tiết 1- 18

Ngy soản :
Chỉång I : HÃÛ THỈÏC LỈÅÜNG TRONG TAM GIẠC
VNG
Tiãút : 1 §1 : MÄÜT SÄÚ HÃÛ THỈÏC VÃƯ CẢNH
V ÂỈÅÌNG CAO TRONG TAM GIẠC VNG (tiãút 1)
A. MỦC TIÃU :
- HS cáưn nháûn biãút âỉåüc cạc càûp tam giạc vng âäưng dảng trong
hçnh 1 tr 64 SGK
- Biãút thiãút láûp cạc hãû thỉïc b
2
= ab
/
, c
2
= ac
/
, h
2
= b
/
c
/
v cng cäú
âënh l Pytago a
2
=b
2
+c
2
.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc lỉåüng trãn âãø gii bi táûp.

B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Tranh v hçnh 2 tr 66 SGK. Phiãúu hc táûp in sàón bi táûp
SGK.
+ Bng phủ, ghi âënh lê 1, âënh l 2 v cáu hi, bi táûp.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS : + Än táûp cạc trỉåìng håüp âäưng dảng ca tam giạc vng,
âënh l Pytago.
+ Thỉåïc k, ãke.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. Äøn âënh täø chỉïc.
II. Bi c
ÂÀÛT VÁÚN ÂÃƯ V GIÅÏI THIÃÛU CHỈÅNG ( 5 phụt)
- GV: åí låïp 8 chụng ta â âỉåüc hc vãư "Tam giạc âäưng dảng". Chỉång
I "Hãû thỉïc lỉåüng trong tam giạc vng" cọ thãø coi nhỉ mäüt ỉïng dủng ca
tam giạc âäưng dảng.
- Näüi dung ca chỉång gäưm :
+ Mäüt säú hãû thỉïc vãư cảnh, âỉåìng cao, hçnh chiãúu ca cảnh gọc
vng trãn cảnh huưn v gọc trong tam giạc vng.
+ Tè säú lỉåüng giạc ca gọc nhn, cạch tçm tè säú lỉåüng giạc ca gọc
nhn cho trỉåïc v ngỉåüc lải tçm mäüt gọc nhn khi biãút tè säú lỉåüng
giạc ca nọ bàòng mạy tiênh b tụi hồûc bng lỉåüng giạc. Ỉïng dủng
thỉûc tãú ca cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc nhn.
Häm nay chụng ta hc bi âáưu tiãn l "Mäüt säú hãû thỉïc vãư cảnh v
âỉåìng cao trong tam giạc vng"
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v
hc sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
Hoảt âäüng 1

I. HÃÛ THỈÏC GIỈỴA CẢNH GỌC VNG V HÇNH CHIÃÚU CA NỌ TRÃN CẢNH
HUƯN ( 3 phụt)
GV v hçnh 1 tr 64 trãn bng v giåïi
thiãûu cạc kê hiãûu trãn hçnh
HS v hçnh 1 vo våí
GV u cáưu HS âc âënh l 1 tr 65
SGK
Củ thãø, våïi hçnh trãn ta cáưn chỉïng
1
A
B
C
bc
c
/
b
/
1
2
a
minh :
b
2
= ab
/
hay AC
2
= BC.HC
c
2

= ac
/
hay AB
2
= BC.HB
GV: óứ chổùng minh õúng thổùc tờnh
AC
2
=BC.HC ta cỏửn chổùng minh nhổ
thóỳ naỡo ?
AC
2
=BC.HC


AC
HC
BC
AC
=

ABC ~HAC
- Haợy chổùng minh tam giaùc ABC õọửng
daỷng vồùi tam giaùc HAC
HS : Tam giaùc vuọng ABC vaỡ tam giaùc
vuọng HAC :
HA


=

= 90
0
C

chung
ABC ~ HAC (g-g)

AC
BC
HC
AC
=
AC
2
= BC.HC
Hay b
2
= a.b
/
- GV : Chổùng minh tổồng tổỷ nhổ trón
coù ABC ~ HBA
AB
2
= BC.HB hay c
2
= a.c
/
GV õổa baỡi 2 tr 68 SGK lón baớng phuỷ
Tờnh x vaỡ y trong hỗnh sau
HS traớ lồỡi mióỷng :

Tam giaùc ABC vuọng, coù AH BC.
AB
2
= BC. HB (õởnh lyù 1)
x
2
= 5.1
x=
5
AC
2
= BC.HC (õởnh lờ 1)
y
2
= 5.4
y
524.5
=
GV: lión hóỷ giổợa ba caỷnh cuớa tam
giaùc vuọng ta coù õởnh lờ Pytago. Haợy
phaùt bióứu nọỹi dung õởnh lờ a
2
= b
2
+c
2
Theo õởnh lờ 1, ta coù :
b
2
= a.b

/
c
2
= a.c
/
b
2
+c
2
= ab
/
+ ac
/
= a. (b
/
+c
/
) = a.a =
a
2
Vỏỷy tổỡ õởnh lờ 1, ta cuợng suy ra õổồỹc
õ/lờ Pytago.
Hoaỷt õọỹng 2
2. MĩT S H THặẽC LIN QUAN TẽI ặèNG CAO ( 12 phuùt)
ởnh lờ 2 Mọỹt HS õoỹc to õởnh lyù 2 SGK
GV yóu cỏửu HS õoỹc õởnh lờ 2 tr 65
SGK
GV : Vồùi caùc quy ổồùc ồớ hỗnh 1, ta
cỏửn chổùng minh hóỷ thổùc naỡo ?
- Haợy "phỏn tờch õi lón" õóứ tỗm hổồùng

chổùng minh
h
2
= b
/
.c
/
hay AH
2
= HB.HC

2
A
B
C
yx
H
1

AH
CH
BH
AH
=
⇑
∆AHB ~∆CHA
Gv u cáưu HS lm (?1) Xẹt tam giạc vng AHB v CHA cọ :
21
ˆˆ
HH

=
= 90
0
CA
ˆˆ
1
=
(cng phủ våïi
B
ˆ
)
⇒ ∆AHB ~ ∆ CHA (g-g)
⇒
AH
BH
CH
AH
=
=> AH
2
= BH.CH
GV: u cáưu HS ạp dủng âënh l 2
vo gii vê dủ 2 tr 66 SGK
GV âỉa hçnh 2 lãn bng phủ HS quan sạt hçnh v lm bi táûp.
GV hi : Âãư bi u cáưu ta tênh gç ?
- Trong tam giạc vng ADC ta â biãút
nhỉỵng gç ?
- Trong tam giạc vng ADC ta â biãút
AB=ED=1,5m; BD=AE=2,2m
Cáưn tênh âoản no ? Cạch tênh ? Cáưn tênh âoản BC

