SKKN mầm non: MỘT SỐ KINH NGHIỆM TỔ CHƯC CÁC BÀI ĐỒNG GIAO CHO TRẺ 4 – 5 TUỔI THEO CHỦ ĐỀ Ở TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN NGA SƠN

A. MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

- Như chúng ta đã biết, trẻ mầm non hoạt động chủ đạo của trẻ chính là
hoạt động vui chơi. Trẻ mầm non không chỉ cần được sự chăm sóc sức khoẻ,
được học tập, mà quan trọng nhất trẻ cần phải được thoả mãn nhu cầu vui chơi.
Xuất phát từ vai trò quan trọng của hoạt động vui chơi đối với trẻ mầm non.
Đặc biệt đối với trẻ mầm non, vui chơi đã mang lại cho thế giới trẻ thơ
nhiều điều thú vị và bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, quyền
được chia sẻ niềm vui của trẻ với bạn bè và cộng đồng. Nó làm cho thế giới
xung quanh của các em đẹp hơn và rộng mở; Tuổi thơ của các em sẽ trở thành
những kỉ niệm quý báu theo suốt cuộc đời. Làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ
cho các em. Không đơn thuần trò chơi của trẻ còn chứa đựng cả nền văn hoá dân
tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc. Chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát
triển tư duy, sáng tạo, mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình,
quê hương, đất nước. Ngày nay, các em ở một xã hội công nghiệp, chỉ quen với
máy móc và không có khoảng thời gian vui chơi cũng là một thiệt thòi. Thiệt
thòi hơn khi các em không được chơi vui chơi của trẻ đang ngày càng bị mai
một và quên lãng, không chỉ có ở các thành phố mà còn ở cả các vùng quê.
Thông qua hoạt động vui chơi, trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan
hệ xã hội, qua đó nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Chính vì vậy.
Năm học 2008 - 2009, Bộ giáo dục và đào tạo phát động phong trào: “Xây dựng
trường học thân thiện - Học sinh tích cực”. Trong đó có nội dung đưa các bài
đồng giao vào trường học. Nhưng làm thế nào để tổ chức được đồng giao thực
sự có hiệu quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài toán khó với các giáo
viên, đặc biệt là các giáo viên mầm non. (Vì khả năng chú ý có chủ định của trẻ
mầm non còn hạn chế. Trẻ dễ dàng tham gia vào trò chơi nhưng cũng nhanh
chán, nhanh bỏ cuộc). Chính vì lẽ đó tôi tìm tòi nghiên cứu đề tài: “Một số kinh
nghiệm Khi tổ chức đồng giao cho trẻ 4 – 5 tuổi theo chủ đề”
2. Mục đích nghiên cứu:
Nghiên cứu để nâng cao trình độ chuyên môn cho bản thân để. “Một số kinh

nghiệm Khi tổ chức đồng giao cho trẻ 4 – 5 tuổi theo chủ đề”
- Ngôn ngữ qua các bài đồng giao.
1


- Mở rộng vốn từ cho trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ.
- Trẻ nhận biết phát âm đúng âm các bài đồng giao.
- Giúp trẻ chơi các trò chơi thành thạo.
3. Đối tượng nghiên cứu:
- Độ tuổi trẻ 4 - 5 tuổi: Lớp Hoa Cúc trường Mầm Non Thị Trấn Nga Sơn
Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu cơ sở lý thuyết.
- Phương pháp khảo sát thực tế trẻ trên lớp.
- Phương pháp thống kê xử lý số liệu.
- Phương pháp thực hành trải nghiệm.
- Phương pháp trực quan, dùng lời.
- Phương pháp giáo dục bằng tình cảm và khích lệ.
B. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Chúng ta biết rằng đồng giao là một món ăn tinh thần không thể thiếu được
của trẻ nhỏ, nó ngấm vào cảm xúc tuổi thơ của mỗi người như một lẽ tự nhiên.
Bởi vậy, khi lớn lên mỗi khi chứng kiến trẻ diễn xướng đồng giao chúng ta đều
cảm thấy mình như trẻ lại những ký ức thời thơ ấu tái hiện, mang lại cho chúng
ta cảm giác yêu đời và gợi lại những kỷ niệm đẹp khó quên về một thời thơ ấu
hồn nhiên, thánh thiện vô tư chẳng bao giờ trở lại nữa. Ấn tượng về những bài,
đồng giao thật sâu sắc đối với mỗi người, ấn tượng đó có được là bởi nội dung
của các bài, đồng giao đơn giản, dễ hiểu, dễ thuộc phù hợp với nhận thức và
hoạt động của trẻ, ngôn từ gần gũi với cách nói vần vè, giàu nhịp điệu của ngôn
ngữ nhi đồng. Tuy nhiên trẻ là chủ thể của quá trình phát triển ngôn ngữ, ngôn

