BÀI THUYẾT TRÌNH ĐƯỜNG LỐI CNHHDH CỦA ĐẢNG

CHÀO MỪNG CÔ VÀ CÁC BẠN ĐẾN VỚI
PHẦN THUYẾT TRÌNH CỦA NHÓM 6

ĐỀ TÀI: ĐƯỜNG LỐI
CÔNG NGHIỆP HOÁ
– HIỆN ĐẠI HOÁ
CỦA ĐẢNG


CÂU HỎI
THUYẾT TRÌNH:

TẠI SAO ĐẠI HỘI X THÁNG
4/2006 ĐẢNG TA LẠI CHỦ
TRƯƠNG CNH-HĐH GẮN LIỀN
VỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRI
THỨC. NỘI DUNG VÀ KẾT
QUẢ CỦA QUÁ TRÌNH CNHHĐH GẮN LIỀN VỚI NỀN
KINH TẾ TRI THỨC?


I. Bối cảnh lịch sử và thách thức
1. Bối cảnh lịch sử
TÌNH HÌNH THẾ GIỚI

- Xu hướng toàn cầu hóa thế giới tăng mạnh.
-Khoa học kỹ thuật có những bước nhảy vọt tăng mạnh
tạo cơ sở cho các ngành công nghệ như công nghệ thông
tin, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu... chú trọng
vào nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Các nước Đông Á, Đông Nam Á, đặc biệt là các nước

XHCN điều tiến hành cải cách kinh tế tăng khả năng cạnh
tranh thị trường.


TÌNH HÌNH ĐẤT NƯỚC
- Sau khi giải phóng miền nam thống nhất đất nước cả nước bắt đầu quá
trình CNH-HĐH.
- Mỹ vẫn còn dã tâm phá hoại nước ta bằng lệnh bao vây cấm vận ngăn cản
việt nam bình thường hoá quan hệ với thế giới.
- Cơ chế kinh tế kế hoạch hoá tập trung bao cấp và mô hình công nghiệp hoá
XHCN kiểu Xô Viết vẫn còn tồn tại.
- Chưa hoàn toàn gia nhập với kinh tế giới cũng như chưa gia nhập tổ chức
kinh tế WTO.
- Tình hình sản xuất trong nước tăng chậm có xu hướng giảm sút và rơi vào
khủng khoảng, công nông nghiệp còn gặp nhiều khó khăn.
- Các cải tiến kinh tế được đề ra song thay đổi không đáng kể.


2.Khó khăn và thử thách
NHỮNG KHÓ KHĂN

- Chất lượng tăng trưởng kinh tế còn thấp và chưa được
cải thiện nhiều.
- Nền kinh tế thị truờng và thể chế kinh tế thị trường còn
non yếu, thiếu sót và nhiều méo mó.
- Quá trình chuẩn bị hội nhập kinh tế quốc tế chưa mạnh
và chưa đồng đều.
- Kinh tế tri thức chưa được chú trọng phát triển.

NHỮNG THÁCH THỨC

Đưa nền kinh tế đất nước phát triển, đủ sức cạnh tranh,
đủ sức bảo vệ nền dân chủ đàn xây dựng.
• Vượt qua lệnh cấm vận của mỹ để phát triển mọi mặt
• Phải hội nhập toàn diện với nền kinh tế thế giới.
• Tìm ra hướng giải quyết các vướng mắc của công nông
nghiệp..., cải cách kinh tế.
• Phải kiểm soát được các nguồn hàng hóa tuồng vào thị
trường Việt Nam, từ hợp pháp đến phi pháp.
•


I/ Tính tất yếu của việc đẩy mạnh CNH – HĐH gắn với
phát triển kinh tế tri thức.
1/ Một số quan niệm cơ bản.
a/ Công nghiệp hóa:
- Cuối thế kỷ 18 ở Anh người ta quan niệm công nghiệp
hóa là: Quá trình thay thế lao động thủ công bằng lao động sử
dụng máy móc, nhằm biến một nước công nghiệp lạc hậu thành
một nước công nghiệp phát triển.
- Cuối thế kỷ 19: Quan niệm công nghiệp hóa đã có sự thay
đổi, nó không còn đơn thuần là cơ khí hóa mà còn được gắn
với quá trình điện khí hóa, hóa học hóa và cơ giới hóa.
- Khoảng giữa thế kỷ XX: Công nghiệp hóa còn được hiểu
đó là quá trình tự động hóa sản xuất và phát triển các công
nghệ chất lượng cao.


