MỤC LỤC
Contents
MỤC LỤC.........................................................................................................1
Contents.................................................................................................................1
II.Cơ sở thực tiễn:..............................................................................................5
Tìnhhình chung:.............................................................................................6
Thuận lợi:......................................................................................................6
Khó khăn:......................................................................................................7
Đánh giá thực trạng sự tự tin, mạnh dạn chủ động trong mọi hoạt động của
học sinh lớp C2..............................................................................................8
Tạo môi trường lớp học thân thiện cởi mở giúp trẻ thể hiện mình với cô và
các bạn trong lớp:........................................................................................15
Dạy trẻ tính mạnh dạn tự tin thông qua trò chơi tập thể..............................16
Phối hợp với Ban giám hiệu tổ chức tốt các ngày hội ngày lễ và hoạt động
ngoại khóa:..................................................................................................19
Quan tâm tới từng cá nhân trẻ, đặc biệt là trẻ nhút nhát thụ động:.............23
Nêu gương bé ngoan trong ngày, trong tuần...............................................24
Phối hợp với phụ huynh cùng rèn tính mạnh dạn tự tin cho trẻ:.................25
Kết quả đạt được..........................................................................................27
KẾT THÚC VẤN ĐỀ.........................................................................................28
1. Bài học kinh nghiệm:...................................................................................28
ĐẶT VẤN ĐỀ
Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai đất nước. Những
người làm cha, làm mẹ sẽ hạnh phúc biết bao khi con của họ là những đứa trẻ
khỏe mạnh, thông minh,chủ động sáng tạo tự tin trong mọi tình huống. Nhưng,
không ai sinh ra đã có ngay sự tự tin. Tự tin là nguồn khích lệ lớn đối với hầu
1
hết mọi người, là động lực để có gắng đạt được mục tiêu. Đúng như nhà giáo
Đặng Lệ Thủy có nói:“Trẻ em như những hạt mầm chứa đựng bên trong bao
nhiêu tiềm năng, sức mạnh và khát khao vươn lên. Hãy tạo cho hạt mầm đó
mảnh đất tốt lành, mạch nguồn và ánh sáng! Đó là công việc của tất cả mọi
người chúng ta”.
Trẻ em được sinh ra ở thế giới này với tâm hồn của những thiên thần, nhưng
chính cuộc sống đầy phức tạp đã gieo những suy nghĩ và hành động xấu vào
những tâm hồn non nớt đó. Sự phát triển của công nghệ hiện đại, chủ nghĩa vật
chất có thể biến các bé thành người nhút nhát, thụ động chỉ biết đến mình,
không chịu giao tiếp ứng xử đối với người xung quanh, vì vậy dạy trẻ tính mạnh
dạn tự tin ngay từ nhỏ sẽ là nền tảng để các bé trở thành những người có nhân
cách tốt trong tương lai, những chủ nhân tài đức của một xã hội công bằng văn
minh.
Trẻ mẫu giáo bé rất cần có tính mạnh dạn, tự tin vì: Ở lứa tuổi này là tiền để
cho trẻ phát triển nhân cách, là tiền để giúp trẻ trở thành con người tự tin, năng
động sáng tạo và chủ động trong cuộc sống, biết phân biệt rõ cái đúng cái sai.
Hơn lúc nào hết chúng ta cần hiểu rằng cho dù ở thời đại nào thì sự mạnh dạn tự
tin vẫn là điều cần thiết để giúp con người vượt qua sự nhút nhát, gò bó mà trẻ
sẽ hòa đồng với bạn bè với mọi người xung quanh. Trẻ học cách làm chủ ngôn
ngữ học cách nhận biết và đối phó cảm xúc của mình cũng như của người khác.
Trẻ học cách xử sự sao cho phù hợp với môi trường xung quanh. Trẻ mầm
non cần phải biết mạnh dạn, tự tin, chủ động để chơi với nhau, sống hòa thuận
2
với trẻ khác trong nhóm, tuy nhiên điều này không dễ dàng với một số trẻ. Trẻ
cần những kỹ năng quan hệ xã hội như làm thế nào để mạnh dạn tự tin với mọi
người, để giao tiếp, để chọn hành vi đúng đắn. Sự mạnh dạn tự tin có thể được
biểu hiện chỉ bằng những cử chỉ, thái độ rất đơn giản và gần gũi trong cuộc
sống, song, lại giúp chúng ta phát hiện được nhiều điều đáng quí của người khác
để trân trọng và học tập.
Tuy nhiên, thực tế trẻ 3 tuổi nói chung và các bé lớp mẫu giáo bé nói riêng do
tôi phụ trách cũng đã mạnh dạn tự tin nhưng không phải lúc nào các bé cũng thể
hiện sự mạnh dạn đó trong giao tiếp với mọi người xung quanh, ở lớp học mầm
non hiện tượng các bé nhút nhát không tham gia giao tiếp với các bạn, với cô
giáo thường xuyên xảy ra và rất nhiều phụ huynh phải than phiền vì bé ở nhà ít
giao tiếp với người lạ rất nhút nhát.
