Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác dân vận ở Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010 (tt)

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN MẬU LINH

ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM LÃNH ĐẠO
CÔNG TÁC DÂN VẬN Ở TÂY NGUYÊN
TỪ NĂM 2001 ĐẾN NĂM 2010

TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
Mã số: 62 22 03 15

HÀ NỘI - 2017


Công trình đƣợc hoàn thành tại
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. NGUYỄN MINH ĐỨC
2. PGS.TS. VŨ QUANG VINH

Phản biện 1:

……………………………………
……………………………………

Phản biện 2:

……………………………………
……………………………………

Phản biện 3:

……………………………………
……………………………………

Luận án đƣợc bảo vệ trƣớc Hội đồng chấm luận án cấp Học viện
họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Vào hồi

giờ

ngày

tháng

năm 2017

Có thể tìm hiểu luận án tại Thư viện Quốc gia
và Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Công tác dân vận của Đảng là toàn bộ những hoạt động của Đảng và
của các tổ chức khác trong HTCT dưới sự lãnh đạo của Đảng nhằm tuyên
truyền, giáo dục, vận động, thuyết phục, hướng dẫn, tập hợp và tổ chức mọi
tầng lớp nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước; chăm lo, bảo vệ lợi ích của nhân dân; phát
huy quyền làm chủ, sức mạnh to lớn của nhân dân trong sự nghiệp xây

dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện thắng lợi mục tiêu, lý tưởng của Đảng.
Trải qua các thời kỳ lịch sử, Đảng luôn xác định CTDV là một nhiệm
vụ quan trọng, có ý nghĩa chiến lược đối với toàn bộ sự nghiệp cách mạng
của dân tộc; là điều kiện tiên quyết bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng; góp
phần củng cố, tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa Đảng và nhân dân. Đặc
biệt, trong thời kỳ đổi mới, CTDV của Đảng được tăng cường và từng
bước đổi mới. Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, giải pháp tích
cực, phù hợp với từng đối tượng, từng lĩnh vực. Đồng thời, thường xuyên
đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo, tăng cường, mở rộng dân chủ,
phát huy quyền làm chủ của nhân dân cũng như vai trò của Nhà nước, Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể quần chúng, lực lượng vũ trang
trong CTDV. Bên cạnh những kết quả đạt được, CTDV của Đảng cũng
còn nhiều hạn chế, yếu kém, chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự
nghiệp đổi mới như: chậm cụ thể hóa cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước
quản lý, nhân dân làm chủ; một số nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước chưa được quán triệt và thực hiện hiệu quả; sự phối hợp
giữa các tổ chức trong HTCT chưa chặt chẽ; một số cơ quan nhà nước
chưa nhận thức sâu sắc vị trí, tầm quan trọng của CTDV; những yếu kém
của bộ máy công quyền tạo bức xúc, khiếu kiện trong nhân dân, là kẽ hở
để các thế lực thù địch và bọn cơ hội chính trị lợi dụng xuyên tạc, kích
động quần chúng nhân dân, ảnh hưởng đến khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Trước tình hình đó, việc tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối
với CTDV là một yêu cầu cấp thiết nhằm củng cố vững chắc lòng tin của
nhân dân đối với Đảng, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát
huy sức mạnh to lớn của các tầng lớp nhân dân, tạo ra phong trào quần


2
chúng rộng lớn để xây dựng một nước Việt Nam: Dân giàu, nước mạnh,
dân chủ, công bằng, văn minh.

Tây Nguyên là địa bàn có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về
kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh và môi trường sinh thái của đất
nước; là vùng đất giàu tiềm năng, lợi thế, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nhân
tố mất ổn định, nhất là sự chống phá thường xuyên, quyết liệt của các thế
lực thù địch nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chế độ XHCN ở
nước ta. Nhận thức sâu sắc vị trí, tầm quan trọng của địa bàn chiến lược và
việc xây dựng "thế trận lòng dân" ở Tây Nguyên, trong quá trình lãnh đạo
đồng bào các dân tộc xây dựng và bảo vệ cuộc sống mới ấm no, hạnh
phúc, Đảng từng bước đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo CTDV
nhằm động viên, tập hợp mọi tầng lớp nhân dân thực hiện các nhiệm vụ
kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh; củng cố và tăng cường khối đại đoàn
kết các dân tộc trên địa bàn. Đặc biệt, trong những năm 2001-2010, trước
những diễn biến phức tạp của tình hình an ninh chính trị ở Tây Nguyên,
Đảng đã lãnh đạo, chỉ đạo CTDV đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác này vẫn còn nhiều
hạn chế, khuyết điểm chậm được khắc phục, sửa chữa. Thực tế của ba
cuộc biểu tình, bạo loạn (năm 2001, 2004 và 2008) trên địa bàn một số
tỉnh Tây Nguyên là minh chứng rõ nét. Nguyên nhân xảy ra các cuộc bạo
loạn này, cần được nhận diện và phân tích một cách thấu đáo, đa chiều,
trong đó có sự hạn chế, yếu kém của Đảng về CTDV. Vì vậy, nghiên cứu,
tổng kết quá trình Đảng lãnh đạo CTDV ở Tây Nguyên trong 10 năm đầy
biến động này, nhằm khẳng định những thành công, chỉ ra những hạn chế
và bước đầu đúc kết một số kinh nghiệm, góp phần xây dựng và tổ chức
thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về
CTDV ở Tây Nguyên là việc làm cấp thiết, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn
sâu sắc. Với ý nghĩa đó, nghiên cứu sinh lựa chọn vấn đề "Đảng Cộng sản
Việt Nam lãnh đạo công tác dân vận ở Tây Nguyên từ năm 2001 đến
năm 2010" làm luận án Tiến sĩ lịch sử, chuyên ngành Lịch sử Đảng Cộng
sản Việt Nam.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

21
c đ ch nghiên c u
Làm sáng tỏ quá trình Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo CTDV trên


3
địa bàn Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010; qua đó, rút ra một số
kinh nghiệm chủ yếu, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả CTDV
của Đảng ở Tây Nguyên trong giai đoạn hiện nay.
2 2 Nhiệm v nghiên c u
- Nghiên cứu, luận giải, làm rõ những yếu tố tác động đến quá trình
lãnh đạo thực hiện CTDV của Đảng trên địa bàn Tây Nguyên từ năm 2001
đến năm 2010
- Làm rõ những chủ trương và sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
đối với CTDV trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010.
- Đánh giá đúng thực trạng CTDV của Đảng với những ưu điểm, hạn
chế cũng như nguyên nhân của nó và rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu về
quá trình lãnh đạo CTDV ở Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010 của
Đảng Cộng sản Việt Nam.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3 1 Đối tượng nghiên c u
Đối tượng nghiên cứu là hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam đối với CTDV trên địa bàn Tây Nguyên.
3 2 Phạm vi nghiên c u
- Về nội dung: Công tác dân vận của Đảng có nội hàm phong phú và
rộng lớn. Trong phạm vi của đề tài, luận án tập trung nghiên cứu về việc
Đảng đề ra những quan điểm, chủ trương về CTDV và quá trình chỉ đạo tổ
chức thực hiện CTDV trên địa bàn Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010.
- Về không gian: Nghiên cứu CTDV của Đảng trên địa bàn Tây
Nguyên (gồm các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng, Đắk Nông)

