HỘI ĐỒNG ĐỘI HUYỆN ……………….
ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH
LIÊN ĐỘI THCS ……………………….
***
Số 01 - CT/HĐĐ
…….., ngày 06 tháng 09 năm 2014
CHƯƠNG TRÌNH
Ngày hội trung thu trường THCS ……..
Năm học 2014 - 2015
----------------1. Ổn định tổ chức
Xin nhiệt liệt chào mừng quớ thầy giáo cô, giáo và các em học sinh
trường THCS ….. có mặt để tham dự chương trình “ Hội trăng rằm” do BCH
chi đoàn Trường THCS ……… tổ chức.
Văn nghệ đầu giờ
a. Mở đầu cho chương trình của chúng ta hôm nay là một tiết mục
múa sôi động đến từ lớp 92. Bài múa lalala wold cup
b. Tiếp theo là điệu múa dân vũ mang tên “ Té nước” đến từ lớp 91.
2. Tuyên bố lý do giới thiệu đại biểu
Kính thưa quí thầy giáo cô giáo và các em học sinh thân mến! Vào mỗi
đêm Trung thu, trăng sáng toả khắp trần gian, trẻ em lại náo nức rước đèn phá
cỗ. ở Việt Nam, từ sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, Tết Trung thu
đã thực sự trở thành Tết của thiếu nhi cả nước. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí
Minh - người luôn dành những tình cảm yêu thương và sự quan tâm sâu sắc
tới các cháu Thiếu niên Nhi đồng. Trung thu nào Người cũng có thư gửi cho
các cháu với những lời thơ đầy cảm động:
“Trung thu trăng sáng như gương
Bác Hồ ngắm cảnh nhớ thương Nhi đồng
Sau đây Bác viết mấy dòng
Gửi cho các cháu, tỏ lòng nhớ nhung”
1
1
Vui tết - đón trăng - nhớ Bác Hồ, thầy và trò trường ……. tổ chức
“HỘI TRUNG THU” – đó chính là lý do của ngày hội của chúng ta hôm nay.
Đến dự ngày hội hôm nay, xin trân trọng giới thiệu:
Thầy giáo …………….– Bí thư chi bộ, hiệu trưởng nhà trường
Cô ………………… – Phó hiệu trưởng nhà trường
Cùng toàn thể giáo viên và đặc biệt là sự góp mặt của hơn 1200 em học
sinh trường THCS …………. Đề nghị chúng ta nhiệt liệt chào mừng!
* Sau đây tôi xin thông qua ND làm việc của buổi lễ hôm nay .
1. Ổn định tổ chức
2. Tuyên bố lý do - giới thiệu đại biểu
3. Đọc thư chủ tịch nước gửi các cháu TN - NĐ nhân dịp tết trung
thu.
4. Đọc nguồn gốc - ý nghĩa tết trung thu
5. Giới thiệu thể lệ và tổ chức thi văn nghệ, làm lồng đèn
6. Ban giám khảo – chấm văn nghệ, lồng đèn
7. BGK công bố kết quả - trao giải
8. Bế mạc
3. Đọc thư chủ tịch nước gửi các cháu thiếu niên, nhi đồng
Nhân dịp Tết Trung thu 2014, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đó cú
thư gửi các cháu thiếu niên, nhi đồng. Sau đây xin trân trọng kính mời quý
thầy cô giáo và các em học sinh chúng ta cùng nghe Thầy giáo …………..–
Hiệu Trưởng nhà trường lên khai mạc hội trăng rằm, đọc thư Chủ tịch nước
gửi các cháu thiếu niên, Nhi đồng nhân dịp Tết Trung thu. Xin trân trọng kính
mời thầy!
4. Đọc nguồn gốc - ý nghĩa tết trung thu
Kính thưa quý thầy cô giáo và các em học sinh thân mến!
Không biết từ bao giờ dân ta bắt đầu có Tết Trung thu? Tết Trung thu ở
Việt Nam có ý nghĩa sâu sắc như thế nào? Sau đây xin mời cô ………….. –
2
2
phó hiệu trưởng nhà trường lên đọc Nguồn gốc và ý nghĩa Tết Trung thu. Xin
trân trọng kính mời cô !
5. Giới thiệu thể lệ và tổ chức thi văn nghệ, làm lồng đèn
Sau đây xin mời thầy giáo ……… – Bí thư chi đoàn giáo viên lên
thông báo thể lệ, điều hành cuộc thi văn nghệ và làm lồng đèn.
6. Ban giám khảo – chấm văn nghệ, lồng đèn
Xin mời ban giám về tại vị trí của mình để chúng ta bắt đầu tiến hành
công việc!
7. BGK công bố kết quả - trao giải
Với bàn tay khéo léo và sự sáng tạo của cô giáo chủ nhiệm, của các bạn
học sinh đã tạo nên những chiếc đèn ông sao đầy màu sắc và ý nghĩa. Chúng
ta hãy cùng hướng lên sân khấu để chào đón và chiêm ngưỡng những chiếc
đèn ông sao rất tuyệt vời được mang đến từ các khối lớp.
Kính thưa các thầy giáo cô giáo và các bạn học sinh thân mến ! Sau
một thời gian làm việc khẩn trương, nghiêm túc chúng ta đã có kết quả của
hội thi hôm nay. Sau đây xin mời Thầy ………………– Bí thư chi đoàn lên
công bố kết quả thi cho các chi đội.