Bản thân tôi là giáo viên 3 năm liền phụ trách lớp mẫu giáo bé, nhận thức được
tầm quan trọng của sự mạnh dạn tự tin đối với sự phát triển của trẻ, tôi đã luôn
trăn trở suy nghĩ làm thế nào để rèn cho trẻ 3-4 tuổi sự mạnh dạn tự tin có hiệu
quả. Vậy làm thế nào để bé mạnh dạn tự tin khi than gia giao tiếp với bạn bè và
mọi người xung quanh? Để trả lời câu hỏi này, tôi luôn mầy mò, áp dụng các
biện pháp, hình thức, tổ chức các hoạt động giúp trẻ trong lớp tôi có cơ hội được
thể hiện sự mạnh dạn tự tin khi giao tiếp với cô giáo, bạn bè và mọi người xung
quanh và đã đạt được kết quả khả quan. Chính vì vậy, tôi đã lựa chọn đề tài
“Một số biện pháp rèn tính mạnh dạn tự tin cho trẻ Mẫu giáo bé 3-4 tuổi
3
trong trường mầm non B Thị Trấn Văn Điển” làm mẫu sáng kiến kinh
nghiệm cho năm học này,
* Mục đích nghiên cứu:
Tìm ra các biện pháp để giúp trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi ở trường Mầm non B Thị
trấn Văn Điển mạnh dạn tự tin trong giao tiếp với mọi người xung quanh trong
trường mầm non B thị trấn Văn Điển.
* Đối tượng nghiên cứu:
Đi sâu vào nghiên cứu những hình thức sinh động, hấp dẫn để giúp trẻ mẫu
giáo 3-4 tuổi mạnh dạn tự tin giao tiếp với mọi người trong trường mầm non B
Thị trấn Văn Điển.
* Phạm vi đối tượng khảo sát, thực nghiệm:
Trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi ở trường Mầm non B Thị trấn Văn Điển năm học 2014
– 2015.
* Phạm vi , kế hoạch nguyên cứu:
– Tháng 9 / 2014 Nghiên cứu và chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm
– Tháng 10, 11 / 2014 Xây dựng đề cương sáng kiến kinh nghiệm
– Tháng 12 / 2014 Nộp về BGH sửa sáng kiến kinh nghiệm.
– Tháng 1, 2 / 2015 Viết các nội dung biện pháp sáng kiến kinh nghiệm
– Tháng 3/ 2015 Sửa sáng kiến kinh nghiệm
– Giữa tháng 4 / 2015 Hoàn thiện và nộp sáng kiến kinh nghiệm mầm non
4
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I.Cơ sở lý luận:
Tự tin là một đức tính chỉ có thể có được nhờ vào việc rèn luyện và học hỏi. Sự
tự tin lớn dần lên nhờ vào cảm giác được yêu thương, tôn trọng và thấy mình có
giá trị.
Tự tin được thể hiện bên ngoài là mạnh dạn, thể hiện mình trước đám đông,
không sợ nói trước đông người.
Tự tin là dám làm điều mình nghĩ, bày tỏ cảm xúc của mình với người khác mà
không e ngại.
Có thể nói mỗi đứa trẻ ngay từ khi ra đời đã là một cá thể độc lập, có cá tính và
những mong muốn độc lập của riêng mình. Bất kể là cô giáo hay bố mẹ đều
không có đặc quyền chi phối và hạn chế hành vi của trẻ. Vì vậy, việc áp dụng
các biện pháp giáo dục phù hợp với mục tiêu giảng dạy đòi hỏi phải có sự linh
hoạt và mềm dẻo phù hợp với khả năng cũng như hứng thú của trẻ. Dưới góc
nhìn của nhà tâm lý học trẻ em thì trẻ em tuổi lên 3 bắt đầu hình thành một loại
động cơ của hành vi mang tính tự tin, sáng tạo chủ động trong mọi tình huống,
hiển thị ở giao tiếp của trẻ đối với những người xung quanh, đối với bạn bè.
Trong điều kiện có sự giáo dục đúng đắn thì loại động cơ này sẽ được phát triển
mạnh ở các giai đoạn sau. Đó là cốt lõi trong nền tảng mạnh dạn tự tin, chủ
động, sáng tạo của nhân cách con người tương lai.
II.Cơ sở thực tiễn:
5
Tìnhhình chung:
Trường mầm non B Thị Trấn Văn Điển là một trong 3 trường mầm non
công lập trên địa bàn Thị Trấn Văn Điển – Thanh Trì – Hà Nội. Là trường điểm
của ngành GD – ĐT huyện Thanh Trì, nhiều năm liền trường đạt danh hiệu
trường tiên tiến xuất sắc cấp thành phố và có nhiều giáo viên giỏi cấp thành phố,
cấp huyện.
Năm học 2014 – 2015 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo bé
C2. Lớp có 3 cô, 2/3 cô đạt trình độ trên chuẩn, 1/3 cô đang theo học Đại học.
Lớp có 44 trẻ: 15 nam, 29 nữ, trong số đó có nhiều trẻ được bố mẹ nuông chiều
từ nhỏ nên dẫn đến tính ỷ lại và một số trẻ lại nhút nhát không dám tham gia vào
các hoạt động của trường lớp đề ra
Với đặc điểm tình hình như vậy khi thực hiện đề tài này tôi thấy có một số
thuận lợi và khó khăn sau:
Thuận lợi:
-Về Ban giám hiệu:
+ Ban giám hiệu luôn quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất và chuyên môn, bồi
dưỡng phương pháp, đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non,
tạo mọi điều kiện giúp tôi thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non.
