Viêm phổi thở máy và các biện pháp chăm sóc dự phòng viêm phổi thở máy

Header Page 1 of 126.

ĐẶT VẤN ĐỀ
Máy th v

ph

ng thứ th ng h nh n t o l một trong những biện

ph p điều trị giữ v i tr
với

qu n tr ng trong h i sứ h h p. R t qu n tr ng đối

bệnh nh n h ng th t th đ

BN th

n ph i

ng n m t i Khoa C p ứu ho

m y th

ùng với việ r đ i

h nh th m y

m y th đ sống v t n t i

Kho H i sứ t h

.C

thế hệ m y th th ng minh giúp

ng h n. Tuy nhi n nhiều biến hứng

hi u biết về

h ho việ th

th x y r với bệnh

nhân (BN) trong qu tr nh th m y n lu n lu n song h nh v bắt buộ ng
thuố

h ng đ

phép bỏ qu đ l vi m phổi li n qu n đến th m y.

Vi m phổi li n qu n tới th m y

n g i l vi m phổi th m y (VPTM) l

một nhi m huẩn bệnh viện mắ ph i th
Khoa C p ứu H i sứ t h

ng g p nh t

BN đ

điều trị t i

.

Tỷ lệ mắ vi m phổi th m y ho ng 8-20%
sứ v 27%

i th y

t t

BN t i ho h i

BN th m y. Tỉ lệ tử vong o vi m phổi th m y th y đổi từ 24 tới

50% và có th l n tới 76% [9].
Căn nguy n vi huẩn g y vi m phổi th m y r t đ
đ

h ng thuố

aeruginosa vi
baumanii đ
Phổi

nh

hủng vi huẩn

Streptococcus Aureus kháng methicillin, Pseudomonas

huẩn Gr m

h ng thuố g y h

m tiết Bet

l t m se phổ rộng Acinetobacter

hăn trong điều trị v tỉ lệ tử vong

th bị l y nhi m theo nhiều đ

ng: đ

l y nhi m l n ận ẫn đến vi m nhu m phổi v
đ ng th m y nguy

ng,

vi m phổi th m y th

ng m u ho

o [5].

b h huyết; từ ổ

ẫn đến vi m phổi. Khi ng

ng g p l

o h t ph i

i bệnh

h t ị hv

vi huẩn v o phổi.
Đ ngăn ngừ VPTM, h ng th thiếu đ
điều

ỡng nh : n m đ u

sóc BN tr nh đ
quy hăm s
hử trùng

o 300-450 rử t y th

ng việ

y đ y b i h i thứ ăn qu nhiều điều

răng miệng hút đ m đúng quy tr nh v đ m b o v
tr ng thiết bị hỗ tr h h p hăm s

1

ủ ng

i

ng quy tr ớ v s u hi hăm
ỡng ph i th

ng

huẩn vệ sinh

ống nội h qu n ho

h qu n theo đúng quy tr nh ỹ thuật đ h n hế VPTM tr nh

Footer Page 1 of 126.

hăm s

ống m

biến hứng h


Header Page 2 of 126.

trong quá trình ng

i bệnh th m y. Với những l‎ý o nh tr n huy n đề “Viêm

phổi thở máy và các biện pháp chăm sóc dự phòng viêm phổi thở máy” nh m mụ

tiêu sau:
1. Mô tả đặc điểm người bệnh viêm phổi thở máy.
2. Trình bày các biện pháp chăm sóc dự phòng viêm phổi thở máy.

Footer Page 2 of 126.

2

Thang Long University Library


Header Page 3 of 126.

NỘI DUNG
1. VIÊM PHỔI THỞ MÁY.
1.1.

Định nghĩa về viêm phổi thở máy.
Vi m phổi th m y (VPTM) l vi m phổi xu t hiện s u 48 gi

qu ống nội h qu n (NKQ) ho

ống m

hứng vi m phổi tr ớ đ . C h i h nh thứ
ph t sớm v

h qu n (MKQ) m

BN th m y

h ng

b ng

h i ph t vi m phổi th m y đ l

h i

h i ph t muộn [9].

1.1.1. Viêm phổi thở máy khởi phát sớm:
VPTM x y r trong v ng 4 ng y đ u th m y th
m với h ng sinh ti n l

ng tốt. Vi huẩn th

ng g p vi huẩn

n nh y

ng g p: Hemophilus influenza,

Streptococus pneumonia, Mycobacter catarrhalis…
1.1.2. Viêm phổi thở máy khởi phát muộn:
VPTM x y r s u 4 ng y th m y th
h ng thuố đ p ứng điều trị ém ti n l

ng o nhi m

ng x u. C

hủng vi huẩn th

Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter spp vi huẩn đ
huẩn đ
1.2.

hủng vi huẩn
ng g p:

ng ruột gr m m vi

h ng thuố …

Cơ chế bệnh sinh.
B nh th

ng

vi huẩn vẫn hu trú t i đ

vi m phổi. Khi th m y th

t

ng h h p trên mà không gây ra

nh n x m nhập v o nhu m phổi v g y r

VPTM. Đ hi u rõ v n đề n y tr ớ hết húng t t m hi u

hế b o vệ ủ đ

ng

h h p.
1.2.1. Các hệ thống bảo vệ của đường hô hấp
B nh th
trùng nh :

ng đ

ng h h p ngo i

nhiều

hế b o vệ phổi hỏi s nhi m

u trú gi i phẫu (th nh qu n th nh m n…)

lớp l ng nh y

ni m m

đ

h t nh y h phế qu n

ng h h p hệ thống mi n ị h qu trung gi n tế b o

v mi n ị h ị h th ph n x ho. Khi hệ thống b o vệ phổi ho t động hiệu qu th
t

nh n x m nhập sẽ bị lo i trừ.

 Bảo vệ không đặc hiệu

Footer Page 3 of 126.

3


Header Page 4 of 126.

+ Hệ thống nhung m o v

ị h nh y: Ở BN h ng th m y lớp ị h nh y ùng với

nhung m o ủ hệ h h p b o vệ h phế qu n b ng
hi h t v o. Chứ năng n y th y đổi

h th nh l

ti u th nhỏ

những BN đ ng h n m đ ng th m y m hệ

thống l m ẩm h th v o h ng đ m b o sẽ t o điều iện thuận l i ho vi huẩn
x m nhập v o hệ h h p.
+ Đ i th

b o phế n ng: B nh th

ng đ i th

b o phế n ng hiếm tới 90%

th nh ph n tế b o xu t hiện trong ị h rử phế n ng. Khi

vi huẩn b m

lớp

bi u m đ

ng h h p

đ i th

Ngo i r

đ i th

n th m gi v o qu tr nh b o vệ hống vi huẩn đ

hiệu b ng

h m ng th ng tin h ng nguy n tới

b o

b o sẽ iệt huẩn nh qu tr nh th

b o.

tế b o lympho T đ sinh r

h t hống l i s x m nhập ủ vi huẩn.

