Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp

1 . CƠ SỞ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP
1.1. Sự cần thiết hình thành giải pháp:
Học sinh lớp 2 là lứa tuổi ở giai đoạn hình thành và phát triển các thuộc
tính tâm lí, nhân cách đạo đức qua giao tiếp, học tập, nhận thức ở mỗi con người
mà có được. Đối với các em học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 2 nói
riêng thì đây là lứa tuổi rất hiếu động, ham chơi, khả năng tập trung kém. Là
giáo viên tiểu học ai cũng qua trường lớp sư phạm nhưng không phải ai cũng có
khả năng làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Để trở thành giáo viên chủ nhiệm lớp
tốt, được Ban giám hiệu nhà trường, đồng nghiệp, phụ huynh học sinh tín nhiệm
không phải một năm, hai năm có được mà phải trải qua quá trình học tập và trao
dồi của bản thân.
Trong giai đoạn hiện nay, đất nước ta đang từng bước hội nhập với thế giới
để phát triển về mọi mặt. Và trong những năm gần đây, nền giáo dục Việt Nam
có nhiều đổi mới đáng kể với mục đích mang lại hiệu quả tốt nhất trong công tác
giáo dục toàn diện. Song song với sự phát triển về nhiều mặt thì lĩnh vực công
nghệ thông tin cũng ngày càng phát triển . Bên cạnh mặt tích của công nghệ
thông tin thì cũng có mặt tiêu cực của nó và ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát
triển về thể chất, tinh thần và chất lượng học tập của con em. Là giáo viên chủ
nhiệm nhiều năm, tôi càng thấy rõ được tầm quan trọng của người làm công tác
chủ nhiệm, để có được hiệu quả thì cần phải trải qua một quá trình dài lâu, dày
công vun đắp mới có được. Bởi trong cuộc sống vẫn đang tồn tại biết bao sự
cám dỗ, những tác động xấu đến từ những môi trường khác nhau. Bên cạnh đó
còn có sự ảnh hưởng không nhỏ đến từ gia đình của các em, bởi không ít phụ
huynh vì lo toan cuộc sống, vì công việc làm ăn, vì quá cưng con mà quên đi
trách nhiệm của mình trong việc giáo dục con cái. Đã không ít phụ huynh giao
phó việc giáo dục con cái cho thầy cô, cho nhà trường. Bản thân tôi mặc dù kinh
nghiệm đúc kết được không nhiều nhưng tôi nghĩ ít nhiều nó cũng góp phần
mang lại hiệu quả cho công tác chủ nhiệm của bản thân, nên tôi cũng mạnh dạn
chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp”.
Rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của mọi người.
2

1.2. Tổng quan các vấn đề liên quan đến giải pháp
Giáo dục có tầm quan trọng và ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của
xã hội và nhất là trong xã hội hiện nay, một xã hội công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước. Đặc biệt là thời kì hội nhập với thế giới. Muốn có một thế hệ con em
phát triển toàn diện: Đức- trí- thể- mĩ thì ngay bậc tiểu học, giáo dục phải quan
tâm, chú trọng giáo dục con người phát triển toàn diện. Chính vì vậy bậc tiểu
học được coi là bậc nền tảng, cơ sở đầu tiên của hệ thống giáo dục. Song song
với điều đó thì đội ngũ người thầy phải có trình độ, có kiến thức sư phạm, có
năng lực quản lí, có lòng say mê với nghề nghiệp, có phương pháp sư phạm, có
tinh thần trách nhiệm cao, đó là những yếu tố quan trọng nhất của một người
giáo viên, nhất là giáo viên chủ nhiệm lớp. Ở bậc Tiểu học, những đặc điểm tâm
lí, sinh lí của trẻ em phát triển mạnh mẽ, đồng thời với sự hình thành nề nếpvà
thói quen học tập, nhu cầu và hứng thú nhận thức. Đối với học sinh tiểu học,
giáo viên có sức ảnh hưởng rất lớn đối với học sinh. Vì vậy, giáo dục ở bậc học
không chỉ đặt nền móng cho giáo dục phổ thông mà còn là nền móng cho toàn
bộ sự hình thành nhân cách con người và sự sáng tạo của học sinh.
Chính vì vậy ngành giáo dục cần nâng cao trách nhiệm giáo dục để thực
hiện tốt nhiệm vụ của ngành. Đây là trọng trách của người thầy đặc biệt là giáo
viên chủ nhiệm lớp.
1.3. Mục tiêu của giải pháp:
- Giáo dục đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cần thiết
cho học sinh
- Hình thành và phát triển cho học sinh vốn kiến thức cơ bản thông qua các
môn học, các buổi sinh hoạt ngoài giờ và biết vận dụng vào cuộc sống.
- Rèn cho các em kỹ năng, thái độ ứng xử văn hóa, tinh thần trách nhiệm
trong công việc. Bồi dưỡng tình cảm lành mạnh, tốt đẹp thông qua những gì các
em học tập được khi đến trường.
- Rèn luyện cho các em khả năng tư duy suy nghĩ khi làm việc, từ đó giúp

