Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. liên hệ thực tiễn Việt nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-------***-------

BÀI TẬP LỚN MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ
BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN 2

Đề tài: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Liên hệ thực tiễn Việt Nam

Họ và tên SV: Trần Minh Phương
Lớp tín chỉ : Những NLCBCCNMLN2_47
Mã SV
: 11164228

HÀ NỘI, NĂM 2017


Mục lục
Mục lục................................................................................................................. ..................01
A. Đặt vấn đề..........................................................................................................................01
B. Nội dung............................................................................................................................02
I. Khái niệm giai cấp công nhân.......................................................................................02
1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin..............................................................02
2. Định nghĩa giai cấp công nhân...........................................................................03
II. Nội dung và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Sứ mệnh lịch sử đó trong thời
đại ngày nay..................................................................................................................03
1. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân............................................................03
2. Sứ mệnh lịch sử đó trong thời đại ngày nay.......................................................05
III. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam.....................................08
1. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam............................................08
2. Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam...........................................................09

3. Những phương hướng, giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt
Nam....................................................................................................................12
C. Kết luận............................................................................................... ..............................14
Tài liệu tham khảo.................................................................................................................15

A. Đặt vấn đề
Lịch sử nhân loại đã chứng minh trong mỗi thời kỳ chuyển biến cách mạng từ hình
thái kinh tế xã hội này sang hình thái kinh tế xã hội khác luôn có một giai cấp đứng ở vị
trí trung tâm, lãnh đạo quá trình chuyển biến đó. Giai cấp này có sứ mệnh lịch sử là thủ
tiêu xã hội cũ, xây dựng xã hội mới phù hợp với tiến trình khách quan của lịch sử. Việc
xóa bỏ chế độ TBCN, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng mình, giải phóng
nhân dân lao động và toàn thể nhân loại thoát khỏi sự áp bức bóc lột, xây dựng hình
thành xã hội CSCN chính là sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 1


Ngày nay trước sự biến động phức tạp, khó lường của tình hình thế giới, trước sự
phát triển quanh co của lịch sử, nhất là từ sau khi chế độ XHCN ở Liên Xô và Đông Âu
sụp đổ, phong trào cách mạng thế giới lâm vào thoái trào, CNTB tạm thắng thế. Lợi dụng
tình hình này không ít kẻ cơ hội đã tìm cách phê phán, xuyên tạc và phủ nhận chủ nghĩa
Mác - Lênin, phủ nhận học thuyết về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và rêu rao
về "sự tận cùng của lịch sử". Trong bối cảnh đó, việc làm sáng tỏ và nhận thức lại một
cách đúng đắn về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là vấn đề
có ý nghĩa lý luận, thực tiễn sâu sắc và thiết thực.
Xuất phát từ thực tế cấp bách đó với vốn kiến thức đã học, cùng với sự hướng dẫn
nhiệt tình của thầy giáo, Em mạnh dạn nghiên cứu đề tài: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân và liên hệ thực tiễn Việt Nam.

Do thời gian và trình độ có hạn nên các vấn đề em trình bày không tránh khỏi nhiều
thiếu sót, rất mong nhận được ý kiến đánh giá nhận xét của thầy để bài tiểu luận của em
hoàn chỉnh hơn.
Em xin chân thành cảm ơn.

B. Phần nội dung

I. Khái niệm giai cấp công nhân
1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin
C.Mác và Ăngghen đã dùng nhiều thuật ngữ khác nhau để nói về giai cấp công nhân
như: giai cấp vô sản, giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ dựa vào việc bán sức lao động của
mình, lao động làm thuê ở thế kỷ XIX, giai cấp vô sản hiện đại, giai cấp công nhân hiện
đại, giai cấp công nhân đại công nhân tại công nghiệp... những cụm từ đồng nghĩa để
biểu thị một khái niệm: giai cấp công nhân - con đẻ của nền hiện đại công nghiệpTBCN,
giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại.
Cũng theo C.Mác và Ăngghen, giai cấp công nhân luôn mang hai thuộc tính cơ bản
sau:

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 2


Về phương thức lao động, phương thức sản xuất: Đó là những người lao động trực
tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện
đại và xã hội hóa cao.
Về vị trí trong quan hệ sản xuất TBCN: Đó là người lao động không có tư liệu sản
xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản và bị nhà tư bản bóc lột về giá trị thặng dư.
Thuộc tính thứ hai ngày nó lên một trong những đặc trưng cơ bản của giai cấp công nhân
dưới chế độ tư bản chủ nghĩa nên C.Mác và Ăngghen còn gọi là giai cấp vô sản.

