TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ TÁC PHONG CÔNG TÁC CỦA NGƯỜI CÁN
BỘ CHÍNH TRỊ, Ý NGHĨA TRONG BỒI DƯỠNG RÈN LUYỆN ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ CHÍNH TRỊ QUÂN ĐỘI HIỆN NAY.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người sáng lập và tổ chức, giáo dục rèn luyện Quân
đội nhân dân Việt nam, Người cha thân yêu của các lực lượng vũ trang cách mạng
Việt Nam, đã để lại một kho tàng vô giá về xây dựng Đảng, xây dựng đường lối
chính trị, đường lối quân sự, về tổ chức và chỉ đạo tiến hành chiến tranh nhân dân,
trong đó những quan điểm của người về đội ngũ cán bộ chính trị, về hoạt động
CTĐ,CTCT và tác phong công tác của người cán bộ chính trị. Vì thế, việc
nguyên cứu nắm vững và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về tác phong
công tác của người cán bộ chính trị càng có ý nghĩa và giá trị thực tiễn sâu sắc đối
với đội ngũ cán bộ chính trị trong giai đoạn hiện nay, mà còn mãi về sau.
I. Tư tưởng Hồ Chí Minh về tác phong công tác của người cán bộ chính trị
trong quân đội nhân dân Việt Nam.
Tác phong công tác của người cán bộ chính trị có vai trò quyết định đến
chất lượng hoạt động CTĐ,CTCT, chất lượng xây dựng quân đội. Về vấn đề này
V.I.Lênin đã khảng định: “ở đâu mà công tác chính trị trong quân đội, công tác
của các chính uỷ làm được chu đáo nhất, thì ở đấy nói chung, trong số các
chuyên gia quân sự ít thấy có khuynh hướng phản bội hơn cả; ở đấy có rất ít cơ
hội cho họ thực hiện ý định của họ; ở đấy không hề có tình trạng lỏng lẻo trong
quân đội, quân đội giữ được trật tự tốt hơn, và tinh thần của họ cũng cao hơn, ở
đấy thu được nhiều thắng lợi hơn”1. Hồ Chí Minh chỉ rõ tác phong công tác của
người cán bộ cách mạng có vai trò vô cùng to lớn trong việc “động viên toàn thể
1
V.I.Lênin, Toàn tập, Nxb Tiến bộ, M.1979, t.39, tr.66
2
nhân dân hăng hái thực hiện chính sách đã định”2. Có tác phong công tác tốt
“mới huy động được tinh thần tích cực và lực lượng to lớn cuả nhân dân trong
việc thực hiện mục đích chính trị, nâng cao khả năng hoàn thành nhiệm vụ”3.
Hồ Chí Minh cho rằng tác phong công tác của người cán bộ là thể hiện
nhân cách của chính họ, tư cách của chính họ. Tác phong công tác không chỉ bao
hàm nội dung phẩm chất bên trong tự mình của bản thân mỗi con người, mà nó
còn bao hàm cả thái độ, cách ứng sử của người đó với những người xung
quanh ,với công việc và khả năng hành động thực hiện các nhiệm vụ , cộng việc
được giao. Nó là sự đan xen, hoà quyện vào nhau một chặt chẽ những yêu tố
thuộc về phẩm chất và năng lực của người cán bộ. Điều này được Chủ tịch Hồ
Chí Minh khái quát rất cụ thể về “tư cách người cách mệnh” trong các nội dung
với mình với người, với công việc tác phong CTĐ,CTCT của người cán bộ
chính trị trong quân đội, chính là tác phong của Đảng, mang những đặc tính của
tác phong lãnh đạo của Đảng được vận dụng vào trong quân đội để xây dựng
quân đội, xây dựng đảng bộ quân đội vững mạnh về chính trị tư tưởng và tổ
chức. Chính vì vậy, tác phong công tác của người cán bộ chính trị còn mang
những đặc chưng riêng của hoạt động quân sự, của điều lệnh, điều lệ quân đội.
Trong lịch sử đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc của dân tộc ta, trong
những thời kỳ mà giai cấp phong kiến còn đóng vai trò lịch sử tiến bộ các thế lực
phong kiến ngoại bang xâm lược, nhiều tướng lĩnh chỉ huy quân đội đã làm tốt
công tác chính trị tư tưởng, có tác phong gần gũi, chan hoà, chăm lo đến binh sỹ
động viên tinh thần tạo nên sức mạnh to lớn chiến thắng quân địch hung bạo và
mạnh hơn rất nhiều lần. Vận dụng những nguyên lý xây dựng quân đội kiểu mới
của chủ nghĩa Mác - Lênin, nắm vững tư tưởng của V.I.Lênin, kế thừa những kinh
nghiệm quý báu về xây dựng lực lượng vũ trang, xây dựng quân đội trong quá trình
dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, Hồ Chí Minh khảng định rõ trong thư “hội
2
3
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t.5, tr520
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t5, tr.520
3
nghị chính trị viên” tháng ba năm 1948: “tư cách của người chính trị viên có ảnh
hưởng rất quan trọng đến bộ đội. Người chính trị viên tốt, là bộ đội ấy tốt”4.
Người cán bộ chính trị là một bộ phận, một thành phần tất yếu của quân
đội cách mạng được bắt nguồn từ sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng với lực lượng
vũ trang cách mạng. Ngay từ những ngày đầu mầm mống, Hồ Chí Minh đã chỉ
rõ “về mặt chính trị cấp nào cũng có một người chính phái viên do đoàn thể
cách mạng lựa chọn trong bộ đội ấy hoặc phái người ngoài đến làm”5. Đó là
“người của Đảng cộng sản” trong quân đội nhằm mục đích cao nhất là giữ bản
chất cách mạng của quân đội, người đảng viên cộng sản được Đảng giao nhiệm
vụ chuyên trách công tác tư tưởng, công tác tổ chức của Đảng trong quân đội;
người cán bộ chính trị phải là người tuyệt đối trung thành với mục tiêu lí tưởng
của Đảng, kiên định vững vàng về chính trị, tiêu biểu về đạo đức cách mạng.
