ĐI TÌM MỘT CÁCH THẾ HIỆN DIỆN MỚI CỦA GIÁO HỘI TẠI CHÂU Á LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU

Lời giới thiệu  

   5


CHUYÊN ĐỀ
ĐI TÌM MỘT CÁCH THẾ HIỆN DIỆN MỚI CỦA GIÁO HỘI TẠI CHÂU Á
LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU
Giới thiệu đôi nét về Liên Hội đồng Giám mục Á châu
Mai Tâm  
   8
Liên Hội đồng Giám mục Á châu – Những định hướng, thách đố
và tác động
Felix Wilfred  
   25
Đi tìm một cách thế hiện diện mới của Giáo Hội tại châu Á
Gm.Phêrô Nguyễn Văn Khảm  
   40
Thần học về Giáo Hội địa phương
Jmes H. Kroeger, M.M  
   58
Vấn đề hội nhập văn hóa
Giuse Nguyễn  
   83

  

 



  

 


LỜI GIỚI THIỆU

L

iên Hội đồng Giám Mục Á Châu / LHĐGMAC (The
Federation of Asian Bishop’ Conferences / FABC),
một tổ chức liên kết các Hội đồng Giám mục tại các nước
châu Á, được hình thành từ Hội nghị các Giám mục Á châu
(ABM: Asian Bishops’ Meeting), ở Manila (Philippines),
vào tháng 11 năm 1970, nhân dịp Đức giáo hoàng Phaolô
VI viếng thăm xứ này.
Năm 2012 này là năm kỷ niệm lần thứ 40 Quy chế của
LHĐGMAC được Tòa Thánh phê chuẩn (16.11.1972) và
cũng là năm LHĐGMAC họp Hội nghị khoáng đại. Theo
quy chế của LHĐGMAC, Hội nghị họp bốn năm một lần.
Hội nghị lần này được trù tính tổ chức tại Việt Nam vào
tháng Mười Một sắp tới.
Để chào mừng sự kiện đặc biệt này và để hiệp thông với
hoạt động của LHĐGMAC, Hiệp Thông (HT) dành số 71
này cho chủ đề:
Đi tìm một cách thế hiện diện mới của Giáo Hội tại châu
Á – Liên Hội đồng Giám mục Á châu.
Chủ đề nhằm giới thiệu đôi nét về tổ chức, cơ cấu, định
hướng của LHĐGMAC, và nhất là về những nỗ lực to lớn
của LHĐGMAC trong việc cử hành niềm tin Kitô giáo và

thực thi sứ vụ loan báo Tin Mừng Cứu độ của Chúa Giêsu
Kitô tại châu Á, một lục địa có diện tích lớn nhất, có số dân


6  

  HIỆP THÔNG

đông nhất thế giới, với những nền văn hóa cổ kính, quê
hương của nhiều tôn giáo thế giới lớn, đồng thời cũng là lục
địa có số người nghèo và người trẻ đông nhất.
Giáo Hội Công giáo và LHĐGMAC đã không ngừng tìm
cách đáp trả những thách thức từ những thực tại này của
châu Á đối với công cuộc rao giảng Tin Mừng. Nỗ lực đáp
trả này mang những tên gọi khác nhau: Đối thoại, Hội nhập
văn hóa, là Giáo Hội tại châu Á, xây dựng Giáo Hội địa
phương... Tuy khác nhau, nhưng các tên gọi này, có thể nói,
đều diễn tả đường hướng đưa Tin Mừng Cứu độ của Chúa
Giêsu Kitô nhập thể trong các thực tại châu Á nối tiếp mầu
nhiệm nhập thể làm người của Con Thiên Chúa.
HT cũng tiếp tục giới thiệu các bài giảng giáo lý của Đức
giáo hoàng Bênêđictô XVI về cầu nguyện trong tháng 4 và
tháng 5/2012, trên nền tảng sách Tông đồ Công vụ. Việc
cầu nguyện cũng là một dấu nhấn của Năm Đức Tin sắp
được khai mạc.
Phần Thời sự của HT số này đề cập tới hai vụ việc đang được
dư luận trong và ngoài Giáo Hội quan tâm: Vụ Ngân hàng
Vatican (Viện Giáo vụ / IOR) và vụ được gọi là Vatileaks.
HT cũng xin giới thiệu những ý tưởng sâu sắc của Đức
Thánh Cha về gia đình được ngài trình bày tại Đại hội Thế

giới các Gia đình lần thứ VII tại Milano (Italia).
Trong mục Văn hóa, Gia kỳ giới thiệu với chúng ta tác phẩm
kịch bản chèo Vong bướm của Nguyễn Huy Thiệp ra mắt
bạn đọc đầu năm âm lịch Nhâm Thìn 2012, vào ngày Hội
Thơ Việt Nam – Rằm tháng Giêng. HT xin giới thiệu Vong
bướm hay mê lộ trên đường tìm chân lý của Gia Kỳ.  