Theo âënh lê 2, ta cọ :
Mäüt HS lãn bng trçnh by BD
2
= AB.BC (h
2
= b
/
c
/
)
2,25
2
= 1,5.BC
⇒ BC=
)(375,3
5,1
)25,2(
2
m
=
Váûy chiãưu cao ca cáy l :
AC = AB+BC = 1,5 +3,375 = 4,875 (m)
GV nháún mảnh lải cạch gii : HS nháûn xẹt, chỉỵa bi
IV. Cng cäú: (10 phụt)
GV: Phạt biãøu âënh l 1, âënh lê 2,
âënh lê Pytago.
Âënh lê 1 : DE
2
= EF. EI
DF

2
= EF . IF
Cho tam giạc vng DEF cọ ID⊥EF.
Âënh lê 2 : DI
2
= EI. IF
Hy viãút hãû thỉïc cạc âënh lê ỉïng
våïi hçnh trãn.
Âënh lê Pytago :
Bi táûp 1 tr 68 SGK EF
2
= DE
2
+ DF
2
GV u cáưu HS lm bi táûp trãn
"phiãúu hc táûp â in sàón hçnh v
v âãư bi.
Cho vi HS lm trãn giáúy trong âãø
kiãøm tra v chỉỵa ngay trỉåïc låïp
(x+y) =
22
86
+
(â/l Pytago)
3
x+y= 10
6
2
= 10.x (â/l 1)

⇒ x = 3,6
Y = 10 - 3,6 = 6,4
b.
12
2
= 20.x (â/l 1)
⇒ x=
2,7
20
12
2
=
⇒ y = 20 -7,2 =12,8
V. Hỉåïng dáùn vãư nh: ( 2 phụt)
- u cáưu HS hc thüc âënh lê 1, âënh lê 2, âënh l Pytago.
- Âc "Cọ thãø em chỉa biãút" tr 68 SGK l cạc cạch phạt biãøu khạc ca hãû
thỉïc 1, hãû thỉïc 2.
- Bi táûp vãư nh säú 4, 6 tr 69 SGK v bi säú 1, 2 tr 89 SBT.
- Än lải cạch tênh diãûn têch tam giạc vng.
- Âc trỉåïc âënh lê 3 v 4.
Ngy soản :
Tiãút : 2 §1 : MÄÜT SÄÚ HÃÛ THỈÏC VÃƯ CẢNH
V ÂỈÅÌNG CAO TRONG TAM GIẠC VNG (tiãút 2)
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú âënh lê 1 v 2 vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
- HS biãút thiãút láûp cạc hãû thỉïc lỉåüng bc = ah v
222
111
cbh
+=

dỉåïi
sỉû hỉåïng dáùn ca GV.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc trãn âãø gii bi táûp.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV :
+ Bng täøng håüp mäüt säú hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong
tam giạc vng
+ Bng phủ ghi sàón mäüt säú bi táûp, âënh lê 3, âënh lê 4.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS : + Än táûp cạch tênh diãûn têch tam giạc vng v cạc hãû thỉïc
vãư tam giạc vng â hc.
+ Thỉåïc k, ã ke.
+ Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc
II. Bi c: (7 phụt)
GV nãu u cáưu kiãøm tra
HS1 : - Phạt biãøu âënh lê 1 v 2 hãû
thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong
tam giạc vng
4
- V tam giạc vng, âiãưn kê hiãûu v
viãút hãû thỉïc 1 v 2. (dỉåïi dảng
chỉỵ nh a, b, c ...)
b
2
= ab
/
; c

2
= ac
/
h
2
= b
/
c
/
HS2: Chỉỵa bi táûp 4 tr 69 SGK HS2: Chỉỵa bi táûp
(Âãư bi âỉa lãn bng phủ hồûc
bng)
AH
2
= BH.HC (â/l 2) hay 2
2
= 1.x ⇒ x=4
AC
2
= AH
2
+HC
2
(â/l Pytago)
AC
2
= 2
2
+ 4
2

HS nháûn xẹt bi lm ca bản, chỉỵa
bi.
AC
2
= 20 ⇒ y =
5220
=
GV nháûn xẹt, cho âiãøm
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v
hc sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
Hoảt âäüng1
ÂËNH LÊ 3 (15 phụt)
GV v hçnh 1 tr 64 SGK lãn bng v
nãu âënh lê 3 SGK
GV: - Nãu hãû thỉïc ca âënh lê 3 Bc=ah
- Hy chỉïng minh âënh lê Hay AC.AB=BC.AH
- Theo cäng thỉïc tênh diãûn têch tam
giạc :
S
ABC
=
2
.
2
. AHBCABAC
=
⇒ AC.AB =
BC.AH

Hay b.c = a.h
- Cn cạch chỉïng minh no khạc
khäng ?
- Cọ thãø chỉïng minh dỉûa vo tam
giạc âäưng dảng.
- Phán têch âi lãn âãø tçm ra càûp tam
giạc cáưn chỉïng minh âäưng dảng
AC.AB = BC.AH
⇑

BA
HA
BC
AC
=
⇑
∆ABC ~ ∆HBA
- Hy chỉïng minh tam giạc ABC âäưng
dảng våïi tam giạc HBA
- HS chỉïng minh miãng.
Xẹt tam giạc vng ABC v HBA cọ :
HA
ˆ
ˆ
=
= 90
0
B
ˆ
chung

⇒ ∆ABC ~ ∆HBA (g-g)
5
⇒
BA
BC
HA
AC
=
⇒ AC.BA=BC.HA
GV cho HS lm bi táûp 3 tr 69 SGK
Tênh x v y
y =
22
75
+
(â/l Pytago)
y =
4925
+
y =
74
x.y = 5.7 (âënh lê 3)
x =
74
357.5
=
y
Hoảt âäüng 2
ÂËNH LÊ 4 (18 phụt)
GV: Âàût váún âãư : Nhåì âënh lê Pytago,

tỉì hãû thỉïc (3) ta cọ thãø suy ra mäüt
hãû thỉïc giỉỵa âỉåìng cao ỉïng våïi
cảnh huưn v hai cảnh gọc vng.
)4(
111
222
cbh
+=
Hãû thỉïc âọ âỉåüc phạt biãøu thnh
âënh lê sau.
Âënh lê 4 (SGK)
GV u cáưu HS âc âënh lê 4 (SGK)
GV hỉåïng dáùn HS chỉïng minh âënh
lê "phán têch âi lãn".
222
111
cbh
+=
⇑
22
22
2
1
cb
bc
h
+
=
⇑
22

2
2
1
cb
a
h
=
⇑
b
2
c
2
= a
2
h
2
GV: Khi chỉïng minh, xút phạt tỉì
hãû thỉïc bc=ah âi ngỉåüc lãn, ta s
cọ hãû thỉïc (4)
⇑
Bc=ah
p dủng hãû thỉïc (4) âãø gii.
Vê dủ 3 tr 67 SGK
(GV âỉa vê dủ 3 v hçnh 3 lãn bng
phủ hồûc bng)
- Càn cỉï vo gi thiãút, ta tênh âäü
di âỉåìng cao h nhỉ thãú no ?
Theo hãû thỉïc (4)
222
111

cbh
+=
hay
22
22
222
8.6
68
8
1
6
11
+
=+=
h
⇒ h
2
=
2
22
22
22
10
8.6
68
8.6
=
+
⇒ h =
8,4