 Bảo vệ đặc hiệu:
+ Mi n ị h ị h th : C
h h p sinh r
ni m m
th

đ

IgA. C

tế b o lympho n m

IgA n y hống l i s

ng h h p. S trung h

hiện nh

IgA n y. C

đến từ hệ tu n ho n ho

ết

ủ đ

ng

nh vi huẩn tr n bề m t ủ

độ tố enzym ủ vi huẩn ũng đ

IgG đ

từ

ới lớp ni m m

t m th y trong ị h b i tiết phế qu n ho

tế b o lympho

phổi th m gi v o qu tr nh b o

vệ t i hỗ nh ho t động gắn v o vi huẩn v ho t h

đ i th

+ Mi n ị h tế b o: Chủ yếu l lympho T sinh r

b o

phế n ng.

lympho ine

ho t h

đ i th

b o l m tăng h năng th

b ov

th n

đ i th

b o ũng th m gi v o ho t động điều h

t

iệt huẩn. Ng

ụng
l i b n

hứ năng ủ

lympho này.
1.2.2. Các cơ chế gây viêm phổi thở máy.

- Vi m phổi x y r

hi

s x m nhập ủ vi sinh vật v o đ

nhu m phổi. Kết h p s suy gi m sứ đề h ng ủ
vật ho

o s x m nhập với một l

+ Nhu m phổi bị l y nhi m theo đ
huẩn n m

qu n trong

ng h h p

ý hủ độ l

ng lớn ủ vi sinh vật th ng qu
ng m u ho
th ho

từ đ

ới v

o ủ vi sinh
hế:

b h huyết xu t ph t từ ổ nhi m
ng ti u h

th ng qu s thẩm

lậu vi huẩn [11].

Footer Page 4 of 126.

4

Thang Long University Library


Header Page 5 of 126.

+ Nhi m huẩn phổi bắt ngu n từ ổ l y nhi m l n ận nh m ng phổi trung th t p
xe

ới ho nh...[11]. Tuy nhiên h i

qu n tr ng

ới đ y l đ

húng t i qu n t m h n

+ Nhi m huẩn o h t ph i
h nh l

hế th

hế

.

ng g p g y vi m phổi [11]. Những vi huẩn h t v o n y

(miệng xo ng h ng

ng

ụng ụ hăm s

ng h h p

ng mũi h y đ

ng miệng đều t o r

ới (nếu h ng đ m b o v

+ Vi m xo ng v s ng h n o đ t ống NKQ m
+ Gi m h năng nuốt

nh n vi n y tế) ho

nội sinh

y ống ti u h ...).

- Khi đ t ống nội h qu n qu đ

+ Gi m ho

hiệu ho VPTM

h t ị h v vi huẩn v o phổi đ y l nguy n nh n

ngu n gố ngo i sinh (m i tr

x m nhập v o đ

hế n y h ng đ

huẩn l

huẩn) gây VPTM do:

h qu n.

h t tiết.

m t ph n x ho h

v

h năng l m s h đ

ng th

ủ

tế b o

lông.
+ Gi tăng b m

nh v x m nhập vi huẩn v o đ

ng th .

+ Ứ đ ng h t tiết qu nh b ng hèn t o điều iện ho vi huẩn đi xuống đ
h p

ng h

ới.

+ Việ hút đ m h ng đ m b o vô khuẩn và s nhi m khuẩn từ các dụng cụ hăm
s

nh ống hút đ m, dây máy th

các dụng cụ y tế nh m y phun h
cụ gây mê

n ớc trong bình làm ẩm m i tr

ng không khí,

ung m y nội soi phế qu n, phế dung ký, dụng

th là các ngu n l y hi

chứa vi khuẩn, lây truyền có th từ dụng

cụ tới BN, từ BN này tới BN khác, từ một vị trí củ

th đến đ

ng hô h p

ới

của cùng một BN qua bàn tay ho c dụng cụ. Bộ phận phun khí dung gắn vào dây
máy th nếu không vô trùng tốt: n ớc củ phun h
dụng cụ h ng đ

ung h ng đ

c vô trùng ho c tiệt trùng giữa các l n phun là ngu n lây nhi m

vi khuẩn vào phổi BN
+ T y ủ nh n vi n y tế l ngu n đem vi huẩn v o phổi.

Footer Page 5 of 126.

c vô trùng,

5


Header Page 6 of 126.

Khí quản
Vi khuẩn cư trú
Vi khuẩn xâm nhập

miệng, mũi các

qua bóng chèn

xoang răng

NKQ

Thực quản
Di chuyển

Hình 1: Các đường xâm nhập vi khuẩn gây viêm phổi thở máy
Vi huẩn ph t tri n
yếu g p h i lo i i h v

miệng h ng: C

vi huẩn

ị h . Vi huẩn ị h t g p h n 10 l n so với vi huẩn i

h . S u đ t ống NKQ MKQ,

vi huẩn i h x m nhập v ph t tri n t i vùng

h u h ng hiếm từ 35 - 75%. Những vi huẩn n y th
x nh v tụ
xuống đ

u. Ng

i t đã hứng minh đ

ng h h p b ng

ph ng x . Khi

nh u về vi huẩn ph n lập đ
NKQ l m th y đổi
qu

hu v

Footer Page 6 of 126.

ng l Gr (-) tr

ị h tiết n ớ b t

h sử ụng x nh methylen ũng nh

y huẩn ị h h u h ng v

h nh g y VPTM l

miệng h ng ủ BN hủ

huẩn mủ
h u h ng đi
h t đ ng vị

ị h tiết h phế qu n ho th y s giống

c. Kết qu n y đ

vi huẩn đã ph t tri n

đến ết luận r ng ngu n vi huẩn
vùng h u h ng. Nh vậy ống

hế b o vệ ủ hệ h h p ẫn đến ị h tiết n ớ b t thẩm lậu

b ng hèn ống NKQ m ng theo vi huẩn xuống h qu n.

6

Thang Long University Library


Header Page 7 of 126.

