Giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ quản lý của tổng công ty hóa chất và phân bón dầu khí

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu kết quả
nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ đề tài
nghiên cứu nào khác.
Hà Nội, Ngày…. tháng…năm 2013
Tác giả

Tác giả
NGUYỄN BÁ HƯNG

1


MỤC LỤC
Nội dung
Trang
LỜI CAM ĐOAN.........................................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU...............................................................................................................7
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN.........................................................................................8
1.1.Đặt vấn đề...............................................................................................................8
1.2. Giới hạn đề tài........................................................................................................8
1.3. Mục tiêu của đề tài...............................................................................................10
1.4. Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................10
1.5. Các bước thực hiện..............................................................................................10
CHƯƠNG II. THIẾT KẾ MÔ HÌNH PHUN XĂNG – ĐÁNH LỬA ĐIỆN TỬ.....11
2.1 Cấu tạo mô hình....................................................................................................11
2.1.1. Phần khung......................................................................................................11
2.1.2. Phần sa bàn......................................................................................................13
2.1.3. Phần động cơ..................................................................................................14
2.2. Sơ đồ mạch điện trên mô hình............................................................................15

2.3. Sơ đồ chân ECU trên mô hình.............................................................................16
2.4. Bảng điện áp........................................................................................................17
2.5. Sơ đồ giắc các cảm biến và giắc chuẩn đoán......................................................19
2.6 Khái quát về hệ thống điện trên động cơ............................................................19
2.6.1. Tín hiệu đầu vào..............................................................................................19
a. Hệ thống tín hiệu nhiệt độ nước ............................................................................19
b. Hệ thống tín hiệu nhiệt độ khí nạp.........................................................................19
c. Hệ thống tín hiệu số vòng quay động cơ................................................................20
d.Hệ thống tín hiệu bướm ga......................................................................................20
e.Hệ thống tín hiệu accu.............................................................................................20
f.Hệ thống tín hiệu lượng khí nạp..............................................................................20
g.Hệ thống tín hiệu máy khởi động ...........................................................................20
2


2.6.2. Hệ thống điều khiển .......................................................................................21
a. Hệ thống EFI..........................................................................................................21
b. Hệ thống ESA........................................................................................................21
c. Hệ thống ISC..........................................................................................................21
2.6.3. Hệ thống chẩn đoán ........................................................................................21
2.6.4. Hệ thống dự phòng..........................................................................................21
2.7. Vị trí các bộ phận của hệ thống điện điều khiển động cơ trên xe......................22
2.8. Hướng dẫn sử dụng mô hình động cơ 4s – fe...................................................22
2.8.1. Yêu cầu khi sử dụng......................................................................................22
CHƯƠNG 3. XÂY DỰNG CÁC BÀI GIẢNG THỰC HÀNH PHUN XĂNG –
ĐÁNH LỬA ĐIỆN TỬ..............................................................................................24
3.1. Kiểm tra điện áp..................................................................................................24
3.2. Kiểm tra mạch cấp nguồn....................................................................................26
3.3. Kiểm tra bơm xăng..............................................................................................31
3.4.Kiểm tra áp suất nhiên liệu...................................................................................37

3.5. Kiểm tra kim phun...............................................................................................43
3.6. Kiểm tra cảm biến nhiệt độ nước làm mát..........................................................50
3.7. Kiểm tra cảm biến nhiệt độ không khí nạp.........................................................54
3.8. Kiểm tra cảm biến ôxy........................................................................................59
3.9. Kiểm tra cảm biến vị trí bướm ga.......................................................................64
3.10.Kiểm tra cảm biến áp suất trên đường ống nạp (MAP sensor).........................67
3.11.Kiểm tra mạch tín hiệu NE.................................................................................72
3.12.Kiểm tra mạch tín hiệu đánh lửa........................................................................76
3.13.Kiểm tra van ISC................................................................................................81
3.14.Kiểm tra mạch cảm biến kích nổ........................................................................84
3.15.Tìm pan thông qua hệ thống tự chẩn đoán trên động cơ 4S-FE........................87
KẾT LUẬN.................................................................................................................94
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................................95