+ Ban giám hiệu đã trang bị đầy đủ tài liệu học, học liệu, thường xuyên tổ chức
bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên về kỹ năng sống cho trẻ.
6
+ Ban giám hiệu đã tổ chức buổi các buổi hội thảo về việc giáo dục kỹ năng
sống cho giáo viên toàn trường.
+ Lớp học trang bị các thiết bị hiện đại phục vụ cho giảng dạy: Máy vi tính, ti vi,
đầu đĩa.
– Về giáo viên:
+ 1/3 giáo viên trong lớp có trình độ trên chuẩn. 2/3 cô có trình độ chuẩn và
đang theo học lớp đại học. Được sự ủng hộ nhiệt tình của phụ huynh
+ Là một giáo viên mầm non tâm huyết với nghề, có 3 năm kinh nghiệm dạy
trẻ mẫu giáo bé, có lòng yêu thương trẻ, tận tình với công việc. Luôn luôn có ý
thức phấn đấu vươn lên, thường xuyên tìm tòi, nghiên cứu tài liệu như tạp chí,
thông tin trên mạng có liên quan đến việc chăm sóc và giáo dục trẻ để áp dụng
vào việc chăm sóc giáo dục trẻ hằng ngày nhất là việc rèn trẻ tính mạnh dạn, tự
tin cho trẻ.
– Về phụ huynh:
+ Một số phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên ở lớp về tình hình của trẻ ở
nhà và luôn quan tâm đến trẻ thường xuyên dành thời gian trao đổi với cô giáo
để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ.
Khó khăn:
– Về giáo viên: Giáo viên còn nhiều hạn chế về phương pháp tổ chức rèn tính
mạnh dạn tự tin cho trẻ.
7
– Về học sinh: Đa số trẻ trong lớp lần đầu tiên đến trường nên chưa có nền nếp
học tập. Tuy cùng một độ tuổi nhưng khả năng hoà nhập không đồng đều. Một
số bé còn nhút nhát, một số bé đi học chưa đều, do sức khoẻ hoặc hạn chế về
thể chất như bé: Hà Anh, Linh Anh, Ánh Nguyệt,…….Một số bé lại quá hiếu
động như bé: Anh Đức, Trí Kiên, Đình Trường. Đặc biệt lớp có bé Kim Ngần
tự kỷ tăng động hay chạy lung tung
– Hơn nữa tâm lý trẻ mẫu giáo bé còn chưa ổn định, ở lứa tuổi này bé đang trải
qua “thời kì khủng hoảng tuổi lên ba” tính độc lập bắt đầu xuất hiện ở trẻ nhu
cầu muốn khẳng định mình là rất lớn, trẻ muốn có thẩm quyền đối với mọi vật
xung quanh, cái gì cũng dành về mình, do đó tính ích kỉ càng có dịp phát triển.
– Về phụ huynh:
+ Mặc dù rất quan tâm đến con nhưng đa số phụ huynh là công chức nhà nước
nên ít có thời gian dành cho con, phần lớn đều nhờ cậy ông bà. Vì vậy việc
thống nhất quan điểm, biện pháp chăm sóc giáo dục trẻ giữa giáo viên và phụ
huynh còn nhiều khó khăn.
+ Nhiều phụ huynh còn nhầm lẫn giữa sự tự tin, chủ động và bao bọc. Đôi khi
yêu con quá mà “ Che chắn” con quá kỹ.
Đánh giá thực trạng sự tự tin, mạnh dạn chủ động trong mọi hoạt động của học
sinh lớp C2
Tôi đã xây dựng các tiêu chí đánh giá sự mạnh dạn tự tin của trẻ thông
qua các hoạt động của trẻ 3 – 4 tuổi. Đánh giá thực trạng trên các tiêu chí đã xây
dựng
8
STT
HỌ VÀ TÍNH MẠNH DẠN TỰ TIN
TÊN
Dám làm
Mạnh dạn giao Biết bày tỏ
điều mình tiếm với mọi
cảm xúc của
nghĩ
người xung
mình với
quanh
người khác
Chưa
Đạt
Chưa
Đạt
Chưa
Đạt
đạt
đạt
X
x
đạt
Nguyễn
1.
Linh Anh
Bùi Minh X
x
x
X
x
x
X
x
x
2.
Anh
Hoàng
3.
Quỳnh
Anh
Trần Vũ
4.
Ngọc
Anh
Vũ Hà
X
x
X
x
X
x
5.
Anh
Vũ
6.
Phương
Anh
7.
Nguyễn
x
9
Hoàng
Bách
Lục Đào
8.
X
x
X
x
x
Bảo Châu
Mai Minh
9.
x
Châu
Phạm
10.
X
x
x
Tấn Dũng
Tạ Xuân
11.
X
x
Nghiêm X
x
x
Dương
x
12.
Đức Đạt
Trần Anh X
x
x
13.
Đức
Nguyễn
14.
Minh
X
x
x
Đức
Vũ Minh
X
x
x
15.
Đức
Lê Thu
X
x
x
16.
Hà
Nguyễn
17.
Phương
X
x
x
Hà
10
Phạm
18.
X
x
X
x
X
x
X
x
x
Đức Hiếu
Nguyễn
19.
