Thực trạng và một số giải pháp hoàn thiện kế toán Nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần đầu tư và xây dựng HUD4

A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và xu hướng toàn cầu hóa đang diễn ra
ngày một khẩn trương, một nước đang phát triển như Việt Nam cũng đang hòa nhập vào
dòng chảy đó. Trong xu thế đổi mới chung của cả nước, nền kinh tế hạch toán tập trung,
bao cấp chuyển dần sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần hoạt động theo cơ chế
thị trường có sự quản lý của Nhà nước đã thúc đẩy nhiều mô hình kinh tế phát triển.
Trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay có nhiều tiêu cực cũng như có nhiều
tác dụng tích cực, các công ty được thành lập để tồn tại và phát triển được phải không
ngừng cố gắng hoàn thiện mình, tự mình chủ động trong các hoạt động sản xuất kinh
doanh của đơn vị với mục tiêu là thu lợi nhuận cao nhất, đưa ra sản phẩm tốt nhất và
quảng bá được thương hiệu của công ty, nhất là trong lĩnh vực đầu tư và xây dựng cơ
bản. Cùng với sự phát triển của đất nước hướng tới một “nền công nghiệp hóa, hiện đại
hóa”, trong những năm qua ngành đầu tư và xây dựng ngày càng khẳng định được vị thế
của mình trên thương trường, góp phần lớn vào sự phát triển chung của nền kinh tế.
Trong các công ty sản xuất kinh doanh, nguyên vật liệu đóng vai trò chủ yếu của
quá trình sản xuất và là tiền đề để hình thành nên sản phẩm mới. Đặc biệt trong ngành
xây dựng, chi phí nguyên vật liệu chiếm khoảng từ 70% đến 80% trong tổng chi phí
sản xuất. Các công ty xây dựng muốn đứng vững, tồn tại và tối đa hóa lợi nhuận trước
hết phải tìm được thị trường cung ứng nguyên vật liệu để đáp ứng phù hợp với nhu
nhu cầu sản xuất của công ty là vấn đề sống còn và có ý nghĩa vô cùng quan trọng với
mỗi công ty. Bên cạnh đó, nguyên vật liệu cần được sử dụng đúng, đủ, tiết kiệm và
hiệu quả. Nguyên liệu, vật liệu còn là một bộ phận quan trọng của hàng tồn kho, do đó
việc hạch toán và quản lý nguyên vật liệu tốt sẽ cung cấp kịp thời nguồn nguyên liệu
đầu vào cho quá trình quá trình sản xuất, đồng thời kiểm tra, giám sát được định mức
tiêu hao nguyên vật liệu, ngăn chặn việc sử dụng lãng phí, sử dụng không hợp lý. Để
làm được điều này, các công ty cần phải sử dụng các công cụ quản lý mà kế toán là
công cụ giữ vai trò chủ đạo.
Trong quá trình thực tập tại Công ty Cổ phần đầu tư và Xây dựng HUD4, em đã
có điều kiện tìm hiểu, nghiên cứu công tác kế toán nói chung và công tác kế toán
nguyên vật liệu nói riêng, qua đó em nhận thấy công tác hạch toán nguyên vật liệu tại

Công ty còn tồn tại một số hạn chế như sau:
- Công tác quản lý, bảo quản đang còn rất lỏng lẻo, một lượng lớn vật tư bị thất
thoát, hư hỏng.
- Phế liệu thu hồi nhập kho nhưng không làm thủ tục nhập kho, cũng không phản
ánh trong sổ sách kế toán cả về hiện vật và giá trị, làm ảnh hưởng tới việc tính giá thành
công trình.


- Phương pháp kế toán vật liệu được áp dụng ở Công ty là phương pháp ghi thẻ
song song. Phương pháp này đơn giản, dễ làm, dễ hiểu, dễ đối chiếu kiểm tra nhưng
việc ghi chép lại trùng lặp. Mặt khác, khối lượng nguyên vật liệu nhiều nên việc ghi
chép lớn và vất vả. Hơn nữa việc đối chiếu kiểm tra tiến hành vào cuối tháng nên hạn
chế hiệu quả kiểm tra kế toán.
- Giá trị nguyên vật liệu xuất dùng được xác định theo phương pháp bình quân
gia quyền tuy giảm nhẹ được việc hạch toán chi tiết nguyên vật liệu nhưng không phản
ánh được kịp thời giá trị của nguyên vật liệu xuất dùng.
Vì vậy em đã chọn đề tài: “Thực trạng và một số giải pháp hoàn thiện kế toán
Nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần đầu tư và xây dựng HUD4” để làm khóa luận
tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận kế toán nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp
xây lắp.
- Đánh giá thực trạng và đưa ra một số giải pháp góp phần hoàn thiện tổ chức
hạch toán nguyên vật liệu tại công ty Cổ phần đầu tư và xây dựng HUD4.
3. Đối tượng nghiên cứu
Kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cổ phần đầu tư và xây dựng HUD4.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cổ phần đầu tư và xây dựng
HUD4.
- Về thời gian: Năm 2012.