HIỆP THÔNG


GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ
LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU
Mai Tâm

Ảnh: fabc.org

Việc thành lập
Liên Hội đồng Giám mục Á châu (LHĐGMAC) (The
Federation of Asian Bishop’Conferences / FABC), là một
tổ chức được Tòa thánh phê chuẩn, có tính xuyên quốc gia,
nhằm liên kết các Hội đồng Giám mục các Giáo Hội Công
giáo địa phương ở châu Á lại với nhau trong tình hữu nghị
và hợp tác. LHĐGMAC được hình thành từ cuộc gặp gỡ


GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

 9

lịch sử của 180 giám mục từ khắp châu Á, tại Hội nghị
các giám mục Á châu (ABM: Asian Bishops’ Meeting), ở
Manila (Philippines) vào tháng 11 năm 1970, nhân dịp Đức
giáo hoàng Phaolô VI viếng thăm xứ này. Năm 2012 này là
năm kỷ niệm lần thứ 40 Quy chế của LHĐGMAC được Tòa
Thánh phê chuẩn (16/11/1972).
Hiện nay, LHĐGMAC có 18 thành viên chính thức: (1)
Bangladesh, (2) Indonesia, (3) Nhật, (4) Kazakhstan, (5)
Hàn Quốc, (6) Lào–Cambodia, (7) Malaysia–Singapore–
Brunei, (8) Myanmar, (9) Pakistan, (10) Philippines, (11)
Sri Lanka, (12) Taiwan, (13) Thái Lan (14) Việt Nam và
Ấn độ [gồm: (15) CBCI (Catholic Bishop’s Conference of
India): Hội đồng giám mục Ấn Độ, (16) CCBI (Conference
of the Catholic Bishops of India): Hội đồng Giám mục
Ấn độ lễ chế Latinh, (17) SMBS (Syro–Malabar Bishops’
Synod): Thượng Hội đồng Giám mục lễ chế Syro–Malabar
và (18) Syro–Malankara (Holy Episcopal Synod): Thượng
Hội đồng giám mục lễ chế Syro–Malankara.
Ngoài ra, LHĐGMAC còn có 13 thành viên không chính
thức (thành viên “liên kết”): (1) Giáo phận Baucau (Timor–
Leste), (2) Giáo phận Dili (Timor–Leste), (3) Giáo phận
Maliana (Timor–Leste), (4) Giáo phận Hồng Kông (Trung
Quốc), (5) Giáo phận Ma cao (Trung Quốc), (6) Mông Cổ,
(7) Nepal, (8) Giáo phận thánh Giuse (Irkutsk, Siberia), (9)
Giáo phận Chúa Hiển dung (Novosibirsk, Siberia), (10)
Kyrgyzstan, (11) Tajikistan, (12) Turkmenistan và (13)
Uzbekistan (xem Mạnh Hữu, WHĐ).
Chức năng của LHĐGMAC
LHĐGMAC không phải là một “Hội đồng Giám mục cấp

10  

  HIỆP THÔNG

cao” bao trùm lên trên các Hội đồng Giám mục thành viên.
LHĐGMAC tôn trọng quyền tự chủ của mỗi giám mục, của
từng HĐGM thành viên, và của từng Hội nghị miền trong
LHĐGMAC. LHĐGMAC là một “Hiệp hội tự nguyện của
các Hội đồng Giám mục ở Nam Á, Đông Nam Á, Đông
Á và Trung Á”. Là một “hiệp hội tự nguyện”, các quyết
nghị cũng như khuyến nghị của LHĐGMAC không có tính
“ràng buộc pháp lý”.
Mục đích chính của LHĐGMAC, như được giới thiệu, là
củng cố tình liên đới và đồng trách nhiệm giữa các thành
viên vì lợi ích của Giáo Hội và của xã hội tại châu Á.
* Nghiên cứu các cách thức và phương tiện để thúc
đẩy công việc tông đồ, đặc biệt dưới ánh sáng của
Công đồng Vatican II và các văn kiện chính thức hậu
công đồng và theo các đòi hỏi của châu Á.
* Hoạt động cho việc tăng triển sự hiện diện năng động
của Giáo Hội trong sự phát triển toàn diện của các
dân tộc châu Á.
* Giúp việc học hỏi các vấn đề của mối quan tâm chung
của Giáo Hội tại châu Á và tìm ra các khả năng đi
đến các kết luận và giải đáp cũng như hành động
phối hợp.
* Tạo sự thông tin và hợp tác giữa các Giáo Hội địa
phương và các giám mục tại châu Á.
* Phục vụ các Hội đồng Giám mục châu Á nhằm giúp

các ngài đáp ứng tốt hơn các nhu cầu của Dân Chúa.
* Củng cố một sự phát triển có tổ chức hơn các tổ chức
và phong trào trong Giáo Hội ở tầm mức quốc tế.


GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  11

* Củng cố sự trao đổi và hợp tác đại kết và liên tôn.
Tổ chức
LHĐGMAC hoạt động qua một hệ thống cấu trúc gồm có:
Hội nghị Khoáng đại, Ủy ban Trung ương, Uỷ ban Thường
vụ, Ban Thư ký Trung ương và các Văn phòng.
• Hội nghị Khoáng đại (Plenary Assembly). Thành viên
của Hội nghị Khoáng đại là: chủ tịch của các HĐGM thành
viên, hay giám mục đại diện được chính thức chỉ định, các
giám mục đại diện cho các quốc gia thành viên không chính
thức, các giám mục đại biểu (được các HĐGM thành viên
bầu chọn), các thành viên của Ủy ban Trung ương (năm
giám mục được bầu chọn định kỳ từ các miền khác nhau
của châu Á) .
Hội nghị Khoáng đại giữ vị trí tối cao của LHĐGMAC. Hội
nghị Khoáng đại – họp định kỳ bốn năm một lần. Trong
lịch sử của LHĐGMAC, đã có tất cả chín Hội nghị Khoáng
đại. Hội nghị Khoáng đại lần thứ mười sẽ diễn ra vào tháng
mười một năm nay, và theo dự trù, tại Việt Nam.
• Ủy ban Trung ương (Central Committee), gồm các chủ
tịch của các Hội đồng Giám mục thành viên hay giám mục
thay thế được chính thức chỉ định, có phận sự kiểm tra, đôn