ngữ của trẻ được phát triển qua quá trình giao tiếp của trẻ với những người xung
quanh, với môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Phát triển ngôn ngữ cho
trẻ là phát triển ở trẻ cả 4 kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết. Ở trường mầm non, đặc
biệt đối với trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi, việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc là vô cùng
quan trọng. Vậy bằng cách nào để có thể phát triển ngôn ngữ cho trẻ, một số
người cho rằng lời nói phải thật ngắn gọn trong khi giao tiếp với trẻ thì mới phù

2


hợp với khả năng trẻ, hoặc phải chú ý sửa cho câu nói của trẻ thật chuẩn thì mới
giúp trẻ khắc phục và phát triển tốt ngôn ngữ. Nhưng với tôi khi cho trẻ đọc
những bài, đồng giao sẽ giúp trẻ học phát âm một cách tự nhiên, ngôn ngữ của
trẻ sẽ phát triển nhanh chóng.
Vì thế, tôi mạnh dạn đưa ra. “Một số kinh nghiệm Khi tổ chức đồng giao
cho trẻ 4 – 5 tuổi theo chủ đề”. Nhằm giúp cho giáo viên có thêm phương pháp
trong việc phát triển toàn diện cho trẻ. Mang ý nghĩa to lớn trong việc: Rèn
luyện thể lực, sự khéo léo, nhịp nhàng, rèn luyện trí tuệ, sự nhanh trí, óc phán
đoán, gợi xúc cảm thẩm mỹ, khả năng hoạt động nhóm, tập thể, sự gắn kết của
tình bạn. Và đặc biệt nó góp phần xây dựng nhân cách mang đậm văn hóa
dân tộc Việt Nam cho trẻ ngay từ khi trẻ còn nhỏ.
2. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ:
Trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn được đặt tại trung tâm Thị Trấn
trường đạt chuẩn quốc gia, trường có bề đầy thành tích, vinh dự năm 2007
trường được nhận Huân chương lao động hạng III, được Thủ Tướng Chính Phủ,
UBND Tỉnh Thanh Hóa tặng Bằng khen và nhiều phần thưởng khác.
- Bản thân tôi là một giáo viên trẻ năng động nhiệt tình có niền đam mê
với công việc chăm sóc giáo dục trẻ, điều đặc biệt bản thân tôi có nhiều kinh
nghiệm trong việc chăm sóc giáo dục trẻ 4 - 5 tuổi, rõ nét nhất vẫn là tổ chức các
trò chơi đồng giao cho trẻ. Bản tôi luôn được sự quan tâm chỉ đạo và hướng dẫn

của BGH Nhà trường và tổ chuyên môm. Đựơc sự hướng dẫn và chỉ đạo sát sao
về chuyên môn của phòng giáo dục và sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của
các cấp ủy Đảng chính quyền địa phương của các bực cha mẹ học sinh tạo điều
kiện về kinh phí cũng như đồ dùng đồ chơi, nên ngay từ đầu năm học tôi đã xây
dựng lịch trình tổ chức giao lưu tổ chức các trò chơi đồng giao.
- Trẻ lớp tôi rất mạnh dạn, tự tin, thông minh, thích tham gia vào các trò,
đặc biệt là các trò chơi có đồng giao.
- Bản thân tôi đã trải qua thời thơ ấu tôi hiểu, những trò chơi tổ chức có các
trò chơi các bài đồng giao đã gắn bó với tôi trong suốt thời thơ ấu đó. Tôi rất
thích tổ chức các trò chơi các bài đồng giao Việt Nam thú vị và đặc sắc, phù hợp
với trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi hơn bao giờ hết.