Những quan điểm đó cho đến nay vẫn giữ nguyên giá trị, vẫn là cơ sở phương pháp
luận để chúng ta nghiên cứu giai cấp công nhân hiện đại, đặc biệt là làm sáng tỏ sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân trong thời đại hiện nay.
2. Định nghĩa giai cấp công nhân
"Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng
với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát triển của lực
lượng sản xuất có tính chất xã hội hóa ngày càng cao; là lực lượng lao động cơ bản tiên
tiến trong các quy trình công nghệ, dịch vụ công nghiệp, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia
vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; đại
biểu cho lực lượng sản xuất và phương thức sản xuất tiên tiến trong thời đại hiện nay."
Tại các nước tư bản, giai cấp công nhân là những người không có hoặc về cơ bản có
không tư liệu sản xuất, làm thuê cho giai cấp tư sản và bị bóc lột giá trị thặng dư.
Còn ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp công nhân là người đã cùng nhân dân lao
động làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu, là giai cấp lãnh đạo xã hội trong quá trình
xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
II. Nội dung và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Sứ mệnh lịch sử đó
trong thời đại ngày nay
1. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất. Giai cấp công nhân - con đẻ của nền
sản xuất công nghiệp hiện đại, đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến.

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 3


Giai cấp công nhân có lợi ích trực tiếp đối kháng với lợi ích của giai cấp tư sản và
thống nhất với lợi ích lâu dài của các tầng lớp nhân dân lao động khác.
Giai cấp công nhân có hệ tư tưởng là chủ nghĩa Mác - Lênin, có đặc tiên phong của
mình là Đảng cộng sản.

Giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng triệt để.
Giai cấp công nhân có tính tổ chức kỷ luật cao. Điều kiện sản xuất tập trung và trình
độ kĩ thuật ngày càng hiện đại, cơ cấu tổ chức sản xuất chặt chẽ... đó tôi luyện cho giai
cấp công nhân hiện đại tính tổ chức và kỷ luật cao.
Giai cấp công nhân là giai cấp có bản chất quốc tế.
* Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân:
Trong sự chuyển biến từ hình thái kinh tế xã hội TBCN lên hình thái kinh tế xã hội
CSCN, giai cấp công nhân là giai cấp trung tâm, có nhiệm vụ phải thoả mãn các điều
kiện: là giai cấp đại diện cho một phương thức sản xuất tiên tiến; là giai cấp có hệ tư
tưởng độc lập; giai cấp này phải tiến hành thuyết phục tập hợp và tổ chức quần chúng
làm cách mạng. Và hai nhiệm vụ quan trọng nhất đó là: tiến hành xóa bỏ chế độ cũ, xây
dựng hình thái kinh tế xã hội mới tiến bộ hơn.
Thực chất nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đó là:
Trong lĩnh vực kinh tế: giai cấp công nhân tiến hành xóa bỏ chế độ tư hữu tư nhân
về tư liệu sản xuất, nâng cao năng suất lao động, thỏa mãn từng bước nhu cầu phát triển
của nhân dân.
Trong lĩnh vực chính trị: giai cấp công nhân phải trở thành giai cấp thống trị trong
xã hội. Muốn vậy nhiệm vụ đặt ra là phải đập tan chính quyền tư sản, xây dựng nền
chuyên chính vô sản mà thực chất là để đảm bảo quyền lực chính trị thuộc về nhân dân.
Trong lĩnh vực xã hội: giai cấp công nhân phải tiến hành xóa bỏ giai cấp bóc lột,
phải xóa bỏ giai cấp nói chung, tạo ra sự bình đẳng trong quan hệ giữa người với người.
Giai cấp công nhân có vai trò vô cùng quan trọng trong lịch sử toàn nhân loại. Họ
chính là lực lượng lãnh đạo các sự nghiệp: sự nghiệp giải phóng giai cấp; sự nghiệp giải
Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 4


phóng xã hội và dân tộc; sự nghiệp giải phóng người lao động và sự nghiệp giải phóng
con người. Do đó sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân phải được thực hiện trên toàn

