bài giảng Kinh tế vi mô Chương 1

KINH TẾ VI MÔ
Microeconomics
(Prefix micro - meaning “small” + “economics”)


Chƣơng 1: CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA
KINH TẾ HỌC VI MÔ
I. KINH TẾ HỌC LÀ GÌ?
Kinh tế học là một môn khoa học nghiên cứu cách
thức con người sử dụng nguồn tài nguyên có hạn
để thỏa mãn nhu cầu vô hạn của mình.

5/13/2015 3:37 PM



2


II. BA VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA KINH TẾ HỌC
Sản xuất ra hàng hóa, dịch vụ gì và sản xuất bao
nhiêu?
Sản xuất như thế nào?
Sản xuất cho ai hay phân phối như thế nào?

5/13/2015 3:37 PM



3

III. KINH TẾ HỌC VI MÔ VÀ KINH TẾ
HỌC VĨ MÔ
Kinh tế học vĩ mô nghiên cứu cách thức sử dụng
nguồn tài nguyên ở phạm vi tổng thể như vùng,
quốc gia hay phạm vi lớn hơn.
Kinh tế học vi mô nghiên cứu hoạt động của các
đơn vị kinh tế riêng lẻ, chẳng hạn hoạt động sản
của một doanh nghiệp hay hoạt động tiêu dùng của
một cá nhân.

5/13/2015 3:37 PM



4


MỐI QUAN HỆ GIỮA VI VÀ VĨ MÔ
Để hiểu rõ các hoạt động kinh tế ở phạm vi tổng
thể ta cần phải nắm vững thái độ của các doanh
nghiệp, người tiêu dùng, của công nhân, các nhà
đầu tư, v.v.
Ngược lại, hành vi của doanh nghiệp, của người
tiêu dùng, v.v. bị chi phối bởi các chính sách kinh
tế vĩ mô.

5/13/2015 3:37 PM

5


IV. CÁC GIẢ THUYẾT CƠ BẢN CỦA MÔ HÌNH
NGHIÊN CỨU KINH TẾ
Giả thiết về các yếu tố khác không đổi
Một điều quan trọng mà ta cần lưu ý là các nhà kinh tế
không giả định là các yếu tố này không ảnh hưởng
đến vấn đề nghiên cứu mà giả định là các nhân tố nói
trên không thay đổi trong thời gian nghiên cứu.

Giả thiết là những người đưa ra quyết định luôn
nhằm tối ưu hóa một cái gì đó

5/13/2015 3:37 PM



6


V. SỰ PHÂN BIỆT GIỮA THỰC
CHỨNG VÀ CHUẨN TẮC
Lý thuyết kinh tế thực chứng xem thế giới hiện
thực là chủ thể cần nghiên cứu và cố gắng giải
thích các hiện tượng kinh tế xảy ra trong thực tế.
Lý thuyết kinh tế chuẩn tắc đưa ra các lập luận về
việc những cái nên thực hiện.

5/13/2015 3:37 PM



7


VI. KHÁI NIỆM BIÊN VÀ ĐẠO HÀM
Không phải tổng lợi ích do hàng hoá mang lại
quyết định giá trị của nó mà là lợi ích mang lại do
đơn vị hàng hoá cuối cùng được tiêu dùng
-> “Biên”

5/13/2015 3:37 PM



8


VII. HỆ THỐNG KINH TẾ
Hệ thống kinh tế bao gồm những bộ phận tác động
lẫn nhau trong vòng chu chuyển kinh tế.

5/13/2015 3:37 PM



9

CÁC MÔ HÌNH KINH TẾ
Kinh tế thị trường
Kinh tế kế hoạch hóa tập trung
Kinh tế hỗn hợp

5/13/2015 3:37 PM



10


VIII. ĐƢỜNG GIỚI HẠN KHẢ NĂNG
SẢN XUẤT
Đường giới hạn khả năng sản xuất (PPF) cho biết
các kết hợp khác nhau của hai (hay nhiều loại hàng
hóa) có thể được sản xuất từ một số lượng nhất
định của nguồn tài nguyên (khan hiếm).
Lương thực (Y)
25
22
17
10
0

A

Đƣờng giới hạn khả năng sản xuất
B

C

D
E
9
17 24 30
Hình 1.3. Đường giới hạn khả năng sản xuất

Vải (X)

11


Chi phí cơ hội
Chi phí cơ hội (để sản xuất ra thêm một đơn vị sản
phẩm X) là số đơn vị sản phẩm Y phải sản xuất
bớt đi để sản xuất ra thêm một đơn vị sản phẩm X.

