Phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị – từ thực tiễn thành phố hà nội tt

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

--------/--------

-----/-----

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

TRẦN THỊ BÍCH HẠNH

PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
CHO THANH NIÊN Ở ĐÔ THỊ - TỪ THỰC TIỄN
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

CHUYÊN NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP LUẬT HÀNH CHÍNH
Mã số: 60 38 01 02

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

HÀ NỘI – 2017


Luận văn được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. LƯƠNG THANH CƯỜNG

Phản biện 1:

………………………………………………

Phản biện 2:

………………………………………………

Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn,
Học viện Hành chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp … tầng … Hội trường bảo vệ Luận văn Thạc sĩ
Học viện Hành chính Quốc gia
Số: 77, Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nội
Thời gian: vào hồi …h ngày … tháng … năm 2016

Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web của Khoa Sau đại học,
Học viện Hành chính Quốc gia

2


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bất cứ thời kỳ nào, thanh niên luôn có vai trò đặc biệt quan trọng
trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bên cạnh số đông thanh niên sống
có lý tưởng, có ước mơ, hoài bão tốt đẹp thì cũng có một bộ phận lớp trẻ đua
đòi, thiếu bản lĩnh, ham hưởng thụ, trở thành nỗi bức xúc của xã hội. Bên cạnh
đó, thanh niên còn là đối tượng để các thế lực thù địch với nhân dân ta lôi kéo,
kích động các hành động gây rối loạn xã hội…làm ảnh hưởng xấu đến tình hình
an ninh chính trị trên địa bàn, gây hoang mang trong quần chúng nhân dân.

Mặt khác, tác động tiêu cực của cơ chế thị trường đã làm một bộ phận thanh
niên có lối sống thực dụng, buông thả, ngại tham gia các hoạt động xã hội, có biểu
hiện thiếu niềm tin, tự ti, bản lĩnh chính trị non kém, dao động về lập trường, dễ bị
kích động, lôi kéo…. Một vấn đề nổi lên trong thời gian qua khiến nhiều người rất
quan tâm, đó là tình trạng vi phạm pháp luật trong thanh thiếu niên gia tăng. Theo
thống kê chưa đầy đủ, có trên 60% người phạm tội trong độ tuổi từ 15-30, cá biệt
có một số vụ án nghiêm trọng mà người phạm tội dưới 15 tuổi. Nguyên nhân của
tình hình vi phạm pháp luật trong thanh niên trước hết là do thiếu hiểu biết về pháp
luật; do vốn sống và hiểu biết xã hội của thanh niên còn hạn chế; khả năng tiếp
nhận thông tin nhanh nhưng ít chọn lọc và dễ bị lôi kéo, lợi dụng.
Trong những năm qua, cùng với cả nước, thành phố Hà Nội, đã huy động
toàn bộ sức mạnh hệ thống chính trị vào cuộc để triển khai và thực hiện tốt các luật
về tuyên truyền giáo dục pháp luật cho thanh niên. Tuy nhiên, thực tế cho thấy ý thức
pháp luật của một bộ phận thanh niên trong đó có thanh niên ở đô thị vẫn còn chưa
cao, biểu hiện như: hiểu biết pháp luật còn hạn chế, thiếu sự tôn trọng pháp luật, còn
có vi phạm pháp luật …. Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân trong đó có
nguyên nhân từ phía phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị chưa đạt
hiệu quả cao như mong muốn. Vì vậy, để có thể đạt được những kết quả như mong

3


muốn, công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho thanh niên cần nhận
được sự quan tâm, đầu tư và tham gia tích cực, chủ động của toàn xã hội.
Với những lý do trên, đề tài luận văn “Phổ biến, giáo dục pháp luật cho
thanh niên ở đô thị - từ thực tiễn thành phố Hà Nội” được chọn để nghiên cứu
nhằm làm rõ thêm cơ sở lý luận, thực tiễn cho việc hoàn thiện phổ biến giáo dục
pháp luật cho thanh niên ở đô thị.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Những công trình nghiên cứu liên quan đến phổ biến, giáo dục pháp

luật có thể kể đến như:
- Trần Ngọc Đường và Dương Thanh Mai, Bàn về giáo dục pháp luật,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995.
- Tống Đức Thảo, Giáo dục pháp luật góp phần nâng cao ý thức và nghĩa
vụ tuân thủ pháp luật, tạp chí Lý luận chính trị, số 10/2006)
- Luận văn thạc sĩ của Hồ Quốc Dũng đã nghiên cứu “Một số vấn đề về
giáo dục pháp luật trong giai đoạn hiện nay (1997)”.
- Luận án tiến sĩ của Dương Thanh Mai (1996), Công tác tuyên truyền
giáo dục pháp luật ở nước ta - Thực trạng và giải pháp.
- Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về giáo dục pháp luật trong công
cuộc đổi mới, Đề tài khoa học cấp Bộ năm 1994, mã số 92-98-223-ĐT, của Viện
Nghiên cứu Khoa học pháp lý – Bộ Tư pháp.
- Hồ Việt Hiệp, Xã hội hóa công tác phổ biến giáo dục pháp luật trong
tình hình mới, Tạp chí Dân chủ và pháp luật, số 9/2000.
- Nguyễn Tất Viễn (2010), Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc xây dựng
Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, Đề tài cấp Bộ, Bộ Tư pháp, Hà Nội.
- Nguyễn Duy Lãm (2012), Sự cần thiết và quan điểm chỉ đạo xây dựng
Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, Tạp chí Dân chủ và pháp pháp luật- số
chuyên đề tháng 10 năm 2012, Bộ Tư pháp, Hà Nội.
- Lê Văn Bền, (1998), Giáo dục pháp luật cho đồng bào dân tộc Khơme
Nam Bộ, Luận văn thạc sĩ Luật học.