Do thời điểm lịch sử tiến hành công nghiệp hóa ở các nước

không giống nhau, nên có nhiều quan niệm khác nhau về công
nghiệp hóa. Song có thể hiểu một cách chung nhất đó là: Công
nghiệp hóa là quá trình chuyển dịch từ kinh tế nông nghiệp
(nay là tiền công nghiệp) lên kinh tế công nghiệp, từ văn
minh nông nghiệp lên văn minh công nghiệp.
Như vậy, công nghiệp hóa không
chỉ đơn thuần là những biến đổi về
kinh tế mà bao gồm cả các biến đổi
về xã hội; từ trạng thái nông nghiệp
lên xã hội công nghiệp, tức là trình
độ văn minh cao hơn.


b/ Hiện đại hóa:
- Theo cách hiểu thông thường , hiện đại hóa là quá
trình “làm cho mang tính chất thời đại ngày nay”, đó là
quá trình biến đổi từ tính chất truyền thống cũ lên trình độ
tiên tiến của thời đại hiện nay.
- Theo ý nghĩa về kinh tế - xã hội thì hiện đại hóa là quá
trình chuyển dịch căn bản từ xã hội truyền thống lên xã hội
hiện đại, quá trình làm cho nền kinh tế và đời sống xã hội
mang tính chất và trình độ của thời đại ngày nay.


- Kế thừa có chọn lọc và phát triển những tri thức của văn minh
nhân loại về nền CNH – HĐH và căn cứ vào điều kiện lịch sử cụ
thể của Việt Nam, Đảng ta quan niệm:
- CNH – HĐH là quá trình chuyển đổi
căn bản, toàn diện các hoạt động sản
xuất kinh doanh, dịch vụ và quản lý

kinh tế xã hội, từ sử dụng lao động thủ
công là chính sang sử dụng một cách
phổ biến sức lao động với công nghệ,
phương tiện, phương pháp tiên tiến
hiện đại, dựa trên sự phát triển của
công nghiệp và tiến bộ khoa học công
nghệ tạo ra năng suất lao động xã hội
cao.


c/ Kinh tế tri thức:
- Kinh tế tri thức là nền kinh tế
trong đó việc tạo ra, truyền bá và sử
dụng tri thức là động lực chủ yếu
của sự tăng trưởng, của quá trình
tạo ra của cải và việc làm trong tất
cả các ngành kinh tế.

- Nền kinh
tế tri thức
được phát
triển dựa
trên 4 trụ
cột sau:

+ Môi trường kinh tế và thể chế xã hội
+ Giáo dục và đào tạo
+ Hệ thống cách tân (đổi mới)
+ Hạ tầng cơ sở thông tin.

2/ Sự cần thiết phải đẩy mạnh CNH – HĐH gắn với phát
triển kinh tế tri thức ở Việt Nam.
- Thứ nhất: CNH – HĐH và phát triển kinh tế tri
thức là con đường tất yếu của mọi quốc gia trong
qua trình phát triển.
(Được
bắt
nguồn
từ các
lý do
sau
đây)

- Thứ hai: CNH – HĐH gắn với phát triển kinh tế
tri thức là cách thức để đất nước sớm ra khỏi tình
trạng nghèo và kém phát triển.
- Thứ ba: Đẩy mạnh CNH – HĐH gắn với phát
triển kinh tế tri thứclà yêu cầu bắt buộc để tạo lập
cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH.
- Thứ tư: Đẩy mạnh CNH–HĐH gắn với phát
triển kinh tế tri thức bắt nguồn từ yêu cầu hội
nhập kinh tế quốc tế sâu hơn, đầy đủ hơn.


- Đại hội X của Đảng đã xác định:
Mục tiêu của CNH – HĐH là đẩy mạnh CNH – HĐH gắn
với phát triển kinh tế tri thức để sớm đưa nước ta ra khỏi
tình trạng kém phát triển, tạo nền tảng để đến năm 2020
nước ta cơ bản trở thành nước CNH theo hướng hiện đại.