thế giới.
Để có cái nhìn sâu sắc hơn về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, ta sẽ tìm hiểu
đôi chút về nguyên nhân hay nói cách khác là những điều kiện nào đã trao cho giai cấp
công nhân sứ mệnh lịch sử ấy.
Do địa vị kinh tế - xã hội khách quan, giai cấp công nhân là giai cấp gắn với lực
lượng sản xuất tiên tiến nhất dưới CNTB. Và như vậy nó là lực lượng giải quyết phá vỡ
quan hệ sản xuất TBCN.
Do địa vị kinh tế - xã hội khách quan không chỉ khiến cho giai cấp công nhân trở
thành giai cấp cách mạng triệt để nhất mà còn tạo cho họ khả năng làm việc đó. Đó là khả
năng đoàn kết thống nhất giai cấp, khả năng đoàn kết các giai cấp khác trong cuộc đấu
tranh chống tư bản, đó là khả năng đi đầu trong cuộc đấu tranh của toàn thể nhân dân lao
động và của dân tộc vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Từ sự phân tích về địa vị kinh tế - xã hội và những đặc điểm của giai cấp công
nhân, ta có thể hiểu rõ những cơ sở khách quan trọng định giai cấp công nhân có sứ mạng
lịch sử là đấu tranh chống lại chế độTBCN và từng bước xây dựng thành công xã hội mới
- xã hội chủ nghĩa và CSCN trên phạm vi toàn thế giới dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
Sản - đội tiên phong của giai cấp công nhân.
2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong thời đại ngày nay
Trước hết giai cấp công nhân phải là giai cấp thống trị về chính trị. Với địa vị thống
trị của mình, giai cấp công nhân là giai cấp quyết định xu hướng phát triển của lịch sử;
giai cấp cầm quyền ở một số quốc gia trên thế giới. Hơn nữa, giai cấp công nhân là động
lực và là lực lượng lãnh đạo cuộc đấu tranh nhằm thủ tiêu mọi sự áp bức bóc lột và sự tha
hóa của con người, sáng tạo ra xã hội mới. Thủ tiêu áp bức bóc lột và mọi hình thức thao
hóa, thực hiện sự giải phóng con người đòi hỏi giai cấp công nhân trước hết phải giành
lấy dân chủ, giành lấy chính quyền. Sau khi trở thành giai cấp cầm quyền, giai cấp công
nhân trở thành lực lượng lãnh đạo, tổ chức và thực hiện quá trình xây dựng xã hội mới xã hội xã hội chủ nghĩa và Cộng sản chủ nghĩa trên phạm vi mỗi dân tộc và trên toàn thế
Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 5

giới, thực hiện sự nghiệp giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và
giải phóng con người.
Giai cấp công nhân là lực lượng lãnh đạo toàn bộ cuộc đấu tranh để thủ tiêu hoàn
toàn các giai cấp. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải nhằm
duy trì giai cấp công nhân mà vì mục tiêu giải phóng con người. Trong "Tuyên ngôn của
Đảng Cộng Sản" Mác và Ăng ghen đã khẳng định toàn bộ lý luận của chủ nghĩa cộng sản
là thủ tiêu chế độ tư hữu". Một khi chế độ tư hữu không còn thì nguyên nhân phân chia
xã hội thành giai cấp, nhà nước cũng bị xóa bỏ. Và do đó với tư cách là một giai cấp, giai
cấp công nhân cũng sẽ không còn lý do tồn tại. Tất nhiên con đường để đi tới một xã hội
không giai cấp rất quanh co và phức tạp.
Ta thừa nhận một thực tế là ngày nay trước sự biến đổi không ngừng của thế giới,
khi mà chủ nghĩa tư bản đang thắng thế, phong trào cách mạng trên thế giới đang tạo
thoái trào và đặc biệt là cuộc cách mạng khoa học công nghệ đang diễn ra với tốc độ
chóng mặt trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội thì bản thân giai cấp công nhân
quốc đang có nhiều thay đổi. Trước hết có thể dễ dàng nhận ra những thay đổi về mặt
chất của đội ngũ công nhân trên toàn thế giới. Ngày nay trình độ tay nghề chuyên môn
của giai cấp công nhân đã được nâng lên rõ rệt. Công nhân ngày càng được nâng cao
trình độ, tay nghề thêm vào đó là xu hướng " tri thức hóa" công nhân đang diễn ra mạnh
mẽ trên toàn cầu, Đây là một xu thế tất yếu khách quan bởi nó xuất phát từ đòi hỏi của
thực tiễn sản xuất. Đời sống của công nhân không ngừng được cải thiện. Tại các nước
phát triển giai cấp công nhân đang được trung lưu hóa, được quan tâm không chỉ về mặt
chất mà còn cả về mặt tinh thần. Bản thân giai cấp công nhân trên thế giới cũng có nhiều
chuyển biến tích cực về giác ngộ cách mạng, tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin. Các phong
trào đấu tranh của công nhân về vấn đề dân sinh dân chủ đang diễn ra mạnh mẽ. Bên
cạnh đó giai cấp công nhân hiện nay cũng có những chuyển biến mạnh mẽ về mặt lực
lượng. Số lượng công nhân trên thế giới không ngừng tăng lên, họ trở thành lực lượng lao
động đông đảo, chiếm vị trí quan trọng hàng đầu trong xã hội. Không những vậy giai cấp
công nhân còn đang biến đổi mạnh mẽ về cơ cấu chủ yếu theo hướng: giảm số lượng lao
động giản đơn, lao động trong những ngành nghề truyền thống, tăng số lượng lao động

