Lý thuyết trò chơi và ứng dụng

ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN

KHOA TOÁN ỨNG DỤNG
Bộ môn: Lý thuyết trò chơi và ứng dụng
Đề tài: Cạnh tranh giữa hai hãng xe ô tô là Toyota và Ford tại thị
trường Việt Nam trong năm 2016.

Giảng viên hướng dẫn: TS. Tạ Quang Sơn
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Ngọc Chính Thuyết
MSSV: 3114480059

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2017



Table of Contents

I.

Giới thiệu vấn đề

1. Khái quát vấn đề.
Hiện nay, ở Việt Nam có rất nhiều hãng xe ô tô như: Mescedes, Toyota,
Hyundai, Kia, Ford, Audi,… với số lượng rất nhiều hãng xe ô tô trong nước cũng như
nước ngoài tạo nên một nền thị trường vô cùng sôi động. Bên cạnh đó các hãng xe
cũng lần lượt tung ra cho mình những chính sách ưu đãi, những quảng cáo,… để kích
cầu người tiêu dùng. Đưa người tiêu dùng Việt Nam tiếp cận với những dòng xe ô tô
3

vô cùng hiện đại, tiện nghi. Mặc dù, những dòng xe này vẫn chủ yếu được nhập khẩu
nhưng đã mang lên trong mình những đặc điểm phù hợp với khí hậu, sở thích của
người tiêu dùng Việt.
Với xu hướng hiện nay nhiều người tiêu dùng đang dần muốn sở hữu riêng cho mình
một chiếc xe ô tô để có thể di chuyển hay đi du lịch mà không cần phải đặt xe khách
hay tàu thì việc có ô tô là một phương án tối ưu. Tuy nhiên, hiện nay người tiêu dùng
lẫn người sản xuất vẫn đang phải chịu một mức thuế khá cao. Theo số liêu thì một
chiếc ôtô tại Việt Nam đầu tiên phải chịu thuế nhập khẩu cho linh kiện (10-30%) hoặc
xe nguyên chiếc (từ 50 đến 70%) tùy loại, và tùy theo nguồn gốc nhập khẩu. Tiếp đó
là thuế tiêu thụ đặc biệt 40-60%, tùy theo dung tích xe. Thuế VAT 10%, thuế thu nhập
doanh nghiệp 22% ( Trích bài “Một chiếc ô tô ở nước ta phải chịu bao nhiêu loại thuế,
phí?” báo Người lao động). Vậy người tiêu dùng phải chịu gần 200% thuế, mong
tương lai không xa chính phủ sẽ có những chính sách tích cực cho người tiêu dùng.

2. Giới thiệu hai hãng xe phổ biến hiện nay là Toyota và
Ford.
a) Hãng xe Toyota

Công ty Toyota Việt Nam được thành lập vào tháng 9 năm 1995 là công ty liên
doanh với vốn ban đầu là 89,6 triệu từ Toyota Nhật Bản là 70% và còn lại là các công
ty khác. Là một trong những liên doanh ô tô có mặt đầu tiên tại thị trường Việt Nam,
TMV luôn nỗ lực phát triển bền vững và cùng Việt Nam “Tiến tới tương lai”.(1)
Logo của hãng:

Hoạt động bán hàng của hãng vô cùng sôi động nhìn chung đều có xu hướng tăng
khoảng 13% so với năm 2015. Ta có biểu đồ về doanh số bán hàng của hãng Toyota
năm 2016 (trích bài “Doanh số bán hàng của Toyota Việt Nam năm 2016 tăng 13%”
báo điện tử VTV.vn)

1.1.Bảng doanh số bán hàng theo loại năm 2016

Các dòng xe phổ biến của hãng Toyota năm 2016:
Xe Camry:

4


Xe Fortuner

Xe Inova:

5


Vậy theo thống kê thì từ khi thành lập công ty đến nay doanh số bán hàng cộng dồn
của Toyota là 412.711 chiếc.