- Đại hội XI tiếp tục khẳng định chủ trương
trên và cụ thể hóa thành các tiêu chí sau:
+ Ra sức phấn đấu để đến năm 2020 Việt Nam cơ
bản trở thành nước công nghiệp với tỷ trọng ngành công
nghiệp vượt trội hơn các ngành khác.
+ Mức tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) bình
quân 7 – 8%/ năm; tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ
chiếm khoảng 85% GDP.
+ Giá trị sảm phẩm công
nghệ cao, sản phẩm ứng dụng
công nghệ đạt khoảng 45%
trong tổng GDP.


+ Giá trị sản phẩm công nghiệp
chế tạo chiếm khoảng 40% trong
tổng giá trị sản xuất công
nghiệp.
+ Nông nghiệp có bước phát triển theo hướng hiện đại, bền
vững, nhiều sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
+ Chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với
chuyển dịch cơ câu lao động; tỷ trọng lao
động nông nghiệp khoảng 30 – 35% lao
động xã hội.
- Từ nay đến giữa thế kỷ XXI toàn Đảng, toàn dân ta phải
ra sức phấn đấu xây dựng nước ta trở thành một nước công
nghiệp hiện đại theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

b/ Quan điểm CNH – HĐH gắn với phát triển kinh tế
tri thức của Việt Nam:
- Một là: CNH phải gắn với HĐH và CNH phải gắn với phát
triển kinh tế tri thức.
- Hai là: CNH–HĐH gắn với phát triển kinh tế thị trường
định hướng XHCN và hội nhập kinh tế quốc tế.
- Ba là: Lấy phát huy nguồn lực con người là yếu tố cơ bản
cho sự phát triển nhanh và bền vững.
- Bốn là: Coi phát triển khoa học và công nghệ là nền tảng, là
động lực CNH – HĐH.
- Năm là: Phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững, tăng
trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã
hội, bảo vệ môi trường tự nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học.


2. Nội dung và định hướng CNH – HĐH gắn với phát
triển kinh tế tri thức của Việt Nam.
a/ Nội dung CNH – HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức
của Việt Nam.

- Phát triển mạnh các
ngành và sản phẩm có giá trị
gia tăng cao dựa nhiều vào tri
thức, kết hợp việc sử dụng
nguồn vốn tri thức của con
người Việt Nam với vốn tri
thức mới nhất của nhân loại.

- Coi trọng cả số lượng và chất lượng tăng trưởng kinh tế
trong mỗi bước phát triển của đất nước, ở từng vùng,
từng địa phương, từng dự án kinh tế - xã hội. CNH –
HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức phải hướng vào
bảo đảm tăng trưởng thực tế hàng năm của tổng sản
phẩm trong nước (GDP), tổng sản phẩm bình quân đầu
người; đồng thời phải chuyển mạnh vào sản xuất từ bề
rộng sang chiều sâu, từ dựa chủ yếu vào nguồn lực lao
động giá rẻ, tài nguyên và tăng trưởng của vốn sang chủ
yếu dựa vào tri thức và công nghệ mới.


- Cấu trúc lại hệ thống công nghệ sản xuất
của toàn bộ nền kinh tế theo hướng gia tăng
hàm lượng khoa học công nghệ và tỷ trọng
giá trị nội địa trong sản phẩm.
- Xây dựng cơ cấu kinh tế hiện đại và hợp lý theo ngành, lĩnh
vực và lãnh thổ. Đối với nước ta hiện nay, cơ cấu kinh tế hiện
đại và hợp lý trước hết là một cơ cấu ngành và các vùng kinh
tế cho phép sử dụng tối ưu các nguồn lực sản xuất của mỗi
vùng và cả nước, tham gia tích cực, có hiệu quả vào phân
công lao động và hợp tác quốc tế.
- Giảm chi phí trung gian, nâng cao năng suất lao động của
tất cả các ngành, lĩnh vực, nhất là ngành lĩnh vực có sức cạnh
tranh cao.


b/ Định hướng phát triển các nhành và lĩnh vực kinh tế trong
quá trình đẩy mạnh CNH – HĐH gắn với phát triển kinh tế tri
thức.