Trong “cuốn sách của chính trị viên” do Hồ Chí Minh trực tiếp chỉ đạo
biên soạn nêu rõ: chính trị viên phải nắm chắc con đường chính trị của Đảng,
giác ngộ cách mạng sâu sắc, nhận thức cách mạng vững vàng, kinh nghiệm
chính trị rõ ràng, người cán bộ chính trị là người giương cao ngọn cờ chính trị,
tư tưởng của Đảng, quán triệt sâu sắc đường lối quan điểm của Đảng, không
ngừng giữ vững và phát huy vai trò lãnh đạo và ảnh hưởng của Đảng trong mọi
lĩnh vực hoạt động và đời sống của đơn vị. Đó chính là tiêu chuẩn, là phẩm chất
và năng lực của người cán bộ chính trị nhằm lãnh đạo đơn vị đi đúng con đường
chính trị mà Đảng đã vạch ra. Hồ Chí Minh thường xuyên giáo dục cán bộ chiến
sỹ quân đội nhân dân trung với nước, trung với Đảng, hiếu với dân. Lòng trung
thành với Đảng, với tổ quốc, với nhân dân là thái độ trách nhiệm chính trị của
người quân nhân cách mạng, mà ở người cán bộ chính trị phải vững vàng kiên
định và được biểu hiện rõ nhất. Bác Hồ nói: “Riêng về các chú, chính trị biểu
4
5
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t.5, tr392
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t3, tr472
4
hiện ra trong lúc đánh giặc”6. Thái độ trách nhiệm chính trị đã được thể hiện cụ
thể trong việc hoàn thành xuất sắc mọi nhiện vụ chính trị của Đảng, của tổ quốc
và nhân dân giao phó “nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt
qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”7. Lòng trung thành với mục tiêu lí tưởng của
Đảng còn được thể hiện trong mọi hoạt động cụ thể hàng ngày của người cán bộ
chính trị, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, chức trách của mình, tận tuỵ trong công
việc và lợi ích tập thể, tất cả vì tiến bộ, thắng lợi thành công của đơn vị, của từng
cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị. Trong cuộc vận động luyện quân lập công của
quân đội ta đầu năm 1948, trong thư gửi hội nghị chính trị viên, Bác Hồ viết:
“chính là một động lực to lớn trong cuộc vận động đó”8, và người cho rằng,
người cán bộ chính trị phải thực sự là người tiêu biểu của động lực chính trị to
lớn đó.
Hồ Chí Minh cho rằng, người cán bộ chính trị phải tiêu biểu về lòng
dũng cảm, ý chí ngoan cường gan dạ trong chiến đấu để động viên, cổ vũ bộ đội
xông lên giết giặc lập công. Người rất quan tâm giáo dục đội ngũ cán bộ chính
trị rằng: “Các đồng chí cán bộ của Đảng ở các cấp phải cố gắng tiến bộ hơn, để
lãnh đạo bộ đội. Từ việc lớn đến việc nhỏ, cán bộ đều phải làm kiểu mẫu. Giữ
gìn kỷ luật, học tập kỹ kỹ thuật, luyện quân lập công, xung phong chiến trận,...
Cán bộ đều phải làm gương. Như thế là quân đội ta sẽ là một quân đội vô địch,
và kháng chiến nhất định thành công”9.
Người cán bộ chính trị là người tiêu biểu về đạo đức cách mạng, mà theo
Bác đạo đức cách mạng là: “nhận rõ phải trái. Giữ vững lập trường. Tân trung
với nước, tận hiếu với dân”10, quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách
mạng. Trong buổi nói chuyện tại trường chính trị trung cấp quân đội, Bác Hồ đã
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t6, tr318
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 2000, t11, tr350
8
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 2000, t5, tr398
9
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 2000, t5, tr349
10
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 2000, t.7, tr.480
6
7
5
phân tích về cần kiệm liêm chính chí công vô tư và chỉ rõ: “cần kiệm liêm chính
của ta là đạo đức của người quân nhân cách mạng”11 và người yêu cầu mọi cán
bộ chính trị “phải thực hiện đạo đức đó”
Người cán bộ chính trị là người cán bộ lãnh đạo, làm công tác lãnh đạo.
Theo Hồ Chí Minh, năng lực lãnh đạo của người chính trị phải toàn diện cả về
chính trị, quân sự, năng lực về tuyên truyền, tổ chức và xếp đặt kế hoạch hoạt
động, giải quyết kịp thời những việc cấp bách, sinh hoạt tinh thần, vật chất của
đội du kích, năng lực toàn diện đó giúp cho người “chính trị viên nhúng tay vào
mọi việc để do đó mà dẫn dắt người khác”. Hồ Chí Minh cho rằng, người cán bộ
phải đủ đức đủ tài “có tài không có đức, tham ô hủ hoá có hại cho nước. Có đức
không có tài như ông bụt ngồi trong chùa, không giúp ích gì được ai”12. Năng
lực của người cán bộ chính trị không chỉ bao hàm năng lực nhận thức và năng
lực hành động thể hiện trình độ trí tuệ cao và trình độ tổ chức thực tiễn giỏi. Hồ
Chí Minh yêu cầu: “người chính trị viên phải có rất nhiều tư cách lãnh đạo, rất
nhiều năng lực. Công việc chính trị viên phức tạp chừng nào nào thì cân họ có
đủ năng lực13”. Vì vậy, người cán bộ chính trị phải là người hiểu sâu sắc chủ
nghĩa Mác - Lênin; nắm chắc đường lối chính sách, quan điểm của Đảng; các
nội dung nguyên tắc tiến hành công tác Đảng công tác chính trị; “phải học tư
tưởng chiến lược, chiến thuật, học cách dậy bộ đội đánh giặc, học phương pháp
chỉ huy chiến đấu”14, nắm vững kỹ thuật.
Hồ Chí Minh chỉ rõ, người cán bộ chính trị phải thực sự mẫu mực về phong
cách, tác phong công tác, lời nói phải đi đôi với việc làm. Bởi vì, “người chính trị
viên không phải là một ông quan suốt ngày ngồi bàn giấy viết thông báo, chỉ thị” 15
11
12
13
14
15
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 2000, t6, tr321
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t8, tr184
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t6, tr319
Hồ Chí Minh về Xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, Nxb Quân đội nhân dân, H.1995, tr55
6
mà phải là người trực tiếp lãnh đạo, tổ chức thực hiện nội dung, trong nhiều lĩnh vực
với nhiều đối tượng khác nhau.
