SKKN GDCD: Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” năm 2015 trong dạy, học bài “ Chí công vô tư” ở lớp 9 trường THCS

A. MỞ ĐẦU.
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Thực hiện Chỉ thị số 03- CT/TW ngày 14 tháng 5 năm 2011 của Bộ Chính
trị (khóa XI) về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh và kế hoạch số 03 – KH/TW ngày 1 tháng 7 năm 2011 của Ban bí
thư (khóa XI) về triển khai thực hiện Chỉ thị 03- CT/TW, toàn Đảng, toàn dân
và toàn quân trong cả nước đã và đang đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Qua hơn 5 năm thực hiện, “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh” đã và đang trở thành cuộc vận động cách mạng sâu rộng, có sức lan
tỏa và ảnh hưởng mạnh mẽ đến các thế hệ Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới,
đặc biệt là thế hệ trẻ.
Từ hiệu quả to lớn, thiết thực, cụ thể của cuộc vận động đòi hỏi mỗi người
Việt Nam dù ở cương vị nào, bao nhiêu tuổi, làm công việc gì đều phải có trách
nhiệm góp sức mình thúc đẩy mạnh hơn nữa, nhanh hơn nữa phong trào thi đua
sôi nổi này.
Học sinh lớp 9, lứa tuổi tập làm người lớn, những chủ nhân tương lai của
đất nước hơn ai hết phải được hiểu rõ về cuộc vận động, được thực hành trong
những chuẩn mực đạo đức cụ thể. Chủ đề “học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh” năm 2015 về “trung thực, trách nhiệm, gắn bó với nhân dân,
đoàn kết xây dựng đảng trong sạch vững mạnh” có nhiều nét tương đồng với
chuẩn mực đạo đức trong bài “chí công vô tư”. Hơn nữa đây là bài đầu tiên
trong chương trình bộ môn giáo dục công dân 9. Vì vậy, chọn bài “chí công vô
tư” được coi là lựa chọn khôn ngoan để mở đầu cho quá trình dạy học tích hợp
các bài tiếp theo, giúp học sinh hình dung đầy đủ, cụ thể về chủ trương của
Đảng và nhà nước ta.
Thực tế những năm gần đây, cùng với những đổi mới, cải cách trong giáo
dục, các vấn đề giáo dục kỹ năng sống, đổi mới phương pháp dạy học, vận dụng
các kỹ thuật dạy học tích cực, phương tiện dạy học...đang được giới chuyên môn
quan tâm, đầu tư nghiên cứu. Tuy nhiên khái niệm dạy học tích hợp, tổ chức dạy
học tích hợp như thế nào cho có hiệu quả vẫn còn là một vấn đề khó.

Khi thực hiện các chuyên đề, người ta nói nhiều đến tích hợp, nhưng trên
thực tế, nhiều giáo viên vẫn còn chưa hiểu rõ về việc dạy học tích hợp. Nguyên
nhân chính là do hiện nay chưa có sách giáo khoa cụ thể mang tính tích hợp,
giáo viên hầu hết không được đào tạo các phương pháp dạy học tích hợp nên
không tổ chức thực hiện hoặc hiệu quả chưa cao.
Khi xây dựng chương trình giáo dục phổ thông, xu hướng của các nước
trên thế giới nói chung và của Việt Nam nói riêng đó là tăng cường tích hợp, đặc
biệt là ở cấp tiểu học và trung học cơ sở (THCS). Một nghiên cứu mới đây của
Viện khoa học giáo dục Việt Nam về chương trình giáo dục phổ thông 20 nước
cho thấy 100% các nước đều xây dựng chương trình theo hướng tích hợp. Tuy
nhiên, hiện nay việc xây dựng chương trình ở tiểu học về cơ bản đã quán triệt
tinh thần tích hợp. Còn ở THCS vẫn chưa rõ ràng, nên việc nghiên cứu, vận
1


dụng, tổ chức dạy học theo hướng tích hợp ở các bài học cụ thể vẫn là một giải
pháp “tình thế” có ý nghĩa cực kỳ quan trọng.
Tổ chức dạy học tích hợp nội dung “học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh” trong dạy học bài “chí công vô tư” chính là đảm bảo “nguyên
tắc vàng” trong dạy học giáo dục công dân: “dạy học phải gắn bó chặt chẽ với
cuộc sống thực tiễn” và việc tiến hành cụ thể như thế nào vẫn còn là vấn đề khó
khăn..
Xuất phát từ những lý do trên, là người trực tiếp giảng dạy bộ môn giáo
dục công dân lớp cuối cấp, tôi mạnh dạn tiến hành tổ chức dạy học tích hợp nội
dung “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” năm 2015 trong
dạy, học bài “ Chí công vô tư” ở lớp 9 trường THCS Nga Thanh, Nga Sơn làm
đề tài sáng kiến kinh nghiệm (SKKN) của mình trong năm học 2015- 2016 này.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
SKKN mong muốn tìm ra hướng tổ chức dạy học tích hợp trong một tiết
giáo dục công dân, cụ thể là tích hợp bài dạy học với các vấn đề thời sự, vấn đề

chính trị có ý nghĩa thời sự…để giúp học sinh được thực hiện các hoạt động
thiết thực, các em được hòa nhập vào thế giới cuộc sống. Từ đó hình thành
những phẩm chất đạo đức cần thiết của một công dân Việt Nam có trách nhiệm
với bản thân, gia đình và cộng đồng.
Nhân rộng, triển khai, phổ biến ở các bài dạy khác của bộ môn giáo dục
công dân, các bài học ở các bộ môn khác, góp phần xây dựng nền tảng cho việc
tổ chức thực hiện chương trình nội dung tích hợp sẽ được Bộ Giáo dục và Đào
tạo thống nhất thực hiện vào năm 2018.
SKKN cũng mong muốn giúp học sinh hiểu sâu hơn, cụ thể hơn về tư
tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, từ đó có cách vận dụng và học tập trong rèn luyện
đạo đức, trở thành những công dân có ích trong tương lai.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.
Chủ đề học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh năm 2015:
trung thực, trách nhiệm, gắn bó với nhân dân, đoàn kết xây dựng Đảng trong
sạch vững mạnh.
Bài “ Chí công vô tư ”(sách giáo khoa giáo dục công dân 9). Phẩm chất
chí công vô tư. Những biểu hiện của chí công vô tư ở con người Hồ Chí Minh.
Những kinh nghiệm, nhận thức, hành vi, thói quen của học sinh khối lớp 9
tại trường THCS Nga Thanh, Nga Sơn sau khi được dạy học tích hợp bài “Chí
công vô tư” với “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” năm
2015.
Những phương pháp, biện pháp, kỹ thuật dạy học tích hợp thành công
trong một bài dạy học bộ môn giáo dục công dân lớp 9.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
Tổ chức thực hiện giảng dạy trực tiếp trên hai lớp 9 với các phương pháp
dạy học truyền thống: diễn giảng, đàm thoại, kể chuyện, nêu gương...kết hợp với
các phương pháp dạy học hiện đại như: thảo luận nhóm, sắm vai, giải quyết vấn
đề, xử lý tình huống..
2