4


- Phạm Văn Trưởng, (1998), Bộ đội Biên phòng với việc giáo dục pháp luật
cho đồng bào khu vực biên giới ở Việt Nam hiện nay, Luận văn thạc sĩ Luật học.
- Phạm Trung Nghĩa, (2000), Giáo dục pháp luật trong các trường sĩ
quan quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay, Luận văn thạc sĩ Luật học .
- Đặng Ngọc Hoàng, (2000), Thực trạng và phương hướng đổi mới giáo

dục pháp luật hệ đào tạo trung học chính trị ở nước ta hiện nay, Luận văn thạc
sĩ Luật học.
- Phạm Hàn Lâm, (2001), Giáo dục pháp luật cho nhân dân các dân tộc ít
người ở tỉnh Đắk Lắk - thực trạng và giải pháp, Luận văn thạc sĩ Luật học.
- Trần Văn Trầm, (2002), Giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức trên
địa bàn tỉnh Bình Định - thực trạng và giải pháp, Luận văn thạc sĩ Luật học.
- Nguyễn Trung Thành, (2004), Giáo dục pháp luật cho nông dân tỉnh
Thái Bình trong giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sỹ Luật học.
- Đinh Thị Hoa, (2005), Giáo dục pháp luật cho đồng bào người Chăm ở
tỉnh Ninh Thuận hiện nay, Luận văn thạc sĩ Luật học.
- Nguyễn Tiến Hải, (2008), Giáo dục pháp luật đối với cư dân nông thôn
đồng bằng sông Cửu Long, Luận văn Thạc sỹ Hành chính công.
- Đinh Thị Hương, (2008), Giáo dục pháp luật cho phụ nữ nông thôn trên
địa bàn tỉnh Hưng Yên, Luận văn thạc sĩ Luật học.
- Nguyễn Thị Phượng, (2008), Giáo dục pháp luật hôn nhân gia đình cho
nông dân trên địa bàn tỉnh Bến Tre, Luận văn thạc sĩ Luật học.
- Nguyễn Quốc Sửu, (2010), Giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức
hành chính trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
Việt Nam, Luận án tiến sỹ luật.
- Nguyễn Thị Thu Ba (2012), “Nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo
dục pháp luật cho công nhân tại các doanh nghiệp ở Tỉnh Đồng Tháp giai đoạn
hiện nay”, Luận văn thạc sĩ Luật học.
- Báo cáo tham luận “Coi trọng giáo dục pháp luật cho thanh, thiếu niên
trong bối cảnh toàn cầu hóa” của Thạc sỹ Đỗ Thanh Hương – Trường Đại học Văn

5


hóa Thành phố Hồ Chí Minh tại hội thảo “Thực trạng và giải pháp ngăn chặn bạo
lực học đường” (2015) được tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh trong tháng 6/2015.

Các công trình đi sâu nghiên cứu lý luận giáo dục pháp luật, tìm hiểu giáo
dục pháp luật qua hoạt động cụ thể, giáo dục pháp luật cho những đối tượng cụ
thể. Tuy nhiên, có thể nói rằng, cho đến nay chưa có một công trình nào nghiên
cứu một cách đầy đủ và có hệ thống về giáo dục pháp luật đối với thanh niên đô
thị đặc biệt tại đô thị loại 1 như Hà Nội. Vì vậy, việc chọn nghiên cứu đề tài này
mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giáo
dục pháp luật đối với thanh niên đô thị nói chung và tại Hà Nội nói riêng. Đây
cũng là lý do để đề tài này được lựa chọn bởi sự không trùng lặp của đề tài với
các công trình có liên quan được công bố.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích của luận văn
Trên cơ sở lý luận về phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị,
đề tài đánh giá thực trạng phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở thành
phố Hà Nội để từ đó có cơ sở đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị từ thực tiễn thành
phố Hà Nội.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn
- Phân tích cơ sở lý luận về phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở
đô thị;
+ Phân tích thực trạng phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên của
thành phố Hà Nội trong những năm gần đây qua đó rút ra những ưu điểm, hạn
chế cần khắc phục và tìm ra những nguyên nhân hạn chế đó
+ Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện phổ biến, giáo dục pháp luật
cho thanh niên ở đô thị trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu vấn đề lý luận và thực tiễn về phổ biến,
giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị.
6

4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: Phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị.
- Về không gian: Đề tài nghiên cứu phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh
niên ở thành phố Hà Nội.
- Về thời gian: Luận văn nghiên cứu phổ biến, giáo dục pháp luật cho
thanh niên ở thành phố Hà Nội từ năm 2010 đến 2015.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp duy vật biện chứng và
duy vật lịch sử về phổ biến giáo dục pháp luật.
5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp khảo cứu tài liệu, phương pháp chuyên gia, phương pháp
phỏng vấn trực tiếp, phương pháp kiểm tra, khảo sát, phương pháp phân tích…
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
- Về lý luận: Luận văn góp phần vào hệ thống hoá cơ sở lý luận về phổ
biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị;
- Về thực tiễn: Các khuyến nghị của luận văn có giá trị tham khảo trong
thực tế hoàn thiện giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị.
- Đề tài còn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các đề tài nghiên
cứu liên quan sau này.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mục lục, mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ
lục, thì đề tài gồm ba chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở
đô thị.
Chương 2: Thực trạng phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở
thành phố Hà Nội.
Chương 3: Quan điểm, giải pháp hoàn thiện phổ biến, giáo dục pháp luật
cho thanh niên ở đô thị.