Yếu tố nguy cơ
Tác nhân
S t h tụ vi huẩn
h ng

y

Kiềm h
h u

y

Kháng sinh kéo dài

ới th nh

Nội Kh qu n đ

môn xoang, dưới thanh

Suy inh

ng mũi

ỡng

môn
T thế n m ngử
Hts

Th o t

(Aspir tion)

hăm s

hệ

thống m y th v đ

ng

th
C hế đề h ng ủ

Vi m phổi

đ

ng h h p

h

ng

ới bị nh

Sơ đồ 1: Cơ chế bệnh sinh của viêm phổi thở máy
S x m nhập ng

ng ủ vi huẩn từ

hứ vi huẩn từ đ y vi huẩn đi ng
l

ng nhỏ. Dùng thuố

tăng pH

h ng xit đ

y l n h ng: D

l n h ng o ị h
ph ng h y m u

y v đã t o điều iện ho vi huẩn Gr (-)

Vi huẩn
NKQ nh t l đ

ngu n gố từ

NKQ, MKQ nh một vật ẫn đ

y tr o ng

với số

y o stress đã l m
ng ph t tri n.

hệ thống xo ng: Vi m xo ng

ng mũi t o n n một nguy

yl n i

BN đ t ống

o g y vi m phổi. Lú n y th ống

ng ho vi huẩn từ

ng h ủ xo ng đi xuống

h phế qu n phế n ng.
1.2.3. Các yếu tố nguy cơ của V

M: Có th đ

-

Yếu tố nội t i của BN:



Tuổi > 60, tình tr ng inh



Bệnh lý nền quá n ng.



Bệnh phổi m n tính.



Ch n th



Phẫu thuật ng c ho c bụng trên.

Footer Page 7 of 126.

ỡng kém .

ng s não n ng.

7

c phân thành những nhóm sau:


Header Page 8 of 126.



Dùng thuốc ức chế mi n dịch kéo dài.



Loét do stress với ch y m u đ i th .

-

Các yếu tố thuộc bệnh viện:

+

Điều trị ức chế tiết acid d dày.

+

Điều trị kháng sinh kéo dài.

+

Thông khí nhân t o kéo dài.

+

Hút đ m th

+

Tình tr ng chống nhi m khuẩn bệnh viện kém.

-

Các thiết bị dụng cụ sử dụng trong điều trị:

+

Đ t l i NKQ hay BN t rút ống NKQ.

+

Nội soi phế qu n.

+

Đ t sonde d dày.

-

Các yếu tố l m gi tăng mứ độ hít s

ng xuyên.

gi m tri giác, dùng thuốc an th n

ãn

( spir tion) v o đ

ng hô h p: suy

li n tụ t thế n m ngửa.

1.3. Các vi khuẩn gây viêm phổi thở máy.
T

nh n g y VPTM h y g p b o g m: Vi huẩn gr m m P.aeruginosa,

Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae và Acinetobacter. Vi huẩn gr m
nh tụ

u v ng đ

biệt l tụ

Bảng 1: Các tác nhân gây V

u v ng h ng methi illin.
M thường gặp ở Việt Nam [5].

Trực khuẩn gram(-)

Cầu khuẩn gram(+)

P. aeruginosa

S. aureus

Acinetobacter spp.

S.epidermis

Klebsiella spp.

S.pneumonia

E. coli
Enterobacter spp.
Citrobacter spp.
B. cepacia
H.influenzea

Footer Page 8 of 126.

8

Thang Long University Library

ng


Header Page 9 of 126.

1.4. Tình hình dịch t viêm phổi thở máy.
1.4.1. Tình hình mắc viêm phổi thở máy trên thế giới.
Theo nghi n ứu ủ Je n Yves F gon [12] t i
ho ng 8-28% VPTM. Tỷ lệ VPTM
bệnh viện v thậm h ng y

s

h

biệt r t lớn giữ

quố gi giữ

trong ùng một bệnh viện. Tỷ lệ tử vong hung

ủ VPTM hiếm ho ng 24-50%

n i đến 76%.

T i Mỹ tỷ lệ VPTM ho ng 28%
2 ủ nhi m trùng bệnh viện

bệnh viện Châu Âu có

BN th m y v l nguy n nh n h ng thứ

hiếm 19% nhi m trùng BV t i Mỹ (150.000 -

200.000 mỗi năm) g y tử vong 7087 BN v g p ph n v o tử vong 22.983 BN mỗi
năm

Mỹ. T i khoa ICU, 90% viêm phổi x y r trong hi th m y. Tỷ lệ gi tăng

ùng với th i gi n th m y v 50% VPTM x y r trong 4 ng y đ u th m y [9].
1.4.2. ình hình mắc viêm phổi thở máy tại Việt Nam
T i Bệnh viện Ch Rẫy tỷ lệ VPTM l 32 06% tử vong o VPTM l 52 6%

[6]. T i B h M i, theo NC ủ Ph m Văn Hi n (1996), tỷ lệ VPTM l 74 2%
nhi m huẩn bệnh viện. Theo Gi ng Thụ Anh (2003-2004) VPTM hiếm 64 8%
vi m phổi bệnh viện [2]. T i Bệnh viện Việt Đứ theo Trịnh Văn Đ ng (2004) tỷ lệ
vi m phổi
C

BN h n th

ng s não ph i đ t ống NKQ th m y l 26 8% [8].

nghi n ứu đều đề ập đến nhiều v n đề ủ VPTM nh tỷ lệ VPTM tỷ

lệ tử vong

yếu tố nguy

ph n bố vi huẩn t i th i đi m nghi n ứu

ho HSTC đ nh gi t nh h nh h ng h ng sinh ủ

hủng vi huẩn.

1.4.3. Ảnh hưởng của viêm phổi thở máy.
Ở những BN điều trị t i ho HSTC th VPTM l m tỉ lệ tử vong tăng
lệ tử vong o VPTM theo đ số t
nh n g y bệnh l vi huẩn đ

gi l 20-50% v

th l n đến 70% hi t

h ng. BN VPTM có tỷ lệ tử vong (50%)

2-10 l n so với th m y h ng bị vi m phổi (4%) đã đ
Tỷ lệ tử vong do VPTM r t h x

định h nh x

o. Tỷ

o h n từ

ng bố [8].
v

nhiều yếu tố t

động, nh ng VPTM làm tăng tỷ lệ tử vong ủ bệnh ho ng 30%. Ngo i l m tăng
tỷ lệ tử vong VPTM
HSTC

éo

n éo

i th i gi n th m y v tăng hi ph điều trị l n g p nhiều l n.

2. CÁC BIỆN PHÁP CH M

Footer Page 9 of 126.

i th i gi n điều trị ũng nh th i gi n n m
C PHÒNG VIÊM PHỔI THỞ MÁY.

9

ho


Header Page 10 of 126.

2.1. Khuyến cáo của hội da li u/ hội bệnh nhi m khuẩn Mỹ về chiến lược dự
phòng VPTM:
Bảng 2: Chiến lược dự phòng nhiễm khuẩn liên quan đến V

M [9].

