tài trợ xuất
nhập khẩu
Hàng hóa xuất,
nhập khẩu lỗi
Rủi ro thanh
toán
Công nghệ lạc hậu
Tắc trách, cẩu thả của
cán bộ chuyển tiền
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
Khái niệm
Nhờ thu là phương thức thanh toán, theo đó, bên bán (nhà xuất khẩu) sau
khi giao hàng hay cung ứng dịch vụ, ủy thác cho ngân hàng phục vụ mình
xuất trình bộ chứng từ thông qua ngân hàng đại lý cho bên mua (nhà nhập
khẩu) để được thanh toán, chấp nhận hối phiếu hay chấp nhận các điều
kiện và điều khoản khác
Nhờ thu tiền đổi chứng
từ (D/P)
Nhờ thu có chứng từ
Nhờ thu chấp nhận thanh
toán đôi chứng từ(D/A)
Phương thức nhờ thu
Nhờ thu phiếu trơn
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
ĐỐI VỚI
NHÀ SẢN
XUẤT
Ngân hàng chỉ đóng vai trò trung
gian trong thanh toán không thể
khống chế nhà nhăp khẩu
Nếu nhà NK bị vỡ nợ thì nhà nhà
XK không bao giờ nhận được
tiền thanh toán
Nếu năng lực nhà nhập khẩu yếu
kém thì việc thannh toán sẽ dây
dưa,chậm trễ
Nếu nhà NK chú tâm lừa đảo,vẫn
nhận hàng nhưng chú tâm không
thanh toán hoặc từ chối chấp
nhận thanh toán, nhà Xk phải
nhận hàng về chấp nhận phí vận
chuyển
ĐỐI VỚI
NHÀ
NHẬP
KHẨU
Rủi ro có thể phát sinh
nếu lệnh đến trước khi
nhận được hàng
hóa,buộc nhà nhập khẩu
phải thanh toán dù có
thể hàng hóa chưa chắc
đã được gửi đi,hoặc gửi
đi không đúng nơi, hoặc
hàng hóa kém chất
lượng
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
Qui trình thanh toán nhờ thu kèm chứng từ
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
Phương thức
nhờ thu có
chứng từ
Nhờ thu tiền
đổi chứng từ
D/P
Sử dụng trong trường hợp mua hàng trả tiền ngay,
ngân hàng sẽ trao bộ chứng từ cho người mua để đi
nhân hàng, sau khi người này đã thanh toán toàn bộ
tiền hàng.
Nhờ thu chấp
nhận thanh
toán đổi chứng
từ
D/A
Sử dụng trong trường hợp mua hàng trả tiền sau.
Ngân hàng chỉ trao bộ chứng từ gửi hang cho người
mua đi nhận hàng khi người này ký chấp nhận thanh
toán lên hối phiếu do người bán ky phát. Đến thời hạn
thanh toán, người bán sẽ xuât trình hối phiếu đã được
ký chấp nhận cho người mua để yêu cầu thanh toán
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
Nhà NK không nhận
hàng, không chấp nhận
thanh toán, chính phủ
nhà NK không cho
chuyển hàng về nhà
XK gặp rủi ro mất tiền,
mất hàng. Trường hợp
chuyển được hàng
về,nhà NK mất thêm phí
vận chuyển, thủ tục hải
quan
Trường hợp nhà NK
chậm thanh toán, nhà
XK không nhận được
tiền như thỏa thuận bị
chiếm dụng vốn
D/A
D/P
Rủi ro đối với nhà xuất khẩu
Nhà NK từ chối thanh
toán, nhưng chính phủ
nhà NK từ chối cho
hàng về nhà XK gặp
rủi ro mất hàng và
không được thanh toán
Nhà NK từ chối thanh
toán,không nhận được
hàng,hàng chuyển về
nhà XK chịu thêm CP
vận chuyển,thủ tục thuế
quan
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
Người Nk chỉ cần ký
chấp nhận hối phiếu và