3


- Bản thân tôi có trình độ đào tạo trên chuẩn và trải qua nhiều năm kinh
nghiệm thực tế giảng dạy tại lớp 4 - 5 tuổi.
- Tôi nghĩ rằng việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ 4 - 5 tuổi đòi hỏi
cô giáo phải thật sự linh hoạt và sáng tạo cao.
- Ở mội trò chơi còn phải tùy thuộc vào mức độ khó hay dễ của mỗi trò
chơi không giống nhau. Có những trò chơi vô cùng đơn giản nhưng cũng có
những trò chơi lại vô cùng phức tạp, đòi hỏi người chơi phải tư duy trong quá
trình chơi.
- Thời gian tổ chức cho trẻ chơi rất hạn hẹp vì một trò chơi không thể diễn
ra trong suốt cả một hoạt động của trẻ mà nó chủ yếu chỉ được lồng ghép và tích
hợp vào các hoạt động mà thôi.
*Qua khảo sát chất lượng đầu năm cho thấy:
Tổng số
trẻ
39

Số trẻ hứng thú tham gia
chơi

Số trẻ chưa hứng thú
tham gia chơi

Số trẻ

%

Số trẻ

%

24

61,5

15

38,4

Từ những thực trạng trên đây, tôi đã đề ra một số giải pháp cụ thể như sau:
3. CÁC GIẢI PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1: Lựa chọn các trò chơi có các bài đồng giao phù hợp với lứa tuổi của
trẻ.
Kho tàng các trò chơi có các bài đồng giao Việt Nam vô cùng phong phú
và đa dạng nhưng không phải trò chơi nào cũng phù hợp với trẻ nhỏ. Vì thế, bản
thân tôi đã có sự cân nhắc lựa chọn cho trẻ chơi các trò chơi có luật chơi và cách

chơi đơn giản, dễ nhớ, dễ hiểu.
Bên cạnh đó, trong trường mầm non lại có sự phân chia trẻ theo nhiều độ
tuổi. Mỗi độ tuổi lại có mức độ nhận thức và khả năng chú ý có chủ định khác
nhau. Chính vì thế, các trò chơi có các bài đồng giao cũng cần phải được lựa
chọn cho phù hợp với từng độ tuổi. cụ thể như sau:
+ Với trẻ lứa tuổi nhà trẻ và mẫu giáo bé, khả năng chú ý có chủ định còn
kém, nhận thức còn đơn giản. Vì vậy trẻ chỉ có thể chơi được các trò chơi có các

4


bài đồng giao đơn giản như: “Lộn cầu vồng”, “Chi chi chành chành”, “Tập tầm
vông”, “Trời mưa cho mối bắt gà”, “Dung dăng dung dẻ”.
+ Còn với trẻ lớp tôi thì: Khả năng chú ý có chủ định và nhận thức của trẻ
đã cao hơn rất nhiều so với lứa tuổi trước. Vì thế, trẻ có thể chơi được các trò
chơi dài hơn và khó hơn.
Khi lựa chọn các trò chơi có các bài đồng giao cho trẻ, tôi thực hiện theo
các tiêu chí sau:
- Trò chơi không quá đơn giản nhưng cũng không quá phức tạp.
- Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi dễ kiếm, dễ tìm.
- Giúp củng cố tư duy, ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ.
- Gây được hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ.
- Có sự tham gia của tập thể lớp hoặc nhóm trẻ trong lớp.
Từ những tiêu chí trên, tôi đã lựa chọn các trò chơi sau cho trẻ như sau
“Thả đỉa ba ba”, “Ô ăn quan”, “Chuyền thẻ” “Hát chuyền sỏi” “Trốn tìm” “Đếm
sao” “Kéo co”, “Rồng rắn lên mây”, “Chồng đống chồng đe”, “Trồng nụ trồng
hoa”, “Ném còn”, “Cướp cờ”.

