-1-
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP
---------------------------------------
LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT
CHUYÊN NGÀNH: CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY
NGHIÊN CỨU ẢNH HƢỞNG CỦA CHẾ ĐỘ CÔNG
NGHỆ SỬA ĐÁ ĐẾN ĐỘ NHÁM BỀ MẶT KHI MÀI
THÉP KHÔNG GỈ TRÊN MÁY MÀI TRÒN NGOÀI
ĐỖ MẠNH CƢỜNG
THÁI NGUYÊN, 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
-2-
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP
---------------------------------------
ĐỖ MẠNH CƢỜNG
NGHIÊN CỨU ẢNH HƢỞNG CỦA CHẾ ĐỘ CÔNG
NGHỆ SỬA ĐÁ ĐẾN ĐỘ NHÁM BỀ MẶT KHI MÀI
THÉP KHÔNG GỈ TRÊN MÁY MÀI TRÒN NGOÀI
CHUYÊN NGÀNH: CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY
LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT
HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
HỌC VIÊN
TS. Trần Minh Đức
Đỗ Mạnh Cƣờng
KHOA ĐÀO TẠO SĐH
BGH TRƯỜNG ĐHKTCN
PGS.TS. Nguyễn Đăng Hòe
Thái Nguyên, 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
-3-
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan các số liệu và kết quả nêu trong Luận văn
là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ một công
trình nào khác. Trừ các phần tham khảo đã được nêu rõ trong
Luận văn.
Tác giả
Đỗ Mạnh Cƣờng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
-4-
LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin chân thành cảm ơn Thầy giáo - TS. Trần Minh Đức, người đã hướng
dẫn và giúp đỡ tận tình từ định hướng đề tài, tổ chức thực nghiệm đến quá trình viết và
hoàn chỉnh Luận văn.
Tác giả cũng chân thành cảm ơn ThS. Phạm Quang Đồng – Trưởng bộ môn Chế tạo
máy - Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp đã giúp đỡ tận tình tác giả trong quá trình
thực hiện thí nghiệm.
Tác giả bày tỏ lòng biết ơn đối với các cô, các chú và các bạn đồng nghiệp phòng
Đào tạo, Khoa Sau đại học - Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp đã tạo điều kiện thuận
lợi để tác giả hoàn thành Luận văn này.
Do năng lực bản thân còn nhiều hạn chế nên Luận văn không tránh khỏi sai sót, tác
giả rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các Thầy, Cô giáo, các nhà khoa học và
các bạn đồng nghiệp.
Tác giả
Đỗ Mạnh Cƣờng
MỤC LỤC
Trang
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
-5-
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Danh mục các ký hiệu chính
Danh mục các bảng biểu
Danh mục các hình vẽ
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
1
2. Ý nghĩa của đề tài
1
3. Đối tượng, mục đích, phương pháp và nội dung nghiên cứu
2
Chƣơng 1:
3
TỔNG QUAN VỀ PHƢƠNG PHÁP MÀI
1.1. Đặc điểm của quá trình mài
3
1.2. Cơ sở vật lý của quá trình mài
4
1.2.1. Qúa trình tạo phoi khi mài
4
1.2.2. Lực cắt khi mài
7
1.2.3. Công suất cắt khi mài
9
1.2.4. Nhiệt cắt khi mài
9
1.2.5. Sự mài mòn của hạt mài và chất dính kết
11
1.2.6. Rung động khi mài
12
1.2.7. Chất lượng bề mặt gia công bằng phương pháp mài
13
1.2.7.1. Độ nhám bề mặt và các yếu tố ảnh hưởng đến độ nhám bề mặt
13
1.2.7.2. Độ sóng bề mặt và các yếu tố ảnh hưởng tới độ sóng bề mặt
15
1.2.7.3. Sự thay đổi cấu trúc của lớp bề mặt mài và sự hình thành ứng
suất dư bề mặt
1.2.8. Các phương pháp đánh giá chất lượng bề mặt gia công
15
18
1.2.8.1. Các phương pháp đánh giá độ nhám bề mặt gia công
18
1.2.8.2. Phương pháp đánh giá độ cứng lớp bề mặt của vật liệu gia công
18
1.2.8.3. Phương pháp đánh giá cấu trúc lớp kim loại bề mặt gia công
19
1.2.8.4. Các phương pháp đánh giá ứng suất dư bề mặt gia công
19
1.3. Kết luận chương 1
19
1.3.2. Khái quát về các công trình nghiên cứu trong lĩnh vực mài
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
19
-6-
1.3.3. Định hướng nghiên cứu
21
Chƣơng 2:
NGHIÊN CỨU ẢNH HƢỞNG CỦA CHẾ ĐỘ CÔNG NGHỆ
SỬA ĐÁ ĐẾN CHẤT LƢỢNG BỀ MẶT KHI MÀI THÉP
22
KHÔNG GỈ
2.1. Topography của đá mài
2.1.1. Sửa đá
22
22
2.1.1.1. Dụng cụ sửa đá
22
2.1.1.2. Động lực học quá trình sửa đá
25
2.1.2. Định nghĩa, tính chất và ý nghĩa của Topography
27
2.1.2.1. Định nghĩa
27
2.1.2.2. Tính chất của Topography
27
2.1.2.3. Ý nghĩa của Topography