phát triển tốt hơn về mọi mặt.
1.4. Các căn cứ đề xuất giải pháp:
3


Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi thấy học sinh lớp mình còn
vi phạm nhiều. Chưa thực hiện tốt các nội quy trường lớp. Các em chưa có ý
thức tốt về việc học. Chưa tự giác, tự quản được mỗi khi giáo viên vắng mặt,
hay có phụ huynh, giáo viên khác vào lớp. Còn nói tục chửi thề, xưng hô chưa
hay. Giờ học chưa chú ý nghe giảng. Chưa có ý thức giữ gìn bảo quản sách vở.
Chưa tích cực tham gia các hoạt động, phong trào. Vì vậy việc đề ra các phương
pháp để nâng cao hiệu quả trong công tác chủ nhiệm lớp là vô cùng cần thiết và
thiết thực.
Tuy nhiên trong quá trình công tác, đôi khi bản thân tôi hay một số giáo
viên khác vẫn còn vấp phải những tình huống xảy ra mà không xử lý kịp do kinh
nghiệm còn hạn chế hoặc việc sử dụng phương pháp giáo dục thiếu linh hoạt.
Chính vì vậy nên chất lượng giáo dục ở từng lớp có sự chênh lệch rõ rệt, chất
lượng văn hoá và đạo đức chưa cao. Bên cạnh đó giáo viên cũng chưa thật sự
quan tâm đến việc bồi dưỡng những kiến thức, sự chuẩn bị chưa chu đáo cho các
hội thi. Chính vì vậy kết quả đạt được ở các phong trào không cao và ảnh hưởng
không ít đến tinh thần học tập của các em, đến thi đua của lớp.
1.5. Phương pháp thực hiện:
- Phương pháp lí luận: Nghiên cứu tài liệu Công tác chủ nhiệm lớp, Nhiệm
vụ năm học, Điều lệ Trường tiểu và những tài liệu liên quan đến công tác chủ
nhiệm.
- Phương pháp điều tra thực tế, khảo sát kết quả học tập, kết quả tham gia
các phong trào thi đua.
- Phương pháp thực nghiệm: Áp dụng vào lớp 2A năm học 2015 - 2016,
2016 – 2017
1.6. Đối tượng và phạm vi áp dụng:

- Học sinh lớp 2A, trường tiểu học Nguyễn Thanh Đằng, thành phố Bà Rịa,
tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu năm học 2015- 2016, 2016-2017.
- Đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi chỉ hướng vào các nội dung cơ bản
sau đây:
1. Xây dựng nền nếp lớp học.
4


2. Hướng dẫn học sinh phương pháp tự học ở nhà, ở trường.
3. Trang trí lớp học.
4. Công tác phối hợp giữa giáo viên, gia đình, nhà trường và các đoàn
thể.
2. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ NỘI DUNG GIẢI PHÁP
2.1. Quá trình hình thành giải pháp
- Trường Tiểu học Nguyễn Thanh Đằng nằm ngay trung tâm Thành phố Bà
Rịa, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Năm học 2016-2017, lớp tôi chủ nhiệm có sĩ số
30. Trong lớp đa số các em có bố mẹ là cán bộ nhà nước, hoặc bố mẹ là người
kinh doanh buôn bán. Rất ít em thuộc gia đình làm nông, làm thuê. Mặc dù đời
sống kinh tế có khá giả nhưng không hẳn là các em đều được bố mẹ quan tâm,
chăm sóc tốt. Có không ít em gia đình không thiếu thốn về kinh tế nhưng cha mẹ
chia tay phải ở với ông bà, không ở với ông bà thì ở với mẹ hoặc ba nên thiếu sự
quan tâm, chăm sóc của cả bố và mẹ, nhất là việc học hành. Cũng có em do ba
mẹ làm nghề buôn bán, phải thức khuya dậy sớm đi bỏ hàng, nên việc học hành
các em phải tự lo, tự chăm sóc cho bản thân. Có em do hoàn cảnh kinh tế gia
đình không phải thuộc hộ nghèo nhưng cũng eo hẹp nên việc quan tâm chăm lo
cho con cái cũng hạn chế. Bên cạnh đó còn có em do khuyết tật về ngôn ngữ,
khả năng diễn đạt kém, hoàn thành các bài tập theo yêu cầu còn hạn chế. Hay do
quá năng động nên việc làm bài chưa mấy tập trung, đi ra đi vào với nhiều lý do.
Bên cạnh đó cũng có khá nhiều em mặc dù học tốt, tiếp thu bài nhanh nhưng lại
chưa ngoan, hay quậy phá, chọc ghẹo các bạn trong lớp, hay nói những câu

không hay gây ồn ào, mất trật tự trong giờ học
- Ở bậc Tiểu học, học sinh lớp 1, 2 được xem là lớp đầu cấp. Ở lứa tuổi này,
các em còn rất ngây thơ và có tính hay bắt chước người khác, nhất là những cử
chỉ, hành vi, lời nói. Những câu nói được xem không có gì hay nhưng các em
thường ghi nhớ nhanh nhất và thường những câu nói ấy xuất phát từ người lớn
trong gia đình. Bên cạnh đó, các em cũng rất dễ bị bạn bè xúi làm chuyện không
đúng, bị người khác dụ dỗ,…. Nói chung mỗi em có một hoàn cảnh sống khác
nhau. Tất cả những đều đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình học tập, hình
thành và phát triển nhân cách của các em.
5


2.2 Nội dung của giải pháp
2.2.1. Xây dựng nề nếp lớp học:
a. Nắm thông tin về học sinh:
- Đầu năm hoc, để nắm bắt đầy đủ thông tin về học sinh và tiện cho việc sắp
xếp học sinh theo địa bàn, thực hiện sổ chủ nhiệm, tôi thực hiện ngay công tác
điều tra thông tin qua phiếu. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra và yêu cầu
các em mang về cho bố hoặc mẹ điền đầy đủ thông tin trong phiếu rồi nộp lại.
THÔNG TIN HỌC SINH –LỚP 2A
NĂM HỌC 2016-2017
1. Họ và Tên:……………………………………………………………
2. Ngày, tháng, năm sinh:………………………………………………
3. Dân tộc: .................................................................................................
4. Là con thứ……trong gia đình.................................................................
5. Thành tích học tập năm trước:...............................................................
6. Họ tên cha:..................................Nghề nghiệp:.................SĐT:.............
7. Họ tên mẹ:..................................Nghề nghiệp:.................SĐT:.............
8. Chỗ ở hiện nay: Số nhà.......... Đường................ tổ........khu................
Phường................ Huyện ( thành phố)...................................................................