- Về thời gian: Tập trung nghiên cứu khoảng thời gian 10 năm (20012010). Tuy nhiên, để vấn đề nghiên cứu có tính hệ thống, luận án có đề cập
một số nội dung liên quan trong thời gian trước năm 2001.
4. Cơ sở lý luận, phƣơng pháp nghiên cứu và nguồn tƣ liệu
4 1 Cơ sở lý luận
Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh về vai trò của quần chúng nhân dân và công tác vận động
quần chúng của Đảng.
4.2. Phương pháp nghiên c u
Luận án sử dụng phương pháp lịch sử và phương pháp lôgíc là chủ


4
yếu. Ngoài ra, luận án còn kết hợp sử dụng các phương pháp nghiên cứu
bổ trợ khác như: phân tích - tổng hợp, thống kê, so sánh.
4.3. Nguồn tư liệu
Nguồn tài liệu chính được sử dụng trong luận án là: Các văn kiện
của Đảng và Nhà nước về CTDV, về Tây Nguyên; các kết luận, báo cáo
tổng kết của Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, Ban Dân vận Trung ương về
CTDV ở Tây Nguyên; các văn kiện, báo cáo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân
dân tỉnh, Ban Dân vận Tỉnh ủy của 5 tỉnh Tây Nguyên; những công trình
nghiên cứu về Tây Nguyên và CTDV ở Tây Nguyên.
5. Đóng góp mới của luận án
- Luận án phân tích làm rõ bước phát triển trong nhận thức và chủ
trương cũng như sự chỉ đạo của Đảng đối với CTDV trên địa bàn Tây
Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010.
- Đánh giá một cách khách quan, toàn diện những thành công và hạn
chế của Đảng về lãnh đạo CTDV ở Tây Nguyên thời kỳ 2001-2010.
- Đúc rút một số kinh nghiệm lịch sử CTDV của Đảng ở Tây Nguyên
có giá trị cho hiện tại và tương lai.
6. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của luận án

- Công tác dân vận là một lĩnh vực rất quan trọng trong hoạt động của
Đảng, nghiên cứu quá trình Đảng lãnh đạo CTDV ở Tây Nguyên thời kỳ
2001-2010 sẽ góp phần tổng kết CTDV của Đảng trong thời kỳ đổi mới.
- Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho
việc hoạch định những chủ trương, giải pháp đúng đắn, phù hợp nhằm tăng
cường CTDV của Đảng trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên trong giai đoạn
hiện nay và những năm tiếp theo.
- Luận án có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu,
giảng dạy về lịch sử CTDV của Đảng nói chung và CTDV của Đảng bộ
các tỉnh ở Tây Nguyên nói riêng.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ
lục, luận án gồm 4 chương, 9 tiết.


5
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
1.1. NHỮNG CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN
LUẬN ÁN
Công tác dân vận của Đảng Cộng sản là vấn đề quan trọng được đề
cập trong nhiều công trình nghiên cứu của các nhà khoa học trong và ngoài
nước. Liên quan đến đề tài luận án có thể chia thành các nhóm công trình
như sau:
Nhóm 1: Các công trình nghiên c u về công tác dân vận nói chung
Luận án phân tích 16 công trình khoa học ở trong nước. Tiêu biểu là
các cuốn sách: Tư tưởng Dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh của Ban Dân
vận Trung ương; Làm tốt công tác quần chúng trong tình hình mới: kinh
nghiệm Trung Quốc, kinh nghiệm Việt Nam của Hội đồng lý luận Trung
ương; Học tập và làm theo phong cách "Dân vận khéo" Hồ Chí Minh của

Nguyễn Bá Quang; Lịch sử công tác dân vận của Đảng Cộng sản Việt
Nam (1930-2010) của Ban Dân vận Trung ương. Bên cạnh các công trình
trong nước là những nghiên cứu ở nước ngoài. Tiêu biểu là các công trình
khoa học: Đổi mới công tác xây dựng Đảng ở nông thôn của Chu Chí Hòa;
bài Thúc đẩy xây dựng chính trị dân chủ cơ sở nông thôn, thực hiện quản
lý của chính quyền cơ sở và tự trị của quần chúng thúc đẩy lẫn nhau một
cách tích cực của Vương Tề Ngạn; bài Kiên trì quan điểm nhân dân là tối
thượng, thiết thực làm tốt công tác quần chúng trong tình hình mới của
Lưu Vân Sơn; bài Đảng Cộng sản các nước trên thế giới tận dụng như thế
nào sự tham dự dân chủ để thắt chặt quan hệ giữa Đảng và quần chúng
của Thái Thượng Kim...
Nhóm 2: Những công trình nghiên c u chung về Tây Nguyên
Luận án phân tích 13 công trình, tiêu biểu như các cuốn sách: Tổ
chức và hoạt động buôn làng trong phát triển bền vững vùng Tây Nguyên
và Một số vấn đề cơ bản của xã hội Tây Nguyên trong phát triển bền vững
của Bùi Minh Đạo; Một số điểm nóng chính trị - xã hội điển hình tại các


6
vùng dân tộc ở miền núi trong những năm gần đây: hiện trạng, vấn đề, các
bài học kinh nghiệm trong xử lý tình huống của Lưu Văn Sùng; Kết hợp
phát triển kinh tế với bảo đảm quốc phòng ở Tây Nguyên giai đoạn 1996 2010 của Lê Nhị Hòa; Hướng tới phát triển bền vững Tây Nguyên của Lê
Văn Khoa, Phạm Quang Tú (Đồng chủ biên); bài Tây Nguyên vững bước
đi lên của Nguyễn Tấn Dũng; bài Phát triển Tây Nguyên toàn diện, bền
vững, xứng đáng với vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã
hội, quốc phòng, an ninh và môi trường sinh thái của đất nước của Trần
Đại Quang; báo cáo tổng quan đề tài Quan hệ tộc người và chiến lược xây
dựng khối đại đoàn kết dân tộc trong phát triển bền vững Tây Nguyên của
Phạm Quang Hoan...
Nhóm 3: Những công trình nghiên c u về công tác dân vận ở Tây Nguyên