Phương pháp điều tra, khảo sát nắm bắt mức độ tiếp thu kiến thức và hình
thành kỹ năng của học sinh trước và sau khi tổ chức dạy học xong bài để kết
luận về ưu điểm, nhược điểm cũng như có thể khẳng định thành công của
SKKN.
Sử dụng phương pháp quan sát, thống kê, so sánh, phân tích, xử lý số liệu
thu thập được để nhận xét kết quả, kết luận chính xác về hiệu quả và khả năng
áp dụng của SKKN trong các bài dạy khác, môn học khác ở khối lớp khác…
B. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
1. Quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, của Ngành Giáo dục và
Đào tạo về tích hợp.
Nghị quyết hội nghị trung ương 8 khóa XI về “đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục và đào tạo” đã xác định rõ một trong những mục tiêu của giáo dục phổ
thông là: “Xây dựng và chuẩn hóa nội dung giáo dục phổ thông theo hướng hiện
đại, tinh gọn, bảo đảm chất lượng, tích hợp cao ở các lớp học dưới ...”
Dự thảo khung chương trình giáo dục phổ thông mới (dự kiến áp dụng
vào năm 2018) do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, dạy học sẽ theo hướng tích
hợp mạnh ở các lớp học dưới và phân hoá dần ở các lớp học trên. Như vậy
nghiên cứu, thử nghiệm và ứng dụng có hiệu quả các bài dạy học theo hướng
tích hợp ở thời điểm hiện nay chính là bước “dọn đường” có ý nghĩa thực tiễn để
rút kinh nghiệm và tiến hành tốt hơn trong thực tế khi bắt đầu thực hiện chương
trình tích hợp do Bộ giáo dục và Đào tạo biên soạn.
Mục tiêu môn giáo dục công dân ở trường THCS nhằm giáo dục cho học
sinh những chuẩn mực đạo đức và pháp luật của người công dân phù hợp với
lứa tuổi, trên cơ sở đó góp phần hình thành những phẩm chất nhân cách con
người Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, phù hợp với xu thế phát triển của thời
đại.
Nội dung bài “chí công vô tư” thể hiện đúng, rõ nét vai trò của công dân
trong các quan hệ xã hội, quan hệ với công việc, quan hệ với môi trường sống và

lý tưởng của đảng, của dân tộc nên tích hợp với cuộc vận động “học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” là hoàn toàn hợp lý. Hiệu quả của việc
làm này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong xây dựng nền tảng tinh thần, tư
tưởng, lý tưởng sống cho các em học sinh lớp 9.
Hơn nữa, một trong những nguyên tắc của dạy học môn giáo dục công
dân là phải gắn bó chặt chẽ với cuộc sống thực tiễn, tức là học sinh liên hệ giữa
bài học giáo dục công dân với đời sống đạo đức, pháp luật của cá nhân, tập thể,
địa phương. Điều đó hoàn toàn phù hợp với cuộc vận động chính trị sâu rộng
đang được toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta hưởng ứng mạnh mẽ và có hiệu
quả tương đối rõ nét, tạo sự chuyển biến quan trọng trong đời sống tinh thần, tư
tưởng của toàn dân.

3


2. Khái niệm về dạy học tích hợp.
Theo từ điển tiếng Việt, tích hợp là sự kết hợp những hoạt động, chương
trình hoặc các thành phần khác nhau thành một khối chức năng. Tích hợp có
nghĩa là sự thống nhất, sự hòa hợp, sự kết hợp.
Dạy học tích hợp là định hướng dạy học trong đó giáo viên tổ chức hướng
dẫn để học sinh biết huy động tổng hợp kiến thức, kỹ năng thuộc nhiều lĩnh vực
khác nhau nhằm giải quyết các nhiệm vụ học tập, đời sống; thông qua đó hình
thành những kiến thức kỹ năng mới; phát triển được các năng lực cần thiết, nhất
là năng lực giải quyết vấn đề trong học tập và trong thực tiễn cuộc sống. Bàn
đến tích hợp là bàn về vấn đề nội dung chứ không phải là phương pháp dạy học.
Tuy nhiên để đạt được mục tiêu tích hợp trong quá trình dạy học, người tổ chức
phải vận dụng được các phương pháp dạy học tối ưu để có thể chuyển tải hết các
nội dung cần thiết.
Tích hợp có thể được vận dụng ở nhiều môn học, nhiều nội dung trong
một môn học và lồng ghép các nội dung cần thiết vào một môn học. Tích hợp có

thể tiến hành ở các cấp độ khác nhau: tích hợp toàn phần, tích hợp bộ phận, tích
hợp liên hệ.
3. Các chủ đề có thể tích hợp “học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh” trong giảng dạy giáo dục công dân ở bậc trung học cơ
sở:
“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong dạy học
giáo dục công dân có thể tích hợp theo những nội dung chủ yếu sau:
Nền đạo đức mà Chủ tịch Hồ Chí Minh dày công vun đắp là sự thống
nhất giữa chủ nghĩa yêu nước nồng nàn với tinh thần quốc tế vô sản chân chính
và trong sáng.
Tấm gương kiên trì, rèn luyện tự hoàn thiện bản thân, kiên trì phấn đấu
để đạt được mục đích ích quốc, lợi dân.
Tấm gương về một con người yêu quê hương, đất nước, thiết tha cống
hiến trọn đời mình vì đất nước.
Tấm gương tuyệt đối tin tưởng vào sức mạnh của nhân dân, kính trọng
nhân dân, hết lòng hết sức phục vụ nhân dân.
Tấm gương của một con người nhân ái, vị tha, khoan dung, nhân hậu hết
mực vì con người.
Tấm gương cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, đời riêng trong sáng,
nếp sống giản dị và đức khiêm tốn phi thường.
Tấm gương tôn trọng kỉ luật và pháp luật, không dành cho mình bất cứ
đặc quyền, đặc lợi nào.
Với phạm vi của SKKN này, tôi đi sâu tích hợp với nội dung thứ 6 trong
các nội dung trên để nghiên cứu vận dụng.