Các chiến lược chung
1

Tiến h nh gi m s t hủ động đối với VPTM

2

Tu n thủ h ớng ẫn rử t y ủ tổ hứ y tế thế giới

3

Sử ụng th m y h ng x m nhập nếu

4

Gi m thi u th i gi n th m y

5

Th

6

H ớng ẫn

hiện đ nh gi

th

i máy hàng ng y v tiến h nh

nh n vi n y tế hăm s

i m y theo quy trình

BN th m y về VPTM

Chiến lược ngăn cản hít dịch vị vào phổi
o 30-450 (trừ hi

1

Duy tr t thế bệnh nh n đ u

hống hỉ định) (B-II)

2

Tr nh đ

3

Tr nh rút nội h qu n v đ t l i ống nội h qu n m

4

Sử ụng ống nội h qu n

y ăng đ y qu mứ .
Cuff v

đ

h ng

ế ho h

ng hút b n trong ho

ới nắp

thanh môn (B-II).
5

Duy tr p l

uff tr n 20 mH2O

Chiến lược làm giảm tăng sinh vi khuẩn gây bệnh từ hầu họng.
1

Đ t ống nội h qu n đ

2

Tr nh ùng

3

h ng thụ th hist min 2 (H2) v

bệnh nh n h ng

nguy

Th

răng miệng đều đ n với

hiện hăm s

h pll
4

thuố

ng miệng l th h h p h n đ

h

Hiệu qu

vi m loét đ

ng mũi
h ng b m proton ho

ng ti u h
ung ị h s t huẩn. T n xu t

rõ r ng (A-I).
ủ

biện ph p hử trùng l y nhi m đ

ng ti u h

h

rõ ràng

Chiến lược làm giảm lây nhi m từ các thiết bị sử dụng ở bệnh nhân thở máy.
1

Sử ụng n ớ v

2

Di huy n

huẩn đ rử s h
ung ị h đ ng

n hi i huy n
3

Th y

4

B o qu n v

Footer Page 10 of 126.

y m y th

thiết bị hỗ tr h h p hi t i sử ụng.
y m y th . Giữ ho hệ thống

y m y th

ị h đ ng.
hỉ hi bị

hử trùng

bẩn ho

hỏng.

tr ng thiết bị hỗ tr h h p h p lý.

10

Thang Long University Library


Header Page 11 of 126.

2.2. Các biện pháp ngăn ngừa dự phòng viêm phổi thở máy.
2.2.1. Áp dụng hướng dẫn rửa tay.
Rử t y l một trong những biện ph p đ n gi n nh ng l i
trong

t y đ

ng quy trong

ngăn ngừ
tr

Tr ớ v s u hi tiếp xú với ng

-

Tr ớ v s u hi th

-

Sau khi th o găng t y.

-

Tr ớ v s u hi ăn.

-

S u hi đi vệ sinh.

-

S u hi tiếp xú với vật bẩn h t th i.

-

Tr ớ

hiện

nhi m

i bệnh.
ỹ thuật hăm s

hi r i hỏi ho , phòng.

Bảng 3. Quy trình rửa tay thường quy.
B ớ 1: L m ớt hai bàn tay b ng n ớc s ch.
Thoa xà phòng vào lòng bàn tay. Chà xát hai
lòng bàn tay vào nhau

B ớc 2: Dùng ngón tay, lòng bàn tay này cuốn
và xoay l n l

t từng ngón của bàn tay kia và

c l i.

Footer Page 11 of 126.

huẩn tối đ . Tiến h nh r

ng h p [6].

-

ng

ụng r t đ ng

ph ng vi m phổi th m y. C n p ụng đúng quy tr nh rử t y v

th i đi m rử

ử t y th

t

11

ng

i bệnh.


Header Page 12 of 126.

B ớc 3: Dùng lòng bàn tay này chà xát chéo lên
mu b n t y i v ng

cl i

B ớ 4: Dùng đ u ngón tay của bàn tay này
miết vào kẽ giữa các ngón của bàn tay kia và
ng

cl i

B ớc 5: Chụm 5 đ u ngón tay của tay này c
vào lòng bàn tay kia b ng

h xo y đi xo y

l i.

B ớc 6: X cho tay s ch hết x ph ng

ới

ngu n n ớc s ch. Lau khô tay b ng hăn ho c
gi y s ch

Bảng 4. Quy trình kỹ thuật rửa tay thủ thuật [7].
Các bước tiến hành

TT
1

Chuẩn bị ụng ụ đ y đủ.

2

Th o tr ng sứ m ng t y ắt ngắn.

3

M ng hẩu tr ng mũ.

4

L m ớt b n t y b ng n ớ l y 2 – 3mL xà phòng và chà 2 lòng bàn tay, ẽ
ng n t y đ n v o nh u.

Footer Page 12 of 126.

12

Thang Long University Library


Header Page 13 of 126.

Ch l ng b n t y n y l n mu v

5

ng

ẽ ngo i

ng n t y ủ b n t y i v

l i.

6

Chà 2 lòng bàn tay vào nhau, miết m nh

7

Ch m t ngo i

8

Dùng b n t y n y xo y ng n

9

Xo y

ẽ trong ng n t y.

ng n t y ủ b n t y n y v o l ng b n t y i .
i ủ b n t y i v ng

l i.

đ u ng n t y n y v o l ng b n t y i v ng

ới v i n ớ

h y đến ổ t y.

10

Rử t y s h

11

Dùng b n h i v
t y ho l n l

l i. Rử s h t y

ới v i n ớ (b n t y

o h n huỷu t y).

huẩn h m ng ng n b n v

ẳng t y với ung ị h rử

t từng b n t y một.

12

Rử s h h i b n t y

13

Lau khô tay (ho

ới v i n ớ v

huẩn.

s y h ) m ng găng t y v

huẩn.

2.2.2. Duy trì tư thế đầu cao 30-450 (trừ khi có chống chỉ định)
-C

thử nghiệm đã hứng minh r ng n ng đ u BN l n

o l m gi m nguy

ht

ph i ị h vị v o phổi.
- Nghi n ứu ph n t h đ biến th y yếu tố nguy
BN đ

li n qu n đến VPTM gi m 67%

uy tr t thế nử n m nử ng i trong 24 gi đ u th ng h nh n t o

[8]
- Ảnh h

ng ủ việ

uy tr t thế BN đ u

o 30-450 đã đ

hứng minh b ng

các nghi n ứu qu n s t v thử nghiệm ngẫu nhi n [9].
2.2.3. ránh để dạ dày căng đầy.
D

y ăng đ y l m tăng nguy

VPTM. Các huyến

o

tr o ng

n p ụng quy tr nh nu i

ị h vị v o phổi v

th g y

ỡng qu ống th ng ho BN

n ng:
- Chỉ định


Sau khi BN đ



BN h ng

đ t NKQ MKQ v l u NKQ v MKQ ≥ 24h
h năng b o vệ đ

ng th : rối lo n nuốt ho

TK h u h ng o m i nguy n nh n

Footer Page 13 of 126.

13

h

o liệt

y


Header Page 14 of 126.



Ở BN đ

m th ng t tr ng tiến h nh nu i

ỡng đ

ng ruột sớm trong

v ng 6 gi s u hi m th ng.