3


DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ
LỜI CẢM ƠN...............................................................................................................6
Hình 2.1: Khung mô hình (hình chiếu trục đo).........................................................11
Hình 2.2: Khung mô hình .........................................................................................12
Hình 2.3: Sa bàn........................................................................................................13
Hình 2.4: Động cơ.....................................................................................................14
Hình 2.5: Vị trí các bộ phận của hệ thống điện điều khiển động cơ trên xe...........22
Hình 3.1 : Sơ đồ mạch điện cấp nguồn......................................................................28
Hình 3.2: Sơ đồ cấu tạo rơle chính.............................................................................28
Hình 3.3: Sơ đồ mạch điện điều khiển bơm xăng bằng ECU....................................32
Hình 3.4: Sơ đồ cấu tạo rơle bơm..............................................................................33
Hình 3.5: Cấu tạo bơm xăng.......................................................................................33
Hình 3-6 dây chuẩn đoán nối cực +B và FP.............................................................34

Hình 3.7 bộ ổn định áp suất........................................................................................34
Hình 3-8 .đồng hồ đo áp suất.....................................................................................38
Hình 3-9 dây dẫn nối cực...........................................................................................39
Hình 3-10 Đo áp suất nhiên liệu.................................................................................39
Hình 3-11: Sơ đồ mạch điện kim phun......................................................................44
Hình 3-12 Kiểm tra điện trở kim phun.......................................................................45
Hình 3-13 Kiểm tra lưu lượng của kim phun.............................................................45
Hình 3-14 Nối ống mềm và đầu nối...........................................................................46
Hình 3-15 Nối ống dẫn xăng hồi vào cửa ra..............................................................46
Hình 3-16 dây nối nối các cực

Hình 3-17 giắc kiểm tra....................................47

Hình 3-18 Kiểm tra từng kim phun............................................................................47
Hình 3-19 kiểm tra nhiên liệu rò rỉ từ kim phun......................................48
Hình 3-20: Sơ đồ mạch điện cảm biến nhiệt độ nuớc................................................51
Hình 3-21 Đo điện áp dây..........................................................................................51
Hình 3-22 Kiểm tra điện trở cảm biến nhiệt độ nước làm mát..................................52
Hình 3-23: Sơ đồ mạch điện cảm biến nhiệt độ không khí nạp................................55
Hình 3-24: Sơ đồ mạch điện cảm biến ôxy................................................................60
4


Hình 3-25 Kiểm tra bằng máy hiện sóng...................................................................61
Hình 3-27: Sơ đồ mạch điện cảm biến vị trí bướm ga...............................................65
Hình 3-28: Sơ đồ mạch điện cảm biến áp suất đường ống nạp.................................69
Hình 3-29 đo điện áp giữa hai cực PIM và E2...........................................................70
Hình 3-30 đo điện áp giữa hai cực PIM và E2...........................................................70
Hình 3-31 Vị trí cảm biến...........................................................................................73
Hình 3-32 Vị trí cảm biến...........................................................................................73

Hình 3-33 Kiểm tra hoạt động của cảm biến bằng đo xung......................................74
Hình 3-34: Sơ đồ mạch điện tín hiệu đánh lửa..........................................................77
Hình 3-35:Dạng sóng của tín hiệu IGT và IGF.........................................................78
Hình 3- 36 Mạch điện van ISC...................................................................................81
Hình 3-37 Mạch điện của cảm biến tiếng gõ.............................................................84
Hình 3.38 Điện trở giữa cực KNK của ECU dạng sóng............................................85

