Tổ chức ôn luyện kiến thức cho học sinh trong dạy học môn lịch sử ở trường dự bị đại học dân tộc trung ương nha trang
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (980.31 KB, 196 trang )
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
IH CS
PH M HÀ N I
------------------------
PH M V N KH
NG
CH C ÔN LUY N KI N TH C CHO H C SINH
TRONG D Y H C MÔN L CH S
I H C DÂN T C TRUNG
TR
1
B
NG NHA TRANG
LU N V N TH C S
HÀ N I – 2017
NG D
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
CL C
U....................................................................................................... 1
1. Lý do ch n
tài ...................................................................................... 1
2. L ch s nghiên c u v n
3.
it
....................................................................... 8
ng và ph m vi nghiên c u.......................................................... 13
4. M c ích và nhi m v nghiên c u......................................................... 14
5. C s ph
ng pháp lu n và ph
ng pháp nghiên c u c a
tài ....... 14
6. Gi thuy t khoa h c: .............................................................................. 15
7. óng góp cùa
tài ................................................................................ 15
8. Ý ngh a c a lu n v n.............................................................................. 16
9. C u trúc lu n v n................................................................................... 16
I DUNG ................................................................................................. 16
Ch
ng 1 .................................................................................................... 17
S
LÍ LU N VÀ TH C TI N C A VI C T
CH C ÔN LUY N
KI N TH C CHO H C SINH TRONG D Y H C MÔN L CH
CÁC TR
NG D
B
I H C DÂN T C TRUNG
NG
............................................................................................................. 17
1.1. C s lí lu n ......................................................................................... 17
1.1.1. Các khái ni m c b n ........................................................................ 17
1.1.1.1. Khái ni m ôn t p, c ng c , luy n t p, ôn luy n................................ 17
1.1.1.2. Khái ni m t ch c, h
1.1.2. Xu t phát
mc av n
ng d n ......................................................... 19
................................................................ 20
1.1.2.1. M c tiêu, nhi m v c a b môn L ch s
dân t c trung
các tr
ng D b
ih c
ng. .............................................................................. 20
2
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
1.1.2.2.
c tr ng c a ki n th c môn L ch s và con
ng nh n th c l ch
.......................................................................................................... 22
1.1.2.3.
c
m c a ch
c Trung
1.1.2.4.
c
ít ng
i
ng trình l ch s
các tr
ng D b
i h c dân
ng. .................................................................................... 23
m tâm lý và nh n th c c a h c sinh nói chung và h c dân t c
các tr
1.1.2.5. Yêu c u
ng D b
i h c dân t c Trung
i m i giáo d c nói chung và
i m i ph
ng nói riêng...... 25
ng pháp d y h c
nói riêng ............................................................................................... 27
1.1.3. Vai trò, ý ngh a c a ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c
môn l ch s nói chung và
các tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng nói riêng ..................................................................................... 29
1.1.3.1. Vai trò ............................................................................................. 29
1.1.3.2. Ý ngh a ............................................................................................ 31
1.1.4. Nh ng yêu c u c b n c a vi c t ch c ôn luy n ki n th c cho h c
sinh trong d y h c môn l ch s
Trung
các tr
ng D b
i h c dân t c
ng.......................................................................................... 36
1.1.4.1. Ph i xác
nh rõ m c tiêu ôn luy n.................................................. 36
1.1.4.2.V n i dung, ph i xác
nh úng ki n th c c b n, tr ng tâm........... 38
1.1.4.3. V bi n pháp ôn luy n: .................................................................... 39
1.2. Th c tr ng vi c t ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y
c môn l ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng Nha
Trang ................................................................................................... 42
1.2.1. M c ích
1.2.2. Ph
u tra: ............................................................................. 42
ng pháp
u tra: ...................................................................... 42
3
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
1.2.3. K t qu
u tra kh o sát:.................................................................. 43
1.2.3.1.
i v i giáo viên: ............................................................................ 43
1.2.3.2.
i v i h c sinh: ............................................................................. 49
Ch
ng 2 .................................................................................................... 56
HÌNH TH C, BI N PHÁP T
CH C ÔN LUY N KI N TH C CHO
C SINH TRONG D Y H C L CH S
C DÂN T C TRUNG
2.1.1. V trí c a
NG D
B
I
NG NHA TRANG ............................. 56
2.1. V trí, m c tiêu, n i dung ch
c dân t c Trung
TR
ng trình l ch s
tr
ng D b
i
ng Nha Trang .................................................. 56
a môn l ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng
Nha Trang ............................................................................................ 56
2.1.2. M c tiêu c a môn l ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng
Nha Trang ............................................................................................ 56
2.1.3. N i dung ki n th c c b n c n t ch c ôn luy n cho h c sinh trong d y
c l ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng Nha Trang .... 58
2.2. Hình th c, bi n pháp t ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong
y h c môn l ch s
tr
ng D b
i h c dân t c trung
ng
Nha Trang ........................................................................................... 63
2.2.1. Ôn luy n trong các bài h c l ch s
2.2.1.1. S d ng b ng bi u và s
trên l p ................................... 63
h th ng hóa và kh c sâu ki n th c 63
2.2.1.2. H th ng hóa ki n th c theo ch
................................................. 81
2.2.1.3. T ch c h c sinh gi i các bài t p l ch s ......................................... 87
2.2.1.4. S d ng các công c ki m tra ánh giá h c sinh trong quá trình ôn
luy n ..................................................................................................... 92
2.2.1.5. T ch c h c sinh tham quan h c t p................................................ 99
4
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
2.2.2. T ch c ôn luy n trong các ho t
2.2.2.1.T ch c h c sinh
ng ngo i khóa ......................... 102
c sách .............................................................. 103
2.2.2.2. T ch c h c sinh thi tìm hi u ki n th c l ch s .............................. 104
2.2.3. T ch c, h
ng d n h c sinh ôn luy n trong quá trình t h c
nhà.