Luận án phân tích 12 công trình khoa học, tiêu biểu là các cuốn sách:
Nâng cao năng lực hoạt động và khả năng tập hợp quần chúng của Mặt
trận và các đoàn thể ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Gia Lai trong
tình hình mới của Ban Dân vận Tỉnh ủy Gia Lai; Xây dựng và củng cố khối
đại đoàn kết dân tộc ở Tây Nguyên của Trương Minh Dục; Người cao tuổi
dân tộc và già làng trong phát triển bền vững Tây Nguyên của Nguyễn
Thế Huệ; Xây dựng lực lượng nòng cốt làm công tác dân vận trong cộng
đồng các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên hiện nay của Nguyễn Thế Tư; bài
Những điều rút ra từ thành công trong chỉ đạo công tác dân vận ở Binh
đoàn 15 của Nguyễn Mạnh Hùng; bài Chính sách kết nghĩa dân tộc ở tỉnh
Đắk Lắk hiện nay của Phạm Ngọc Đại; bài Phát huy vai trò công tác dân
vận trên địa bàn Tây Nguyên trong giai đoạn mới của Nguyễn Bạn; báo
cáo tổng quan đề tài Các giải pháp đổi mới hoạt động của hệ thống dân
vận các tỉnh Tây Nguyên ở nước ta hiện nay của Nguyễn Thanh; kỷ yếu
hội thảo Một số vấn đề về công tác tuyên truyền, vận động quần chúng
trong thời kỳ hiện nay của Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ
Chí Minh, Tỉnh ủy Đắk Nông; luận án Đổi mới công tác tư tưởng của
Đảng ở Tây Nguyên trong giai đoạn hiện nay của Trương Minh Tuấn…


7
1.2. KHÁI QUÁT KẾT QUẢ CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG
BỐ VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LUẬN ÁN TIẾP TỤC GIẢI QUYẾT
1.2.1. Kết quả nghiên cứu của các công trình đã công bố
- Những công trình nghiên cứu các vấn đề lý luận chung về CTDV
đã đề cập: khái niệm, mục đích, nội hàm, phương pháp và phương thức
tiến hành CTDV; sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng
sản Việt Nam đối với CTDV qua các thời kỳ lịch sử; khẳng định những
thành tựu, chỉ ra những hạn chế; đồng thời, bước đầu đúc kết một số kinh
nghiệm trong quá trình lãnh đạo CTDV của Đảng. Các tác giả cũng đề

cập đến việc đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo CTDV của Đảng
nói chung và đối với từng tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc
và các đoàn thể quần chúng nói riêng...
- Các công trình nghiên cứu về Tây Nguyên đã phân tích đặc điểm tự
nhiên, kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội Tây Nguyên, sự tác động của các
yếu tố dân tộc, tôn giáo, sự chống phá của các thế lực thù địch... cùng
những giải pháp có tính đồng bộ về tận dụng tiềm năng, lợi thế để phát
triển kinh tế - xã hội, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, về xây dựng
HTCT và đội ngũ cán bộ để đảm bảo Tây Nguyên ổn định và phát triển
bền vững.
- Những nghiên cứu thực tế về CTDV gắn với vùng Tây Nguyên và
từng địa phương cụ thể đã làm rõ bức tranh đa dạng về thực trạng CTDV,
cùng những mô hình, kinh nghiệm hay, có thể dùng làm cơ sở để xác định
những nội dung trọng tâm, những vấn đề đặt ra trong CTDV của Đảng trên
địa bàn Tây Nguyên.
1.2.2. Những vấn đề luận án tiếp tục giải quyết
Kết quả khảo cứu các công trình khoa học có liên quan đến đề tài
luận án cho thấy, bên cạnh những vấn đề đã được luận bàn thấu đáo, còn
nhiều vấn đề đặt ra, đòi hỏi luận án cần phải tiếp tục giải quyết:
Thứ nhất, về mặt lý luận, các tác giả chưa đi sâu phân tích làm rõ
những chủ trương, chính sách, giải pháp tăng cường sự lãnh đạo CTDV
của Đảng trên địa bàn Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010.


8
Thứ hai, về mặt thực tiễn, chưa có công trình nghiên cứu nào đi sâu đánh
giá thực trạng CTDV trên địa bàn Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010.
Thứ ba, các công trình đã công bố chỉ nêu một số kinh nghiệm và
giải pháp đổi mới CTDV chung trong cả nước, hoặc chỉ đề cập từng thành
tố trong CTDV trên địa bàn Tây Nguyên, chưa đúc kết được kinh nghiệm

về lãnh đạo CTDV của Đảng trên địa bàn Tây Nguyên thời kỳ CNH, HĐH
và hội nhập quốc tế.
Cho đến nay, chưa có công trình nào tái hiện, luận giải một cách cơ
bản, có hệ thống về chủ trương và sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt
Nam đối với CTDV ở Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010 dưới góc
độ khoa học Lịch sử Đảng. Đây vẫn là một trong những "khoảng trống"
khoa học để tác giả luận án tiếp tục tập trung làm rõ:
Một là, phân tích đặc điểm, tình hình Tây Nguyên về chính trị, kinh
tế, văn hóa, xã hội, xây dựng HTCT, an ninh - quốc phòng. Từ đó, làm rõ
những yếu tố tác động đến CTDV trên địa bàn Tây Nguyên.
Hai là, tiếp tục nghiên cứu, phân tích làm rõ sự phát triển về nhận
thức của Đảng về vị trí, vai trò của CTDV; luận giải có hệ thống chủ
trương, chính sách và sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với
CTDV trên địa bàn Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010.
Ba là, đánh giá đúng thực trạng về CTDV của Đảng ở Tây Nguyên
từ năm 2001 đến năm 2010 với những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân
của nó; từ đó, đúc kết những kinh nghiệm thực tiễn quá trình Đảng lãnh
đạo CTDV, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả lãnh đạo CTDV của
Đảng ở Tây Nguyên trong giai đoạn hiện nay.


9
Chƣơng 2
ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC DÂN VẬN
Ở TÂY NGUYÊN TỪ NĂM 2001 ĐẾN NĂM 2005
2.1. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH TÂY NGUYÊN VÀ CÔNG TÁC
DÂN VẬN Ở TÂY NGUYÊN TRƢỚC NĂM 2001
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội tác động đến
công tác dân vận ở Tây Nguyên
Luận án đã phân tích những đặc điểm về điều kiện tự nhiên; điều

kiện kinh tế, điều kiện dân cư, văn hóa, xã hội; tình hình tôn giáo, tín
ngưỡng; qua đó, nêu rõ những khó khăn, thách thức đã và đang đặt ra ở
Tây Nguyên: Vấn đề đất đai và phân hóa giàu nghèo diễn ra ngày càng sâu
sắc; trình độ dân trí và năng lực của đội ngũ cán bộ DTTS còn hạn chế; sự
chống phá thường xuyên và quyết liệt của các thế lực thù địch, phản động.
Các điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội và con người của
vùng Tây Nguyên có nhiều thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, xây
dựng đời sống văn hóa…, nhưng cũng có những nhân tố ảnh hưởng tiêu
cực đến việc ổn định và phát triển bền vững Tây Nguyên. Trong đó, một
số thách thức đặt ra đối với CTDV ở Tây Nguyên là:
Thứ nhất, khu vực Tây nguyên còn nghèo, điểm xuất phát thấp, hậu
quả chiến tranh nặng nề, lại xa các trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của
đất nước, nên việc nâng cao đời sống nhân dân gắn với việc tuyên truyền
đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước còn hạn chế.
Thứ hai, do Tây Nguyên có số dân di cư tự do đến rất đông nên dân
số tăng nhanh; địa bàn rộng, phức tạp, giao thông đi lại khó khăn, dân cư
lại sống phân tán, nhất là ở vùng đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa; tình
trạng tranh chấp đất đai, phân hóa giàu nghèo diễn ra gay gắt; kẻ thù lại
thường xuyên chống phá quyết liệt, nên việc tuyên truyền, vận động xây
dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn gặp rất nhiều khó khăn.
Thứ ba, địa bàn Tây Nguyên hội đủ ba yếu tố: Dân tộc, tôn giáo và
biên giới. Đây là những vấn đề hết sức phức tạp và nhạy cảm mà kẻ thù
luôn tìm cách lợi dụng để chống phá.