9. Hộ khẩu thường trú: Số nhà.......... Đường............... tổ........khu............
Phường................ Huyện ( thành phố)...........................................................
10. Gia đình thuộc diện: Thương binh: .......Liệt sĩ: .......Hộ nghèo chuẩn
tỉnh (quốc gia ) .......................................................................................................
b. Tổ chức bầu Hội đồng tự quản lớp:
Việc bầu Hội đồng tự quản lớp là một công việc rất quan trọng mà người
giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay ở tuần làm quen. Để có được
Hội đồng tự quản có đủ năng lực, mạnh dạn, tự tin trong công việc thì giáo viên
phải gần gũi, quan sát, theo dõi trong quá trình học tập, sinh hoạt của các em ở
tuần đầu năm học để nắm bắt. Từ đó giáo viên có sự gợi ý, giới thiệu cho việc
bình bầu Hội đồng tự quản.

6


Nhiệm vụ của tôi là giới thiệu các chức danh trong lớp và phân tích để các
em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của Chủ tịch Hội đồng tự quản, Phó chủ
tịch Hội đồng tự quản, các Trưởng ban và các nhóm trưởng. Khi các em hiểu
được vai trò và trách nhiệm của từng chức danh thì giáo viên cho các em tiến
hành bầu Hội đồng tự quản lớp.
Tiến trình bầu Hội đồng tự quản lớp được diễn ra như sau:
- Tuyên bố lý do
- Dự kiển 3 em
- Các em tự ứng cử vào Hội đồng tử quản (có thể 2 hoặc 3 em).
- Các ứng viên đứng trước lớp thuyết trình để thuyết phục các bạn bầu chọn
cho mình.
- Ban kiểm phiếu phát phiếu, kiểm tra và nêu kết quả bầu.
- Ban hội đồng tự quản ra mắt trước lớp.
- Ban hội đồng tự quản mới họp nhanh bàn việc bầu ra 5 Trưởng ban: Ban
học tập, Ban sức khỏe -Vệ sinh, Ban văn nghệ, Ban đối ngoại, Ban thư viện.

- Chia nhóm ( đếm số chia nhóm).
- Nhóm bình chọn nhóm trưởng và đặt tên cho nhóm mình.
Phân công nhiệm vụ:

* Nhiệm vụ của Chủ tịch Hội đồng tự quản:
- Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp.

7


- Điểm danh sĩ số của lớp sau khi xếp hàng vào lớp. Hô đứng chào khi thầy
cô, phụ huynh đến lớp.
- Điều hành các bạn xếp hàng ra vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp
hàng tập thể dục, ngậm thuốc, dự lễ chào cờ đầu tuần hoặc trong các buổi lễ.
- Tự quản lớp khi giáo viên ra khỏi lớp
* Nhiệm vụ của Phó chủ tịch Hội đồng tự quản phụ trách học tập:
- Tổ chức lớp truy bài ôn các bảng cộng, trừ, nhân, chia 5 phút đầu giờ,
giúp đỡ các bạn học yếu.
- Điều hành các bạn trao đổi, thảo luận hoặc trả lời câu hỏi trong tiết học.
Theo dõi việc học tập của lớp trong các tiết.
- Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở đồ dùng học tập học sinh
- Làm mọi việc của Chủ tịch Hội đồng tự quản khi Chủ tịch Hội đồng tự
quản khi vắng mặt hoặc nghỉ học. Vắng mặt hoặc nghỉ học.
* Nhiệm vụ của Phó chủ tịch Hội đồng tự quản phụ trách hoạt động
ngoài giờ:
- Kiểm tra và có trách nhiệm tắt đèn, quạt khi ra về, giờ chuyển tiết.
- Phân công các bạn tưới cây trong lớp, chăm sóc bồn hoa và cây trồng của
lớp.
- Theo dõi công tác lao động, vệ sinh, chăm sóc cây
- Phụ trách Ban văn nghệ, Ban thư viện.

* Ban học tập: Có nhiệm vụ phát đồ dùng và mời các nhóm trưởng lên
nhận tài liệu và đồ dùng học tập. Kiểm tra bài cũ đầu tiết học, báo cáo với cô
giáo vào đầu giờ. Trong tiết học ngoài nhiệm vụ học tập của mình, phải quan sát
bao quát lớp để cuối mỗi tiết học nhận xét đánh giá tình hình học tập của lớp.
Ngoài ra, tùy từng bài mà đặc biệt là ở hoạt động làm việc cả lớp, giáo viên
có thể để ban học tập thay cô giáo kiểm tra lại kiến thức mà các nhóm vừa thảo
luận xong. Muốn làm được tốt công việc đó, cuối mỗi buổi học, giáo viên cần
mời ban học tập ở lại để giao nhiệm vụ trước cho các em.
* Ban thư viện: Ra chơi cho các bạn mượn truyện đọc, thu truyện và sắp
xếp thư viện gọn gàng ngăn nắp.
8