Quang
x
Huy
Lê Thu
20.
x
Huệ
Vũ
21.
Quỳnh
x
Hương
Đoàn Trí
22.
X
x
x
X
x
x
X
x
X
x
x
X
x
x
Kiên
Trần Ng.
23.
Vân
Khánh
Trần
24.
Công
x
Lâm
Nguyễn
25.
Đắc Long
Lê Thị
26.
Khánh
Linh
27.
Trần
X
x
x
11
Đinh Bảo
Linh
Hồ Bảo
28.
X
x
x
Hân
29.
Lê Minh X
x
x
Đới Vũ
30.
Nhật
X
x
x
Minh
Nguyễn
31.
X
x
Nguyễn X
x
x
Bảo Nam
x
32.
Hải Nam
Nguyễn
33.
Khánh
X
x
x
Ngọc
Vũ Thị
34.
Kim
X
x
x
Ngân
Ng
35.
Phương
X
x
X
x
X
x
x
Thảo Nhi
Ng Hồng
x
36.
Nhung
37.
Đậu Ánh
x
12
Nguyệt
Dương
38.
Thu
X
x
x
Phương
Hoàng
39.
Minh
X
x
x
X
x
X
x
x
X
x
x
Tâm
Trần
40.
Tuấn
x
Thành
Đặng
41.
Quang
Vĩnh
Võ Minh
42.
Thành
Vũ
43.
Hoàng
X
x
x
Minh
Đỗ Quốc
44.
Trọng
20
21 trẻ
23 trẻ
22 trẻ 22 trẻ
24 trẻ
Tổng
trẻ
45 55 % 47,7% 52,3% 50% 50%
%
13
III. Các biện pháp:
1.Tự học, tự bồi dưỡng để tích lũy kinh nghiệm rèn trẻ mẫu giáo bé tính
mạnh dạn, tự tin:
Mục đích: Trang bị cho mình kiến thức về đặc điểm tâm sinh lý trẻ 3 tuổi, các
phương pháp hữu hiệu để giáo dục trẻ tính mạnh dạn, tự tin. Qua đó, áp dụng
thực tế trên trẻ.
Để có thể thực hiện tốt các mục tiêu giáo dục đã đề ra thì trước tiên mỗi giáo
viên phải trang bị cho mình hệ thống kiến thức phong phú chính xác, và trải
nghiệm các kỹ năng giáo dục thực tế.
Trẻ mẫu giáo bé 3 tuổi có đặc thù tâm lý tính cách riêng nên để thấu hiểu và tiếp
cận với trẻ, ngay từ đầu năm học, tôi đã tập trung nghiên cứu tài liệu Giáo dục
giá trị sống và kỹ năng sống cho trẻ mầm non (sách dùng cho giáo viên), dành
nhiều thời gian đọc các tài liệu về tâm lý học trẻ em, đặc biệt là tâm lý lứa tuổi
của nhà xuất bản đại học sư phạm, và tìm hiểu nhiều nguồn tư liệu trên các kênh
giáo dục khác, trên mạng enternet. Để thiết kế các bài dạy, hoạt động sinh động
hiệu quả tôi đã đăng ký tham gia các lớp học về giá trị sống do viện nghiên cứu
chiến lược trẻ em tổ chức và trực tiếp tham gia cộng tác giảng dạy tại các trung
tâm dạy kỹ năng sống cho trẻ em như: trung tâm Eveil có địa chỉ tại phường
Định Công. Trung tâm Smiles House địa chỉ tại số nhà 20 ngõ 12-Láng Hạ, Ba
Đình, Hà Nội. Thông qua việc tự học tự bồi dưỡng tôi hiểu rằng:
14
Để dạy trẻ tính mạnh dạn tự tin cô giáo phải luôn luôn lắng nghe và thấu
hiểu trẻ, cô cần:
Tôn trọng trẻ, giúp trẻ xây dựng hình tượng tốt của chính mình
Lắng nghe khích lệ trẻ bày tỏ thái độ
Dạy trẻ cách giải quyết vấn đề
Củng cố sự tự tin cho trẻ mọi lúc mọi nơi
Dạy trẻ ở mọi lúc mọi lúc mọi nơi, tận dụng mọi tình huống và hoạt động có thể
tích hợp
Tạo môi trường lớp học thân thiện cởi mở giúp trẻ thể hiện mình với cô và các
bạn trong lớp:
Mục đích: Giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động vui chơi, góp phần hình
thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa
trẻ với trẻ.
Nhận thức được điều đó, tôi đã trao đổi và cùng thống nhất với giáo viên trong
lớp trang trí sắp xếp tạo môi trường, các góc hoạt động trong lớp phù hợp với
diện tích lớp cũng như các đồ dùng đồ chơi trong lớp phù hợp với tâm sinh lý
trẻ, có tính thẩm mỹ và tích cực đối với trẻ.
Bên cạnh đó, tôi cũng xây dựng quy ước với trẻ về quy định trong lớp học và
giao tiếp giữa trẻ với trẻ trong lớp. Việc rèn nền nếp được thực hiện ngay khi
đón trẻ vào năm học mới. Tôi quy ước với trẻ cách lấy đồ dùng đồ chơi đúng nơi
quy định, hay quy định với trẻ và cách giao tiếp trong khi chơi, không la hét quá
to, không chạy nhảy xô đẩy nhau, có sự giao tiếp thân mật trong các vai chơi,
15
các bạn trai nhường nhịn các bạn gái, cùng tham gia vào các vai chơi vui vẻ,
không tranh dành đồ chơi của nhau.