5


LỜI CẢM ƠN
Với khoảng thời gian 2 năm theo học cao học tại trường Đại học Bách
khoa Hà Nội, tôi đã tiếp thu được nhiều kiến thức quý báu từ qúi Thầy Cô, để
làm cơ sở và nền tảng trong việc nghiên cứu và tiếp cận thêm tài liệu mới, từ đó
giúp tôi hoàn thiện thêm trên rất nhiều lĩnh vực nhất là về lĩnh vực chuyên môn.
Trong quá trình thực hiện đề tài luận văn thạc sĩ, tôi chân thành cám ơn
đến các cá nhân, tập thể đã hết lòng giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài luận văn:
Em xin cảm ơn Viện Cơ khí Động lực trường Đại học Bách khoa Hà Nội,
đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi theo học lớp cao học chuyên ngành Kỹ thuật
động cơ nhiệt
Em xin cảm ơn đến Thầy Cô tham gia giảng dạy lớp cao học KT ĐCN
2010B, đã trang bị cho tôi nhiều kiến thức nền tảng giúp tôi hoàn thành luận văn
tốt nghiệp.
Em xin cảm ơn thầy GS.TS Phạm Minh Tuấn đã hướng dẫn chỉ bảo tận
tình giúp tôi hoàn thành tập luận văn này.
Xin cảm ơn các bạn đồng nghiệp đã tận tình giúp đỡ tôi trong thời gian
thực hiện luận văn

Tác giả

6


LỜI MỞ ĐẦU

Trong những năm qua, đất nước ta đã có những chuyển biến sâu sắc và
rộng lớn. Nền kinh tế nước ta đang chuyển từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung sang
cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Công cuộc đổi mới đã và đang đề
ra những yêu cầu mới đối với ngành Giáo dục và Đào tạo. Đổi mới mục tiêu, nội
dung và phương pháp, tạo nên chất lượng mới của người lao động là vấn đề vừa
cơ bản vừa cấp bách của sự nghiệp giáo dục trong giai đoạn mơí. Đặc biệt đối
với ngành cơ khí ôtô trong thời gian gần đây phát triển rất nhanh. Như vậy, việc
nghiên cứu và xây dựng các bài thí nghiệm, thực hành phục vụ cho công tác dạy
và học là nhu cầu cấp thiết đối với công tác đào tạo ngành ôtô tại Trường Cao
đẳng Công nghiệp và Xây dựng Uông Bí nói riêng và cho các trường đào tạo
nghề Công nghệ ôtô nói chung.
Nhằm tăng tính trực quan hóa trong giảng dạy và học tập, với mục đích
nâng cao chất lượng dạy và học. Các bài giảng mẫu được thiết kế dưới dạng
phiếu thực hành giúp cho việc giảng dạy và học tập trên mô hình đạt kết quả cao
nhất. Chính vì vậy tác giả đã chọn đề tài nghiên cứu của mình với tên: “ Xây
dựng bài thí nghiệm, thực hành đào tạo cao đẳng Công nghệ ô tô tại trường
Cao đẳng Công nghiệp và Xây dựng Uông Bí”.

7


CHƯƠNG I. TỔNG QUAN
1.1.Đặt vấn đề
Trường Cao đẳng Công nghiệp và Xây dựng Uông Bí trên cơ sở phát triển
lên từ Trường Trung học Công nghiệp và Xây dựng ngày 19 tháng 6 năm 2006.