* Ban quyền lợi của học sinh: Theo dõi xử lý những tình huống xảy ra
trong lớp, hoặc báo cáo lại cho giáo viên chủ nhiệm kịp thời xử lý.
* Ban đối ngoại: Lớp có khách đến thăm thì có nhiệm vụ mời khách vào
và giới thiệu về trường, lớp, cô giáo, các bạn.
* Ban sức khỏe -vệ sinh: Có nhiệm vụ theo dõi vệ sinh chung của cả lớp.
Đầu mỗi buổi học mời các nhóm kiểm tra báo cáo để nắm được nhóm nào chưa
thực hiện hoặc thực hiện chưa tốt. Cuối mỗi buổi học cũng phải kiểm tra lại xem
nhóm nào thực hiện vệ sinh chưa tốt để kịp thời nhắc nhở các bạn thực hiện tốt.
Theo dõi về sức khỏe nếu trong lớp bạn nào có vấn đề về sức khỏe thì đưa bạn
lên phòng y tế của trường hoặc chạy đi báo với cô giáo chủ nhiệm hoặc cô y tế.
* Ban văn nghệ : Tổ chức cho các bạn hát, múa, chơi trò chơi vào đầu tiết
học và cuối tiết học. Có thể lồng ghép chơi trò chơi để ôn lại kiến thức cũ. Ban
văn nghệ có thể tổ chức cho các bạn chơi trò chơi. Hướng dẫn và động viên các
em trong ban văn nghệ tìm kiếm những bài hát, những trò chơi tập thể như: cái
trống, đếm sao, cá bơi, đèn xanh đèn đỏ, bắn tên, tôi bảo…..vừa phù hợp với chủ
điểm vừa tạo không khí vui vẻ, vừa tạo hứng thú cho HS trước khi vào tiết học,
cũng như giải tỏa sự căng thẳng mệt mỏi của các em sau mỗi tiết học.

2.2.2 Hướng dẫn học sinh phương pháp tự học ở lớp, ở nhà
a. Phương pháp tự học ở lớp:
Học sinh muốn học tập tốt ngoài việc tập trung tiếp thu những kiến thức khi
giáo viên hướng dẫn thôi chưa đủ mà các em phải có ý thức tự học, tự đọc tài
liệu, tự làm bài theo yêu cầu. Thời gian đầu năm học, sau tuần lễ làm quen, giáo
viên cần thực hiện ngay việc hướng dẫn cho các em làm việc theo logo. Ngoài
ra, giáo viên cần xây dựng nền nếp tự học ngay từ đầu năm và phải thực hiện
thường xuyên. Có như vậy thì các em sẽ dần quen với nền nếp tự học trên lớp.
Khi các em thực hiện tốt khâu tự học trên lớp thì chắc chắn kết quả học tập của
các em sẽ tốt. Trong quá trình hướng dẫn các em phương pháp tự học trên lớp,
giáo viên cần theo dõi sửa sai ngay cho các em khi thực hiện chưa đúng. Nhất là
các em chậm, các em sẽ lười tự học, tự làm bài, tự đọc tài liệu nên giáo viên cần
để mắt đến nhiều hơn. Nếu giáo viên không quan tâm sửa cho các em thì sẽ
9


không tạo được cho các em nền nếp tự học trên lớp.Chính vì vậy mà giáo viên
phải xây dựng cho các em nền nếp tự học ngay từ những ngày đầu khi bắt đầu
thực hiện chương trình. Điều đó giúp chất lượng học tập của lớp được cao hơn.
b. Phương pháp tự học ở nhà:
Việc học bài cũ, chuẩn bị bài mới tại nhà cũng vô cùng quan trọng. Muốn
học sinh tự học ở nhà có kết quả tốt thì các em phải có:
- Góc học tập
- Phương pháp tự học ở nhà
- Thời gian biểu của mình.
Về phương pháp học tập, tôi sẽ hướng dẫn cho các em. Nhưng còn góc học
tập thì gia đình phải trang bị cho con em của mình. Bản thân các em và phụ
huynh phải xây dựng thời gian biểu.
Qua khảo sát sơ bộ tình hình tự học ở nhà của các em. Tôi biết được lớp tôi
có 22 em có góc học tập phù hợp. 6 em có góc học tập nhưng chưa đạt yêu cầu

( bàn học dùng chung với gia đình, chưa đúng kích cỡ). 2 em không có góc học
tập. Các em này học khi nằm sấp trên giường hoặc trên sàn nhà, khi thì học trên
bàn ăn cơm.
Đối với những em có góc học tập chưa phù hợp và chưa có góc học tập, tôi
trao đổi với phụ huynh cố gắng trang bị cho các em chỗ ngồi học thoáng mát,
đầy đủ ánh sáng. Tôi giải thích, động viên để gia đình hiểu rằng góc học tập là
nơi để các em học bài, nghiên cứu bài và làm bài tập ở nhà. Có góc học tập sẽ
giúp các em hứng thú và có ý thức cao hơn trong việc tự học ở nhà. Ngoài ra,
góc học tập còn là nơi để các em rèn luyện tính cẩn thận, ngăn nắp, phát triển
khả năng tư duy sáng tạo và thẩm mĩ của bản thân.
Khi các em đã có góc học tập, tôi yêu cầu mỗi em phải lập thời gian biểu
buổi chiều và buổi tối thật cụ thể, phù hợp với tình hình của gia đình và phải
được cha mẹ kí xác nhận. Thông qua thời gian biểu, tôi biết được chính xác thời
gian học bài ở nhà của từng em.