........................................................................................................... 108
2.3. Th c nghi m s ph m....................................................................... 113
2.3.1. M c ích th c nghi m. ..................................................................... 113
2.3.2.
it
ng th c nghi m ..................................................................... 114
2.3.3. N i dung, ph
2.3.3.1.K t qu
2.3.3.2. K t qu
nh l
ng pháp ti n hành..................................................... 114
ng ......................................................................... 115
nh tính .......................................................................... 118
T LU N VÀ KI N NGH .................................................................. 121
1. K t lu n ................................................................................................. 121
2. Ki n ngh ............................................................................................... 123
DANH M C TÀI LI U THAM KH O................................................. 125
PH
L C.................................................................................................. 132
5
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
U
1. Lý do ch n
tài
Ngày nay, tình hình th gi i ang có nh ng chuy n bi n m nh m ,
c
bi t là s bùng n ngày càng sâu r ng c a cu c cách m ng khoa h c, công
ngh và xu h
em l i cho n
Giáo d c
ng toàn c u hóa, h i nh p kinh t th gi i. B i c nh th gi i
c ta nh ng c h i to l n, nh ng c ng
ng tr
t ra nhi u thách th c.
c m t thách th c r t l n là tri th c c a loài ng
i ngày
càng nhi u, nh ng c ng l c h u r t nhanh. Vì v y òi h i giáo d c và ào t o
n ph i phát huy s m nh to l n trong ào t o con ng
nh ng yêu c u c a th i
i. Ngh quy t "V
ng
c H i ngh Trung
nh h
trong các ch
u, là s nghi p c a
u t phát tri n,
ng, Nhà n
c và
c u tiên i tr
c
ng trình, k ho ch phát tri n kinh t - xã h i”.[53; tr 1 ].
c yêu c u c a giáo d c ào t o trong
i m i giáo d c,
i m i ph
ng pháp d y h c
thi t. Vì v y trong Lu t giáo d c n m 2005 ã nêu rõ: “Ph
c ph thông ph i phát huy tính tích c c, t giác, ch
c sinh; ph i phù h p v i
ph
u
ng 8, Khóa XI thông qua. Ngh quy t nêu rõ: “Giáo
u t cho giáo d c là
áp ng
nay, v n
i hóa trong
ng xã h i ch ngh a và h i nh p qu c t " ã
c và ào t o là qu c sách hàng
a toàn dân.
c
i m i c n b n, toàn di n giáo
c và ào t o, áp ng yêu c u công nghi p hóa, hi n
ki n kinh t th tr
i m i áp ng
c
u ki n hi n
c
t ra câp
ng pháp giáo
ng, sáng t o c a
m c a t ng l p h c, môn h c; b i d
ng
ng pháp t h c, rèn luy n k n ng v n d ng ki n th c vào th c ti n, tác
ng
n tình c m, em l i ni m vui, h ng thú h c t p cho h c sinh” [47; tr
46].
Cùng v i các môn h c khác, môn L ch s có vai trò to l n trong vi c
6
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
phát tri n toàn di n h c sinh, trong ó
o
c,“giúp cho h c sinh có
c bi t là giáo d c t t
c nh ng ki n th c c b n, c n thi t v l ch
dân t c và l ch s th gi i, hình thành
giáo d c lòng yêu quê h
ng,
ng, tình c m,
tn
ng các ch c n ng t duy, hành
h c sinh th gi i quan khoa h c,
c, truy n th ng dân t c, cách m ng, b i
ng, thái
ng x trong
i s ng xã
i”.[2; tr 5].
Trong quá trình h c t p, ki n th c c a b môn l ch s có nh ng
c
tr ng riêng bi t, khác v i ki n th c c a các môn khoa h c khác, không th
tr c ti p quan sát, c ng không th ti n hành trong phòng thí nghi m.
u ó
gây r t nhi u khó kh n cho h c sinh trong quá trình h c t p l ch s .
u này
òi h i giáo viên l ch s c n ph i bi t cách xác
có nh ng bi n pháp
nh nh ng ki n th c c b n,
t ch c vi c ôn luy n ki n th c cho h c sinh b i vì ôn
luy n là m t bi n pháp quan tr ng
ghi nh ki n th c v ng ch c và lâu dài,
sung, hoàn thi n ki n th c ã h c. Bên c nh ó, nó còn giúp h c sinh rèn
luy n các k n ng, k x o m t cách thu n th c và góp ph n giáo d c t t
tình c m và hình thành thái
h c t p úng
ng,
n.
Tuy nhiên, th c ti n cho th y nhi u h c sinh ch a yêu thích môn l ch
vì nhi u nguyên nhân.
ó là do nh n th c, quan ni m c a xã h i và các
p qu n lý ch a coi tr ng b môn l ch s . Trong khi ó ph
c c a giáo viên còn nhi u h n ch nh ôm
ng pháp d y
m ki n th c, thuy t gi ng m t
cách khô khan bi n gi h c l ch s tr nên n ng n , gây tâm lý chán h c trong
c sinh; ch a th c s quan tâm úng m c
th
n c ng c , ôn luy n ki n th c
ng xuyên trong d y h c; n u có ôn luy n c ng ch ti n hành qua loa,
chi u l .