10
8.6
=
(cm)
IV. Cng cäú (3 phụt)
- Nhàõc lải 5 hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
6
V. Hæåïng dáùn : (2 phuït)
BTVN : 2, 5, 7 SGK; 3, 4 SBT
Hæåïng dáùn baìi táûp 2, 7 SGK
7
Ngy soản :
Tiãút : 3 LUÛN TÁÛP
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc trãn âãø gii bi táûp.
B. PHỈÅNG PHẠP : Gåüi måí
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : Bng phủ, ghi sàón âãư bi, hçnh v v hỉåïng dáùn vãư nh
bi 12 tr91 SBT
Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS : Än táûp cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc
vng.
Thỉåïc k, compa, ãke.
Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc :
II. Bi c : (7 phụt)
HS1: - Chỉỵa b i táûp 3 (a) tr 90 SBT.
Phạt biãøu cạc âënh lê váûn dủng

chỉïng minh trong bi lm.
y=
22
97
+
(â/l Pytago)
(Âãư bi âỉa lãn bng phủ)
y=
130
Xy = 7.9 (hãû thỉïc ah = bc)
⇒ x =
130
6363
=
y
HS2 : Chỉỵa bi táûp säú 4(a) tr 90 SBT
Phạt biãøu cạc âënh lê váûn dủng
trong chỉïng minh
3
2
= 2.x (hãû thỉïc h
2
= b
/
c
/
)
⇒ x =
2
9

= 4,5
(Âãư bi âỉa lãn bng phủ) y
2
= x(2+x) (hãû thỉïc b
2
= ab
/
)
y
2
= 4,5. (2+4,5)
y
2
= 29,25
⇒ y ≈ 5,41 hồûc y =
23
3 x
+
GV nháûn xẹt, cho âiãøm
III. Bi måïi
Hat âäüng ca giạo viãn v
hc sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
LUÛN TÁÛP (35 phụt)
Bi 1 : Bi táûp tràõc nghiãûm
Hy khoanh trn chỉỵ cại âỉïng trỉåïc
kãút qu âụng.
Cho hçnh v.
a. Âäü di ca âỉåìng cao AH bàòng :
A. 6,5; B. 6, C. 5 a. (B) 6

b. Âäü di ca cảnh AC bàòng :
8
A. 13; B
13
, C. 3
13
b. (C) 3
13
Baỡi sọỳ 7 tr 69 SGK Caùch 1 (hỗnh 8 SGK)
(óử baỡi õổa lón baớng)
GV veợ hỗnh vaỡ hổồùng dỏựn).
HS veợ tổỡng hỗnh õóứ hióứu roợ baỡi
toaùn.
GV hoới : Tam giaùc ABC laỡ tam giaùc gỗ ?
Taỷi sao ?
Tam giaùc ABC laỡ tam giaùc vuọng vỗ coù
trung tuyóỳn AO ổùng vồùi caỷnh BC
bũng nổợa caỷnh õoù.
- Cn cổù vaỡo õỏu ta coù :
Trong tam giaùc vuọng ABC coù AH BC
nón
x
2
= a.b AH
2
= BH.HC (hóỷ thổùc 2) hay x
2
= a.b
GV hổồùng dỏựn HS veợ hỗnh 9 SGK Caùch 2 (hỗnh 9SGK)
GV: Tổồng tổỷ nhổ trón tam giaùc DEF

laỡ tam giaùc vuọng vỗ coù trung tuyóỳn
DO ổùng vồùi caỷnh EF bũng nổợa
caỷnh õoù.
Vỏỷy taỷi sao coù x
2
= a.b Trong tam giaùc vuọng DEF coù DI laỡ
õổồỡng cao nón DE
2
= EF.EI (hóỷ thổùc
1) hay x
2
=a.b
Baỡi 8 (b,c) tr 70 SGK
GV yóu cỏửu HS hoaỷt õọỹng theo
nhoùm.
Nổớa lồùp laỡm baỡi 8(b)
Nổớa lồùp laỡm baỡi 8(c)
(Baỡi 8(a) õaợ õổa vaỡo baỡi tỏỷp trừc
nghióỷm).
Tam giaùc vuọng ABC coù AH laỡ trung
tuyóỳn thuọỹc caỷnh huyóửn (vỗ
HB=HC=x)
AH=BH=HC=
2
BC
Hay x = 2
GV kióứm tra hoaỷt õọỹng cuớa caùc
nhoùm
Tam giaùc vuọng AHB coù
AB=

22
BHAH
+
(õ/l Pytago)
Hay y=
22
22
+
=
22
Baỡi 8 (c)
Tam giaùc vuọng DEF coù :
DK EF DK
2
= EK.KF
Hay 12
2
= 16.x
9
⇒ x=
16
12
2
= 9
Tam giạc vng DKF cọ
Sau thåìi gian hoảt âäüng nhọm
khang 5 phụt, GV u cáưu âải diãûn
hai nhọm lãn trçnh by bi.
DF
2

= DK
2
+ KF
2
(â/l Pytago)
y
2
= 12
2
+ 9
2
⇒ y =
225
= 15
GV kiãøm tra thãm bi ca vi nhọm
khạc.
IV. Cng cäú : Nàõm chàõc cạc dảng bi táûp â luûn
V. Hỉåïng dáùn vãư nh (3 phụt)
- Thỉåìng xun än lải cạc hãû thỉïc lỉåüng trong tam gêac vng.
- Bi táûp vãư nh säú 8, 9, 10, 11, 12 tr 90, 91 SBT
Hỉåïng dáùn bi 12 tr 91 SBT
AE=BD=230km
AB=2200 km
R=OE=OD = 6370 km
Hi hai vãû sinh åí A v B cọ nhçn
tháúy nhau khäng ?
Cạch lm :
Tênh OH biãút HB =
2
AB

V OB = OD + BD
Nãúu OH > R thç hai vãû tinh cọ
nhçn tháúy nhau.
- Âc trỉåïc bi tè säú lỉåüng giạc ca gọc nhn. Än lải cạch viãút
cạc hãû thỉïc åí tè lãû (tè lãû thỉïc) giỉỵa cạc cảnh ca hai tam giạc
âäưng dảng.
Ngy soản :
Tiãút : 4 LUÛN TÁÛP
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc trãn âãø gii bi táûp.
B. PHỈÅNG PHẠP : Gåüi måí
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : Bng phủ, ghi sàón âãư bi, hçnh v v hỉåïng dáùn vãư nh
bi 12 tr91 SBT
Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS : Än táûp cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc
vng.
Thỉåïc k, compa, ãke.
Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc :
II. Bi c : (7 phụt)
Mäüt HS lãn bng viãút lải 5 hãû thỉïc
â hc vãư cảnh v âỉåìng cao trong
tam giạc vng
10
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v

hc sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
LUÛN TÁÛP (36 phụt)
Bi 9 tr 70 SGK
(Âãư bi âỉa lãn bng)
GV hỉåïng dáùn HS v hçnh
Chỉïng minh ràòng :
a. Tam giạc DIL l mäüt tam giạc cán.
GV: Âãø chỉïng minh tam giạc DIL l
tam giạc cán ta cáưn chỉïng minh âiãưu
gç
Cáưn chỉïng minh DI = DL
- Tải sao DI = DL ? - Xẹt tam giạc vng DAI v DCL cọ
0
90
ˆˆ
==
CA
DA=DC (cảnh hçnh vng)
31
ˆˆ
DD
=
cng phủ våïi
2
ˆ
D
⇒ ∆DAI = ∆ DCL (g c g)
⇒ DI = DL ⇒ ∆ DIL cán.
b. Chỉïng minh täøng.