phức tạp, lao động trong các ngành nghề hiện đại.
Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 6


Ngày nay, kẻ thù của chủ nghĩa xã hội khoa học và một số Kẻ cơ hội đang phủ nhận
học thuyết Mác - Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Theo họ giai cấp công
nhân ngày càng "teo đi ", "tan biến" vào các giai cấp, tầng lớp xã hội khác. Nhưng thực tế
đã chứng minh đó là ý kiến hoàn toàn sai lầm, vì giai cấp công nhân hiện nay tuy có sự
biến đổi về mặt số lượng hoặc dịch chuyển vào các giai cấp khác, chất lượng công nhân
không ngừng được nâng cao nhưng bản chất của công nhân và giai cấp công nhân không
hề thay đổi.
Mặt khác mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất trong lòng chế độ
tư bản chủ nghĩa đang diễn ra hết sức gay gắt. Tuy đã đạt được một số thành tựu nhưng
chủ nghĩa tư bản vẫn không sao giải quyết được những mâu thuẫn nội tạng trong lòng nó.
Nền kinh tế tư bản chủ nghĩa có khả năng phát triển nhưng thường xuyên phải đương đầu
với các cuộc khủng hoảng nặng nề, gửi nhiều cơn suy thoái và lại thất nghiệp... phong
trào đấu tranh của giai cấp công nhân tôi đang đứng trước những thách thức to lớn, nhưng
sự phát triển lực lượng sản xuất thế giới vẫn đang chuẩn bị những tiền đề khách quan cho
giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình.
Sự thực là ở các nước tư bản phát triển, Tuy đời sống của một số bộ phận không
nhỏ trong giai cấp công nhân đã được cải thiện, họ được "trung lưu hóa" được nấm cổ
phần trong các nhà máy, xí nghiệp... song điều đó không có nghĩa là công nhân ở các
nước này không còn bị bóc lột giá trị thặng dư. Một số công nhân có cổ phần, cổ phiếu
trong công ty nhưng điều đó không làm thay đổi một sự thật là toàn bộ tư liệu sản xuất tư
bản chủ nghĩa vẫn nằm trong tay giai cấp tư sản.Do đó giai cấp công nhân về cơ bản vẫn
bị bóc lột giá trị thặng dư và bị bóc lột nhiều hơn trước. Mặt khác cuộc cách mạng khoa
học công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ ngày nay cũng là một trong những biện pháp "hoàn
hảo" và "tinh vi" giúp giai cấp tư sản tiếp tục bóc lột giá trị thặng dư của công nhân.

Cũng có quan điểm cho rằng thời đại ngày nay là thời đại của "nền văn minh trí
tuệ", của "kinh tế trí thức", do đó tri thức mới là lực lượng tiên phong, có vai trò lãnh đạo
cách mạng. Tất nhiên, trí thức có vai trò quan trọng trong mọi thời đại. Song trí thức
không thể đóng vai trò lãnh đạo thay thế vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân. Bởi lẽ:
trong xã hội trí thức chỉ là một tầng lớp, họ chưa bao giờ và không bao giờ là một giai