4


II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM.

1. Thực trạng về phía giáo viên.
1.1. Thuận lợi:
Trong quá trình học ở trường sư phạm, giáo viên nói chung và giáo viên
dạy môn giáo dục công dân thường được đào tạo liên môn nên có sự am hiểu
nhất định về kiến thức các môn học. Do vậy việc dạy học tích hợp tương đối dễ
thực hiện, thậm chí nhiều giáo viên đã tiến hành nhưng chưa đi sâu và chưa gọi
thành tên cụ thể mà thôi.
Sự phát triển của công nghệ thông tin giúp giáo viên có cơ hội tốt để triển
khai dạy học tích hợp.
Bản thân giáo viên là đảng viên, nên việc học tập và làm theo tấm gương
đạo đức của Bác, việc nắm bắt các chủ đề học tập và làm theo Bác qua từng năm
khá đơn giản. Thực hiện nhiệm vụ tích hợp này chính là cách giáo viên đang
thực hiện nhiệm vụ của người đảng viên trong chi bộ, đưa chủ trương, cuộc vận
động của Đảng gần hơn, thực tế hơn với học sinh.
1.2. Khó khăn.
Chưa có tài liệu hướng dẫn cụ thể về cách thức tiến hành một bài dạy học
môn giáo dục công dân theo hướng tích hợp.
Để tổ chức thành công bài dạy học đòi hỏi giáo viên phải tìm hiểu sâu hơn
về bài học bộ môn cũng như phải mất dày công thiết kế giáo án, chuẩn bị các
điều kiện để tiến hành một bài dạy học đạt hiệu quả.
2. Thực trạng về phía học sinh.
2.1. Thuận lợi.
Học sinh lớp 9, nên việc thực hiện dạy học tích hợp có những thuận lợi
nhất định do các em đã có vốn kiến thức cơ bản.
Các em học sinh lớp 9 đã được biết đến cuộc vận động “Học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” ngay từ khi bước vào năm học đầu cấp,
nên tích hợp nội dung này trong một bài học cụ thể cũng có những thuận lợi
nhất định.
2.2. Khó khăn.
Dạy học tích hợp là một quá trình từ tiểu học lên đến trung học phổ thông

nên giai đoạn đầu này, đặc biệt là thế hệ học sinh hiện tại đang quen lối mòn cũ
nên thấy lạ lẫm và khó nắm bắt kịp.
Do xu thế chọn ngành nghề hiện nay và quy định các môn thi trong các kỳ
tuyển sinh nên đa số phụ huynh và học sinh kém mặn mà với môn giáo dục công
dân do vậy việc yêu cầu học sinh thực hiện các bước chuẩn bị cho một tiết dạy
học thành công cũng gặp những khó khăn nhất định.
3.Thực trạng kỹ năng, hiểu biết của học sinh về vấn đề giáo viên định
tích hợp.
Qua phiếu khảo sát, chúng tôi nắm bắt thực tế việc hiểu biết của học sinh
về cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, chủ
đề học tập và làm theo Bác năm 2015 như sau:
5


Hiểu
biết
của
học
sinh
Về

Số
em
dự
khảo
sát

Không biết
SL

%

Có biết
SL

%

Hiểu
SL

Hiểu rõ
%

SL

%

cuộc
58
6
10,3
42
72,4
8
14
2
3,3
vận
động…
Về chủ

đề năm 58
48
82,8
2
3,2
8
14
0
0
2015
Thực tế kỹ năng học tập tích hợp ở học sinh cũng rất yếu. Cụ thể như sau:
Số
Kỹ
Giỏi
Khá
TB
Yêú
em
năng
dự
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Học
tập

tích
hợp

58

0

0

3

5.2

3

5.1

52

89,7

Từ kết quả trên, chúng tôi thấy rằng, cần thiết phải tổ chức dạy học tích
hợp nội dung “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” năm 2015
trong dạy học môn giáo dục công dân nói chung cũng như bài “Chí công vô tư”
nói riêng để học sinh có hiểu biết cơ bản hơn về một chủ trương lớn của Đảng
ta, về một cuộc vận động cách mạng mà toàn dân đang ra sức phấn đấu. Cũng là
dịp để học sinh rèn luyện, trau dồi phẩm chất, hướng tới những giá trị đạo đức
trong sáng như tấm gương của Người.
III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1. Giáo viên thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp

vụ và thực sự là tấm gương sáng “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh” cho học sinh noi theo.
Sinh thời Hồ Chí Minh thường nói, một việc làm tốt, một người tốt có ý
nghĩa hơn trăm bài thuyết giảng đạo đức. Với việc dạy học môn giáo dục công
dân, lời dạy trên đúng hơn bao giờ hết cả về ý nghĩa thực tiễn và phương pháp
dạy học. Giáo viên dạy giáo dục công dân, môn học làm người, hơn bao giờ hết
phải ý thức được trách nhiệm của mình, phải là tấm gương về đạo đức, về ý thức
“học tập” và “làm theo” Bác. Đó là bài học cụ thể và có ý nghĩa nhất mà người
dạy truyền thụ cho học trò của mình.
2. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị chu đáo cho tiết dạy học tích hợp.
Đây là khâu đầu tiên, khá quan trọng nhưng thường không được cả giáo
viên và học sinh chú ý, nhất là khi tiết học đó không phải là tiết dạy học tích
hợp. Do tâm lý chủ quan, cho rằng là môn học phụ, đọc qua là hiểu... dẫn đến
6