- Hình 1: Các cháu chơi dung dăng dung dẻ

5


Hình 2: Các cháu chơi trò chơi ô ăn quan
2: Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời ca, địa điểm trước khi tổ chức cho trẻ
tham gia vào các trò chơi có các bài đồng giao.
2.1: Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho các trò chơi có các bài đồng giao:
Đồ dùng đồ chơi của các trò chơi có các bài đồng giao cũng vô cùng đa dạng và
phong phú, mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi
của từng trò chơi. Mỗi trò chơi dân gian có một hoặc nhiều loại đồ dùng đồ chơi
tương ứng mà thiếu nó thì trò chơi không thể tiến hành được.
Ví dụ như trò: “Chơi chuyền” Đòi hỏi phải có 10 que chuyền và một đồ vật
có dạng khối cầu như quả bóng, quả bưởi non. Trò chơi “Ném còn” Không thể
diễn ra nếu thiếu quả còn - Đồ chơi truyền thống của trò chơi đó. Hay đơn giản
như trò chơi. “Bịt mắt bắt dê”. Cũng không thể được tổ chức nếu không có dải
vải hoặc dải khăn bịt mắt.
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trò chơi có các bài đồng
giao nào đó, giáo viên cần tìm hiểu kỹ lưỡng về luật chơi, cách chơi cũng như
việc có hay không có đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi để từ đó có thể
chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết cho trò chơi.
2.2: Dạy trẻ đọc thuộc lời ca (Đối với những trò chơi có lời đồng giao):
Một đặc điểm đặc trưng của trò chơi có các bài đồng giao đó là khi chơi trẻ
6


không bao giờ chỉ hùng hục thực hiện các vận động của mình mà chúng thường
vừa chơi vừa hát hoặc đọc lời đồng giao nào đó. Các bài đồng giao đó khiến cho
không khí chơi vui vẻ, nhộn nhịp hơn. Mặc dù không phải bài đồng giao nào
cũng có ý nghĩa, song bài nào cũng phù hợp với tư duy hồn nhiên của trẻ. Ví dụ
như: Chơi “Chi chi chành chành”, trẻ hát “Chi chi chành chành - Cái đanh thổi

lửa - Con ngựa chết trương - Tam vương ngũ đế”". Câu hát dường như chẳng có
mạch ý nào rõ ràng, nhưng thiếu nó thì trò chơi không thể tiến hành. Hay như
chơi “Rải ranh” trẻ hát “Rải ranh - Bẻ cành - Hái ngọn - Chọn đôi”. Cùng với lời
hát trong trẻo là bàn tay rải những viên sỏi một cách khéo léo, tung viên cái lên,
nhặt một hoặc hai viên con dưới đất, rồi lại giơ tay đỡ viên cái vừa rơi xuống.
Trò chơi chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng giao. Chính vì vậy, tôi
thường cho trẻ làm quen với lời đồng giao của các trò chơi dân gian trước khi
hướng dẫn trẻ chơi vào các thời điểm trong ngày của trẻ như: Hoạt động chiều,
hoạt động ngoài trời. Khi trẻ đã thuộc lời đồng giao, tôi tổ chức cho trẻ chơi các
trò chơi tương ứng với lời đồng giao đó. Vì thế, trẻ chơi rất hứng thú và tích cực
tham gia chơi.
2.3: Chuẩn bị địa điểm để tổ chức trò chơi:

Hình 4: Cô hướng dẫn cháu chơi ô ăn quan

7


Hình 5: Các cháu chơi tập tầm vông
Mỗi trò chơi có các bài đồng giao có một cách chơi và luật chơi khác nhau.
Có những trò chơi vận động mang tính tập thể rất cao, thường có số lượng người
tham gia chơi lớn và đòi hỏi địa điểm chơi phải có diện tích rộng như “Kéo co”,
“Rồng rắn lên mây”, “Thả đỉa ba ba”, “Trồng nụ trồng hoa”. Nhưng lại cũng có
những trò chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm nhỏ như “Chi chi chành chành”,
“Tập tầm vông”, “Rải ranh”, “Chuyền thẻ”, “Ô ăn quan”.
Chính vì vậy, giáo viên cần nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của
từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp trước khi tổ chức cho trẻ
chơi.
3: Phát triển ngôn ngữ của trẻ qua đồng giao.
Trẻ rất thích lắng nghe âm thanh của vốn ngôn ngữ và chơi với chúng các