10


Để việc tự học ở nhà của các em được tốt thì tôi hướng dẫn các em cách tự
học ở nhà. Các em tự học từng môn đúng theo thời khóa biểu và thực hiện theo
các bước:
- Xem bài cũ hôm nay học và nắm lại các kiến thức vừa học
- Lấy sách giáo khoa xem bài ngày mai là bài gì, đọc qua để biết nội dung
bài là gì, yêu cầu làm gì, từ đó các em sẽ biết tự chuẩn bị
- Sau khi xem bài xong, em soạn vở, sách, dụng cụ theo thời khóa biểu và
bỏ vào cặp. Tránh mang thừa không đúng thời khóa biểu. Mang nhiều nặng sẽ
ảnh hưởng không tốt cho sự phát triển của cơ thể.
Hằng ngày, tôi không phải mất thời gian kiểm tra các em tự học ở nhà thế
nào, mà thông qua các bài học trên lớp là tôi biết em nào có tự học ở nhà, em
nào không tự học ở nhà và tôi luôn nhắc nhở, động viên các em mỗi ngày. Bên

cạnh đó tôi cũng thường xuyên hỏi thăm phụ huynh về việc học ở nhà của các
em. Thấy tôi quan tâm đến việc học ở nhà của con em mình nên phụ huynh cũng
nhiệt tình phối hợp với tôi thường xuyên nhắc nhở, kiểm tra và tạo điều kiện cho
con em mình học tập ở nhà. Sự tiến bộ của học sinh được tôi thường xuyên
thông báo cho gia đình biết qua điện thoại. Vì vậy, phụ huynh rất vui và càng
quan tâm đến việc tự học ở nhà của các em.

2.2.3.Trang trí lớp học theo mô hình trường học mới.
Song song với việc xây dựng nề nếp lớp học thì việc trang trí lớp học cũng
không kém phần quan trọng. Lớp học được trang trí đầy đủ, đẹp sẽ tạo cho môi
trường lớp học thoáng mát và đó còn là những công cụ hổ trợ cho việc giảng dạy
11


trên lớp. Để thực hiện việc trang trí lớp học, tôi lên kế hoạch và vận động các
mạnh thường quân của lớp hổ trợ trang trí lớp học. Bản thân tôi không thể tự
hoàn thành tốt việc trang trí lớp mà phải có sự góp sức từ phía phụ huynh và học
sinh lớp. Việc trang trí lớp cần thực hiện như sau:

Thư viện lớp học
Góc thư viên lớp học là nơi được trang bị các loại sách, truyện, dụng cụ học
Toán, Tiếng Việt và các môn khác nhầm phục vụ cho việc dạy và học của
lớp.Tôi vận động học sinh và phụ huynh đóng góp sách cũ, sách mới, truyện,...
để trang trí cho góc học tập thêm phong phú và đa dạng các loại sách, khi cần
dùng thì có để dùng.

Góc cộng đồng
Góc cộng đồng sẽ giới thiệu cho các em biết một số ngành nghề thủ công ở
từng vùng của nước ta mà các em chưa biết. Từ đó giúp các em mở mang thêm
12

kiến cho bản thân và biết yêu quý các ngành nghề của đất nước Việt Nam. Khi
có điều kiện các em sẽ giới thiệu cho mọi người biết về một số ngành nghề ở
quê hương mình.

Góc sinh nhật
Góc sinh nhật được dán hình và ghi ngày tháng năm sinh của các em theo
thứ tự . Trưởng ban quyền lợi có nhiệm vụ theo dõi ngày sinh nhật phối hợp với
trưởng ban văn nghệ hát và chúc mừng sinh nhật.

Góc môi trường
Để lớp học có nhiều cây xanh, tôi đã vận động phụ huynh ủng hộ thêm để
tạo môi trường lớp học thêm tươi mát. Đối với các chậu hoa của lớp, trưởng ban
vệ sinh phân công mỗi nhóm sẽ chăm sóc một tuần. Phó chủ tịch Hội đồng tự

13


quản kiểm tra, nhắc nhở. Nhóm nào không làm tốt sẽ bị phạt và phải chăm sóc
các chậu hoa thêm một tuần.
Số học sinh của lớp là 30, tôi chia thành 7 nhóm, mỗi nhóm 4 em và 1
nhóm 6 em. Phó chủ tịch Hội đồng tự quản phụ trách hoạt động ngoài giờ phân
công theo dõi các nhóm về việc giữ vệ sinh hàng ngày. Nhóm trưởng chịu trách
nhiệm phân công, điều khiển các bạn trong nhóm ý thức giữ vệ sinh chung. Sau
giờ ra chơi, các nhóm trưởng theo dõi việc ăn uống và nhắc các bạn bỏ rác đúng
nơi quy định. Khi so hàng vào lớp, trưởng ban vệ sinh quan sát xem vị trí hàng
nào có rác ở vỉa hè thì cho nhóm đó ra nhặt. Và trong mỗi tiết học, học sinh phải
thể hiện tinh thần “tự quản” tự theo dõi lẫn nhau, nhắc nhở nhau giữ sạch lớp
trong suốt buổi học.

Khéo tay kĩ thuật
Bảng khéo tay kĩ thuật để giáo viên bộ môn chọn lọc và trưng bày những
sản phẩm khéo tay của các em ở môn Mỹ thuật, môn Thủ công nhằm khuyến
khích các em học tốt hơn. Hàng tháng giao viên chủ nhiệm tổ chức cho các em
thi bài viết đẹp và chọn bài viết đẹp nhất dán lên nhầm động viên các em có ý
thức rèn chữ giữ vở.
14


Hộp thư Điều em muốn nói
Hộp thư Điều em muốn nói giúp các em bọc lộ được tâm tư, suy nghĩ của
mình với cô, với bạn. Hoặc góp ý của các em về việc làm nào đó của bạn mình
trong lớp. Đến giờ sinh hoạt cuối tuần, giáo viên chủ nhiệm có nhiệm vụ lấy thư
trong hòm thư ra và đọc lên những điều các em đã viết và cùng nhau chia sẻ.

