Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho HS TH đề tài: GIẢI PHÁP TRỒNG, CHĂM SÓC VÀ BẢO VỆ VƯỜN CÂY THUỐC NAM Ơ TRƯỜNG THCS ĐỊNH HƯNG.

LỜI NÓI ĐẦU:
Trong những năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã liên tiếp tổ chức cuộc
thi “ Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành
cho học sinh trung học” Mục đích của cuộc thi là khuyến khích học sinh vận
dụng kiến thức của nhiều môn học khác nhau để giải quyết các tình huống thực
tiễn, tăng cường khả năng tổng hợp, khả năng vận dụng, khả năng tự học, tự
nghiên cứu của học sinh, thúc đẩy sự gắn kết kiến thức giữa lí thuyết với thực
hành trong nhà trường cũng như trong cuộc sống
Hưởng ứng cuộc thi, dưới sự hướng dẫn cô giáo Trịnh Thị Hường – Giáo
viên chủ nhiệm lớp 7B, kết hợp với những kiến thức mà các em đã được học,
cùng với những tình huống gặp trong cuộc sống hàng ngày và nhiệm vụ của một
học sinh THCS …, chúng em gồm: Trịnh Thu Hà và Lê Huyền Trang – HS lớp
7B Trường THCS Định Hưng đã cùng nhau tìm đề tài và hướng giải quyết tình
huống của đề tài đề tham gia cuộc thi.Đề tài của chúng em là:
"GIẢI PHÁP TRỒNG, CHĂM SÓC VÀ BẢO VỆ
VƯỜN CÂY THUỐC NAM Ơ TRƯỜNG THCS ĐỊNH HƯNG".

Quang cảnh trường THCS Định Hưng sáng thứ 2
1


NỘI DUNG
I.Tên tình huống.
“Giải pháp trồng, chăm sóc và bảo vệ vườn cây thuốc nam ở trường
THCS Định Hưng”
II.Mục tiêu giải quyết tình huống:
Việc đưa cây thuốc nam vào trường học không chỉ cung cấp được nguồn
dược liệu tại trường, đáp ứng nhu cầu sơ cứu và chữa một số bệnh thường gặp
cho các em học sinh và thầy cô giáo trong trường, mà còn tạo cho cảnh quan
trường thêm xanh, đẹp. Đồng thời giáo dục cho học sinh biết được công dụng
của một số loại cây thuốc cũng như ý thức về bảo vệ môi trường. Đây cũng là

một trong những mô hình xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
Hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của vườn cây thuốc nam trong nhà trường,
đồng thời tiếp tuc hưởng ứng và đẩy mạnh phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” của Bộ giáo dục, hướng tới chào mừng
trường THCS Định Hưng được công nhận trường chuẩn quốc gia giai đoạn 1,
với phương châm đảm bảo trường học xanh sạch đẹp, an toàn, có cây xanh
thoáng mát. Được sự phân công của Ban lao động nhà trường lớp 7B chúng em
đã thực hiện nhiệm vụ : Trồng và chăm sóc vườn cây thuốc nam trong vườn
trường.
Kế hoạch nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình và hào hứng của các bạn
học sinh trong lớp. Dưới sự chỉ đạo của thầy giáo phụ trách lao động và cô chủ
nhiệm lớp, công việc được triển khai và tiến hành khẩn trương với tinh thần làm
việc nghiêm túc của tất cả các bạn học sinh trong lớp ngay từ đầu năm học.
Thực hiện đề tài này chúng em mong muốn được đóng góp một chút công
sức nhỏ bé của mình góp phần hoàn thiện cảnh quan môi trường của trường
THCS Định Hưng đảm bảo xanh- sạch- đẹp- an toàn, góp phần xây dựng trường
đạt chuẩn quốc gia và hướng tới kỉ niệm 45 năm ngày thành lập trường
(22/12//1971- 22/12/2016)

2


Các bạn tham gia trồng cây thuốc nam
III.Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc giải quyết tình
huống
1.Tổng quan về vấn đề nghiên cứu.
Để đưa ra các giải pháp trồng, chăm sóc, bảo vệ vườn cây thuốc nam ở
trường THCS Định Hưng chúng em đã vận dụng kiến thức của nhiều môn học
sau:
- Môn Công nghệ lớp 7:

+ Nhận biết thành phần của đất để có biện pháp trồng cây
+ Tác dụng của phân bón.
+ Quy cách trồng cây.
-Môn Sinh học:
+ Tìm hiểu về thế giới thực vật để tìm các loại cây trồng phù hợp cho vườn
thuốc nam.
+Cách chăm sóc các loại cây trồng.
- Môn Lịch sử:
+ Tìm hiểu vai trò của ườn cây thuốc nam trong trường học.
-Môn Tin học
3