bài đồng giao luôn có nội dung gần gũi với trẻ, trẻ thường đọc khi vui chơi. Đặc
biệt là những bài đồng giao gắn liền với trò chơi dân gian.
* Ở mọi lúc, mọi nơi trong các thời điểm sinh hoạt.
Khi hoạt động ngoài trời, tận dụng không gian rộng và thoáng cô có thể tổ
chức cho trẻ chơi trò chơi “Mèo đuổi chuột” với lời đồng giao:
Mèo đuổi chuột Mèo đuổi đằng sau
Mời bạn vỗ tay Trốn đâu cho thoát
8


Xếp hàng vòng tròn Thế là chú chuột
Chuột chui lỗ hỏng Phải đóng vai mèo
Chạm vội chạy mau Co cẳng đuổi theo
Bắt mèo hoá chuột.
Ở hoạt động chiều cho trẻ chơi trò chơi: “Rồng rắn lên mây”.
Hay: “Chi chi chành chành”.
Ù à ù ập

Hình 6: Các cháu chơi trò chi chi chành chành
Mặc dù không phải bài đồng dao nào cũng có ý nghĩa. Song bài nào cũng
phù hợp với tư duy hồn nhiên của trẻ. Các bài đồng giao khiến cho không khí
chơi vui vẻ, nhộn nhịp hơn, trẻ vừa được thực hiện các vận động, vừa được hát
hoặc đọc lời đồng giao, điều đó góp phần không nhỏ vào việc phát triển ngôn
ngữ của trẻ.
4: Tổ chức các trò chơi phù hợp với tính chất của hoạt động.
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Vì thế,
hoạt động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như hoạt động chung được tổ
chức nhằm cung cấp các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngoài trời lại giúp trẻ
được gần gũi với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên và phát triển thể
chất; Hay như ở hoạt động góc trẻ lại được mở rộng thêm về kinh nghiệm sống

9


và kỹ năng chơi theo nhóm. Chính vì vậy, tôi chú ý lựa chọn và tổ chức các trò
chơi có các bài đồng giao cho phù hợp với tính chất của từng hoạt động.
+Với hoạt động ngoài trời: Tận dụng không gian rộng và thoáng, giáo viên
nên tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động nhằm rèn luyện và phát triển thể
lực cho trẻ như: “Rồng rắn lên mây”, “Bịt mắt bắt dê”, “Nhảy dây”, “Nhảy lò cò”.
“Thả đỉa ba ba”
+ Với hoạt động góc: Nên tổ chức cho trẻ các trò chơi có thể chơi theo
nhóm nhỏ trong một không gian hẹp như: “Ô ăn quan”, “Chơi chuyền”, “Rải
ranh”, “Chuyền thẻ”, “Kéo cưa lửa xẻ”
+Với hoạt động có chủ định và hoạt động chiều (Chủ yếu tôi cho trẻ chơi
trong phòng học): Nên tổ chức cho trẻ các trò chơi tĩnh nhằm phát triển nhận
thức cho trẻ như: “Ô ăn quan”, “Tập tầm vông”, “Rải ranh”, “Chơi chuyền”,
“Chơi cờ”, “Vấn đáp”, “Đếm sao”,” Đọc câu”. Đặc biệt khi tích hợp trò chơi
dân gian trong hoạt động chung, tôi đã lựa chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm
của từng hoạt động.
Ví dụ:
- Với hoạt động giáo dục thể chất: Tôi đã lựa chọn các trò chơi vận động
nhằm rèn luyện thân thể khoẻ mạnh, hoạt bát và năng động. Nhiều trò chơi đòi
hỏi trẻ phải mạnh mẽ, nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng. Trẻ phải có sức
khỏe mới có thể vui chơi và ngược lại vui chơi giúp cho trẻ thêm khỏe mạnh và
năng động.
Chẳng hạn:
+ Với trò chơi “Rồng rắn lên mây”, khi trẻ hát xong câu cối: “Xin khúc
đuôi - Tha hồ thầy đuổi”, lập tức trẻ làm “Đuôi” (Đứng sau cùng) phải chạy thật
nhanh, nếu không sẽ bị “Thầy” tóm lấy, sau đó có thể bị thay người khác hoặc
lại phải làm “Thầy” để đi đuổi những trẻ khác.