Sau đây xin mời Thầy giáo …………… – Hiệu Trưởng nhà trường lên
trao phần thưởng cho các chi đội đạt giải. Một lần nữa chúng ta hãy cho một
tràng pháo tay thật lớn cho những kết quả mà các bạn vừa đạt được.
8. Bế mạc
Sau đây xin kính mời thầy ……..– Tổng Phụ Trách đội lên tuyên bố bế
mạc buổi lễ:
3
3
9. Chương trình giao lưu với chú cuội – chị hằng và văn nghệ
Chú cuội và chị hằng xuất hiện và giao lưu với các em học sinh:
Một em học sinh:
“Loa loa loa loa…
Trung thu ngày hội
Đón Chú Cuội về
Cùng với chúng ta
Múa ca mừng hội
Loa loa loa loa…”
NHẠC: Liên tục là một tiết mục văn nghệ, bài hát :Rock vầng trăng
Sau bài hát, học sinh gọi lại:
“Loa loa loa loa…
Trung thu ngày hội
Đón Chú Cuội về
Cùng với chúng ta
Múa ca mừng hội
Loa loa loa loa…”
NHẠC: BẬT BÀI HÁT: CHÚ CUỘI CHƠI TRĂNG
Cuội (NHẢY THEO NHẠC): Cuội xin chào các bạn, ở đây sao nhiều
bạn nhỏ quá vậy? Các bạn học ở trường nào vậy?
Sao hôm nay các bạn vui quá vậy?
Đố các bạn biết ta là ai ? đố các bạn, trong đêm trung thu ai là người
đẹp nhất ? một tràng pháo tay chào đón chị hằng.
NHẠC: BẬT BÀI HÁT: HẰNG NGA GIÁNG TRẦN
Chị hằng : Chị hằng chào tất cả các bạn (Nhảy theo nhạc0
Cuội: Chị hằng ơi, hôm nay cuội vui quá… cuội rất vui, cuội vui lắm… cuội
vui.. hihi vui … (cười)
4
4
Chị Hằng: này này cuội cuội, cuội bị sao vậy?có gì mà cuội vui như
vậy?
Cuội: (khóc) huhu, chị hằng biết không, ở trên cung trăng cuội chỉ có
một mình, hôm nay được xuống trần gian chơi với các bạn học sinh PVH cuội
vui quá ah
Chị Hằng: uh chị hằng biết rồi mà, cuội đừng khóc nữa nè, để chúng ta
còn chơi với các bạn hs nữa chứ! (xoa đầu cuội)
Chị Hằng: ơ, mà sao đầu cuội lại đội mũ bảo hiểm thế này?
Cuội: (bừng tỉnh, lau nước mắt), cuội không khóc nữa… huhu. ủa chị
hằng không biết tháng 9 đang là tháng an toàn giao thông ah, cuội đi xe honda
từ trên thiên đình xuống, mà đi honda thì phải đội mũ bảo hiểm để bảo vệ cho
mình chứ, có phải không các bạn ?
Chị Hằng: ah thì ra là vậy!
Cuội: ah mà chị hằng ơi, cuội nghe nói ở trường THCS Phạm Văn Hai,
các em vừa xinh tươi vừa học giỏi nữa phải không ? Bây giờ, Cuội đố bạn nào
đọc được bài đồng dao nói về “ Chú Cuội” – Cuội sẽ có phần quà to ơi là to
cho bạn ấy???
( Mời hs lên sân khấu và đọc bài đồng dao:
Chú cuội ngồi gốc cây đa
Để trâu ăn lúa gọi cha ời ời
Cha còn cắt cỏ trên trời
Mẹ còn cưỡi ngựa đi mời quan viên
Ông thì cầm bút cầm nghiên
Ông thì cầm tiền đi chuộc lá đa).
Cuội: ui các bạn giỏi quá! Mà Chị Hằng Nga ơi, nãy giờ vui quá em quên mất
việc quan trọng này nè. Cuội đố chị Hằng Nga nhé, Tết trung thu có từ bao
giờ?
HN: xì, cuội nghe nhá, đó là… đó là….sao tự nhiên quên mất tiêu rồi trời,
hình như… ah mà hình như trong kịch bản chương trình vui trung thu có ne,
5
5
đây nè: Trung thu là ngày giữa mùa thu, là ngày trăng tròn nhất trong năm,
đẹp nhất trong năm. Theo sách cổ truyền thì ngày tết trung thu bắt đầu từ đời
nhà Đường, thời vua Duệ Tôn, nước Trung Quốc bây giờ đó cuội.
Cuội: hoan hô, chị HN giỏi quá.. mà phải xem tài liệu. Mà chị HN ơi, E nghe
nói các em học sinh trường THCS Phạm Văn Hai hát hay và múa đẹp lắm
phải ko chị???
HN: Ah, từ từ chị sẽ mời Cuội thưởng thức nhé! Mời các bạn và Cuội hướng
mắt về sân khấu xem các tiết mục văn nghệ của các bạn trường mình biểu
diễn nhé!
NHẠC: (Đội văn nghệ biểu diễn bài 2: vầng trăng cổ tích)
Trò chơi:
Cuội:Chị Hằng ơi, phải công nhận là các bạn học sinh trường mình hát rất là
hay!. E có một trò chơi này hay lắm và khó nữa. Không biết các bạn có chơi
giỏi không nữa?
HN: oh, tất nhiên rồi cuội, cuội muốn cho các bạn chơi trò gì nào?
Cuội: Trò chơi: “ Ép bong bóng”( thông qua luật chơi)
HN: Các bạn nào thích chơi chúng ta hãy giơ tay để tham gia trò chơi và nhận
những phần quà nhé, nhanh chân lên các bạn ơi!