thói quen học sinh chỉ cần cố gắng học thuộc lòng bài học cũ, việc chuẩn bị bài
mới bị xem nhẹ nếu không muốn nói là bỏ qua. Do vậy, để chuẩn bị cho tiết dạy
học thành công, giáo viên phải có yêu cầu cụ thể để đạt được sự chuẩn bị bài
chu đáo của học sinh. Vì đây là bài đầu tiên của chương trình môn học, việc dặn
dò và hướng dẫn học sinh chuẩn bị phải được giáo viên thực hiện cụ thể và cẩn
thận hơn.
2.1.Yêu cầu học sinh đọc và trả lời các câu hỏi sách giáo khoa.
Đây là yêu cầu tối thiểu cho sự chuẩn bị bài mới ở bất kỳ một môn học
nào. Trong tiết dạy học có tích hợp yêu cầu này càng trở nên cần thiết, tạo cho
học sinh thói quen chuẩn bị trước để huy động những kiến thức, kỹ năng có liên
quan từ đó tiếp thu tốt nhất bài học và những nội dung tích hợp.
2.2.Yêu cầu học sinh tìm, đọc những câu chuyện về phẩm chất chí
công vô tư.
Đây là một yêu cầu khá khó vì các em học sinh ngày nay ít có thói quen

đọc sách, nhất là đọc theo yêu cầu giáo viên. Để giúp học sinh thực hiện đúng
yêu cầu này, đòi hỏi giáo viên phải giới thiệu các đầu sách hiện có tại thư viện
nhà trường để các em tìm đọc. Cũng nhờ việc làm này, những học sinh học lực
trung bình trở lên có thể hình dung và huy động trong vốn hiểu biết của mình về
những tấm gương chí công vô tư trong cuộc sống và trong văn học để phục vụ
tốt nhất cho tiết học.
2.3.Yêu cầu học sinh tìm, đọc những mẩu chuyện về Bác Hồ, những
tấm gương tốt trong thực tế.
Giáo viên có thể giới thiệu cho học sinh tìm đọc những mẩu chuyện về
Bác Hồ như sau:
Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về trung thực,
trách nhiệm; gắn bó với nhân dân; đoàn kết xây dựng Đảng trong sạch, vững
mạnh, NXB Chính trị Quốc gia.
Từ làng Sen, tác giả Lê Lam, Sơn Tùng.
Búp sen xanh, tác giả Sơn Tùng.
Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người, tác giả Anh Chi và Ban biên tập Kỹ,
Mỹ thuật.
Những vì sao đất nước, NXB Kim Đồng, Hà Nội…

7


Học sinh tìm đọc sách báo tại thư viện trường lấy tư liệu cho tiết học .học
2.4. Yêu cầu học sinh chuẩn bị các phương tiện cho trò chơi sắm vai.
Tổ chức trò chơi sắm vai trong môn giáo dục công dân được coi là một
phương pháp dạy học có ý nghĩa thực tiễn và hiệu quả giáo dục cao. Học sinh
được thực hành cụ thể trong các câu chuyện, các sự việc, các tình huống cụ thể
để đưa ra các biện pháp, các cách thức giải quyết và xử lý khác nhau. Từ đó các
học sinh khác có thể nhận xét, đánh giá, hình thành kỹ năng đạo đức, kỹ năng xử
lý các tình huống .

Với tiết dạy học tích hợp nội dung cuộc vận động “Học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong bài “Chí công vô tư” này, giáo viên nên
hướng cho học sinh chuẩn bị sắm vai câu chuyện ngay trong thực tế lớp học.
Ví dụ: Thành và An là hai bạn thân lại là láng giềng của nhau. Thành
làm lớp trưởng, còn An chỉ là một “thường dân”, thậm chí còn có lúc còn
nghịch ngợm…Trong giờ sinh hoạt lớp hôm ấy, Thành đánh giá rất cụ thể, chi
tiết, khách quan ưu nhược điểm của từng tổ, từng thành viên. Còn với An,
Thành…
2.5. Yêu cầu học sinh tìm hiểu, nắm vững các nội dung của chủ đề
“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” năm 2015.
Với học sinh ở một xã thuần nông như Nga Thanh, đây là yêu cầu khó, vì
nhiều gia đình không có máy tính, các em không thể truy cập mạng Internet để
tìm hiểu về vấn đề này. Do vậy cách đơn giản nhất mà chúng tôi làm là poto tài
liệu phát cho học sinh, yêu cầu các em đọc, tóm tắt và giáo viên sẽ kiểm tra
trong quá trình tổ chức bài dạy học.
8


Đây được coi là một bước quan trọng để học sinh tiếp cận gần hơn với
cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, với chủ
đề của năm 2015. Bởi chúng tôi thấy rằng, ngoài các cách truyền thống như
tuyên truyền trên bảng tin, trên loa truyền thanh, tổ chức thành cuộc thi... thì
việc giáo viên phát tài liệu yêu cầu học sinh đọc, hiểu, trả lời, kiểm tra cụ thể có
tác dụng hơn hẳn các biện pháp khác.
Như vậy, ngay trong yêu cầu chuẩn bị bài mới của giáo viên đối với học
sinh đã thể hiện tinh thần tích hợp.
3. Giáo viên chuẩn bị chu đáo cho tiết dạy học tích hợp.
3.1. Xác định nội dung và lượng kiến thức cần tích hợp
Trên cơ sở mục tiêu và khối lượng kiến thức của bài học giáo viên sẽ có
căn cứ để xác định nội dung và lượng kiến thức tích hợp phù hợp với bài học