+Thiết kế các hình ảnh về trồng, chăm sóc và bảo vệ vườn cây thuốc nam.
+Hình ảnh về trồng, chăm sóc và bảo vệ vườn cây thuốc nam
-Môn Công dân
+Giáo dục ý thức đoàn kết, ý thức tự giác lao động, ý thức bảo vệ môi
trường.
2.Quy trình trồng, chăm sóc và bảo vệ vườn cây thuốc nam:
2.1: Làm đất, bón phân:

2.2. Sưu tầm, phân loại cây.

Các bạn học sinh đang cùng các cô giáo phân loại cây để trồng theo luống.
4


2.3. Trồng cây:

.

Hình ảnh vườn cây cây thuốc nam lúc mới trồng đầu năm học 2016- 2017.

2.4. Chăm sóc:

ẢNh chụp các bạn lớp 7B đang nhổ cỏ:
5


IV.Các giải pháp giải quyết tình huống:
1.Tìm hiểu về vai trò của vườn cây thuốc nam trong nhà trường:
Nước ta là một nước nhiệt đới, quanh năm cây cối xanh tươi, trong đó rất
nhiều loại từ xưa cha ông ta đã sử dụng để làm thuốc phòng chữa bệnh và chống
dịch. Trải qua bao thế kỷ, nguồn dược liệu thiên nhiên đó đã là nguồn thuốc chủ
yếu để bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho nhân dân ta.
Kế tục truyền thống tốt đẹp đó của cha ông và thực hiện đường lối phát
triển y tế của Đảng, “kết hợp y học hiện đại với y học cổ truyền của dân tộc, xây
dựng nền y học Việt Nam”, những năm gần đây công tác trồng, thu hái, sử dụng
thuốc nam trong các cơ sở y tế và trong nhân dân đã có những bước phát triển
tốt, đóng góp một phần quan trọng trong việc phòng, chữa bệnh và phòng dịch,
nâng cao sức khỏe cho nhân dân.
Trường học là nơi tập trung một lực lượng lớn lao động ở nhiều lứa tuổi.
Các em học sinh có lòng hăng say học tập và lao động, có ý thức tổ chức kỷ luật
cao, thường xuyên được sự chỉ bảo dạy dỗ của thầy, cô giáo, gia đình và xã hội.
Nếu biết tổ chức, biết hướng dẫn các em sẽ là lực lượng to lớn, có tác dụng tốt
đóng góp cho phong trào trồng, thu hái, chế biến và sử dụng thuốc nam, tạo ra
nguồn dược liệu và xây dựng khóm thuốc gia đình. Phát triển vườn cây thuốc
nam trong nhà trường có một số ý nghĩa sau:
- Nhà trường đã cung cấp được cho trạm y tế một phần dược liệu quan
trọng bằng trồng trọt, thu hái và thu nhặt dư phẩm làm thuốc;
- Giáo viên và học sinh tiếp thu được những kiến thức cơ bản về phòng,

chữa bệnh, biết dùng thuốc nam để chữa những bệnh thường gặp;
- Nhà trường là lực lượng tham gia có hiệu quả vào công việc vận động
trồng khóm thuốc gia đình, vận động phong trào thể dục vệ sinh ở từng địa
phương;
- Về lâu dài, từ những kiến thức và tập quán dùng thuốc nam tiếp thu
được khi còn ngồi trên ghế nhà trường sẽ có nhiều tác dụng tốt khi các em lớn
lên tham gia các công tác xã hội.

6


2.Xây dựng vườn cây thuốc nam ở trường THCS Định Hưng:
- Trên cơ sở nắm vững vai trò, ý nghĩa của vườn cây thuốc nam trong
trường học, BGH nhà trường đã chú ý đến việc quy hoạch vườn cây thuốc nam
trong trường. Vườn được bố trí là một lô đất rộng, thoáng, gần nguồn nước tưới,
được quy hoạch xây bờ rào, xây lối ngăn vạt gọn gàng, quy cũ. BGH và ban lao
động nhà trường đã thống nhất giao nhiệm vụ trồng, chăm sóc và bảo vệ vườn
cây thuốc nam cho lớp 7B và miễn mọi hoạt động lao động khác trong suốt năm
học. Vì vậy nhiệm vụ của lớp em là phải tập trung trí tuệ, công sức để xây dựng
được một vườn cây thuốc nam phong phú, hiệu quả, hoàn thành nhiệm vụ do
nhà trường giao cho.
- Ngay từ đầu năm học, dưới sự phân công và chỉ đạo của cô giáo chủ
nhiệm Trịnh Thị Hường, chúng em đã tập trung vào việc cải tạo khu đất, kêu gọi
các bạn gom góp phân chuồng mục, đổ đất bổ sung để tôn cao nền vườn. Vận
dụng những kiến thức của môn Công nghệ lớp 7, chúng em em đã bổ sung các
loại đát màu, có giá trị dinh dưỡng cao để cây trồng phát triển tốt. Chúng em
cũng bón lót các loại phân phù hợp với quá trình sinh trưởng và phát triển của
các loại cây như phân chuồng, phân NPK, phân lân. Nắm vũng quy trình và cách
thức trồng cây đã được học ở môn Công nghệ, chúng em tiến hành phân luống
để trồng cây.