b) Hãng xe Ford

Công ty Ford Việt Nam được thành lập vào tháng 9, 1995, Công ty Ford Việt Nam là
liên doanh giữa Tập đoàn Ô tô Ford có trụ sở ở Michigan, Hoa Kỳ (75%) và Công ty
Diesel Sông Công (25%) với tổng số vốn đầu tư đến nay là 125 triệu USD. Từ vị trí
thứ 7 trên thị trường khi bắt đầu hoạt động tại Việt Nam năm 1997, Ford Việt Nam đã
phát triển vững chắc. Chỉ tính riêng trong năm 2015, Ford Việt Nam đã giao 20,700
sản phẩm đến tay những khách hàng tại Việt Nam, tăng trưởng 40% so với năm 2014,
đánh dấu một bước phát triển vượt bậc của Ford Việt Nam.(2)

6


Tổng doanh số bán xe Ford tại Việt Nam trong năm 2016 đạt 29.011 xe bán ra, tăng trưởng 39,8% so với

cùng kỳ năm 2015.(3)

1.2.Đồ thị biểu diễn doanh số bán các loại xe Ford năm 2016.
Các dòng xe phổ biến của hãng Ford:
Xe Ecosport

7


Xe Everest

Xe Explorer

8


3.Sự cạnh tranh giữa hai hãng xe Toyota và Ford.
Trong nền thị trường có rất nhiều hãng xe ô tô chính vì thế việc dành thị phần, chiếm
hữu được niềm tin của người tiêu dùng thì chắc chắn các hãng xe cần đưa ra những
chiến lược tốt nhất cho mình. Qua đó, ta thấy các hãng xe có thể sử dụng quảng cáo
hay đưa ra những tính năng mới nhằm thuyết phục người tiêu dùng với sản phẩm của
mình.
Để có thể nhìn thấy rõ hơn những điểm yếu, điểm mạnh trong chiến lược cạnh tranh
giữa các hãng xe với nhau ta cần đưa ra những trường hợp cụ thể để dễ dàng so sánh.
Đây ta dùng hai hãng xe ô tô tiêu biểu đó chính là hãng Toyota và Ford trong đó cụ
thể hơn đó sẽ là hai dòng xe Toyota Fortuner và Ford Everest.

4.So Sánh giữ hai xe Toyota Fortuner và Ford Everest.
(4)
So sánh về giá bán

Toyota Fortuner 2.7V 4x4

Ford Everest Titanium 3.2 AT 4WD

1,308 tỷ đồng

1,936 tỷ đồng

So sánh về kiểu dáng thiết kế
Toyota Fortuner 2.7V 4x4

Thông số

9

Ford Everest Titanium
3.2 AT 4WD


4.795 x 1.855 x 1.835mm

Kích thước tổng thể
(dài x rộng x cao)

4.892 x 1.860 x 1.837 mm

2.745mm

Chiều dài cơ sở

2.850 mm

219mm

Khoảng sáng gầm xe

210 mm

265/60R18

Kích thước lốp

255/65R17

80 lít

Dung tích thùng nhiên
80 lít
liệu

So sánh về thiết kế, trang bị nội thất
Toyota Fortuner 2.7V
Thông số
4x4

Ford Everest Titanium 3.2 AT
4WD

Ghế thể thao bọc da,
ghế lái chỉnh điện 8

hướng, ghế hành
khách chỉnh tay 4
hướng, hàng ghế thứ 2 Ghế lái
có thể gập theo tỷ lệ
60:40, hàng ghế thứ 3
gập tỷ lệ 50:50 sang
hai bên

Ghế bọc da cao cấp, ghế lái và
ghế hành khách chỉnh điện 8
hướng, hàng ghế thứ 3 gập
điện

Vô-lăng 3 chấu gật gù,
bọc da, ốp gỗ, tích hợp
các nút chức năng, lẫy Vô-lăng
chuyển số, trợ thủy
lực

Tay lái thiết kế thể thao 4
chấu, bọc da, trợ lực điện, tích
hợp nút điều khiển âm thanh,
điều khiển hành trình

Đầu DVD, màn hình
cảm ứng 7 inch, kết
nối AUX, USB, đầu
đọc thẻ, Bluetooth

Hệ thống giải trí

Hai màn hình TFT 4.2 inch
hiển thị đa thông tin, đầu CD
với màn hình TFT cảm ứng 8
inch, Công nghệ giải trí SYNC
II, kết nối USB, UAX, Ipod,
MP3, Bluetooth, đàm thoại
rảnh tay

