Chăm Sóc Bàn Chân Ở Người Bệnh Đái Tháo Đường

CHĂM SÓC BÀN CHÂN Ở NGƯỜI
BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Triệu Thị Ánh Tuyết
Khoa Nội tiết & ĐTĐ BV Bạch Mai


NỘI DUNG
1.

Nguyên nhân của biến chứng bàn chân và nguy cơ loét cao

2. Một số tổn thương thường gặp
3. Cách thăm khám bàn chân
4. Kỹ thuật chăm sóc và xử trí vết thương bàn chân
5. Cách phòng các biến chứng bàn chân
6. Kết luận.


BIẾN CHỨNG BÀN CHÂN DO ĐÁI
THÁO ĐƯỜNG

- Tỷ lệ mắc biến chứng bàn chân do đái
tháo đường 4 đến 10%, khoảng 15 đến
20% bệnh nhân sẽ bị loét bàn chân
trong suốt thời gian mắc bệnh.
- 85% loét bàn chân là nguyên nhân
chính khiến bệnh nhân nhập viện, cắt
cụt chi, tăng chi phí điều trị

BIẾN CHỨNG BÀN CHÂN DO ĐÁI
THÁO ĐƯỜNG

- Biến chứng bàn chân ở người bệnh ĐTĐ là
do kết hợp của nhiều yếu tố:
+ Biến chứng thần kinh làm giảm và mất
cảm giác, vận động, tăng áp lực quá mức
vùng bàn chân
+ Biến chứng mạch máu làm giảm tưới máu
và chậm liền vết thương
+ Biến chứng nhiễm trùng…


NGUYÊN NHÂN

CÁC BIẾN CHỨNG BÀN CHÂN


MỘT SỐ HÌNH ẢNH BỆNH LÝ BÀN CHÂN


BN với nguy cơ loét cao
Hỏi bệnh :
• TS loét
• TS cắt cụt
• ĐTĐ lâu ngày (> 10 năm)
• KS ĐM kém (HbA1C > 9%)
• Nhìn kém (già, bệnh lý mắt ĐTĐ)

JAMA 2005;293:217-28

BN với nguy cơ loét cao
Khám:
Biểu hiện bệnh ĐM ngoại biên
• Đau cách hồi
• Mất mạch chi
• Bàn chân nhợt nhạt


BN với nguy cơ cao
Khám:
• BN đi giày có vừa?
• Cảm giác, áp lực BC
• Mất cảm giác
• BD bàn chân
• BL da tiền loét


Phát hiện các bệnh lý da tiền loét
•
•
•
•
•
•

Đỏ da kéo dài sau khi bỏ giày
Chai chân
Chai chân kèm theo chảy máu dưới da

Vết dò
Ẩm ướt kẽ ngón, nhiễm nấm
Bệnh lý của móng


Areas of erythema that persist after removal of the shoe are an indication of excessive pressure
from inappropriately fitted shoe
Đỏgear.
da bàn chân sau khi đã bỏ giày
Over time, these areas of erythema are sites for callus and ulcer formation. Also note the
excessively dry skin.


These nails are grossly hypertrophied from fungal infection in this patient with no prior access
to podiatric care. Due to the increased pressure transmitted to underlying tissues, these nails
can damage the nail bed which may then become secondarily infected and ulcerate.


Chai chân


Bàn chân Charcot với vết loét
điển hình


Nấm kẽ chân


Thăm khám bàn chân
1.

2.
3.
4.
5.

Khám về da
Mạch máu
Thần kinh
Cơ xương
Dày dép có phù hợp?


Thay đổi màu sắc da


Bắt mạch chi dưới


Khám cảm giác



Monofilament
• Đặt thẳng góc mặt da
• Ấn cong hình chữ C trong 1 giây
• Tránh chỗ bị chai, sẹo, loét



Khám phản xạ gân gót

Thăm khám bàn chân
Hỏi về thói quen chọn giày dép
A. Loại giày đi hàng ngày
B. Giày đi thể dục
C. Giày chỉnh hình
D. Các loại giày đặc biệt


Nguyên tắc xử trí vết
thương bàn chân
1- Giảm tải
2- Cắt lọc sạch, dẫn lưu hết mủ,
dịch
3- Băng vết thương