7


CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
CHO THANH NIÊN Ở ĐÔ THỊ

1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò và nguyên tắc của phổ biến, giáo dục
pháp luật cho thanh niên ở đô thị
1.1.1. Khái niệm thanh niên ở đô thị
Tác giả luận văn đưa ra khái niệm cơ bản về thanh niên Việt Nam như
sau: Thanh niên Việt Nam là những người từ đủ 16 tuổi đến 30 tuổi, là lực lượng
lao động trẻ, bao gồm những người có sức khỏe thể chất đạt đến đỉnh cao (so
với các lứa tuổi khác), có năng lực, trình độ, chuyên môn nhất định, tham gia
tích cực vào hoạt động quản lý nhà nước.
Theo Điều 3 Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 quy định: Đô thị là khu vực
tập trung dân cư sinh sống có mật độ rất cao, lực lượng sản xuất tập trung cao và
chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực kinh tế phi nông nghiệp, là trung tâm chính trị,
hành chính, kinh tế, văn hóa hoặc chuyên ngành, có vai trò thúc đẩy sự phát
triển kinh tế - xã hội của quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ, một địa phương, bao
gồm nội thành, ngoại thành của thành phố; nội thị, ngoại thị của thị xã, thị trấn.
Từ khái niệm đô thị, tác giả luận văn rút ra quan niệm chung về thanh
niên ở đô thị như sau: Thanh niên ở đô thị là những người từ đủ 16 tuổi đến 30
tuổi, là một bộ phận dân cư sinh sống tại đô thị, lực lượng lao động trẻ, bao
gồm những người có sức khỏe thể chất đạt đến đỉnh cao (so với các lứa tuổi
khác), có năng lực, trình độ, chuyên môn nhất định, tham gia tích cực vào hoạt
động quản lý nhà nước.
Thanh niên ở đô thị có điều kiện sinh sống đa dạng và phức tạp hơn thanh
niên ở những vùng nông thôn. Mặt khác, thanh niên ở đô thị gồm nhiều thành

phần sống đan xen và có lối sống khác nhau, phức tạp. Thanh niên ở đô thị được
tiếp cận với nền kinh tế công nghiệp, đa ngành, đa lĩnh vực, có tốc độ phát triển
cao, là địa bàn hoạt động của các loại thị trường, là nơi hội tụ và trao đổi thông
8


tin, vì vậy đây cũng là nơi dễ nảy sinh các tệ nạn xã hội và các hiện tượng làm
mất ổn định an ninh, trật tự an toàn xã hội. Về cơ bản thanh niên ở đô thị có
những đặc trưng khác biệt so với thanh niên sống ở nông thôn và các vùng miền
khác của đất nước như:
- Về quy mô, số lượng: Do quy mô dân số ở đô thị lớn hơn, mật độ dân cư
đông đúc hơn so với ở nông thôn, các vùng miền khác nên số lượng thanh niên ở
đô thị chiếm tỷ trọng lớn hơn.
- Về các nhóm giai cấp, tầng lớp xã hội thì ở đô thị thanh niên chủ yếu là
giai cấp công nhân, tri thức, tư sản, thợ thủ công, cán bộ, công chức …
- Về cơ cấu lao động và lĩnh vực sản xuất: Thanh niên ở đô thị thường
tham gia vào lĩnh vực sản xuất công nghiệp, dịch vụ, thương nghiệp, sản xuất
tinh thần …
- Về cơ sở hạ tầng: Thanh niên ở đô thị được tiếp cận với hệ thống cơ sở
hạ tầng tốt, tiện nghi hơn so với các vùng miền khác.
- Về lối sống, văn hóa: Thanh niên ở đô thị thường có trình độ dân trí cao
hơn và mức sống trung bình của thanh niên thành thị cũng cao hơn so với thanh
niên ở các vùng miền khác.
Chính những đặc trưng riêng biệt này của thanh niên ở đô thị đã quyết
định đến nội dung, phương pháp phố biến giáo dục pháp luật cho thanh niên ở
đô thị. Xuất phát từ sự đa dạng của thanh niên đô thị (công nhân, tri thức, công
chức nhà nước, tư sản, thợ thủ công ….) và sự phong phú trong đời sống, sự
thuận tiện trong tiếp thu khoa học công nghệ tiên tiến nên những nội dung,
phương pháp tuyên truyền giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đây không thể
đồng nhất với thanh niên ở nông thôn hay các vùng miền khác trong cả nước.

1.1.2. Khái niệm, mục đích của phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh
niên ở đô thị
Trong phạm vi nghiên cứu của luận văn, tác giả đồng ý với khái niệm
chung nhất trong đó phổ biến giáo dục pháp luật cho thanh niên đô thị là một nội
dung nằm trong phổ biến giáo dục pháp luật cho thanh niên: “Phổ biến, giáo dục
9


pháp luật cho thanh niên đô thị là hoạt động có định hướng, có tổ chức, có dự
định của chủ thể phổ biến giáo dục pháp luật tác động lên đối tượng phổ biến
giáo dục pháp luật một cách có hệ thống và thường xuyên, nhằm mục đích hình
thành ở họ tri thức pháp lý, tình cảm và hành vi phù hợp với các đòi hỏi của các
quy định pháp luật hiện hành”.
1.1.3. Đặc điểm của hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh
niên ở đô thị
Thứ nhất, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị trước hết là
một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng.
Thứ hai, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị có mối liên
hệ chặt chẽ với công tác xây dựng, thực hiện pháp luật.
Thứ ba, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở đô thị hướng
vào một nhóm đối tượng có sự đa dạng cao về nghề nghiệp, độ tuổi, trình độ
nhận thức, văn hóa, môi trường sống, dân tộc, tôn giáo….
Thứ tư, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở đô thị đòi hỏi
phải sự dụng các phương pháp, hình thức giáo dục pháp luật phù hợp với trình
độ dân trí, sự phát triển của khoa học công nghệ, đặc điểm về nhận thức, lối
sống, văn hóa của thanh niên ở đô thị.
1.1.4. Vai trò của phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị
Phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị có vị trí, vai trò quan
trọng, thể hiện rõ nét trên hai khía cạnh sau:
Thứ nhất, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở đô thị góp

phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, quản lý xã hội.
Thứ hai, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên góp phần nâng cao ý
thức pháp luật, văn hoá pháp lý của mọi thành viên trong xã hội trong đó có
thanh niên ở đô thị.
1.1.5. Nguyên tắc phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị
Một là, phổ biến, giáo dục pháp luật phải chính xác, đầy đủ, rõ ràng, dễ
hiểu, thiết thực.
10