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 7


cấp. Mặt khác, tri thức không có lợi ích đối kháng trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản
chính vì vậy mà chỉ thức không có tinh thần cách mạng triệt để như giai cấp công nhân.
Từ những phân tích trên ta đã làm rõ những cơ sở khách quan để khẳng định giai
cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử là đấu tranh để tự tiêu chế độ tư bản chủ nghĩa và từng
bước xây dựng thành công xã hội mới - xã hội cộng sản chủ nghĩa với giai đoạn đầu là xã
hội xã hội chủ nghĩa trên phạm vi toàn thế giới. Và dù lịch sử thế giới có thay đổi như thế
nào, giai cấp công nhân có những bước chuyển biến ra sao thì sự thực đó là: sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân không thay đổi và giai cấp công nhân sẽ thực hiện thành cô ng
sứ mệnh lịch sử của mình khi thời cơ đến.
III. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
1. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
Cuối thế kỷ XI, đầu thế kỷ XX, nước ta là một nước thuộc địa nửa phong kiến với
nền kinh tế nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu. Giai cấp công nhân nước ta ra đời trước giai
cấp tư sản, sau cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và là giai cấp có lợi ích trực
tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp.
Cùng với quá trình phát triển của cách mạng, giai cấp công nhân nước ta sớm trở
thành một bộ phận của giai cấp công nhân quốc tế. Song do điều kiện kinh tế - xã hội vào
hoàn cảnh ra đời nên giai cấp công nhân Việt Nam ngoài những đặc điểm chung của giai
cấp công nhân quốc tế, còn mang những đặc điểm riêng.

Ra đời sau cách mạng tháng Mười Nga, giai cấp công nhân nước ta là giai cấp thuần
nhất về tư tưởng, sớm giác ngộ Cách mạng, tiếp thu chủ nghĩa Mác Lênin và tổ chức
được chính Đảng của mình. Hơn nữa, giai cấp công nhân Việt Nam được kế thừa truyền
thống đấu tranh anh hùng bất khuất của dân tộc, lại phải chịu ba tầng áp bức nặng nề nên
họ có tinh thần cách mạng cao. Đa số công nhân xuất thân từ nông dân và các tầng lớp
lao động khác nên có mối quan hệ khăng khít, thường xuyên, chặt chẽ với giai cấp nông
dân, tầng lớp trí thức cũng như các giai cấp tầng lớp khác trong xã hội.
Là một bộ phận của giai cấp công nhân quốc tế nhưng với những đặc điểm vừa
phân tích, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam cũng có những nội dung
khác so với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân thế giới nói chung.
Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 8


Trong giai đoạn từ những năm 30 của thế kỷ XX, ta có thể khẳng định sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân Việt Nam đó là lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong
của mình là Đảng Cộng Sản Việt Nam đánh đuổi về lũ thực dân Pháp và Đế quốc Mỹ,
giành lại độc lập tự do cho dân tộc. Suốt chặng đường dài ngót thế kỷ gian nan thử thách
ấy, giai cấp công nhân Việt Nam đã được tôi luyện và trưởng thành về mọi mặt, xứng
đáng là lực lượng nòng cốt của liên minh công nông, trí thức vững chắc.
Trong giai đoạn hiện nay khi mà đất nước ta đã và đang tiến hành công cuộc đổi
mới trên tất cả các lĩnh vực thì giai cấp công nhân Việt Nam phải "tự mình trở thành dân
tộc", tiêu biểu cho quyền lợi của dân tộc, đặt quyền lợi dân tộc lên trên quyền lợi giai cấp,
giữ vững bản chất cách mạng, bản lĩnh chính trị của mình, lấy mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh để cần động và đặc biệt là trưởng thành lực
lượng đi đầu trong công cuộc công nghiệp hóa - hiện đại hóa, xây dựng đất nước thời kỳ
đổi mới.
Nghị quyết số 20 NQ/TW Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung Ương Đảng
khoá X đã khẳng định:" giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn: là giai cấp

lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong của mình là Đảng Cộng Sản Việt Nam; giai
cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại; giai cấp tiên phong trong sự
nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội; lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn
minh; lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và
tầng lớp trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng..."
2. Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam
Những năm cuối thế kỷ XI, đầu thế kỷ XX truy tầng lớp tư sản mại bản tiến vào
nước ta thì những nhóm công nhân Việt Nam riêng lẻ cũng bắt đầu xuất hiện và từng
bước trưởng thành với tư cách là một giai cấp. Thời Việt Nam thuộc Pháp, giới chủ nhà
máy, xí nghiệp đã chia Công nhân ra làm hai loại: "công nhân áo xanh" và "công nhân áo
nâu". Việc đảng cộng sản Việt Nam được thành lập vào đầu năm 1930 đã đánh dấu cột
mốc sự chuyển biến về chất trong cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân Việt Nam từ tự
phát tiến đến tự giác. Trong lịch sử của mình giai cấp công nhân Việt Nam cùng với đội