Tr
tr
ng D b
ng D b
nâng cao trình
i h c dân t c Trung
i h c dân t c Trung
ng Nha Trang là m t trong 4
ng trên c n
v n hóa cho nh ng h c sinh ng
7
c, có nhi m v b túc,
i dân t c ít ng
i
các
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
em có
trình
vào h c
các tr
ng
i h c, cao
ng. N i dung ki n
th c l ch s c a h DB H là ôn luy n l i ki n th c l ch s
b c THPT ( l p
10,11,12) ch không ph i là vi c cung c p ki n th c m i. Vì v y, vi c t
ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c môn l ch s là r t c n
thi t.
Xu t phát t nh ng lí do trên, chúng tôi ch n v n
luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c môn L ch s
i h c dân t c Trung
ng Nha Trang” làm
“T ch c ôn
tr
ng D b
tài lu n v n th c s .
2. L ch s nghiên c u v n
n
ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c nói chung và
trong d y h c l ch s nói riêng ã thu hút s quan tâm c a nhi u nhà nghiên
u trong và ngoài n
ti p c n v n
c. Trong quá trình nghiên c u, tìm tòi chúng tôi ã
theo hai h
ng:
- Th nh t: Các tài li u n
c ngoài d ch sang ti ng Vi t
- Th hai: Các tài li u trong n
2.1. Tài li u n
c
c ngoài
2.1.1. Các tài li u giáo d c h c, tâm lý h c
n
t ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c ã
c
c p ít nhi u trong nh ng công trình nghiên c u c a các nhà giáo d c h c
Liên Xô tr
c ây, tiêu bi u nh :
- Tác gi T.A.Ilina trong cu n “Giáo d c h c” (T p 2, NXB Giáo d c,
1973) ã
c p
n ph
ng pháp, hình th c ôn t p trong d y h c. Tác gi
nh n m nh ôn t p v a là m t hình th c t ch c d y h c, v a là ph
ch y u
ng pháp
c ng c ki n th c trong d y h c.
I.F. Kharlamôp, nhà giáo d c h c Liên Xô tr
8
c ây, trong cu n “Phát
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
huy tính tích c c c a h c sinh nh th nào” (NXB Giáo d c, t p 1 – 1978, t p
2 – 1979) cho r ng h c t p là quá trình nh n th c tích c c trong ó có b
c
ôn t p c ng c ki n th c ã h c, ào sâu, h th ng hóa ki n th c. Do ó,
mu n có v n ki n th c m t cách sâu s c “h c sinh ph i th c hi n chu trình
y
nh ng ho t
(ghi nh ban
ng trí tu , bao g m: tri giác tài li u, thông hi u, ghi nh
u, ghi nh , c ng c th
ng kì và ôn t p); luy n k n ng, k
o; khái quát hóa, h th ng hóa ki n th c” [37; tr 28]. Do ó giáo viên c n
a ch n n i dung, t ch c các ho t
ng ôn t p sao cho h c sinh bi u l tính
sáng t o, i t i hi u và n m v ng ki n th c. Nh v y, tác gi
ã kh ng
nh
vi c ôn t p và h th ng hóa ki n th c trong d y h c có vai trò to l n trong
vi c giúp cho h c sinh l nh h i ki n th c m t cách b n v ng.
- Trong cu n “Giáo d c h c” c a tác gi N.V. Savin, NXB Giáo d c,
1983, ông cho r ng c n ph i chú ý t i ch c n ng khêu g i nhu c u nh n th c,
ng thú h c t p c a HS và kh ng
ph
ng pháp ho t
ng nh n th c.
nh s c n thi t ph i trang b cho h c sinh
ng th i, tác gi c ng
ra nguyên t c
tính v ng ch c c a n m v ng tri th c và phát tri n toàn di n n ng l c nh n
th c h c sinh. Ông kh ng
nh nguyên t c c b n c a vi c n m v ng tri th c
trong h c t p là h c sinh có th tái t o l i tri th c trong trí nh và s d ng
gi i quy t nhi m v nh n th c, th c hành. V cách th c ti n hành c ng c tri
th c, tác gi cho r ng c n ti n hành nhi u ph
ng pháp khác nhau nh : x lí
ki n, làm vi c v i tài li u tr c quan, s d ng các ph
ng ti n k thu t, th c
hi n các nhi m v th c ti n, s d ng sách giáo khoa;
c bi t giáo viên c n
trang b cho h c sinh các th thu t ghi nh và ch ra l i ích c a vi c n m
ng tri th c, áp d ng vào th c ti n [58; tr 135].
Cu n sách “Lí lu n d y h c hi n
Nguy n V n C
ng (2009) do tr
(C ng hòa Liên bang
c)
ng
i”
a GS Bend Meier và TS
HSP Hà N i và
a ra nh ng yêu c u v
9
i h c Potsdam
i m i ph
ng pháp
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
y h c. Các tác gi nh n m nh “h c t p là quá trình x lí thông tin, trung
tâm c a quá trình nh n th c là các ho t
ng trí tu nh : xác
và h th ng hóa các s ki n và các hi n t
gi i quy t các v n
ng, nh l i các ki n th c ã h c,
và phát tri n, hình thành các ý t
Nh v y, các tác gi c ng ít nhi u
nh, phân tích
c p
ng m i” [6; tr 39].
n vai trò c a vi c ôn luy n ki n
th c trong d y h c b i vì vi c h th ng hóa c ng chính là ôn t p và c ng c
ki n th c.
Th i gian g n ây, thông qua các tài li u d ch c a n
bi t là c a Hoa Kì, chúng ta ã ti p c n
n d ng trong vi c
quy n d ch (2011) em
c
c nh ng thuy t h c t p m i
i m i vi c d y h c. B sách
c c a t ch c ASCD Hoa Kì
c ngoài,
i m i ph
ng pháp d y
c NXB Giáo d c Vi t Nam mua b n
n cho chúng ta nh ng cách ti p c n m i
b sung
vào vi c d y h c.