Người cán bộ chính trị với nội dung hoạt động chủ yếu là hoạt động lãnh đạo
pháp công tác chủ yếu là giáo dục, thuyết phục, thông qua hoạt động hàng ngày mà
tác động xây dựng nhân cách của từng con người, từng tập thể quân nhân, đảm bảo
cho mõi quân nhân và tập thể quân nhân giữ vững bản chất cách mạng, trung thành
với mục tiêu lí tưởng của Đảng, hăng hái thực hiện mọi nhiện vụ. Do đó, phương tác
phong hoạt động công tác Đảng công tác chính trị có ảnh hưởng rất quan trọng đến
bộ đội và tác đông rất lớn đến hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở rằng: “chính trị viên phải làm kiểu mẫu
trong mọi việc”16. Làm kiểu mẫu với tư cách là người tiêu biểu, đại diện cho tinh
thần và trí tuệ của Đảng, cho nên người cán bộ chính trị phải là người nắm vững
nguyên tắc, giữ nghiêm kỷ luật; luôn luôn thận trọng, chặt chẽ nghiêm túc chính
xác, công bằng, vô tư, độ lượng,.. chu đáo; luôn luôn thực hiện dân chủ bàn bạc,
coi trọng giáo dục thuyết phục, cổ vũ lôi cuốn, nêu gương. Đồng thời người
cũng thường xuyên yêu cầu trong phương pháp tác phong của người cán bộ
chính trị phải luôn luôn thống nhất giữa lời nói với việc làm. Người nói: “chính
tri viên lãnh đạo bằng lời nói chưa đủ, phải lãnh đạo bằng hành động nữa.
Mình chủ trương cho đội làm việc gì thì mình phải làm trước, làm đúng, hết sức
làm hơn ai hết. Từ những công việc nhỏ đến công việc to đều như thế, gặp lúc
gay go nguy hiểm chừng nào thì người lãnh đạo càng phải xông pha, bước
trước chừng ấy mới kéo người khác theo mình...”17.
Hồ Chí Minh luôn nhắc nhở mọi cán bộ, đảng viên phải bằng chân lý lẽ
phải để giáo dục quần chúng. Người nói: “chúng ta phải nghi tạc vào đầu cái
trân lý này: dân rất tốt, lúc họ đã hiếu thì việc gì, khó khăn mấy họ cũng làm
được, hy sinh mấy họ cung không sợ. Nhưng trước hết phải tìm đủ mọi cách giải
16
17
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t5, tr393
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t6, tr
7
thích cho họ hiểu rằng: những việc ấy là vì lợi ích cho họ mà phải làm”18. Với
phương pháp giáo dục này, người cán cán bộ chính trị phải phân tích vấn đề một
cách ngắn ngọn, súc tích, luận giải rõ ràng, chứng minh chặt chẽ; trình bày giản
dị, cụ thể để bộ đội ai ai cũng hiểu một cách sâu sắc và tự giác tin theo. Người
thường nhắc nhở cán bộ chính trị không được dựa vào quyền lực để bắt mọi
người phải phục tùng mà phải tuyệt đối tuân thủ “giáo dục theo nguyên tắc tự
nguyện, tự giác, giải thích thích thuyết phục, bàn bạc chứ không gò bó...”. đây là
phương pháp giáo dục giữa lý và tình, giáo dục thuyết phục theo tinh thần hướng
thiện, khêu gợi, thức tỉnh cái tốt, phát huy tính tích cực trong mỗi con người phát
triển, để lấn át cái xấu cái tiêu cực. Để niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng , sự tất
thắng của cách mạng được vững chắc, bên cạnh chỉ ra tính tất yếu của nó, Chủ
tịch Hồ Chí Minh còn đòi hỏi người chính trị viên trong quân đội “phải thân
thiết như một người chị, công bình như một người anh, hết mình như một người
bạn” đối với bộ đội . Theo Bác, tác phong này có một sức mạnh to lớn, nó có
sức cảm hoá mạnh mẽ, thúc đẩy con người vươn lên cái tốt đẹp, “làm cho cái tốt
năng nổ như hoa mùa xuân”, ngăn chặt thuyết phục cái sấu, cái ác làm cho nó bị
thu hẹp và mất hẳn. Đó là cái đích của giáo dục.
Theo Hồ Chí Minh trong hoạt động công tác Đảng công tác chính trị
người cán bộ chính trị trong quá trình tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị
trong đơn vị mình phải luôn thể hiện tác phong quần chúng có nghĩa là phải được
biểu hiện ra từ ý thức, tinh thần tôn trọng, thương yêu bộ đội, thương yêu con
người, luôn đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi với đồng chí đồng đội. Người
chỉ rõ là chính trị viên phải “thương yêu đội viên như người chị ”, “phải luôn luôn
săn sóc đến đời sống vật chất của họ: ăn, mặc, ở, nghỉ, luyện tập, công tác, sức
chiến đấu. Về mặt tinh thần phải săn sóc để nâng cao kỷ luật, bài trừ hủ hoá, phát
triển văn hoá và đường lối chính trị trong bộ đội. Như vậy, người chính trị viên
18
8
phải quan tâm bao quát, sâu sát đến tất cả các mặt hoạt động của đơn vị, đến đời
sống vật chất tinh thần đến từng con người cụ thể, nắm chắc tình hình mọi mặt,
tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của bộ đội, để động viên dìu dắt, giáo dục huấn
luyện họ, tức là phải thường xuyên quan tâm chăm sóc tới đời sống chiến sỹ.
Tác phong quần chúng của người cán bộ chính trị trong tư tưởng Hồ Chí
Minh xuất phát từ chính bản chất và ý nghĩa từ sự tồn tại của Đảng cộng sản, từ
chính mỗi liên hệ máu thịt với nhân dân từ nhân dân mà ra vì nhân dân mà chiến
đấu, mục tiêu chiến đấu của quân đội là vì tổ quốc vì nhân dân; xuất phát từ vai
trò của quần chúng nhân dân trong lịch sử, quần chúng là người làm ra lịch sử,
sáng tạo ra lịch sử, lực lượng quyết định sự phát triển của lịch sử là quần chúng
nhân dân nhân chứ không phải cá nhân “ưu tú”, những vĩ nhân. Quần chúng
nhân dân là lực lượng tham gia chủ yếu và là động lực cơ bản của mọi cuộc cách
mạng xã hội. Hồ Chí Minh khảng định: “cách mạng là sự nghiệp của quần
chúng”, từ chính chính thực tiễn lãnh đạo cách mạng của Đảng hơn 70 qua của
Đảng ta và trong xây dựng chiến đấu và trưởng thành của quân đội nhân dân
Việt Nam như chủ tịch Hồ Chí Minh đã dậy “dễ vạn lần không dân cũng chịu,
khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Mọi hoạt động của người cán bộ chính trị phải
luôn quán triệt quan điểm tư tưởng “lấy dân làm gốc”, dựa vào dân. Hồ Chí
Minh chỉ rõ: “Dù là đại đoàn trưởng, Trung đoàn trưởng, hay Tiểu đoàn trưởng
cũng chỉ là những người đặt kế hoạch và điều khiển trận đánh, lúc ra trận việc
đặt mìn phá lô cốt đều do tay anh em đội viên làm”, “cán bộ không có đội viên,
lãnh tụ không có quần chúng thì không làm gì được”.