Với quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, tôi tận dụng tối đa các sản phẩm của trẻ để
trang trí lớp, trẻ được vẽ, xé nặn các sản phẩm để trang trí các góc, các buổi chơi
trẻ được hoạt động với chính sản phẩm của mình đã làm nên trẻ rất thích thú.
Những hoạt động giao tiếp qua vai chơi người mua người bán dạy trẻ biết thể
hiện thái độ ân cần niềm nở với khách hàng thông qua đó tạo được mối quan hệ
thân thiện giữa trẻ với trẻ khi chơi.
Không chỉ tạo môi trường thân thiện cho trẻ hoạt động, giao tiếp, chúng tôi còn
thống nhất mang đến cho trẻ một không khí lớp học thật ấm áp tràn ngập yêu
thương, cô giáo cũng giống như một người bạn lớn để trẻ có thể bày tỏ những
thắc mắc, băn khoăn cũng như những “bức xúc” rất trẻ con của mình.
Các nhà giáo dục cho rằng, trẻ học nhanh nhất từ bắt chước, thế nên nếu muốn
dạy bé thành người biết mạnh dạn tự tin thì cô giáo và bố mẹ phải là tấm gương
để các bé noi theo và học tập. Chính vì vậy, trước mặt trẻ các cô giáo ở lớp tôi
luôn thể hiện sự mạnh dạn tự tin trong giao tiếp với chị em đồng nghiệp, với
phụ huynh.
Dạy trẻ tính mạnh dạn tự tin thông qua trò chơi tập thể
Với trẻ mầm non mạnh dạn tự tin giao tiếp tốt trong tập thể giúp trẻ thích nghi
dễ dàng, nhanh chóng với môi trường mới, thầy cô, bạn bè mới và những đòi hỏi
mới của hoạt động học tập, ý thức và tinh thần tập thể sẽ giúp tránh được những
16
xung đột không đáng có giữa trẻ với nhau, giữa trẻ với thầy cô, làm nảy sinh ở
trẻ tính mạnh dạn tự tin chủ động trong giao tiếp với người khác và trên cơ sở đó
phát triển những mối quan hệ thân thiện, gần gũi, cảm thông giữa trẻ với những
người xung quanh. Tất cả những điều này tác động một cách tích cực lên trẻ,
làm cho trẻ cảm thấy hứng thú muốn đến trường, muốn giao tiếp với cô, bạn bè
và muốn họ.
VD: Trò chơi 1 “Bạn hãy làm giống tôi” (Trò chơi này sử dụng đầu năm học
và các buổi giao lưu với các bạn lớp khác)
Mục đích: Tạo cho trẻ cơ hội nhớ tên của nhau một cách tự nhiên, phát triển
mạnh dạn tự tin của trẻ đến các hoạt động tập thể.
Chuẩn bị: Phòng rộng
Một trái bóng cao su nhẹ nhiều màu
Tiến hành: Cô và trẻ ngồi thành vòng tròn. Trước tiên cô giáo nói tên của mình
(chào các bạn tôi tên là Phương Anh) sau đó ném bóng cho một trẻ bất kỳ. Trẻ
nhận được bóng từ cô giáo sẽ nói tên mình. Cứ như vậy cho đến khi tất cả các
trẻ nhớ tên nhau. Trẻ mạnh dạn đứng lên giới thiệu tên của mình
Trò chơi 2: Ước mơ của tôi .
Mục đích: Phát triển tính mạnh dạn tự tin phát huy tính cực của trẻ
Phát triển ý thức mang cảm xúc tích cực đến cho người khác.
Chuẩn bị: Phòng rộng , bản nhạc nhẹ
17
Tiến hành: Cô giáo nói với nhóm trẻ: Bạn nào cũng có một ước mơ con
hãy nói ước mơ của mình. Cho trẻ nhắm mắt thư giãn trong tiếng nhạc êm dịu
và tưởng tượng theo những lời cô kể đều đều ‘‘Các con hãy nhắm mắt lại hít
thở sâu và hình dung về một thế giới nhiều màu sắc mà ở đấy con có nhiều
người bạn thân thiết, các bạn mỉm cười với con nắm tay con cùng bước lên một
chiếc xe màu xanh, xe lăn bánh đưa các con đến một cánh đồng nhiều hoa, con
cùng các bạn chơi trò đuổi bắt và chia cho nhau những viên kẹo ngọt ngào. Đã
đến giờ trở về con vẫy tay chào các bạn, xuống xe mở mắt ra và mỉm cười.”
Cho trẻ chủ động mạnh dạn tự tin kể về những gì mình tưởng tượng:
Con nhìn thấy gì? Con thích nhất điều gì? Con cảm thấy như thế nào?
Trò chơi 3: Sóng biển rì rào
Mục đích: Phát triển giao tiếp không lời, giao tiếp bằng cử chỉ, động tác
Tạo cảm giác gần gũi thân thiện giữa trẻ với nhau.
Chuẩn bị: Bản nhạc nhẹ hoặc băng ghi âm tiếng sóng.
Tiến hành: Cô giáo nói với trẻ “Các con đã bao giờ đi tắm biển chưa?