- Thomas Armstrong v i tác ph m
16 ch
ng, trong ó ông ã dành h n 12 ch
a trí tu trong l p h c” g m
ng
ng nh n th c nh : ghi nh , gi i quy t v n
thang m c
nói v
và
a trí tu và các k
c bi t nh n m nh
n
nh n th c ph c t p c a Bloom ó là: bi t, hi u, ng d ng, phân
tích, t ng h p và ánh giá. Nh v y, tác gi c ng nh n m nh
vi c ôn luy n ki n th c vì ch có nh v y m i giúp ng
n vai trò c a
i h c có
c nh ng
n ng ó.
- Robert J.Marzano, Debra J.Pickering và Jane E.Pollock trong tác
ph m “Các ph
ph
ng pháp d y h c hi u qu ” ã ch ra cho chúng ta nh ng
ng pháp r t hay
v n d ng trong vi c t ch c h c sinh ôn luy n ki n
th c m t cách hi u qu nh : k n ng ghi nh , tóm t t và ghi ý chính, k n ng
làm bài t p v nhà, k n ng làm vi c nhóm…vv.
Thông qua các công trình nghiên c u trên, chúng ta th y r ng mu n
nâng cao ch t l
ng d y h c thì vi c
i m i ph
10
ng pháp d y h c, n i dung
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
y h c ph i
c ti n hành
ng b , trong ó ph i t ch c t t vi c ôn luy n
giúp HS l nh h i ki n th c m t cách h th ng.
2.1.2. Tài li u giáo d c l ch s .
- Trong cu n “Chu n b gi h c l ch s nh th nào”, N.G.
ai-ri
(1973) ã ti n hành phân tích và ch ra nh ng yêu c u c a m t gi h c l ch
. Tác gi nh n m nh
n vi c thi t l p h th ng ki n th c trong các bài h c
vì “n i dung c a h u nh gi h c nào c ng
gi h c tr
u g n bó ch t ch v i nh ng
c và gi h c sau” [20; tr 33] và ch rõ vai trò c a khâu ôn t p,
ng c trong d y h c l ch s .
- Trong cu n “Phát tri n t duy h c sinh trong d y h c l ch s ”,
NXB Matxc va, 1982 ( tài li u d ch th vi n tr
ng
HSP Hà N i), I.Ia.
Lecne ã i sâu vào các bi n pháp phát tri n t duy h c sinh trong quá trình
c t p l ch s . Theo tác gi , thông qua các bi n pháp này s kích thích n ng
c sáng t o, tích c c nh n th c c a h c sinh.
ng th i tác gi nh n m nh,
trong quá trình d y h c, vi c c ng c ki n th c ã h c có ý ngh a quan tr ng
trong vi c ghi nh v ng ch c ki n th c.
- A.A.Vaghin, trong cu n “Ph
ng pháp d y h c l ch s
ph thông”, NXB Matxc va, 1972, (Hoàng Trung d ch, th vi n tr
c s ph m Hà N i)
ã
c p t i các bi n pháp nâng cao ch t l
c l ch s nh vai trò c a
giáo khoa và tài li u liên quan
tr
ng
ng
i
ng d y
dùng tr c quan, ý ngh a c a vi c s d ng sách
n ki n th c l ch s .
n giúp giáo viên có c s tham kh o
quy t
u này có ý ngh a to
nh l a ch n nh ng bi n
pháp giúp h c sinh ôn t p ki n th c m t cách hi u qu .
- Nghiên c u v ph
ng pháp d y h c l ch s , các nhà nghiên c u
nh A.T. Kin – kun – kin, A. G. Kô – lô – sc p, P.C. Lây – ben- grúp trong
cu n giáo trình “Ph
ng pháp d y h c l ch s
11
tr
ng trung h c ph thông”
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
(T p 2, 1978, NXB Mátxc va, tài li u d ch – th vi n tr
ng
i h c s
ph m Hà N i) ã dành ph n th 6 v hình th c t ch c d y h c, trong ó có
hình th c ôn t p, thông qua bài h c nghiên c u ki n th c m i, bài ki m tra,
bài ôn t p s k t, t ng k t, và bài h c h n h p.
dành h n m t ch
ng th i các tác gi c ng
ng bàn v ki n th c c b n và vi c xác
n trong d y h c l ch s .
nh ng ki n th c c b n
ây là c s giúp cho giáo viên xác
nh úng
t ch c vi c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong
y h c l ch s làm sao cho phù h p
2.2. Tài li u trong n
nh ki n th c c
it
ng t ng l p h c, c p h c.
c
Nhi u tác gi trong n
c khi nghiên c u c ng ã
c p
n vai trò c a
ôn luy n ki n th c trong quá trình d y h c nói chung và d y h c l ch s nói
riêng.
2.2.1.Tài li u giáo d c h c, tâm lý h c
- Các tác gi Hà Th Ng ,
ng V Ho t trong cu n “Giáo d c h c,
p 1”, NXB Giáo d c, Hà N i, 1987 ã ch ra r ng quá trình nh n th c c a
con ng
i tr i qua hai giai
n là nh n th c c m tính và nh n th c lí tính vì
“vi c l nh h i tri th c c a h c sinh là ho t
này i t bi t
n hi u và v n d ng vào th c ti n” [28; tr 148]. Nh v y, hai
tác gi c ng nh n m nh
th c c a HS. Mu n làm
ng và h
ng nh n th c tích c c, quá trình
n vi c phát huy tính tích c c trong ho t
c
ng nh n
u này thì giáo viên ph i phát huy tính ch
ng d n h c sinh kh n ng làm vi c cá nhân, nhóm trong vi c
chi m l nh ki n th c ã h c thông qua vi c ôn t p và c ng c l i ki n th c.