Hai là, phổ biến, giáo dục pháp luật phải kịp thời, thường xuyên, có trọng
tâm, trọng điểm.
Ba là, đa dạng các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, phù hợp với
nhu cầu, trình độ của thanh niên ở đô thị được phổ biến, giáo dục và phù hợp
truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp của địa phương cũng như của dân tộc
Bốn là, gắn với việc thi hành pháp luật, thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh
tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước, của địa phương và đời
sống hằng ngày của người dân.
Năm là, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, ban ngành, tổ chức có liên
quan, giữa gia đình và xã hội.
1.2. Các yếu tố cấu thành phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên
ở đô thị
1.2.1. Chủ thể của phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị
* Chủ thể phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị bao gồm:
- Uỷ ban nhân dân các cấp (cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã),
- Ngành tư pháp (Bộ tư pháp, Sở tư pháp, phòng tư pháp huyện, ban tư
pháp xã)
- Các ban ngành khác có liên quan (Bộ tài chính, Uỷ ban Mặt trận tổ
quốc…)
* Yêu cầu đối với chủ thể phổ biến, giáo dục pháp luật

Một là, có kiến thức pháp lý nhất định;
Hai là, có nhiệt tình, tâm huyết, tận tụy với công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật;
Ba là, có khả năng hoà đồng và giao tiếp;
Bốn là, biết tích luỹ tư liệu, kiến thức.
Năm là, có kiến thức nhất định về tâm lý học tuyên truyền
1.2.2. Đối tượng của phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị
Một là: cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước.
Hai là: học sinh, sinh viên.
11


Ba là: thanh niên là người lao động như công nhân, thợ thủ công... hoặc
những người đang có nhu cầu tìm kiếm việc làm.
Bốn là: thanh niên đã từng vi phạm pháp luật hoặc đang trong giai đoạn
thử thách, giáo dục tại xã phường, thị trấn.
1.2.3. Yêu cầu đối với việc phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên
ở đô thị
Một là, bảo đảm tính khoa học, tính chuẩn xác, truyền đạt trung thành văn bản.
Hai là, bảo đảm tính đại chúng: phù hợp với đối tượng, dễ hiểu, dễ nhớ,
dễ áp dụng.
Ba là, chọn được hình thức phù hợp.
1.2.4. Nội dung của phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị
Theo Điều 10 của Luật phổ biến, giáo dục pháp luật thì việc tổ chức phổ
biến, giáo dục pháp luật tập trung vào các nội dung sau:
- Quy định của Hiến pháp và văn bản quy phạm pháp luật;
- Các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là
thành viên, các thỏa thuận quốc tế.
- Ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật; ý thức bảo vệ pháp luật; lợi
ích của việc chấp hành pháp luật;

- Những kiến thức cơ bản về nhà nước và pháp luật, tổ chức bộ máy nhà
nước, thực thi pháp luật, cơ chế bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân;
- Các quy định, trình tự, thủ tục liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ, quyền
hạn, trách nhiệm của chính quyền cơ sở;
- Các trình tự, thủ tục pháp lý để bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp và
thực hiện các nghĩa vụ của công dân;
- Cập nhật những thông tin pháp luật mới ban hành;
- Cập nhật những thông tin pháp luật; Những quan điểm, đường lối, chính
sách của Đảng, Nhà nước về pháp luật ở địa phương.
1.2.5. Phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở đô thị
- Thuyết phục
12


- Phương pháp tuyên truyền, giải thích pháp luật
- Phương pháp thông tin pháp luật
- Phương pháp nói chuyện, trao đổi về pháp luật
- Phương pháp giảng dạy pháp luật trong các nhà trường
- Phương pháp tổ chức hoạt động
1.2.6. Hình thức của phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị
(1) Họp báo, thông cáo báo chí;
(2) Phổ biến pháp luật trực tiếp; tư vấn, hướng dẫn tìm hiểu pháp luật;
cung cấp thông tin, tài liệu pháp luật;
(3) Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, loa truyền thanh,
internet, pa-nô, áp-phích, tranh cổ động; đăng tải trên Công báo; đăng tải thông
tin pháp luật trên trang thông tin điện tử; niêm yết tại trụ sở, bảng tin của cơ
quan, tổ chức, khu dân cư;
(4) Tổ chức thi tìm hiểu pháp luật;
(5) Thông qua công tác xét xử, xử lý vi phạm hành chính, hoạt động tiếp công
dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và hoạt động khác của các cơ quan

trong bộ máy nhà nước; thông qua hoạt động trợ giúp pháp lý, hòa giải ở cơ sở;
(6) Lồng ghép trong hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt của tổ chức
chính trị và các đoàn thể, câu lạc bộ, tủ sách pháp luật và các thiết chế văn hóa
khác ở cơ sở;
(7) Thông qua chương trình giáo dục pháp luật trong các cơ sở giáo dục
của hệ thống giáo dục quốc dân;
1.3. Điều kiện đảm bảo thực hiện phổ biến giáo dục pháp luật cho
thanh niên ở đô thị
* Điều kiện đảm bảo về tổ chức, cán bộ, cơ sở vật chất và phương tiện
cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
* Đảm bảo kinh phí dành cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.
Tiểu kết chương 1

13


Chương 2
THỰC TRẠNG PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
CHO THANH NIÊN Ở THÀNH PHỐ HÀ NỘI