5/13/2015 3:37 PM



12


SỰ DI CHUYỂN DỌC THEO PPF VÀ
SỰ DỊCH CHUYỂN CỦA PPF

Tiến bộ trong kĩ thuật SX vải

5/13/2015 3:37 PM



13


CÂU HỎI THẢO LUẬN
1. Những nhận định nào dưới đây thuộc phạm vi nghiên cứu của kinh tế
học vi mô và những nhận định nào thuộc phạm vi nghiên cứu của kinh tế
học vĩ mô?
a. Đánh thuế cao vào mặt hàng rượu bia sẽ hạn chế số lượng bia được sản
xuất.
b. Thất nghiệp trong lực lượng lao động đã tăng nhanh vào thập niên 2000.
c. Thu nhập của người tiêu dùng tăng sẽ làm cho người tiêu dùng chi tiêu
nhiều hơn.
d. Người công nhân nhận được lương cao hơn sẽ mua nhiều hàng xa xỉ
hơn.
e. Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế năm nay cao hơn năm qua.
f. Các doanh nghiệp sẽ đầu tư vào những ngành có tỷ suất lợi nhuận cao.

5/13/2015 3:37 PM



14


CÂU HỎI THẢO LUẬN
2. Những nhận định sau đây mang tính thực chứng hay chuẩn tắc:

a. Giá dầu lửa những năm 2000 đã tăng gấp đôi so với những năm 90.
b. Những người có thu nhập cao hơn sẽ được phân phối nhiều hàng hoá
hơn.
c. Vào đầu những năm 90, tỷ lệ thất nghiệp ở nước ta tăng đột biến.
d. Hút thuốc không có ích đối với xã hội và không nên khuyến khích.
e. Chính phủ cần áp dụng những chính sách kinh tế để giảm tình trạng thất
nghiệp.
f. Để cải thiện mức sống của người nghèo, chính phủ cần tăng trợ cấp đối
với họ.

5/13/2015 3:37 PM



15


BÀI TẬP
1. Một bộ lạc sống trên một hòn đảo nhiệt đới gồm có 5
người. Thời gian của họ dành để thu hoạch dừa và nhặt trứng
rùa. Một người có thể thu được 20 quả dừa hay là 10 quả
trứng một ngày. Năng suất của mỗi người không phụ thuộc
vào số lượng người làm việc trong ngành.
a. Hãy vẽ đường giới hạn khả năng sản xuất đối với dừa và
trứng.
b. Giả sử có một sáng chế ra một kỹ thuật trèo cây mới giúp
công việc hái dừa dễ dàng hơn nên mỗi người có thể hái được
28 quả một ngày. Hãy vẽ đường giới hạn khả năng sản xuất
mới.
c. Hãy giải thích tại sao hình dạng của đường giới hạn khả

năng sản xuất trong câu b) khác với trong câu a).
5/13/2015 3:37 PM



16


MỘT SỐ THUẬT NGỮ
Thuật ngữ

Nguyên tiếng Anh

Các yếu tố khác không đổi
Kinh tế học thực chứng
Kinh tế học chuẩn tắc
Kinh tế vi mô
Kinh tế vĩ mô
Kinh tế thị trường
Kinh tế kế hoạch hóa tập trung
Kinh tế hỗn hợp
Đường giới hạn khả năng sản xuất (PPF)

Ceteris paribus
Positive economics
Normative economics
Microeconomics
Macroeconomics
Market economy
Command economy

Mixed economy
Production possibility frontier

5/13/2015 3:37 PM



17