tiet 137- 138

Ngày soạn: 08/05/2007 Ngày giảng: 11/05/2007
Tiết 137+ 138, Làm văn
Tổng kết phơng pháp
Đọc - hiểu văn bản văn học
A. Mục tiêu bài học
Giúp HS:
1. Củng cố những hiểu biết về phơng pháp đọc - hiểu văn bản văn học.
2. Có ý thức vận dụng phơng pháp đọc - hiểu để hình thành năng lực đọc văn
bản văn học.
B. Phơng tiện thực hiện
- SGK, SGV.
- Thiết kế bài học.
C. Cách thức tiến hành
GV tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp các phơng pháp đọc sách sáng tạo,
gợi tìm; kết hợp các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi .
D. Tiến trình dạy học
* ổn định tổ chức
I. KIểm tra bài cũ
II. Bài mới
* Lời vào bài (1)
húng ta cần tìm hiểu những nguyên tắc cơ bản nhất để làm rõ PP đọc hiểu và
VBVH có hiẹu quả. Muốn vậy phải nắm vững khái niệm công cụ then chốt và
cần luyện tập thực hành thờng xuyên, đọc nhiều, đọc kĩ, nghĩ nhiều...
C
Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt
Bài tập 1: Lập bảng xác định
Tác phẩm Ngữ cảnh văn bản
Ngữ cảnh tình
huống
Ngữ cảnh văn hoá
Phú Sông

Bạch Đằng
- Từ ngữ thể hiện ngữ
cảnh văn bản.
+ Khách mết
+ Đến sông Bạch Đằng
+ Bát ngát còn lu
+ Chừ hổ mặt
- Hoàn cảnh sáng
tác bài phú. Nhà
Trần đang trong
thời gian suy thoái
- Hồi tởng của tâm
hồn nghệ sĩ có ý
thức trách nhiệm
Chù lệ chan
- Chia đoạn là thể hiện
ngữ cảnh văn bản.
Đại cáo bình
Ngô
- Từ ngữ
+ Việc nhân nghĩa
Việc cha xem xét chứng
cớ còn ghi
+ Kiên quyết tiêu diệt
kẻ thù (trận Bồ Đằng
vỡ).
+ Từ ngữ liệt kê chiến
thắng.
- Chia đoạn làm rõ ngữ
cảnh văn bản.

- Sáng tác sau
không khí nóng
hổi của cuộc
chiến thắng lợi của
ta, thất bại của
địch.
- Thay mặt Lê Lợi
viết ra.
- Thù nhà nợ nớc
đã trả xong.
- Tâm hồn của nhà
thơ, nhà văn, nhà
chính trHuyện,
quân sự, ngoại giao.
- Ngời anh hùng.
- Nhà thơ có mặt
trong trận chiến.
Trao duyên - Diễn biến ý thức nhân
vật qua hai đoạn
- Tâm trạng rối bời
việc nhà tạm ổn.
Chuyện tình thật
đau.
- Tâm trạng đầy
mâu thuẫn giữa
tình yêu và hoàn
cảnh.
- Trong tình yêu
biết lo lắng cho ng-
ời yêu.

- Biết dùng lời lẽ để
thực hiện mục đích.
Nỗi thơng
mình
Chí khí anh
hùng
"Biết bao khách"
"Khi tỉnh thân"
"Mặclà gì"
"Vui là chi ai"
- Chia 2 đoạn
"Nửa thẳng dong"
"Sao tình"
"Quyếtlắm khởi"
- Tâm trạng đau
đớn đến ê chề mỏi
mệt.
- Tiếc thân, tiếc
đời.
- Thờ ơ với tất cả
- Tình vợ chồng
đang say xa nồng
ấm
-Vẻ đẹp ý thức của
nhân phẩm.
Vẻ đẹp của ngời
anh hùng
Bài tập 2
Tác phẩm T tởng chính trị Chi tiết
Cảnh ngày hè - Cảm xúc sôi nổi về sức

sống của thiên nhiên.
- Khát vọng mong mỏi
cuộc sống no đủ
- Màu xanh của lá hoè.
- Màu đỏ của hoa lựu
- Hơng của loài sen
- Lao xao ở một làng chài
- Tiếng ve kêu
- Lẽ có Ngu Cầmphơng
Trao duyên Mâu thuẫn giữa ý thức
nghĩa vụ (tự nguyện trao
duyên) và quyền sống quê
hơng hạnh phúc.
- Biết mình không còn đợc
yêu chàng Kim vẫn chăm
lo hạnh phúc cho ngời yêu.
- Chiếc vànhcủa chung
- Xót ngời phận bạc
- Thấy hiu hiu chị về
- Dạ đài thác oan
- Phận bạc, hoa trôi phụ chàng.
Thái s Trần Thủ
Độ
Nhân cách cứng cỏi, kiên
quyết tế nhị giữ vững kỉ c-
ơng phép nớc không kéo
bè, kéo đảng
- Với ngời hặc tội
- Với ngời lính giữ thềm cấm
- Với vợ mình là ngời xin chức

câu đơng.
- Với cả anh ruột
Bài tập 3
- Các nhận định đều không đúng và chính xác. Cụ thể là:
+ Bài "tỏ lòng" đúng nhng phải hiểu rõ đờng công danh là lập công lớn cho sự
nghiệp đất nớc.
- Bài "độc Tiểu Thanh kí" cha đầy đủ, còn phiến diện. Vì cảm hứng của bài thơ
là sự đồng cảm, chia sẻ với ngời tài hoa bất hạnh.
+ Nỗi thơng mình không đúng. Vì chủ yếu đoạn trích này là nỗi xót xa đau đớn
về thân phận.
E. Hớng dẫn học và làm bài tập (2 )
1. Bài cũ: học và nắm chắc nội dung bài học và ứng dụng đọc hiểu văn bản
văn học.
2. Bµi míi: chuÈn bÞ bµi Nh÷ng yªu cÇu sö dông tiÕng ViÖt