( Cho các em ép quả bóng bay sao cho quả bóng nổ mà ko dùng tay hoặc
chân, 2 em cùng 1 đội. Đội nào ép bóng nổ trước là đội đó thắng)
Trò chơi: Ai hay nhất?
Cuội: có bạn nào muốn nhận quà của cuội nữa không nào ?
HN: bây giờ mình chơi trò gì nữa cuội ơi ?
Cuội:Hơi ai dài nhất? (em yêu chú cuội, cuội, cuội….)
Bạn nàò nói được nhiều từ yêu chú cuội nhât là bạn đó thắng!
HN: các bạn còn chần chừ gì nữa, những cánh tay ở đâu rồi nhỉ?
Phần giao lưu:
1. Mơ ước của em là gì nào?
6
6
2. Em có biết bài hát nào về ngày trung thu không ? mời em bắt
nhịp hát và mọi người cùng hát theo ?
3. Em có biết câu chuyện nào về ngày tết trung thu không ? kể cho
các bạn nghe được không ?
4. Đón tết trung thu năm nay em có vui không nào ? em có muốn
nhắn nhủ gì với các bạn trong trường PVH chúng ta không?
NHẠC : Kết thúc phần giao lưu: bài hát Tết suối hồng
7
7
NGUỒN GỐC VÀ Ý NGHĨA CỦA TẾT TRUNG THU
Kính thưa…..
Có rất nhiều truyền thuyết, sự tích về trung thu, ở đây cô xin kể cho các
em về một trong những truyền thuyết hay nhất và ý nghĩa nhất. Để các em có
thể hiểu hơn và yêu hơn ngày Tết Trung Thu của chúng ta!
1.
NGUỒN GỐC TẾT TRUNG THU
Ở Việt Nam, theo truyền thuyết về Chị Hằng – Chú Cuội kể lại rằng:
Ngày xưa, trên trời có một nàng tiên nữ tên là Hằng Nga, nàng rất xinh đẹp
và chăm chỉ cai quản cả một Vầng Trăng sáng lung linh. Nàng rất yêu các
bạn nhỏ của chúng ta nên mở ước của nàng là được ghé xuống trần gian chơi
đùa cùng các em. Nhưng quy định của thiên đình không cho phép làm điều
này.
Một hôm, Ngọc Hoàng tổ chức cuộc thi :”Làm bánh ngày rằm “ vào
ngày 15 tháng 8 – là ngày mà trăng tròn và sáng nhất trong năm. Người nào
làm được loại bánh ngon nhất, đẹp nhất và lạ mắt nhất sẽ được trọng thưởng
bất cứ thứ gì mình muốn!
Hằng Nga của chúng ta rất hào hứng tham gia cuộc thi ngay. Khi được
phép xuống trần gian để tìm hiểu về cách làm bánh, nàng gặp được “Cuội” –
một chàng trai chuyên gia nói dốc, cứ mỗi tối Cuội lại tụ họp các em nhỏ
dưới gốc cây đa đầu làng mà kể chuyện tầm phào.
Ngoài tài nói dóc, Cuội rất giỏi nấu nướng, cậu thường tự tay làm bánh
cho các bạn nhỏ trong làng ăn nên các bạn rất yêu mến chú Cuội. Hằng Nga
biết vậy rất vui mừng và ngỏ ý nhờ cuội cùng nàng làm ra loại bánh mới. Thế
là, Cuội đưa ra một sáng kiến là cứ bỏ tất cả mọi nguyên liệu hoà lại rồi đem
nướng lên, nào là trứng, nào là hạt dưa, thịt, mè, hạt sen, lạp xưởng…Và thật
kì lạ, chiếc bánh ra lò thơm phưng phức, các em nhỏ ăn vào đều trầm trồ
khen ngon, mặc dù chưa được đẹp mắt nhưng bấy giờ, đó là món bánh ngon
nhất mà các bạn nhỏ từng được ăn.
8
8
Đã đến thời hạn trở về thiên đình, Hằng Nga đem những chiếc bánh
chưa đặt tên thật ngon lên thiên đình dự thi và chia tay những người bạn thật
đáng yêu nơi trần gian, từ biệt chàng Cuội nói dóc nhưng rất tài năng và tốt
bụng. Nhưng trong lúc Hằng Nga chuẩn bị bay về thiên đình chàng Cuội vì
lưu luyến không muốn rồi xa Hằng Nga, nên đã nắm chặt tay nàng. Và thật
kì lạ, có một sức mạng siêu nhiên đã kéo chàng cùng cây đa đầu làng lên
cung trăng.
Sau khi trở về thiên đình, món bánh độc đáo của Hằng Nga và chú cuội
đã giành giải nhất và được Ngọc Hoàng đặt tên là “Bánh Trung Thu” và ban
cho Hằng Nga một điều ước. Nàng ước rằng mỗi năm đến dịp ngày rằm
tháng 8 sẽ được cùng Cuội xuống trần gian để ban phát niềm vui và vui chơi
cùng các em nhỏ. Điều ước được chấp nhận và ngọc hoàng đặt tên cho ngày
rằm tháng 8 là “Tết Trung Thu” – dịp tết vui chơi của các em nhỏ
Từ đó, cứ mỗi độ Tết Trung Thu, chị Hằng và chú Cuội lại được xuống
trần gian để mang niềm vui cho các em, món bánh Trung Thu từ đó cũng trở
thành món ăn đặc sắc không thể thiếu trong ngày này.