- Tác gi Nguy n H u Châu (2005), trong cu n “Nh ng v n
ch
c b n
ng trình và quá trình d y h c”, NXB Giáo d c cho r ng “ôn t p là
t k thu t hi u qu trong vi c làm v ng ch c thêm nh n th c c a h c sinh,
ôn t p làm cho vi c h c có ý ngh a h n và nh lâu h n, giúp h c sinh có s t
12
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
tin h n tr
c khi ki m tra và thi; có th ti n hành vào b t c lúc nào trong
các ho t
ng trên l p, ho c trong m t kho ng th i gian riêng hay
c bi t
dành cho nó” [7, tr 281].
- Tác gi
ng Thành H ng (2002) trong cu n “
lu n, bi n pháp, k thu t”, NXB
c, v n
ph
y h c hi n
i, lý
i h c Qu c gia Hà N i ã ch rõ trong d y
ng pháp là r t quan tr ng. Vì v y, trong vi c t ch c h c
sinh ôn luy n ki n th c thì giáo viên c n ph i chú ý
n hình th c, ph
ng
- Các tác gi Tr n Th Tuy t Oanh (ch biên), Ph m Kh c Ch
ng,
pháp, bi n pháp sao cho th t hi u qu .
Nguy n V n Di n, Lê Tràng
nh, Ph m Vi t V
“Giáo d c h c” t p 1+2, NXB
y h c, ch
i h c s ph m 2008, trong ph n II - Lí lu n
ng VI -Quá trình d y h c ã ch ra r ng quá trình d y h c bao
m nhi u khâu, nh ng khâu t ch c,
u khi n h c sinh c ng c tri th c ã
c có vai trò quan tr ng giúp h c sinh “l u gi nh ng
u l nh h i
y
c nhanh chóng,
, chính xác, b n v ng và khi c n có th tái hi n
giáo viên ph i h
th
ng trong cu n giáo trình
c
ng d n cho h c sinh nh ng bi n pháp ôn t p tích c c,
ng xuyên” [54; tr 154].
- Tác gi Thái Duy Tuyên (1999), trong cu n “Nh ng v n
n c a giáo d c hi n
c
i”, NXB Giáo d c, Hà N i, c ng phân tích th c ti n
a vi c h c sinh ghi nh và v n d ng ki n th c kém trong quá trình h c t p,
ó
th
xu t nguyên t c v s b n v ng c a tri th c. Ông nh n m nh “c n
ng xuyên ôn t p tri th c c , v n d ng chúng
sinh trong nh ng
u ki n m i, theo nh ng ph
- Tác gi Ph m Vi t V
gi i quy t v n
n y
ng pháp m i” [72; tr 153].
ng trong cu n giáo trình “Giáo d c h c”
(2000), NXB Giáo d c ã ch ra r ng trong quá trình d y h c bao g m các
khâu chính: “Giáo viên
xu t nhi m v h c t p; t ch c h c sinh nh n th c
tài li u m i, h th ng hóa tài li u ã h c, v n d ng ki n th c vào gi i quy t
13
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
các bài t p th c hành, ki m tra l i các k t qu h c t p. Các khâu ó ph i
c s p x p theo m t trình t lô gic, c n v n d ng linh ho t trong t ng lo i
bài h c; khâu h th ng hóa tài li u và v n d ng ki n th c c ng chính là khâu
ôn t p, c ng c ki n th c ã h c, t o nên quá trình d y h c th ng nh t”[75; tr
68].
2.2.2. Tài li u giáo d c l ch s
- Trong giáo trình: “Ph
ng pháp d y h c l ch s ”, Phan Ng c Liên,
Tr n V n Tr , NXB Giáo d c, t p 1 n m 1976; t p 2 n m 1980 ã dành ch
2
ng
h th ng các nguyên t c s ph m trong d y h c l ch s nh nguyên t c v
tính h th ng, vi c k t h p d y h c l ch s v i
i s ng, k t h p h c v i hành.
Các tác gi nh n m nh: “Mu n n m v ng m t khoa h c không ph i ch c n n m
c h th ng tri th c c a nó là
ng, vào ho t
, mà còn ph i bi t v n d ng tri th c vào
i
ng th c ti n” [40; tr 77]. Nh v y, các tác gi c ng nh n
nh t m quan tr ng c a vi c v n d ng ki n th c trong h c t p l ch s , ngh a là
ph i có khâu luy n t p, th c hành.
- Cu n “Ph
ng pháp d y h c l ch s ”, NXB Giáo d c, n m 1992, do
Phan Ng c Liên, Tr n V n Tr (ch biên) và các tác gi khác, tái b n có s a
ch a, b sung các n m 1998, 1999, 2000, 2001 ch ra r ng vi c ôn t p ki n th c
ch s
c ti n hành th
ng xuyên
trên l p và trong quá trình t h c
nhà.
Các tác gi c ng phân chia bài h c l ch s thành các lo i bài khác nhau nh : Bài
nghiên c u ki n th c m i, bài ôn t p, s k t, t ng k t; bài ki m tra ki n th c, bài
c h n h p. Trong ó, bài h c ôn t p, s k t, t ng k t có nhi m v chính là
th c hi n t i a kh n ng t ng h p, c ng c và khái quát hóa ki n th c c a h c
sinh.