Phải sâu sát nắm tâm tư nguyện vọng, tình cảm của quần chúng. Hồ Chí
Minh căn dặn: người đội trưởng, người chính trị viên phải là người anh, người
chị, người bạn của đội viên, chưa làm được như vậy là chưa làm hết nhiệm vụ.
Cán bộ có thân đội viên như chân như tay, thì đội viên mới thân cán bộ như ruột
thịt, cán bộ có coi đội viên như chân như tay, đội viên mới coi cán bộ như đầu
9
như óc. Từ lời ăn, tiếng nói, niền vui nỗi buồn, quần áo nhất nhất phải biết rõ và
hết sức chăm nom có đồng can cộng khổ với binh sỹ thì khi khó khăn đến mấy họ
cũng xung phong đi đầu, dù có nguy hiểm đến mấy họ cũng vui lòng đi. Khi bảo
đánh họ sẽ vui lòng đánh. Sự quan tâm tình thương yêu đối với bộ đội là phải
xuất phát từ chính tình cảm chân chính của con người, từ ý thức được vai trò chân
chính của người chiến sỹ. Cán bộ chính trị là trung tâm đoàn kết trong nội bộ
quân đội, đó là tình thương yêu như ruột thịt, đồng cam cộng khổ chia ngọt sẻ bùi.
Nếu thiếu sự gần gũi lòng thương yêu, thiếu trách nhiệm thì người cán bộ chính sẽ
dần tiến đến chỗ xa dời chiến sỹ, sinh ra quan liêu mệnh lệnh, thậm chí quân
phiệt, sẽ không còn xứng đáng là người chị, người anh, người bạn của bộ đội.
Phải tin yêu tôn trọng bộ đội, phải kịp thời giải quyết mọi vướng mắc của
cán bộ chiến sỹ trong đơn vị. Tin yêu tôn trọng bộ đội, lắng nghe ý kiến và giải
quyết những kiến nghị chính đáng của bộ đội là một trong những nội dung yêu
cầu tác phong công tác của người cán bộ chính trị. Niềm tin yêu đó phải được dựa
trên sự nhận thức sâu sắc về mục tiêu nhiệm vụ chiến đấu chung, về khả năng to
lớn của người chiến sỹ, kết hợp với tình cảm đồng chí đồng đội, tình thương yêu
đoàn kết gắn bó ruột thịt anh em, người cán bộ chính trị phải hướng dẫn, dìu dắt
chiến sỹ để họ có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ với một niềm tin và ý thức trách
nhiệm cao. Do đó người dậy rằng không chỉ làm việc hùng hục một mình mà phải
chăm lo huấn luyện bộ đội về chính trị và về quân sự “để anh em tim tưởng vững,
chính trị vững, kỷ luật khá, thân thể khoẻ mạnh thì nhất định thắng”;
Cần phải vừa giáo dục vừa học quần chúng chẳng những lãnh đạo quần
chúng mà còn phải học quần chúng. Là người cán bộ lãnh đạo nhưng Hồ Chí
Minh luôn yêu cầu cán bộ chính trị phải khiêm tốn, không ngừng học hỏi quần
chúng, nhân dân là ông thầy của chúng ta, không học nhân dân là một thiếu sót
rất lớn, ngay trong tác phẩm “sửa đổi lề lối làm việc” Hồ Chí Minh chỉ rõ không
chỉ học ở tuyên trường, học ở sách vở học ở bạn bè và học ở nhân dân.
10
Tác phong dân chủ Là một tác một tác phong rất quan trọng đối với
người cán bộ lãnh đạo của Đảng được chính người thực hiện và dầy công xây
dựng đào tạo bồi dưỡng rèn luyện cho đội ngũ cán bộ Đảng viên, nhất là đội ngũ
cán bộ chủ trì các cấp, và đặc biết là đối với người cán bộ chính trị trong quân
đội. Tư tưởng Hồ Chí Minh được xuất phát từ nguyên tắc tập trung dân chủ
trong sinh hoạt Đảng, Hồ Chí Minh yêu cầu người cán bộ chính trị phải có tác
phong tập thể dân chủ, người vẫn thường nói: không một người nào có thể hiểu
được mọi thứ, làm hết mọi việc, ngay đến như anh hùng lãnh tụ cũng vậy: “Đem
xo công việc của cả loài người trong thế giới, thì những người đại anh hùng xưa
nay cũng chẳng qua làm tròn một bổn phận mà thôi”19. Người còn nhấn mạnh:
“Dân chủ, sáng kiến hăng hái, ba điều đó rất quan hệ với nhau. có dân chủ mới
làm cho cán bộ và quần chúng đề ra sáng kiến. Những sáng kiến đó được khen
ngợi, thì những người đó càng thêm hăng hái, và người khác cũng học theo”20.
Vì trong thực tế, vẫn tồn tại một số cán bộ kém dân chủ, kéo theo tác phong chủ
quan, quan liêu mệnh lệnh, xa dời bộ đội. Như vậy, tài trí của một người dù rằng
đó là người lãnh đạo cũng không thể bao quát hết được mà cái chính cái quan
trong nhất là phát huy và tổng hợp được trí tuệ của nhiều người, của tập thể. Trí
tuệ tập thể sẽ được nâng lên gấp bội bởi sự thông minh, kinh nghiệm của người
cán bộ lãnh đạo, thành sức mạnh mà không một cá nhân nào có được. Bác luôn
nhắc nở chúng ta: trước khi làm phải có thảo luận cho kỹ để chủ chương cho
đúng và đặt kế hoạch cho sát chính tác phong công tác tập thể dân chủ của người
cán bộ chính trị luôn tạo ra được một không khí làm việc hoạt bát, phấn khởi,
hăng hái và đầy sáng tạo. Trong tác phẩm sửa đổi lối làm việc Hồ Chí Minh
nhắc nhở người cán bộ lãnh đạo, người cán bộ chính trị rằng: “người cán bộ
lãnh đạo muốn rõ ưu khuyết điểm của mình, muốn biết công tác của mình tốt
hay sấu, không gì bằng khuyên cán bộ, mình mạnh dạn đề ra ý kiến và phê bình.