Từ đó về sau, cứ đến ngày Rằm Tháng 8, là lúc trăng sáng và tròn nhất,
người ta lại tổ chức rước đèn, múa rồng, múa lân, phá cỗ… dưới ánh trăng để
kỷ niệm ngày chú Cuội và chị Hằng xuống mặt đất vui chơi. Bánh Trung Thu
làm thành hình mặt trăng để tưởng nhớ cuộc liên hoan vui vẻ dưới trăng buổi
tối mà trẻ con gọi là Tết Trung Thu
Và từ sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí
Minh luôn dành những tình cảm yêu thương và sự quan tâm sâu sắc tới các
cháu Thiếu niên Nhi đồng. Từ đó, Tết Trung thu đã thực sự trở thành Tết của
thiếu nhi cả nước!
2. Ý NGHĨA CỦA NGÀY TẾT TRUNG THU
Tết trung thu là thời điểm giữa mùa thu, là thời gian người Á Đông thu
hoạch xong mùa màng và chuẩn bị mở các lễ hội đón rằm tháng Tám trong
niềm hân hoan, vui mừng và ấm áp. Cũng trong dịp này, người ta mùa bánh
trung thu, trà, hoa quả.. để cúng tổ tiên vào buổi tối khi Trăng Rằm vừa mới
lên cao. Trong ngày này, mọi người thường biếu ông bà, cha mẹ, thầy cô, bạn
9
9
bè… Bánh trung thu. Trên các con đường tiếng trống múa lân rộn rã để cầu
mong sự may mắn, thịnh vượng và điều an lành.
Ngày nay, trung thu không chỉ là dịp để trẻ em được vui chơi, phá cỗ
mà còn là dịp để người ta ngắm trăng tiên đoán mùa vụ và vận mệnh quốc
gia. Đây cũng là dịp để chúng ta trao yêu thương cho nhau, cùng với những
lời chúc trung thu ý nghĩa nhất với những người xung quanh!
1/ Sự tích chị Hằng Nga
Tương truyền, vào thời xa xưa, trên trời xuất hiện mười ông mặt trời, cùng
chiếu xuống mặt đất nóng đến bốc khói, biển hồ khô cạn, người dân gần như
không thể sống nổi. Chuyện này đã làm kinh động đến một anh hùng tên là
Hậu Nghệ. Anh đã trèo lên đỉnh núi Côn Lôn, dùng thần lực giương nỏ thần
bắn rụng chín ông mặt trời. Hậu Nghệ đã lập nên thần công cái thế, nhận được
sự tôn kính và yêu mến của mọi người, rất nhiều chí sĩ mộ danh đã tìm đến
tầm sư học đạo, trong đó có Bồng Mông là một kẻ tâm thuật bất chính.
10
10
Không lâu sau, Hậu Nghệ lấy một người vợ xinh đẹp, tốt bụng, tên là Hằng
Nga. Ngoài dạy học săn bắn, cả ngày Hậu Nghệ luôn ở bên cạnh vợ, mọi
người đều ngưỡng mộ đôi vợ chồng trai tài gái sắc này.
Một hôm, Hậu Nghệ đến núi Côn Lôn thăm bạn, trên đường tình cờ gặp được
Vương mẫu nương nương đi ngang qua, bèn xin Vương mẫu thuốc trường
sinh bất tử. Nghe nói, uống thuốc này vào, sẽ lập tức được bay lên trời thành
tiên. Nhưng Hậu Nghệ không nỡ rời xa vợ hiền, đành tạm thời đưa thuốc bất
tử cho Hằng Nga cất giữ. Hằng Nga cất thuốc vào hộp đựng gương lược của
mình, không ngờ đã bị Bồng Mông nhìn thấy.
Ba ngày sau, Hậu Nghệ dẫn học trò ra ngoài săn bắn, Bồng Mông với tâm địa
xấu xa đã giả vờ lâm bệnh, xin ở lại. Đợi Hậu Nghệ dẫn các học trò đi không
lâu, Bồng Mông tay cầm bảo kiếm, đột nhập vào hậu viện, ép Hằng Nga phải
đưa ra thuốc bất tử. Hằng Nga biết mình không phải là đối thủ của Bồng
Mông, trong lúc nguy cấp đã vội vàng mở hộp gương lược, lấy thuốc bất tử ra
và uống hết. Hằng Nga uống thuốc xong, thấy người bỗng nhẹ rời khỏi mặt
đất, hướng về cửa sổ và bay lên trời. Nhưng do Hằng Nga còn nhớ chồng, nên
chỉ bay đến mặt trăng là nơi gần với nhân gian nhất rồi trở thành tiên.
Tối hôm đó, khi Hậu Nghệ về đến nhà, các thị nữ vừa khóc vừa kể lại câu
chuyện xảy ra lúc sáng. Hậu Nghệ vừa lo vừa giận, đã rút kiếm tìm giết
nghịch đồ, nhưng Bồng Mông đã trốn đi từ lâu. Hậu Nghệ nổi giận nhưng chỉ
biết vỗ ngực giậm chân kêu khóc. Trong lúc đau khổ, Hậu Nghệ đã ngửa cổ
lên trời đêm gọi tên vợ hiền. Khi đó, anh kinh ngạc phát hiện ra, trăng hôm
nay đặc biệt sáng ngời, mà còn có thêm một bóng người cử động trông giống
Hằng Nga. Hậu Nghệ vội sai người đến hậu hoa viên nơi Hằng Nga yêu thích,
lập bàn hương án, đặt lên đó những món ăn và trái cây mà bình thường Hằng
Nga thích ăn nhất, để tế Hằng Nga nơi cung trăng đang nhớ đến mình.