Cho ăn qu m th ng t tr ng:
y hối u th

BN có hỉ định nu i

ỡng

qu n t m vị ung th v m g y hèn ép th

i ng y o liệt

qu n

- Chống chỉ định


BN mới mổ: ph i



M t nhu động ruột xem y lệnh b



BN

ý iến ủ phẫu thuật vi n tr ớ
sĩ .

t nh tr ng huyết động h ng ổn định.

- Các phương pháp cho ăn qua ống thông dạ dày:


Cho ăn qu ống th ng

đ

truyền nhỏ gi t trong 3 gi .



Cho ăn qu ống th ng

ăn đ

hi ho ăn.

y li n tụ : số l

2 ph

ng ph p

ng h t inh

y ngắt quãng: số l

ỡng ủ 1 bữ ăn

ng h t inh

ỡng ủ 1 bữ

truyền nhỏ gi t/30-60 phút .

- Quy trình đánh giá thể tích tồn dư dạ dày:


Tốt nh t đ

th ng


tiến h nh ho t t

hỉ định nu i

BN

ỡng qu ống

y-tá tràng.
bi u hiện gi m ho

BN

th t h t n

ủ

m t nhu động

y ruột mụ đ h đ nh giá

y.



Ki m tr vị tr ống th ng



N ng đ u l n 30-450



Kh i đ u ho BN ăn với tố độ 40 ml/ gi v

y tr ớ

hi ho ăn.

hi ho bệnh nh n ăn.
ho ăn li n tụ theo quy tr nh ỹ

thuật.


Hút ị h

li n tụ với p l

y mỗi 4 gi ( hống hỉ định
th p ho

đ

ẫn l u t

hút

o) [7]



Nếu lượng dịch dạ dày hút sau 4 giờ ≤ 250ml

·

B m tr l i

·

Tăng tố độ ho ăn th m 20ml/h1

Footer Page 14 of 126.

những BN đ ng đ

y

14

Thang Long University Library

y


Header Page 15 of 126.

·

Hút l i

độ

o nh t l 80-100 ml/h ho ăn li n tụ ho

+

y s u 4 gi v nếu vẫn ≤ 250ml tiếp tụ tăng tố độ ho đ t tố
ngắt quãng.

Nếu lượng dịch dạ dày hút sau 4 giờ > 250ml

·

Bỏ l

·

Gi m tố độ ho ăn xuống

·

Hút l i

+

Nếu thất bại trong việc truyền thức ăn liên tục thì có thể:

·

Tăng nhu động ruột b ng meto lopr mi e (primper n) 10mg TM mỗi 4 gi

s uđ

ng ị h vừ đ

n 1/2

y s u 4 gi vẫn > 250ml xét ùng thuố tăng nhu động

th

ùng erythromy ine 200mg IV 2 l n/ ng y

·

Gi m ùng

·

Ống th ng
ẫn ủ

hút r

thuố

n th n g y nghiện nếu

th

y ho ăn đ t s u m n vị đ t ống th ng

y

ới s h ớng

ủ nội soi t i ho ti u ho ho

·

M th ng hỗng tr ng đ

·

Cho ăn b ng đ

ho ăn

ng tĩnh m h

- Một số chú ý


B m tr ng

ống m th ng

y m th ng hỗng tr ng 10 - 20 ml NaCl

0,9% mỗi 6 gi nếu ống th ng h ng đ


Ngừng ho ăn 4 gi tr ớ

qu n ho

đi mổ



hỉ đ

Sữ

ùng đến.

hi rút nội h qu n m

h qu n ho

th y nội h

sử ụng trong v ng 4 gi s u ph (tr nh l n men)

2.2.4. hực hiện chăm sóc ống nội khí quản và ống mở khí quản.
Th

hiện hăm s

giúp uy tr việ

ống nội h qu n (NKQ) v ống m

h i th ng đ

huẩn bệnh viện) v o đ

ng ẫn h tr nh nhi m huẩn (đ

ng h h p tr n v đ

ống nội h qu n đúng vị tr đ m b o p l
ủ đ

ng th .

Footer Page 15 of 126.

h qu n (MKQ)

15

ng h h p

biệt nhi m

ới đ ng th i uy tr

bong hèn ( uff) v độ th ng tho ng


Header Page 16 of 126.

Bảng 5. Quy trình kỹ thuật chăm sóc ống mở khí quản [9].
Các bước tiến hành

TT

1

Đội mũ rử t y đeo hẩu tr ng.

2

Dụng cụ vô khuẩn: găng t y b ng (g ) ủ u g
m ose
mềm v

éo b t ền ống hút nhiều ỡ

3

hăn tr i

huẩn ( hăn b ng on) b m ti m 5mL.

éo băng

buộ

ẹp phẫu t h

ố đ ng ung ị h

Dụng cụ khác: m y hút hệ thống oxy m y th
đậu

miếng

nh oxy gi

h y hữ nh t

h yh t

n ớ muối sinh lý bet in băng uộn

y

nun.

Đối hiếu gi i th h ho ng

i nh BN đ n m ngử buộ t y vừ đủ đ

tr nh b t ng rút ống
Qu n s t ống MKQ: ho BN th oxy 100%/1phút qu m y th ho

b ng

Ambu hút s h đ m.
4

Đổ ung ị h rử

ung ị h s t huẩn v o b t th o băng ũ s t huẩn t y

nhanh.
5

Dùng g

oxy gi (nếu vết mổ nhi m huẩn) l u s h ph n ngo i ủ

ống MKQ tiếp s u l u rử b ng N Cl 0 9% s u ùng s t huẩn b ng
bet in. Tiếp tụ l p l i động t
6

Cắt nử ph n giữ
g

7

ủ miếng g

v

huẩn

i

n v o qu nh ống xếp

xen ẽ hèn 2 – 3 lớp.

Th y

y buộ

nun m

h qu n ( hi th o ph i ùng một t y giữ

n BN n n ho đ tr nh bị bật
ổ BN ho vừ
8

l u rử nh tr n đến hi s h.

nun nếu BN tỉnh) buộ

nun

y ống MKQ qu nh

h t h ng đ TM ổ nổi.

Th y băng ng y s u hi g

th m ị h ho

m u ho

định

th y 1

l n/ng y
9

Chăm s
ph

Footer Page 16 of 126.

b ng hèn: i m tr b ng hèn b m l i theo một trong h i

ng ph p s u:

16

Thang Long University Library


Header Page 17 of 126.

Dùng p l

10

ế b m hi p l

Dùng ống nghe đ t

h qu n b m

ngừng v hút l i một l

ng h nhỏ ( ho phép r nhẹ qu nh ống).

n h l n đến hi m t tiếng r t th

Th o b ng hèn: hi th o ph i hút đ m ph tr n b ng hèn tr ớ
b ng th o b ng hi

11

ế hỉ 20 – 25mmHg

hỉ định th y ống MKQ ho

i m tr xem h

Ki m tr tắ ống: đ m đ
nghi tắ ( h ng đ
Thu

nối với m y th

nghe phổi đ

v o đều h i b n h ng
qu nh tắ ph i nhỏ n ớ muối sinh lý 5 –

10mL qu ống r i hút b ng một p l

13

hi rút ống.

