Sinh sản vô tính ở thực vật

CHƯƠNG IV SINH SẢN
A- SINH SẢN Ở THỰC VẬT


Em hãy cho biết:
thực vật có mấy hình
Thực vật có hai hìnhsản?
thức sinh thức sinh sản:

Sinh sản vơ tính và sinh sản hữu tính.


Bài: 41

Tiết: 44

SINH SẢN VƠ TÍNH Ở THỰC VẬT
Giáo viên dạy: Trịnh Thị Kiều Việt


I.Khái niệm
Hãy quan sát sơ đồ sinh sản của thực vật dưới đây từ đó định nghĩa thế nào là sinh sản vơ tính?


Sinh sản vơ tính là hình thức sinh sản:
- khơng có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
- con cái sinh ra giống nhau và giống mẹ

Cơ sở khoa học là tính tồn năng của tế bào: mỗi cây,

Giải thích tại sao từ 1

mỗi tế bào đều mang đặc điểm di truyền đặc trưng của
phần của cơ quan sinh dưỡng
lồi, do đó mỗi s thể được từ các tế bào tách rời
có thể sinhcơ ản phát sinhcây con mang
đ 1 phần cơ thể, ng hệ trình nguyên phân,
hoặc từặc tính giốqua quá t cây mẹ?
vẫn giữ được đặc điểm di truyền của cơ thể mẹ.


II-Các hình thức sinh sản vơ tính
1.Sinh sản bào tử

Sinh sản bào tử có ở loại thực vật nào?
Đặc điểm của hình thức
sinh sản này?


-Đối tượng:
+thực vật bào tử :dương xỉ, nấm ,rêu, tảo đơn bào
-Đặc điểm:
+ cơ thể mới được sinh ra từ bào tử
+ một cá thể mẹ có thể sinh ra rất nhiều cá thể con
giống nhau và mang đặc tính di truyền của cơ thể
mẹ
Quá trình sinh sản của
dương xỉ diễn ra như thế nào?


-Q trình sinh sản ở cây dương xỉ cịn có đặc điểm :có
sự xen kẽ sinh sản vơ tính bằng bào tử và sinh sản hữu

tính:


+Ở giai đoạn sinh sản vơ tính:
* Vào thời kì trưởng thành, túi bào tử (ở mặt dưới của
lá) vỡ tung giải phóng các bào tử đơn bội (n)
* Gặp đất ẩm các bào tử nguyên phân nhiều lần cho cơ
thể đơn bội (n)-thể giao tử
+Ở giai đoạn sinh sản hữu tính:
Trên thể giao tử hình thành tinh trùng và trứng, sau thụ
tinh thành hợp tử (2n) →Thể bào tử (2n)→ Cây dương
xỉ độc lập(2n)


2.Sinh sản sinh dưỡng
Quan sát hình 41.2 và các mẫu vật đã sưu tầm, cho biết :thế
nào là sinh sản sinh dưỡng?


-Đối tượng:
+ Thực vật bậc cao
- Đặc điểm:
+ Cơ thể mới được hình thành từ 1 bộ phận của cơ quan
sinh dưỡng: rễ, thân, lá
+ Mang đặc điểm di truyền hoàn toàn giống cây mẹ


III-Phương pháp nhân giống vơ tính
A.Phương pháp truyền thống(Giâm, chiết, ghép)

Bài tập:Hãy ghép đúng tên của phương pháp nhân giống
vô tính giâm ,chiết , ghép với đặc điểm của chúng?
1.Giâm

A. lấy 1 đoạn thân, cành, chồi (cành ghép)
ghép lên thân hay gốc của 1cây khác (gốc
ghép),sao cho phần vỏ có các mô tương đồng
và ăn khớp với nhau, chỗ ghép sẽ liền lại ,
chất dinh dưỡng của gốc ghép sẽ nuôi cành
ghép

2. Chiết

B. trên cây mẹ lấy đất bọc quanh 1 đoạn thân
hay cành đã bóc lớp vỏ, khi chỗ đó mọc rễ cắt
rời đem trồng thành cây mới

3. Ghép

C. tạo cây mới từ 1 đoạn thân ,cành,1 đoạn rễ,
1 mảnh lá


Ông Mười Lời và cây đào ghép 4 màu hoa - ảnh:N.Hưng- Báo tuổi trẻ


Ghép cành khác với chiết cành
ở những điểm nào ?

- Chiết cành là làm cho
cành mọc rễ trên cây mẹ
rồi cắt rời đem trồng
xuống đất để tạo cây
con
- Cành chiết (câycon)mang
đặc tính di truyền hồn
tồn giống cây mẹ

- Ghép cành cần phải có
cây cho cành ghép và
cây cho gốc ghép tạo
thành tổ hợp ghép cùng
sinh trưởng phát triển
như một cây thống nhất
- Cành ghép mang đặc
tính di truyền của cây
ghép nhưng chịu ảnh
hưởng của gốc ghép về
một số đặc tính chống
chịu


B.Phương pháp nhân giống hiện đại (ni cấy mơ)

Vì sao mơ thực vật lại có thể ni
cấy để tạo thành cây mới ?

- Cơ sở khoa học :
Tính tồn năng của tế bào:
tế bào mang đủ thơng tin cho sự
hình thành 1 cơ thể sống, nên khi tách rời khỏi cơ thể vẫn
giữ được tính độc lập


Hãy quan sát hình 41.3 và cho biết
cách ni cấy mô ở thực vật ?


-Cách nuôi cấy mô :
+Tách mô , khử trùng
+ Nuôi cấy trong mơi trường dinh dưỡng thích hợp
(muối khống, đường và các chất kích thích)
để
tạo chồi, rồi tạo rễ → cây non
+ Cây non đạt tiêu chuẩn được chăm sóc trong
vườn ươm → cây trưởng thành


Hình ảnh về nuôi cấy mô ở Việt Nam


Vậy nhân giống bằng sinh sản vơ tính, đặc biệt ni cấy
mơ đã có những ứng dụng gì trong thực tiễn ?

* Nhân giống bằng sinh sản vơ tính kết hợp dùng chất kích
thích sinh trưởng đã được ứng dụng rộng rãi ở trong
nước và trên thế giới

→ giải quyết được nhu cầu nhiều mặt của con người
+ Phục vụ đời sống : trồng rau, cây ăn quả, trồng hoa
nhiều loại…
+Phục vụ sản suất, xuất khẩu : trồng mía, chuối…


* Nuôi cấy mô đã được áp dụng trên nhiều đối tượng tạo
hàng loạt cây mới trong phịng thí nghiệm, hàng loạt cây sạch
bệnh sinh trưởng mạnh → mở rộng qui mô sản suất và xuất
khẩu:
Chuối, dứa, đu đủ, gấc; khoai tây, gừng; các loại lúa, đậu;
mía, cà phê; phong lan, hoa hồng, cây ngập mặn…
* Trên thế giới nuôi cấy mơ cịn được áp dụng trong những
chiến lược mang tính tồn cầu:
Ví dụ :trồng rừng, nhân giống xương rồng giữ đất, ngăn ngừa
xa mạc hóa…


CÁNH ĐỒNG DÂU HỨA HẸN LỤA TƠ TẰM


NHÂN GIỐNG VƠ TÍNH KHOAI TÂY