Khi những con sóng biển vỗ vào cơ thể chúng ta cảm thấy như thế nào? Sóng
biển reo như thế nào? Bây giờ chúng ta thử cùng nhau làm sóng biển nhé! Nào
chúng ta cùng tạo tiếng rì rào reo vui của sóng khi mặt trời tỏa ánh nắng trên
biển nhé”.
Sau đó cô giáo đề nghị trẻ ôm vai nhau tạo thành vòng tròn đung đưa theo
tiếng nhạc hay là la theo tiếng nhạc tạo cảm giác thư thái nhẹ nhàng.
18
Trò chơi 4: Xin phép cô
Cách chơi: Cho trẻ đứng thành hàng, cách cô giáo 2m. Trẻ đứng đầu sẽ
bước lên phía trên 1 bước, và nói ‘‘Xin phép cô’’ cô giáo nói được, hoặc
‘‘Không con không được phép”. Khi cô giáo nói được thì trẻ phải nói lời cảm
ơn trước khi bước lên, nếu trẻ quên không nói lời ‘‘cảm ơn” thì sẽ bị quay về
vạch xuất phát. Tiếp tục chơi cho đến khi trẻ nào bước đến vị trí của ‘‘Cô” và trẻ
đó sẽ được làm cô
Giao tiếp:
– Con có thích làm cô giáo không?
– Nếu làm cô giáo con cảm thấy như thế nào?
Gửi đến trẻ thông điệp: Nếu con mạnh dạn tự tin giao tiếp với bạn với
mọi người xung quanh thì con sẽ giành chiến thắng
Sau đó cho trẻ cùng bạn chơi với nhau
Phối hợp với Ban giám hiệu tổ chức tốt các ngày hội ngày lễ và hoạt động ngoại
khóa:
Có thể nói, việc tổ chức hiệu quả các ngày hội ngày lễ cho trẻ là một hình thức
giáo dục hiệu quả và sinh động nhất, giúp trẻ được trải nghiệm các cảm xúc tích
cực. Thông qua đó, trẻ được học và mạnh dạn tự tin giao tiếp với cô giáo, bạn bè
và cha mẹ.
Với quan điểm như vậy nên tôi thống nhất với hai cô giáo và ban phụ huynh lớp
từ đầu năm học tham mưu với Ban giám hiệu và xin ý kiến chỉ đạo về các kế
hoạch hoạt động ngoại khóa cho các con. Tôi đặc biệt chú ý đến các ngày lễ hội:
19
Ngày 20/10, ngày Tết Trung Thu, Noel, Tết Nguyên Đán, ngày 8/3, sinh nhật
tháng của trẻ, với mỗi ngày hội chúng tôi cố gắng sử dụng một hình thức tổ chức
riêng nhằm lôi cuốn hấp dẫn trẻ tích cực tham gia hoạt động.
Ví dụ: Ngày 20/10 – Ngày phụ nữ Việt Nam
Trước ngày tổ chức lễ hội chúng tôi cùng trẻ trò chuyện về ý nghĩa ngày hội,
đưa ra ý định, hình thức tổ chức và thăm dò ý kiến của trẻ về món quà tặng bà
và mẹ. Sau đó dạy trẻ vẽ tranh chân dung bà và mẹ của mình làm bưu thiếp chúc
mừng, giúp trẻ ghi lại cảm xúc, lời chúc của trẻ dành cho bà và mẹ. Cùng trẻ
trang trí bưu thiếp để chúc bà và mẹ với lời đề từ ấn tượng: “Con chúc mẹ của
con luôn xinh đẹp và trẻ mãi” hay “Con chúc bà luôn khoẻ mạnh”
Các bé được “bí mật” tập luyện những bài hát, bài thơ hay về bà và mẹ. Không
thể miêu tả hết cảm xúc của các bé lúc ấy, niềm vui niềm tự hào lấp lánh trên
những khuôn mặt ngây thơ. Dường như các bé cũng hiểu mình đang làm một
việc tốt, ý nghĩa dành tặng cho những người thân yêu.
Chúng tôi cũng chủ đề về bà và mẹ với lời đề từ ấn tượng trên phông sân khấu :
“Con yêu bà yêu mẹ nhất trên đời”. Ngày hôm ấy, giữa ngập tràn bóng và hoa
những thiên thần nhỏ của lớp tôi xếp hàng hai bên cửa lớp chào đón các bà và
mẹ.
Vào chương trình từng tốp các bé đã mạnh dạn lên hát múa những bài thật hay
và ý nghĩa về bà và mẹ, thật bất ngờ và vui khi bà và mẹ được mời tham gia trò
chơi “Bà và mẹ có hiểu con, con có hiểu bà và mẹ” . Kết quả là bé đoán chính
20
xác về sở thích ăn mặc của bà và mẹ hơn là bà và mẹ hiểu sở thích của con. Cả
hội trường như nghẹn lại khi nghe bạn Vân Khánh mạnh dạn nói về cảm xúc của
mình “Con nhớ mẹ lắm, buổi sáng con thức dậy thì mẹ đã đi làm, buổi tối con đi
ngủ mẹ vẫn còn chưa về. Con ước được mẹ dẫn đi chơi công viên, mẹ đưa con
đi học”. Cả ngày bé không được nhìn thấy bóng dáng thân yêu của mẹ vì mẹ bé
thường bận công tác xa nhà….và cảm xúc vỡ òa khi các bé đã tự tin chạy đến
ôm lấy cổ mẹ mà tặng hoa mà thỏ thẻ lời yêu thương. Thật không hạnh phúc gì
bằng, bà vui lắm, mẹ vui lắm.