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 9


tiên phong của mình là đảng cộng sản Việt Nam thực hiện thành công của cách mạng dân
tộc dân chủ, tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Giai cấp công nhân nước ta đã có những cuộc đấu tranh quyết liệt chống về lũ thực
dân Pháp. Rất nhiều công nhân chân chính đã ngã xuống trong cuộc đấu tranh này để
giành lại độc lập tự do cho dân tộc. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giai cấp
công nhân ở cả hai miền Bắc Nam đã có nhiều cống hiến đặc biệt xuất sắc.
Từ năm 1955 đến năm 1975, miền Bắc nước ta bước vào công cuộc xây dựng chủ
nghĩa xã hội với mục tiêu cơ bản là khôi phục và cải tạo nền kinh tế. Giai cấp công nhân
miền Bắc thời kỳ này sôi nổi thi đua phấn đấu theo lời kêu gọi của Bác Hồ:" Mỗi người
làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt ".
Sau khi hai miền Nam Bắc thống nhất, đất nước ta bước vào thời kỳ xây dựng xã

hội chủ nghĩa trên cả nước. Giai cấp công nhân có khoảng 5 triệu người, chiếm khoảng
6% dân số. Điểm thuận lợi lớn nhất của giai cấp công nhân nước ta lúc đó là được sự lãnh
đạo của Đảng và tinh thần hăng say lao động để xây dựng quê hương, đất nước. Qua quá
trình đổi mới xây dựng đất nước, giai cấp công nhân không chỉ phát huy vai trò của mình,
đóng góp vào sự nghiệp đổi mới hoàn toàn là sản phẩm của quá trình đổi mới, giai cấp
công nhân không ngừng biến đổi và phát triển.
Sự biến đổi trước hết là ở cơ cấu giai cấp công nhân, họ không còn thuần túy là
những người lao động công nghiệp ở các nhà máy, xí nghiệp. Ngày nay giai cấp công
nhân nước ta là đội ngũ được đào tạo giả cơ bản, có hệ thống trên nền tảng văn hóa phổ
thông và dạy nghề chuyên nghiệp. Học sớm thích nghi với nền kinh tế thị trường Đoàn
phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại. Giai cấp công nhân có mối quan hệ tự nhiên,
mẫu thịt với giai cấp nông dân, tầng lớp trí thức và nhân dân lao động. Họ là lực lượng
nòng cốt xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, giai cấp công nhân nước ta đã thể
hiện xứng đáng là một bộ phận của giai cấp công nhân quốc tế, tiếp tục lấy chủ nghĩa
Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động
của mình. Không những vậy mà công nhân Việt Nam còn chủ động tham gia giải quyết

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 10


các vấn đề quốc tế có tính thời đại như: dân số, môi trường, văn hóa, năng lượng, lương
thực, bệnh tật, chiến tranh và hòa bình...
Người những chuyển biến mang tính tích cực của mình, giai cấp công nhân đang
đóng vai trò ngày một quan trọng trong sự nghiệp xây dựng đất nước. Về mặt sản xuất,
giai cấp công nhân là lực lượng cơ bản, chủ yếu có vai trò to lớn trong nền kinh tế quốc
dân. Mặc dù về số lượng, giai cấp công nhân chiếm một tỷ lệ không lớn trong tổng số dân
cư và chỉ chiếm khoảng 13% lao động xã hội nhưng lại nắm giữ những cơ sở vật chất và

các phương tiện sản xuất hiện đại của xã hội, quyết định phương hướng phát triển của
nền kinh tế, họ cũng là lực lượng lao động đóng góp nhiều nhất vào ngân sách nhà nước.
Giai cấp công nhân đi đầu trong lao động sáng tạo, xây dựng đất nước. Chúng ta tự
hào về sự thay đổi bộ mặt kinh tế - xã hội của đất nước với các thành tựu về kinh tế, văn
hóa, cơ sở hạ tầng... đội ngũ công nhân Việt Nam đã có mặt trong tất cả các lĩnh vực sản
xuất, các thành phần, các ngành kinh tế. Thực tế này trái ngược với nhận định của một số
người cho rằng vai trò của giai cấp công nhân ngày càng giảm đi trong xã hội hiện đại.
Giai cấp công nhân là lực lượng kiên định bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ
nghĩa, không chấp nhận đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập. Lòng tin của giai cấp công
nhân vào sự lãnh đạo của Đảng, vào sự nghiệp đổi mới ngày càng được củng cố và giữ
vững. Tham gia vào đủ các thành phần kinh tế phong phú, đa dạng và phức tạp nhưng
giai cấp công nhân luôn giữ vững được bản chất cách mạng, bản lĩnh chính trị của mình,
lấy mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh để phấn đấu, lấy
việc xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế làm phương
châm và nguyên tắc hoạt động.
Giai cấp công nhân nước ta là lực lượng tích cực, kiên quyết đi tiên phong trong
mặt trận đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng và các tệ nạn xã hội, là lực lượng chính trị
- xã hội quan trọng bảo vệ tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây
dựng nền quốc phòng toàn dân, nhất là trong nền công nghiệp quốc phòng. Giai cấp công
nhân Việt Nam rất nhạy cảm chính trị, không hoang mang dao động, luôn cảnh giác với
mọi âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch, làm thất bại mọi âm mưu " diễn biến hòa
bình", giữ vững mục tiêu lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội với sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam.
Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 11