+ Trò “Nhảy dây”, “Trồng nụ trồng hoa”. “Nhảy lò cò”. Có nhiều nấc chơi
nho nhỏ: Từ bàn một, bàn hai. Đến bàn mười (Nhảy lò cò); Từ một nụ, một hoa.
Đến tám hoa (Trồng nụ trồng hoa ). Trẻ phải vượt qua dần từng nấc, hết nấc này
mới đi tiếp nấc sau. Như vậy, trẻ phải dai sức, khỏe mạnh, nhanh nhẹn và khéo
léo mới có thể tiến dần đến được nấc cuối của trò chơi.

10


Hình 7: Các cháu chơi trò trồng nụ trồng hoa
+ Trò “Chi chi chành chành” Lại buộc trẻ phải rất nhanh tay, nhanh miệng
vì nếu câu cuối bài là “Ù à ù ập” được đọc xong mà trẻ không rút kịp tay ra,
ngón tay của nó sẽ bị giữ lại, như thế là thua.
- Với hoạt động khám phá khoa học như MTXQ, Toán, khi lựa chọn các trò
chơi cần đáp ứng được các tiêu chí sau:
+ Nhằm phát triển nhận thức cho trẻ.
+ Phát triển ngôn ngữ.
+ Cung cấp cho trẻ các kỹ năng như: Kỹ năng hoạt động theo nhóm, kỹ
năng sử dụng đồ dùng đồ chơi.
+ Rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy cho trẻ.
Ví dụ:
+ Lời đồng giao của trò chơi chuyền: “Con ruồi có cánh
Đòn gánh có mấu
Châu chấu có chân.”
Đã giúp trẻ nhận biết được đặc điểm đặc trưng của một số con vật và đồ vật
quen thuộc.
+ Những câu hát ngược có tính chất đánh lừa nhận thức, thử thách sự năng
động của trí tuệ, khiến trẻ muốn hiểu đúng sự vật thì phải chuyển ngược lại:
11

“Non cao đầy nước
Đáy biển đầy mây
Dưới đất lắm mây
Trên trời lắm cỏ
Người thì có mỏ
Chim thì có mồm”
+ “Chuyền thẻ” Là một trò chơi dân gian dạy trẻ làm toán cộng hay trừ. Đó
là bài tập đếm từ 1 đến 10 của trẻ. Trẻ nhóm các nhóm theo trật tự cao dần lên
và cộng lại trong phạm vi 10: Bắt đầu từ bàn một “Cái mốt, cái mai, cái trai, cái
hến” Sau đó là nhóm đôi và các nhóm cao hơn “Đôi tôi, đôi chị”, “Ba lá đa, ba
lá đề”, “Tám quả trám, hai lên chin”. Bài tập đó có thể giúp trẻ đếm thành thạo
trong phạm vi 10.
- Với lĩnh vực phát triển thẩm mỹ ở hoạt động âm nhạc, nên chọn các trò chơi
có giai điệu và lời hát như các trò chơi: “Tập tầm vông”, “Hát chuyền sỏi”, “Đồng
dao chăn trâu xứ Quảng”.
Ngoài ra khi lựa chọn các trò chơi có các bài đồng giao trong hoạt động
chung, một điều cần đặc biệt lưu ý đó là: Phải lựa chọ trò chơi phù hợp với đề
tài và chủ đề, chẳng hạn như:
- Chủ đề “Thế giới động vật” có thể tổ chức các trò chơi: “Đồng giao hỏi
tuổi xứ Quảng”, “Đồng dao chăn trâu xứ Quảng”, “Bịt mắt bắt dê”, “Phụ đồng
ếch”, “Thi tìm những con vật có từ láy”.