Góc

nội

quy
Hằng ngày, tôi nhắc nhở các em thực hiện tốt nội quy trường và những điều
trong bảng Góc nội quy của lớp, 5 nhiệm vụ của học sinh, bảng điểm thi đua của
Đội. Giáo dục các em có ý thức trách nhiệm đối với trường với lớp. Nhờ vậy,
các em mới tự giác thực hiện, số lượng học sinh vi phạm nội qui của trường, của
lớp ngày càng giảm dần.
2.2.4. Kết hợp chặt chẽ với các lực lượng giáo dục.

15

Giáo viên chủ nhiệm là chiếc cầu nối giữa nhà trường với các lực lượng
giáo dục. Quá trình giáo dục tiểu học là một quá trình khép kín, trong đó có sự
liên kết thống nhất giữa giáo dục trong nhà trường với giáo dục gia đình và giáo
dục xã hội. Nhờ vậy, chúng ta sẽ tạo ra được môi trường giáo dục thống nhất,
tạo điều kiện thuận lợi để giáo dục học sinh được liên tục, thường xuyên về mọi
mặt, mọi lúc, mọi nơi. Hơn nữa là tạo ra được một sức mạnh tổng hợp tác động
đến sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh.
Việc kết hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường là một nhiệm vụ
không thể thiếu của giáo viên chủ nhiệm lớp. Nếu thực hiện tốt điều này sẽ tác
động lớn đến việc giáo dục học sinh, đảm bảo tính liên tục và toàn vẹn của quá
trình giáo dục.
Các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường bao gồm: Gia đình học sinh, Ban
đại diện cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương, đoàn thể xã hội, cơ quan
chức năng. Bản thân tôi luôn cố gắng kết hợp chặt chẽ với các lực lượng giáo
dục ngoài nhà trường để từng bước nâng cao chất lương giáo dục toàn diện học
sinh lớp mình phụ trách.
Sự kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với các lực lượng giáo dục nhằm huy
động mọi lực lượng và nguồn lực của cộng đồng góp phần xây dựng cơ sở vật
chất, thiết bị giáo dục của trường, của lớp, xây dựng môi trường giáo dục lành
mạnh, tạo những điều kiện tốt nhất để học sinh học tập, vui chơi.
* Đối với phụ huynh học sinh
Trong cuộc họp đầu năm học, tôi luôn phổ biến toàn bộ kế hoạch năm học
của nhà trường, của lớp để phụ huynh nắm được. Đặc biệt các quy định đối với
học sinh từ sách vở, đồ dùng học tập, cách bọc vở, dán nhãn, đồng phục và các
quy định giờ giấc học tập, sinh hoạt ở lớp. Đồng thời nêu quan điểm giáo dục
của mình, nêu cách đánh giá xếp loại học sinh để phụ huynh định hướng, hiểu
về những quy định bắt buộc của Bộ, của ngành. Trên cơ sở đó tôi thống nhất với
phụ huynh về yêu cầu, nội dung, biện pháp, hình thức giáo dục để phụ huynh có
kế hoạch phối hợp giúp đỡ con em mình chấp hành nội quy cũng như tham gia

học tập, sinh hoạt tốt.
16


Tôi thông báo về đặc điểm, tình hình của lớp, số lượng học sinh, những
thuận lợi, khó khăn.
Thông báo trách nhiệm của gia đình: Gia đình có trách nhiệm quản lý, nhắc
nhở con em mình trong việc học tập, rèn luyện. Động viên và tạo điều kiện cho
các em tham gia các hoạt động, phong trào của trường, lớp theo quy định. Phụ
huynh cần đi họp đầy đủ khi có giấy mời, có những ý kiến đóng góp mang tính
xây dựng để việc giáo dục học sinh được tốt hơn.
Trong các cuộc họp cuối học kì I, cuối năm học, tôi thông báo kết quả học
tập đến phụ huynh một cách đầy đủ. Để các buổi hợp diễn ra một cách tốt đẹp,
bản thân tôi luôn trân trong mọi ý kiến đóng góp mang tính xây dựng và hổ trợ
nhau trong quá trình giáo dục con em. Tránh không nói hay chỉ ra những khuyết
điểm của các em trước buổi hợp. Nếu cần thiết thì tôi sẽ trao đổi riêng với phụ
huynh của những em đó và đưa ra những biện pháp yêu cầu phụ huynh hổ trợ
nhằm giúp các em học tốt hơn. Có như vậy mới mang lại sự tin yêu của gia đình
các em và họ sẽ sẵn sàng hỗ trợ cho giá o viêntrong mọi hoạt động mà thầy cô
đề ra, cũng như dễ dàng cung cấp mọi thông tin về trẻ ở gia đình.
Sổ liên lạc là hình thức liên lạc hai chiều (nhà trường - gia đình). Trong
cuốn sổ này, tôi chú ý ghi rõ điểm về môn học, kết quả xếp loại về năng lực,
phẩm chất kèm theo những nhận xét, đánh giá toàn diện, những ưu, nhược điểm
của học sinh và những kiến nghị cần thiết đối với gia đình. Những nhận xét,
đánh giá phải cụ thể, khách quan. Tôi luôn đề nghi cha mẹ học sinh, sau khi xem
sổ liên lạc, cần ghi rõ ý kiến của mình về những kết quả phấn đấu của con em
mình cũng như về nhận xét, đánh giá, kiến nghị của giáo viên chủ nhiệm. Bên
cạnh đó, cha mẹ học sinh có thể thông báo thêm tình hình tu dưỡng học tập, lao
động và sinh hoạt của con cái mình ở gia đình và nêu lên những kiến nghị nếu
thấy cần thiết.