Trường hiện có 05 Khoa: Khoa Cơ khí - Động lực, Khoa Điện, Khoa Xây
dựng, Khoa Kinh tế - Công nghệ thông tin và Khoa Kỹ thuật mỏ. nhà trường
hiện nay đào tạo 15 ngành hệ Cao đẳng, 13 ngành hệ TCCN, 18 ngành hệ Cao
đẳng nghề và 17 ngành hệ Trung cấp nghề thuộc các nhóm ngành kinh tế, kỹ
thuật phục vụ cho công cuộc công nghiệp hóa –hiện đại hóa của địa phương và
khu vực Đông Bắc Bộ. Ngoài ra nhà trường còn hợp tác đào tạo và sản xuất với
nhiều trường Đại học và các doanh nghiệp để phát triển đào tạo và khoa học công
nghệ.
Trong đó ngành Cơ khí Động lực là một trong những ngành mũi nhọn của
nhà trường, nhằm mục đích đào tạo, cung cấp những cán bộ và công nhân kỹ
thuật có trình độ, tay nghề cao phục vụ đắc lực cho sự phát triển ngành than
Quảng Ninh và trong cả nước.
Tại Trường Cao đẳng Công nghiệp và Xây dựng Uông Bí, việc nghiên cứu
xây dựng bài thí nghiệm, thực hành đào tạo cao đẳng Công nghệ ô tô phục vụ
cho công tác dạy và học còn nhiều hạn chế. Do đó việc nghiên cứu xây dựng bài
thí nghiệm, thực hành đào tạo cao đẳng Công nghệ ô tô, dùng trong giảng dạy trở
nên rất cần thiết, nó thể hiện tính khoa học, giúp người học có cách nhìn trực
quan, dễ hiểu , dễ thao tác. Qua đó người học có thể rút ra nhiều kiến thức thực
tế, tăng hiệu quả quá trình đào tạo.
1.2. Giới hạn đề tài
Đề tài chỉ tập trung vào giải quyết một số vấn đề sau:
- Xây dựng mô hình động cơ phun xăng – đánh lửa trực tiếp Toyota 4S –
FE.
8


- Thiết kế các bài giảng thực hành phục vụ cho việc giảng dạy và thực hành
trên mô hình này.

9

1.3. Mục tiêu của đề tài
Nhằm phục vụ cho công tác giảng dạy và tạo điều kiện thuận lợi cho giáo
viên hướng dẫn sinh viên trong quá trình thực tập.
Sinh viên có điều kiện quan sát mô hình một cách trực quan, dễ cảm nhận
được hình dạng và vị trí các chi tiết lắp đặt trên hệ thống phun xăng- đánh lửa
trực tiếp.
Giúp sinh viên kiểm tra và đo đạc các thông số của hệ thống phun xăngđánh lửa trực tiếp trên động cơ 4S – FE.
Thiết kế các bài giảng thực hành về hệ thống phun xăng- đánh lửa trực tiếp
trên mô hình tương ứng.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để đề tài được kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu. Trong đó đặc biệt là
phương pháp tham khảo tài liệu. Song song với nó, tác giả còn kết hợp cả
phương pháp quan sát và thực nghiệm để có thể chế tạo được mô hình và các bài
thực hành mẫu.
1.5. Các bước thực hiện
- Tham khảo tài liệu
- Thiết kế khung đỡ động cơ và gá đặt động cơ
- Thiết kế sa bàn và cách bố trí các chi tiết trên sa bàn
- Thiết kế các chi tiết phụ
- Tiến hành đo đạc, kiểm tra, thu thập các thông số
- Thiết kế các bài giảng thực hành cho mô hình
- Viết luận văn

10


CHƯƠNG II. THIẾT KẾ MÔ HÌNH PHUN XĂNG – ĐÁNH
LỬA ĐIỆN TỬ

2.1 Cấu tạo mô hình
Mô hình gồm 3 phần chính:
a. Phần khung.
b. Phần sa bàn.
c. Phần động cơ.
2.1.1. Phần khung
Để gá đặt các chi tiết như: động cơ, sa bàn, thùng nhiên liệu, két nước, bàn
đạp ga, khóa điện. Phần khung được chế tạo đúng theo kích thước đo đạc, nhờ
vậy bố trí động cơ dễ dàng và di chuyển tiện lợi.

Hình 2.1: Khung mô hình (hình chiếu trục đo).