Qua hơn 20 năm đổi mới cùng với quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất
nước, giai cấp công nhân nước ta đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên sự phát

triển của giai cấp công nhân chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng, cơ cấu cũng như
trình độ học vấn, chuyên môn... cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập
kinh tế quốc tế. Đội ngũ công nhân nước ta đang thiếu nghiêm trọng các chuyên gia kỹ
thuật, cán bộ quản lý giỏi, công nhân lành nghề; tác phong công nghiệp và kỷ luật lao
động còn nhiều hạn chế. Đa phần công nhân xuất thân từ nông dân, chưa qua đào tạo cơ
bản, giai cấp công nhân còn hạn chế về phát huy vai trò nòng cốt trong liên minh công nông - trí thức. Giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị của công nhân không đồng đều, sự
hiểu biết về chính sách, pháp luật còn nhiều hạn chế. Tỷ lệ đảng viên và cán bộ lãnh đạo
xuất thân từ công nhân còn thấp. Một bộ phận công nhân chưa biết 2 phần đấu vào Đảng
và tham gia hoạt động trong các tổ chức chính trị - xã hội. Đời sống vật chất và tinh thần
của công nhân đang có nhiều khó khăn, bức xúc, đặc biệt là ở bộ phận công nhân lao
động giản đơn tại các doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài...
3. Những phương hướng, giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam
Từ những thành tựu và hạn chế của giai cấp công nhân Việt Nam đã phân tích ở
trên, nhiệm vụ đặt ra là cần tìm ra được phương hướng để xây dựng giai cấp công nhân
nước ta. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng Cộng Sản Việt Nam đặc biệt chú
trọng Phương hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa như sau:
“Đối với giai cấp công nhân, coi trọng việc phát triển về số lượng và chất lượng,
nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp, thực hiện “trí
thức hóa công nhân”, nâng cao năng lực ứng dụng và sáng tạo công nghệ mới, lao động
đạt năng suất cao, chất lượng và hiệu quả ngày càng cao, xứng đáng là lực lượng đi đầu
trong công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước và vai trò lãnh đạo cách mạng trong thời kỳ
mới. Bảo vệ quyền lợi, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của giai cấp công nhân
trong điều kiện thực hiện kinh tế thị trường. Tăng cường đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý
và kết nạp đảng viên từ những công dân ưu tú, tăng cường thành phần công nhân trong
đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp, các ngành”.

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 12

Định hướng xã hội chủ nghĩa đòi hỏi chú trọng và yêu cầu ngày càng cao với đội
ngũ công nhân khu vực kinh tế Nhà nước để tạo ra cơ sở làm tốt vai trò chủ đạo thực sự
của kinh tế Nhà nước, cùng kinh tế tập thể là nền tảng vững vàng cho toàn bộ nền kinh tế
cả nước.
Ngoài ra, phải gắn công nghiệp hóa với hiện đại hóa, vừa tạo điều kiện, vừa đặt ra
yêu cầu để giai cấp công nhân Việt Nam nâng cao trình độ học vấn, trình độ khoa học kỹ
thuật, trình độ tay nghề chuyên môn...
Mặt khác từ chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lý đến chuyển giao khoa học công nghệ
hiện đại hợp lý Bản có căn cứ đào tạo, đào tạo lại giai cấp công nhân một cách khoa học,
hiệu quả và thiết thực, từ đó tạo việc làm, tăng thu nhập cho giai cấp công nhân.
Cuối cùng, để phát triển giai cấp công nhân ở nước ta hiện nay cần đổi mới hệ
thống chính trị ở các doanh nghiệp có công nhân, nhằm bảo vệ đúng đánh lợi ích của
công nhân; giáo dục, Tổ chức đào tạo và yêu cầu ngày càng cao đối với công nhân trong
quá trình sản xuất kinh doanh, hoạt động chính trị xã hội gắn liền với quá trình công
nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