Ki m tr vị tr ủ ống MKQ: s u hi th y băng MKQ ùng ống nghe nghe
th y một tiếng r t nhỏ b p b ng Ambu ho

12

tr ớ

hi th o

hút lớn h n b nh th

ng

đo n

ống v o qu s u)

n ụng ụ ph n lo i v xử lý theo quy định th o găng rử t y ghi

phiếu hăm s .
Bảng 6. Quy trình Kỹ thuật chăm sóc ống Nội khí quản [9]
Các bước tiến hành

TT

1

Đội mũ rử t y đeo hẩu tr ng.

2

Dụng cụ vô khuẩn: găng t y b ng (g ) ủ u g
m ose
tr i v

miếng

ẹp phẫu t h

éo b t ền ống hút đ m nhiều ỡ ố đ ng ung ị h

hăn

huẩn ( hăn b ng on) b m ti m 5mL.

Dụng cụ khác: m y hút đ m hệ thống oxy m y th (nếu BN đ ng th
m y)

h y hữ nhật

băng uộn

y buộ

h y h t đậu

éo băng

nh n ớ muối sinh lý

túi đ ng h t th i y tế phiếu hăm s

ung ị h

s t huẩn tay nhanh.
3

Đối hiếu gi i th h ho ng

tr nh b t ng rút ống
ho

Footer Page 17 of 126.

i nh BN đ n m ngử buộ t y vừ đủ đ

ho BN th oxy 100% trong 1 phút qu m y th

b ng Ambu.

17


Header Page 18 of 126.

4

Hút đ m: hút đ
nếu

th đ

h hút b o b

ng h h p

ới 3 t thế (ph i tr i ngử đ u ố

hi hút

) hút nhẹ nh ng tr nh g y ho ho BN

hi th y đ m đ

sĩ rử phế qu n s u đ hút h ng hút

ị h vi m

ị h

mủ.
5

Chăm s

miệng h ng nếu đ t NKQ đ

đ ng mũi) rử
6

7

lỗ mũi (nếu đ t

vết x y x ớ tr t loét b ng NaCL 0,9%.

Xem vị tr

ủ ống ỡ ống

vã m h i

h th

tr ống

ng miệng. Chăm s

phù h p h ng nếu

n ph i hăm s

ng y b ng

u hiệu x nh t m
h hút đ m v xem vị

đúng h ng?.

Buộ

y ố định ống NKQ qu nh đ u BN ho vừ

h tđ

ố định vị tr

ống.
8

Chăm s

ng y s u hi

y ố định bị th m ị h ho

m u, ho

định

th y 1 l n/ng y
9

Chăm s
ph

b ng hèn: th o h i b ng hèn b m l i theo một trong h i

ng ph p s u:

Dùng p l

ế b m hi p l

Dùng ống nghe đ t
pl
10

Th o b ng hèn: hút đ m ph

n h l n đến hi m t tiếng r t h

Ki m tr l i vị tr
nghe phổi đ

tr n b ng hèn tr ớ

hỉ định th y ống MKQ ho

b ng ống nghe đ t

12

h qu n b m

tr ớ

hi rút ống.

vùng hõm ứ b p b ng Ambu ho

i m tr xem h

Ki m tr tắ ống: đ m đ

nối với m y th

v o đều 2 b n h ng.

qu nh ho

tắ ph i nhỏ n ớ muối sinh lý 5 –
hút lớn h n b nh th

nghi tắ nếu tắ phế qu n ph i sẽ g y xẹp phổi v ng
Thu

hi th o b ng th o

ủ ống NKQ s u hi ố định nghe th y tiếng r t nhỏ

10mL qu ống r i hút b ng một p l

13

n

b ng xuống đ nghe th y tiếng r t nhỏ.

b ng hi
11

ế hỉ 20 –25 m n ớ

ng

đo n

l i.

n ụng ụ ph n lo i v xử lý theo quy định th o găng rử t y ghi

phiếu hăm s .

Footer Page 18 of 126.

18

Thang Long University Library


Header Page 19 of 126.

2.2.5. hực hiện chăm sóc răng miệng bằng các dung dịch sát khuẩn.
Chăm s

răng miệng l m gi m s tăng sinh ủ

gi m s tiết ị h
s

vi huẩn đ ng th i l m

h u h ng o đ l m gi m VPTM. Khuyến

o tiến h nh hăm

răng miệng đối với BN th m y t nh t 4 l n/ng y v tr ớ

hi đ t ống nội hí

qu n b ng
ỹ thuật v

ung ị h s t huẩn đ ng th i tiến h nh hút rử mũi đều đ n b ng
huẩn (IB). Tuy nhi n t n xu t tiến h nh thủ thuật

n h

rõ r ng [9].

Bảng 7. Quy trình vệ sinh răng miệng cho người bệnh nặng tại giường [3].
Các bước tiến hành

TT
1

Điều

ỡng rử t y đội mũ đeo hẩu tr ng.

Chuẩn bị dụng cụ:
Khăn m t b ng mềm ố n ớ sú miệng
(nếu

n) ố đ ng ung ị h s t huẩn đ xú miệng v selin gly erin.

Dung ị h vệ sinh răng miệng:
bic rbon t 0 2%

th m miệng
2

h y h t đậu ố đ ng răng gi

th

ùng n ớ muối 0 9%

ung ị h bor t esou e 0 2%

h t hử huẩn tinh

ung ị h

ung ị h l m s h v

u Or f listerine vv... ho

ố n ớ

h nh ph với gly erine.
G

miếng ho

b ng

u (g

ủ u) tăm b ng

m ose đè l ỡi.

B m ti m đ b m n ớ v o miệng rử s u đ hút ị h bẩn b ng m y hút
đ m (với ng

i bệnh h n m ).

Kh y h t đậu ho

(túi gi y) đ ng b ng bẩn

Găng t y m y hút (nếu

ung ị h s t huẩn t y nh nh.

n) phiếu hăm s .

Chuẩn bị người bệnh: th ng b o v gi i th h ho ng
đ phối h p nếu ng
Đ t ng
3

qu

hứng n ớ

Footer Page 19 of 126.

ỡng ho ng nilon v

i bệnh. Đ t h y h t đậu

ới

m ho

(m ) ng

hăn l u m t
i bệnh đ

h yr .