- Tiếp theo là việc sưu tầm giống cây thuốc nam để trồng. Dựa vào những
kiến thức của bộ môn sinh học lớp 6, kết hợp với việc học hỏi kinh nghiệm của
các bậc phụ huynh, chúng em đã phân công các bạn sưu tầm các loại cây thuốc
nam từ vườn của các hộ dân trên địa bàn. Chúng em đã sưu tầm được rất nhiều
cây thuốc quen thuộc nhưng có giá trị sử dụng cao như: cây hương nhu, cây má
đề, cây ngãi cứu, cây xả, cây con khỉ, cây tía tô, cây kinh giới, cây huyết dụ….
ngoài ra chúng em còn bố trí một khoảng đất để trồng gừng, nghệ vì đây là
những vị thuốc nam rất quý. Tất cả số cây sưu tầm được phân loại và bố trí
trồng theo luống để thuận tiện cho việc chăm sóc.
- Để trồng cây thuốc nam đạt hiệu quả, đảm bảo các cây trồng đều sống
được và phát triển tót, chúng em vận dụng quy cách trồng cây đã được học ở
7


môn Công nghệ 7. Chúng em chọn những cây khẻo mạnh phù hợp với loại đất
để trồng.
Đất được làm kĩ, tơi xốp, bón phân chuồng mục trộn đều với super lân.
Sau khi trồng phải tưới nước đủ ẩm cho cây phát triển, tránh để cây bị khô héo
hoặc tưới quá nhiều làm cây ngập úng.

Ảnh vườn cây thuốc nam
3. Chăm sóc, bảo vệ vườn cây thuốc nam:
Sau khi trồng thì việc chăm sóc và bảo vệ vườn cây thuốc nam là nhiệm vụ
quan trọng. Nhiệm vụ này phải được duy trì thường xuyên với những công việc
cụ thể như: tưới nước, nhổ cỏ, bắt sâu, trồng bổ sung… Dưới sự hướng dẫn của
cô giáo chủ nhiệm, lớp chúng em đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng tổ. Cả
lớp có 4 tổ. Mỗi tổ sẽ nhận chăm sóc một luống cây để theo dõi và đánh giá hiệu
quả chăm sóc giữa các tổ với nhau. Các bạn trong tổ sẽ chủ động thời gian tưới
cây, nhổ cỏ vào các ngày trong tuần. Thông thường, các bạn thường tranh thủ
tưới cây vào đầu giờ học buổi sáng hoặc cuối giờ học buổi chiều. Việc nhổ cỏ

thì được các bạn phân công nhau, mỗi tuần làm cỏ một lần.
Có thể thấy tất cả các bạn trong lớp đều rất tự giác, hăng hái chăm sóc vườn
cây, đặc biệt là khi thấy vườn cây ngày càng phát triển xanh tốt, được nhà
trường khen ngợi trước cờ. Các bạn còn tự giác đem phân bón của gia đình mình
8


đi để bón cho cây. Một số bạn cứ đến giờ ra chơi lại ra ngắm vườn cây. Tất cả
đều vui với thành quả lao động bé nhỏ của mình