đi lấy hàng thanh toán
sau theo kỳ hạn hối
phiếu.Nếu không thanh
toán đúng hạn trên hối
phiếu nhà NK có thể bị
kiện ra tòa và tổn hại
đến danh tiếng
Nhà NK có thể đứng
trước nguy cơ nhà XK
lập chứng từ giả hay cố
tình gian lận thương
mại
D/A
D/P
Rủi ro đối với nhà nhập khẩu
Nhà NK phải trả tiền
ngay hoặc 3 ngày sau
khi chứng từ được xuất
trình nhà NK có thể
gặp vấn đề về tài chính
Đây là hình thức trả
tiền ngay dù chưa nhận
được hàng nên nhà NK
có thể bị gặp rủi ro nếu
mất tiền mà chất lượng
hàng hóa kém
II. Rủi ro trong nghiệp vụ nhờ thu
ĐỐI VỚI NGÂN
HÀNG NHỜ THU
Ngân hàng nhờ thu sẽ chịu rủi ro
khi đã thanh toán hay ứng trước tiền
cho nhà xuất khẩu trước khi nhận
được tiền từ ngân hàng thu hộ.Nếu
không nhận được tiền từ ngân hàng
thu hộ thì ngân hàng nhờ thu sẽ chịu
rủi ro tín dụng chứng từ nhà sản
xuất
ĐỐI VỚI NGÂN
HÀNG THU HỘ
Nếu ngân hàng thu hộ chuyển tiền
trước cho ngân hàng nhờ thu trước
khi nhà nhập khẩu thanh toán thì
phải chịu rủi ro thanh toán nếu nhà
nhập khẩu không nhận chứng từ và
không thanh toán.Moi hậu quả phát
sinh do có hành động trái với chỉ thi
trong lệnh nhờ thu thì ngân hàng
phải tự chịu trách nhiệm
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
LETTER
OF
CREDIT
Là cam kết thanh toán chắc chắn, không hủy
ngang của NHPH đối với NHL với điều kiện NHL
xuất trình BCT phù hợp với điều kiện, điều khoản
của LC và tập quán quốc tế
Tập quán quốc tế:
UCP 600, ICC, 2007
URR 725, ICC, 2008
ISBP 681, ICC, 2007
eUCP 1.1, ICC, 2007
Định
nghĩa
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
UCP :“The Uniform Custom and Practice for Documentary Credits” (Quy tắc
thực hành thống nhất về tín dụng chứng từ).
URR: “Uniform Rules for BANK- TO- BANK ReiNHursement Under
Documentary Credits”
(Quy tắc thống nhất và hoàn trả tiền giữa các Ngân hàng trong phương thức tín
dung chứng từ)
ISBP: “International Standard Banking Practice for the Examination of
Documents Under Documentary Credits”
(Tập quán ngân hàng tiêu chuẩn quốc tế dùng để kiểm tra chứng từ trong phương
thức tín dụng chứng từ)
ICC: “International ChaNHer of Commerce”
(Phòng thương mại quốc tế)
CÓ THỂ
BẠN
QUAN TÂM
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
Cam kết
không hủy
ngang của
NHPH
NH dựa vào
chứng từ,
không dựa
vào hàng
hóa
Cam kết có
điều kiện
(Bộ chứng từ
phù hợp)
Đặc
điểm
Sau khi mở,
LC độc lập
với Hợp
đồng
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
NHÀ NHẬP KHẨU
BCT
L/C
Yêu
cầu
mở LC
NHÀ XUẤT KHẨU
BCT
BCT
L/C
NGÂN HÀNG PHÁT HÀNH
NGÂN HÀNG THÔNG BÁO
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
3 LOẠI CHÍNH
TRẢ
NGAY
TRẢ
CHẬM
UPAS/
DRAFT
BUY BACK
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
Loại rủi ro
Ngân hàng thu hộ không thanh toán đối với các bộ chứng từ nhờ
thu trả chậm khi đến hạn dù đã xác nhận ngày đáo hạn.