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến phố biến, giáo dục pháp luật cho thanh
niên ở thành phố Hà Nội
2.1.1. Các điều kiện kinh tế - xã hội, văn hóa có ảnh hưởng đến hoạt
động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở thành phố Hà Nội
Sau đợt mở rộng địa giới hành chính vào tháng 8 năm 2008, thành phố có
diện tích 3.324,92 km², nằm ở cả hai bên bờ sông Hồng. Hà Nội là thành phố có
lợi thế đặc biệt để phát triển kinh tế so với các địa phương khác trong cả nước, là
trái tim, là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, là trung tâm lớn về kinh tế,
văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ và giao dịch quốc tế của cả nước, là
nơi tập trung các cơ quan nhà nước từ trung ương xuống địa phương, là đầu mối

của nhiều cấp nhiều ngành quản lý.
Sau khi mở rộng địa giới hành chính, Sau những thay đổi về địa giới và
hành chính năm 2008, Hà Nội hiện có 30 đơn vị hành chính cấp huyện – gồm 12
quận, 17 huyện, 1 thị xã – và 584 đơn vị hành chính cấp xã – gồm 386 xã, 177
phường và 21 thị trấn. Ngày 27/12/2013, Chính phủ ban hành nghị quyết
132/NQ-CP điều chỉnh địa giới hành chính huyện Từ Liêm để thành lập 2 quận
và 23 phường. với hơn 6.451.909 triệu dân.
2.1.2. Thanh niên ở đô thị từ thực tiễn thanh niên ở thành phố Hà Nội
Là lực lượng đáng kể trong dân số thành phố, theo số liệu thống kê của
Hà Nội (tính đến năm 2015), toàn thành phố hiện có 4.092.900 thanh niên trong
độ tuổi từ 16-30. Về cơ cấu: nam chiếm khoảng 4 triệu người và số nữ là 2,7
triệu người; sinh viên chiếm 25%, thanh niên đang lao động, làm việc chiếm
khoảng 70,5%, tỷ lệ thanh niên thất nghiệp chiếm khoảng 4,5%.
Về chất lượng: Thanh niên có trình độ văn hóa cao, đã qua đào tạo chiếm
tỷ lệ khá cao khoảng 62%; thanh niên có trình độ văn hóa thấp, thành phần lêu
14


lổng, chậm tiến chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 17%; thanh niên có trình độ trung bình
chiếm 21%.
Tuy nhiên tệ nạn xã hội, đặc biệt là tệ nạn ma tuý trong thanh thiếu niên
vẫn diễn ra hết sức phức tạp. Tổng số đối tượng nghiện hút trên địa bàn thành
phố là gần 15 nghìn người, trong đó khoảng 73% trong độ tuổi thanh niên (theo
số liệu năm 2015). Số vụ thanh niên phạm pháp vẫn còn ở mức cao. Theo thống
kê của các cơ quan tư pháp, tỷ lệ thanh thiếu niên phạm pháp chiếm khoảng
50% số các vụ việc vi phạm pháp luật.
2.2. Tình hình phố biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở thành
phố Hà Nội
2.2.1. Chủ thể tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên Thủ
đô

Đội ngũ những người làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật hiện nay
trên địa bàn Thành phố Hà Nội có khoảng 6.000 người. Trong đó, Báo cáo viên
pháp luật thành phố có 90 người; cán bộ pháp chế ngành: 40 người, Báo cáo
viên quận, huyện, thị xã có 753 người, trợ giúp viên thực hiện trợ giúp pháp lý:
20 người, Tuyên truyền viên pháp luật của các xã, phường, thị trấn có trên 4000
ngườ. Hiện nay công chức phòng phổ biến, giáo dục pháp luật thuộc Sở Tư pháp
Hà Nội có 6 người; cán bộ Tư pháp quận, huyện, thị xã được giao tham gia
mảng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật có 29 người; cán bộ Tư pháp - Hộ
tịch cấp xã tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật có 577 người. Ngoài
ra còn có khoảng 40 người thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, như
cán bộ pháp chế ở các Sở, ban, ngành, đoàn thể thành phố, cấp quận ...[30]
2.2.2. Nội dung và đối tượng thanh niên Thủ đô được phổ biến, giáo
dục pháp luật
Thứ nhất, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên là học sinh, sinh
viên
Trong 05 năm (2010-2015), Sở Giáo dục và đào tạo đã chỉ đạo 100% nhà
trường thực hiện nghiêm túc “Ngày pháp luật” là ngày thứ 2 đầu tuần trong tuần
15


1 hàng tháng của năm học; chú trọng học tập, tuyên truyền nội dung pháp luật
có liên quan đến học sinh, sinh viên. Công an thành phố đã phối hợp với Sở giáo
dục và đào tạo, Sở Tư pháp, Sở giao thông vận tải, Thành đoàn Hà Nội, Ban an
toàn giao thông, Hội luật gia thành phố tổ chức tổ chức đợt tuyên truyền, phổ
biến pháp luật về giao thông đường bộ, phòng chống bạo lực học đường, chống
đua xe trái phép cho 29.700 học sinh của 20 trường trung học phổ thông và 10
Trung tâm giáo dục thường xuyên ở 11 quận; Phối hợp với Thành đoàn Hà Nội
tổ chức 06 buổi tuyên truyền về an toàn giao thông cho 1.600 lượt đoàn viên,
thanh niên tình nguyện v.v…
Bên cạnh đó nhiều trường còn chỉ đạo tổ chức xây dựng các bảng tin nội

bộ trong nhà trường, ngoài thông tin của các Đảng uỷ, Chi bộ, Ban giám hiệu
nhà trường, Đoàn thanh niên còn giành một khung tuyên truyền về pháp luật.
Sở Tư pháp – Cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp công tác phổ biến
giáo dục pháp luật thành phố đã biên soạn, in và phát hành 15.000 cuốn hỏi-đáp
pháp luật dành cho thanh thiếu niên.
Hội Luật giaThành phố, từ năm 2010 - 2015, đã phối hợp với một số nhà
trường tổ chức thi tìm hiểu pháp luật như luật giao thông đường bộ, luật bảo vệ,
chăm soác và giáo dục trẻ em v.v...Cuộc thi có thưởng trong giờ chào cờ đầu
tuấn.
Thứ hai, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên là cán bộ, công
chức
Hàng năm, Ủy ban nhân dân thành phố đã xây dựng kế hoạch phổ biến,
giáo dục pháp luật đối với thanh niên, trong đó chỉ đạo các Sở, ban, ngành, đoàn
thể của thành phố đặc biệt chú ý tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho
các cán bộ, công chức của ngành, đơn vị mình về các văn bản pháp luật có liên
quan đến cán bộ, công chức; Trong 02 năm 2013 và 2014, Sở Tư pháp đã phối
hợp với Học viện Tư pháp mở 02 lớp đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ tư
pháp cho trên 800 cán bộ tư pháp quận, huyện, phường, xã, thị trấn; Sở Công