Sau khi mọi người nghe tin Hằng Nga lên cung trăng thành tiên nữ, đều đã lần
lượt bày hương án dưới ánh trăng, cầu xin Hằng Nga tốt bụng ban cho may
mắn và bình an. Từ đó, phong tục “bái nguyệt” vào tết trung thu được truyền
11
11
đi trong dân gian.
2/ Sự Tích Chú Cuội Cung Trăng
Thằng Cuội ngồi gốc cây đa
Thả trâu ăn lúa gọi cha ồi ồi
Cha còn cắt cỏ trên trời
Mẹ còn cỡi ngựa đi mời quan viên
Ông thời cầm bút cầm nghiên
Bà thời cầm tiền đi chuộc lá đa.
Ngày xưa ở một miền nọ có một người tiều phu tên là Cuội. Một hôm, như lệ
thường, Cuội vác rìu vào rừng sâu tìm cây mà chặt. Khi đến gần một con suối
nhỏ, Cuội bỗng giật mình trông thấy một cái hang cọp. Nhìn trước nhìn sau
anh chỉ thấy có bốn con cọp con đang vờn nhau. Cuội liền xông đến vung rìu
bổ cho mỗi con một nhát lăn quay trên mặt đất. Nhưng vừa lúc đó, cọp mẹ
cũng về tới nơi. Nghe tiếng gầm kinh hồn ở sau lưng, Cuội chỉ kịp quẳng rìu
leo thoắt lên ngọn một cây cao. Từ trên nhìn xuống, Cuội thấy cọp mẹ lồng
lộn trước đàn con đã chết. Nhưng chỉ một lát, cọp mẹ lẳng lặng đi đến một
gốc cây gần chỗ Cuội ẩn, đớp lấy một ít lá rồi trở về nhai và mớm cho con.
Chưa đầy ăn giập miếng trầu, bốn con cọp con đã vẫy đuôi sống lại, khiến cho
Cuội vô cùng sửng sốt. Chờ cho cọp mẹ tha con đi nơi khác, Cuội mới lần
xuống tìm đến cây lạ kia đào gốc vác về.
Dọc đường gặp một ông lão ăn mày nằm chết vật trên bãi cỏ, Cuội liền đặt
gánh xuống, không ngần ngại, bứt ngay mấy lá nhai và mớm cho ông già!
Mầu nhiệm làm sao, mớm vừa xong, ông lão đã mở mắt ngồi dậy. Thấy có
cây lạ, ông lão liền hỏi chuyện. Cuội thực tình kể lại đầu đuôi. Nghe xong ông
lão kêu lên:
- Trời ơi! Cây này chính là cây có phép "cải tử hoàn sinh" đây. Thật là trời
cho con để cứu giúp thiên hạ. Con hãy chăm sóc cho cây nhưng nhớ đừng
tưới bằng nước bẩn mà cây bay lên trời đó!
12
12
Nói rồi ông lão chống gậy đi. Còn Cuội thì gánh cây về nhà trồng ở góc vườn
phía đông, luôn luôn nhớ lời ông lão dặn, ngày nào cũng tưới bằng nước
giếng trong.
Từ ngày có cây thuốc quý, Cuội cứu sống được rất nhiều người. Hễ nghe nói
có ai nhắm mắt tắt hơi là Cuội vui lòng mang lá cây đến tận nơi cứu chữa.
Tiếng đồn Cuội có phép lạ lan đi khắp nơi.
Một hôm, Cuội lội qua sông gặp xác một con chó chết trôi. Cuội vớt lên rồi
giở lá trong mình ra cứu chữa cho chó sống lại. Con chó quấn quít theo Cuội,
tỏ lòng biết ơn. Từ đấy, Cuội có thêm một con vật tinh khôn làm bạn.
Một lần khác, có lão nhà giàu ở làng bên hớt hải chạy đến tìm Cuội, vật nài
xin Cuội cứu cho con gái mình vừa sẩy chân chết đuối. Cuội vui lòng theo về
nhà, lấy lá chữa cho. Chỉ một lát sau, mặt cô gái đang tái nhợt bỗng hồng hào
hẳn lên, rồi sống lại. Thấy Cuội là người cứu sống mình, cô gái xin làm vợ
chàng. Lão nhà giàu cũng vui lòng gả con cho Cuội.
Vợ chồng Cuội sống với nhau thuận hòa, êm ấm thì thốt nhiên một hôm,
trong khi Cuội đi vắng, có bọn giặc đi qua nhà Cuội. Biết Cuội có phép cải tử
hoàn sinh, chúng quyết tâm chơi ác. Chúng bèn giết vợ Cuội, cố ý moi ruột
người đàn bà vứt xuống sông, rồi mới kéo nhau đi. Khi Cuội trở về thì vợ đã
chết từ bao giờ, mớm bao nhiêu lá vẫn không công hiệu, vì không có ruột thì
làm sao mà sống được.
Thấy chủ khóc thảm thiết, con chó lại gần xin hiến ruột mình thay vào ruột vợ
chủ. Cuội chưa từng làm thế bao giờ, nhưng cũng liều mượn ruột chó thay
ruột người xem sao. Quả nhiên người vợ sống lại và vẫn trẻ đẹp như xưa.
Thương con chó có nghĩa, Cuội bèn nặn thử một bộ ruột bằng đất, rồi đặt vào
bụng chó, chó cũng sống lại. Vợ với chồng, người với vật lại càng quấn quít
với nhau hơn xưa.