10
Tình hình trên đặt ra yêu cầu cho Đảng cần phải đổi mới CTDV, tăng
cường mối quan hệ giữa Đảng và nhân dân, đặc biệt là phải có chủ trương,
biện pháp đúng đắn, phù hợp để thúc đẩy các phong trào quần chúng, tạo
được sự chuyển biến tích cực về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trên

địa bàn chiến lược này.
2.1.2. Thực trạng công tác dân vận ở Tây Nguyên trƣớc năm 2001
Luận án khái quát thực trạng CTDV ở Tây Nguyên từ năm 1986 đến
năm 2000, nêu lên một số kết quả và những hạn chế, yếu kém của CTDV
trên địa bàn trong thời gian này. Đây là cơ sở quan trọng để các cấp bộ
đảng phân tích, đánh giá và đề ra chủ trương đúng về CTDV cho những
năm tiếp theo.
2.2. CHỦ TRƢƠNG CỦA ĐẢNG VỀ CÔNG TÁC DÂN VẬN Ở
TÂY NGUYÊN TỪ NĂM 2001 ĐẾN NĂM 2005
Luận án tập trung làm rõ chủ trương của Đảng đối với vùng Tây
Nguyên: Nghị quyết Đại hội IX của Đảng (4-2001) nêu rõ: Có chiến lược
và quy hoạch xây dựng Tây Nguyên giàu về kinh tế, vững mạnh về quốc
phòng, an ninh, tiến tới thành vùng kinh tế động lực…Thực hiện tốt chính
sách dân tộc, thật sự cải thiện đời sống vật chất và văn hóa của đồng bào
dân tộc.
Cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội IX của Đảng, ngày 18-01-2002, Bộ
Chính trị (khóa IX) ra Nghị quyết số 10-NQ/TW Về phát triển kinh tế - xã
hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên thời kỳ 2001 2010, nêu rõ những quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp ổn định và phát
triển bền vững Tây Nguyên.
Quan điểm của Đảng về phát triển toàn diện và bền vững Tây Nguyên
nói chung và CTDV nói riêng được thể hiện ở những điểm cơ bản sau:
Thứ nhất, phát triển vùng Tây Nguyên phải kết hợp đồng bộ cả về
kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và xây dựng HTCT vững
mạnh nhằm bảo đảm khối đại đoàn kết các dân tộc, giữ vững ổn định


11
chính trị và trật tự an toàn xã hội; bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh
quốc gia và sự thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của đất nước. Vấn đề cốt yếu
đối với Tây Nguyên là phải làm tốt CTDV để xây dựng khối đại đoàn kết

các dân tộc và "thế trận lòng dân" vững chắc. Đây là vấn đề sống còn, là
sức mạnh vô địch để chiến thắng mọi kẻ thù, chiến thắng đói nghèo và là
yếu tố quyết định cho sự ổn định và phát triển bền vững Tây Nguyên.
Thứ hai, phát triển kinh tế - xã hội ở Tây Nguyên phải trên cơ sở
chiến lược và quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của cả nước và
của cả vùng đến năm 2010. Huy động tối đa các nguồn lực, chủ yếu là
nguồn lực trong nước, trước hết là nguồn lực tại chỗ để đầu tư phát triển,
khai thác tốt nhất các tiềm năng, lợi thế của vùng nhằm phát triển kinh tế xã hội nhanh, hiệu quả và bền vững.
Thứ ba, phải coi sự ổn định và phát triển của vùng đồng bào DTTS là
nhân tố quyết định sự ổn định và phát triển lâu dài của toàn vùng. Trong
các chính sách phát triển Tây Nguyên phải lấy đồng bào DTTS làm trung
tâm và phải dành một nguồn lực thích đáng để đầu tư phát triển toàn diện,
sớm đưa nông thôn vùng DTTS thoát ra khỏi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu,
đi dần vào CNH, HĐH.
Thứ tư, tập trung xây dựng, kiện toàn HTCT cơ sở vững mạnh, gần
dân, sát dân, hoạt động ngày càng có hiệu quả. Xác định buôn làng là một
bộ phận rất quan trọng và là địa bàn chủ yếu của cấp cơ sở, từ đó tập trung
xây dựng buôn làng vững mạnh. Nghiên cứu, xây dựng mô hình buôn làng,
dòng họ, liên gia tự quản; đề cao vai trò của già làng, trưởng buôn, trưởng
các dòng họ, người có uy tín trong đồng bào DTTS. Vận dụng linh hoạt các
quy định của luật tục dân tộc để xây dựng quy ước, hương ước.
2.3. QUÁ TRÌNH CHỈ ĐẠO THỰC HIỆN CÔNG TÁC DÂN
VẬN CỦA ĐẢNG Ở TÂY NGUYÊN TỪ NĂM 2001 ĐẾN NĂM 2005
Luận án làm rõ quá trình Đảng chỉ đạo thực hiện CTDV ở Tây
Nguyên trên các lĩnh vực: Vận động nhân dân thực hiện các chương trình
phát triển kinh tế - xã hội, từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh


12
thần của đồng bào các dân tộc; từng bước làm thất bại âm mưu "diễn biến

hòa bình" của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh chính trị; xây dựng
HTCT cơ sở vững mạnh toàn diện; thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; chú
trọng công tác vận động đồng bào có đạo; xây dựng lực lượng nòng cốt
làm CTDV.
Trong từng lĩnh vực nêu trên, luận án đều làm rõ quá trình cụ thể
hóa, hiện thực hóa những chủ trương, chính sách CTDV của Đảng bộ các
tỉnh Tây Nguyên và các lực lượng tham gia làm CTDV trên địa bàn;
những thành công và kết quả đạt được cũng như những hạn chế, yếu kém
cần khắc phục.
Tiểu kết chƣơng 2: Từ năm 2001 đến năm 2005, trước những diễn
biến phức tạp tại Tây Nguyên, Đảng đã kịp thời đề ra những chủ trương,
giải pháp đúng đắn, phù hợp nhằm tạo sự ổn định và phát triển vùng Tây
Nguyên. Đặc biệt, sự ra đời Nghị quyết số 10-NQ/TW của Bộ Chính trị và
Ban Chỉ đạo Tây Nguyên đã đáp ứng được nhu cầu của thực tiễn, đánh dấu
một bước ngoặt phát triển mới đối với vùng Tây Nguyên trên các mặt,
trong đó có CTDV của Đảng. Quán triệt chủ trương và sự chỉ đạo của
Đảng về CTDV trong tình hình mới, các cấp, các ngành và các tỉnh Tây
Nguyên đã tập trung lãnh đạo cả HTCT hướng về cơ sở làm CTDV, từng
bước tạo chuyển biến trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Tuy nhiên, quá
trình thực hiện CTDV trên địa bàn cũng bộc lộ những hạn chế, khuyết
điểm: Công tác dân vận chưa được triển khai một cách thường xuyên, liên
tục, còn nặng về hình thức; nội dung còn thiếu cụ thể, chưa sát hợp với
từng đối tượng; nhiều chủ trương, chính sách chưa đến được với dân, nên
việc phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự giác của nhân dân tham gia các
phong trào cách mạng còn hạn chế; lực lượng tham gia CTDV đông nhưng
nắm dân, nắm tình hình vẫn chưa chắc nên còn bị động đối phó khi có tình
huống phức tạp xảy ra, sự phối hợp giữa các lực lượng chưa chặt chẽ nên
hiệu quả CTDV không cao.