một cách hợp lí, khoa học, vừa đảm bảo được mục tiêu của bài học, vừa đảm
bảo mục tiêu tích hợp. Bởi nếu giáo viên xác định nội dung kiến thức tích hợp
không phù hợp với bài dẫn đến phá vỡ mục tiêu bài học cũng như tính lôgic và
tính hệ thống. Còn nếu lượng kiến thức lớn sẽ quá sức tiếp thu của học sinh do
vậy không đảm bảo được thời lượng và mục tiêu của bài học. Hoặc nếu lượng
kiến thức tích hợp quá ít sẽ không thực hiện được mục tiêu tích hợp…
3.2. Xác định trọng tâm kiến thức của bài học và trọng tâm tích hợp
Việc xác định kiến thức trọng tâm của bài học và trọng tâm tích hợp là rất
quan trọng, nó quyết định đến hiệu quả và chất lượng của giờ học, bài học. Nếu
không xác định hoặc xác định không đúng kiến thức trọng tâm của bài học và
trọng tâm tích hợp sẽ không thể phân chia thời gian hợp lí cho từng nội dung
kiến thức để làm nổi bật được yêu cầu của bài học.
3.3. Lựa chọn phương án, phương pháp tích hợp; nội dung tích hợp;
thời điểm tích hợp.
SKKN này tôi lựa chọn phương án tích hợp bộ phận, phương pháp, nội
dung và thời điểm tích hợp cụ thể như sau:
3.3.1. Sử dụng phương pháp thuyết trình và nêu vấn đề để tích hợp
trong phần giới thiệu bài.
Ở phần giới thiệu bài mới, để tiến hành tích hợp nội dung cuộc vận động
“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” tôi tiến hành như sau:
Đây là tiết học đầu tiên của môn giáo dục công dân 9, cho nên tôi không
kiểm tra bài cũ. Sau khi ổn định lớp học, để giới thiệu bài, tôi sử dụng câu hỏi
nêu vấn đề cho học sinh suy nghĩ:
- Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”
do ai phát động, từ khi nào?
- Chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” năm
2015 là gì?
- Giữa chủ đề cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh” năm 2015 với bài học hôm nay có điểm gì chung?
Sau khi lắng lại để học sinh nghe, nhớ câu hỏi, tôi nói tiếp: “ Các em

thân mến, cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
9


Minh” đã và đang có những tác dụng mạnh mẽ làm chuyển biến nhận thức tư
tưởng, hành động của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta. Tấm gương đạo đức
sáng ngời của Bác là hội tụ của tinh hoa văn hoá Việt Nam và nhân loại. Cuộc
đời của Người là biểu hiện rõ nét nhất của sự hy sinh vĩ đại, hết lòng vì dân tộc,
vì nhân dân. Phẩm chất chí công vô tư được thể hiện rõ nét hơn bao giờ hết ở
con người Hồ Chí Minh và một số tấm gương tiêu biểu khác. Trong bài dạy học
hôm nay cô và trò chúng ta cùng tìm hiểu phẩm chất chí công vô tư là gì?
Những biểu hiện của phẩm chất chí công vô tư ở con người Hồ Chí Minh mà
chúng ta đang cần học tập và làm theo có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống?
Rõ ràng qua phần giới thiệu bài này, giáo viên đã nêu lên được 3 vấn đề
đề học sinh phải suy nghĩ. Học sinh sẽ có sự liên hệ sâu chuỗi các vấn đề theo
một logic hợp lý trong suốt tiết học. Đó chính là tích hợp.
3.3.2. Sử dụng phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình, thảo
luận nhóm, thuyết trình, đàm thoại, sắm vai để tiến hành tích hợp trong
phần tìm hiểu bài.
Ở phần tìm hiểu bài, tôi tích hợp nội dung cuộc vận động trong phần thảo
luận nhóm khi học sinh tìm hiểu mẩu chuyện thứ 2 “điều mong muốn của Bác
Hồ”.
Vì đã yêu cầu cho học sinh chuẩn bị bài ở nhà nên ở phần này, tôi đưa nội
dung tích hợp vào hoạt động thảo luận nhóm của học sinh. Câu hỏi thảo luận
như sau: “Qua tìm hiểu truyện đọc sách giáo khoa và những câu chuyện em
biết, hãy lý giải tại sao chúng ta phải học tập và làm theo Bác?” thay cho câu
hỏi thứ 2 sách giáo khoa.
Để trả lời cho câu hỏi này, học sinh phải nêu được:
Thực tế hiện nay, những hậu quả nặng nề của các vấn nạn xã hội do thiếu
vô tư công bằng mà ra như tham nhũng, vụ lợi, hối lộ, lối sống cá nhân, ích kỷ.

Tấm gương trong sáng tuyệt vời của Hồ Chí Minh đã dành trọn cuộc đời
và sự nghiệp của mình cho dân tộc, cho nhân dân.
Để học sinh trả lời đúng được câu hỏi, bản thân các em phải biết về cuộc
vận động, phải huy động kiến thức, hiểu biết của mình về Bác, về thực tế cuộc
sống xã hội hiện tại và đó chính là mục đích của SKKN, đó chính là tích hợp.
Còn nếu đơn giản hỏi theo câu hỏi sách giáo khoa, học sinh trả lời đơn thuần
bằng kiến thức ngay từ truyện đọc “Điều mong muốn của Bác Hồ” mà không
cần phải huy động kiến thức tích hợp ở các truyện khác, ở cuộc sống hiện tại. Sẽ
“nhàn” cho học sinh, “nhàn” cho cả giáo viên, nhưng rõ ràng hiểu biết và kỹ
năng của học sinh cũng sẽ ít đi như một hệ quả tất yếu.
Ở phần này tôi tiến hành tích hợp thêm thông qua câu hỏi liên hệ thực tế
như sau: Em hãy kể một ví dụ về việc làm thể hiện phẩm chất chí công vô tư của
một bạn, một thầy cô giáo hoặc của những người xung quanh mà em biết?
Để trả lời câu hỏi này, các em học sinh buộc phải huy động thực tế hiểu
biết của mình để kể. Làm được điều đó chính là đã tích hợp thành công trong
dạy học.

10


3.3.3. Sử dụng phương pháp đàm thoại để tích hợp trong phần củng
cố và làm bài tập.
Trong phần củng cố bài học và làm bài tập, ngoài các bài tập sách giáo
khoa, tôi tiến hành tích hợp thêm thông qua bài tập nhỏ:
Hãy kể thêm những việc làm thể hiện chí công vô tư của Bác Hồ, những
danh ngôn tục ngữ nói về chí công vô tư hoặc trái với chí công vô tư?
Qua phần này nhiều học sinh được thể hiện các câu chuyện về Bác Hồ mà
các em đã được được đọc và liệt kê được rất nhiều danh ngôn tục ngữ theo yêu
cầu.
Cũng bằng câu hỏi này, học sinh được củng cố toàn bộ hiểu biết của mình