28
2.1.3. Các phương pháp đánh giá Topography của đá
28
2.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến Topography
29
2.1.4.1. Ảnh hưởng của các thông số đặc trưng của đá mài
29
2.1.4.2. Ảnh hưởng của dụng cụ sửa đá
30
2.1.4.3. Ảnh hưởng của chế độ cắt khi sửa đá
31
2.1.5. Ảnh hưởng của Topography đến kết quả mài
32
2.1.5.1. Ảnh hưởng đến lực cắt
32
2.1.5.2. Ảnh hưởng đến độ mòn của đá
33
2.1.5.3. Ảnh hưởng đến độ nhấp nhô tế vi bề mặt
34
2.1.5.4. Ảnh hưởng đến nhiệt cắt
35
2.2. Thép không gỉ
35
2.2.1. Định nghĩa
35
2.2.2. Phân loại thép không gỉ
36
2.2.3. Phạm vi sử dụng
36
2.3. Cơ sở vật lý của quá trình mài thép không gỉ
37
2.3.1. Tạo phoi
37
2.3.2. Lực cắt
39
2.3.3. Nhiệt cắt
40
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
-7-
2.3.4. Mòn đá
40
2.3.5. Chất lượng bề mặt
43
2.4. Giới hạn vấn đề nghiên cứu
43
2.5. Kết luận chương 2
44
Chƣơng 3:
45
NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM
3.1. Yêu cầu với hệ thống thí nghiệm
45
3.2. Hệ thống thí nghiệm
45
3.3. Các thông số công nghệ cơ bản của hệ thống
46
3.3.1. Máy mài
46
3.3.2. Đá mài
46
3.3.3. Dụng cụ sửa đá
46
3.3.4. Chi tiết gia công
46
3.3.5. Phương pháp mài
47
3.3.6. Dung dịch trơn nguội
47
3.4. Thiết bị đo nhám bề mặt
47
3.5. Sơ đồ quy hoạch thực nghiệm và ma trận thực nghiệm
47
3.6. Phương pháp tiến hành thực nghiệm
48
3.6.1. Phương pháp tiến hành thí nghiệm
48
3.6.2. Xử lý số liệu thí nghiệm
49
3.6.3. Đồ thị biểu diễn mối quan hệ của nhám bề mặt (Ra, Rt,) với chế
độ công nghệ sửa đá (Ssđ, tsđ)
3.6.4. Hình thái bề mặt gia công
52
53
3.7. Thảo luận kết quả
56
3.8. Kết luận chương 3
57
KẾT LUẬN CHUNG VÀ HƢỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
58
TÀI LIỆU THAM KHẢO
60
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
-8-
PHỤC LỤC
63
DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU CHÍNH
Ký hiệu
Ý nghĩa
Đơn vị
Ra
Sai lệch trung bình số học prôfin
m
Rt
Chiều cao biên dạng lớn nhất
m
Vct
Tốc độ của chi tiết gia công
m/ph
Vđ
Tốc độ của đá mài
m/ph
t
Chiều sâu khi mài
mm
az
Chiều sâu cắt của hạt mài
mm
Sd
Lượng chạy dao dọc
m/ph
Sn
Lượng chạy dao ngang
Ssđ
Lượng chạy dao dọc khi sửa đá
tsđ
Chiều sâu cắt khi sửa đá
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
mm/htđ
m/ph
mm/htđ
-9-
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
TT
Bảng số
1
1.1
2
2.1
3
3.1
Nội dung
Trang
Hệ số truyền nhiệt của vật liệu phụ thuộc vào hàm lượng
hợp kim
Ảnh hưởng của các thông số đặc trưng của đá mài đến
Topography
Giá trị của S sđ, tsđ và kết quả đo của Ra,Rt tại các điểm thí
nghiệm
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
10
30
49
- 10 -
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
TT
Hình số
Nội dung
1
1.1
Các dạng có thể có của lưỡi cắt
5
2
1.2
Quá trình tạo phoi khi mài
6
3
1.3
Nhiệt và sự phân bố năng lượng khi mài
9
4
1.4
Sự mài mòn hạt mài và chất dính kết
11
5
1.5
Rung động gây ra sóng bề mặt gia công
12
6
1.6
Sự hình thành độ nhám bề mặt mài
13
7
1.7
Ảnh SEM bề mặt mài
14
8
1.8
Cấu trúc lớp bề mặt mài
16
9
2.1
Phân loại dụng cụ sửa đá kim cương
23
10
2.2
Sửa đá bằng bút chì kim cương
24
11
2.3
Sơ đồ lực cắt khi sửa đá
26
12
2.4
Ảnh hưởng của chiều sâu sửa đá t sđ đến nhiệt độ khi
27
13
2.5
Biên dạng bề mặt đá mài
29
14
2.6
Ảnh hưởng của dụng cụ sửa đá đến chiều cao biên dạng ha
30
15
2.7
Ảnh hưởng của Ssd khi sửa đá đến Topography
31
16
2.8
Ảnh hưởng của chế độ công nghệ sửa đá đến kết quả mài
33
17
2.9
Ảnh hưởng của V’w và chế độ sửa đá đến Phk
34
18
2.10
19
2.11
Sơ đồ tạo phoi khi mài thép không gỉ
37
20
2.12
Bề mặt đá mài khi gia công thép không gỉ
37
21
2.13
Không gian chứa phoi của đá khi mài thép không gỉ
38
22
2.14
Bề mặt chi tiết gia công khi mài thép không gỉ
38
23
2.15
Các thành phần lực khi mài
39
24
2.16
Vùng cắt giữa đá mài và chi tiết gia công
41
25
2.17
Phoi bám dính lên bề mặt đá mài
41
Trang
Ảnh hưởng của chế độ sửa đá đến độ nhấp nhô tế vi bề mặt
Ra
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
34
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....