13
Chƣơng 3
ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC DÂN VẬN Ở TÂY NGUYÊN
TỪ NĂM 2006 ĐẾN NĂM 2010
3.1. TÌNH HÌNH MỚI VÀ CHỦ TRƢƠNG CỦA ĐẢNG VỀ CÔNG
TÁC DÂN VẬN Ở TÂY NGUYÊN TỪ NĂM 2006 ĐẾN NĂM 2010
3.1.1. Tình hình mới tác động đến công tác dân vận ở Tây Nguyên
Luận án khái quát về tình hình thế giới, tình hình trong nước và tình
hình ở Tây Nguyên trong giai đoạn mới ảnh hưởng đến sự phát triển ổn
định của vùng Tây Nguyên nói chung và CTDV ở Tây Nguyên nói riêng.
3.1.2. Chủ trƣơng của Đảng về đẩy mạnh công tác dân vận ở
Tây Nguyên
Trên cơ sở Nghị quyết Đại hội X (4-2006) của Đảng về đẩy mạnh
CTDV trong tình hình mới, cùng với những quan điểm, nhiệm vụ, giải
pháp tiếp tục có giá trị định hướng chỉ đạo của Nghị quyết số 10-NQ/TW
và Kết luận số 148 của Bộ Chính trị (khóa IX), luận án khái quát những
quan điểm cơ bản của Đảng về CTDV ở Tây Nguyên cần được đẩy mạnh
trong những năm 2006-2010 với các nội dung:
- Mục tiêu CTDV: Tiếp tục giữ vững ổn định chính trị - xã hội; phát
triển kinh tế - xã hội, không ngừng nâng cao đời sống cho nhân dân, củng cố
và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc; chủ động đập tan mọi âm mưu
nhen nhóm, phục hồi tổ chức FULRO, không để xảy ra biểu tình, bạo loạn và
vượt biên trái phép; không ngừng xây dựng HTCT cơ sở vững mạnh, đủ sức
tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa phương.
- Phương châm CTDV: Không ngừng đổi mới nội dung, phương
thức, nâng cao chất lượng và hiệu quả của CTDV sát với yêu cầu của thực
tế. Hướng mạnh về cơ sở. Khẩu hiệu hành động là "gần dân, hiểu dân,
nghe dân nói, nói dân hiểu và làm dân tin, giúp cho dân vươn lên no ấm và
tiến bộ".

14
- Nhiệm vụ và giải pháp đẩy mạnh CTDV:
Thứ nhất, tăng cường công tác chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, sơ kết,
tổng kết của các ban, bộ, ngành Trung ương và các tỉnh Tây Nguyên để
thúc đẩy thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước
đối với vùng Tây Nguyên.
Thứ hai, CTDV ở Tây Nguyên trong tình hình mới phải bám sát các
chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng
thời, đề ra được những nội dung, hình thức, phương pháp CTDV một cách
linh hoạt, sáng tạo và phù hợp với thực tế địa phương.
Thứ ba, thực hiện đồng bộ các biện pháp bảo đảm an ninh chính trị,
nắm chắc và giải quyết kịp thời tình hình an ninh, tôn giáo, dân tộc; không
để xảy ra xung đột, điểm nóng.
Thứ tư, tiếp tục quán triệt Thông báo 160-TB/TW của Ban Bí thư và
Chỉ thị số 01/2005/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ Về một số chủ
trương công tác đối với đạo Tin lành.
Thứ năm, tập trung chỉ đạo củng cố HTCT cơ sở, nhất là xây dựng
tổ chức đảng và phát triển đảng viên; phấn đấu khắc phục tình trạng
buôn làng "trắng" đảng viên và tổ chức cơ sở đảng; tiếp tục tăng cường
cán bộ về cơ sở; chú trọng việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở,
nhất là cán bộ người DTTS.
Thứ sáu, nâng cao trách nhiệm, tổ chức phối hợp chặt chẽ, đồng bộ
và thống nhất giữa các ban, bộ, ngành Trung ương và các tỉnh Tây Nguyên
trong việc thực hiện các nhiệm vụ CTDV trên địa bàn.
3.2. QUÁ TRÌNH CHỈ ĐẠO ĐẨY MẠNH CÔNG TÁC DÂN
VẬN CỦA ĐẢNG Ở TÂY NGUYÊN TỪ NĂM 2006 ĐẾN NĂM 2010
Luận án tiếp tục làm rõ quá trình Đảng chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện
CTDV ở Tây Nguyên trên các lĩnh vực: Vận động nhân dân phát triển kinh
tế - xã hội; tham gia giải quyết vấn đề FULRO; tăng cường xây dựng, củng

cố HTCT cơ sở; đẩy mạnh thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; thực hiện


15
công tác tôn giáo; tăng cường xây dựng lực lượng nòng cốt làm CTDV.
Trên từng lĩnh vực, luận án nêu lên những nét mới trong quá trình chỉ đạo
tổ chức thực hiện và những thành công, kết quả mới; đồng thời, chỉ ra
những hạn chế, yếu kém vẫn còn tồn tại.
Tiểu kết chƣơng 3: Những năm 2006-2010, trước bối cảnh tình hình
mới, Đảng đã đẩy mạnh lãnh đạo, chỉ đạo CTDV trên địa bàn Tây
Nguyên; nhận thức về các quan điểm, chủ trương, giải pháp đẩy mạnh
CTDV trong toàn HTCT ngày càng đầy đủ và sâu sắc hơn, tạo được sự
đồng thuận của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ
xây dựng Tây Nguyên giàu về kinh tế, ổn định về chính trị, xã hội; vững
mạnh về quốc phòng, an ninh. Với những chủ trương và giải pháp phù
hợp, CTDV trên địa bàn Tây Nguyên giai đoạn 2006-2010 được các cấp,
các ngành và các lực lượng triển khai một cách khá đồng bộ, có chiều sâu,
với nhiều nội dung, hình thức phong phú, mang lại hiệu quả thiết thực về
nhiều mặt như: Hoạt động của các Đội CTPĐQC chuyên trách, công tác
kết nghĩa với buôn đồng bào DTTS, xây dựng lực lượng nòng cốt làm
CTDV… Qua đó, nâng cao trách nhiệm của cả HTCT trong việc đổi mới
nội dung, phương thức CTDV; đoàn kết, tập hợp, vận động nhân dân đẩy
mạnh các phong trào thi đua yêu nước, góp phần tạo nên những thành tựu
quan trọng trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và giải
quyết các lợi ích, nguyện vọng của nhân dân; đời sống vật chất và tinh
thần của nhân dân không ngừng được nâng cao; khối đại đoàn kết dân tộc
tiếp tục được giữ vững, dân chủ xã hội được phát huy; mối quan hệ giữa
Đảng, Nhà nước với nhân dân được củng cố; HTCT cơ sở từng bước vượt
qua những hạn chế, yếu kém, từng bước vươn lên đáp ứng yêu cầu nhiệm
vụ mới; các tầng lớp nhân dân ngày càng thể hiện rõ hơn tính năng động,

sáng tạo trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.