về nội dung bài học, về cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh” năm 2015, những biểu hiện của phẩm chất chí công vô tư ở con
người Bác.
3.4. Xây dựng giáo án tích hợp cụ thể, chi tiết, vận dụng linh hoạt các
phương pháp dạy học thích hợp
Giáo án giáo dục công dân 9: Tiết 1, bài 1: Chí công vô tư
* Mục tiêu bài học.
- Kiến thức:
HS hiểu được thế nào là chí công vô tư, những biểu hiện của chí công vô
tư, vì sao cần phải rèn luyện phẩm chất chí công vô tư.
HS hiểu về cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh” chủ đề năm 2015, về phẩm chất chí công vô tư ở Bác.
- Kĩ năng:
HS phân biệt được hành vi có hoặc không chí công vô tư. Biết kiểm tra,
đánh giá hành vi của mình để rèn luyện phẩm chất chí công vô tư.
- Thái độ:
Biết quý trọng và ủng hộ những hành vi chí công vô tư, phê phán, phản
đối những hành vi thiếu chí công vô tư.
Tin tưởng, yêu quý Bác Hồ, xây dựng lý tưởng, rèn luyện ý chí học tập
và làm theo tấm gương chí công vô tư của Bác Hồ.
** Phương pháp, phương tiện, tài liệu dạy học.
- Kể chuyện, nêu gương
- Phân tích, giảng giải
- Thuyết minh, đàm thoại, nêu vấn đề.
- SGK, SGV GDCD 9.
- Câu chuyện, ca dao, danh ngôn nói về chí công vô tư.
- Bài tập tình huống.
***Các hoạt động dạy học chủ yếu.
- Ổn định tổ chức.
- Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.

GV nêu 3 câu hỏi dẵn dắt học sinh vào bài có tích hợp với cuộc vận
động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

11


- Hoạt động 2: Hướng dẫn phân tích truyện đọc.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
1. Đặt vấn đề
- GV yêu cầu HS tự đọc truyện SGK - Tô Hiến Thành dùng người là căn
trong 5 phút, sau đó thảo luận tại bàn cứ vào khả năng gánh vác công việc
theo các câu hỏi sau:
của mỗi người, không vị nể tình
?. Tô Hiến Thành có suy nghĩ như thế thân. Qua đó thể hiện ông là người
nào trong việc dùng người và giải quyết công bằng, không thiên vị, hoàn
công việc?
toàn xuất phát từ lợi ích chung.
?. Qua tìm hiểu truyện đọc sách giáo - Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng
khoa và những câu chuyện em biết về của Bác Hồ là một tấm gương sáng.
Hồ Chí Minh, hãy lý giải tại sao chúng Bác đã dành trọn cuộc đời mình cho
ta phải học tập và làm theo Bác?
đất nước, Bác chỉ theo đuổi một
?. Những việc làm của Tô Hiến Thành mục đích là “Làm cho ích quốc, lợi
và Bác Hồ thể hiện phẩm chất gì?
dân ”.
- HS thảo luận và trình bày
- Những việc làm của Tô Hiến
- GV kết luận
Thành và Bác Hồ đều biểu hiện

phẩm chất chí công vô tư. Điều đó
mang lại lợi ích chung cho toàn xã
hội, làm cho dân thêm giàu, nước
thêm mạnh.
- Giáo viên tổ chức cho học sinh thảo
luận nhóm và trả lời câu hỏi.
- Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng
?. Qua tìm hiểu truyện đọc SGK và của Bác là tấm gương sáng, Bác đã
những câu chuyện em biết về Bác Hồ, dành trọn cuộc đời mình cho đất
hãy lý giải tại sao chúng ta phải học tập nước, cho nhân dân.
và làm theo Bác?
- Học tập và làm theo Bác là làm
- HS thảo luận và trình bày
cho “ích quốc, lợi dân” đấu tranh
- GV kết luận
chống lại tham ô lãng phí, lối sống
tự tư tự lợi, cá nhân ích kỷ
- Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi.
2. Nội dung bài học. (SGK)
?. Những việc làm của Tô Hiến Thành
- Chí công vô tư: là phẩm chất đạo
và Bác Hồ thể hiện phẩm chất gì ?
đức của con người, thể hiện ở sự
- HS thảo luận và trình bày
công bằng không thiên vị, giải
- GV kết luận
quyết công việc theo lẽ phải, xuất
?. Em hiểu thế nào là chí công vô tư?
phát từ lợi ích chung và đặt lợi ích
- HS trình bày

chung lên trên lợi ích cá nhân.
- GV kết luận
- Yêu cầu học sinh lấy ví dụ minh hoạ.
?. Kể ví dụ về việc làm thể hiện phẩm
chất chí công vô tư của một bạn, một
thầy giáo cô giáo hoặc người xung
quanh mà em biết ?
12


- GV yêu cầu học sinh lấy ví dụ trái
với chí công vô tư:
?. Hãy tìm những biểu hiện trái với chí
công vô tư?
- Yêu cầu học sinh sắm vai tình
huống.
- HS sắm vai, các nhóm khác nhận xét
- GV đánh giá, cho điểm.
- Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi.
?. Để rèn luyện phẩm chất chí công vô
tư, học sinh cần phải làm gì ?
- GV yêu cầu học sinh xử lý tình
huống:
?.Có ý kiến cho rằng chỉ có người lớn,
người có chức có quyền mới thể hiện
phẩm chất chí công vô tư. Còn học sinh
nhỏ tuổi thì không cần phẩm chất chí
công vô tư?

- Chí công vô tư là phẩm chất đạo

đức tốt đẹp, cần thiết cho tất cả mọi
người. Song phẩm chất đó không
chỉ thể hiện qua lời nói mà phải thể
hiện bằng việc làm hàng ngày.
Chúng ta cần phải biết ủng hộ
những việc làm chí công vô tư, phê
phán, lên án những việc làm thiếu
chí công vô tư .

- Hoạt động 3:: Hướng dẫn HS liên hệ thực tế
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
- GV yêu cầu học sinh lấy ví dụ về Học sinh huy động kiến thức hiểu
phẩm chất chí công vô tư:
biết của mình để lấy ví dụ.
?. Kể thêm những ví dụ về người có
phẩm chất chí công vô tư mà em được
đọc, được biết trong sách vở và thực tế
cuộc sống?

- Thực hành, luyện tập: Hướng dẫn giải bài tập
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
- GV yêu cầu HS giải các bài tập 1, 2
3. Bài tập
- HS chuẩn bị bài và trình bày.
Bài 1: những việc làm thể hiện
- GV nhận xét, bổ sung.
phẩm chất chí công vô tư là: a, b, c,
d.