5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản
liên quan đến nội dung nghiên cứu: Nội dung nguyên vật liệu, quản lý, phân loại,
đánh giá và kế toán nguyên vật liệu. Nghiên cứu các chuẩn mực, thông tin, chế độ
kế toán áp dụng.
- Phương pháp điều tra: là việc thu thập thông tin từ những người am hiểu về đối
tượng nghiên cứu.
- Phương pháp tổng hợp, đánh giá: tập trung chỉnh lí hệ thống hóa các tài liệu thu
được tại Công ty để chuyển thành các thông tin chung của hiện tượng nghiên cứu, làm
cơ sở cho việc phân tích tiếp theo.
- Phương pháp kế toán
+ Phương pháp chứng từ kế toán: Là phương pháp phản ánh các nghiệp vụ kinh
tế phát sinh và thực sự hoàn thành theo thời gian và địa điểm phát sinh vào chứng từ
kế toán và tổ chức quản lý, luân chuyển chứng từ, phục vụ công tác quản lý và ghi sổ
kế toán.


+ Phương pháp tài khoản kế toán: Là phương pháp kế toán phân loại dể phản ánh
và kiểm tra một cách thường xuyên, liên tục, có hệ thống tình hình và sự vận động của
từng đối tượng kế toán riêng biệt.
+ Phương pháp tính giá: Là phương pháp tổng hợp thước đo giá trị để tổng hợp
và phân phối chi phí để xác định giá trị tài sản trong đơn vị kế toán theo những nguyên
tắc nhất định.
+ Phương pháp tổng hợp – cân đối kế toán: Là phương pháp mà việc thiết kế và
sử dụng các bảng tổng hợp – cân đối được dựa trên cơ sở các mối quan hệ vốn có của
kế toán để tổng hợp số liệu từ các sổ kế toán theo các chỉ tiêu kinh tế - tài chính cần
thiết nhằm cung cấp thông tin cho việc điều hành quản lý các hợp đồng kinh tế của
đơn vị và những người có lợi ích nằm ngoài đơn vị.
6. Bố cục của đề tài: Ngoài phần mở đầu và kết luận, dề tài gồm có 3 chương
- Chương 1: Những lý luận cơ bản về kế toán nguyên vật liệu trong các doanh

nghiệp xây lắp
- Chương 2: Thực trạng kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cổ phần đu tư và
xây dựng HUD4
- Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cổ
phần đầu tư và xây dựng HUD4


MỤC LỤC
B. PHẦN NỘI DUNG........................................................................................1
Chương 1: Những lý luận cơ bản về kế toán nguyên vật liệu trong các
doanh nghiệp xây lắp........................................................................................1
1.1. Sự cần thiết của công tác kế toán nguyên vật liệu trong các doanh
nghiệp xây lắp....................................................................................................1
1.1.1. Khái niệm về nguyên vật liệu...................................................................1
1.1.2. Đặc điểm và yêu cầu quản lý nguyên vật liệu.........................................1
1.1.2.1. Đặc điểm nguyên vật liệu.......................................................................1
1.1.2.2. Yêu cầu quản lý nguyên vật liệu.............................................................1
1.1.3. Vai trò của công tác kế toán nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp xây lắp
.............................................................................................................................3
1.1.4. Nhiệm vụ và yêu cầu của công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh
nghiệp xây lắp.....................................................................................................3
1.1.4.1. Nhiệm vụ của kế toán nguyên vật liệu....................................................3
1.1.4.2. Yêu cầu của công tác kế toán nguyên vật liệu trong doanh nghiệp xây lắp.
.............................................................................................................................4
1.2. Phân loại và đánh giá nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp xây lắp
.............................................................................................................................5
1.2.1. Phân loại nguyên vật liệu.........................................................................5
1.2.2. Đánh giá nguyên vật liệu.........................................................................6
1.2.2.1 Nguyên tắc đánh giá nguyên vật liệu.....................................................6
1.2.2.2. Các cách đánh giá nguyên vật liệu nhập kho.........................................6

1.2.2.3. Phương pháp tính trị giá nguyên vật liệu xuất kho................................7
1.3. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu.................................................................9
1.3.1. Thủ tục nhập, xuất kho nguyên vật liệu..................................................9
1.3.2. Chứng từ sử dụng.....................................................................................9
1.3.3.1.

Phương

pháp

mở

thẻ

song

song

.............................................................................................................................
11


1.3.3.2.

Phương

pháp

số

dư

.............................................................................................................................
12
1.3.3.3.

