Quản lý, phát triển đội ngũ giáo viên trường Trung cấp nghề số 1 - BQP theo yêu cầu chuẩn hoá

ĐẠI HỌC THÁI NGUN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

HỒNG ĐÌNH HƠN

QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƢỜNG TRUNG CẤP NGHỀ S 1 - B QUC PHềNG
THEO yêu cầu CHUN HO

Chuyờn ngành: Quản lý Giáo dục
Mã số: 60.14.45

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TSKH. NGUYỄN VĂN HỘ

THÁI NGUYÊN - 2011
Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

1




Lời cảm ơn
Để hoàn thành Luận văn này, tác giả xin chân thành cảm ơn trường Đại
học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên và các thầy giáo, cô giáo đã tận tình
giảng dạy, hướng dẫn các học viên lớp Cao học - Thạc sĩ Quản lý Giáo dục
K17 trong đó có tác giả.
Tác giả xin chân thành cảm ơn lãnh đạo trường Trung cấp nghề số 1 - Bộ
Quốc phòng (nay là trường Cao đẳng nghề số 1 - Bộ Quốc phòng,) các cán

bộ, giáo viên nhà trường và các bạn đồng nghiệp đã tận tình hợp tác giúp đỡ.
Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến GS.TSKH Nguyễn
Văn Hộ, người thầy đã tận tình hướng dẫn, bổ sung những kiến thức khoa học
và phương pháp luận nghiên cứu trong suốt thời gian qua để tác giả hoàn
thành luận văn này.
Dù bản thân đã hết sức cố gắng, song luận văn không tránh khỏi những
hạn chế và thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý kiến của
các thầy, cơ và các bạn đồng nghiệp.
Tác giả xin chân thành cảm ơn.
Thái Ngun, ngày 5 tháng 8 năm 2011
Tác giả

Hồng Đình Hơn

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

i




DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

BQP

: Bộ Quốc phịng

CNH - HĐH

: Cơng nghiệp hố - hiện đại hố

CNTT

: Cơng nghệ thơng tin

CSVC

: Cơ sở vật chất

ĐNGV

: Đội ngũ giáo viên

ĐNGVDN

: Đội ngũ giáo viên dạy nghề

GDNN

: Giáo dục nghề nghiệp

GV

: Giáo viên

GVDN

: Giáo viên dạy nghề

HS

: Học sinh

NCKH

: Nghiên cứu khoa học

NVSP

: Nghiệp vụ sư phạm

TCN

: Trung cấp nghề

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

ii




MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................................................................................ 1

1. Lý do lựa chọn đề tài ............................................................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu........................................................................................................ 2
4. Giả thuyết khoa học. ................................................................................................................................................ 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................................................................. 2

6. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................................................................... 2
7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................................................................ 2
8. Cầu trúc luận văn gồm ........................................................................................................................................... 3
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN ....................... 4

1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu phát triển đội ngũ giáo viên ......................... 4
1.2. Một số khái niệm cơ bản ................................................................................................................................ 7
1.2.1. Giáo viên .............................................................................................................................................................. 7
1.2.2. Đội ngũ giáo viên ....................................................................................................................................... 7
1.2.3. Giáo viên dạy nghề và đội ngũ giáo viên dạy nghề ........................................... 8
1.2.4. Phát triển đội ngũ giáo viên dạy nghề ................................................................................ 8
1.3. Cơ sở phương pháp luận và định hướng lý luận đối với sự phát triển
đội ngũ giáo viên dạy nghề...................................................................................................................................... 9
1.3.1. Những yêu cầu về phẩm chất ................................................................................................... 13
1.3.2. Những yêu cầu về năng lực ........................................................................................................ 13
1.3.3. Về yêu cầu đặt ra đối với GVDN nhằm đáp ứng nhiệm vụ đổi mới .... 15
1.3.4. Phát triển đội ngũ GVDN trong bối cảnh đổi mới giáo dục................. 16
1.3.4. Qui trình tiếp cận nội dung phát triển đội ngũ giáo viên tại các cơ
sở đào tạo nghề ........................................................................................................................................................... 29
1.3.5. Những yếu tố tác động đến phát triển đội ngũ giáo viên trong các
cơ sở đào tạo nghề .................................................................................................................................................. 31
Tiểu kết chương 1. ................................................................................................................................................ 33

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

iii

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
DẠY NGHỀ TRƢỜNG TRUNG CẤP NGHỀ SỐ 1 - BỘ QUỐC PHÒNG ........................ 35

