ĐỔI MỚI DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA,
ĐÁNH GIÁ Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC
THEO ĐỊNH HƯỚNG TIẾP CẬN
NĂNG LỰC HỌC SINH
I. VÀI NÉT VỀ TÌNH HÌNH ĐỔI MỚI
PPDH, KTĐG TRONG NHỮNG NĂM QUA
I. VÀI NÉT VỀ TÌNH HÌNH ĐỔI MỚI
PPDH, KTĐG TRONG NHỮNG NĂM QUA
1. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ ĐỔI MỚI PPDH, KTDG
2. MỘT SỐ NỘI DUNG ĐÃ VÀ ĐANG THỰC HIỆN
3. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
4. MỘT SỐ MẶT CÒN HẠN CHẾ
5. MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN ĐỔI MỚI PPDH, KTDDG
CHƯA HIỆU QUẢ
1. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ ĐỔI MỚI PPDH, KTDG
Luật Giáo dục số 38/2005/QH11, Điều 28 quy
định: "Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát
huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học
sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn
học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm
việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến
thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại
niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh“.
1. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ ĐỔI MỚI PPDH, KTDG
Báo cáo chính trị Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ XI “Đổi mới chương trình, nội dung, phương
pháp dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra theo
hướng hiện đại; nâng cao chất lượng toàn diện, đặc
biệt coi trọng giáo dục lý tưởng, giáo dục truyền
thống lịch sử cách mạng, đạo đức, lối sống, năng lực
sáng tạo, kỹ năng thực hành, tác phong công nghiệp,
ý thức trách nhiệm xã hội”.
1. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ ĐỔI MỚI PPDH, KTDG
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI):
”Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học
theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng
tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học; khắc phục
lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung
dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để
người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển
năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình
thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại
khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng CNTT-TT
trong dạy và học”;
1. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ ĐỔI MỚI PPDH, KTDG
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI):
“Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi,
kiểm tra và đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo, bảo
đảm trung thực, khách quan Việc thi, kiểm tra và
đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo cần từng bước
theo các tiêu chí tiên tiến được xã hội và cộng đồng
giáo dục thế giới tin cậy và công nhận. Phối hợp sử
dụng kết quả đánh giá trong quá trình học với đánh
giá cuối kỳ, cuối năm học; đánh giá của người dạy
với tự đánh giá của người học; đánh giá của nhà
trường với đánh giá của gia đình và của xã hội”.
1. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ ĐỔI MỚI PPDH, KTDG
Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2011 – 2020
ban hành kèm theo Quyết định 711/QĐ-TTg ngày
13/6/2012 của Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ:
"Tiếp tục đổi mới PPDH và đánh giá kết quả học tập,
rèn luyện theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác,
chủ động, sáng tạo và năng lực tự học của người học";
"Đổi mới kỳ thi tốt nghiệp THPT, kỳ thi tuyển sinh ĐH,
CĐ theo hướng đảm bảo thiết thực, hiệu quả, khách
quan và công bằng; kết hợp kết quả kiểm tra đánh giá
trong quá trình giáo dục với kết quả thi".
2. MỘT SỐ NỘI DUNG ĐÃ VÀ ĐANG THỰC HIỆN
a . Công tác tập huấn, bồi dưỡng CBQL, GV được thực hiện hàng năm
- Nâng cao nhận thức và năng lực của đội ngũ về đổi mới,
tạo tâm thế sẵn sàng đổi mới;
- Trang bị kiến thức hiện đại về đổi mới ND, PP, HT dạy học
và kiểm tra, đánh giá cho CBQL, GV;
- Tăng cường CSVC, TBDH phục vụ đổi mới;
- Tăng cường ứng dụng CNTT&TT trong quản lí giáo dục và
đổi mới PPDH, KTĐG.