Khi l ỡi đ ng trắng b i gly erin ho
Tr

i bệnh biết

i bệnh h ng tỉnh t o.

i bệnh qu y m t về ph điều

ổ ng

i nh ng

n ớ

ng h p m i h nứt nẻ xo gly erin ho

19

h nh 15 phút tr ớ

hi săn s .

v selin 15 phút tr ớ

hi l m


Header Page 20 of 126.

vệ sinh.
Ng
4
5

6
7
8

9

i bệnh

Điều

răng gi th o răng r

ỡng m ng găng t y

Dùng g

(ho

găng t y) th o răng gi đ t v o ố m ng đi đ nh rử s h

v ng m v o ố

ung ị h s t huẩn.

M g i ụng ụ đ

h y h t đậu

Điều

ới m

ỡng đi găng t y.

M miệng ng

i bệnh.

Dùng ẹp gắp g

ủ u nhúng n ớ muối 0 9% l u rử h i h m răng nhiều

l n ho s h (m t ngo i m t nh i m t trong).
Dùng b m ti m b m ung ị h rử v hút s h n ớ trong miệng ng

m i b ng

12
13

ỡng l

h m ph

trong m

l i

h n hi nhận định BN đ

rử đến hi s h.

Th m h miệng b i gly erin ho

n ớ

h nh v o l ỡi v o l i ph trong

má và môi, s t huẩn t y nh nh.
Đ t ng

i bệnh n m l i tho i m i.

Kết h p trong hi hăm s
răng miệng ho ng
Thu

14

ới l ỡi h i g

lo i ung ị h o điều

l u rử l p l i động t
11

i

bệnh.
Tiếp tụ l u v m miệng m t

10

hỏi miệng v vệ sinh răng gi ri ng.

i nh ng

răng miệng điều

ỡng gi o ụ về vệ sinh

i bệnh.

n ụng ụ: rử s h ụng ụ b ng x ph ng v n ớ s h đ

h pv

h

huẩn ùng l i l n s u.

Th o găng rử t y
15

Ghi phiếu hăm s : ng y gi
ủ ng

hăm s

răng miệng t nh tr ng răng miệng

i bệnh.

2.2.6. hực hiện hút đờm vô khuẩn.
Hút đ m v

huẩn đ m b o h ng nhi m vi huẩn từ ngo i v o phổi

C th tiến h nh theo quy trình sau

Footer Page 20 of 126.

20

Thang Long University Library


Header Page 21 of 126.

- Mục đích:


L m s h ị h tiết đ



L y ị h tiết phụ vụ ho



Ph ng nhi m huẩn v xẹp phổi o ứ đ ng đ m.



K h th h ph n x ho

h i th ng đ

ng th

uy tr s th ng tho ng.

mụ đ h huẩn đo n.

- Chỉ định:


Cho BN



L y bệnh phẩm đ xét nghiệm.



Tr ớ

đ t ống NKQ ho

MKQ

hi rút NKQ.

- Chống chỉ định:


Kh ng



Những hống hỉ định t

-

hống hỉ định tuyệt đối.
ng đối li n qu n đến

nguy

trong hút đ m.

Quy trình
Bảng 8. Quy trình kỹ thuật hút đờm khi có ống NKQ/MKQ.
TT Các bước tiến hành
1

Điều

ỡng đội mũ rử t y đeo hẩu tr ng.

Dụng cụ: ống th ng hút đ m ỡ số phù h p với BN, m y hút găng v
2

u b i tr n v

huẩn g

miếng

NaHCO3 1 4% b m im ti m

nhỏ

huẩn

ung ị h l m loãng đ m (N Cl 0 9% ho
hậu đ ng ung ị h hử nhi m

hăn b ng

ung ị h s t huẩn t y nh nh.

H ớng ẫn BN ho th s u (nếu BN tỉnh) gi i th h ho gi đ nh h về thủ
3

thuật sắp l m (nếu BN h n m ) vỗ rung ho BN (nếu đ

) đ ng

i bệnh t

thế th h h p tr i hăn tr ớ ng .
4

Tăng oxy 100% (nếu BN đ ng th m y) tăng liều oxy (nếu BN đ ng th oxy)
trong 3 phút.
Bật m y hút đ m i m tr hệ thống hút điều hỉnh p l .

Footer Page 21 of 126.

21

Header Page 22 of 126.

5

S t huẩn t y nh nh.

6

M sẵn s ng túi đ ng ống th ng hút đ m ho
M ng găng v

hộp đ ng ống th ng hút đ m.

huẩn.

Nối ống hút với hệ thống hút b i tr n ống hút đ m.
7

8

Ng

i hút đứng một b n ng

i bệnh t y thuận

đ ống th ng bị h m bẩn) t y i

m

y hút v điều hi n v n hút.

Nhẹ nh ng lu n ống th ng qu ống NKQ (ho

ống m

h qu n) đến độ s u

mong muốn
Khi đ u ống th ng v o đến vị tr

9

m ống th ng ( hú ý h ng

đ m n m y hút hút đ m r (tr nh đ u

ống th ng b m v o ni m m ) rút ống r

hậm

vị tr

nhiều đ m rút

n

ống th ng r đ ng th i xo y nhẹ ống hút hút 10 gi y/l n hút.

Tiếp tụ hút ngắt quãng v hút
10

thẳng. L p l i
đ m

l n hút nh tr n đến hi s h đ m hút 5 phút/đ t (nếu hút

l n s u ph i ùng ống th ng mới ho

ùng l i). Nếu đ m đ
11

3 t thế đ u nghi ng ph i nghi ng tr i

b m N Cl 0 9% ho

tiệt huẩn l i ống th ng ũ đ
N HCO3 đ l m loãng đ m.

Khi đã hút s h đ m hút n ớ tr ng ống hút đ m th o ống th ng hút đ m ng m
v o hậu ung ị h hử huẩn đ

hử nhi m.

12

Theo õi trong s u hút: nhịp tim huyết p SpO2 sắ m t ý thứ .

13

L u l i mũi miệng đ l i t thế ho ng

14

Thu

15

Ghi phiếu hăm s .

i bệnh phù h p.

n ụng ụ xử lý theo quy định th o găng rử t y.

- Tai biến và biến chứng:


Thiếu oxy gi m oxy m u



Tổn th



Lo n nhịp tim ngừng tim ngừng th .



Xẹp phổi.

Footer Page 22 of 126.

ng ni m m

h phế qu n.

22

Thang Long University Library


Header Page 23 of 126.



Co thắt th nh qu n n n h t v o phổi.



Nhi m huẩn.



Ch y m u h phế qu n.



Tăng p l



Tăng huyết p h huyết p.



Ảnh h

nội s .

ng đến m y th .