22
11
DKDI
+
khäng âäøi khi I thay âäøi
trãn cảnh AB
22
11
DKDI
+
=
22
11
DKDL
+
Trong tam giạc vng DKL cọ DC l
âỉåìng cao ỉïng våïi cảnh huưn KL,
váûy
22
11
DKDL
+
=
2
1
DC
(khäng âäøi)
⇒
22
11

DKDI
+
=
2
1
DC
khäng âäøi khi I
thay âäøi trãn cảnh AB
Bi toạn cọ näüi dung thỉûc tãú.
Bi 15 tr 91 SBT
(Âãư bi v hçnh v âỉa lãn bng)
HS nãu cạch tênh.
Trong tam giạc vng ABE cọ
BE=CD=10m
AE=AD-ED = 8-4=4m
AB=
22
AEBE
+
(â/l Pytago)
=
22
410
+
≈ 10,77 (m)
Tçm âäü di AB ca làng chuưn
Bi táûp 19 trang 92 SBT.
GV âỉa näüi dung lãn bng hỉåïng
dáùn âãø HS tçm ra cạch chỉïng minh
Trong tam giạc vng ABC, AB =6cm,

AC=8, suy ra BC = 10 (âënh l Pytago)
Våïi âỉånìg phán giạc BC, ta cọ
CB
CM
AB
AM
=
hay
CB
AB
CM
AM
=
=>
CBAB
AB
CMAM
AM
+
=
+
Hay
16
6
8
=
AM
=> AM =
3
16

8.6
=
Xẹt tam giạc BMN. Do BM v BN láưn
11
lỉåüt l âỉåìng phán giạc trong v
âỉåìng pháưn giạc ngoi tải âènh B
ca tam giạc ABC nãn BM ⊥BN. Váûy
tam giạc BMN vng tải B.
Våïi âỉåìng cao BA ỉïng våïi cảnh
huưn MN ta cọ
BA
2
= AM.AN
Suy ra :
An = BA
2
: AM=6
2
: 3 = 12
Âạp säú : AM = 3cm; AN = 12cm.
IV. Cng cäú :
- Nàõm cạc dảng bi táûp â luûn .
V. Hỉåïng dáùn vãư nh (2 phụt)
- Än lải cạc hãû thỉïc â hc.
- Bi táûp vãư nh säú 14, 16, 17, 18, 20 SBT tr 91, 92.
Ngy soản :
Tiãút : 5§2 : TÈ SÄÚ LỈÅÜNG GIẠC CA GỌC NHN (tiãút 1)
A. MỦC TIÃU :
- HS nàõm vỉỵng cạc cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca
mäüt gọc nhn. HS hiãøu âỉåüc cạc tè säú ny chè phủ thüc vo âäü

låïn ca gọc nhn α m khäng phủ thüc vo tỉìng tam giạc vng cọ
mäüt gọc α.
- Tênh âỉåüc cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc 45
0
v gọc 60
0
thäng qua
vê dủ 1 v vê dủ 2.
- Biãút váûn dủng vo gii cạc bi táûp cọ liãn quan.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Bng phủ, ghi cáu hi, bi táûp, cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè
säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc nhn.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, pháún mu.
- HS : Än lải cạch viãút cạc hãû thỉïc tè lãû giỉỵa cạc cảnh ca hai tam
giạc âäưng dảng.
Thỉåïc k, compa, ãke, thỉåïc âo âäü.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc :
II. Bi c : (5 phụt)
GV nãu cáu hi kiãøm tra
Cho hai tam giạc vng ABC (
0
90
ˆ
=
A
)
v A
/

B
/
C
/
(
0/
90
ˆ
=
A
) cọ
/
ˆˆ
BB
=
- Chỉïng minh hai tam giạc âäưng
dảng
- Viãút cạc hãû thỉïc tè lãû giỉỵa cạc
cảnh ca chụng (mäùi vãú l tè säú
giỉỵa hai cảnh ca cng mäüt tam
giạc)
∆ABC v ∆A
/
B
/
C
/
cọ :
0/
90

ˆˆ
==
AA
/
ˆˆ
BB
=
(gt)
⇒ ∆ABC ~ ∆A
/
B
/
C
/
(g g)
12
⇒
//
//
CA
BA
AC
AB
=
//
//
BA
CA
AB
AC

=
//
//
CB
CA
BC
AC
=
//
//
CB
BA
BC
AB
=
GV nháûn xẹt, cho âiãøm.
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v
hc sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
Hoảt âäüng 1
I. KHẠI NIÃÛM TÈ SÄÚ LỈÅÜNG GIẠC CA MÄÜT GỌC NHN (12 phụt)
A. MÅÍ ÂÁƯU (18 phụt)
GV chè vo tam giạc ABC cọ
0
90
ˆ
=
A
.

Xẹt gọc nhn B, giåïi thiãûu : AB
âỉåüc gi l cảnh kãư ca gọc B. AC
âỉåüc gi l cảnh kãư ca gọc B. AC
âỉåüc gi l cảnh âäúi ca gọc B.
BC l cảnh huưn. (GV ghi chụ vo
hçnh)
GV hi : hai tam giạc vng âäưng
dảng våïi nhau khi no ?
Hai tam giạc vng âäưng dảng våïi
nhau khi v chè khi cọ mäüt càûp gọc
nhn bàòng nhau hồûc tè säú giỉỵa
cảnh âäúi v cảnh kãư hồûc tè säú
cảnh kãư hồûc cảnh âäúi, giỉỵa
cảnh âäúi v cảnh huưn... ca
mäüt càûp gọc nhn ca hai
tam giạc vng bàòng nhau (theo cạc
trỉåìng håüp âäưng dảng ca tam
giạc vng)
GV: Ngỉåüc lải, khi hai tam giạc vng
â âäưng dảng, cọ cạc gọc nhn
tỉång ỉïng bàòng nhau thç ỉïng våïi
mäüt càûp gọc nhn, tè säú giỉỵa
cảnh âäúi v cảnh kãư, tè säú giỉỵa
cảnh kãư v cảnh âäúi, giỉỵa cảnh
kãư v cảnh huưn ... l nhỉ nhau.
Váûy trong tam giạc vng, cạc tè säú
ny âàûc trỉng cho âäü låïn ca gọc
nhn âọ.
GV u cáưu HS lm (?1)
(Âãư bi âỉa lãn bng)

a. α = 45
0
⇒ ABC l tam giạc vng cán
Xẹt ∆ABC cọ
0
90
ˆ
=
A
;
α
=
B
ˆ
.
Chỉïng minh ràòng :
⇒ AB = AC
Váûy
1
=
AB
AC
a. α = 45
0
⇔
1
=
AB
AC
* Ngỉåüc lải nãúu