Hình 8: Các cháu chơi bịt mắt bắt dê
12


- Chủ đề “Thế giới thực vật” có thể cho trẻ chơi các trò chơi: “Trồng nụ
trồng hoa”, “Mít mật mít gai”, “Làm nón mão bằng lá”
- Chủ đề “Tết và mùa xuân” là thời điểm thích hợp để giới thiệu cho trẻ các

trò chơi truyền thống của dân tộc trong dịp lễ Tết như “Ném còn”, “Cướp cờ”,
“Bịt mắt đập niêu”, “Đẩy gậy”, “Chơi đu”, “Múa lân”

Hình 9: Các cháu chơi trò mèo đuổi chuột
5: Động viên cả lớp tham gia vào trò chơi:
Một ưu thế của trò chơi có các bài đồng giao chính là ở chỗ nó có thể dung
nạp tất cả những ai muốn chơi. Không bao giờ trò chơi có các bài đồng giao quy
định số người chơi nhất định. Vì vậy tôi luôn khuyến khích, động viên tất lớp
tham gia chơi càng đông càng vui. Nếu chơi “Bịt mắt bắt dê”, mỗi khi có một
người vào thêm, vòng chỉ rộng ra một chút chứ trò chơi không thay đổi. Còn trò
chơi “Rồng rắn lên mây”. Thì thêm một người, “Cái đuôi” sẽ dài ra một chút và
tất cả mọi người đều được chơi, được chạy như nhau. Những trò chơi “Thả đỉa
ba ba”, ”Chi chi chành chành”, “Nhảy lò cò”, “Nhảy dây”. Cũng tương tự như
nhau. Nếu cháu nào ích kỷ, chơi không đúng luật chơi, chen lấn các bạn khác sẽ
bị tập thể phê phán, loại trừ bằng cách không cho chơi chung. Trong khi chơi,
mọi trẻ đều bình đẳng như nhau. Qua chơi tinh thần tập thể của các bé được
nâng lên rất nhiều.

13


Hình 10: Các cháu chơi trò chơi kéo co
6. Phối kết hợp giữa gia đình - Nhà trường.
Việc phối hợp với các bậc cha mẹ, phụ huynh để thực hiện các mục tiêu
giáo dục của nhà trường là nhiệm vụ rất quan trọng ở trường mầm non. Ngày
nay khi khoa học công nghệ càng phát triển thì việc dạy trẻ chơi các trò chơi
đồng giao cho trẻ mầm non là rất cần thiết và phải có sự phối hợp nhịp nhàng
giữa cô giáo với các bậc phụ huynh. Sự kết hợp nhịp nhàng này có giá trị làm
cho trẻ ngày càng tiến bộ hơn. Tôi cung cấp các cơ hội cho các bậc cha mẹ, các
thành viên của gia đình tham gia vào các hoạt động của trường mầm non. Để

nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và hoạt động chơi các trò
chơi dân gian có các bài đồng giao nói riêng, tôi luôn trao đổi với phụ huynh về
nội dung, chương trình học của trẻ qua góc tuyên truyền với phụ huynh.
VD: Khi dạy trẻ đến chủ đề: “Nước và hiện tượng tự nhiên” Tôi treo kế
hoạch hoạt động của chủ đề, đánh máy in các bài thơ, bài đồng dao.Và găm vào
góc tuyên truyền với phụ huynh để giúp phụ huynh biết được bé đang học ở chủ
đề nào và yêu cầu phụ huynh hướng dẫn cho trẻ đọc thuộc bài đồng giao ở trong
tuần. Chằng hạn in bài đồng giao:
14


Ông giẳng ông giăng
Ông giẳng ông giăng
Xuống chơi với tôi
Có nồi cơm nếp
Có nệp bánh chưng
Có bầu có bạn
Có ván cơm xôi
Có lưng xôi vò
Ông giẳng ông giăng
Làm như vậy phụ huynh rất thích và phụ huynh có thể nắm bắt được xem
con mình đến lớp khả năng nhận biết được các bài đồng giao đó đến đâu? Tôi
thường xuyên tổ chức gặp gỡ phụ huynh để trao đổi với phụ huynh về cách phát
âm các bài đồng giao,
4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG GIÁO DỤC
Qua việc áp dụng một số kinh nghiệm của bản thân vào việc tổ chức cho trẻ
trong lớp làm quen với các trò chơi các bài đồng giao, tôi đã thu được nhiều kết
quả tốt: Kết quả ban đầu:
Tổng số