16
Chƣơng 4
MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ KINH NGHIỆM
4.1. MỘT SỐ NHẬN XÉT
4.1.1. Ƣu điểm và nguyên nhân
4.1.1.1. Ưu điểm
Một là, Đảng luôn bám sát tình hình thực tế, kịp thời hoạch định chủ
trương, biện pháp để lãnh đạo công tác dân vận ở Tây Nguyên.
Trong bối cảnh tình hình Tây Nguyên diễn biến hết sức phức tạp và
khó khăn gay gắt, Bộ Chính trị đã kịp thời ban hành Nghị quyết số 10NQ/TW; Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 168 và xây dựng nhiều
chương trình, đề án quan trọng nhằm tăng cường nguồn lực, đẩy mạnh
phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây
Nguyên. Trên cơ sở đó, CTDV của Đảng được chú trọng tăng cường; xem
đây là giải pháp cấp thiết, cơ bản, lâu dài nhằm xây dựng, củng cố khối đại
đoàn kết các dân tộc, xây dựng "thế trận lòng dân", bảo đảm cho sự ổn
định và phát triển bền vững vùng Tây Nguyên.
Hai là, thành lập và từng bước kiện toàn bộ phận chỉ đạo công tác dân vận
của Đảng ở Tây Nguyên.
Sự ra đời của Ban Chỉ đạo Tây Nguyên đã tăng cường sự lãnh đạo,
chỉ đạo trực tiếp, kịp thời của Trung ương Đảng và Chính phủ đối với địa
bàn Tây Nguyên. Ban Chỉ đạo Tây Nguyên đã chủ động triển khai các mặt
công tác theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Thực tế cho thấy, Ban Chỉ
đạo Tây Nguyên thực sự là đầu mối chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ giữa các
cơ quan Trung ương với các tỉnh Tây Nguyên trong việc triển khai thực
hiện Nghị quyết số 10 của Bộ Chính trị cũng như các chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước, góp phần vào sự ổn định và phát triển của
Tây Nguyên.

Ba là, từng bước chỉ đạo đổi mới nội dung và phương thức công tác
dân vận của Đảng ở Tây Nguyên.
Các cấp bộ đảng đã đề ra nhiều giải pháp kịp thời, cụ thể trong việc


17
tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng và xây
dựng, củng cố HTCT cơ sở trong tình hình mới. Huy động nhiều lực lượng
của Trung ương và địa phương tham gia công tác tuyên truyền, giáo dục
nâng cao nhận thức của quần chúng bằng nhiều hình thức với nội dung sát
hợp từng đối tượng để xây dựng thế trận lòng dân. Nội dung, phương thức
vận động đồng bào được từng bước đổi mới: Các lực lượng làm CTDV
trên địa bàn đã có những nội dung vận động rõ ràng, thiết thực gắn với yêu
cầu thực tế của đồng bào như: Xóa đói giảm nghèo, ổn định sản xuất, đời
sống ở vùng khó khăn, chú trọng đến vận động trọng điểm, đối tượng cá
biệt, chú ý phát huy vai trò của già làng, trưởng buôn, trưởng các dòng họ,
các chức sắc tôn giáo… Các tỉnh Tây Nguyên đều đẩy mạnh CTPĐQC,
phân công các cơ quan, đơn vị của tỉnh, huyện, các doanh nghiệp và các
lực lượng vũ trang đóng trên địa bàn kết nghĩa giúp đỡ các buôn đồng bào
DTTS; tăng cường cán bộ của tỉnh, huyện về cơ sở làm CTDV. Các lực
lượng vũ trang (Quân đội, Công an, Biên phòng) trên địa bàn đều tích cực
tham gia làm CTDV với nhiều hình thức phong phú. Các tỉnh và các lực
lượng trên địa bàn Tây Nguyên đã quan tâm xây dựng những quy chế, quy
định, phương thức phối hợp, tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình tổ chức
thực hiện CTDV.
Bốn là, sự lãnh đạo sát sao của Đảng đã từng bước nâng cao hiệu quả
công tác dân vận trên địa bàn Tây Nguyên.
Công tác dân vận đã góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ở Tây
Nguyên phát triển; giữ vững an ninh chính trị trên địa bàn; xây dựng
HTCT cơ sở, trọng điểm là vùng DTTS; giải quyết vấn đề đạo Tin lành,

thực hiện chính sách tôn giáo; đấu tranh chống các âm mưu, thủ đoạn phá
hoại của bọn phản động FULRO và các thế lực thù địch; chú trọng việc
xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc; phát triển toàn diện và bền vững
vùng Tây Nguyên.
4 1 1 2 Nguyên nhân của ưu điểm
Thứ nhất, sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sâu sát của Đảng và Nhà nước,


18
được thể hiện ở những chủ trương, chính sách đúng đắn, kịp thời, phù hợp với
đặc thù của cộng đồng dân cư và sát với tình hình thực tế ở Tây Nguyên.
Thứ hai, các tỉnh và các lực lượng trên địa bàn Tây Nguyên đã quán triệt
quan điểm chỉ đạo của Trung ương; nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan
trọng của CTDV; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo CTDV tham gia tích cực, chủ
động vào việc giải quyết những vấn đề vừa cơ bản, vừa cấp bách ở địa phương.
Thứ ba, có sự chỉ đạo phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ban, ngành
Trung ương với các địa phương và các lực lượng làm CTDV trên địa bàn,
với phương châm, phương pháp phù hợp với từng đối tượng trong từng
trường hợp cụ thể... tạo nên sự đồng thuận trong xã hội và sự đoàn kết giữa
các cộng đồng dân tộc ở Tây Nguyên.
4.1.2. Hạn chế và nguyên nhân
4 1 2 1 Hạn chế
Một là, một số cấp ủy đảng lãnh đạo, chỉ đạo công tác nắm dân, nắm
tình hình, xử lý tình huống ở cơ sở chưa kịp thời, thiếu chủ động và nhạy bén.
Hai là, nội dung, phương pháp CTDV chưa theo kịp diễn biến của
tình hình, còn đơn giản một chiều, chưa thật phù hợp với từng đối tượng.
Ba là, hệ thống chính trị cơ sở, nhất là trong vùng DTTS, vùng tôn
giáo chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Bốn là, lãnh đạo phối hợp giữa các tổ chức trong HTCT và các lực
lượng trên địa bàn làm CTDV chưa thật chặt chẽ, cụ thể và đồng bộ.