- Đẩy mạnh CNH – HĐH nông nghiệp nông thôn; giải quyết
đồng bộ các vấn đề nông nghiệp, nông thôn, nông dân.

+

CNH –
HĐH
nông
nghiệp

 Phát triển nông nghiệp toàn diện theo hướng
hiện đại, hiệu quả và bền vững. Khai thác lợi thế
của nền nông nghiệp nhiệt đới để phát triển sản
xuất hàng hóa lớn với năng suất chất lượng và
khả năng cạnh tranh cao. Xây dựng mô hình sản
xuất phù hợp với từng loại cây con. Khuyến
khích tập trung ruộng đất; phát triển trang trại,
doanh nghiệp nông nghiệp phù hợp về qui mô và
điều kiện từng vùng


+

CNH –
HĐH
nông
nghiệp

 Chuyển dịch mạnh cơ cấu nông nghiệp và
kinh tế nông thôn theo hướng tạo ra giá trị gia

tăng ngày càng cao, gắn với công nghiệp chế
biến và thị trường; đấy mạnh tiến bộ khoa học
kỹ thuật và công nghệ sinh học vào sản xuất và
nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh
tranh của nông sản hàng hóa, phù hợp đặc điểm
từng vùng, từng địa phương.
 Tăng nhanh tỷ trọng giá trị sản phẩm và lao
động các ngành công nghiệp và dịch vụ, giảm
dần tỷ trọng sản phẩm và lao động nông nghiệp


+

Xây
dựng
và thực
hiện
qui
hoạch
phát
triển
nông
thôn.

 Xây dựng các làng, xã, ấp, bản có cuộc sống
no đủ, văn minh, môi trường lành mạnh.
 Hình thành các khu dân cư đô thị với kết cấu
hạ tầng kinh tế xã hội đồng bộ như thủy lợi, giao
thông, điện nước, cụm công nghiệp, trường học,
y tế, bưu điện, chợ…v.v..

 Phát huy dân chủ ở nông thôn đi đôi với xây
dựng nếp sống văn hóa, nâng cao trình độ dân
trí, bài trừ tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan, bảo đảm
an ninh trật tự an toàn xã hội.


+

Giải
quyết
lao
động,
việc
làm ở
nông
thôn

 Chú trọng dạy nghề, giải quyết việc làm cho
nông dân, trước hết ở các vùng sử dụng đất nông
nghiệp để xây dựng các cơ sở công nghiệp dịch
vụ, giao thông các đô thị mới.
 Chuyển dịch cơ cấu lao động ở nông thôn theo
hướng giảm nhanh tỷ trọng lao động làm nông
nghiệp, tăng tỷ trọng lao động làm công nghiệp và
dịch vụ
 Tạo điều kiện để lao động nông thôn có việc
làm trong và ngoài khu vực nông thôn, kể cả lao
động nước ngoài
 Đầu tư mạnh hơn cho các chương trình xóa đói
giảm nghèo nhất là ở các vùng sâu, vùng xa biên

giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số


- Phát triển nhanh hơn công nghiệp, xây dựng và dịch vụ.

+

Đối với
công
nghiệp
và xây
dựng

 Cơ cấu lại sản xuất công nghiệp cả về ngành
kinh tế - kỹ thuật, vùng và giá trị mới
 Tăng hàm lượng khoa học, công nghệ và tỷ
trọng giá trị nội địa trong sản phẩm
 Phát triển có chọn lọc công nghiệp công nghệ
cao, công nghiệp năng lượng, khai khoáng luyện
kim, hóa chất, công nghiệp quốc phòng


+

Đối với
công
nghiệp
và xây
dựng

 Ưu tiên phát triển các sản phẩm có lợi thế
cạnh tranh, sản phẩm có khả năng tham gia
mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu thuộc
các ngành công nghiệp công nghệ cao, công
nghiệp cơ khí, công nghiệp công nghệ thông tin,
truyền thông, công nghiệp dược.

 Phát triển mạnh công nghiệp hỗ trợ.
 Phát huy hiệu quả các khu, cụm công nghiệp
và đẩy mạnh phát triển công nghiệp theo hình
thức cụm, nhóm sản phẩm tạo thành các tổ hợp
công nghiệp qui mô lớn và hiệu quả cao.