Trong cu n “Ph
ng pháp d y h c l ch s ” c a Phan Ng c Liên (ch
biên), Tr nh ình Tùng, Nguy n Th Côi, NXB
i h c s ph m, t p1, 2 (n m
2002); tái b n có s a ch a, b sung các n m 2009, 2010. Trong nh ng cu n giáo
14
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
trình trên, các tác gi
ã dành hai ch
ch s , thi t k bài h c l ch s
tr
ng
trình bày c s lí lu n v bài h c
ng ph thông và nêu rõ “bài ôn t p s k t
ng k t có nhi m v chính là th c hi n t i a kh n ng t ng h p, c ng c ki n
th c và khái quát hóa ki n th c c a h c sinh” [45; tr 125]. Ngoài ra, các tác gi
nh n m nh vi c ôn t p còn
c ti n hành th
ng xuyên trong t t c các lo i bài
c trên l p.
Trong cu n “Phát huy tính tích c c c a h c sinh trong d y h c l ch s
tr
ã
ng THCS” (1998), Phan Ng c Liên, Tr nh
c p
y
ình Tùng (
ng ch biên)
c s lí lu n, th c ti n và các bi n pháp s ph m c n thi t
nh m phát huy tính tích c c h c t p l ch s c a h c sinh THCS, trong ó có
nh n m nh c n chú ý
n khâu ôn t p c ng c ki n th c cho h c sinh trong
y h c l ch s .
- Tác gi Nguy n Th Côi, Nguy n H u Chí (1999) trong cu n “Bài
c l ch s và vi c ki m tra, ánh giá k t qu h c t p l ch s
c ph thông” (sách b i d
ng th
viên trung h c ph thông) có
tr
ng trung
ng xuyên chu kì 1997 – 2000 cho giáo
c p
n vi c ti n hành bài ôn t p, s k t,
ng k t, trên c s h th ng hóa ki n th c h c sinh ph i bi t gi i thích
hi u sâu s c h n nh ng khái ni m l ch s ph c t p.
- Tác gi Nguy n Th Côi trong cu n “Các con
cao hi u qu d y h c l ch s
tr
ng, bi n pháp nâng
ng ph thông”, NXB
i h c s ph m
2006, tái b n vào các n m 2008, 2009, 2010 ã nêu lên các giai
c t p g m có: “giai
n
ch
n c a vi c
ng d n m c tiêu bài h c, ki n th c l ch
và n m v ng tri th c l ch s c a bài, ch
ng; giai
n lí gi i tri th c l ch
, t c là i sâu tìm hi u b n ch t c a s ki n, m i liên h gi a các s ki n,
gi i thích tính quy lu t c a các s ki n; giai
ã thu
c, giai
n v n d ng tri th c l ch s
và n ng l c v n d ng ki n th c” [11; tr 9].
15
n c ng c ki n th c lich s
b id
ng n ng l c t h c
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
- Tác gi Nguy n Th Th Bình trong cu n “Phát tri n k n ng t h c
ch s cho h c sinh” (2014), NXB
i h c s ph m Hà N i ã trình bày c
lí lu n và th c ti n c a vi c phát tri n k n ng t h c l ch s cho h c sinh,
trong ó có k n ng t ôn t p, c ng c ki n th c. Tác gi nh n m nh hình
thành k n ng t h c cho HS có ý ngh a quan tr ng trong vi c th c hi n m c
tiêu giáo d c mà
ng
ra, là yêu c u c p thi t
i m i ph
c l ch s , trong ó có nh ng k n ng l p niên bi u, v s
u ó cho th y tác gi c ng nh n m nh
ng pháp d y
,
th , b n
n vai trò c a vi c phát tri n
các k n ng trong d y h c l ch s , trong ó có k n ng t ôn t p ki n th c.
- Các cu n sách “ôn luy n và ki m tra l ch s 10” do tác gi Nghiêm
ình Vì ch biên (2006), “Ôn luy n và ki m tra l ch s 11” do Nguy n Th
Côi ch biên (2007), “Ôn luy n và ki m tra l ch s 12” do Nguy n
ch biên (2008) là các cu n sách h
ình L
ng d n b ích cho giáo viên và h c sinh
trong vi c ôn luy n ki n th c l ch s . Trong các cu n sách này các tác gi
trình bày m c tiêu c n
ch
ng, nh ng
t
ã
c v ki n th c, k n ng sau khi h c xong m i
n v ki n th c tr ng tâm c n ti n hành ôn t p, câu h i và bài
p nh m chu n b cho vi c ánh giá k t qu h c t p c a h c sinh th
ng
xuyên.
2.2.3. Các bài báo, t p chí chuyên ngành
Tác gi Nguy n Th Côi ã có nhi u bài vi t tuy không i sâu vào vi c
ôn luy n ki n th c l ch s cho h c sinh nh ng c ng ã
c p
n vai trò c a
vi c c ng c và ôn luy n ki n th c trong d y h c l ch s nh : “Làm th nào
h c sinh n m v ng ki n th c trong d y h c l ch s
tr
p chí giáo d c, s 172, Tr. 29-31; bài vi t“M t s ph
pháp nâng cao ch t l
ng d y h c l ch s Vi t Nam
tr
ng ph thông”,
ng h
ng, bi n
ng ph thông”,
p chí giáo d c, s 191, Tr 29-37 ã ch rõ th c tr ng c a vi c d y h c l ch
16
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
, và nh ng bi n pháp nâng cao ch t l
nh n m nh,
ng d y h c môn l ch s . Tác gi
góp ph n nâng cao ch t l
ng d y h c môn l ch s , m i GV
n ph i trau d i v chuyên môn nghi p v , ph i ý th c
ng
i t ch c, h
ng d n
c vai trò c a
i v i HS trong vi c l nh h i tri th c.