11


Hình 2.2: Khung mô hình

12


2.1.2. Phần sa bàn
Được bố trí hợp lý giúp cho người học trực quan hơn với bảng chân giắc
ECU được mắc song song tương ứng với các chân trong các giắc ECU giúp cho
người học có thể dễ dàng, thuận tiện trong việc kiểm tra các thông số như: điện
trở, điện áp, xung điện...Giắc chẩn đoán DLC1 (OBD-I) được bố trí ngay trên sa
bàn thuận tiện cho việc kết nối với máy chẩn đoán cầm tay. Táplô được bố trí
ngay trung tâm của sa bàn, giúp cho người học dễ dàng quan sát được các tín
hiệu hoạt động của đèn báo cũng như đồng hồ tốc độ động cơ. Nhìn chung sa
bàn gồm các bộ phận chính sau:

Hình 2.3: Sa bàn.

13


2.1.3. Phần động cơ
Động cơ TOYOTA 4S-FE được thiết kế nhỏ gọn với hệ thống điều khiển
phun xăng đa điểm kết hợp với hệ thống đánh lửa điện tử không delco loại
bobine đôi với IC và bobine tích hợp. Trên động cơ gồm có:

Hình 2.4: Động cơ
 Các cảm biến:
• Cảm biến đo áp suất tuyệt đối trên đường ống nạp MAP.
• Cảm biến vị trí cánh bướm ga.
• Cảm biến nhiệt độ khí nạp.
• Cảm biến nhiệt độ nước làm mát.
• Cảm biến Oxy.
• Cảm biến tiếng gõ.
• Cảm biến vị trí trục khuỷu.
• Công tắc áp suất nhớt.
 Các cơ cấu chấp hành:
• Cụm (2) IC-bobine tích hợp của hệ thống đánh lửa điện tử.
• Các (4) kim phun.

14


• Van điều khiển tốc độ không tải (ISC).
• Bộ sấy trong cảm biến oxy.
• Rơle mở mạch.

• Đèn báo lỗi “check engine”.
Ngoài ra trên động cơ còn có các bộ phận khác như: bộ phận truyền đai, các
mô-tơ truyền động, các đường ống nhiên liệu, đường ống nước làm mát….
2.2. Sơ đồ mạch điện trên mô hình

15


2.3. Sơ đồ chân ECU trên mô hình

Ký hiệu
BATT
+B
STA
FC

Mô tả
Dương thường trực của ECU
Dương cung cấp cho ECU sau rơle chính
Tín hiệu khởi động
Tín hiệu điều khiển bơm xăng

NE+

Tín hiệu tốc độ động cơ

NE-

Mass của tín hiệu vị trí xi lanh và tốc độ động cơ

VC

Điện áp 5V cung cấp cho các cảm biến

VTA

Tín hiệu cảm biến vị trí bướm ga

PIM

Tín hiệu cảm biến áp suất đường ống nạp

IGT1, IGT2

Tín hiệu điều khiển đánh lửa

IGF

Tín hiệu phản hồi đánh lửa

#10

Tín hiệu điều khiển phun máy số 1,4

#20

Tín hiệu điều khiển phun máy số 2,3

HT

Tín hiệu điều khiển bộ sấy cảm biến oxy

OX

Tín hiệu cảm biến oxy số

KNK

Tín hiệu cảm biến kích nổ

TAC

Tín hiệu tốc độ động cơ

THA

Tín hiệu cảm biến nhiệt độ khí nạp

16


THW

Tín hiệu cảm biến nhiệt độ nước làm mát

ISCO

Tín hiệu điều khiển mở van ISC

ISCC

Tín hiệu điều khiển đóng van ISC

W

Tín hiệu điều khiển đèn check

E1

Nối đất của ECU động cơ

E2

Nối đất của cảm biến

E01, E02

Nối đất của cơ cấu chấp hành

VF

Tín hiệu ra của hiệu chỉnh phản hồi tỉ lệ khí-nhiên liệu

TE1

Giắc chẩn đoán của Toyota

TE2

Giắc chẩn đoán của Toyota

FAN

Tín hiệu điều khiển quạt động cơ

2.4. Bảng điện áp
Ký hiệu cực nối

Điều kiện

Điện
áp (V)