Bài 2: Tán thành các quan niệm d,
đ.

13


- Vận dụng
- HS nêu một số câu ca dao, tục ngữ nói về chí công vô tư hoặc thiếu chí
công vô tư.
- GV nêu kết luận toàn bài.
- Hướng dẫn về nhà: HS làm bài tập 3, 4 và chuẩn bị bài : Tự chủ.
**** Rút kinh nghiệm sau tiết dạy.
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
3.5. Kiểm tra đánh giá sau tiết dạy học có tích hợp.
Việc chuẩn bị các nội dung tích hợp là quan trọng. Việc tổ chức dạy học
theo hướng tích hợp như thế nào có ý nghĩa quyết định. Nhưng để đảm bảo hiệu
quả của SKKN không thể bỏ qua khâu kiểm tra đánh giá. Việc tổ chức dạy học
tích hợp nên tổ chức kiểm tra đánh giá cũng phải đảm bảo tích hợp. Có thể tiến
hành kiểm tra đánh giá ngay sau tiết học, kiểm tra trong phần kiểm tra bài cũ của
tiết tiếp theo.
Ở SKKN này tôi đã tiến hành kiểm tra trong tiết học tiếp theo của bộ
môn. Câu hỏi kiểm tra bài cũ mang tính tích hợp như sau:
Em hiểu gì về phẩm chất chứa đựng trong mong muốn của Bác Hồ: “Cả
đời tôi chỉ có một mục đich là phấn đấu cho quyền lợi của dân tộc và hạnh phúc
nhân dân”?
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA BẢN THÂN, ĐỒNG NGHIỆP VÀ NHÀ
TRƯỜNG.
1. Tiết dạy học tích hợp nội dung “Học tập và làm theo tấm gương

đạo đức Hồ Chi Minh” năm 2015 trong bài “Chí công vô tư” đã kích thích
hứng thú học tập bộ môn.
Qua tiết dạy, nhờ có sự chuẩn bị kỹ càng công phu từ phía cả thầy và trò,
việc tiếp thu lĩnh hội các tri thức về phẩm chất chí công vô tư trở nên dễ dàng,
thoải mái, không còn khô khan nhàm chán nữa. Học sinh sôi nổi, hứng khởi
trong việc phân tích, lấy dẫn chứng minh hoạ cho bài học cũng như trình bày
hiểu biết của mình về cuộc đời, sự nghiệp, phẩm chất đạo đức của Hồ Chí Minh.
Đa số các em tích cực tham gia xây dựng bài, thảo luận nhóm, sắm vai, nhận
xét...Có những học sinh rụt rè nhút nhát, ít phát biểu nhất cũng trở nên linh hoạt,
năng động tham gia tích cực trong giờ học như em Vân Anh, em Cúc...Có lẽ
được nói về Bác là niềm vinh dự, là hạnh phúc nên các em rất sôi nổi, hào hứng
tham gia.

14


Học sinh sôi nổi tham gia xây dựng bài.
2. Tiết học tích hợp thành công đã tạo tiền đề cho việc tiến hành dạy
học tích hợp ở các tiết học khác của bộ môn, của bộ môn khác, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục.
May mắn là tiết học đăng ký thử nghiệm chuyên đề của tổ bộ môn, nên
được sự quan tâm đầu tư của các tổ viên và sau đó tôi mạnh dạn thử nghiệm dạy
học tích hợp ở các tiết học khác và trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm cho đồng
nghiệp để áp dụng trong các bài học của mình. Các giáo viên bộ môn ngữ văn,
lịch sử, địa lý...trong tổ đều mạnh dạn áp dụng tích hợp nội dung cuộc vận động
trong các bài giảng của mình. Chính sự đồng bộ đó đã giúp cho học sinh có hiểu
biết sâu hơn, rộng hơn, luôn gắn mình trong tiêu chuẩn học tập và làm theo Bác.
Điều đáng mừng nữa là cũng chính nhờ luôn áp dụng dạy học tích hợp với
các vấn đề chính trị xã hội cập nhật, nên đội tuyển học sinh giỏi các môn KHXH
của nhà trường đã giành điểm cao trong kỳ thi cấp huyện, đặc biệt là ở các câu

hỏi liên hệ, mở rộng, câu hỏi thực tế, những câu hỏi yêu cầu khả năng tích hợp,
liên hệ cao. Cụ thể là có 2 em đội tuyển môn giáo dục công dân, 1 em trong đội
tuyển sử được chọn vào đội tuyển dự thi cấp tỉnh và đều đạt giải. Không chỉ hiểu
biết của các em về cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh” được nâng lên sâu hơn, rộng hơn mà còn hình thành ở học sinh tỉnh
cảm và niềm tin yêu vững chắc đối với vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu của dân

15


tộc. Từ đó thôi thúc các em tích cực học tập, lao động và rèn luyện phẩm chất
đạo đức theo gương Người.
Kết quả hiểu biết của học sinh về cuộc vận động “Học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” có tiến bộ rõ rệt:
Hiểu biết Số em
Không biết
Có biết
Hiểu
Hiểu rõ
của học
dự
sinh
khảo
SL
%
SL
%
SL
%
SL

%
Về cuộc
vận
động…

58

0

0

0

0

38

65,5

20

34,5

Về chủ đề
năm 2015

58

0

0

0

0

45

77,6

13

22,4

Điều quan trọng hơn là ở chỗ, các em học sinh hình thành thói quen suy
nghĩ và làm việc theo hướng tích hợp. Không chỉ trong bài “Chí công vô tư”, mà
ở các bài khác, các môn học khác nội dung tích hợp được giáo viên chuyển tải
hết sức nhẹ nhàng, có sự hưởng ứng sôi nổi từ học sinh. Sự bỡ ngỡ, lạ lẫm với
tích hợp, với liên tưởng từ các liên môn, từ thực tế đã hoàn toàn mất đi thay vào
đó là thói quen suy nghĩ, làm việc tích hợp, liên hệ, mở rộng. Tôi thấy đó là cái
“được” lớn nhất về kỹ năng học tập của học sinh từ SKKN này. Cụ thể như sau:
Số
Kỹ
Giỏi
Khá
TB
Yếu
em
năng
dự

SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Học
tập
58
8
13.8
20
34.5
28
48.2
2
3.5
tích
hợp
Cũng từ hiểu rõ về cuộc vận động, học sinh tích cực hơn trong mọi phong
trào. Các đợt thi đua trong năm học, hưởng ứng tết trồng cây nhớ ơn Bác
Hồ...học sinh lớp 9 đều tích cực và tự giác hơn. Chất lượng rèn luyện hạnh kiểm
nhờ đó mà cải thiện rõ nét hơn:
Chất
Số
Tốt
Khá
TB

Yếu
lượng HS

Hạnh
kiểm

58

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

52

89.7

5

8.6

1

1.7

0

0

16


Học sinh tích cực trồng và chăm sóc cây nhớ ơn Bác Hồ trong vườn trường.