1
=
AB
AC
⇒AC=AB ⇒ ∆ABC vng cán
⇒ AC=AB ⇒ ∆ABC vng cán
13
⇒ α = 45
0
b. α = 60
0
⇔
3
=
AB
AC
b.
B
ˆ
= α = 60
0
⇒
C
ˆ
= 30
0
⇒ AB =
2
BC
(Âënh lê trong tam giạc

vng cọ gọc bàòng 30
0
)
⇒ BC = 2AB
Cho AB = a ⇒ BC = 2a
⇒ AC =
22
ABBC
−
(â/l Pytago)
=
22
)2( aa
−
= a
a
Váûy
3
2
==
a
a
AB
AC
Ngỉåüc lải nãúu :
3
=
AB
AC
⇒ AC =

3
AB =
3
a
⇒ BC =
22
ACAB
−
BC= 2a
Gi M l trung âiãøm ca BC
⇒ AM = Bm =
2
BC
= a = AB
⇒ ∆AMB âãưu ⇒ α = 60
0
GV chäút lải : Qua bi táûp trãn ta tháúy r âäü låïn ca gọc nhn α trong tam
giạc vng phủ thüc vo tè säú giỉỵa cảnh âäúi v cảnh kãư ca gọc
nhn âọ v ngỉåüc lải. Tỉång tỉû, âäü låïn ca gọc nhn α trong tam giạc
vng cn phủ thüc vo tè säú giỉỵa cảnh kãư v cảnh âäúi, cảnh âäúi v
cảnh huưn, cảnh kãư v cảnh huưn. Cạc tè säú ny chè thay âäøi khi âäü
låïn ca gọc nhn âang xẹt thay âäøi v ta gi chụng l tè säú lỉåüng giạc
ca gọc nhn âọ.
Hoảt âäüng 2
b. ÂËNH NGHÉA (15 phụt)
GV nọi : Cho gọc nhn α. V mäüt tam
giạc vng cọ mäüt gọc nhn α sau
âọ v v u cáưu HS cng v.
- Hy xạc âënh cảnh âäúi, cảnh kãư,
cảnh huưn ca gọc α trong tam

giạc vng âọ
Trong tam giạc vng ABC, våïi gọc α
cảnh âäúi l cảnh AC, cảnh kãư l
cảnh AB, cảnh huưn l cảnh BC.
HS phạt biãøu
(GV ghi chụ lãn hçnh v)
- Sau âọ GV giåïi thiãûu âënh nghéa cạc
tè säú lüng giạc ca gọc α nhỉ SGK,
GV u cáưu HS tênh sinα, cosα, tgα,
cotgα ỉïng våïi hçnh trãn






BC
AC
huưn cảnh
âäúi cảnh
sin
α






BC
AB

huưn cảnh
kãư cảnh
cos
α






AB
AC
kãư cảnh
âäúi cảnh
tg
α
14






AC
AB
õọỳi caỷnh
kóử caỷnh
cotg

GV yóu cỏửu HS nhừc laỷi (vaỡi lỏửn)

õởnh nghộa caùc tố sọỳ lổồỹng giaùc
cuớa goùc
- Cn cổù vaỡo caùc õởnh nghộa trón haợy
giaới thờch : taỷi sao tố sọỳ lổồỹng giaùc
cuớa goùc nhoỹn luọn dổồng ?
Taỷi sao sin <1, cos <1 ?
GV yóu cỏửu HS (?2)
Sin =
AC
AB
; cos =
BC
AC
tg =
AC
AB
; cotg =
AB
AC
Vióỳt caùc tố sọỳ lổồỹng giaùc cuớa .
Vờ duỷ 1 (h15) tr 73 SGK
Cho tam giaùc vuọngABC (
0
90

=
A
)
Coù
0

45

=
B
Haợy tờnh sin45
0
, cos45
0
, tg45
0
, cotg45
0
ABC laỡ tam giaùc vuọng cỏn coù AB
=AC=a
Haợy tờnh BC
BC=
22
222
aaaa
==+
Tổỡ õoù tờnh sin45
0
?
sin45
0
= sinB=
2
2
2
==

a
a
BC
AC
cos 45
0
?
cos45
0
= cosB=
2
2
=
BC
AB
tg 45
0
?
tg45
0
= tg B=
1
==
a
a
AB
AC
cotg 45
0
?

cotg45
0
= cotg B=
1
=
AC
AB
Vờ duỷ 2 (h16) tr 73 SGK
Theo kóỳt quaớ (?1)
= 60
0

3
=
AB
AC
AB=a; BC=2a; AC=a
3
Haợy tờnh sin 60
0
?
Sin 60
0
= sin B =
2
3
2
3
==
a

a
BC
AC
15
cos 60
0
?
cos60
0
= cosB=
2
1
=
BC
AB
tg 60
0
?
tg60
0
= tg B=
3
=
AB
AC
cotg 60
0
?
cotg60
0

= cotg B=
3
3
3
==
a
a
AC
AB
IV. Cng cäú : (5 phụt)
Cho hçnh v : HS tr låìi
Sin N =
NP
NM
N
NP
MP
=
cos;
MP
MN
gN
NP
MP
tgN
==
cot;
Viãút cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc
N.
Nãu âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc

ca gọc α
GV cọ thãø nọi vui cạch dãù ghi nhåï :
"Sin âi hc
Cos khäng hỉ
Tang âon kãút
Cotang kãút âon"
huưn
âäúi
sin
=
α
;
huưn
kãư
cos
=
α
;
kãư
âäúi
tg
=
α
;
âäúi
kãư
cotg
=
α
;

V. Hỉåïng dáùn vãư nh ( 2 phụt)
- Ghi nhåï cạ cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt
gọc nhn.
- Biãút cạch tênh v ghi nhåï cạc tè säú lỉåüng giạc cu gọc 45
0
, 60
0
.
- Bi táûp vãư nh säú : 10, 11, tr 76 SGK. Säú 21, 22, 23, 24 tr 92 SBT.
Ngy soản :
Tiãút : 6§2 : TÈ SÄÚ LỈÅÜNG GIẠC CA GỌC NHN (tiãút 2)
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú cạc cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt
gọc nhn.
- Tênh âỉåüc cạc tè säú lỉåüng giạc ca ba gọc âàûc biãût 30
0
, 45
0
v
60
0
.
- Nàõm vỉỵng cạc hãû thỉïc liãn hãû giỉỵa cạc tè säú lỉåüng giạc ca
hai gọc phủ nhau.
- Biãút dỉûng cạc gọc khi cho mäüt gọc trong cạc tè säú lỉåüng giạc
ca nọ.
- Biãút váûn dủng vo gii cạc bi táûp cọ liãn quan.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Bng phủ, ghi cáu hi, bi táûp, hçnh phán têch ca vê dủ 3, vê

dủ 4, bng tè so lỉåüng giạc ca cạc gọc âàûc biãût.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, tåì giáúy cåí A
4
.
- HS : + Än táûp cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt
gọc nhn, cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc 15
0
, 60
0
.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, tåì giáúy cåí A
4
.
16
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc.
II. Bi c : (10 phụt)
GV nãu u cáưu kiãøm tra
- HS1: Cho tam giạc vng Âiãưn pháưn ghi chụ vãư cảnh vo tam
giạc vng.
Xạc âënh vë trê cạc cảnh kãư, cảnh
âäúi, cảnh huưn âäúi våïi gọc α
huưn cảnh
âäúi cảnh
sin
=
α
huưn cảnh
kãư cảnh
cos