BATT(E9-11) - E1(E11-16)

Luôn luôn

9-14

+B(E9-22) - E1(E11-16)

Khóa điện ở vị trí ON

9-14

VC(E10-14) - E2(E10-16)

Khóa điện ở vị trí ON

4.5-5.5

Khóa điện ở vị trí ON và bướm ga
đóng hoàn toàn

0.3-1.0

VTA(E10-15) - E2(E10-16)

17


Khóa điện ở vị trí ON và bướm ga
mở hoàn toàn

3.2-4.9

Khóa điện ở vị trí ON

3.3-3.9

PIM(E10-7) - E2(E10-16)

Cấp chân không 200mmHg

2.5-3.1

THA(E10-6) - E2(E10-16)

Nhiệt độ khí nạp 20°C (68°F)

0.5-3.4

THW(E10-5) - E2(E10-16)

Nhiệt độ nước làm mát động cơ
80°C (176°F)

0.2-1.0

FAN(E9-19) – E01(E11-1)

Khóa điện ở vị trí ON

9-14

#10(E11-2) - E01(E11-1)

Khóa điện ở vị trí ON

9-14

Cầm chừng

Xung
điện

IGT1(E11-19) - E1(E11-16)

Cầm chừng

Xung
điện

IGT2(E11-20) - E1(E11-16)

Cầm chừng

Xung
điện
4.5-5.5

IGF(E11-24) - E1(E11-16)

Khóa điện ở vị trí ON, không nối
giắc IC-bobine.
Cầm chừng

Xung
điện

NE+(E11-10) - NE-(E11-23)

Cầm chừng

Xung
điện

FC(E9-1) – E01( E11-1)

Khóa điện ở vị trí ON

9-14

ISCC(E11-5) - E01(E11-1)

Khóa điện ở vị trí ON, không nối
giắc E11 của ECU

9-14

#20(E11-15) - E02(E11-14)

18


ISCO(E11-4) - E01(E11-1)

Khóa điện ở vị trí ON, không nối
giắc E11 của ECU

< 3.0

OX(E10-3) - E1(E11-16)

Duy trì tốc độ động cơ tại 2500
vòng/ phút khoảng 90 giây sau
khi hâm nóng động cơ

Xung
điện

HT(E11-3) - E1(E11-16)

Cầm chừng

< 3.0

Khóa điện ở vị trí ON

9-14

Cầm chừng

Xung
điện

KNK(E10-4) - E1(E11-16)

2.5. Sơ đồ giắc các cảm biến và giắc chuẩn đoán

2.6 Khái quát về hệ thống điện trên động cơ
2.6.1. Tín hiệu đầu vào
a. Hệ thống tín hiệu nhiệt độ nước
Cảm biến nhiệt độ nước EFI phát hiện nhiệt độ nước làm mát và có một
nhiệt điện trở bên trong với điện trở thay đổi theo nhiệt độ nước làm mát. Nó
được đưa vào cực THW của ECU động cơ như một tín hiệu điều khiển
b. Hệ thống tín hiệu nhiệt độ khí nạp
19