- heo dõi trước, trong và sau hút:


Tiếng th :



T nh tr ng oxy: m u sắ



Nhịp th : hậm ho



T nh tr ng m y th tr ớ s u hút: b o động tr n m y th



Huyết động: nhịp tim tr n m y theo õi m h HA



Kh m u: nếu

nl

s

đ m ãi.
t m ? h ng? SpO2

th nh nh th

hống m y?
áp l

đ

ng th

hỉ định l m

- Kiểm soát nhiễm khuẩn: Tu n thủ tuyệt đối


Chú ý rử t y tr ớ , s u hút đ m



Th o t

quy tắ v

m son e hút đ m b o quy tr nh v

huẩn

huẩn.

2.2.7. Chiến lược giảm lây nhiễm từ các thiết bị sử dụng ở bệnh nhân thở máy
Việ
tr n huyến

hử trùng tiệt huẩn v

uy tr sử ụng

thiết bị hỗ tr h h p

o ủ Hội đồng hỗ trợ thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn y tế:

Bảng 9: Các mức độ của khuyến cáo của hội đồng hỗ trợ thực hành kiểm soát
nhi m khuẩn y tế [10].
Mức độ

Khuyến cáo

Mức IA

Khuyến

o

nghiệm đ
Mức IB

Khuyến

gi trị m nh ho p ụng v đ
thiết ế tốt l m s ng ho

o

nghi n ứu ị h t

gi trị m nh ho p ụng v hỗi tr b i một v i thử

nghiệm l m s ng ho

nghi n ứu ị h t v đ

b ng l thuyết.

Footer Page 23 of 126.

hỗ tr b i thử

23

ủng hộ m nh


Header Page 24 of 126.

C nđ

Mức IC

p ụng nh l bắt buộ b i ti u huẩn ủ

hội ho

là theo quy trình
Mức II

ođ

Khuyến

ủng hộ v hỗ tr b i

nghi n ứu ị h t ho

huy n gi ho

l thuyết

- Các biện pháp chung


Đ mb ot t

thiết bị hỗ tr h h p đ



B t ứ hi n o

th

ph

ng ph p hử huẩn ớt t i nhiệt độ tr n 700 C trong 30 phút ho

hế

n thiết ho

th p h n (đ
nhiệt ho

sử ụng tiệt huẩn ho

thiết bị (nh :

đến h t nh y ủ đ

hử trùng ho

ng h h p

vật m

hử trùng mứ độ
li n hệ tr

ới). Sử ụng ph

hứng minh b i FDA) ho

tiệt trùng (IA)
o b ng
thiết bị t i

tiếp ho

ng ph p hử trùng

thiết bị ụng ụ m nh y

gi n tiếp
nhiệt độ
m với

h i ẩm. S u hi hử trùng qu tr nh xử lý h p lý với rử n ớ l m h

v đ ng g i tr nh bị nhi m bẩn (IA).


Ưu ti n sử ụng

ung ị h n ớ v

th t i sử ụng v
h

thiết bị đ

h . Kh ng h p lý nếu sử ụng
nh 0 2mm) ho

huẩn đ rử

thiết bị hỗ tr h h p

rử l i s u hi đã hử huẩn b ng ung ị h
n ớ đ

b ng v i s u đ rử b ng

l

b ng m ng (

lỗ l

đ

ng

n Isopropyl v l m h với h ho

bu ng s y (IB)
- Máy thở :
Kh ng tiến h nh th

ng xuy n tiệt trùng ho

hử trùng

bộ phận b n

trong m y th (II).
- Khử trùng dây thở, bình làm ẩm và làm ấm:

ụ:

Kh ng đ

y m y th , v n x v b nh l m ẩm) đ y l

Tiến h nh th y đổi


Định

Áp ụng


tr n th i gi n sử ụng đ th y đổi
y th

hi

u hiệu bẩn ho

đổ v lo i bỏ b t
hiện

h ng ho

thủ thuật tr n ho

ng xuyên (ví

thiết bị sử ụng ho từng BN.
m t hứ năng (IA).

ung ị h ng ng tụ trong

biện ph p ph ng ngừ

Đi găng đ th

y th th

y ủ m y th .

ung ị h n y h y v o BN (IB).
hi h m t y v o

ung ị h

trên (IB)

Footer Page 24 of 126.

24

Thang Long University Library


Header Page 25 of 126.



Rử t y b ng x ph ng v n ớ (nếu qu n s t th y t y bị bẩn) ho

ị h

n rử t y s u hi th

hiện

thủ thuật tr n ho

b ng ung

hi h m t y v o

ung

ị h tr n (IB).


Sử ụng

ung ị h n ớ v



Th y đổi

thiết bị l m m đ ng sử ụng ho BN hi n bị m t hứ năng

ho

bị nhi m bẩn (II).



Kh ng th y th

huẩn đ đổ v o b nh l m ẩm (II).

ng xuy n thiết bị l m ẩm đ ng sử ụng cho BN trong th i

gi n nhỏ h n 48 gi (II).
3. CH M
Xử tr
t t

C NG
hăm s

I BỆNH
BN n ng l

ỹ thuật h i sứ

gi i đo n

p việ

hăm s

ng việ qu n tr ng h ng đ u

p ứu

n thiết đ

p ứu ng

n ph i sử ụng

i bệnh nh t l

h h p hi BN th m y m ng ý nghĩ sống

hi vừ
n.

3.1. Quan sát đánh giá nhanh tình trạng bệnh nhân: Ý thứ : tỉnh m

đi m

Glassgow. Chú tr ng về h h p tu n ho n v b i tiết (BN h n m : bi u hiện 3 m t
3

n).

3.1.1. Đánh giá về hô hấp:
Đ

ng th :

th ng tho ng

phổi h ng?. Nhịp th :

rối lo n nhịp th

ngừng th ?. Khi nhận th y th
hậm l i

tụt l ỡi ứ đ ng đ m ãi h ng n n s
ng Cheynes-Sto es: l nhịp th nh nh

ng Kussm ul: l

ngừng th ngắn ng y s u th h t v o
hậm yếu

h ng đều

h nh tủy n ng nề. Nếu h ng
Khi hăm s
nhận định ng y
th p m ng t y h n

Footer Page 25 of 126.

h th s u

n r i

ng hứ năng uống
hậm xen ẽ

o tổn th

ng hứ năng vùng

n ngừng th

th ng p: tổn th

u não

ph
ới.

ng hứ năng

p ứu ịp th i BN sẽ tử vong nhanh chóng [6],

h h p ho BN ngo i theo õi
bi u hiện èm theo nh suy h h p (
t m) nh n BN

hỉ số tr n

n ết h p

t m vã m h i SpO2

th theo m y h ng? h y hống m y [1].

3.1.2. Đánh giá về tuần hoàn: Nghe tim ho
t n số

hậm h y th nh nh h y

n s u đ nghỉ v tiếp tụ nh thế bi u hiện tổn th

não, gian não. Nếu h th
Th

i u th

v o

theo õi tr n monitor nhận biết về

ng độ (nhịp tim nh nh h y hậm? lo n nhịp…) huyết p

25

o h y th p?