Bài Giảng Sự Nhiễm Từ Của Sắt Thép, Nam Châm Điện - Vật Lý 9

Tiết: 27
SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉPNAM CHÂM ĐIỆN


Phát biểu quy tắc nắm tay phải. Hãy xác định chiều của
đường sức từ trong ống dây và các từ cực của ống dây biết
chiều mũi tên là chiều dòng điện? (theo hình sau).

A

B


Một nam châm điện mạnh
có thể hút được xe tải năng
hàng chục tấn, trong khi đó
chưa có nam châm vĩnh cửu
nào có lực hút mạnh như
vậy. Nam châm điện được
tạo ra như thế nào, có lợi gì
hơn so với nam châm vĩnh
cửu? Chúng ta cùng tìm
hiểu qua bài học hôm nay.

Nội dung:
I.SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP:
II. NAM CHÂM ĐIỆN:
III. VẬN DỤNG:


I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP

Bố trí thí nghiệm như hình 25.1

1. Thí nghiệm

a.Thí nghiệm 1

K

*Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra
với kim namchâm trong các trường
hợp sau:
+Ống dây không có lõi thép,sắt non
+Ống dây có lõi thép, sắt non


CÁC EM CÙNG QUAN SÁT THÍ NGHIỆM

K

Ống dây không có lõi thép (sắt non)

K

Ống dây có lõi thép (sắt non)


CÁC EM CÙNG QUAN SÁT LẠI THÍ NGHIỆM

K

Ống dây không có lõi thép (sắt non)

K

Ống dây có lõi thép (sắt non)

Góc lệch của kim nam châm khi cuộn dây có lõi sắt, thép so với khi
không có lõi sắt thép có gì khác nhau?


I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP

Bố trí thí nghiệm như hình 25.2

1. Thí nghiệm

a.Thí nghiệm 1
NX: Góc lệch của kim nam châm trong
trường hợp ống dây có lõi sắt(thép) lớn
hơn.

b.Thí nghiệm 2

*Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra
với đinh sắt trong các trường hợp sau:
+Ống dây có lõi sắt non đang hút đinh
sắt. Ngắt khóa K
+Ống dây có lõi thép đang hút đinh
sắt. Ngắt khóa K

Ống dây có lõi sắt non

Ống dây có lõi thép


CÁC EM CÙNG QUAN SÁT LẠI THÍ NGHIỆM
Đinh sắt bị rơi

Ống dây có lõi sắt non

Đinh sắt bị không rơi

Ống dây có lõi thép

C1: Nhận xét về tác dụng từ của ống dây có
lõi sắt non và ống dây có lõi thép khi ngắt dòng điện qua ống dây.


I. Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
2. Kết luận
Lõi sắt hoặc thép đã làm tăng tác
dụng từ của ống dây có dòng điện chạy
qua vì khi đặt trong từ trờng sắt, thép bị
nhiễm từ và trở thành mt nam châm
na.

Khi ngắt dòng điện, lõi sắt non mất hết
từ tính còn lõi thép vẫn giữ đợc từ tính.

1A - 22

II. Nam châm điện
Cấu tạo: Gồm ống dây dẫn trong có lõi
sắt non.

Hãy
cho biết
tạo của
Hãy cho
biết cấu
ý nghĩa
của các
nam
điện?
con sốchâm
ghi trên
nam châm
điện trên hình?


I. Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
2. Kết luận

Lõi sắt hoặc thép đã làm tăng tác dụng
từ của ống dây có dòng điện chạy qua vì
khi đặt trong từ trờng sắt, thép bị nhiễm
từ và trở thành mt nam châm na.
Khi ngắt dòng điện, lõi sắt non mất hết
từ tính còn lõi thép vẫn giữ đợc từ tính.

1A - 22

II. Nam châm điện

Cấu tạo: Gồm ống dây dẫn trong có lõi sắt
non.
Có thể làm tăng lực từ của nam châm điện
bằng cách tăng cờng độ dòng điện chạy qua
các vòng dây hoặc tăng số vòng dây của ống
dây

Có những cách nào có thể làm
tăng lực từ của nam châm
điện?


So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d
và e nam châm nào mạnh hơn?
Nam ch©m b m¹nh h¬n a
a)

b)

I = 1A
n = 250

c)
I = 1A
n = 500

d)

b)
I = 1A
n = 500

Nam ch©m d m¹nh h¬n c
d)

I = 1A
n = 300

e)
I = 2A
n = 300

I = 2A
n = 750

I = 2A
n = 300

Nam ch©m e

m¹nh h¬n b
vµ d
12


I. Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
2. Kết luận

Lõi sắt hoặc thép đã làm tăng tác dụng
từ của ống dây có dòng điện chạy qua vì
khi đặt trong từ trờng sắt, thép bị nhiễm
từ và trở thành mt nam châm na.
Khi ngắt dòng điện, lõi sắt non mất hết
từ tính còn lõi thép vẫn giữ đợc từ tính.

1A - 22

II. Nam châm điện

Cấu tạo: Gồm ống dây dẫn trong có lõi sắt
non.
Có thể làm tăng lực từ của nam châm điện
bằng cách tăng cờng độ dòng điện chạy qua
các vòng dây hoặc tăng số vòng dây của ống
dây

III. Vn dng

Có những cách nào có thể làm
tăng lực từ của nam châm
điện?


C4:Khi cham mũi kéovào thanh nam châmthì sau đó
mũi kéo hút được các vụn sắt.Giải thích vì sao?
TL:Vì kéo làm bằng thép nên bị nhiễm từ và khi lấy ra
khỏi nam châm vẫn còn giữ được từ tính.
C5: Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế
nào?
TL: Ngắt dòng điện chạy qua nó
C6: Nam châm điện được tao ra như thế nào? Và có gì
lợi hơn so với nam châm vĩnh cửu?
- Tạo ra được nam châm cực mạnh bằng cách tăng
số vòng dây và tăng cường độ dòng điện qua ống
dây
- Chỉ cần ngắt dòng điện là nam châm mất hết từ tính


Việc sử dụng nam châm điện
thay cho các động cơ điện để
vận chuyển hàng hoá (sắt
thép…) trong sản xuất góp
phần bảo vệ môi trường


Hướng dẫn vềnhà
Học phần ghi nhớ SGK

- Bài tập về nhà: BT 25 SBT
- Soạn Bài: Ứng dụng của nam châm
-