Tôi cũng đã phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp tổ chức đi thăm
gia đình học sinh có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau, có tang, . . .Điều đó giúp tôi
hiểu được cụ thể hoàn cảnh sống, môi trường lao động học tập của từng học
sinh. Đồng thời cùng gia đình kịp thời giải quyết những vấn đề nảy sinh trong
17


quá trình giáo dục. Từ đó nâng cao được hiệu quả giáo dục toàn diện của lớp tôi
rất nhiều.
Bên cạnh hình thức thăm gia đình học sinh, tôi cũng đã mời cha mẹ học
sinh tới trường trong những trường hợp cần thiết để thông báo một vấn đề đặc
biệt nào đó về quá trình học tập, rèn luyện của con em họ. Qua cuộc gặp gỡ này,
giáo viên cùng cha mẹ học sinh tìm ra những biện pháp giáo dục có hiệu quả.
Biện pháp này thường dùng đối với những học sinh có vi phạm trầm trọng hoặc
thường xuyên.
Tôi luôn có sự phối hợp trực tiếp với chi hội lớp mình để tổ chức các hoạt
động giáo dục. Đồng thời, cùng với phụ huynh học sinh giải quyết những khó
khăn trong quá trình giáo dục.
* Đối với nhà trường, đoàn thể .
Trong trường tiểu học, người giáo viên đại diện cho sự phát triển của xã
hội, là người được xã hội giao trọng trách hình thành nhân cách cho học sinh
theo mục tiêu giáo dục. Người thầy giáo là người có kiến thức, có kinh nghiệm,
và có uy tín đối với các em học sinh tiểu học. Chính vì thế, có thể nói chính nhà
trường là nơi hình thành và phát triển nhân cách của các em.
Quan hệ thầy trò là quan hệ đặc biệt. Ở tiểu học, mọi hành vi cử chỉ của
thầy thường là những mẫu mực cho hành vi của học sinh. Nó ảnh hưởng sâu sắc
đến thái độ và cách ứng xử của các em trong mối quan hệ với người khác và với
xã hội. Các em thường tin tưởng tuyệt đối ở nơi thầy cô giáo, vì vậy chúng
thường bắt chước những cử chỉ, tác phong của thầy cô giáo mình
Ở trường, các em được sinh hoạt trong một môi trường tập thể. Nhân cách

của các em cũng một phần được hình thành từ môi trường hoạt động tập thể,
trong đó giao tiếp là phương tiện chủ yếu.
Ngoài các hoạt động ngoài giờ các em còn tham gia các hoạt động của Đội.
Đội thiếu niên là tổ chức gắn liền với hoạt động phong trào của nhà trường. Vì
vậy tôi đã rất chú trọng trong việc kết nối các em với Đội. Tôi đã động viên
khuyến khích các em tích cực tham gia mọi hoạt động ngoài giờ do đội thiếu
niên tổ chức như sinh hoạt sao, chăm sóc cây xanh, diệt lăng quăng, đi thăm di
18


tích lịch sử,… .. Qua đó các em rất hào hứng tích cực tham gia và các em đã đạt
được những thành tích rất đáng khích lệ.
3. HIỆU QUẢ CỦA GIẢI PHÁP
3.1.Hiệu quả đạt được của giải pháp
Tuy sáng kiến kinh nghiệm của tôi không có gì là mới mẻ, nhưng những
giải pháp tôi áp dụng đã mang lại cho tôi kết quả rất khả quan. Rõ ràng qua cách
làm này, tôi thấy kết quả học tập của học sinh ngày càng tiến bộ rõ rệt. Các em
ngày càng chăm ngoan. Điều đó làm tôi rất vui mừng và vơi đi những vất vả,
mệt nhọc. Tình cảm thầy - trò, bạn bè ngày càng gắn bó và thân thiện.
Trong năm học qua, lớp tôi vẫn luôn duy trì sĩ số 100%, không có học sinh
bỏ học. 100% học sinh hoàn thành chương trình. Năng lực, phẩm chất đạt 100%.
Đó là điều mà giáo viên nào chủ nhiêm nào cũng mong muốn. Không có học
sinh bị trách phạt trước toàn trường, học sinh đến trường luôn đảm bảo an toàn
cả trong giờ học lẫn giờ chơi, không có học sinh đánh nhau trong và ngoài nhà
trường. Đồ dùng dạy học và bàn ghế của lớp suốt năm qua luôn được bảo quản
tốt, không có tình trạng hư hao, mất mát như những lớp khác.100% học sinh lớp
đều tích cực tham gia tốt hoạt động ngoài giờ, sinh hoạt Sao.
Những công việc tôi làm đều bắt nguồn từ tinh thần trách nhiệm của một
giáo viên chủ nhiệm lớp, từ tình yêu đối với học trò của mình. Thành công tôi
đạt được phần lớn đều do sự nổ lực của bản thân. Nhưng bên cạnh đó, tôi cũng

luôn nhận được sự động viên khích lệ của cán bộ quản lí nhà trường, sự chia sẻ
đóng góp từ các giáo viên trong tổ chuyên môn.
Kết quả đạt được trong năm 2015-2016:
Các phong trào thi đua:
+ Thi vẽ tranh: 1 giải ba

19


+ Thi kể chuyện: 1 giải khuyến khích

+ Giải Toán qua mạng cấp trường: 4 giải

20


Phong trào rèn chữ giữ vở: 1 giải khuyến khích, giải nhất tập thể

21


*Các môn học và hoạt động giáo dục:
Môn

Hoàn Thành

Chưa hoàn thành

Tổng số

Tỉ lệ

Tổng số

Tiếng Việt

32

100%

/

Toán

32

100%

/

Tỉ lệ
100%
100%

Chưa Đạt
Tổng số
/
/

Tỉ lệ

* Năng lực và phẩm chất:
Yêu cầu
Năng lực
Phẩm chất

Đạt
Tổng số
32
32

Kết quả đạt được trong học kì I năm 2016-2017:
Các phong trào thi đua:
+ Phong trào rèn chữ giữ vở: 1 giải 3 cá nhân, giải nhì tập thể