4 1 2 2 Nguyên nhân của hạn chế
Thứ nhất, do sự chống phá thường xuyên, quyết liệt của bọn phản
động FULRO và các thế lực thù địch đối với địa bàn Tây Nguyên, cùng
với những hạn chế do lịch sử để lại: Trình độ dân trí thấp, sự chênh lệch về
điều kiện kinh tế - xã hội của mỗi dân tộc, điểm xuất phát thấp... Đây là
những nguyên nhân khách quan ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả
CTDV trên địa bàn.
Thứ hai, một số cấp ủy đảng, chính quyền chưa nhận thức sâu sắc và
quán triệt đầy đủ vai trò, tầm quan trọng của CTDV trong tình hình mới,


19
nên thiếu sự quan tâm chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết
việc thực hiện CTDV trên địa bàn. Một bộ phận cán bộ các cấp, các ngành
và lực lượng chức năng còn biểu hiện thỏa mãn, chủ quan, mất cảnh giác,
quan liêu, xa dân; chưa thấy hết những khó khăn, phức tạp và yêu cầu
nhiệm vụ chiến lược của CTDV ở Tây Nguyên.
Thứ ba, chưa dồn sức xây dựng HTCT ở cơ sở thật sự vững mạnh
toàn diện; việc nâng cao chất lượng hoạt động của buôn làng theo thiết chế
tự quản và phát huy quyền làm chủ của nhân dân còn lúng túng, bất cập;
công tác đào tạo, bố trí đội ngũ cán bộ người DTTS tại chỗ còn hạn chế;
năng lực, bản lĩnh chính trị và khả năng làm CTDV của đội ngũ cán bộ cơ
sở chưa đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
4.2. MỘT SỐ KINH NGHIỆM
4.2.1. Thƣờng xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục
nâng cao nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và xã
hội về công tác dân vận trên địa bàn Tây Nguyên
Thực tiễn CTDV của Đảng trên địa bàn Tây Nguyên trong những
năm 2001 đến năm 2010 cho thấy: Công tác dân vận đóng vai trò to lớn
trong việc củng cố và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc, thực

sự là phương thức rất quan trọng trong việc xây dựng Đảng, xây dựng ''thế
trận lòng dân", giữ vững ổn định chính trị, tạo cơ sở, nền tảng để ổn định
và phát triển bền vững vùng Tây Nguyên. Vì vậy, phải quán triệt sâu sắc
quan điểm "lấy dân làm gốc", làm cho mỗi cán bộ, đảng viên, các cấp ủy
đảng, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể nhận thức đúng đắn về vai trò
đặc biệt quan trọng và yêu cầu bức xúc của CTDV trong tình hình mới.
Đặc biệt, các cấp ủy đảng, chính quyền và các lực lượng trên địa bàn Tây
Nguyên cần nâng cao trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo CTDV; xác định công
tác vận động và chăm lo lợi ích của nhân dân là một trong những nội dung
chủ yếu trong hoạt động của mình; tăng cường và đổi mới nội dung, hình
thức, phương pháp CTDV, đáp ứng nhiều loại đối tượng và trở thành một
công cụ sắc bén ở cơ sở để xây dựng, củng cố khối đoàn kết các dân tộc,


20
nâng cao đời sống cho đồng bào, xóa bỏ tư tưởng ly khai, tự trị, góp phần
giải quyết vấn đề FULRO ở Tây Nguyên cả trước mắt và lâu dài.
4.2.2. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác dân vận với phát triển kinh
tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và tăng cƣờng khối đại đoàn
kết các dân tộc ở Tây Nguyên
Quá trình thực hiện CTDV trên địa bàn Tây Nguyên thống nhất
trong mục tiêu tạo môi trường hòa bình, ổn định về mọi mặt để Tây
Nguyên phát triển bền vững. CTDV phải được xác định là một trong
những giải pháp quan trọng hàng đầu thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển,
đảm bảo quốc phòng, an ninh và tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc
trên địa bàn. Các cấp, các ngành cần căn cứ vào đặc điểm tình hình, yêu
cầu nhiệm vụ để xây dựng các nội dung, hình thức CTDV phù hợp; biết
gắn kết nội dung các đợt vận động quần chúng ở cơ sở với yêu cầu,
nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh chính trị và trật tự
an toàn xã hội, xây dựng HTCT cơ sở và đảm bảo quyền lợi thiết thực

của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.
4.2.3. Thƣờng xuyên bám sát cơ sở, đáp ứng nhu cầu thực tế của
địa phƣơng
Thực tế ở Tây Nguyên cho thấy, buôn làng có vị trí rất quan trọng đối
với sự ổn định và phát triển của từng địa phương cũng như toàn vùng. Do đó,
CTDV ở Tây Nguyên phải hướng mạnh về buôn làng, thực hiện tốt phương
châm: "Tất cả đều phải từ làng buôn và tất cả đều phải đến buôn làng", "Tỉnh
phải nắm xã, huyện phải nắm thôn buôn và xã phải nắm hộ, nắm dân".
Hướng về cơ sở cũng có nghĩa là phải chống tư tưởng chủ quan, mất cảnh
giác, quan liêu, coi thường cơ sở, xa dân; đồng thời, nêu cao tính chủ động,
tự tin của cơ sở trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị. Đổi mới sự lãnh đạo,
chỉ đạo của cấp trên đối với cơ sở theo hướng tăng cường hướng dẫn, giúp
đỡ cơ sở chủ động giải quyết các công việc cụ thể nhưng không bao biện làm
thay; đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nhằm kịp thời phát
hiện, uốn nắn những khuyết điểm, sai phạm phát sinh từ cơ sở.