trẻ
39

Số trẻ hứng thú tham gia
chơi

Số trẻ chưa hứng
thú tham gia chơi

Số trẻ

%

Số trẻ

%

24

61,5

15

38,4

Kết quả sau khi thực nghiệm cho thấy:
Tổng số trẻ
39

Số trẻ hứng thú tham gia chơi

Số trẻ chưa hứng thú
tham gia chơi

Số trẻ

%

Số trẻ

%

35

89,7

4

10,2

C- KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
15


Qua việc nghiên cứu đề tài trên, tôi đã rút ra được kết luận như sau:
- Trò chơi các bài đồng giao có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển
của trẻ nhỏ. Trò chơi bài đồng giaovừa giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa
góp phần nâng cao nhận thức, phát triển các giác quan, tăng cường thể lực cho
trẻ, giúp trẻ trở thành những người lao động tài giỏi trong tương lai.
- Những trẻ chơi một cách hăng hái, hoạt động nổi bật trong khi chơi thường

cũng chính là những đứa trẻ thông minh, tháo vát và biết tổ chức trong cuộc sống.
Khi tổ chức trò chơi các bài đồng giao cho trẻ giáo viên cần tìm hiểu kỹ cách chơi,
luật chơi và chuản bị đầy đủ các yếu tố cần thiết để tiến hành trò chơi.
- Những kinh nghiệm của tôi rất đơn giản, giáo viên có thể dễ dàng thực hiện.
- Bằng việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi các bài đồng giao, tôi đã giúp
trẻ được thỏa mãn nhu cầu vui chơi, đồng thời bảo tồn được một di sản văn hóa
tốt đẹp của dân tộc, góp phần thực hiện tốt cuộc vận động Xây dựng trường học
thân thiện - Học sinh tích cực”. Trên đây là “Một số kinh nghiệm tổ chức các
bài đồng giao cho trẻ 4 – 5 tuổi theo chủ đề”. Mà tôi đã rút ra được trong quá
trình giảng dạy nhằm giúp trẻ phát triển về mọi mặt đạo đức nhân cách phẩm
chất thẩm mỹ trí tuệ và ngôn ngữ. Tôi rất mong được sự góp ý xây dựng của các
bạn đồng nghiệp các cấp lãnh đạo giúp tôi ngày càng hoàn thiện hơn trong giảng
dạy hoạt động yêu thích này.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Xác nhận của thủ trưởng
đơn vị

Nga sơn, ngày 10 Tháng 4 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết không sao chép nội dung
của người khác.
NGƯỜI LÀM SKKN

Mai Thị Thanh Huyền

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo dục học mầm non (tập 1.2) Đào Thanh Âm – NXB Đại học Quốc

gia Hà Nội 1997
2. Tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non. Nguyễn Thị Ánh Tuyết – NXB
giáo dục 1994
3.Thiết kế các hoạt động học, các hoạt động góc, hoạt động ngoài trời trong
trường mầm non (trẻ 3-4 tuổi, 4-5 tuổi, 5-6 tuổi) NXB Giáo Dục Việt Nam
2010.
4. Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục mầm non năm học 2015 - 2016
5. Tuyển chọn trò chơi bài hát thơ ca - Truyện kể , câu đố dành cho trẻ: 4 5 tuổi, 4 - 5 tuổi, 5 - 6 tuổi. Nhà xuất bản việt nam.
6. Tạp chí giáo dục mầm non năm học 2015 - 2016
Ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục mầm non để nắm bắt được
nội dung về intenent.
7. Tài liệu tham khảo nghành giáo dục mầm non, giáo dục mầm non tâm lí
học, tạp chí giáo dục, tạp chí giáo dục lý luận.
Các công văn hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học mới

17


MỤC LỤC
Tên đề tài
1. MỞ ĐẦU

Trang
1

Lý do chọn đề tài.

1

Mục đích nghiên cứu

2

Đối tượng nghiên cứu

2

Phương pháp nghiên cứu

2

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH

2

1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh ngiệm 3

3

2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

4

3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

5

4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục

18

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

19

Kết luận

19

Tài liệu tham khảo

19

18