* Để thực hiện được phương hướng trên, tại Hội nghị Ban chấp hành Trung
Ương lần thứ sáu khóa X, Đảng ta đã đưa ra một số giải pháp sau:
Tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về giai cấp công nhân
trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế.
Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng đào tạo nghề, từng bước" trí thức hóa " giai cấp
công nhân.
Quan tâm bồi dưỡng, nâng cao trình độ chính trị, ý thức giai cấp, tinh thần dân tộc
cho giai cấp công nhân.
Bổ sung, sửa đổi, xây dựng và thực hiện nghiêm hệ thống chính sách, pháp luật để
bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của công nhân, chăm lo đời sống vật chất tinh thần
cho công nhân.

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 13


Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của tổ chức Công đoàn và các tổ
chức chính trị - xã hội khác trong xây dựng giai cấp công nhân.
Như vậy với những đặc điểm kinh tế chính trị xã hội của mình, giai cấp công nhân
tất yếu có sứ mệnh lịch sử là lãnh đạo các tầng lớp nhân dân lao động bị áp bức, bóc lột
trong cuộc đấu tranh từng bước xóa bỏ chủ nghĩa tư bản và xây dựng thành công xã hội
cộng sản chủ nghĩa văn minh. Giai cấp công nhân Việt Nam - một bộ phận của giai cấp
công nhân quốc tế cũng có sứ mệnh lịch sử ấy. Tuy nhiên, để phát huy vai trò của mình,
giai cấp công nhân Việt Nam cần phát triển cả về số lượng và chất lượng, vươn lên khắc
phục những hạn chế, từng bước đáp ứng những yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa và xây dựng đất nước.

C. Kết luận
Qua các phân tích trên biển sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên cả hai
phương diện lý luận và thực tiễn, ta có thể khẳng định rằng: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân là xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, giải
phóng mình, Giải phóng Nhân dân lao động và toàn thể nhân loại thoát khỏi sự áp bức
bóc lột, xây dựng thành công xã hội cộng sản chủ nghĩa.
Là một bộ phận của giai cấp công nhân quốc tế, giai cấp công nhân Việt Nam cũng
mang trên mình sứ mệnh lịch sử ấy nhưng Ngoài ra trong giai đoạn hiện nay khi mà
Đảng và Nhà nước đang đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước thì
giai cấp công nhân Việt Nam cần :" Coi trọng việc phát triển về số lượng và chất lượng,
nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp, thực hiện "trí
thức hóa công nhân", nâng cao năng lực ứng dụng và sáng tạo công nghệ mới, lao động
đạt năng suất cao, chất lượng và hiệu quả ngày càng cao, xứng đáng là lực lượng đi đầu
trong quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước và vai trò lãnh đạo cách mạng
trong thời kỳ mới".

Hiểu đúng, hiểu rõ về giai cấp công nhân, đặc biệt là về sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân là một vấn đề hết sức quan trọng trong nhận thức của mỗi người. Qua đó
mỗi cá nhân trong xã hội cần không ngừng nâng cao ý thức trách nhiệm về giai cấp, về
nhận thức xã hội để nâng cao tri thức văn hóa của mình. Mặt khác trong giai đoạn hiện
Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 14


nay, khi hệ thống Chủ nghĩa Xã hội ở Liên Xô và Đông Âu đã tan rã, các thế lực phản
động đang ra sức chống phá các đảng cộng sản trên thế giới, phủ nhận sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân thì hơn bao giờ hết ta cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo
dục, nâng cao nhận thức của mọi người về vai trò và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.
Với những ý nghĩa lớn lao đó, việc phát huy vai trò của giai cấp công nhân để từ đó
xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh luôn là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp xây
dựng đất nước là một nội dung quan trọng trong hoạt động của Đảng, Nhà nước và hệ
thống chính trị các cấp ở nước ta. Hi vọng rằng tuy còn nhiều thiếu sót nhưng bài tiểu
luận đã làm sáng tỏ được phần nào khái niệm, đặc điểm, vai trò và sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân thế giới nói chung và giai cấp công nhân Việt Nam nói riêng.

Tài liệu tham khảo
1. Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học
Nhà xuất bản chính trị quốc gia 2016
2. Văn kiện hội nghị Ban chấp hành Trung Ương Đảng lần thứ sáu khóa X
Báo Đảng Cộng Sản, 2007
3. Văn kiện đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX.
Báo Đảng Cộng Sản, 2007

Sứ mệnh lịch sử của GCCN

Page 15