Các bạn chụp ảnh dưới vườn cây thuốc nam do mình phụ trách.
V.Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống
Xây dựng và phát triển vườn cây thuốc nam là nhiệm vụ của tất cả các
trường học (đặc biệt là các trường chuẩn quốc gia). Vì vậy, mỗi trường phải có
quy hoạch cụ thể vị trí vườn thuốc nam trong khuôn viên nhà trường đảm bảo về
diện tích, vị trí phù hợp. Ban giám hiệu và ban lao động phải lên kê hoạch, giao
nhiệm vụ cụ thể cho một lớp hay một khối lớp phụ trách. Mặt khác cũng phải có
tiêu chí cụ thể đối với vườn thuốc nam: ví dụ như diện tích tối thiểu phải được
50m 2 trở lên, phải có tối thiếu 20 loại cây theo quy định của liên bộ Y tế và
Giáo dục, việc chăm sóc bảo vệ phải được thực hiện thường xuyên, có theo dõi
đánh giá thi đua của lớp phụ trách…..
Để các vườn thuốc nam trong trường học phát huy được hiệu quả, chúng
em thiết nghĩ rất cần sự phối hợp giữa nhà trường và trạm y tế của xã. Trạm y tế
có thể cung cấp cho nhà trường tài liệu chuyên môn và hướng dẫn kĩ thuật trồng
trọt, thu hái, chế biến sơ bộ, bảo vệ tái sinh nguồn dược liệu, bồi dưỡng kiến
thức y học thông thường cho giáo viên và học sinh; Triển khai công tác điều tra
sức khỏe trong nhà trường, có kế hoạch hướng dẫn sử dụng thuốc nam cho nhà
trường, tập trung vào một số bệnh mà giáo viên và học sinh thường gặp: bệnh
ngoài da, viêm họng, cảm sốt, đau bụng, v.v…;
9

VI. Ý nghĩa của việc giải quyết tình huống
Công tác thuốc nam trong trường học là một việc làm có tính chất lâu dài.
Nó phục vụ cho việc thực hiện phương châm giáo dục kết hợp với lao động sản
xuất, gắn liền nhà trường với đời sống xã hội; góp phần trang bị cho giáo viên
và học sinh những kiến thức cơ bản về y tế, sử dụng thuốc nam chữa bệnh, đồng
thời góp phần đem lại một số hiệu quả kinh tế thiết thực qua việc trồng, thu hái
cây thuốc. Việc phát triển vườn cây thuốc nam của lớp chúng em đã đem lại một
số hiệu quả thiết thực sau đây:
- Làm cho giáo viên và học sinh thấy được truyền thống dùng cây thuốc
nam của cha ông ta từ ngàn xưa, thấy được tác dụng của cây thuốc nam trong
việc phòng chống dịch bệnh và bồi dưỡng sức khỏe. Từ đó càng nâng cao lòng
tự hào, tinh thần độc lập tự chủ, yêu quý và bảo vệ cây thuốc thiên nhiên.
- Làm cho giáo viên, học sinh nắm được đặc điểm, tác dụng của một số
loại cây thuốc và bài thuốc nam đơn giản để có thể tự cứu, tự chữa khi mắc
những bệnh thường gặp.
- Làm cho giáo viên và học sinh nhận thức được vai trò của mình trong
công tác phát triển thuốc nam trong trường học, tạo ra nguồn dược liệu cung cấp
cho y tế bào chế thuốc, góp phần xây dựng nhà trường thân thiện, xanh – sạch –
đẹp – an toàn, hoàn thiện các tiêu chí xây dụng trường TH đạt chuẩn quốc gia,
gắn liền nhà trường với thực tế xã hội, làm cho mối quan hệ giữa hợp tác xã,
trường học và trạm y tế ngày càng phát triển tốt đẹp. Đồng thời thông qua giáo
viên và học sinh để tuyên truyền sâu rộng phong trào trồng, hái, sử dụng thuốc
nam, phong trào thể dục vệ sinh trong quần chúng nhân dân, làm cho từng người
dân đều có ý thức trong việc phát triển khóm thuốc gia đình và sử dụng cây
thuốc để chữa bệnh.

10

KẾT LUẬN
Trường học là ngôi nhà thứ hai của chúng em. Chúng em rất hạnh phúc
khi được học tập dưới mái trường thân thiện khang trang, xanh- sạch- đẹp- an
toàn. Chúng em rất tự hào khi mình đã góp được một phần công sức nhỏ bé của
mình tô điểm cho mái trường ngày thêm tươi đẹp. Vườn thuốc nam của lớp 7B
chúng em không chỉ là kết quả của sự đoàn kết, chăm chỉ của cả tập thể 41 bạn
học sinh lớp 7B mà còn là món quà có ý nghĩa của chúng em đón mừng trường
được công nhận là trường TH đạt chuẩn quốc gia và thiết thực kỉ niệm 45 năm
thành lập trường. Giờ đây, cứ mỗi ngày đến trường là chúng em lại ra thăm
vườn cây yêu dấu của mình. Em rất yêu mái trường em, dù mai này có đi đâu xa
vẫn không bao giờ quên gia đình thứ hai của mình. Trong tim em vẫn không thể
nào quên được trường THCS Định Hưng thân yêu.
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG.

Nhóm thực hiện:
1. Trịnh Thu Hà

2.Lê Thị Huyền Trang

11