2. MỘT SỐ NỘI DUNG ĐÃ VÀ ĐANG THỰC HIỆN
b . Nâng cao năng thực hiện đổi mới cho CBQL, GV thông qua
tiến hành các hoạt động thí điểm:
- Triển khai thí điểm phương pháp “Bàn tay nặn bột” giai
đoạn 2011 – 2015;
- Phát triển thiết bị dạy học tự làm;
- Mô hình trường học mới VNEN;
- Dạy học liên môn, tích hợp;
- Mô hình nhà trường đổi mới đồng bộ PPDH và KTĐG kết
quả giáo dục;
2. MỘT SỐ NỘI DUNG ĐÃ VÀ ĐANG THỰC HIỆN
c . Ban hành văn bản chỉ đạo đổi mới:
- Hướng dẫn số 791/HD-BGDĐT ngày 25/6/2013 của Bộ
GDĐT về triển khai thí điểm phát triển CTGD nhà trường phổ
thông theo;
- Công văn số 3535/BGDĐT-GDTrH ngày 27/5/2013 của
Bộ GDĐT về sử dụng PP BTNB và các PPDH tích cực khác;
-
Hướng
dẫn
số
73/HD-BGDĐT-BVHTTDL
ngày
16/01/2013 của liên Bộ GDĐT, Bộ VH-TT-DL về sử dụng di
sản văn hóa trong dạy học.
2. MỘT SỐ NỘI DUNG ĐÃ VÀ ĐANG THỰC HIỆN
c . Ban hành văn bản chỉ đạo đổi mới:
- Công văn số 5842/BGDĐT-VP ngày 01 tháng 9 năm 2011
của Bộ GDĐT về việc hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy học;
- Công văn số 8773/BGDĐT-GDTrH, ngày 30/12/2010 của
Bộ GDĐT về việc triển khai việc hướng dẫn biên soạn đề kiểm
tra áp dụng ma trận đề thi vừa chú ý đến tính bao quát nội
dung dạy học vừa quan tâm kiểm tra trình độ tư duy;
- Công văn 5466 ngày 07 tháng 8 năm 2013 hướng dẫn nhiệm
vụ năm học chỉ đạo Đề thi các môn KHXH-NV được theo
hướng "mở", gắn với thực tế cuộc sống, phát huy suy nghĩ độc
lập của HS, hạn chế yêu cầu học thuộc máy móc.
2. MỘT SỐ NỘI DUNG ĐÃ VÀ ĐANG THỰC HIỆN
d. Triển khai thí điểm nhiều hình thức giáo dục mới theo
hướng phát triển năng lực cho học sinh:
- Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học;
- Cuộc thi vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết
các tình huống thực tiễn;
- Cuộc thi dạy học chủ đề tích hợp dành cho GV trung
học;
- Các cuộc thi trên mạng: Violympic, IOE;
- Đường lên đỉnh Opympia, tài năng tiếng Anh…
2. MỘT SỐ NỘI DUNG ĐÃ VÀ ĐANG THỰC HIỆN
đ. Đối với Sở GDĐT
Căn cứ vào công văn triển khai của Bộ GDĐT, Sở
GDĐT đã có các công văn hướng dẫn, triển khai thực
hiện, tổ chức tập huấn …
Thầy, Cô nhận định như
thế nào về những thành
tựu và hạn chế của sự
nghiệp đổi mới giáo dục
hiện nay?
3. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
- Đông đảo GV có nhận thức đúng đắn về đổi
mới PPDH, KTĐG. Nhiều GV đã xác định rõ sự
cần thiết và có mong muốn thực hiện đổi mới
đồng bộ PPDH, KTĐG.
- Nhiều GV đã vận dụng được các PPDH,
KTĐG tích cực trong dạy học; kĩ năng sử dụng
TBDH và ứng dụng CNTT-TT trong tổ chức hoạt
động dạy học được nâng cao; GV bước đầu vận
dụng được qui trình KT, ĐG mới.
3. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
- CSVC phục vụ đổi mới PPDH, KTĐG đã
được chú trọng, từng bước cải thiện điều kiện
dạy học ở các trường trung học, tạo điều kiện
thuận lợi cho hoạt động đổi mới PPDH, KTĐG.
- Bộ GDĐT, Sở GDĐTchủ trương tăng
cường hoạt động tự làm TBDH GV và HS, tạo
điều kiện thuận lợi cho sự chủ động, sáng tạo của
GV và HS trong hoạt động dạy và học ở trường
trung học.
3. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Kết quả giáo dục đại trà từng bước được nâng cao
- Chất lượng giáo dục đại trà có những chuyển biến
theo hướng tích cực.
- Tỷ lệ HS xếp loại học lực và hạnh kiểm khá giỏi
tăng thực chất hơn
- HS được rèn luyện kỹ năng sống, các hoạt động xã
hội tốt hơn.
3. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Năm 2012 Việt Nam đã lần đầu tham gia kỳ thi
PISA và đã đạt được thành tích rất khả quan:
- Lĩnh vực toán học: đứng thứ 17/65
- Lĩnh vực đọc hiểu: đứng thứ 19/65,
- Về lĩnh vực khoa học: đứng thứ 8/65.
Việt Nam đứng trong nhóm 20 nước có điểm
các lĩnh vực cao nhất và cao hơn điểm trung bình
của các nước phát triển.
Trong khu vực Đông Nam Á có 5 nước tham gia
là Việt Nam, Singapore, Thái Lan, Malaysia và
Indonesia thì Singapore có kết quả tốt nhất, sau đó
là Việt Nam.
3. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Tỉnh Thanh Hoá cũng đã đạt được thành
tích rất khả quan: Hàng năm Thanh Hoá là một
trong những đơn vị có kết quả cao ở các kỳ thi,
hội thi, Cuộc thi:
- Các cuộc thi văn hoá, thể thao…
- Về lĩnh vực khoa học, khoa học kỹ thuật,
Cuộc thi VDKTLM, Dạy học theo CĐTH….
- Chất lượng thi Đại học, Cao đẳng…ổn định
4. MỘT SỐ MẶT CÒN HẠN CHẾ
- Hoạt động đổi mới PPDH, KTĐG ở trường trung học
vẫn còn nhiều mặt chưa mang lại hiệu quả cao.
- Truyền thụ tri thức một chiều vẫn là PPDH chủ đạo
của nhiều GV. Số GV thường xuyên chủ động, sáng
tạo trong việc phối hợp các PPDH cũng như sử dụng
các PPDH phát huy tính tích cực, tự lực và sáng tạo
của HS còn ít.
4. MỘT SỐ MẶT CÒN HẠN CHẾ
- Dạy học vẫn nặng về truyền thụ kiến thức lí thuyết.
- Việc rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng giải quyết
các tình huống thực tiễn cho HS thông qua khả
năng vận dụng tri thức tổng hợp chưa thực sự được
quan tâm.
- Việc ứng dụng CNTT-TT, sử dụng các TBDH chưa
được thực hiện rộng rãi và hiệu quả.
4. MỘT SỐ MẶT CÒN HẠN CHẾ
- Hoạt động KTĐG chưa bảo đảm yêu cầu khách
quan, chính xác, công bằng;
- Việc kiểm tra chủ yếu chú ý đến yêu cầu tái hiện
kiến thức và đánh giá qua điểm số đã dẫn đến tình
trạng GV và HS duy trì dạy học theo lối "đọc-chép"
thuần túy, HS học tập thiên về ghi nhớ, ít quan tâm
vận dụng kiến thức.
4. MỘT SỐ MẶT CÒN HẠN CHẾ
Nhiều GV chưa vận dụng đúng quy trình biên soạn đề kiểm
tra nên các bài kiểm tra còn nặng tính chủ quan của người dạy.
Hoạt động kiểm tra đánh giá ngay trong quá trình tổ chức hoạt
động dạy học trên lớp chưa được quan tâm thực hiện một cách
khoa học và hiệu quả.
Trích nguồn tài liệu tập huấn của Bộ GDDT
5. MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN ĐỔI MỚI PPDH, KTDDG
CHƯA HIỆU QUẢ
- Nhận thức về sự cần thiết phải đổi mới PPDH, KTĐG
và ý thức thực hiện đổi mới của một bộ phận CBQL,
GV chưa cao.
- Năng lực của ĐNGV về vận dụng các PPDH tích
cực, sử dụng TBDH, ứng dụng CNTT-TT trong dạy
học còn hạn chế.