=
α
kãư cảnh
âäúi cảnh
tg
=
α
âäúi cảnh
kãư cảnh
cotg
=
α
HS2: Chỉỵa bi táûp 11 tr 76 SGK
Cho tam giạc ABC vng tải C, trong
âọ AC = 0,8m, BC=1,2m. Tênh cạc tè
säú lỉåüng giạc ca gọc B, ca gọc A
(sỉía cáu hi SGK)
AB=
22
BCAC
+
(â/l Pytago)
=
22
2,109
+
= 1,5 (m)
* Sin B =
5,1
2,1

=0,6
Cos B =
5,1
2,1
=0,8
tg B =
2,1
9,0
=0,75
Cotg B =
3
4
9,0
2,1
=
≈ 1,33
* Sin A =
5,1
2,1
=0,8
Cos A =
5,1
9,0
=0,6
Tg A =
3
4
9,0
2,1
=

≈ 1,33
Cotg A =
2,1
,0
= 0,75
GV nháûn xẹt, cho âiãøm
(lỉu kãút qu âãø sỉí dủng sau)
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v
hc sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
Hoảt âäüng 1
B. ÂËNH NGHÉA (tiãúp theo) (12 phụt)
GV u cáưu HS måí SGK tr 73 v âàût
váún âãư
Qua vê dủ 1 v 2 ta tháúy, cho gọc
nhn α, ta tênh âỉåüc cạc tè säú
17
lỉåüng giạc ca nọ. Ngỉåüc lải, cho
mäüt trong cạc tè säú lỉåüng giạc ca
gọc nhn α, ta cọ thãø dỉûng âỉåüc
cạc gọc âọ.
Vê dủ 3 : Dỉûng gọc nhn α, biãút tg
α =
3
2
GV âỉa hçnh 17 tr 73 SGK lãn bng
phủ nọ: gi sỉí ta â dỉûng âỉåüc
gọc α sao cho tg α=
3

2
. Váûy ta phi
tiãún hnh cạch dỉûng nhỉ thãú
no ?
- Dỉûng gọc vng xOy, xạc âënh
âoản thàóng lm âån vë:
- Trãn tia Ox láúy OA = 2
- Trãn tia Oy láúy OB = 3
Gọc OBA l gọc α cáưn dỉûng.
Tải sao våïi cạch dỉûng trãn tg α
bàòng
3
2
Vê dủ 4: Dỉûng gọc nhn β biãút.
Chỉïng minh :
tgα = tg
OBA
=
3
2
=
OB
OA
Sin β = 0,5
GV u cáưu HS lm (?3)
Nãu cạch dỉûng gọc nhn β theo
hçnh 18 v chỉïng minh cạch dỉûng
âọ l âụng
- Dỉûng gọc vng xOy, xạc âënh
âoản thàóng lm âån vë

- Trãn tia Oy láúy OM = 1
- V cung trn (M; 2) cung ny càõt tia Ox
tải N.
- Näúi MN. Gọc ONM l gọc β cáưn
dỉûng
Chỉïng minh.
Sinβ= sin ONM =
5,0
2
1
==
NM
OM
GV u cáưu HS âc chụ tr 74 SGK
Nãúu sin α = sin β (hồûc cosα = cosβ)
Hồûc tgα = tgβ hồûc cotg α = cotgβ
thç α = β
Hoảt âäüng 2
2. TÈ SÄÚ LỈÅÜNG GIẠC CA HAI GỌC PHỦ NHAU (13 phụt)
GV u cáưu HS lm (? 4)
Sinα =
BC
AC
sinβ =
BC
AB
Cosα =
BC
AB
sosβ =

BC
AC
Tgα =
AB
AC
tgβ =
AC
AB
Cotgα =
AC
AB
ctgβ =
AB
AC
- Cho biãút cạc tè säú lỉåüng giạc no
bàòng nhau ?
Sinα = cosβ
cosα = sin β
18
tgα = cotg β
cotgα = tg β
GV chè cho HS kãút qu bi 11 SGK âãø
minh ha cho nháûn xẹt trãn
- Váûy khi hai gọc phủ nhau, cạc tè
säú lỉåüng giạc ca chụng cọ mäúi
liãn hãû gç ?
- GV nháún mảnh lải âënh lê SGK
- GV : gọc 45
0
phủ våïi no ? Gọc 45

0
phủ våïi gọc 45
0
Váûy ta cọ :
Sin 45
0
= cos 45
0
=
2
2
Tg 45
0
= cotg 45
0
= 1
(Theo vê dủ 1 tr 73)
- GV: Gọc 30
0
phủ våïi gọc no ? Gọc 30
0
phủ våïi gọc no 60
0
?
Tỉì kãút qu vê dủ 2, biãút tè säú
lỉåüng giạc cu gọc 60
0
, hy suy ra tè
säú lỉåüng giạc ca gọc 30
0

Sin 30
0
= cos60
0
=
2
1
cos 30
0
= sin 60
0
=
2
3
tg 30
0
= cotg 60
0
=
3
3
Cạc bi táûp trãn chênh l näüi dung.
Vê dủ 5 v 6 SGK
Cotg 30
0
= tg 60
0
=
3
Tỉì âọ ta cọ bng tè säú lỉåüng giạc

ca cạc gọc âàûc biãût 30
0
, 45
0
, 60
0
.
GV u cáưu HS âc lải bng tè säú
lỉåüng giạc ca cạc gọc âàûc biãût
v cáưn ghi nhåï âãø dãù sỉí dủng.
Vê dủ 7 : Cho hçnh 20 SGK
Hy tênh cảnh y ?
GV gåüi : cos30
0
bàòng tè säú no v
cọ giạ trë bao nhiãu ?
GV nãu chụ tr 75 SGK
Cos 30
0
=
2
3
17
=
y
Vê dủ : sin
A
ˆ
viãút l sin A
⇒

7,14
2
317
≈
IV. Cng cäú : (5 phụt)
- Phạt biãøu âënh lê vãư tè säú lỉåüng
giạc ca hai gọc phủ nhau
HS phạt biãøu âënh lê.
- Bi táûp tràõc nghiãûm  (âụng) hay S
(sai)
a. sinα =
huưn cảnh
âäúi cảnh
a. Â
19
b. tgα =
âäúi cảnh
kãư cảnh
b. S
c. sin40
0
= cos60
0
c. S
d. tg 45
0
= cotg45
0
= 1 d. Â
e. cos30