Xếp hạng thi đua của hai lớp 9 cũng tiến bộ hơn so với cùng kỳ năm lớp
8.
Năm học

Đợt thi đua thứ I Đợt thi đua thứ II Đợt thi đua thứ III Ghi
Lớp 9A
Lớp
Lớp 9A
Lớp
Lớp 9A Lớp 9B chú
9B
9B
2014- 2015
5
6

4
5
5
6
2015- 2016
4
5
3
5
2
3
C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
I. KẾT LUẬN.
Tổ chức dạy học tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào
nội dung một bài cụ thể thuộc chương trình môn giáo dục công dân lớp 9 THCS
là một vấn đề tuy không mới, nhưng khó. Khó ở chỗ để tổ chức thành công một
tiết dạy như thế đòi hỏi rất nhiều tâm huyết từ người thầy. Không thực sự yêu
nghề, mến trẻ, có trách nhiệm với cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh” thì không thể bỏ rất nhiều công sức để nghiên
cứu, tìm tòi, sáng tạo ra những cách làm mới lôi cuốn học sinh hứng thú với tiết
học. Khó ở chỗ, sau tiết dạy, giáo viên tiếp tục phải tìm hiểu, gọt rũa, rút kinh
nghiệm cho một bài giảng thật sự thành công để tiếp tục áp dụng sau đó. Và
cùng với đó là sự theo dõi, đánh giá khả năng lĩnh hội bài học để biến thành
hành vi và thói quen của học sinh. Từ bài học “Chí công vô tư” rất trừu tượng
đến những việc làm hết mình vì dân, vì nước cụ thể của Bác, học sinh sẽ học
được gì, vận dụng chúng ra sao trong quá trình học tập và rèn luyện của mình?
Theo dõi quá trình đó mới thật sự khó. Bởi đơn giản, dạy học môn giáo dục
công dân là dạy làm người, hơn thế là giáo dục một thế hệ chủ nhân tương lai

17

của đất nước sống có lý tưởng, biết đặt lợi ích của dân tộc, của tập thể lên trên
lợi ích cá nhân.
Từ quá trình tổ chức dạy học tích hợp nội dung “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong dạy học bài “Chí công vô tư” và một số bài
dạy học khác của môn giáo dục công dân lớp 9 trường THCS Nga Thanh, tôi
nhận thấy rằng để tổ chức một bài dạy học tích hợp với các vấn đề chính trị xã
hội thành công, cần đảm bảo các yếu tố sau:
Thứ nhất, giáo viên phải là tấm gương sáng về đạo đức, về ý thức học tập
và làm theo Bác cũng như phải thực sự tâm huyết với việc tích hợp nội dung
cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Đó là
chìa khóa mở ra những tìm tòi sáng tạo trong hàng loạt khó khăn mà giáo viên
phải vượt qua.
Thứ hai, khi xác định nội dung và vấn đề tích hợp cũng như thời điểm tích
hợp phải đảm bảo tính hợp lý. Nội dung tích hợp phải bám sát chuẩn kiến thức
kỹ năng, đảm bảo được tính logic và tính hệ thống của bài học. Lượng kiến thức
tích hợp phải đảm bảo thời gian của bài học theo quy định và vừa sức với học
sinh.
Ba là, giáo viên phải biến quá trình dạy học tích hợp thành quá trình học
sinh tự huy động kiến thức, kỹ năng có sẵn của mình để hoàn thành các yêu cầu
mới của giáo viên. Để làm được điều đó, người thầy phải nghiên cứu, vận dụng
các phương pháp, phương tiện dạy học tối ưu để kích thích học sinh biến quá
trình học thành qúa trình tự nghiên cứu, tự xử lý, tự nhận xét, đánh giá...như thể
các em đang tham gia trong một hoạt động trải nghiệm thực tế vậy. Và điều đó
sẽ đem lại thành công cho tiết học có tích hợp.
II. KIẾN NGHỊ.
1.Với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện.
Cần tổ chức tập huấn chuyên đề dạy học tích hợp cho giáo viên nói chung
và giáo viên giáo dục công dân nói riêng.

2. Với nhà trường.
Cần chỉ đạo tổ chức thành chuyên đề dạy học tích hợp theo chủ đề năm,
tháng và yêu cầu các tổ chuyên môn thực hiện đồng bộ.
Kết hợp với tổ chức dạy học tích hợp, nhà trường cần tiến hành tốt các
hoạt động ngoài giờ lên lớp gắn với các chủ để, chủ điểm vì đó là cơ hội để học
sinh có hiểu biết và kỹ năng về các vấn đề xã hội...
3. Với tổ chuyên môn.
Những giáo viên cùng chuyên môn giáo dục công dân nên có sự thống
nhất về các chủ đề tích hợp và sử dụng đồng bộ ở các khối lớp để tạo kết quả
cao nhất về hiểu biết và kỹ năng của học sinh.
Trên đây là trải nghiệm nhỏ của bản thân trong quá trình tổ chức dạy học
tích hợp nội dung “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong
dạy học bài “Chí công vô tư” tại lớp 9 trường THCS Nga Thanh, mong muốn
chia sẻ cùng các đồng nghiệp.

18


Nhưng vì năng lực có hạn, SKKN không tránh khỏi những hạn chế, rất
mong được sự góp ý, trao đổi từ quý đồng nghiệp để cùng xây dựng một phương
án tối ưu cho dạy học tích hợp các vấn đề chính trị xã hội ở trường THCS.
Xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
Nga Sơn, ngày 27 tháng 02 năm 2016
ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của
người khác.
Đinh Thị Kim Dung

19