Cảm biến nhiệt độ khí nạp được lắp trên đường ống nạp và phát hiện nhiệt
độ khí nạp. Nó được đưa vào cực THA của ECU động cơ như một tín hiệu điều
khiển.
c. Hệ thống tín hiệu số vòng quay động cơ
Vị trí trục khuỷu được nhận biết bởi cảm biến vị trí trục khuỷu. Tín hiệu số
vòng quay động cơ được đưa vào cực NE+, NE- của ECU động cơ (M/T).
d.Hệ thống tín hiệu bướm ga
Cảm biến vị trí bướm ga phát hiện góc mở bướm ga như là một tín hiệu
điều khiển. Nó được đưa vào cực VTA của ECU động cơ (M/T).
e.Hệ thống tín hiệu accu
Điện áp thường xuyên được cấp đến cực BATT ECU động cơ. Điện áp để
cho ECU động cơ hoạt động được cấp đến cực +B của ECU động cơ qua rơle
EFI chính.
f.Hệ thống tín hiệu lượng khí nạp
Lượng khí nạp được phát hiện bằng cảm biến chân không và đưa một tín
hiệu được cấp đến cực PIM của ECU động cơ như là một tín hiệu điều khiển.
g.Hệ thống tín hiệu máy khởi động
Để xác định động cơ có đang quay khởi động hay không, điện áp cấp đến
máy khởi động trong quá trình quay khởi động được phát hiện và tín hiệu được
cấp đến cực STA của ECU động cơ như là một tín hiệu điều khiển

20


2.6.2. Hệ thống điều khiển
a. Hệ thống EFI
Hệ thống EFI theo dõi tình trạng của động cơ thông qua các tín hiệu được
gửi đến từ các cảm biến (tín hiệu đầu vào). Lượng phun nhiên liệu được xác định
dựa trên các dữ liệu này và chương trình được lưu trữ trong ECU động cơ để kích
hoạt các kim phun (phun nhiên liệu). Hệ thống EFI điều khiển hoạt động phun

nhiên liệu thực hiện bằng ECU động cơ theo tình trạng lái xe.
b. Hệ thống ESA
Hệ thống ESA theo dõi tình trạng hoạt động của động cơ thông qua các tín
hiệu được gửi đến từ các cảm biến (tín hiệu đầu vào). Góc đánh lửa tối ưu được
xác định dựa trên các dữ liệu này và dữ liệu lưu trữ trong ECU động cơ điều
khiển tín hiệu phát ra đến cực IGT1, IGT2. Tín hiệu này điều khiển IC đánh lửa
để tạo ra thời điểm đánh lửa tốt nhất theo các chế độ lái xe.
c. Hệ thống ISC
Hệ thống ISC (loại 2 cuộn dây) tăng số vòng quay và tạo ra sự ổn định
không tải cho chế độ không tải nhanh khi động cơ còn nguội và khi tốc độ không
tải bị giảm xuống do tải điện v.v… ECU động cơ đánh giá tín hiệu từ các cảm
biến (tín hiệu đầu vào) và dòng điện được phát ra đến cực ISCO và ISCC để điều
khiển van ISC.
2.6.3. Hệ thống chẩn đoán
Khi có hư hỏng hệ thống tín hiệu của ECU động cơ, hư hỏng được ghi trong
bộ nhớ. Hệ thống bị hư hỏng có thể sau đó được tìm thấy bằng cách hiển thị mã
qua đèn báo kiểm tra động cơ.
2.6.4. Hệ thống dự phòng
Khi có hư hỏng xảy ra trong bất kỳ hệ thống nào và có khả năng động cơ sẽ
bị trục trặc do tiếp tục điều khiển dựa trên các tín hiệu từ hệ thống đó. Hệ thống
dự phòng hoặc là điều khiển hệ thống bằng cách sử dụng các dữ liệu (các giá trị
tiêu chuẩn) ghi trong ECU động cơ.

21


2.7. Vị trí các bộ phận của hệ thống điện điều khiển động cơ trên xe

Hình 2.5: Vị trí các bộ phận của hệ thống điện điều khiển động cơ
trên xe.