Phương

pháp

sổ

đối

chiểu

luân

chuyển

.........................................................................................................................
14
1.4. Kế toán tổng hợp tăng, giảm nguyên vật liệu..........................................15
1.4.1. Tài khoản sử dụng
15
1.4.2. Phương pháp kế toán tổng hợp tăng, giảm nguyên vật liệu
.............................................................................................................................
17
1.4.2.1. Hạch toán tổng hợp tăng giảm nguyên vật liệu theo phương pháp kê
khai

thường

xuyên

.............................................................................................................................
17
1.4.2.2. Hạch toán tổng hợp tăng giảm nguyên vật liệu theo phương pháp kiểm
kê

định

kỳ:

.............................................................................................................................
22
1.5. Công tác kiểm kê nguyên vật liệu.............................................................24
1.6. Dự phòng giảm giá nguyên vật liệu...........................................................25
1.7. Hệ thống sổ kế toán vận dụng trong công tác kế toán NVL...................25
1.7.1.

Hệ

thống

sổ

chi

tiết

.............................................................................................................................
25
1.7.2.

Hệ

thống

sổ

tổng

hợp

.............................................................................................................................
26


Chương 2: Thực trạng kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cổ phần đầu tư
và xây dựng HUD4............................................................................................28
2.1. Khái quát chung về công ty Cổ phần đầu tư và xây dựng HUD4......28
2.1.1.

Quá

trình

hình

thành

và

phát

triển

của

công

ty

.....................................................................................................................
28
2.1.2. Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh của công ty ......................32
2.1.2.1.

Chức

năng

ngành

nghề

kinh

doanh

của

công

ty

.............................................................................................................................
32
2.1.3.

Đặc

điểm

tổ

cức

bộ

máy

của

công

ty

.............................................................................................................................

33
2.1.4

Đặc

điểm

tổ

chức

công

tác

kế

toán

của

công

ty

.....................................................................................................................
35
2.1.4.1.

Tổ

chức

bộ

máy

kế

toán

tại

công

ty

.....................................................................................................................
35
2.1.4.2.

Tổ

chức

hệ

thống

sổ

kế

toán

.............................................................................................................................
38
2.1.4.3. Tổ chức chứng từ và hệ thống tài khoản kế toán tại công ty
.............................................................................................................................
40
2.1.4.4.

Chính

sách

áp

dụng

kế

toán

tại

công

ty

.............................................................................................................................
41
2.2. Thực trạng công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cổ phần đầu tư và
xây dựng HUD4...................................................................................................................41


2.2.1. Đặc điểm, yêu cầu quản lý nguyên vật liệu tại công ty
.............................................................................................................................
41
2.2.1.1.

Đặc

điểm

nguyên

vật

liệu

tại

công

ty

41
2.2.1.2.

Công

tác

quản

lý

nguyên

vật

liệu

.............................................................................................................................
42
2.2.2.

Phân

loại

và

đánh

giá

nguyên

vật

liệu

tại

công

ty

.............................................................................................................................
44
2.2.2.1.

Phân

loại

nguyên

vật

liệu

.............................................................................................................................
44
2.2.2.2.

Đánh

giá

nguyên

vật

liệu

.............................................................................................................................
45
2.2.4.

Kế

toán

chi

tiết

nguyên

vật

liệu

.............................................................................................................................
47
2.2.4.1.

Thủ

tục

nhập

–

xuất

kho

nguyên

vật

liệu

.............................................................................................................................
47
2.2.4.2.

Phương

pháp

hạch

toán

chi

tiết

nguyên

vật

liệu

.............................................................................................................................
58
2.2.4.3.

Chứng

từ

sử

dụng

.............................................................................................................................
60


2.2.4.4.

Quy

trình

ghi

sổ

kế

toán

chi

tiết

.............................................................................................................................
60
2.2.5.

Kế

toán

tổng

hợp

nguyên

vật

liệu

tại

công

ty

.....................................................................................................................
61
2.2.5.1.

Tài

khoản

sử

dụng:

61
2.2.5.2.

Quy trình kế toán tổng hợp tăng,giảm nguyên vật liệu

.............................................................................................................................
62
2.2.6.

Công

tác

kiểm

kê

NVL

.............................................................................................................................
63
2.3. Đánh giá chung công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty CPĐT và
XD HUD4...........................................................................................................63
2.3.1.

Ưu

điểm

.............................................................................................................................
63
2.3.2.

Một

số

hạn

chế

tồn

tại.

.............................................................................................................................
64
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN KẾ TOÁN
NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ XÂY
DỰNG HUD4.....................................................................................................66
3.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại Công ty CPĐT
và XD HUD4......................................................................................................66
3.2 Phương hướng hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại Công ty CPĐT
và XD HUD4......................................................................................................66
3.3 Một số ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật


liệu tại Công ty CPĐT và XD HUD4...............................................................67