16


thương tổ chức 20 buổi truyên truyền pháp luật cho cán bộ, công chức thu hút
2000 lượt cán bộ, công chức tham gia; định kỳ hàng năm.
Thứ ba, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên trong lực lượng vũ
trang
Công an Thành phố đã kiện toàn Hội đồng phối hợp công tác phổ biến,
giáo dục pháp luật; hàng năm xây dựng kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật; triển khai tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong Công an thành phố
với nhiều hình thức như tập huấn chuyên sâu các văn bản pháp luật mới ban

hành và các văn bản có liên quan đến lĩnh vực của ngành cho cán bộ, chiến sỹ
trong lực lượng Công an thành phố.
Đối với cán bộ chiến sĩ thuộc Quân đội và lực lượng dân quân tự vệ: Tổ
chức nhiều đợt tập huấn, bồi dưỡng các văn bản của Đảng, pháp luật của Nhà
nước mới ban hành trong lực lượng vũ trang Thủ đô; tổ chức tập huấn Luật Thi
hành án dân sự, Luật dân quân tự vệ, pháp luật quốc tế về biển với 97,5% quân
số tham gia; Các đơn vị tổ chức gần 500 buổi nói chuyện thời sự cho cán bộ,
chiến sỹ về trật tự an toàn, xã hội, tuyên truyền quá trình đàm phán, kết quả
phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền giữa Việt Nam - Trung Quốc, Luật
nghĩa vụ quân sự (sửa đổi), Phòng chống cháy nổ v.v...
Thứ tư, phổ biến giáo dục pháp luật đối với thanh niên là người sử dụng
lao động và người lao động
Liên đoàn Lao động Thành phố; Trung tâm tư vấn pháp luật công đoàn
(Liên đoàn lao động thành phố) trong hai năm 2013 và 2014 đã tổ chức 147
cuộc tư vấn pháp luật về lao động cho 19.800 công nhân các doangh nghiệp
ngoài quốc doanh v.v… Sở Lao động thương binh và xã hội đã tổ chức tuyên
truyền tại 211 phiên giao dịch việc làm định kỳ hàng tháng và các phiên lưu
động cho hơn 14.000 lượt doanh nghiệp và hơn 350.000 lượt người lao động;
phát hành 124.000 tờ rơi hướng dẫn pháp luật lao động và giải quyết tranh chấp
lao động, tuyên truyền, phổ biến pháp luât cho trên 30.000 công nhân tại các
doanh nghiệp xảy ra đình công;
17


Năm 2013 và 2014, Sở Tư pháp - Thường trực Hội đồng phối hợp công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật thành phố đã biên soạn, in và phát hành 50.000
tờ gấp và 20.000 cuốn hỏi-đáp pháp luật đến người lao động và người sử dụng
lao động tại các doanh nghiệp trên địa bàn quận, huyện, thị xã.
Thứ năm, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở các tầng lớp khác
Tổ chức các chương trình Giao lưu “Thắp sáng ước mơ hoàn lương”

đồng thời tổ chức Hội nghị tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho phạm
nhân cho các phạm nhân đang bị giam giữ, cải tạo tại các trại tam giam trên địa
bàn Thành phố
Hội Nông dân thành phố đã tổ chức đuợc 64 hội nghị thiệu văn bản pháp
luật cho 4.126 lượt cán bộ, hội viên hội nông dân tham dự , 97 buổi toạ đàm cho
7.545 người dự, phổ biến pháp luật cho nông dân thông qua hoạt động của 530
câu lạc bộ “ Nông dân với pháp luật” với 26.500 thành viên, tham gia phổ biến
pháp luật thông qua hoà giải mâu thuẫn, tranh chấp của nhân dân ở cơ sở trong
đó có nông dân.
Hội Luật gia thành phố tích cực cử báo cáo viên của Thành hội tham gia
tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật mới ban hành cho nhân dân ở các
xã, phường, thị trấn; tổ chức biên soạn hơn 10.000 tờ gấp gới thiệu tóm tắt các
Luật, nghị định, quy định của Trung ương và thành phố
2.2.3. Hình thức, phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật đối với
thanh niên Thủ đô
- Thực hiện “ngày pháp luật”
- Tuyên truyền miệng. Đội ngũ báo cáo viên pháp luật cấp thành phố và
quận, huyện 5 năm qua (2010-2015), thành phố đã tổ chức được trên 27.000 hội
nghị tuyên truyền các văn bản pháp luật cho hơn 450.000 lượt người tham dự.
- Biên soạn, phát hành tài liệu: Trong 5 năm (2010 - 2015), Hội đồng
phối phối hợp công tác phổ biến giáo dục pháp luật thành phố đã in ấn, phát
hành trên 950.000 tờ gấp và gần 500.0000 cuốn sách hỏi- đáp các văn bản pháp
luật mới ban hành phát hành đến thanh niên Thủ đô.
18


- Phổ biến, giáo dục pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng
- Các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật khác như: thi tìm hiểu pháp
luật, khai thác tủ sách pháp luật, hoạt động tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý đã
góp phần đưa pháp luật đến với cán bộ và nhân dân.