19
20
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t.5, tr.256
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t.5, tr.244
11
Như thế chẳng những không phạm gì đến uy tín của người lãnh đạo mà lại tỏ ra
dân chủ thật thà trong Đảng. Nếu cán bộ không nói năng không ý kiến, không
phê bình, thậm trí lại tâng bốc mình, thế là một hiện tượng rất xấu. Vì không
phải họ không có gì nói, nhưng vì họ không giám nói, thế là mất dân chủ trong
Đảng. thế là nội bộ của Đảng âm u, cán bộ trở nên những cái máy, trong lòng
ấm ức, không dám nói ra, do uất ức mà hoá ra oán ghét chán nản”21,. trong hoạt
động công tác lãnh đạo, Hồ Chí Minh yêu cầu cán bộ cách mạng phải xem xét
hoàn cảnh kỹ càng” điều đó có nghĩa là làm việc cần phải đi sâu đi sát, điều tra
nguyên cứu, nắm việc nắm người, nắm chắc tình hình cụ thể. Trước khi quyết
định những vấn đề quan trọng cần phải thấu vấn đề, xem xét đối chiếu, so sánh
để lựa chọn cho chính xác. Vì quyết định sai sẽ gây tổn thất cho đơn vị, cho
quần chúng. Người nhắc nhở khi làm bất cứ việc gì cũng phải có mục đích rõ
ràng, chương thình kế hoạch đặt ra phải sát hợp, nếu không thì việc gì cũng
muốn làm, mà việc gì cũng không triệt để
Hồ Chí Minh yêu cầu bản thân người cán bộ Đảng viên phải có phẩm
chất năng lực, phải ra sức học tập lí luận, biết khơi dậy mở rộng, nhưng phải
tổng hợp khái quát mới sâu sát thực tế, không áp đặt.... đây là vấn đề có tính quy
luật, thực tiễn đã chững minh. Phải biết lắng nghe ý kiến, tôn trọng ý kiến
nguyện vọng của cán bộ chiến sỹ.
Người cán bộ chính trị làm việc cần phải có tác phong khoa học. Đây là
một trong các yếu tố để cho thực hiện công tác đạt hiệu quả cao, thiết thực, cụ
thể, sáng tạo. Tác phong khoa học của người cán bộ chính trị là một trong những
nội dung đòi hỏi từ chính bản chất cách mạng khoa học của công tác đảng, công
tác công tác chính trị, từ tổ chức biên chế hoạt động quân sự, từ đặc điểm tác
động của công tác đảng, công tác chính trị. Hồ Chí Minh đòi hỏi người cán bộ
chính trị cần phải có tác phong làm việc khoa học nghĩa là phải có kế hoạch,
21
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t.5, tr.280
12
chương trình, phải đi sâu đi sát, điều tra nguyên cứu, nắm việc nắm người, nắm
chắc tình hình cụ thể, trước khi quyết định những vấn đề quan trong, cần hiểu
thấu vấn đề, xem xét đối chiếu lựa chọn cho chính xác. Vì quyết định sai sẽ gây
tổn thất cho đơn vị, cho bộ đội.
Người nhắc nhở khi làm bất cứ việc gì thì cũng phải có mục đích rõ ràng,
chương trình kế hoạch đặt ra phải sát hợp, nếu không việc gì cũng muốn làm, mà
việc gì cũng không triệt để. Người cho rằng kế hoạch một thì biện pháp phải
mười, quyết tâm phải hai mươi, ba mươi, muốn lãnh đạo đúng thì phải thì phải
tổ chức thi hành cho đúng” nếu chương trình kế hoạch có hay đến mấy, nhưng tổ
chức thi hành không đúng, thiếu biện pháp thích hợp, bản thân lại thiếu quyết
tâm hoặc không bám quyết tâm của bộ đội thì mọi chương trình kế hoạch không
trở thành hiện thực. Hồ Chí Minh cho rằng người cán bộ chính trị phải thường
xuyên kiểm tra việc thực hiện nghị quyết, chỉ thị của cấp dưới, người còn lưu ý
rằng: “Hiện nay, nhiều nơi cán bộ lãnh đạo chỉ lo khai hội và thảo nghị quyết,
đánh điện, gửi chỉ thị sau đó họ không biết gì đến những nghị quyết đó đã thực
hiện đến đâu, có những sự khó khăn trở ngại gì, dân chúng có ra sức tham gia
hay không. Họ quên mất kiểm tra. đó là một sai lầm rất to. Vì thế mà đầy túi
quần thông cáo, đầy túi áo chỉ thị mà công việc vẫn không chạy”.
Người đòi hỏi người cán bộ chính trị cần phải có tác phong cụ thể tỉ mỉ
đã là “lãnh đạo phải cụ thể; phải kịp thời thiết thực, phải có trọng điểm và
nắm điển hình”, “phải chân đi mắt thấy tai nghe, miệng nói tay làm, óc nghĩ.
Phải hết sứ cẩn thận, mà nhanh nhẹn kịp thời làm đến nơi đến chốn”, cần phải
lãnh đạo toàn diện và cụ thể. Vì vậy, những người cán bộ mà làm cho có
chuyện, làm lấy rồi, làm ít báo cáo nhiều... thì Người coi là những người rối trá
với Đảng, có tội với Đảng.
Theo Hồ Chí Minh tác phong khoa học ở người cán bộ chính trị còn phải
là “sau mỗi việc cần phải rút kinh nghiệm”, những kinh nghiệm này được tổng
13
kết, được phổ biến, nhân rộng để cho mỗi cán bộ đảng viên mỗi đơn vị sẽ học
được những kinh nghiệm hay, tránh được những điều dở, áp dụng những công
việc cũ vào những công việc mới.
Theo Hồ Chí Minh người cán bộ chính trị nhất thiết phải có tác phong cần
kiệm liêm chính, phải thực hiện nghiêm túc về cần kiệm liêm chính, vì đó là sự
kế thừa và phát huy tác phong truyền thống đạo lí của dân tộc. Do đó, người cán
bộ chính trị cần phải rèn luyện để tác phong cần kiệm liêm chính ăn sâu vào
tiềm thức, ứng sử, và hành động của mình. Người cán bộ chính trị phải thấm
nhuần đạo đức cách mạng và truyền thông của dân tộc. Theo Hồ Chí Minh:
“đạo đức cách mạng là nhân, nghĩa trí dũng liêm. Nhân là thật thà thương yêu,
hết lòng giúp đỡ đồng chì đồng đội,.. Nghĩa là ngay thẳng, không tư tâm, không
làm việc bậy, không có việc gì phải giấu Đảng ... Trí vì không có việc tư túi nó
làm cho mù quáng, cho nên đầu óc trong sạch, sáng suốt. Dễ hiểu lí luận.Dễ tìm
phương hướng. Biết xem người, biết xem việc... Dũng là dũng cảm, gan góc, gặp
việc phải có gan làm... Liêm là không tham địa vị. Không tham tiền tài, v.v. 22 .