21
4.2.4. Chăm lo xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh,
phát huy vai trò của những ngƣời có uy tín trong đồng bào dân tộc
thiểu số và đồng bào có đạo
Những thành công và hạn chế của Đảng về CTDV ở Tây Nguyên
trong thời kỳ 2001-2010 liên quan rất chặt chẽ với sự vững mạnh hay yếu
kém của HTCT, nhất là HTCT ở cơ sở. Vì vậy, để thực hiện hiệu quả
CTDV, đáp ứng yêu cầu nắm dân, nắm tình hình, chủ động giải quyết
những vấn đề phát sinh từ cơ sở thì việc xây dựng, kiện toàn, củng cố
HTCT cơ sở thực sự vững mạnh là vấn đề có ý nghĩa then chốt. Trong đó,
cần tập trung xây dựng chi bộ, tổ đảng ở buôn làng; đẩy mạnh công tác tạo
nguồn và phát triển đảng viên là người DTTS tại chỗ và người có đạo; các
cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể cấp trên phải có trách

nhiệm thường xuyên chăm lo xây dựng, củng cố tổ chức của mình ở cơ sở,
khắc phục bệnh quan liêu, xa dân, xa cơ sở; thường xuyên kiểm tra việc
thực hiện chính sách dân tộc, tôn giáo, chính sách đất đai, xây dựng cơ sở
hạ tầng, công tác xóa đói giảm nghèo, giáo dục, y tế và an ninh quốc
phòng ở cơ sở; quan tâm xây dựng, củng cố đội ngũ cán bộ làm CTDV
thật sự đủ mạnh, nhất là đội ngũ cán bộ là người các DTTS tại chỗ; xây
dựng lực lượng cốt cán làm CTDV ở cơ sở, phát huy vai trò của các già
làng, trưởng thôn buôn, trưởng các dòng họ, các chức sắc tôn giáo và
những người có uy tín trong đồng bào DTTS, đồng bào có đạo nhằm tạo
được sự lan tỏa, sức sống của CTDV ở Tây Nguyên trong tình hình mới.
4.2.5. Lãnh đạo phối hợp chặt chẽ, phát huy sức mạnh tổng hợp
của các lực lƣợng tham gia công tác dân vận trên địa bàn
Thực tiễn ở Tây Nguyên cho thấy, khi có tình hình phức tạp về an
ninh chính trị, có nhiều chủ thể cùng làm CTDV ở địa phương, nhưng do
thiếu sự phối hợp và phân công nhiệm vụ cụ thể, nên xảy ra tình trạng
hoặc là "lấn sân", "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược", "vận mà không động,
động mà không theo một hướng" hoặc bỏ trống trận địa dẫn đến hiệu quả
CTDV bị hạn chế, thậm chí là phản tác dụng. Vì vậy, các cấp ủy đảng cần
thường xuyên tiến hành rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy chế CTDV phù


22
hợp với thực tiễn địa phương, đơn vị; phân công trách nhiệm cụ thể,
thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm
vụ CTDV được giao. Tăng cường sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ban,
ngành ở Trung ương và địa phương trong việc triển khai thực hiện các chủ
trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về CTDV. Với chức năng, nhiệm
vụ được giao, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên cần tăng cường và phát huy hơn
nữa vai trò của mình trong chỉ đạo, tổ chức phối hợp các lực lượng, cơ
quan chức năng của Trung ương và địa phương để thực hiện tốt những chủ

trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về CTDV ở Tây Nguyên.
Tiểu kết chƣơng 4: Thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TW của Bộ
Chính trị, các tổ chức đảng từ Trung ương đến địa phương đã đề ra nhiều
chủ trương, giải pháp cụ thể, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo HTCT các cấp,
phối hợp các lực lượng trên địa bàn, hướng về cơ sở và địa bàn dân cư để
làm CTDV. Theo đó, nội dung và phương thức CTDV từng bước được
đổi mới theo hướng cụ thể, thiết thực, phù hợp và có hiệu quả. Với những
chủ trương và giải pháp phù hợp, CTDV đã góp phần thúc đẩy kinh tế - xã
hội phát triển, giữ vững an ninh chính trị, xây dựng HTCT cơ sở vững
mạnh, củng cố và tăng cường khối đoàn kết các dân tộc, đấu tranh làm thất
bại âm mưu, thủ đoạn của bọn phản động FULRO và các thế lực thù địch
trên địa bàn Tây Nguyên. Tuy nhiên, CTDV của Đảng ở Tây Nguyên thời
gian này cũng bộc lộ một số hạn chế, khuyết điểm: Nhận thức của một số
cấp ủy đảng, chính quyền về vai trò, nhiệm vụ CTDV chưa thật sâu sắc,
nên trong lãnh đạo, chỉ đạo còn xem nhẹ và buông lỏng CTDV, chưa nắm
chắc dân, nắm chắc tình hình; nội dung và phương pháp CTDV chậm đổi
mới, hiệu quả chưa cao; lãnh đạo phối hợp và phân công trách nhiệm
CTDV cho các tổ chức trong HTCT và các lực lượng đóng trên địa bàn
chưa thật chặt chẽ, cụ thể.
Thành công và hạn chế của Đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo CTDV trên
địa bàn Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010 đã để lại những kinh
nghiệm quý giá, góp phần nâng cao hiệu quả CTDV của Đảng những năm
tiếp theo, tạo nên sự ổn định và phát triển bền vững Tây Nguyên.


23
KẾT LUẬN
Tây Nguyên là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng của cả nước.
Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội đặc trưng của Tây Nguyên là cơ sở rất
quan trọng để Đảng và Nhà nước đề ra những chủ trương, chính sách

đúng đắn, phù hợp nhằm phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng,
an ninh vùng Tây Nguyên. Trong những chủ trương chung đó, có chủ
trương tăng cường CTDV ở Tây Nguyên trong tình hình mới.
Trước năm 2001, thực hiện Nghị quyết số 8B của Ban Chấp hành
Trung ương Đảng Về đổi mới công tác quần chúng, tăng cường mối quan
hệ giữa Đảng và nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ các tỉnh ở Tây
Nguyên, CTDV trên địa bàn đã bước đầu đổi mới nội dung và phương
thức hoạt động, bám sát nhiệm vụ chính trị để vận động quần chúng tham
gia thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nước, thực hiện các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở
địa phương. Tuy nhiên, công tác vận động đồng bào các dân tộc ở Tây
Nguyên còn nhiều hạn chế, chưa thật sự tạo ra chuyển biến đáng kể ở
vùng đồng bào DTTS, thậm chí có phần lúng túng, bế tắc trong việc giải
quyết các vấn đề xã hội bức xúc, nổi cộm.
Trong những năm 2001 đến năm 2010, thực hiện Nghị quyết Đại hội
IX của Đảng và các Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương
(khóa IX), các nghị quyết, quyết định của Bộ Chính trị và Thủ tướng
Chính phủ, đặc biệt Nghị quyết số 10-NQ/TW Về phát triển kinh tế - xã
hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên thời kỳ 2001-2010
của Bộ Chính trị (khóa IX)… và các Kết luận của Ban Chỉ đạo Tây
Nguyên, các cấp bộ đảng luôn tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo HTCT hướng
về cơ sở, tập trung tuyên truyền và vận động các tầng lớp nhân dân khắc
phục khó khăn, yên tâm lao động sản xuất, ổn định và nâng cao đời sống;
đề cao tinh thần cảnh giác, góp phần đấu tranh làm thất bại âm mưu chống
phá của các thế lực thù địch; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã
hội, từng bước tạo chuyển biến trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Ban Chỉ đạo Tây Nguyên ra đời là cầu nối tăng cường sự lãnh đạo,
chỉ đạo trực tiếp, kịp thời của Trung ương Đảng và Chính phủ đối với
vùng Tây Nguyên. Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Ban Chỉ đạo Tây
Nguyên đã chủ động triển khai các mặt công tác và có những đóng góp

quan trọng cho sự ổn định và phát triển của vùng. Thực hiện tốt chính sách