2.8. Hướng dẫn sử dụng mô hình động cơ 4s – fe.
2.8.1. Yêu cầu khi sử dụng
Mô hình được sử dụng vào việc giảng dạy và học tập cho giáo viên, học sinh
– sinh viên ngành công nghệ ôtô. Vì vậy việc hướng dẫn mô hình là rất cần
thiết. Chính vì vậy khi sử dụng mô hình:
 Sinh viên phải được học và hiểu về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của hệ
thống phun xăng – đánh lửa trên động cơ Toyota 4S – FE trước khi thao tác
trên mô hình.
 Sinh viên phải hiểu cấu tạo tổng quát của mô hình.
 Điện áp sử dụng cho mô hình là nguồn điện 1 chiều 12V, chú ý không được
phép lắp ắc quy vào động cơ sai cực tính, lắp cọc bình phải chặt.
22


 Chú ý đến nhiên liệu, sử dụng nhiên liệu xăng không chì.
 Chú ý yêu cầu làm mát và bôi trơn trên động cơ.
 Đặc biệt quan tâm đến vấn đề chống cháy nổ và an toàn lao động khi sử dụng
mô hình.
 Khi động cơ đã hoạt động không bật công tắc máy sang vị trí ST, vì lúc đó sẽ
làm hỏng bộ phận khởi động động cơ.
 Tiến hành đo đạc các thông số thông qua bảng nói đến ECU phải có sự hướng
dẫn của giáo viên.

23


CHƯƠNG 3. XÂY DỰNG CÁC BÀI GIẢNG THỰC HÀNH
PHUN XĂNG – ĐÁNH LỬA ĐIỆN TỬ
3.1. Kiểm tra điện áp
Tên mô đun

Trường CĐCN &
XD
Khoa Cơ khí Động
lực

Thực hành động cơ phun xăng
Đánh lửa trực tiếp 4S-FE

Phiếu thực hành số 01
Kiểm tra điện áp và điện trở

I.MỤC ĐÍCH:
Sau khi học xong bài này học viên phải :
-

Trình bày được các giá trị điện áp, điện trở cơ bản của nguồn, của các cảm
biến….

-

Tiến hành tìm pan cho hệ thống điện trên động cơ.

II. AN TOÀN:
-

Không được mắc sai các cực ắc quy.

-

Khi có hiện tượng bất thường xảy ra, phải ngắt nguồn kịp thời.

-

Sử dụng đồng hồ VOM phải đúng ở thang đo cần đo.

III. CHUẨN BỊ:
-

Đồng hồ VOM.

-

Động cơ phun xăng, đánh lửa trực tiếp.

-

Điện áp ắc quy phải trên 11V.

IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH:
1/. Phương pháp đo:
- Mắc vôn kế song song với mạch điện cần đo.
- Mắc ôm kế song song với dụng cụ cần đo.

24


- Ghi lại giá trị điện thế, điện trở vừa đo rồi so sánh với giá trị tra bảng:
Đầu nối

Điều kiện

Điện áp (v)

Điện
trở(Ω)

Batt

Luôn luôn

Điện áp ắcqui

+B

Công tắc ON

Điện áp ắc qui

THA

Động cơ hoạt động và công
tắc ON

0.2 – 4.3

THW

Động cơ nổ và công tắc ON

0.2 – 4.3

STA

Công tắc ON (IG )

0

Công tắc máy vị trí IG

Điện áp ắc qui

VC

Công tắc ON

4.5 – 5.5

PIM

Công tắc ON

3.3 – 3.9

Cấp chân không 200mmHg
#10

Kim phun 1

Điện áp ắcqui

Kim phun 3

Điện áp ắcqui

Kim phun 2

Điện áp ắcqui

Kim phun 4

Điện áp ắcqui

Công tắc ON

0V

Động cơ hoạt động

0.1 – 4.5

Công tắc ON

1.5

Động cơ hoạt động

<5

NE+

Công tắc ON

0

OX

Động cơ nổ 4000 rpm trong
2 phút

0.1 – 0.9

NSW

Bất kỳ ở tay số nào

0

#20

IGT1,IG
T2
IGF

25

985–1890