Chỉ có như vậy mới phá bỏ “mảnh đất” nẩy sinh thói sâu, xoá bỏ nguồn gốc nảy
sinh tồn tại hiện thoái hoá biến chất, chấn chỉnh, thúc đẩy được hành vi làm việc,
nâng cao chất lượng công việc của bộ đội.
Như vậy, theo tư tưởng Hồ Chí Minh tác phong công tác không thể tách
dời phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực hoạt động của người cán
bộ. Chính phẩm chất năng lực quyết định đến phương pháp tác phong công tác.
không thể có cán bộ có phẩm chất năng lực hạn chế lại có tác phong công tác
đúng đắn được. Công tác của người cán bộ chính trị thực chất là công tác đối với
con người xây dựng những con người và những tập thể mạnh, trong quân đội
cách mạng với hoạt động của mình có tính nếu gương, luôn phải là một tấm
gương sáng cho bộ đội học tập, nên tác phong công tác của người cán bộ chính
22
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 2000, t5,tr252-253
14
trị có vai trò đặc biệt quan trọng đến chất lượng chính trị bộ đội. Vì vậy, mỗi cán
bộ chính trị trong quân đội cần ra sức phấn đấu, tự giác tu dưỡng và rèn luyện,
không ngừng nâng cao phẩm chất, năng lực phương pháp tác phong công tác để
“xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”23, là
người chị người anh thân thiết của bộ đội như Bác Hồ đã căn dặn.
Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp cách mạng Hồ Chí Minh luôn quan
tâm thường xuyên quan tâm chăm lo đến giáo dục rèn luyện phong công tác của
người cán bộ chính trị trong quân đội. Vì vậy, mọi cán bộ chính trị cần phải
phấn đấu tự giác tu dưỡng rèn luyện, không ngừng nâng cao phẩm chất năng
lực, tác phong công tác.
Suốt chặng đường dài tổ chức ra quân đội đến lúc đi xa, người luôn ân
cần chỉ bảo, dậy dỗ, hướng dẫn đội ngũ cán bộ trong làm việc và chính cuộc đời
của Bác là một bắng chứng sinh động về tác phong công tác đúng đắn. Với
phẩm chất sáng ngời và trí thiên tài, Hồ Chí Minh đa giác ngộ cả dân tộc đứng
lên làm cách mạng, đấu tranh vì độc lập tự do của tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội,
trong suốt cuộc đời hoạt động đấu tranh cách mạng của mình Hồ Chí Minh đã
nêu một tấm gương mẫu mực về sông chiến đấu lao động và học tập với phong
thái ung dung tự tại, Hồ Chí Minh đến với mọi người một cách tự nhiên, bình dị
tác phong đó có sức cuốn hút kỳ lạ làm cho quần chúng nhân dân đến người
không một chút e ngại, cũng bình di tự nhiên như họ vẫn sống hàng ngày, tác
phong quần chúng làm cho lãnh tụ, quần chúng hoà nhịp vào nhâu rong sự đồng
cảm sâu sắc nhất. Từ đó mọi người có thể nói hết những suy nghĩ trăn trở của
mình, còn người thì lắng nghe để có thể hiểu được nhịp đập của cuộc sông xung
quanh. Trong công tác lãnh đạo của mình Hồ Chí Minh hết sức chú ý thực hiện
và phát huy dân chủ trong nội bộ Đảng cũng như đối với quần chúng, phát huy
tinh thần làm chủ của mọi người.
23
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, t.12, tr.498
15
Như vậy, bằng chính tác phong của người, Hồ Chí Minh đã tạo ra một
tấm gương sáng, đầy sức thuyết phục, giáo dục cho mọi cán bộ chiến sỹ noi
theo, những tư tưởng quan điểm của người về tác phong công tác của người cán
bộ chính trị trong quân đội nhân dân Việt Nam đa trở thành tiêu chuẩn , mực
thước cho lớp lớp cán bộ chính trị trong quân đội.
Thực hiện lời chỉ dẫn của người các thế hệ cán bộ chính trị luôn ra sức
học tập rèn luyện, có đóng góp to lớn vào sự lớn mạnh, trưởng thành, chiến đấu
chiến thắng của quân đội ta.
Xứng đáng với lời dậy của Hồ Chí Minh trong suốt 60 năm qua đặc biệt
trong cuộc đáu tranh chông hai kẻ thù để giành lại độc lập dân tộc thông nhất tổ
quốc, đội ngũ cán bộ chính trị thực sự đã trưởng thành “thành linh hồn của quân
đội” có bản lĩnh chính trị vững vàng là tấm gương tiêu biểu cho lòng dũng cảm,
vì tinh thần xả thân quyên mình vì sự nghiệp cách mạng. Tuyệt đại đa số cán bộ
chính trị đã xây dựng cho mình uy tín về mặt tinh thần, đã thực sự phát huy
được vai trò lãnh đạo, giáo dục và đoàn kết tổ chức mọi quân nhân hành động
theo yêu cầu của Đảng.
II. ý nghĩa trong việc bồi dưỡng rèn luyện phương pháp tác phong công tác
cho đội ngũ cán bộ chính trị hiện nay.
Dưới ngọn cờ tư tưởng Hồ Chí Minh, cách mạng Việt Nam đã vững bước
tiến lên giành được những thắng lợi có ý nghĩa lịch sử mang tầm thời đại. Và
ngày nay cả nước đang thực hiện đường lối đổi mới xây dựng và bảo vệ tổ quốc
xã hội chủ nghiã, phấn đấu thực hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh xã hội công
bằng dân chủ văn minh, tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Ở vào thời điểm hiện nay, đứng trước tình hình thế giới có những diễn
biến phức tạp khó lường, các thế lực thù địch phản động dùng mọi thủ đoạn
nham hiểm nhất để phá hoại sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Đồng thời những
căn bệnh của Đảng cầm quyền chưa chữa khỏi. Do đó, xây dựng Đảng càng đòi
16
hỏi phải chỉnh đốn Đảng, chỉnh đốn Đảng là nội dung cơ bản của xây dựng
Đảng, Chỉnh đốn Đảng trước hết về tư tưởng, tổ chức, cán bộ, và phương thức
lãnh đạo của Đảng, làm cho Đảng trong sạch, bảo đảm hiệu quả sự lãnh đạo của
Đảng trong thời kỳ mới. Việc xây dựng chỉnh đốn Đảng chủ yếu nhằm khắc
phục những lệch lạc về tư tưởng, chính trị, sự thoái hóa biến chất trong đạo dức
lối sống, thiếu tu dưỡng rèn luyện buông thả của một bộ phận cán bộ.