2.1. Khái quát về trường Trung cấp nghề số 1 - Bộ Quốc phòng ........................... 35
2.1.1. Lịch sử ra đời .............................................................................................................................................. 35
2.1.2. Tổ chức bộ máy của trường hiện nay ............................................................................. 36
2.1.3. Lĩnh vực đào tạo...................................................................................................................................... 36
2.1.4. Nhiệm vụ của trường. ....................................................................................................................... 38
2.2. Thực trạng đội ngũ giáo viên trường ........................................................................................... 40
2.2.1. Thực trạng về số lượng giáo viên ........................................................................................ 40
2.2.2. Thực trạng về trình độ đội ngũ giáo viên ................................................................... 42
2.2.3. Thực trạng về tuổi đời, thâm niên cơng tác và giới tính ........................... 46
2.2.4. Thực trạng về năng lực và phẩm chất đội ngũ giáo viên ......................... 48
2.2.5. Đánh giá chung về đội ngũ giáo viên ............................................................................. 51
2.3. Thực trạng công tác quản lý phát triển đội ngũ giáo viên trường Trung
cấp nghề số 1- Bộ Quốc phịng ..................................................................................................................... 54
2.3.1. Cơng tác quy hoạch, kế hoạch giai đoạn 2006 - 2010................................. 54
2.3.2. Công tác tuyển dụng và sử dụng giáo viên. ............................................................ 55
2.3.3. Xây dựng môi trường và điều kiện làm việc, học tập .................................. 56
2.3.4. Công tác kiểm tra, đánh giá ....................................................................................................... 56
2.3.5. Đánh giá chung về thực trạng công tác quản lý phát triển đội ngũ
giáo viên trường trung cấp nghề số 1 - Bộ Quốc phòng. ........................................... 57
Tiểu kết chương 2. ................................................................................................................................................ 59
CHƢƠNG 3: ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
CỦA TRƢỜNG TRUNG CẤP NGHỀ SỐ 1 - BỘ QUỐC PHÒNG............................................ 60

3.1. Những nguyên tắc và định hướng đề xuất giải pháp phát triển ĐNGV .. 60
3.1.1. Sự phát triển ĐNGV phải đồng bộ trên các mặt số lượng, chất
lượng và cơ cấu .......................................................................................................................................................... 60
3.1.2. Sự phát triển ĐNGV phải dựa trên nền tảng của việc tuyển dụng

đúng đắn và sử dụng hợp lý......................................................................................................................... 60

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

iv




3.1.3. Phát triển ĐNGV phải dựa trên nền tảng môi trường KT-XH và
văn hố của khu vực mơi trường sống ............................................................................................ 61
3.1.4. Sự phát triển ĐNGV phải phù hợp và thích ứng với sự phát triển
chung của ngành ....................................................................................................................................................... 61
3.1.5. Sự phát triển ĐNGV phải phải huy tối đa nội lực, tranh thủ ngoại
lực và kết hợp hài hoà giữa nội lực với ngoại lực.............................................................. 61
3.2. Giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên dạy nghề trường Trung cấp nghề
số 1 - Bộ Quốc phòng ................................................................................................................................................ 62
3.2.1. Giải pháp 1: Nâng cao phẩm chất và năng lực ĐNGV .............................. 62
3.2.2. Giải pháp 2: Phát triển số lượng đội ngũ giáo viên ........................................ 75
3.2.3. Giải pháp 3: Điều chỉnh cơ cấu đội ngũ GV. ........................................................ 77
3.2.4. Giải pháp 4: Tạo động lực cho đội ngũ GV ............................................................ 79
3.2.5. Mối quan hệ của các giải pháp ............................................................................................... 83
3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi........................................................................... 84
Tiểu kết chương 3. ................................................................................................................................................ 87
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................................................................................. 89

1. Kết luận ............................................................................................................................................................................... 89
2. Khuyến nghị................................................................................................................................................................... 90
2.1. Đối với Bộ Lao động - TBXH ..................................................................................................... 90
2.2. Đối với Bộ Quốc phòng ....................................................................................................................... 91

2.3. Đối với trường................................................................................................................................................. 91
2.4. Đối với đội ngũ GVDN của nhà trường............................................................................ 92
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHẦN PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

v




DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Danh mục bảng
Sơ đồ 1.1. Sơ đồ quản lý nguồn nhân lực của Leonard Nadle ....................... 17
Sơ đồ 1.2. Mô hoạt động của giáo viên dạy nghề .......................................... 21
Sơ đồ 1.3. Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ giáo viên trong các cơ
sở đào tạo nghề ......................................................................... 25
Sơ đồ 1.4. Các bước tiếp cận nội dung phát triển đội ngũ giáo viên ............. 31
Sơ đồ 2.1. Sơ đồ tổ chức nhà trường .............................................................. 36
Sơ đồ 3.1. Những nội dung cơ bản về đào tạo, bồi dưỡng ĐNGV ................ 64
Sơ đồ 3.2. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng ĐNGV .......................................... 74
Danh mục biểu
Biểu đồ 3.1. Mức độ cần thiết của các giải pháp ........................................... 86
Biểu đồ 3.2. Tính khả thi của giải pháp ......................................................... 86