đốc việc thực thi các nghị quyết và chỉ dẫn của Hội nghị
Khoáng đại và cùng với Ủy ban Thường vụ đảm nhận công
việc điều hành LHĐGMAC. Ủy ban Trung ương họp hai
năm một lần.
• Uỷ ban Thường vụ (Standing Committee). Uỷ ban Thường
vụ gồm năm Giám mục từ các miền khác nhau của châu Á.
Được Ban Thư ký Trung ương trợ giúp, Ủy ban Thường vụ


12  

  HIỆP THÔNG

chính là cơ quan hoạt động chủ yếu của LHĐGMAC, do
Tổng thư ký chịu trách nhiệm. Ủy ban có nhiệm vụ thực
hiện các quyết định và chỉ thị của Ủy ban Trung ương,
hướng dẫn và trợ giúp Ban Thư ký Trung ương và các bộ
phận khác của LHĐGMAC . Ủy ban họp nội bộ ít nhất mỗi
năm một lần. Các Văn phòng khác nhau của LHĐGMAC là
những cơ quan chuyên môn hoạt động thông qua Ban Thư
ký Trung ương.
• Ban Thư ký Trung ương (Central Secretariat) là bộ phận
phục vụ việc điều phối bên trong LHĐGMAC và với các cơ
quan, văn phòng bên ngoài, với sự giúp đỡ của các Ủy ban
và các Văn phòng.
• Các Văn phòng (Office). Ở cấp điều hành, các hoạt động
khác nhau của LHĐGMAC do các văn phòng liên quan
đến các lĩnh vực khác nhau trong đời sống của Giáo Hội
và xã hội đảm nhiệm. Có văn phòng phụ trách việc truyền
giáo, giáo dân, truyền thông xã hội, phát triển con người,

các vấn đề đại kết và liên tôn, giáo dục và tuyên úy sinh
viên… Ngoài các văn phòng này còn có Ủy ban Tư vấn
Thần học phục vụ LHĐGMAC và các bộ phận khác của
LHĐGMAC:
* Văn phòng Phát triển Con người
Office of Human Development (OHD)
* Văn phòng Rao giảng Tin Mừng
Office of Evangelization (OE)
* Văn phòng Các vấn đề Ðại kết và Liên tôn
Office of Ecumenical and Interreligious Affairs (OEIA)
* Văn phòng Truyền thông Xã hội
Office of Social Communications (OSC)


GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  13

* Văn phòng Quan tâm về Thần học
Office of Theological Concerns (OTC )
* Văn phòng Giáo dục và Tuyên úy Sinh viên
Office of Education and Student Chaplaincy
(OESC)
* Văn phòng Giáo dân
Office of the Laity (OL)
* Văn phòng Giáo sĩ
Office of Clergy (OC)
* Văn phòng Tu sĩ
Office of Consecrated Life (OCL)
Mỗi văn phòng được điều hành bởi một chủ tịch và một

ủy ban gồm từ 3 đến 5 giám mục, được trợ giúp bởi thư ký
điều hành. Và thư ký điều hành có thể được trợ giúp bởi một
nhóm nhân viên.
Cấu trúc tổng quát của LHĐGMAC được hình dung như sau:
*
*
*
*
*
*
*

Các Hội đồng Giám mục
Hội nghị Khoáng đại
Các Hội nghị miền
Ủy ban Trung ương
Uỷ ban Thường vụ
Ban Thư ký Trung ương
Các Văn phòng 1

Một mốc lịch sử
Nhà thần học Felix Wilfred, thuộc Ủy ban Tư vấn Thần học
của LHĐGMAC, coi việc thành lập Liên Hội đồng Giám


14  

  HIỆP THÔNG

mục Á châu như “một mốc trong lịch sử Kitô giáo tại châu

Á” 2. Bởi vì, theo tác giả, trước đây các giám mục châu Á
chưa hề có những cuộc gặp gỡ để trao đổi kinh nghiệm và
cùng nhau bàn bạc về những vấn đề lục địa phải đương đầu.
Và cuộc gặp gỡ tại Manila, nguồn gốc của việc thành lập
LHĐGMAC, đã “đánh dấu điểm khởi đầu của một ý thức
mới về nhiều mối liên kết cổ truyền kết hợp các dân tộc
trên phần đất này của trái đất. Mặc dù có nhiều khác biệt,
các dân tộc tại châu Á cũng đã được ràng buộc với nhau do
có sự giống nhau về tinh thần và cùng chia sẻ những giá trị
luân lý và tôn giáo chung” 3. LHĐGMAC chính là nơi các
Giáo Hội công giáo tại châu Á, qua các giám mục của mình,
bắt đầu có các cuộc gặp gỡ có tính cách tổ chức, mặc dù với
tính cách tự nguyện, để hỗ trợ nhau trong việc thực thi sứ
vụ rao giảng Tin Mừng tại châu Á.
Sự liên kết của các Giáo Hội tại châu Á qua LHĐGMAC
cũng có thể được xem như nằm trong xu thế chung của các
nước tại châu Á. Những năm 70 là thời kỳ của những biến
chuyển lớn của lục địa châu Á đang muốn gột rửa khỏi
những tàn tích của một chế độ thực dân và ngày càng ý
thức rõ về chính mình, về những truyền thống văn hóa,
những tiềm năng phong phú của mình và về cả những vấn
đề, những thách thức chung các nước này đang phải đương
đầu trong hiện tại, từ đó, nhu cầu hợp tác để phát triển ngày
càng có tính thúc bách.
“Ngoài các mối liên kết truyền thống, các dân tộc tại châu Á
ngày nay còn kinh nghiệm cũng những hình thức của điều
kiện xã hội–chính trị, đối diện với những thách đố chung và
chia sẻ những mối quan tâm tương tự. Điều này được diễn
tả trên bình diện chính trị qua các tổ chức liên vùng như
SAARC (South Asia Association of Regional Cooperation

GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  15

và ASEAN (Association of South East Asian Nations / Hiệp
Hội các Nước Đông Nam Á)”. Việc thành lập LHĐGMAC,
do đó, không phải là việc tạo nên một cơ cấu Giáo Hội đơn
thuần quy tụ các Giáo Hội tại một địa bàn địa lý lại với nhau,
mà là một tổ chức biểu lộ nhiều quan hệ –lịch sử và đương
thời– vốn đã có giữa các dân tộc Đông và Nam Á” 4.
Ảnh hưởng bước đầu
Tổng giám mục Henry D’Souza, tổng giáo phận Calcutta
(Ấn Độ), sau hơn mười năm điều hành LHĐGMAC, trong
cương vị Tổng thư ký (từ năm 1983), trong bài trả lời phỏng
vấn của hãng tin Asia Focus5, đã có dịp trình bày kết quả
công việc của LHĐGMAC cũng như những vấn đề và viễn
cảnh của Giáo Hội tại châu Á trong những thập niên đầu
của tổ chức này.
Theo Đức Tổng giám mục D’Souza, LHĐGMAC, qua các
bài phát biểu tại các cuộc họp các giám mục thế giới cũng
như qua các tài liệu được soạn một cách kỹ lưỡng và được
gửi cho các giám mục tham gia các cuộc họp này, đã góp
phần làm Giáo Hội hoàn vũ thêm ý thức về các thực tại Á
châu và về nỗ lực của các Giáo Hội tại đây trong việc đưa
sứ điệp Kitô giáo vào trong các nền văn hóa và đến với các
dân tộc, do đó đã làm phong phú cho tư duy về Thần học và
về xã hội của Giáo Hội. LHĐGMAC cũng đã giúp Giáo Hội
hoàn vũ đánh giá được những nét phong phú của châu Á.

Về việc đưa sứ điệp Kitô giáo vào trong các nền văn hóa,
Đức tổng giám mục nói rõ: “Ủy ban Tư vấn Thần học của
LHĐGMAC đã có những suy nghĩ rất giá trị và có những
công trình nghiên cứu thần học về Giáo Hội địa phương và
về vai trò của Giáo Hội địa phương tại châu Á này. Giờ đây,
người ta đã bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến khía cạnh Á


16  

  HIỆP THÔNG

châu trong suy tư Thần học và trong công tác nghiên cứu và
giảng dạy tại các Đại học.
Đối với các giám mục và các Hội đồng Giám mục tại châu
Á, theo vị Tổng thư ký, “LHĐGMAC đã giúp các giám mục
Á châu thảo luận các vấn đề và hoạt động liên quan đến các
thực tại của đại lục này. LHĐGMAC đã góp phần mang lại
cho Giáo Hội một căn tính Á châu. Nhưng LHĐGMAC để
cho các giám mục tự do hành động tùy theo các nhu cầu của
Giáo Hội địa phương và các điều kiện hiện tại ở đó. Qua các
Văn phòng phụ trách các vấn đề khác nhau, LHĐGMAC đã
đưa ra những gợi ý và định hướng cho việc rao giảng Tin
Mừng và hoạt động của các Giáo Hội Á châu.
Trong bài trả lời phỏng vấn này, Đức cha Tổng thư ký
cũng đã không ngần ngại nêu lên những nhược điểm của
LHĐGMAC:
“Người Kitô là một thiểu số ở Á châu. Khi hàng triệu
người tìm thấy sự cứu độ và hạnh phúc của họ nơi các
tôn giáo và các nền văn hóa Á châu sống động, điều

này là một thách đố cho việc rao giảng Phúc Âm.
“Nhưng châu Á là một lục địa của giới trẻ – hơn một
nửa dân số châu Á dưới 25 tuổi. Và mặc dù là một thiểu
số, Giáo Hội có ảnh hưởng rất lớn qua các công tác
giáo dục và chăm sóc sức khỏe cho người dân. Điều
này có thể giúp ích cho việc rao giảng Tin Mừng...
“Một cộng đồng được giáo dục có thể làm được
nhiều việc để giải phóng mình và người khác khỏi sự
hủ hóa, bóc lột và các thế lực tự tư tự lợi hiện đang
chế ngự các nước Á châu. Vì Giáo Hội dấn thân rất
nhiều vào lĩnh vực giáo dục, Giáo Hội cũng có thể


GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  17

là một sức mạnh để giải phóng khỏi các hệ thống áp
bức của các truyền thống lâu đời”.
Vị Tổng thư ký hiện tại của LHĐGMAC
Vào cuộc họp ngày 21.10.2011 tại Bangkok (Thái Lan), Ủy
ban Trung ương của LHĐGMAC đã bầu hồng y Gracias,
Tổng giám mục Mumbai và chủ tịch của Hội đồng Giám mục
Công giáo Ấn Độ, làm Tổng thư ký mới của LHĐGMAC
từ 1.1.2012, thay thế Tổng giám mục Orlando B. Quevedo,
OMI, từ Philippines, người đã giữ chức vụ này hai khóa.
Nhiệm kỳ của Hồng y Gracias sẽ kéo dài ba năm và có
thể được bầu lại khi mãn nhiệm kỳ. Hồng y Gracias đã là
thành viên ban lãnh đạo của Văn phòng Truyền thông Xã
hội (OSC: Office of Social Communications) hai nhiệm kỳ

từ 2004 đến 2010.
Ủy ban Trung ương của LHĐGMAC trong phiên họp vào
tháng 11/2011 cũng đã quyết định Hội nghị Khoáng đại lần
thứ X sẽ diễn ra tại Việt Nam vào tháng 11 năm 2012 này,
nhân kỷ niệm lần thứ 40 Quy chế của LHĐGMAC được
Tòa Thánh phê chuẩn (16.11.1972).
Liên Hội đồng Giám mục Á châu (LHĐGMAC) ấn hành
đều đặn các tập tài liệu có tên gọi For All The Peoples of
Asia tập hợp các bản báo cáo hướng dẫn của các nhà thần
học, các tham luận của các giám mục tại các hội nghị...
Các thông tin về các hoạt động, hội nghị và văn kiện của
LHĐGMAC có thể tìm thấy trên www.fabc.org.
Ngôn ngữ được sử dụng tại LHĐGMAC là tiếng Anh. Để
tiện việc theo dõi các văn kiện, thông tin của LHĐGMAC
chúng tôi xin giới thiệu ở đây một số chữ viết tắt thường
gặp trong các ấn phẩm và văn kiện của LHĐGMAC:


18  

  HIỆP THÔNG

FABC:  The Federation of Asian Bishop’Conferences

  Liên Hội đồng Giám mục Á châu (LHĐGMAC)
OHD:   Office of Human Development
  Văn phòng Phát triển Con người
OE:  Office of Evangelization

  Văn phòng Rao giảng Tin Mừng

OEIA:  Office of Ecumenical and Interreligious Affairs

  Văn phòng các vấn đề Ðại kết và Liên tôn
OSC:   Office of Social Communications

  Văn phòng Truyền thông Xã hội
OTC:   Office of Theological Concerns

  Văn phòng Quan tâm về Thần học
OESC: Office of Education and Student Chaplaincy

  Văn phòng Giáo dục và Tuyên úy Sinh viên
OL:


  Office of the Laity
  Văn phòng Giáo dân

OC:   Office of Clergy

  Văn phòng Giáo sĩ
OCL:   Office of Consecrated Life

  Văn phòng Tu sĩ
  Seven Steps gospel sharing method

  Phương pháp Chia sẻ Tin Mừng qua bảy bước
  Group Response

  Đáp ứng nhóm

  Bible–Mirror method

  Phương pháp Suy xét theo Thánh Kinh


GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  19

  Life–Bible–Notes

  Chương trình Quyết tâm sống theo Lời Chúa
  Amos Programme

  Chương trình Amos
  Look–Listen–Love

  Nhìn ngắm–Lắng nghe–Yêu mến
AsIPA: Asian Integral Pastoral Approach

  Xúc tiến Mục vụ Hội nhập tại châu Á
BECs:  Basic Ecclesial Communities

  Cộng đoàn Giáo Hội cơ bản
BIBA:  Bishops’ Institute for the Biblical Apostolate

  Khoa đào tạo về Tông đồ Thánh Kinh trực thuộc

  Hội đồng Giám mục
BILA:  Bishops’Institute on Lay Apostolate

  Khoa đào tạo về Tông đồ Giáo dân trực thuộc Hội

  đồng Giám mục
BIS:  Bishops’Institute for Social

  Khoa đào tạo về Xã hội trực thuộc Hội đồng

  Giám mục
BISCOM: Bishops’Institute for Social Communication

  Khoa đào tạo về Truyền thông trực thuộc Hội đồng

  Giám mục
BPMA: Biblical Pastoral Ministry in Asia

  Ủy ban Mục vụ Thánh Kinh tại châu Á
CBF:  Catholic Biblical Federation

  Liên đoàn Thánh Kinh Công giáo
SCCs:  Small Christian Communities

  Cộng đoàn Kitô nhóm nhỏ


20  

  HIỆP THÔNG

Tài liệu

Những con số thống kê…
James H. Kroeger đưa ra những con số thống kê về dân số của
các nước tại châu Á, về tỷ lệ người Công giáo tại các nước
này vào những năm cuối của Thiên niên kỷ thứ hai, những
con số không thể không đặt Sứ vụ rao giảng Tin Mừng Đức
Giêsu Kitô tại châu Á trong Thiên niên kỷ thứ ba này trước
những thách thức thật lớn lao 6. Chúng tôi xin ghi lại ở đây
một số trong các con số này để độc giả có thể có một hình
ảnh cụ thể về sự lớn lao của những thách thức này.
Châu Á
Châu Á, lục địa lớn nhất và đông dân nhất thế giới, chiếm
một phần ba số đất đai của toàn thể thế giới (17.124.000
dặm vuông), là nơi có hơn 60% dân số loài người sinh
sống. Châu Á còn là một lục địa của người trẻ (gần 40%
dưới 15 tuổi) với hơn 30 thành phố khổng lồ có dân số từ
5 đến 20 triệu người. Chín quốc gia đông dân nhất, tính
từ trên xuống: Trung Quốc, Ấn Độ, Inđônêsia, Nhật Bản,
Bangladesh, Pakistan, Việt Nam, Philippines và Thái Lan.
Trung Quốc và Ấn Độ có số dân vượt quá một tỷ. Bên cạnh
khối người đông đúc này là những khác biệt, thậm chí, mâu
thuẫn về tự nhiên, dân tộc, xã hội, kinh tế, chính trị và tôn
giáo.
Như Đức hồng y Stephen Kim Sou–hwan của Hàn quốc ghi
nhận tại Khóa đặc biệt của Thượng hội đồng Giám mục về
châu Á họp tại Roma (18.4–14.5.1998), châu Á không chỉ
được hình thành từ “nhiều quốc gia khác nhau mà, người ta
có thể nói, từ nhiều thế giới khác nhau”. Thực vậy, theo một
nghĩa nào đó, phải nói là “có nhiều châu Á”.

GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  21

Châu Á còn là một lục địa có nhiều nền văn hóa không phải
là Kitô giáo. Đây là quê hương của ba tôn giáo thế giới lớn.
Ấn giáo, Phật giáo và Hồi giáo. 85% người không phải là
Kitô giáo của thế giới tập trung tại châu Á và là tín đồ của
nhiều tôn giáo lớn. Ấn giáo ra đời trên 5.000 năm nay, có
khoảng 650 triệu tín đồ, đa số ở tại Ấn Độ và các vùng lân
cận. Phật giáo là một tôn giáo và một triết lý sống phát triển
từ Ấn giáo, có 300 triệu tín đồ, đa số ở tại châu Á. Hồi giáo
được thiết lập vào thế kỷ thứ bẩy. Đây là một tôn giáo độc
thần, thâu nạp các yếu tố của Do Thái giáo và niềm tin Kitô
giáo, với khoảng 700 triệu tín đồ nguyên tại châu Á mà
thôi; người Công giáo tại châu Á chiếm khoảng 100 triệu.
Hai quốc gia Hồi giáo lớn nhất nằm tại châu Á: Inđônêsia
và Bangladesh – mỗi nước có trên 100 triệu tín đồ. Các hệ
thống triết lý–đạo đức và tôn giáo tại châu Á là Khổng giáo,
Lão giáo, Thần giáo (Shintoism), cũng như nhiều hệ thống
tín ngưỡng bản địa và truyền thống khác
Công giáo tại châu Á
Người Công giáo trên toàn thế giới chiếm 17, 2% dân số
toàn cầu; Kitô hữu chiếm 33, 1% của nhân loại. Tại châu Á,
dân số công giáo gồm 105, 2 triệu người vào năm 1997, tức
chỉ chiếm 2, 9% của gần 3, 5 tỷ người Á châu. Đáng để ý
hơn nữa là trên 50% của tất cả người công giáo Á châu nằm
trọn trong một quốc gia duy nhất là Philippines. Như vậy,
nếu không kể Philippines, châu Á chỉ có khoảng 1% người
công giáo. Tại tuyệt đại đa số các nước châu Á, Công giáo

là một thiểu số rất nhỏ.
Giáo Hội công giáo tại châu Á tiếp tục tăng trưởng. Năm
1988, có 84, 3 triệu người Công giáo; năm 1997, con số này
tăng thành 105, 2 triệu (tăng 20,9 triệu hay 25%).


22  

  HIỆP THÔNG

Con số linh mục tăng từ 27.700 lên 32.291 trong khoảng
thời gian chín năm (1988–1997); trong khi đó số chủng
sinh tăng từ 19.090 tăng thành 25.842 cũng trong khoảng
thời gian này. Các nước có số chủng sinh cao nhất (tính từ
trên xuống) là Ấn Độ, Philippines, Hàn Quốc, và Việt Nam.
Năm 1997 châu Á có 617 trong tổng số 4.420 giám mục
trên toàn thế giới.
Số linh mục trong năm 1997 tại châu Á bao gồm 17.789
linh mục triều và 14.502 linh mục dòng. Hai phần ba số linh
mục dòng là người châu Á; tuyệt đại đa số nữ tu là người Á
châu (86%). Các nước có con số nữ tu người bản địa đông
nhất tại châu Á (tính từ trên xuống): Ấn Độ, Philippines,
Hàn Quốc, Nhật Bản, Inđônêsia và Việt Nam.
Giáo Hội tại châu Á nổi tiếng với việc dấn thân trong
lĩnh vực đào tạo. Năm 1998 thống kê đưa ra các con số
Ảnh: fabc.org


GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  23

sau: nhà trẻ (9.388) với 1.861.530 cháu; vỡ lòng/cấp một
(13.467) với 4.660.914 học sinh; trường cấp hai (7.935) với
4.195.208 học sinh; con số các học viên và sinh viên tại các
trường cấp cao hơn là 703.834.
Người công giáo tại một số nước thành viên của LHĐGMAC
vào cuối thiên niên thứ hai:
QUỐC GIA

TRIỆU

%

BANGLADESH

145,8

0,27

INDONESIA

202

2,58

NHẬT

127,7

0,36

HÀN QUỐC

47,2

6,0

LÀO

6,2

0,9

MACAO

0,5

5,0

CAMPUCHIA

10,3

0,02

MALAYSIA

22

3,0

SINGAPORE

3,1

6,5

MYANMAR

48,8

1,3

PAKISTAN

142,6

0,6

PHILIPPINES

74,8

81,0

ĐÀI LOAN

22,1

1,4

THÁI LAN

20,8

8,0

VIỆT NAM

78,2

6,1

ẤN ĐỘ

990

1,72

NEPAL

23

0,05

SRI LANKA

20,8

8,0

PAKISTAN

142,6

0,6

KAZAKHSTAN


24  

  HIỆP THÔNG

QUỐC GIA

TRIỆU

%

TRIỀU TIÊN

22,6

?