Nhưng cũng từ đấy, tính nết vợ Cuội tự nhiên thay đổi hẳn. Hễ nói đâu là
quên đó, làm cho Cuội lắm lúc bực mình. Ðã không biết mấy lần, chồng dặn
13
13
vợ: "Có đái thì đái bên Tây, chớ đái bên Ðông, cây dông lên trời!". Nhưng vợ
Cuội hình như lú ruột, lú gan, vừa nghe dặn xong đã quên biến ngay.
Một buổi chiều, chồng còn đi rừng kiếm củi chưa về, vợ ra vườn sau, không
còn nhớ lời chồng dặn, cứ nhằm vào gốc cây quý mà đái. Không ngờ chị ta
vừa đái xong thì mặt đất chuyển động, cây đảo mạnh, gió thổi ào ào. Cây đa
tự nhiên bật gốc, lững thững bay lên trời.
Vừa lúc đó thì Cuội về đến nhà. Thấy thế, Cuội hốt hoảng vứt gánh củi, nhảy
bổ đến, toan níu cây lại. Nhưng cây lúc ấy đã rời khỏi mặt đất lên quá đầu
người. Cuội chỉ kịp móc rìu vào rễ cây, định lôi cây xuống, nhưng cây vẫn cứ
bốc lên, không một sức nào cản nổi. Cuội cũng nhất định không chịu buông,
thành thử cây kéo cả Cuội bay vút lên đến cung trăng.
Từ đấy Cuội ở luôn cung trăng với cả cái cây quý của mình. Mỗi năm cây chỉ
rụng xuống biển có một lá. Bọn cá heo đã chực sẵn, khi lá xuống đến mặt
nước là chúng tranh nhau đớp lấy, coi như món thuốc quý để cứu chữa cho
tộc loại chúng. Nhìn lên mặt trăng, người ta thấy một vết đen rõ hình một cây
cổ thụ có người ngồi dưới gốc, người ta gọi cái hình ấy là hình chú Cuội ngồi
gốc cây đa....
3/ Tết Trung thu:
Tết Trung Thu theo âm lịch là ngày rằm tháng 8 hằng năm. Đây là ngày tết
của trẻ em, còn được gọi là "Tết trông Trăng". Trẻ em rất mong đợi được đón
tết này vì thường được người lớn tặng đồ chơi, thường là đèn ông sao, mặt nạ,
đèn kéo quân,... rồi bánh nướng, bánh dẻo. Vào ngày tết này, người ta tổ chức
bày cỗ, trông trăng. Thời điểm trăng lên cao, trẻ em sẽ vừa múa hát vừa ngắm
trăng phá cỗ.
Tục vui Tết Trung-Thu đã có từ thời Đường Minh Hoàng bên Trung-Hoa, vào
đầu thế kỷ thứ tám (713-755).
Sách xưa chép rằng, nhân một đêm rằm tháng tám, khi cùng các quan ngắm
trăng, vua Đường ao-ước được lên thăm cung trăng một lần cho biết. Pháp-sư
14
14
Diệu Pháp Thiên tâu xin làm phép đưa vua lên cung trăng. Lên tới cung trăng,
Minh Hoàng được chúa tiên tiếp rước, bày tiệc đãi đằng và cho hàng trăm tiên
nữ xinh tươi mặc áo lụa mỏng nhiều màu sắc rực rỡ, tay cầm tấm lụa trắng
tung múa trên sân, vừa múa vừa hát, gọi là khúc Nghê-Thường vũ y. Vua
Đường thích quá; nhờ có khiếu thẩm âm nên vừa trầm trồ khen ngợi vừa lẩm
nhẩm học thuộc lòng bài hát và điệu múa mong đem về hoàng cung bày cho
các cung nữ trình diễn. Cuối năm đó, quan Tiết Độ Sứ cai trị xứ Tây Lương
mang về triều tiến dâng một đoàn vũ nữ với điệu múa Bà-la-môn. Vua thấy
điệu múa có nhiều chỗ giống Nghê-Thường vũ y, liền chỉnh đốn hai bài hát và
hai điệu làm thành Nghê-Thường vũ y khúc. Về sau các quan cũng bắt chước
vua mang điệu múa hát về các phiên trấn xa xôi nơi họ cai trị rồi dần dần phổ
biến khắp dân gian. Tục ngắm trăng, xem ca múa sau biến thành thú vui chơi
đêm rằm Trung Thu.
Về sau tết Trung Thu lan rộng sang các nước láng giềng và thuộc địa của
Trung Hoa. Sách sử Việt không nói rõ dân ta bắt đầu chơi Tết Trung Thu từ
bao giờ, chỉ biết hàng mấy trăm năm trước, tổ tiên ta đã theo tục này. Ngay từ
đầu tháng tám âm lịch, chợ búa bắt đầu có màu sắc Trung Thu. Lồng đèn,
bánh nướng, bánh dẻo đã được bày bán la liệt trong các cửa hiệu rực rỡ ánh
đèn. Người mua lẫn người đi xem đông chen như hội.
Ngoài các loại đèn giấy, bánh kẹo còn có các con giống đầu lân, mặt ông địa
bày bán đầy các chợ. Những nhà giàu còn bày cỗ Trung Thu để khoe tài nấu
nướng của các cô con gái tới tuổi lấy chồng.
Ở Việt Nam, ngày tết Trung Thu được ông Phan Kế Bính diễn tả trong "VN
Phong tục": "ban ngày làm cỗ cúng gia tiên, tối đến bày cỗ thưởng Nguyệt.