0
= sin 60
0
=
3
e. S
f. sin30
0
= cos 60
0
=
2
1
g. Â
g. sin30
0
= cos 45
0
=
2
1
g. Â
V. Hỉåïng dáùn vãư nh ( 2 phụt)
- Nàõm vỉỵng cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt
gọc nhn, hãû thỉïc liãn hãû giỉỵa cạc tè säú lỉåüng giạc ca hai gọc
phủ nhau, ghi nhåï tè säú lỉåüng giạc ca cạc gọc âàûc biãût 30
0
, 45
0
, 60

0
Bi táûp vãư nh säú 12,13, 14 tr 76, 77 SGK.
Säú 25, 26, 27 tr 93 SBT.
- Hỉåïng dáùn âc "Cọ thãø em chỉa biãút".
Báút ngåì vãư cåí giáúy A
4
(21 cm x 29,7 cm)
Tè säú giỉỵa chiãưu di v chiãưu räüng.
24142,1
21
7,29
≈≈=
b
a
Âãø chỉïng minh BI ⊥AC ta cáưn chỉïng minh ∆ABC ~ ∆ CBI.
Âãø chỉïng minh BM = BA hy tênh BM v BA theo BC.
Ngy soản :
Tiãút : 7 LUÛN TÁÛP
A. MỦC TIÃU :
- Rn cho HS ké nàng dỉûng gọc khi biãút mäüt trong cạc tè säú lỉåüng
giạc ca nọ.
- Sỉí dủng âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc nhn âãø
chỉïng minh mäüt säú cäng thỉïc lỉåüng giạc âån gin.
- Váûn dủng cạc kiãún thỉïc â hc âãø gii cạc bi táûp cọ liãn quan.
- Hc sinh cọ thại âäü hc täút.
B. PHỈÅNG PHẠP : Âm thoải gåüi måí
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Bng phủ, ghi cáu hi, bi táûp
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, pháún mu, mạy tênh
b tụi.

- HS: + Än táûp cäng thỉïc âënh nghéa cạc tri säú lỉåüng giạc ca mäüt
gọc nhn, cạc hãû thỉïc lỉåüng trong tam giạc vng â hc, tè säú
lỉåüng giạc ca hai gọc phủ nhau.
+ Thỉåïc k, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, mạy tênh b tụi.
+ Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc.
II. Bi c (8 phụt)
GV nãu cáu hi kiãøm tra.
HS1 : Phạt biãøu âënh lê vãư tè sọo
lỉåüng giạc hai gọc phủ nhau.
Phạt biãøu âënh lê tr 74 SGK
20
- Chổợa baỡi tỏỷp 12 tr 76 SGK - Chổợa baỡi tỏỷp 12 SGK
Sin 60
0
= cos30
0
Cos75
0
=sin15
0
Sin52
0
30
/
= cos37
0
30
/

Cotg 82
0
= tg8
0
tg 80
0
= cotg10
0
HS2: Chổợa baỡi tỏỷp 13 (c, d) tr 77 SGK
Dổỷng goùc nhoỹn bióỳt.
c. tg =
4
3
tg =
4
3
=
OA
OB
d. cotg =
2
3
d.
HS vaỡ giaùo vión nhỏỷn xeùt cho õióứm
cotg =
2
3
=
ON

OM
III. Baỡi mồùi :
Hoỹat õọỹng cuớa giaùo vión vaỡ
hoỹc sinh
Nọỹi dung kióỳn thổùc
LUYN TP ( 35 phuùt)
Baỡi tỏỷp 13 (a, b) tr 77 SGK
Dổỷng goùc nhoỹn bióỳt.
a. sin =
3
2
GV yóu cỏửu 1 HS nóu caùch dổỷng vaỡ
lón baớng dổỷng hỗnh.
HS caớ lồùp dổỷng hỗnh vaỡo vồớ
- Chổùng minh sin =
3
2
b. cos = 0,6 =
5
3
- Chổùng minh cos = 0,6
Baỡi 14 tr 77 SGK
GV : Cho tam giaùc vuọng ABC (
),90

0
=
A
goùc B bũng . Cn cổù vaỡo hỗnh veợ
õoù, chổùng minh caùc cọng thổùc cuớa

baỡi 14 SGK
GV yóu cỏửu HS hoaỷt õọỹng theo
nhoùm.
Nổớa lồùp chổùng minh cọng thổùc
Tg =


cos
sin
vaỡ cotg


ins
cos
* tg =
AB
AC
21
α
α
cos
sin
=
AB
AC
BC
AB
BC
AC
=

⇒tg α =
α
α
cos
sin
*
α
α
sin
cos
=
α
gcot
==
AC
AB
BC
AC
BC
AB
Nỉía låïp chỉïng minh cäng thỉïc:
Tgα. cotg
α
= 1
*
αα
gtg cot.
=
.
AB

AC
AC
AB
= 1
Sin
2
α
+ cos
2
α
= 1 *Sin
2
α
+ cos
2
α
=
+






2
BC
AC
2







BC
AB
Gv kiãøm tra hat âäüng ca cạc
nhọm
=
2
22
BC
ABAC
+
=
2
2
BC
BC
= 1
Sau khong 5 phụt,GV u cáưu âải
diãûn hai nhọm lãn trçnh by.
GV kiãøm tra thãm bi lm ca vi
nhọm
Bi 15 Tr 77 SGK
( âãư bi âỉa lãn bng phủ hồûc
bng)
GV: Goc B v gọc C l hai gọc phhủ
nhau
Gọc B v gọc C l hai gọc phủ nhau

Biãút cos B = 0,8 ta suy ra âỉåüc t
säú lỉåüngg giạc no ca gọc C.
Váûy sinC = cosB = 0,8
- Dỉûa vo cäng thỉïc no tênh âỉåüc
cos C
- ta cọ sin
2
C + cos
2
C = 1
⇒ cos
2
C = 1 - sin
2
C
Cos
2
C = 1- 0,8
2
Cos
2
C = 0,36
⇒ cos C = 0,6
- Tênh tgC, cotgC?
- Cọ tgC =
C
C
cos
sin
TgC =

3
4
8,0
6,0
=

- Cọ cotgC =
4
3
sin
cos
=
C
C
Bi 17 Tr 77 SGK
( Âãư bi v hçnh v âỉa lãn bng
phủ)
8
x ?
GV: x l cảnh âäúi diãûn ca gọc 60
0
,
cảnh huưn cọ âäü di l 8. Váûy ta
Ta xẹt sin 60
0
22
xeùt tờ sọỳ lổồỹng giỏỳc naỡo cuớa goùc
60
0
Sin 60

0
=
2
3
8
=
x
x=
34
2
38
=
Baỡi 17 Tr 77 SGK
(Hỗnh veợ sụn trón baớng phuỷ)
GV: Hoới tam giaùc ABC coù laỡ tam giaùc
vuọng khọng
- HS Tam giaùc ABC khọng laỡ tam giaùc
vuọng vỗ nóu tam giaùc ABC vuọng taỷi
A, coù
B