BHUTAN

1, 8

0,02

TRUNG QUỐC

1,239,5

0,5

HONGKONG

6,9

4,7

Các con số có ý nghĩa to lớn và không thể không có tác
động trên sự suy tư thần học và mục vụ của các Giáo Hội tại
châu Á và của LHĐGMAC lúc này và trong tương lai.


1
2

3
4
5
6

For All the Peoples of Asia, Vol. 4, trg. 309.
Felix Wilfred, The Federation of Asian Bishops’ Conferences

(FABC): Orientations, Challenges and Impact đăng trong For All
the Peoples of Asia, Vol. 1, trg. xxiii
Ibid.
Ibid., trg. xxiv.
Asia Focus, số 22 (18/6/1993)
James H. Kroeger, Challenging Asian Mission Church, trong Asia–
Church in Mission, Claretian Publications, 1999, trg. 113–117.


LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU
(LHĐGMAC)
NHỮNG ĐỊNH HƯỚNG, THÁCH ĐỐ
VÀ TÁC ĐỘNG
Felix Wilfred 1*

(...)

T

Nhà thần học Felix Wilfred

ính cách ‘nước ngoài’ đã là
một nét đặc trưng của tất
cả các Giáo Hội địa phương tại
châu Á. Tình hình này không chỉ
do sự kiện là Kitô giáo đã được
đưa vào từ bên ngoài. Phật giáo,
chẳng hạn, đã du nhập vào Trung
Hoa, Nhật Bản, Thái Lan, vân
vân, từ bên ngoài nhưng Phật

giáo không bị xem là xa lạ, trong
khi Kitô giáo lại không như vậy.
Tính cách ‘nước ngoài’ của Kitô

1*  Felix Wilfred, một nhà thần học hệ thống tại Chủng viện thánh
Phaolô tại Tiruchirapalli (Ấn Độ), thư ký điều hành của Ủy ban Tư
vấn Thần học của LHĐGMAC, và thành viên của Ủy ban Thần học
Quốc tế Tòa Thánh. The Federation of Asian Bishops’ Conferences:
Orientations. Challenges and Impact đăng trong For All the Peoples of
Asia, Vol. 1, trg. xxiii–xxx


26  

  HIỆP THÔNG

giáo cũng không phải do sự kiện tôn giáo này tuyên xưng
một đức tin khác. Các dân tộc Á châu luôn tiếp nhận và tôn
trọng tính đa dạng. Lý do chính khiến Kitô giáo đã bị xem
là xa lạ là vì các Giáo Hội địa phương tại các nước Á châu,
nhìn chung, đã tách rời xu hướng sống của dân tộc, lịch sử,
các cuộc đấu tranh và mơ ước của người dân. Các Giáo Hội
đã không tự đồng hóa mình với dân tộc, mặc dù đã thực
hiện nhiều công trình có giá trị nhân danh đức bác ái.
Chính chống lại cái hậu cảnh này mà chúng ta phải hiểu và
đánh giá định hướng của LHĐGMAC vào buổi đầu 1 hình
thành từ cái hậu cảnh này.
Đối thoại 2 *
Đối thoại với các tôn giáo
Nếu phải tóm tắt định hướng này một cách ngắn gọn, thì đó

chính là sự đối thoại. LHĐGMAC hiểu Giáo Hội và sứ vụ
của Giáo Hội xung quanh chính tiêu điểm này. Đối thoại
giúp Giáo Hội thoát khỏi việc trở thành một cộng đồng đặt
trọng tâm vào chính mình, và liên kết Giáo Hội với dân tộc
trong tất cả mọi lĩnh vực và chiều kích của cuộc sống của
họ. Trong quan điểm của các giám mục, đối thoại tại châu
Á cần phải được tiến hành trong ba lĩnh vực có quan hệ với
nhau, cụ thể, các tôn giáo Á châu, các nền văn hóa Á châu
và đại dương mênh mông những người nghèo khổ.
Từ nhiều thế kỷ và thiên niên kỷ nay, nét đặc trưng của lục
địa này là sự tìm kiếm Thượng đế và những lý tưởng đạo
đức cao quý. Tất cả các tôn giáo lớn của thế giới đều ra đời
và được nuôi dưỡng tại châu Á. Thế giới quan, cuộc sống
và các thể chế của các dân tộc Á châu đều thấm nhuần một
2*  Các tiểu đề trong bài là của Hiệp Thông.


CÁC ĐỊNH HƯỚNG CỦA LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  27

độ nhậy tinh thần và tôn giáo đáng lưu ý. Ý thức được điều
này, LHĐGMAC mong muốn Giáo Hội đạt tới được hồn
của dân tộc qua việc đi vào cuộc đối thoại với các tôn giáo
khác nhau và nhờ đó, cắm rễ sâu trong lòng đất. Các giám
mục không chỉ hiểu được chỗ đứng của tôn giáo trong đời
sống của người dân; các ngài thấy được vai trò của tôn giáo
cũng từ một nhãn giới thần học tích cực. Ngay trong Hội
nghị khoáng đại lần thứ nhất, các giám mục đã khẳng định:
“Trong cuộc đối thoại này, chúng tôi nhìn nhận các tôn giáo