2.3. Đánh giá thực trạng phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên
ở Thành phố Hà Nội
2.3.1. Ưu điểm
- Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật được triển khai đồng bộ, có trọng
tâm, trọng điểm;
- Đội ngũ cán bộ làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ngày càng
được tăng cường cả về số lượng và chất lượng;
- Nội dung, hình thức, phương pháp ngày càng đa dạng;
- Cơ sở vật chất phục vụ công tác phổ biến giáo dục pháp luật ngày càng
được đầu tư.
2.3.2. Hạn chế
Thứ nhất, về tổ chức và đội ngũ nhân sự làm công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật cho thanh niên
Thứ hai, hạn chế về nội dung và hình thức, phương pháp phổ biến, giáo
dục pháp luật đối với thanh niên
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động phổ biến, giáo
dục pháp luật đối với thanh niên Hà Nội hiện nay
- Thứ nhất, nhận thức của một số cấp ủy đảng, chính quyền (ở cấp huyện
và cấp xã), lãnh đạo một số Sở, Ban, ngành thành phố, doanh nghiệp, trường học
chưa nhận thức chưa thực sự đầy đủ.
Thứ hai, hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với
thanh niên các cấp hoạt động theo cơ chế phối hợp, các thành viên làm việc
kiêm nhiệm nên không thể dành nhiều thời gian đầu tư cho công tác phổ biến,
giáo dục pháp luật đối với thanh niên.

19


Thứ ba, đội ngũ cán bộ làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của
thành phố tuy số lượng đông nhưng trình độ không đồng đều.

Thứ tư, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp
luật thiếu cơ sở pháp lý để xác định trách nhiệm và cơ chế phối hợp, huy động
nguồn lực trong phổ biến, giáo dục pháp luật.
Thứ năm, việc huy động nguồn lực cho công tác phổ biến, giáo dục pháp
luật đối với thanh niên chưa được tiến hành một cách đồng bộ và rộng khắp.
Thứ sáu, việc phổ biến, giáo dục pháp luật cho đối tượng này còn nhiều
khó khăn vì tính không ổn định về nơi cư trú, khó kiểm soát và cũng như trình
độ hạn chế của họ.
Thứ bảy, nguyên nhân từ việc tổ chức thi hành pháp luật còn thiếu chặt
chẽ, ý thức công dân trong việc chấp hành pháp luật còn nhiều hạn chế;
Thứ tám, cơ sở vật chất, phương tiện làm việc, kinh phí dành cho công tác
phổ biến, giáo dục pháp luật chưa đáp ứng được yêu cầu.
Tiểu kết chương 2

20


CHƯƠNG 3
QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC
PHÁP LUẬT CHO THANH NIÊN THỦ ĐÔ HÀ NỘI NÓI RIÊNG VÀ
THANH NIÊN Ở ĐÔ THỊ NÓI CHUNG

3.1. Quan điểm bảo đảm phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên
Thủ đô Hà Nội nói riêng, ở đô thị nói chung
Thứ nhất, xác định phổ biến giáo dục pháp luật đối với thanh niên Thủ
đô nói riêng và thanh niên ở đô thị nói chung là trách nhiệm của toàn bộ hệ
thống chính trị, trong đó Nhà nước giữ vai trò nòng cốt.
Thứ hai, thanh niên có quyền được thông tin pháp luật, yêu cầu cơ quan
nhà nước cung cấp thông tin về pháp luật; có trách nhiệm chủ động tìm hiểu,
học tập pháp luật.

Thứ ba, chiến lược giải quyết các vấn đề giáo dục pháp luật cho thanh
niên phải xuất phát từ chương trình, nội dung giáo dục pháp luật.
3.2. Giải pháp bảo đảm phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên
Thủ đô nói riêng và thanh niên ở đô thị nói chung
3.2.1. Xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, chương trình,
kế hoạch về phổ biến, giáo dục pháp luật
Thứ nhất, cần hoàn thiện hệ thống pháp luật - tạo môi trường thuận lợi để
pháp luật đi vào cuộc sống, cho hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật diễn ra
hiệu quả.
Thứ hai, cần khẩn trương hoàn thiện các văn bản pháp luật, chương trình,
kế hoạch về phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị .
3.2.2. Tăng cường trách nhiệm của hệ thống chính trị đối với công tác
phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên Thủ đô nói riêng và ở đô thị
nói chung
Thứ nhất, cần đổi mới nhận thức của một số cấp ủy, lãnh đạo địa phương
về vị trí, vai trò của thanh niên và công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với
21


thanh niên đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Công tác giáo dục, tuyên
truyền, phổ biến pháp luật đối với thanh, thiếu niên nói chung và nâng cao chất
lượng nguồn nhân lực thực hiện công tác này nói riêng cần nhận được sự quan
tâm, đầu tư và tham gia tích cực, chủ động của toàn xã hội, đặc biệt là của các
cấp ủy, lãnh đạo ở địa phương.
Thứ hai, nâng cao vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng trong công tác
phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở đô thị.
Thứ ba, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của chính quyền địa phương đối
với công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở đô thị.
Thứ tư, tăng cường sự lãnh đạo chỉ đạo của hệ thống tổ chức chính trị - xã

hội đặc biệt là phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội
Liên hiệp thanh niên thành phố Hà Nội trong công tác chỉ đạo hoạt động phổ
biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên, đưa giáo dục pháp luật vào nội dung
sinh hoạt của các cấp Đoàn, Hội, cụ thể hóa trong các phong trào thanh thiếu
niên và hoạt động của tổ chức thanh niên do Đoàn làm nòng cốt.
3.2.3. Chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo
dục pháp luật
Thứ nhất, Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật thành phố thực
hiện công tác hướng dẫn Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật thành
phố thực hiện nhiệm vụ trọng tâm về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.
Thứ hai, Uỷ ban nhân dân, Sở Tư pháp, Hội đồng phối hợp phổ biến giáo
dục, Phòng Tư pháp thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nhiệm vụ trọng tâm công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong thời gian tới và báo cáo kết quả thực hiện
về Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Thành phố, cụ thể:
Thứ ba, Hội đồng nhân dân các phường căn cứ theo thẩm quyền quyết
định các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp
luật; phân bổ dự toán ngân sách địa phương cho công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật. Uỷ ban nhân dân các phường bảo đảm các điều kiện cần thiết cho việc
22


tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật đối với cán bộ, công chức mà đơn vị mình
trực tiếp quản lý; xây dựng, tập huấn, định kỳ mời báo cáo viên tham gia phổ
biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức trong Uỷ ban.
3.2.4. Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp phổ biến, giáo dục
pháp luật đối với thanh niên Thủ đô Hà Nội nói riêng, thanh niên ở đô thị nói
chung
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên theo từng nhóm đối
tượng. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên cần tập trung
vào đối tượng có nguy cơ vi phạm pháp luật cao.