Ngay từ đại hội V của Đảng, đã nhận định tình hình xa sút phẩm chất,
giảm sút ý chí chiến đấu một bộ phận cán bộ Đảng viên. “Nhiều người từ sai
lầm trong sinh hoạt, quan liêu trong tác phong, đã đi đến chỗ biến chất trong lối
sống, thoái hóa về chính trị”24. Đại biểu đại hội VIII của Đảng nhận định: “Một
bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng bản thân, phai nhạt lý
tưởng, mất cảnh giác, giảm sút ý chí, kém ý thức tổ chức kỷ luật, xa đọa về đạo
đức lối sống. Một số cán bộ thoái hóa về chính trị, tuy rất ít nhưng hoạt động
của họ của họ gây hậu quả hết sức nghiêm trọng”25 hiện tượng suy thoái này đến
nay vẫn chưa được ngăn chặn và đẩy lùi, và không chỉ ở đảng viên thường mà cả
ở cán bộ lãnh đạo cao cấp.
Trước diễn biến phức tạp của tình hình và tác động tiêu cực của xã hội.
Do đó, trong Đảng bộ Quân đội cũng còn không ít cán bộ, đảng viên còn biểu
hiện hẫng hụt về chí tuệ, thiếu dũng khí đấu tranh, tư tưởng trung bình chủ
nghĩa, cá biệt có cả cán bộ lãnh đạo các cấp mang nặng chủ nghĩa cá nhân, giảm
sút ý chí, tư tưởng cơ hội thực dụng, tham nhũng chạy theo tham vọng quyền
lực, danh lợi, cục bộ bản vị, chưa gương mẫu rèn luyện bản thân, ... Gây hậu quả
sấu. Trong thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ còn biểu hiên dân chủ hình
thức, đề cao uy quyền cá nhân...
Đảng cộng sản Việt Nam , Văn kiện Đại họi đại biểu toàn quốc lần thứ V, Tập III, Nxb Sự thật, HN 1982,
tr.25
25
Đảng cộng sản Việt Nam , Văn kiện Đại họi đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb CTQG, HN 1996, tr.137
24
17
Tóm lại, tất cả tình hình trên cho thấy, hơn lúc nào hết Đảng phải được
xây dựng chỉnh đốn, trong đó vấn đề then chốt là cán bộ và công tác cán bộ. Để
cho Đảng có đủ trình độ, trí tuệ, bản lĩnh, phẩm chất, năng lực lãnh đạo và sức
chiến đấu của mình, đáp ứng tình hình nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Đây không
những là vấn đề then chốt mà còn là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng và cấp bách,
có ý nghĩa quyết định đối với toàn bộ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước,
đối với vận mệnh chế độ ta và Đảng ta.
Riêng đối với những cán bộ chính trị, nhất là trong giai đoạn hiện nay,
trình độ năng lực, kinh nghiệm công tác đảng, công tác chính trị còn hạn chế so
với yêu cầu nhiệm vụ, chưa thực sự tiêu biểu về trí tuệ, về phẩm chất đạo đức
tác phong công tác, như thiếu gương mẫu xa cách bộ đội, thiếu dân chủ, khoa
học chưa xứng đáng là người chị người anh của bộ đội, thậm trí còn cán bộ
chính trị “tồi, tệ, tụt” như ý thức trách nhiệm kém trong công tác đảng công tác
chính trị kém, nhưng lại hay ngồi lê mách lẻo, nói xấu người này chê bai người
khác, trong quá trình làm việc thì mắc bệnh chây ì, tắc trách, ít chịu tìm tòi
nguyên cứu làm cho bộ đội chê trách, còn họ thì ngày càng teo tóp về cách nghĩ
cách làm, rồi họ cũng teo tóp cả hướng phát triển. Thậm chí cũng không phải
không có một số cán bộ chính trị có biểu hiện “tư, tình, tiền” trước tác dộng của
mặt trái của nền kinh tế thị trường họ chỉ coi trọng lợi ích riêng tư, sống giả
nhân giả nghĩa, ham tư túi trục lợi cá nhân, cơ hội chủ nghĩa, trong số họ còn tư
tình, háo tình ái, ham tiền bạc, thiếu tình đồng chí cao đẹp và tình đồng đội trong
sáng.
Để góp phần tiếp tục thực hiện đúng tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây
dựng bồi dưỡng rèn luyện tác phong công tác người cán bộ chính trị trong quân
đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của quân đội, nhiệm vụ công tác đảng, công tác
chính trị trong giai đoạn hiện nay, cần phải tiếp tục một số giải pháp là:
18
Một là, cần phải quán triệt nắm vững Tư tưởng Hồ Chí Minh về tác phong
công tác của người cán bộ chính trị, để nhận thức đúng đắn đầy đủ ý nghĩa giá
trị vai trò vị trí tác phong công tác của người cán bộ chính trị trong quân đội
cách mạng hiện nay.
Sự nhận thức đúng đắn tư tưởng Hồ Chí Minh về tác phong công tác của
người cán bộ chính trị và con đường hình thành tác phong công tác của người
cán bộ chính trị theo tư tưởng Hồ Chí Minh trước hết đòi hỏi người cán bộ
trong quân đội đặc biệt là người cán bộ chính trị phải được quán triết sâu sắc đầy
đủ, thấm nhuần sâu sắc lí luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
quan điểm đường lối của Đảng, mục tiêu nhiệm vụ chiến đấu của quân đội,
nhiệm vụ công tác đảng công tác chính trị và coi đó là nền tảng tư tưởng quân
đội kiểu mới của giai cấp vô sản. Do vậy, Hồ Chí Minh đã dậy: “lí luận như cái
kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế... không
có lý luận thì như nhắm mắt mà đi” 26. Tư tưởng của Người về vai trò tác phong
công tác của người cán bộ chính trị mãi mãi là nguyên tắc phương pháp luận
quan trọng đối người cán bộ, đặc biệt là người cán bộ chính trị trong quân đội
hiện nay và mai sau. Tình hình chính trị, kinh tế, văn hoá phát triển năng động
nhưng cũng đầy phức tạp, các lực lượng thù địch đang tấn công trực diện vào hệ
tư tưởng cách mạng, vào các giá trị văn hoá đạo đức lối sống tốt đẹp của dân tộc,
vào trong quân đội, vào cả tác phong công tác của người cán bộ chính trị. Thực
tiễn đó càng đòi hỏi người cán bộ chính trị phải thấm nhuần sâu sắc sự dậy bảo
của Bác, nhằm không ngừng chăm lo xây dựng tư tưởng chính trị, nâng cao
năng lực và tác phong công tác của người cán bộ chính trị trên nền tảng chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Mặt khác, phải kế thừa, phát huy
phát triển các giá trị truyền thống cao đẹp của dân tộc của nền văn hiến Việt
Nam.