= 45
0
thỗ tam giaùc ABC seợ laỡ
tam giaùc vuọng cỏn. Khi ỏỳy õổồỡng cao
Ah phaới laỡ trung tuyóỳn, trong khi õoù
trón baớng ta coù BH HC
Nóu caùch tờnh x
- Tam giaùc AHB coù
H

= 90
0,
,
45
=
B
0

AHB vuọng cỏn
AH = BH = 20
Xeùt tam giaùc vuọng AHC coù
AC
2
+ AH
2
+ HC
2
( /l Pi- ta-go)
x
2
= 20
2
+ 21
2
x=
29841
=
Baỡi 32 tr 93, 94 SBT
( óử baỡi õổa lón baớng phuỷ vaỡ baớng)

a)
ABC
S
=
2
.BDAD
GV veợ lón baớng
=
15
2
6.5
=
b. GV: óứ tờnh AC trổồùc tión ta cỏửn
tờnh DC
b) - óứ tờnh Dc khi õaợ bióỳt BD = 6, ta
nón duỡng thọng tin tgC=
4
3
vỗ
óứ tờnh õổồỹc Dc trong caùc thọng tin:
TgC =
4
3
=
DC
BD
SnC =
5
3
; cosC=

5
4
; tgC =
4
3
DC
8
3
4.6
3
4.
==
DC
Ta nón sổớ duỷng thọng tin naỡo Vỏỷy AC= = AD + DC = 5+8 = 13
- Coỡn coù thóứ duỡng thọng tin naỡo> - Coù thóứ duỡng thọng tin
sin C =
5
3
vỗ
sin C =
5
3
=
BC
Bd
=
3
5.BD

BC = 10

Sau õoù duỡng õởnh lyù Pi-ta-go tờnh
õổồỹc DC
- GV thọng baùo: Nóỳu duỡng thọng tin
cos C =
5
4
, ta cỏửn duỡng cọng thổùc
sin
2

+ cos
2

=1 õóứ tờnh sinC rọửi
tổỡ õoù tờnh tióỳp.
23
Váûy trong ba thäng tin dng thäng tin
tgC =
4
3
cho kãút qu nhanh nháút
IV. Cng cäú : Nàõm chàõc cạc dảng bi táûp â luûn.
V. Hỉåïng dáùn vãư nh ( 2 phụt)
- Än lải cạc cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc
nhon, quan hãû giỉỵa cạc tè säú lỉåüng giạc ca 2 gọc phủ nhau.
- BT vãư nh säú 28,29,30,31,,36 tr 39,94 SBT.
- Tiãút sau mang bng säú våïi 4 chỉỵ säú tháûp phán v mạy tênh b
tụi âãø hc bng lỉåüng giạc v tçm tè säú lỉåüng giạc v gọc bàòng
may tênh b tụi CASIO
Ngy soản :

Tiãút : 8 §3 : BNG LỈÅÜNG GIẠC
A. MỦC TIÃU :
- HS hiãøu âỉåüc cáúu tảo ca bng lỉåüng giạc dỉûa trãn quan
hãû giỉỵa cạc tê säú lỉåüng giạc ca 2 gọc phủ nhau.
- Tháúy âỉåüc tênh âäưng biãún ca sin v tg, tênh nghëch biãún ca
cäsin v cätang ( khi gọc
α
tang tỉì 0
0
âãún 90
0
( 0
0
<
α
< 90
0
) thç sin v
tang tàng cn cäsin v cätag gim)
- Cọ ké nàng tra bng hồûc dng mạy tênh b tụi âãø tçm cạc tê
säú lỉåüng giạc khi cho biãút säú âo gọc
- HS cọ thại âäü hc nghiãm tục.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : Bng säú våïi 4 chỉỵ säú tháûp phán (V. M. Brâixo)
- Bng phủ cọ ghi mäüt säú vê dủ vãư cạch tra bng.
- Mạy tênh b tụi.
- HS : Än lải cạc cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc
nhon, quan hãû giỉỵa cạc tè säú lỉåüng giạc ca 2 gọc phủ nhau
- Bng säú våïi 4 chỉỵ säú tháûp phán.

- Mạy tênh b tụi fx 220 ( hồûc fx- 500A)
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc.
II. Bi c : (8 phụt)
GV u cáưu kiãøm tra
1) Phạt biãøu âënh l tè säú lỉåüng
giạc ca 2 gọc phủ nhau
2) V tam giạc vng ABC cọ : 2) V tam giạc vng ABC cọ :
βα
===
CBA ,
ˆ
90
ˆ
0
βα
===
CBA ,
ˆ
90
ˆ
0
Nãu cạc hãû thỉïc giỉỵa cạc tê säú
lỉåüng giạc ca
α
v
β
sin
βα
cos

==
AB
AC
24
cos
βα
sin
==
BC
AB
+ HS c låïp cng nhau lm cáu 2 v
nháûn xẹt bi lm ca bản tren
bng
tg
βα
g
AB
AC
cot
==
cotg
βα
tg
AC
AB
==
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v
hc sinh
Näüi dung kiãún thỉïc

Hoảt âäüng 1
I. CÁÚU TẢO CA BNG LỈÅÜNG GIẠC (5 PHỤT)
GV: giåïi thiãûu
Bng lỉåüng giạc bao gäưm bng VIII,
IX, X (tỉì trang 52 âãún trang 58) ca
cún'' Bng säú våïi 4 chỉỵ säú tháûp
phán''. Âãø láûp bng ngỉåìi ta sỉí
dủng tênh cháút tè säú lỉåüng giạc
ca hai gọc phủ nhau.
GV: Tải sao bng sin v cosin, tang v
cotang âỉåüc ghẹp cng mäüt bng
Vç våïi gọc nhn ∝ v β phủ nhau
thç
sinα = cosβ
cosα = sinβ
tgα = cotgβ
cotgα = tgβ
a. Bng sin v cosin (bng VIII)
GV: cho hc sinh âc SGK(tr. 78) v
quan sạt bng 8(tr.52 âãún trang 54
cún bng säú)
b. Bng tang v cotang (bng IX v X).
GV: cho hc sinh tiãúp tủc âc SGK
trang 78 v quan sạt trong cún bng
säú.
GV: Quan sạt bng säú trãn em cọ
nháûn xẹt gç khi gọc α tàng tỉì 0
o
âãún 90
o

.
c. Nháûn xẹt
khi gọc α tàng tỉì 0
o
âãún 90
o
thç
- sinα, tgα tàng
- cosα, cotgα gim
GV: Nháûn xẹt trãn cå såí sỉí dủng
pháưn chênh hiãûu ca bng IIIX v
bng IX
Hoảt âäüng 2 :
2. CẠCH TÇM TÈ SÄÚ LỈÅÜNG GIẠC CA GỌC NHN CHO TRỈÅÏC (28 phụt)
a. Tçm tè säú lỉåüng giạc ca mäüt
gọc nhn cho trỉåïc bàòng bng säú.
GV cho hc sinh âc SGK(tr. 78 pháưn
a)
GV: Âãø tra bng VIII v bng IX ta
cáưn thỉûc hiãûn máúy bỉåïc ?
L cạc bỉåïc no
Vê dủ 1: Tçm sin 46
0
12
'

25