- Tác gi Hoàng Thanh Tú c ng có m t s bài vi t
c p
n vai trò
a vi c ôn t p ki n th c cho h c sinh trong d y h c l ch s và nh ng bi n
pháp
t ch c h c sinh ôn t p hi u qu nh :“T ch c ho t
trong d y h c l ch s
tr
ng ôn t p
ng trung h c ph thông”, t p chí D y h c ngày
nay, s 2, trang 25- 27, n m 2007, bài vi t “S d ng công c b ng bi u
ng d n h c sinh ôn t p ki n th c môn l ch s
tr
ng ph thông”, t p chí
thi t b giáo d c, s 49, trang 84 – 86, 2009; ã nh n m nh t m quan tr ng
a vi c t ch c ôn t p ki n th c cho h c sinh trong d y h c l ch s thông
qua vi c s d ng công c b ng bi u, s
l ch s .
- Các tác gi Nguy n Th Th Bình, Lê Th Thu trong bài vi t: “D y
c theo ch
trong môn l ch s
tr
ng THPT”, T p chí giáo d c s 388,
kì 2, tháng 8/2016 ã nêu lên ý ngh a c a vi c h th ng hóa ki n th c theo
ch
trong d y h c môn l ch s . Vì v y, có th nói trong d y h c l ch s c n
ph i h
ng d n HS ôn luy n ki n th c m t cách h th ng, ngh a là ph i chú
tr ng
n vi c ôn luy n ki n th c theo ch
.
2.2.4. Các Khóa lu n , Lu n v n, Lu n án
t s Lu n án Ti n s , Lu n v n Th c s , Khóa lu n c a sinh viên
Khoa L ch s - Tr
ng
i h c s ph m Hà N i c ng ã
c p
n vi c ôn
luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c l ch s . Chúng tôi ã ti p c n m t
công trình nghiên c u sau:
- Lu n án ti n s c a tác gi Tr n Qu c Tu n v i
y h c l ch s
Tr
ng Phi Ng v i
tài “Bài t p trong
ng ph thông” (2002); Lu n án Ti n s c a tác gi
tài: “T ch c h c sinh l nh h i ki n th c c b n trong
17
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
y h c l ch s (v n d ng qua ph n l ch s th gi i 1917 – 1945)” (2011);
Lu n án: “T ch c, h
ng d n ôn t p trong d y h c l ch s
tr
ng THPT
(v n d ng trong d y h c l ch s l p 10)” c a tác gi Hoàng Thanh Tú (2012);
ã kh ng
nh vai trò và ý ngh a c a vi c t ch c ôn luy n ki n th c trong
y h c l ch s
tr
ng ph thông.
- Lu n v n Th c s “H
y h c l ch s Vi t Nam
Th Thanh H
ng d n h c sinh làm bài t p th c hành trong
l p 7 tr
ng trung h c c s ”
a tác gi Tr n
ng; Lu n v n Th c s c a tác gi Hoàng V n B ng (2006) v i
tài: “M t s bi n pháp giúp h c sinh n m v ng ki n th c trong d y h c
ch s
tr
ng THPT (qua ví d l ch s LSVN t 1954 – 1975
THPT)”; Lu n v n Th c s c a Hoàng Th Quyên (2008) v i
bi n pháp h
l p 12
tài “M t s
ng d n HS c ng c ki n th c trong d y h c l ch s th gi i c n
i l p 10 THPT” (Th vi n tr
ng
HSP Hà N i); Khóa lu n t t nghi p
“M t s bi n pháp giúp h c sinh ghi nh ki n th c c b n trong d y h c l ch
Vi t Nam t th k X
n th k XV
l p 10 THPT (ch
ng trình chu n)”
a Ph m Th Ki u Trang c ng trên c s ti p c n vai trò c a vi c t ch c ôn
luy n
xu t nh ng bi n pháp giúp h c sinh ghi nh v ng ch c ki n th c
b n trong d y h c lich s .
Nh v y, v n
t ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y
c nói chung và trong d y h c l ch s nói riêng ã
nghiên c u c a các tác gi n
c ngoài c ng nh trong n
công trình nghiên c u k trên ã gi i quy t
- M t là kh ng
nh
c nhi u công trình
c các v n
c quan tâm. Các
sau:
c vai trò c a vi c t ch c ôn luy n ki n th c
cho HS trong d y h c nói chung và d y h c l ch s nói riêng.
- Hai là tuy
gi
u nh n m nh
c p
n nhi u hình th c ôn t p khác nhau, song các tác
n hai hình th c ôn t p c b n là ôn t p th
ng xuyên,
ti n hành trong t t c các bài h c và ôn t p ti n hành trong lo i bài h c ôn t p,
18
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
k t, t ng k t.
Tuy nhiên, nh ng bi n pháp mà các tác gi
i ôn t p, c ng c ki n th c ch phù h p v i
có m t công trình nghiên c u nào
ng v i
it
ng h c sinh THPT. Ch a
xu t các bi n pháp t ch c ôn luy n ki n
th c cho h c sinh trong d y h c môn L ch s
c Trung
it
a ra ch y u nh n m nh
các tr
ng D b
ng ch y u là HS dân t c ít ng
i h c dân
i. K th a, ti p
thu nh ng thành t u nghiên c u c a các tác gi , chúng tôi xây d ng và
xu t nh ng bi n pháp t ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c
môn L ch s
3.
it
tr
ng D b
ng Nha Trang
ng và ph m vi nghiên c u
-
it
môn L ch s
ng: Quá trình ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c
tr
ng D b
- Ph m vi:
v n
i h c dân t c Trung
i h c dân t c Trung
tài ch
ng Nha Trang.
i sâu tìm hi u lý lu n và ph
ng pháp d y h c
ôn luy n ki n th c, bao g m c ôn t p, c ng c , luy n ki n th c, k
ng, k x o, t
ó
xu t m t s bi n pháp ôn luy n ki n th c cho h c sinh
trong d y h c môn L ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng Nha
Trang.