Số tiền thanh toán bởi ngân hàng thu hộ thấp hơn rất nhiều so với
giá trị nhờ thu/trị giá chiết khấu bởi ngân hàng Ngoại Thương.
Ngân hàng thu hộ không có thực.
Người mua không nộp tiền thanh toán tính đến hạn thanh toán bộ
chứng từ trả chậm.
Không đòi được phí dịch vụ từ ngân hàng nhờ thu khi gửi trả bộ
chứng từ cho họ.
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
Khi là ngân hàng thông báo L/C (Letter of credit)
Sai sót của bưu điện/dịch vụ chuyển phát.
Bị khiếu kiện vì thông báo hoặc chuyển tiếp chậm.
Sai sót trong việc xác định tính chân thực của L/C.
Khi là ngân hàng xác nhận L/C
Không phát hiện sai sót của L/C do bất cẩn.
Gửi chứng từ không theo quy định của L/C.
Chứng từ bị bất hợp lệ về thời gian xuất trình chứng từ do L/C quy định hạn hiệu lực
tại nước ngoài.
Khi là ngân hàng chiết khấu
Không phát hiện sai sót của L/C do bất cẩn.
Gửi chứng từ không theo quy định của L/C.
Chứng từ bị bất hợp lệ về thời gian xuất trình chứng từ do L/C quy định hạn hiệu lực
tại nước ngoài.
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
Khi là ngân hàng phát hành
Người mở L/C không nộp tiếp phần tiền còn lại/vỡ nợ/phá sản/mất khả năng thanh
toán.
Ngân hàng xuất trình không trả lại tiền khi ngân hàng đòi vì phát hiện bộ chứng từ
bất hợp lệ.
Khách hàng khiếu kiện Ngân hàng về việc xác định tình trạng chứng từ hợp lệ do sự
bất cẩn của nhân viên.
Giá cả hàng hoá biến động bất lợi.
Có tranh chấp liên quan đến việc bảo lãnh nhận hàng.
Phát hành bảo lãnh nhận hàng nhưng không thể kiểm soát toàn bộ vận đơn đường
biển
III. Rủi ro trong nghiệp vụ THƯ TÍN DỤNG
Khái niệm
Chiết khấu
NH mua lại các hối
phiếu đòi nợ và/hoặc
các chứng từ xuất
trình phù hợp để đòi
tiền bên thứ 3
Bằng cách trả tiền/ứng
tiền trước cho người
thụ hưởng vào hoặc
trước ngày làm việc
mà bên thứ 3 phải hoàn
trả cho NH.
Sơ đồ - Chiết khấu theo L/C
Nhà xuất khẩu
Nhà nhập khẩu
(1) Giao hàng
(2) Lập bộ chứng
từ, xuất trình theo
L/C, yêu cầu
chiết khấu
(3) Ứng tiền trước
(4) Xuất trình, đòi tiền
(5) Thanh toán ngay hoặc khi đáo
hạn
Ngân hàng phát hành
Rủi ro CHIẾT KHẤU theo L/C
KHÔNG THU HỒI
ĐƯỢC TIỀN TT
•
•
•
•
L/C, BCT giả mạo
Thất lạc chứng từ
L/C: Rủi ro tín dụng, đạo đức của NHPH;
Sai sót trong việc kiểm tra BCT của NH
IV. Những rủi ro khác trong nghiệp vụ TTQT
Những rủi ro xuất phát từ các nguyên nhân bên trong NHTM
Rủi ro đạo đức
Rủi ro từ công nghệ thông tin
IV. Những rủi ro khác trong nghiệp vụ TTQT
Những rủi ro xuất phát từ các nguyên nhân bên ngoài NHTM
Rủi ro pháp lý
Rủi ro chính trị
Rủi ro khách quan từ nền kinh tế
Rủi ro tín dụng