26
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 2000, t,5, tr234
19
Hai là, tập trung nâng cao bản lĩnh chính trị trong quá trình bồi dưỡng rèn
luyện của người cán bộ chính trị trong giai đoạn hiện nay.
Bản lĩnh cán bộ chính trị có tác động và ảnh hưởng rất lớn đến mức độ
hoàn thành nhiệm vụ, dặc biệt những lúc khó khăn, những bước ngoặt hoặc
trong giai đoạn các liệt gian khổ ác liệt của chiến tranh. Đây là phẩm chất cơ bản
, chủ đạo của người cán bộ chính trị . hiện nay mặc dù dang xây dựng trong thời
bình với nhiệm vụ chủ yếu là huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, tham gia lao động
sản xuất, xây dựng chính tri trên một số vùng trọng điểm, một số lĩnh vực,
nhưng thực tế quân đội cũng đang phải chịu ảnh hưởng của mặt trái cơ chế thị
trường tác động, sự chông phá quyết liệt về tư tưởng tổ chức của chủ nghĩa đế
quốc và các thế lực thù địch ...tất cả những yếu tố đó đòi hỏi người cán bộ chính
trị phải có bản lĩnh chính trị vững vàng. Bản lĩnh đó trước hết biểu hiện ở trình
độ nhận thức và lòng tin sau sắc vào chủ nghĩa chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh. Đường lối chủ trương chính sách của Đảng. Theo Hồ Chí Minh
“lí luận như cái kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc
thực tế. Không có lí luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi. Vì vậy, trong quá
trình bồi dưỡng rèn luyện, người cán bộ chính trị cần bồi dưỡng trình độ bồi
dưỡng trình độ nhận thức chính trị, tình cảm chính trị và hành vi chính trị, bảo
đảm nắm vững chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính
sách của Đảng. Không những nâng cao nhận thức, cảnh giác cách mạng, luôn
nhận rõ âm mưu thủ đoạn của kẻ thù, chú trọng bồi dưỡng thế giới quan phương
pháp luận khoa học, bồi dưỡng phương pháp tư duy chính trị trong trong giải
quyết các mỗi quan hệ chính trị xã hội.
Ba là, nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, trước hết là năng lực chính
trị và quân sự để cán bộ chính trị hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Cán bộ chính trị trong quân đội là những người chuyên trách công tác
Đảng công tác chính trị - lĩnh vực công tác đặc thù này đặt ra yêu cầu là người
20
cán bộ chính trị không những phải giỏi công tác tư tưởng, công tác tổ chức mà
phải có kiến thức toàn diện, cả về chính trị quân sự, kính tế, văn hoá, khoa học,
nghệ thuật. Nếu không có kiến thức toàn diện thì người cán bộ chính trị không
thể hoàn thành tốt nhiệm vụ. Nhưng trước hết người cán bộ phải nắm chắc
nguyên tắc, nội dung, hình thức, phương pháp tiến hành công tác Đảng công tác
chính trị trong quân đội. Chính vì vậy, trong quá trình bồi dưỡng, rèn luyện của
mình, người cán bộ chính trị phải có hiểu biết rộng về các lĩnh vực xã hội và
nhân văn, cùng khối kiến thức về khoa học quân sự, kỹ thuật quân sự, tuy nhiên
bên cạnh sự hiểu biết rộng về các chuyên ngành trên, người cán bộ chính trị cần
phải đặt tới trình độ tiên tiến, sâu sắc về những khối kiến thức khoa học xã hội
và nhân văn, không những chỉ ở mức độ nhận thức mà cần phải đạt tới hoàn
thiện về kỹ năng hành động trong tổ chức thực hiện cùng với sự tiến bộ không
ngừng của khoa học công nghệ. Đòi hỏi tri thức toàn diện của người cán bộ
chính trị, không ngừng gia tăng và tăng cường hoàn thiện. Vì vậy, trong quá
trình bồi dưỡng cho người cán bộ chính trị cần tập trung rèn luyện óc tư duy lí
luận, khả năng quán triệt các nghị quyết của Đảng, trình độ tổ chức thực hiện và
rút kinh nghiệm thực tiễn, trên cơ sở đó để có thể vận dụng lí luận kinh nghiệm
vào giải quyết các vấn đề này vào trong quá trình hoạt động của đơn vị. Cho nên
cấp uỷ Đảng và chỉ huy các cấp trong quân đội cần có quy định, kế hoạch để bồi
dưỡng cán bộ chính trị vừa là nhà lãnh đạo vừa là nhà chỉ huy, vừa là nhà lí luận
có kiến thức cơ bản vững, có trình độ chuyên môn sâu cao . Nắm được được các
kiến thức chuyên ngành có liên quan. Đồng thời tự bản thân người cán bộ chính
trị phải thường xuyên cập nhập các kiến thức mới phù hợp với sự vận động của
thời đại về thực tiễn kinh tế xã hội ở trong nước, kịp thời bổ xung những kiến
thức còn yếu trên tinh thần “học, học nữa, học mãi” của V.I.Lênin.
Bốn là, nâng cao phẩm chất đạo đức lối sống và tác phong của người
cán bộ chính trị, kiên quyết phê phán tư tưởng lặc hậu trong nhận thức về tác
21
phong công tác của người cán bộ chính trị, đấu tranh với mọi biểu hiện tác
phong thiếu dân chủ, không khoa học, tác phong làm việc làm việc bàn giấy,
thiếu sâu sát bộ đội.
Bất kỳ trong giai đoạn cách mạng nào đối với người cán bộ chính trị thì
yêu cầu đầu tiên là phải có phẩm chất đạo đức trong sáng, mẫu mực, với lối
sống tác phong nghiêm túc, giản dị sâu sát...người cán bộ chính trong quan đội
phải là những tấm gương tiêu biểu về những phẩm chất tốt đẹp của dân tộc
Việt Nam mà Hồ Chí Minh đã khái quát. Ở tư cách người cách mạng ngay tư
tác phẩm đường cách mệnh và nhiệm vụ của người cán bộ chính trị quân đôị.
Đó là sự kết hợp giữa phẩm chất truyền thống tốt đẹp của con người Việt Nam,
với những đức tính của người cán bộ cộng sản. Tuy nhiên trong điều kiện sự
nghiệp cách mạng tiến lên công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, với những
tác động của nền kinh tế thị trường, trước sự phá hoại của các thế lực thù địch
thì phẩm chất đạo đức lối sống nói chung, của người cán bộ chính trị nói riêng
càng đòi hỏi cấp thiết trong giai đoạn hiện nay.