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

vi

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1. Số học viên tốt nghiệp trong thời gian gần đây .............................. 40
Bảng 2.2. Số lượng giáo viên nhà trường từ 2007 - 2011............................... 41
Bảng 2.3. Hiện trạng phân bố lực lượng giáo viên ........................................ 41
Bảng 2.4. Trình độ chun mơn của cán bộ giáo viên ................................... 42
Bảng 2.5. Trình độ giáo viên theo các khoa và tổ bộ mơn ............................ 43
Bảng 2.6. Trình độ ngoại ngữ, tin học của giáo viên ..................................... 45
Bảng 2.7. Độ tuổi giáo viên (năm học 2009 - 2010)....................................... 46
Bảng 2.8. Thâm niên công tác của đội ngũ giáo viên .................................... 47
Bảng 2.9. Cơ cấu giới trong đội ngũ giáo viên .............................................. 47
Bảng 2.10. Trình độ nghiệp vụ sư phạm của giáo viên ................................. 48
Bảng 2.11. Thống kê số liệu về công tác bồi dưỡng một số mặt của
trường TCN số 1 - VQP ........................................................... 51
Bảng 3.1. Tổng hợp kết quả về mức độ cần thiết của các giải pháp .............. 84
Bảng 3.2. Tổng hợp kết quả về tính khả thi của các giải pháp ...................... 85

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

vii




MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài

Đội ngũ giáo viên (ĐNGV) có vị trí vơ cùng quan trọng trong quá trình
phát triển giáo dục và đào tạo. Nghị quyết TW2 khoá VIII khẳng định: "Giáo
viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và được xã hội tôn vinh. Khâu
then chốt để thực hiện chất lượng giáo dục là đặc biệt chăm lo đào tạo, bồi
dưỡng và chuẩn hoá đội ngũ giáo viên".
Ở nước ta, trong cơ cấu lao động đất nước có tới 70% nhân lực chưa qua
đào tạo nghề. Vì vậy, việc chuẩn hố, phát triển ĐNGV dạy nghề là vơ cùng
quan trọng, góp phần to lớn tạo ra nguồn nhân lực có chất lượng tham gia vào
sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước.
Trường Trung cấp nghề số 1- BQP có vai trị quan trọng trong đào tạo
nguồn nhân lực của tỉnh khu vực Đông Bắc và đặc biệt tạo công ăn việc làm
cho Bộ đội xuất ngũ sau khi hoàn thành nghĩa vụ trở về địa phương, góp phần
ổn định kinh tế gia đình và xây dựng đất nước. Trong những năm qua nhà
trường trường đã đạt được những thành tựu nhất định trong việc thực hiện sứ
mạng và nhiệm vụ được giao.
Cùng với sự phát triển của nhà trường, theo tháng năm đội ngũ giáo viên
của nhà trường ngày càng phát triển. Tuy nhiên, hiện tại ĐNGV của nhà
trường còn nhiều bất cập so với yêu cầu đặt ra: Số lượng giáo viên (GV) của
Trường cịn thiếu; trình độ, chất lượng của ĐNGV khơng đồng đều và cịn
thấp so với u cầu chuẩn hoá; khả năng nghiên cứu khoa học, tự học, tự bồi
dưỡng của ĐNGV chưa xứng tầm với sự phát triển của nhà trường.
Với những yêu cầu trên đây, vấn đề ĐNGV dạy nghề đáp ứng yêu cầu
của xã hội và sự phát triển của nhà trường là thật sự cần thiết và cấp bách. Vì
vậy chúng tơi chọn đề tài nghiên cứu: "Quản lý, phát triển đội ngũ giáo viên
trường Trung cấp nghề số 1 - BQP theo u cầu chuẩn hố".
Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

1

2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất các giải pháp phát triển ĐNGV Trường Trung cấp nghề số I BQP theo yêu cầu chuẩn hoá.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động quản lý phát triển ĐNGV Trường
Trung cấp nghề số 1- BQP.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Các giải pháp phát triển ĐNGV Trường
Trung cấp nghề số 1 - BQP theo yêu cầu chuẩn hoá.
4. Giả thuyết khoa học.
Công tác quản lý phát triển ĐNGV của Trường Trung cấp nghề số 1 BQP đã đạt được một số kết quả, xong nó cịn bộc lộ nhiều hạn chế. Nếu có
các giải pháp quản lý phát triển ĐNGV phù hợp, có tính khả thi thì nhà
trường sẽ xây dựng ĐNGV đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, hợp lý về cơ
cấu, đáp ứng nhiệm vụ đào tạo nghề.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
Xác định cơ sở lý luận về phát triển ĐNGV trong hệ thống trường nghề;
phân tích thực trạng về ĐNGV và cơng tác quản lý, phát triển ĐNGV Trường
Trung cấp nghề số 1 - BQP, đề xuất một số giải pháp phát triển ĐNGV của
Trường Trung cấp nghề số 1 - BQP theo yêu cầu chuẩn hoá.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận.
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
6.3. Các phương pháp hỗ trợ khác
7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
- Công tác Quản lý phát triển đội ngũ giáo viên trong phạm vi Trường
Trung cấp nghề số 1 - BQP giai đoạn 2006 - 2010; đề xuất các giải pháp phát
triển ĐNGV của nhà trường theo yêu cầu chuẩn hố giai đoạn 2011 - 2015.

Số hóa bởi Trung tâm Học Liệu – Đại học Thái Nguyên

2




data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....



data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....