Ðầu cỗ là bánh mặt trăng, và dùng nhiều thứ bánh trái hoa quả, nhuộm các
màu các sắc, sặc sỡ xanh, đỏ, trắng, vàng. Con gái hàng phố thi nhau tài khéo,
gọt đu đủ thành các thứ hoa nọ hoa kia, nặn bột làm con tôm con cá coi cũng
15
15
đẹp".
4/ Sự tích bánh trung thu (Bánh Trăng):
Bánh Trung Thu người Trung Hoa gọi là Bánh Trăng (Nguyệt), ngày xưa còn
gọi là Bánh Hồ (bánh của người Hồ), bánh nhỏ, bánh đoàn (đoàn tụ), bánh
đoàn viên . Những loại bánh trên người Tàu ngày xưa dùng để cúng tế, dần
dần trở thành bánh dùng để cúng và ăn vào ngày Trung Thu.
Bánh Nguyệt có lịch sử lâu dài ở Trung Quốc, sử sách ghi chép từ thời Ân,
Chu ở vùng Triết Giang đã có loại bánh kỷ niệm Thái Sư Văn Trọng gọi là
bánh Thái Sư. Bánh này có thể coi như là thuỷ tổ của bánh Trung Thu. Vào
thời Tây Hán, Trương Thiên đi Tây Vực mang về Trung Quốc hạt Mè, hạt Hồ
đào (walnut), dưa hấu làm nguyên liệu cho bánh Nguyệt thêm dồi dào. Thời
đó hồ đào là nguyên liệu chính của bánh Nguyệt nên còn gọi là bánh hồ đào.
Đến thời Đường trong dân gian có những người hành nghề làm bánh, ở thành
phố Trường An có những tiệm bánh trứ danh. Tương truyền có một đêm
Trung Thu Đường Huyền Tông và Dương Quý Phi ăn bánh hồ đào, thuởng
ngoạn trăng rằm, Đường Huyền Tông chê tên bánh Hồ nghe không hay nên
đặt tên là Bánh Nguyệt cho thơ mộng hơn , nên từ đó về sau Bánh Trung Thu
có tên là Bánh Nguyệt mà người Tàu dùng cho đến bây giờ.
Đến thời nhà Tống, tập tục ăn bánh Trung Thu rất thịnh hành trong giới quý
tộc. Thơ Tống có nhiều bài viết về việc ăn bánh Trung Thu, thưởng ngoạn
Trăng vào ngày này. Tuy nhiên, trong dân gian việc ăn bánh Trung Thu mới
trở thành phổ cập . Các nhà kinh doanh nghề bánh dùng câu chuyện Hằng
Nga trên cung Trăng để làm tăng thị hiếu.
Ngày nay, Bánh Trung Thu là quà tặng cần thiết trong ngày Trung Thu. Mức
lượng bánh Trung Thu sản xuất hàng năm vào mùa Trung Thu ở Đông Nam
Á, Đông Á và Trung Quốc thật khổng lồ. Nhiều tiệm bánh ở vùng này nhờ lợi
tức mùa bánh Trung Thu mà đủ chi tiêu cho cả năm trời.
16
16
5/ Sự tích bánh trung thu khác:
Bánh trung thu tượng trưng cho sự đoàn viên, là thứ không thể thiếu để cúng
trăng và thổ địa công vào mỗi mùa Trung thu. Phong tục ăn bánh trung thu
vào Tết Trung thu bắt đầu từ cuối đời nhà Nguyên bên Trung Quốc đến nay.
Tương truyền vào thời đó, người Trung Nguyên không chịu nổi ách thống trị
của người Mông Cổ, những người có chí khí đều muốn khởi nghĩa chống nhà
Nguyên. Để tập hợp được các lực lượng đấu tranh, nhưng trong điều kiện
không thể truyền tin đi, Lưu Bá Ôn đã nghĩ ra một cách truyền tin rộng rãi và
bảo đảm, đó là kêu gọi mọi người mua bánh trung thu ăn vào Tết Trung thu
để tránh họa. Sau khi mọi người mua bánh về và cắt ra, nhìn thấy bên trong có
giấu một mảnh giấy viết “đêm 15 tháng 8 khởi nghĩa”, nhờ vậy người dân đã
nhiệt liệt hưởng ứng, và lật đổ được nhà Nguyên. Cũng từ đó, bánh trung thu
đã trở thành một món ăn không thể thiếu vào mỗi Tết Trung thu
17
17
HOẠT CẢNH SỰ TÍCH CHÚ CUỘI!
Dẫn truyện:
Ngày xưa ở một miền nọ có một người tiều phu tên là Cuội. Một
hôm, như lệ thường, Cuội vào rừng đốn củi. Khi đến gần một
con suối nhỏ, Cuội bỗng giật mình trông thấy một cái hang cọp.
Nhìn trước nhìn sau anh chỉ thấy có bốn con cọp con đang vờn
nhau. Cuội liền xông đến vung rìu bổ cho mỗi con một nhát lăn
quay trên mặt đất.
Vừa lúc đó, cọp mẹ cũng về tới nơi. Nghe tiếng gầm kinh hồn ở
sau lưng, Cuội chỉ kịp quẳng rìu leo thoắt lên ngọn một cây cao.
Từ trên nhìn xuống, Cuội thấy cọp mẹ lồng lộn trước đàn con đã
chết. Nhưng chỉ một lát, cọp mẹ lẳng lặng đi đến một gốc cây
gần chỗ Cuội nấp, ngoặm lấy một ít lá rồi trở về nhai và mớm
cho con. Chỉ vài phút sau, bốn con cọp con đã vẫy đuôi sống lại,
khiến cho Cuội vô cùng sửng sốt. Chờ cho cọp mẹ tha con đi nơi
khác, Cuội mới lần xuống tìm đến cây lạ kia đào gốc vác về.