như những yếu tố có ý nghĩa và tích cực trong nhiệm cục
cứu độ của Thiên Chúa. Chúng tôi thừa nhận và tôn trọng
những ý nghĩa và giá trị tinh thần và đạo đức thâm sâu nơi
các tôn giáo này” 2.
Cái nhìn tích cực này về các tôn giáo khác không phải là
một kết luận rút ra từ một số lập luận có tính cách thần học,
mà là một thái độ và xác tín nảy sinh từ sự gặp gỡ trực tiếp
và qua cảm nhận với con người, nam cũng như nữ, vốn là
những tín đồ của các tôn giáo khác. Cuộc đối thoại với họ
sẽ là một cuộc “đối thoại của đời sống” 3, vốn không có gì
giống với một sự so sánh giữa các học thuyết. Thay vì định
nghĩa các tôn giáo khác trong sự quy chiếu về Kitô giáo, để
gọi đó là những tôn giáo không phải Kitô giáo, các giám
mục trước hết nhìn họ như “những anh chị em trong các
niềm tin khác” 4.
Các Khóa họp của các giám mục phụ trách các vấn đề tôn
giáo và Đại kết (BIRA) đã chú tâm vào cuộc đối thoại với
các tín đồ Hồi giáo, Phật giáo và Ấn giáo. Nền tảng cho
cuộc đối thoại liên tôn giáo ngày nay đã được đào sâu bởi
một loạt mười hai khóa họp với chủ đề “Thần học về Đối
thoại” 5.


28  

  HIỆP THÔNG

Đối thoại với các nền văn hóa
Gắn một cách chặt chẽ với tôn giáo là văn hóa, các tôn giáo
đã đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình văn

hóa. “Giáo Hội cố gắng tìm cách chia sẻ điều gì thực sự
thuộc về dân tộc: các mục đích và giá trị, những khát vọng,
tư tưởng và ngôn ngữ, bài ca và nghệ thuật của họ” 6. Điều
này xuất phát từ việc hiểu rằng Giáo Hội phải hòa nhập vào
cộng đồng lớn hơn là các dân tộc, một điều không thể có
được nếu Giáo Hội không chia sẻ nền văn hóa và lối sống
của họ.
Đối thoại với người nghèo khổ
Một lĩnh vực quan trọng khác được các giám mục quan
tâm đó là những đại dương khổng lồ những người nghèo
khổ. Hơn một nửa nhân loại sống tại châu Á và 80% trong
số những người này là những người nghèo, đói khổ và bị
áp bức. Nếu chúng ta để ý tới sự kiện là tại vùng đất châu
Á này trên 50% dân số dưới 15 tuổi, chúng ta có thể thấy
những nạn nhân trầm trọng nhất của cái đói và nghèo khổ
là các trẻ em vô tội. Từ nhiều thế kỷ và thập kỷ qua, Giáo
Hội đã bày tỏ mối quan tâm của mình đối với người nghèo
qua nhiều công trình bác ái và trong những thập niên gần
đây, qua một loạt các dự án phát triển. LHĐGMAC mong
muốn tiến xa hơn nữa và trở thành thực sự “một Giáo Hội
của người nghèo”, trong tuyên bố, trong việc làm chứng,
trong lối sống, trong việc đề ra các kế hoạch của mình, vân
vân. Sự chọn lựa ưu tiên người nghèo khổ dưới con mắt của
LHĐGMAC là như một “hành động của lòng tin” 7 cần phải
được thực hiện bất chấp chống đối và xung đột. Các ngài ý
thức được hậu quả của sự chọn lựa này đối với bản thân các
ngài và đối với các Giáo Hội địa phương.


CÁC ĐỊNH HƯỚNG CỦA LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU  

  29

“Việc chọn đứng về phía người nghèo bao hàm nguy cơ dẫn
đến xung đột với những quyền lợi được ban hay ‘giới quyền
thế’, tôn giáo, kinh tế, xã hội, chính trị. Nó cũng còn là việc
kéo theo sự mất an ninh, đặc biệt đối với những người lãnh
đạo Giáo Hội, không chỉ về mặt vật chất mà cả về mặt tinh
thần. Bởi vì nó có nghĩa là chọn cách thức bất thường để
nhìn những nét chính của chính sách và hành động, không
theo những hệ thống thần học, pháp luật và xã hội học đã
có sẵn như đã được triển khai, đặc biệt tại phương Tây, mà
theo sự nhận thức về diễn tiến lịch sử diễn ra nơi chính dân
tộc của chúng ta” 8.
LHĐGMAC, qua Văn phòng Phát triển Con người, đã đi
đầu trong việc dẫn dắt các chương trình vạch trần để các
giám mục có được kinh nghiệm trực tiếp về những tình
cảnh khủng khiếp của các nhóm bị bạc đãi – những người
sống trong những khu nhà ổ chuột, công nhân, những người
lao động nô lệ, tù nhân chính trị, vân vân. Các khóa học của
LHĐGMAC dành cho các giám mục về Hoạt động Xã hội
cho thấy một ý thức ngày càng gia tăng về các thực tại chính
trị–xã hội, các tình cảnh bất công, sự vi phạm nhân quyền
và nhân phẩm. Các giám mục, đi tới tận cùng các nguyên
nhân gốc rễ của tình trạng này, nói về vai trò quan trọng
của việc phân tích xã hội trong việc lột trần những nguyên
nhân có hệ thống của nghèo đói, bóc lột và bất công. Sự
phân tích này phải được đưa vào trong đường lối mục vụ
của Giáo Hội.
Ba điểm khác nữa liên quan đến việc đối thoại với người

nghèo có thể được ghi nhận. Các giám mục nói về tính đa
nguyên trong việc đáp trả của Giáo Hội. Trong thực tế, sự
đa nguyên này là kết quả của “sự dàn xếp của sự phân tích
thế tục và các thế giới quan” 9 và phải được xem như một