Mẹ của bé Minh Đức nghẹn ngào mãi không nói lên lời cảm ơn các cô giáo và
các con đã tặng cho các bà và các mẹ một món quà đặc biệt ý nghĩa, trên khuôn
mặt của các bà, các mẹ những giọt nước mắt lăn dài vì hạnh phúc. Không thể tin
được các bé yêu đã biết chủ động lên tặng quà cho bà, cho mẹ
Cũng là ngày hội lớn dành cho phụ nữ, nhưng ngày 8/3 ở lớp C2 lại thật đặc biệt
vì đó là ngày mà các bé gái tuy mới 3 tuổi nhưng cũng cảm nhận được sự tôn
vinh từ các bạn trai cùng lớp, các bạn đã mạnh dạn trao tặng các bạn gái lời chúc
ý nghĩa nhất.
Với chủ đề “Hoa tình bạn” trong tiếng nhạc rộn ràng, từng bé trai tự tin dắt một
người bạn gái ra cúi chào khán giả. Giống như một cuộc thi sắc đẹp các bé gái
cũng được các cô giáo giới thiệu tên, sở thích và cả năng khiếu nữa, rồi các bé
được nghe các bạn trai hát tặng những bài hát mà cả lớp yêu thích. Hồi họp và
thích thú nhất khi từng bạn trai lên tiết lộ “bí mật” mình quý bạn gái nào nhất.
Tôi tin rằng các bé gái sẽ không bao giờ quên được giây phút các bạn trai lên
21
tặng hoa, quà và nói lời chúc mừng bởi vì tôi đọc được trong ánh mắt các con
niềm vui, tự hào vì được các bạn tự tin nói lên cảm xúc của mình, một số phụ
huynh còn phản hồi lại rằng chưa có bao giờ mà bé nhà mình lại vui và mạnh
dạn tự tin như thế.
Qua mỗi lần tổ chức tôi thấy các bé của lớp mình dường như lớn hơn, chững
chạc hơn trong suy nghĩ và cách thể hiện tình cảm, các con có nhiều bạn thân
hơn, mạnh dạn hơn trong giao tiếp với bạn bè. Bây giờ chỉ cần một thay đổi nhỏ
của cô giáo và các bạn là bé có thể phát hiện ra. Hôm ấy mặc dù rất mệt nhưng
tôi vẫn cố gắng đi làm vì vậy không giấu được sự mệt mỏi, tôi rất bất ngờ khi bé
Ánh Nguyệt chạy tới ôm cổ tôi thì thầm “Cô Hiền ốm à, cô đã uống thuốc
chưa?” Tôi thật sự xúc động từ một bé nhút nhát thụ động giờ bé Ánh Nguyệt
đã mạnh dạn tự tin khi giao tiếp với cô và các bạn.
Và còn rất nhiều các hoạt động ngoại khóa chúng tôi đã tổ chức cho các con như
: tham quan dã ngoại tại Trang trại giáo dục Era House, khu vui chơi Kinder
Park mỗi hoạt động một hình thức phong phú khác nhau nhưng đều hướng tới
một mục đích chung đó là giáo dục cho trẻ tính mạnh dạn tự tin khi giao tiếp với
người thân và bạn bè.
VD:Trong buổi vui chơi tại Kinder Park,tôi đã nhờ người dẫn chương trình mời
trẻ lớp tôi lên nhảy theo nhạc,có những trẻ rất tự tin,xung phong lên nhảy nhưng
còn có nhiều trẻ nhút nhát, không dám lên sân khấu. Tôi đã cùng người dẫn
chương trình mời từng trẻ lên và tham gia nhảy cùng trẻ. Thế là, trẻ lớp tôi tự tin
cùng hòa chung điệu nhảy Gangnam style rất vui và hứng thú. Kết thúc buổi vui
22
chơi, tôi trò chuyện cùng một số trẻ nhút nhát về cảm nghĩ của trẻ khi tham gia
các hoạt động của khu vui chơi, trẻ rất hào hứng nói lên cảm xúc của mình một
cách tự tin, vui sướng.
Ví dụ: Trong buổi đi thực tế tại Trang trại giáo dục Era House, tôi đã phân công
trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn tự tin đi cùng trẻ nhút nhát, thiếu tự tin để giúp bạn
cùng tham gia vào các hoạt động. Kết quả là trong các hoạt động của buổi đi
thực tế, trẻ lớp tôi được thể hiện hết mình qua các hoạt động tập thể như: tô
tượng, biểu diễn thời trang, câu cá… Một số trẻ nhút nhát lúc đầu không dám
tham gia chơi nhưng được bạn và cô giáo động viên, trẻ đã mạnh dạn, hứng thú
và tự tin chơi hết mình.