Dọc đường gặp một ông lão ăn mày nằm chết trên bãi cỏ, Cuội
liền đặt gánh xuống, không ngần ngại, bứt ngay mấy lá nhai và
mớm cho ông già! Mầu nhiệm làm sao, mớm vừa xong, ông lão
đã mở mắt ngồi dậy. Thấy có cây lạ, ông lão liền hỏi chuyện.
Cuội thực tình kể lại đầu đuôi. Nghe xong ông lão kêu lên:
- Trời ơi! Cây này chính là cây có phép "cải tử hoàn sinh" đây.
Thật là trời cho con để cứu giúp thiên hạ. Con hãy chăm sóc cho
cây nhưng nhớ đừng tưới bằng nước bẩn mà cây bay lên trời đó!
Nói rồi ông lão chống gậy đi. Còn Cuội thì gánh cây về nhà
18
18
Nhân vật:
- Cuội: vác rìu trên vai, đi trong rừng.
Giật mình thấy 4 chú cọp con, sau đó
xông đến vung rìu bổ mỗi con một nhát.
- 4 Cọp con: đang vờn nhau, khi bị bổ
rìu thì lăn ra đất nằm bất động
Trang phục:
- Quần áo bà ba
cuội
- Áo vằn của cọp
con
Đạo cụ:
Rìu
- Cọp mẹ: gầm gừ, lồng lộn sau đó đi - Áo vằn của cọp
đến gốc cây ngoặm ít lá nhai và mớm mẹ.
cho con.
- Một chậu cây.
- Cuội: vứt rìu, nhảy lên cây.
- Một cây bằng
- 4 Cọp con: tỉnh lại, vui vẻ vờn nhau.
xốp có gắn dây.
Sau đó cùng cọp mẹ đi ra ngoài.
- Cuội: Vác cây về.
Ông lão: Đang nằm dọc đường.
- Áo quần, bộ
Cuội: đặt cây xuống, bứt lá và mớm cho râu cho ông lão.
ông lão.
Ông lão: Ngồi dậy. và nói với cuội “trời
ơi…”
Cuội: Tưới nước cho cây.
Thau nước.
trồng ở góc vườn phía đông, luôn luôn nhớ lời ông lão dặn, ngày
nào
cũng
tưới
bằng
nước
giếng
trong.
Từ ngày có cây thuốc quý, Cuội cứu sống được rất nhiều người.
Hễ nghe nói có ai nhắm mắt tắt hơi là Cuội vui lòng mang lá cây
đến tận nơi cứu chữa. Tiếng đồn Cuội có phép lạ lan đi khắp nơi.
Một lần khác, cuội cứu được cô tiểu thư và từ đó tiểu thư xin
được làm vợ chàng. Do một lần gặp nạn từ đó vợ chàng có tính
hay quên. Cuội dặn vợ rất nhiều lần là phải tưới cho cây bằng
nước ở giếng nước trong sau nhà.
Một buổi chiều, Cuội còn đi rừng kiếm củi chưa về, vợ Cuội ra
vườn sau, không nhớ lời chồng dặn, nước dơ vừa chạm gốc thì
mặt đất chuyển động, cây đảo mạnh, gió thổi ào ào. Cây đa tự
nhiên bật gốc, lừng lững bay lên trời.
Vợ cuội: Đang nằm giữa sân, được cuội - Áo iếm cho vợ
cứu thì tỉnh dậy và vui mừng. Sau đó, của cuội.
cùng cuội tưới nước cho cây
Vợ cuội: lấy nước dơ tưới cho cây.
2 người ở phía
trên kéo cây đa
lên
Vừa lúc đó thì Cuội về đến nhà. Thấy thế, Cuội hốt hoảng, nhảy Cuội: Giữ cây đa lại nhưng không được. 1 cái bàn để cuội
bổ đến, toan níu cây lại. Nhưng cây lúc ấy đã rời khỏi mặt đất cuội bay vút lên trời (nhảy lên bàn)
đứng lên
lên quá đầu người. Cuội chỉ kịp móc rìu vào rễ cây, định lôi cây
xuống, nhưng cây vẫn cứ bốc lên, không một sức nào cản nổi.
Cuội cũng nhất định không chịu buông, thành thử cây kéo cả
Cuội bay vút lên đến cung trăng.
Từ đấy Cuội ở luôn cung trăng với cả cái cây quý của mình.
Nhìn lên mặt trăng, người ta thấy một vết đen rõ hình một cây cổ
thụ có người ngồi dưới gốc, người ta gọi cái hình ấy là hình chú
Cuội ngồi gốc cây đa....
19
19
NHÂN VẬT: Cuội (Hiếu), Cọp mẹ và 4 cọp con (Ngọc và 4 bạn cùng lớp), Ông lão (Nhật), Vợ cuội (bạn của Hiếu), 2
người kéo cây lên (Ngọc chọn)
ĐẠO CỤ: 1 rìu, 1 cây đa (cô Thủy làm), 1 chậu cây, 5 hình đầu cọp, 5 tờ giấy in vằn con cọp, thau nước.
TRANG PHỤC: 1 bộ áo bà ba cho cuội, khăn rằn, một bộ cho ông lão, 1 bộ áo iếm cho cô vợ.
20
20
21
21