22

Tỉ lệ


+ Thi vẽ tranh: 1 giải nhì, 1 khuyến khích

23


+Thi kể chuyện: giải nhì

3.2. Kinh nghiệm thực tiễn khi áp dụng giải pháp:
Theo tôi, muốn trở thành một giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi, khéo léo, tinh
tế trong ứng xử và thành công trong việc giáo dục học sinh thì mỗi người giáo

viên chủ nhiệm cần phải:
- Tìm hiểu để biết được một cách toàn diện, sâu sắc về từng học sinh. Hiểu
rõ hoàn cảnh gia đình, đặc điểm tâm lí, tính cách, sở thích, thói quen,...của từng
học sinh để có biện pháp giáo dục phù hợp.
- Chú trọng xây dựng và bồi dưỡng Hội đồng tự quản, huấn luyện để các
em trở thành những “người lãnh đạo nhỏ” tài ba.
- Luôn giữ được sự bình tĩnh trước lỗi lầm của học sinh, tìm hiểu cặn kẽ
thấu đáo nguyên nhân của mỗi tình huống xảy ra để có cách xử lí đúng đắn, hợp
tình, hợp lí, tránh trách nhầm, trách oan học sinh làm các em hoang mang, thiếu
niềm tin vào người thầy.
24


- Luôn biết khích lệ biểu dương các em kịp thời. Hãy khen ngợi những ưu
điểm sở trường của các em để các em thấy giá trị của mình được nâng cao, có
niềm tin và hứng thú học tập hơn.
- Luôn thể hiện cho học sinh thấy tình cảm yêu thương của một người thầy
người cô đối với học sinh. Hãy nhớ rằng lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha của
người thầy luôn có một sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh.
- Luôn tạo không khí lớp học nhẹ nhàng, gần gũi để các em luôn cảm thấy
“mỗi ngày đến trường là một niểm vui.
- Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh, kiên trì vận động phụ huynh
tích cực tham gia vào công tác giáo dục.
4. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ
4.1. Kết luận
Người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vị trí đặc biệt quan trọng.
Lao động của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là lao động sáng tạo
không ngừng, sự sáng tạo đó đòi hỏi phải toàn diện: sáng tạo trong soạn giảng,
trong tổ chức các hoạt động học tập, vui chơi, trong sinh hoạt tập thể và đặc biệt
là trong các giải pháp giáo dục đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.

Vì vậy chỉ có những giáo viên thực sự tâm huyết với nghề, thực sự thương yêu
học sinh của mình thì mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Nhận thức vai trò quan trọng đặc biệt của người giáo viên chủ nhiệm lớp ở
bậc tiểu học nói chung, học sinh lớp 2 nói riêng . Để lớp có nền nếp tốt người
giáo viên chủ nhiệm phải kiên trì nhẫn nại giáo dục các em thường xuyên, liên
tục. Qua áp dụng, tôi nhận thấy nhìn chung các em trong tập thể lớp tôi chủ
nhiệm đều ngoan ngoãn, thực hiện tốt nhiệm vụ của người học sinh, nền nếp học
tập và rèn luyện của lớp tốt, đã nâng cao được ý thức của Hội đồng tự quản, các
em có tinh thần trách nhiệm cao, gương mẫu về mọi mặt. Mỗi học sinh đã có ý
thức tự học, tự rèn luyện tốt, tích cực tham gia các phong trào của lớp của
trường cũng như của Đội đề ra. Luôn kính trọng và biết ơn thầy cô, đoàn kết với
bạn bè. Tập thể lớp không còn học sinh cá biệt, không còn những em chậm
chạp, chưa mạnh dạn, tác phong sinh hoạt chậm chạp.
25


4.2. Đề xuất, kiến nghị:
4.2.1. Đối với giáo viên:
- Cần quan tâm nhiều hơn đến học sinh trong quá trình dẫn dắt các em tiếp
thu, thực hành kiến thức và tham gia tốt các hoạt động.
- Giáo viên luôn luôn quan sát quá trình học tập, sinh hoạt và ý thức tự học,
thái độ hợp tác trong nhóm để có sự hổ trợ và giúp các em tự khắc phục và hoàn
thiện tốt hơn cả về học tập, năng lực và phẩm chất.
4.2.2. Đối với phụ huynh:
- Cần thể hiện sự quan tâm của mình đến việc giáo dục con em. Gần gũi,
hỏi han, trò chuyện với các em về quá trình học, sinh hoạt của các em trên lớp
để kịp thời hổ trợ, giúp các em tự tin hơn, mạnh dạn và có ý thức hơn trong học
tập. Điều đó là động lực giúp các em phát triển tốt hơn về mọi mặt. Các em sẽ
vui hơn khi đến trường.
- Tránh tạo áp lực đối với các em khi kết quả học tập của các em không tốt.

Mà cần động viên khuyến khích để các em lấy đó làm động lực học tốt hơn và
phát triển tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn.

Xác nhận, đánh giá của đơn vị.

, ngày 18 tháng 11 năm 2016

……………………………………

Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến

……………………………………

của bản thân chúng tôi viết, không sao

……………………………………

chép nội dung của người khác.

Thủ trưởng đơn vị

Người viết

( Ký tên, đóng dấu)

26