Quan tâm tới từng cá nhân trẻ, đặc biệt là trẻ nhút nhát thụ động:
Đa số trẻ lớp tôi năm học này mới ra lớp nên nhiều cháu nhút nhát, không tự tin
tham gia các hoạt động ở trong lớp. Để thu hút sự chú ý của các cháu, trước tiên
chúng tôi tìm hiểu mong muốn, sở thích của các bé và cùng bé đề ra những quy
định chung của lớp như “Mạnh dạn tham gia chơi với bạn, đoàn kết với các bạn,
nhường đồ chơi cho bạn” vào thứ hai hàng tuần. Đến cuối tuần chúng tôi tập
trung trẻ lại cho trẻ tự nhận xét xem mình đã thực hiện tốt nội quy chưa. Bé nào
tiến bộ sẽ được gắn một ngôi sao trên trán, được cô ghi tên ở bảng vàng bé
ngoan của lớp, còn những bé chưa thực hiện được tốt nội quy thì vẫn phải phấn
đấu bao giờ ngoan mới được thưởng.
23
Lớp tôi cũng có một số bé gái sức khỏe yếu, hay nghỉ dài như bé : Ánh Nguyệt,
Vân Khánh, Linh Anh… Vì vậy, mỗi khi đi học đến lớp các bé thường buồn và
không tham gia được các hoạt động học tập chung. Để giúp các bé mạnh dạn,
thích đi học đến lớp, chúng tôi lôi cuốn bé vào các hoạt động tập thể, khéo léo
gợi ý những bé mạnh dạn tự tin như : Minh Anh, Phương Anh… đến kết bạn,
tạo cho các bé nhiều cơ hội mạnh dạn tự tin giao tiếp với các bạn, như cùng vẽ
tranh, nặn quả, làm đồ chơi…dần dần các bé đã quen hơn với môi trường tập thể
và thích đi học. Bây giờ bé Ánh Nguyệt, Vân Khánh… được cô giáo và các bạn
rất yêu quý vì bé rất ngoan, đã mạnh dạn tự tin giao tiếp với bạn bè và còn hát
hay, múa dẻo, thích được biểu diễn văn nghệ nữa.
Còn đối với những trẻ mạnh dạn, tự tin, có năng khiếu nghệ thuật, tôi luôn tìm
cách tạo cơ hội cho trẻ được thể hiện hết mình vào các hoạt động như: tổ
chương trình van nghệ tổng hợp biểu diễn vào cuối mỗi chủ đề,
Nêu gương bé ngoan trong ngày, trong tuần
Với cách làm này tôi giúp trẻ nhút nhát thụ động, mạnh dạn hơn với mọi hoạt
động trong ngày. Bản thân trẻ rất quan tâm tới: “Bảng bé ngoan” khi trẻ được
lên cắm cờ trẻ sẽ rất phấn khởi, tự hào với các bạn bè, mong chờ được khoe với
bố mẹ vào mỗi buổi chiều, báo các lại kết quả vì sao mình được lên cắm cờ cho
bố mẹ biết. Từ đó tôi đã dần tạo cho trẻ tính mạnh dạn tự tin trong giao tiếp với
bạn bè, biết giúp đỡ cô, biết làm việc tốt với bản thân và người khác để được
công nhận. Tôi sẽ đưa ra các tiêu chí được lên cắm cờ: chăm giơ tay phát biểu,
biết giúp đỡ cô và bạn bè, mạnh dạn tự tin mọi hoạt động trong lớp học biết tự
24
phục vụ bản thân… Và tùy thuộc vào đối tượng mà tiêu chí đó có được cô và
các bạn công nhận hay không.
Ví dụ: Đối với Ánh Nguyệt– một bé nhút nhát thì tiêu chí đánh giá chăm giơ tay
phát biểu trong mọi hoạt động, giao tiếp với cô và bạn bè mạnh dạn cởi mở. Hay
đối với bé Linh Anh nói nhỏ, ít giơ tay phát biểu thì bé phải khắc phục được
nhược điểm đó mới được cắm cờ
Với cách này trẻ sẽ luôn vui vẻ, tự nguyện phấn đấu để cuối ngày được lên cắm
cờ từ đó luôn diễn ra sự cạnh tranh rất lành mạnh giữa các trẻ. Kết quả giúp trẻ
tự có nhu cầu hoàn thiện bản thân cao, trẻ sẽ mạnh dạn tự tin hơn trong các
trong các hoạt động trong ngày dần dần thói quen tốt nảy sinh trở thành một nhu
cầu, một kỹ năng sống tốt của trẻ.
Phối hợp với phụ huynh cùng rèn tính mạnh dạn tự tin cho trẻ:
Có không ít phụ huynh khi gửi con đến trường mầm non yên tâm giao trọng
trách giáo dục trẻ cho nhà trường mà quên rằng vai trò của cha mẹ là vô cùng
quan trọng trong việc phối hợp với nhà trường giáo dục con bởi “Cha mẹ là
những người thầy đầu tiên của bé” ngay cả khi giao bé cho những cô giáo mầm
non vai trò của cha mẹ cũng không hề mờ nhạt đi. Cha mẹ cần đi cùng với con
suốt quãng đường đời mà những năm tháng tuổi thơ sẽ tạo nên một nền tảng
vững chắc cho bé khi trưởng thành.
Nắm được phương pháp giáo dục của nhà trường, phụ huynh sẽ hiểu rõ những
hoạt động của trẻ ở lớp và có thể tham gia đánh giá sự phát triển của trẻ. Mặt
25