- Các Sở, Ban, ngành, đoàn thể thành phố, Ủy ban nhân dân quận, huyện,
xã căn cứ chức năng nhiệm vụ được giao tổ chức triển khai các hoạt động phổ
biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên theo các nhóm đối tượng.
- Sở Tư pháp phối hợp với các Sở, Ban, ngành có liên quan biên soạn và
phát hành các tài liệu pháp luật với hình thức phù hợp, nội dung dễ hiểu, gần gũi
với việc học tập, công việc của từng nhóm thanh niên trên địa bàn.
- Cải tiến phương pháp và hình thức giáo dục. Đa dạng hoá các hình thức
phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở đô thị, chú trọng sử dụng các
phương tiện thông tin đại chúng, mở các lớp bồi dưỡng, tập huấn kiến thức và
nghiệp vụ, biên soạn tài liệu pháp luật, thi tìm hiểu pháp luật, thông qua Câu lạc
bộ pháp luật, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, xét xử lưu động; biên soạn các
tài liệu pháp luật phổ thông ngắn gọn, dễ hiểu, phát động phong trào đọc sách
pháp luật trong thanh thiếu niên; gắn với quyền, nghĩa vụ, học tập, công việc và
địa bàn cư trú; xây dựng Tủ sách pháp luật, ngăn sách pháp luật thanh niên; các
chuyên trang, chuyên mục pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng
dành cho thanh thiếu niên; tổ chức các cuộc thi thanh niên với pháp luật; ký cam
kết không vi phạm pháp luật.
- Cần phát huy hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên
thông qua việc tuyên truyền pháp luật trên các phương tiện thông tin của Đoàn.

23


- Đổi mới cách thức tiến hành công tác phổ biến giáo dục pháp luật, trong
đó cần chú ý đến việc xã hội hoá công tác phổ biến giáo dục pháp luật, kết hợp
công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với tổ chức thực hiện pháp luật, kết hợp
giáo dục pháp luật với các loại hình giáo dục khác.
3.2.5. Củng cố, phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực làm
công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở Hà Nội nói riêng,
thanh niên ở đô thị nói chung

- Phải nâng cao hơn nữa trình độ, năng lực và phẩm chất đạo đức của đội
ngũ cán bộ, công chức làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh
niên. Xây dựng được một đội ngũ cán bộ am hiểu sâu sắc về chuyên môn, tinh
thông về nghiệp vụ, vững vàng về bản lĩnh chính trị, giàu nhiệt tình cách mạng.
- Định kỳ tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực, nghiệp
vụ cho giáo viên dạy các môn có liên quan đến pháp luật, cho báo cáo viên pháp
luật các cấp, tuyên truyền viên pháp luật trên địa bàn và cán bộ Đoàn thanh niên
tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên ở cơ sở.
- Các Sở, Ban, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân cấp quận, cấp phường tổ
chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ báo cáo viên,
tuyên truyền viên pháp luật, giáo viên dạy các môn có liên quan đến pháp luật
và cán bộ Đoàn tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên thuộc
thẩm quyền quản lý.
- Hàng năm Sở Tư pháp (cơ quan thường trực của Hội đồng phối hợp
công tác phổ biến, giáo dục pháp luật) cần phối hợp với các sở, ban, ngành và
các địa phương trong tỉnh tổ chức các cuộc thi báo cáo viên, tuyên truyền viên
pháp luật giỏi về một nội dung pháp luật cụ thể như Luật đất đai, Luật hôn nhân
và gia đình, Luật lao động, Luật khiếu nại tố cáo… nhằm nâng cao trình độ năng
lực cho đội ngũ này.
3.3.6. Tăng cường đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất và điều kiện bảo đảm
triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên Thủ đô
nói riêng và thanh niên ở đô thị nói chung
24


- Đầu tư ngân sách và huy động kinh phí từ nhiều nguồn khác nhau. Cung
cấp đủ kinh phí theo Thông tư số 63/2005/TT-BTC ngày 05/8/2005 của Bộ Tài
chính hướng dẫn về lập dự toán kinh phí phổ biến, giáo dục pháp luật.
- Cần phải đảm bảo các phương tiện làm việc tối thiểu cho các cơ quan và
cán bộ làm công tác giáo dục pháp luật, quan tâm kiện toàn và luôn bổ sung

những đầu sách cần thiết cho tủ sách pháp luật ở cơ sở để có thể khai thác, sử
dung một cách có hiệu quả thiết thực, đảm bảo chế độ thù lao, cung cấp các tài
liệu, sách báo, đề cương đầy đủ cho đội ngũ làm công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật.
- Tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật không tách rời với
việc nâng cao trình độ dân trí và cải thiện đời sống cho thanh niên ở đô thị. Song
song với các biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật còn cần các biện pháp hỗ
trợ hiệu quả như hướng nghiệp, dạy nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên
không để tình trạng “nhàn cư vi bất thiện”. Có như thế mới thu hút được thanh
niên làm nghề tự do ở đô thị tham gia nghe phổ biến pháp luật.
Tiểu kết chương 3

25