BÀI GIẢNG địa vị PHÁP lý của tổ CHỨC tín DỤNG

CHƢƠNG III

ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦA
TỔ CHỨC TÍN DỤNG
GV : Nguyễn Thị Thƣơng


NỘI DUNG CHƢƠNG III
Khái niệm, đặc điểm và phân loại
Thành lập, cấp, thu hồi giấy phép, KSĐB, chấm
dứt
Cơ cấu tổ chức quản lý điều hành

Hoạt động của TCTD


TÀI LIỆU – PHƢƠNG PHÁP
1. Giáo trình Luật Ngân hàng – ĐHL HCM
2. Luật Các tổ chức tín dụng 2010


Chƣơng III: Địa vị pháp lý của tổ chức tín dụng

I.

Khái niệm, đặc điểm, phân loại TCTD

-

Nghị định 39/2014/NĐ-CP về CT tài chính và cho

thuê TC


1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA TCTD

a) Khái niệm
Mỹ: Trung gian tài chính (financial intermediaries)

Châu Âu: Các tổ chức tín dụng (credit institutions)
Chỉ thị 2000/12/EC: là Doanh nghiệp có hoạt động

kinh doanh là nhận tiền gửi và các khoản tài chính
phải hoàn trả khác và cấp tín dụng dưới danh nghĩa

của nó


Luật TCTD
2010
Luật TCTD
1997
Pháp lệnh
38/1990
- “Tổ chức tín dụng”
- Liệt kê

Khoản 1,
Điều 4
- Đưa ra
khái niệm

- Hạn chế


 Tổ

chức tín dụng là doanh nghiệp được thành lập

theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng và các
quy định khác của pháp luật để hoạt động kinh
doanh tiền tệ, làm dịch vụ ngân hàng với nội dung
nhận tiền gửi và sử dụng tiền gửi để cấp tín
dụng, cung ứng các dịch vụ thanh toán


Ngân hàng
TCTD phi ngân hàng
Quỹ TDND
TC TC vi mô


Khoản 12 Điều 4
Hoạt động ngân hàng là việc kinh doanh, cung ứng
thường xuyên một hoặc một số các nghiệp vụ sau
đây:
a) Nhận tiền gửi;
b) Cấp tín dụng;
c) Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản


1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA TCTD

b) Đặc điểm
1. Đối tượng kinh doanh trực tiếp là tiền tệ và dịch
vụ ngân hàng

2. Hoạt động ngân hàng mang tính thường xuyên,
liên tục và nghề nghiệp
3. Chịu sự quản lý trực tiếp của Ngân hàng nhà
nước


1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA TCTD
b) Đặc điểm

Đối tượng kinh doanh trực tiếp là tiền tệ và dịch vụ ngân hàng

VỐN
NHÀN
RỖI

Tổ chức
tín dụng

THIẾU
HỤT VỐN

Hưởng chênh lệch lãi suất trong kinh doanh
tiền tệ
Hưởng phí trong cung ứng dịch vụ ngân hàng

1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA TCTD

b) Đặc điểm
1. Đối tượng kinh doanh trực tiếp là tiền tệ và dịch
vụ ngân hàng

2. Hoạt động ngân hàng mang tính thường xuyên,
liên tục và nghề nghiệp
3. Chịu sự quản lý trực tiếp của Ngân hàng nhà
nước


1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA TCTD

b) Đặc điểm
Chịu sự quản lý trực tiếp của NHNN

 Đặc thù trong hoạt động của TCTD:
 Rủi ro cao,
 Vai trò quan trọng
 NHNN quản lý:
Ban hành văn bản theo thẩm quyền => điều chỉnh

Cấp, thu hồi giấy phép thành lập và hoạt động
Thanh tra, kiểm tra theo quy định


1.2. Phân loại các TCTD

TCTD
là
ngân hàng
Căn cứ
phạm vi,
lĩnh vực,
nội dung
hoạt động

TCTD
phi
ngân hàng

Khác

Ngân hàng thương mại
Ngân hàng đầu tư
Ngân hàng tiết kiệm
Ngân hàng địa ốc
Ngân hàng hợp tác
Ngân hàng phát triển
Công ty tài chính
Công ty cho thuê tài
chính
Quỹ tín dụng nhân dân
Tổ chức tài chính vi mô


1.2. Phân loại các TCTD
TCTD nhà nước

Căn cứ
tính chất,
nguồn
gốc vốn
điều lệ

TCTD cổ phần
TCTD liên doanh
TCTD 100% vốn nước ngoài

Chi nhánh ngân hàng nước
ngoài


1.2. Phân loại các TCTD : theo pháp luật Việt Nam

Ngân hàng
TCTD phi
ngân hàng

NH thƣơng mại
NH hợp tác xã
NH chính sách

Quỹ TDND

Công ty tài chính

TC TC vi mô

Công ty cho thuê
tài chính


NH thƣơng mại cổ phần

NH thƣơng mại nhà nƣớc
NGÂN
HÀNG
THƢƠNG
MẠI

NH 100% vốn nƣớc ngoài

NH liên doanh

















4 ngân hàng TMNN
31 NH TMCP
5 Ngân hàng 100% vốn nước ngoài
3 ngân hàng liên doanh
1 Ngân hàng hợp tác xã
2 ngân hàng chính sách
16 công ty tài chính
11 công ty cho thuê tài chính
3 tổ chức tài chính vi mô
50 chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại VN
50 văn phòng đại diện của ngân hàng nước ngoài tại VN


Nhận tiền
gửi
Phát hành
GTCG
Cho vay
CK, BTT,
BLNH
Cho thuê
TC
Phát hành
thẻ
Cung ứng
DV TT

NHTM,

Công ty
CNNHNN
TC
X
X

Công ty
CTTC
X

X

X

X

X
X

X
X

X

X

X

X
X

Quỹ
TDND
X

Tổ chức
TCVM
X

X

X

X

X

X


KẾT LUẬN
Những vấn đề cần nắm:

 Khái niệm TCTD: Doanh nghiệp thực hiện hoạt
động ngân hàng

 Phân loại TCTD theo pháp luật Việt Nam


NỘI DUNG CHƢƠNG III

Khái niệm, đặc điểm và phân loại

Cơ cấu tổ chức quản lý điều hành

Hoạt động của


Chƣơng III: Địa vị pháp lý của tổ chức tín dụng

II. THÀNH LẬP, KIỂM SOÁT ĐẶC BIỆT VÀ CHẤM
DỨT TỔ CHỨC TÍN DỤNG
-

Thông tư 40/2011/TT-NHNN về cấp giấy phép
thành lập và tổ chức hoạt động của NHTM,
CNNHNN, sửa đổi bởi TT 08/2015/TT-NHNN

-

Nghị định 39/2014/NĐ-CP về TC và CTTC

-

Thông tư 07/2014/TT-NHNN KSĐB đối với TCTD


1
2
3

• Thành lập TCTD
• Quy chế kiểm soát đặc biệt
• Tổ chức lại, giải thể, phá sản, thanh lý tổ
chức tín dụng


MỤC TIÊU BÀI GIẢNG
Khác biệt với doanh nghiệp thông thường

Cơ chế kiểm soát đặc biệt: mục đích, ý nghĩa,
quá trình

Đặc trưng trong tổ chức lại, giải thể TCTD


2.1. QUY CHẾ THÀNH LẬP, CẤP, THU HỒI GiẤY PHÉP HOẠT ĐỘNG CỦA
TCTD

Lập hồ
sơ

Xin
giấy
phép
thành
lập

Đăng
ký kinh
doanh

Công
bố
thông
tin

Khai
trƣơng
hoạt
động