6 loa

Dàn âm thanh

10 loa

10


Tự động

Hệ thống điều hòa

Toyota Fortuner 2.7V 4x4

Tự động

Thông số kỹ thuật

Ford Everest
Titanium 3.2 AT

4WD

Xăng 2.7L 2TR-FE DOHC, Dual
Động cơ
VVT-i, 4 xi-lanh thẳng hàng

Turbo Diesel 3.2L i5
TDCi DOHC

164 mã lực tại 5.200 vòng/phút

Công suất cực đại

198 mã lực tại 3.000
vòng/phút

245Nm tại 4.000 vòng/phút

Mô-men xoắn

470Nm tại 1.750-2.500
vòng/phút

Tự động 6 cấp

Hộp số

Tự động 6 cấp

Toyota Fortuner 2.7V 4x4

Thông số kỹ thuật

Ford Everest Titanium 3.2
AT 4WD

Có

Chống bó cứng
phanh (ABS)

Có

Có

Phân phối lực phanh
Có
điện tử

Có

Hệ thống hỗ trợ lực
phanh khẩn cấp

Không

Có

Hệ thống cân bằng
điện tử

Có

Có

Hệ thống khởi hành
Có
ngang dốc

Không

Hệ thống cảnh báo
chuyển làn và hỗ trợ Có
duy trì làn đường

Có

Hệ thống kiểm soát
lực kéo

Không

Có

Hệ thống hỗ trợ đỗ
đèo

Có

11

Không

Hệ thống cảnh báo
điểm mù kết hợp
cảnh báo xe cắt
ngang

Có

Không

Hỗ trợ đỗ xe chủ
động

Có

Không

Hệ thống kiểm soát
áp suất lốp

Có

Không

Hệ thống kiểm soát
tốc độ

Có

Đĩa

Phanh trước

Đĩa tản nhiệt

Tang trống

Phanh sau

Đĩa tản nhiệt

7 túi khí

Túi khí

7 túi khí

Có

Cảm biến hỗ trợ đỗ
xe

Có

Có

Camera lùi

Có

II. Bài toán cạnh tranh
Bài toán được dựa trên số liệu thực tế và các tính năng mới được cập nhật cảu hai
dòng xe Toyota Fortuner và Ford Everest trong năm 2016.
1. Bài toán.
Hai hãng xe Toyota và Ford trong năm 2016 cùng tung ra thị trường hai dòng xe là
Toyota Fortuner 2016 và Ford Everest 2016. Ta có thể thấy ở biểu đồ 1.1 và 1.2 thì số
lượng bán của cả hai loại xe lần lượt là 11.584 chiếc và 684 chiếc. Điều gì đã dẫn đến
mức chênh lệch lớn như vậy?
Với giá 1,629 tỷ đồng, cộng thêm lệ phí trước bạ tại Hà Nội hiện là 12%, phí biển số
20 triệu đồng, cùng các chi phí khác như bảo hiểm… thì giá xe Ford Everest 2016
vượt qua ngưỡng 1,8 tỷ đồng. Bên cạnh đó thì giá của Toyota Fortuner 2016 chỉ vào
khoảng 1,7 tỷ đồng. Chính vì thế giá bán đã tạo cho Toyota một điểm mạnh trước mắt
người tiêu dùng.
Trong tháng mười hai, mẫu xe Fortuner có doanh số là 1.025 xe tăng trưởng 9%, đó là
do chính sách khuyến mãi tặng 30 triệu đồng cho khách hàng mua xe. Khi đó, hãng
Ford thực hiện chính sách khuyến mãi giảm giá phụ tùng bảo dưỡng vào tháng 5 thì
đã mang lại doanh số cho Ford Everest khoảng 136 xe.
12


Ngoài ra còn rất nhiều yếu tố có thể tác động đến doanh số cũng như doanh thu của
hai hãng xe. Nhưng tại đây tôi chỉ nghiên cứu hai yếu tố tác động trực tiếp đến doanh
số bán hàng của hai hãng là giá bán và các chương trình khuyến mãi, thông qua đó
biểu diễn các số liệu dưới dạng ma trận toán học nhằm phân tích rằng hàm thưởng
phạt là yếu tố rất quan trọng.
Ta có ma trận sau:

Giá cả
Giá cả

16-1

Khuyến mãi tặng
30 triệu
1-6

Giảm phụ tùng
bảo dưỡng

21-1

8-1

2. Giải bài toán cạnh tranh.
Nhìn vào ma trận trên ta thấy rằng giá ảnh hưởng rất mạnh đến sức mua của người
tiêu dùng ô tô trong năm 2016. Đối với Toyota ta thấy được rằng giá của hãng này chỉ
thấp hơn hãng Ford khoảng từ 100 - 300 triệu thôi nhưng đã thu hút và mang lại cho
Toyota một doanh thu khủng đối với dòng xe Toyota Fortuner.
Ta nhìn vào ma trận ta thấy phương án duy nhất mà Ford có thể chọn đó chính là đưa
ra khuyến mãi tặng 30 triệu đồng cho khách hàng. Vì chỉ khi ấy thì doanh số của Ford
mới có thể lớn hơn doanh thu của Toyota.
Còn đối với hãng Toyota thì cả ba phương án kia đều mang lại lợi và tăng doanh thu
cho hãng. Tuy nhiên phương án mang lại doanh số cao nhất đó chính là giá bán. Ta
thấy được lợi thế lớn nhất của Toyota đó chính là giá.
Vậy đối với Ford ta sẽ chọn khuyễn mãi 30 triệu cho khách hàng khi mua xe. Và
Toyota thì sẽ là giá bán rẻ.
3. Phương án tối ưu (dựa trên khái niệm yên ngựa hoặc cân bàng Nash)

Ta thấy hai hãng xe không đồng thời tung ra các chiến lược cạnh tranh cùng một thời
điểm. Khi hãng xe Ford giảm phụ tùng bảo dưỡng vào tháng 5 còn Toyota thì khuyến
mãi vào tháng 12. Vậy Toyota đang sử dụng trò chơi tuần tự vì khi đã biết Ford dùng
giảm giá thị trường để khuyến khích người tiêu dùng xem có hiệu quả hay không thì
Toyota mới tung ra khuyến mãi vào tháng 12 sau đó.

13


Giá cả

Khuyến mãi tặng 30
triệu
1-6
8-1

Giá cả
16-1
Giảm phụ tùng
21-1
bảo dưỡng
- Nếu ta là Toyota thì cho dù Ford chọn phuong án nào đi chăng nữa ta đều dễ dàng
bỏ đi phương án khuyến mãi mà chọn phương án giá cả.
- Ngược lại nếu ta là Ford thì ta phải chọn phương án giá cả là tốt nhất để không bị lỗ
vốn.
*Giải theo khái niệm Yên Ngựa:
- Đối với Toyota ta có ma trận sau:
Giá cả
16
21

Giá cả
Giảm phụ tùng bảo dưỡng

Khuyến mãi 30 triệu
1
8

Ta thấy ở dòng thứ nhất ta thấy điểm điểm yên ngựa xuất hiện ở cả hai chỗ có giá trị
lần lượt là 16 và 8
Đây chính là hai phương án tối ưu mà hãng Toyota có thể lựa chọn.
-Đối với Ford ta có ma trận sau:
Giá cả
Giảm phụ tùng bảo dưỡng

Giá cả
1
1

Khuyến mãi 30 triệu
6
1

Tại ma trận ta có thể thấy đối với Ford khi giảm giá phụ tùng thì giá trị sẽ nhỏ nhất
trên dòng và lớn nhất trên cột và đây cũng là điểm yên ngựa.
*Giải theo cân bằng Nash
B1(Giá Toyota)={Giảm giá phụ tùng}
B1(Khuyến mãi)={Giảm giá phụ tùng}
B2(Giá Ford)={Khuyến mãi}
B2(Giảm giá phụ tùng)={ Giá Toyota, Khuyến mãi)

Vậy cân bằng Nash là (Giá Toyota, Giảm giá phụ tùng)
Kết luận: Trên thực tế ta có thể thấy trong năm 2016 doanh sồ bán lẻ của cả hai hãng
chênh lệch nhau là khá lớn tạo cho thị trường rất sôi động.

14


Phụ lục
Tài liệu tham khảo:
(1): />Bảng 1.1: />(2): www.ford.com.vn/about/
Bảng 1.2 : xehay.vn/doanh-so-ban-hang-nam-2016-cua-ford-dat-ki-luc-voi-gan-30000-xe.html
(3): xehay.vn/doanh-so-ban-hang-nam-2016-cua-ford-dat-ki-luc-voi-gan-30-000xe.html
(4): />
15