- Chúng tôi ti n hành
c dân t c Trung
u tra giáo viên, h c sinh tr
ng D b
i
ng Nha Trang và ti n hành th c nghi m s ph m m t
bài h c l ch s n i khóa
trên l p.
4. M c ích và nhi m v nghiên c u
4.1. M c ích
Trên c s kh ng
trong d y h c môn L ch s
Trang,
tài xác
nh vai trò, ý ngh a c a vi c ôn luy n ki n th c
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng Nha
nh n i dung ki n th c c b n c n ôn luy n và i sâu
19
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
xu t m t s bi n pháp ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c môn
ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng Nha Trang.
4.2. Nhi m v nghiên c u
t
c m c ích trên,
tài c n gi i quy t các nhi m v c th
nh sau:
- Tìm hi u nh ng tài li u vi t v v n
ôn luy n ki n th c cho h c
sinh trong d y h c nói chung và d y h c môn L ch s nói riêng.
- Tìm hi u c u trúc, n i dung ch
c dân t c Trung
ôn luy n và
ng Nha Trang
xác
ng trình l ch s
tr
ng D b
i
nh n i dung ki n th c c b n c n
xu t bi n pháp ôn luy n nh m nâng cao ch t l
ng d y h c
môn L ch s .
-
u tra th c ti n vi c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y
c môn L ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng Nha Trang.
- Th c nghi m s ph m ch ng minh tính kh thi c a nh ng bi n pháp
mà lu n v n
xu t và rút ra k t lu n khoa h c v vi c ôn luy n ki n th c
cho h c sinh trong d y h c môn L ch s
Trung
tr
ng D b
i h c dân t c
ng Nha Trang.
5. C s ph
ng pháp lu n và ph
5.1. C s ph
ng pháp nghiên c u c a
tài
ng pháp lu n
- C s ph
ng pháp lu n c a
Mác – Lênin v nh n th c và t t
tài d a vào lý lu n c a ch ngh a
ng c a H Chí Minh,
ng, nhà n
cv
giáo d c ph thông nói chung, giáo d c l ch s nói riêng
5.2. Ph
ng pháp nghiên c u
- Nghiên c u lý thuy t:
+
c, phân tích, t ng h p các tài li u vi t v n
20
ôn luy n ki n th c
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
cho h c sinh trong d y h c nói chung và d y h c môn L ch s nói riêng.
+ Nghiên c u ch
ng trình, n i dung môn l ch s h D b
- Nghiên c u th c ti n: Ti n hành
i h c dân t c Trung
u tra kh o sát th c t
i h c.
tr
ng D
ng Nha Trang v tình hình d y h c nói chung và
vi c t ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c môn L ch s nói
riêng thông qua phi u
u tra, ph ng v n, d gi , quan sát.
- Th c nghi m s ph m: So n bài, ti n hành th c nghi m s ph m
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng Nha Trang
kh ng
thi c a các bi n pháp ôn luy n theo nh ng yêu c u mà lu n v n
- S d ng th ng kê toán h c
nh tính kh
xu t.
x lý k t qu th c nghi m s ph m.
6. Gi thuy t khoa h c:
Trong d y h c môn l ch s
tr
ng D b
i h c dân t c Trung
ng
Nha Trang n u v n d ng các bi n pháp ôn luy n ki n th c theo nh ng yêu
u mà lu n v n
a ra s góp ph n nâng ch t l
7. óng góp c a
- Kh ng
tài
nh vai trò, ý ngh a c a vi c ôn luy n ki n th c cho h c sinh
trong d y h c môn L ch s nói chung và t i tr
Trung
ng d y h c b môn l ch s .
ng D b
i h c dân t c
ng Nha Trang nói riêng.
- Phác h a
c b c tranh v th c tr ng d y h c môn L ch s nói
chung, t ch c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c môn L ch s
tr
ng D b
-
i h c dân t c Trung
xu t
y h c môn L ch s
ng Nha Trang nói riêng.
c m t s bi n pháp ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong
tr
góp ph n nâng cao ch t l
ng D b
i h c dân t c Trung
ng d y h c b môn l ch s .
21
ng Nha Trang
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
8. Ý ngh a c a lu n v n
- V m t lý lu n: Góp ph n làm phong phú thêm lý lu n d y h c b
môn v vi c ôn luy n ki n th c cho h c sinh trong d y h c môn L ch s .
- V m t th c ti n: Lu n v n s là tài li u tham kh o thi t th c
giáo viên và h c sinh các tr
ng D b
i h c dân t c Trung
iv i
ng trong
gi ng d y và h c t p b môn L ch s .
9. C u trúc lu n v n
Ngoài ph n m
n g m có hai ch
Ch
u, k t lu n, ph l c, tài li u tham kh o, n i dung lu n
ng:
ng 1: C s lý lu n và th c ti n c a vi c t ch c ôn luy n ki n
th c cho h c sinh trong d y h c môn L ch s
dân t c Trung
Ch
các tr
ng D b
ih c
ng.
ng 2: Hình th c, bi n pháp t ch c ôn luy n ki n th c cho h c
sinh trong d y h c môn L ch s
tr
ng Nha Trang.
22
ng D b
i h c dân t c Trung
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
I DUNG
Ch
S
ng 1
LÍ LU N VÀ TH C TI N C A VI C T
CH C ÔN LUY N
KI N TH C CHO H C SINH TRONG D Y H C MÔN L CH S
CÁC TR
NG D
B
I H C DÂN T C TRUNG
NG
1.1. C s lí lu n
1.1.1. Các khái ni m c b n
1.1.1.1. Khái ni m ôn t p, c ng c , luy n t p, ôn luy n
Quá trình d y h c nói chung và vi c d y h c l ch s nói riêng không
ch th c hi n nhi m v cung c p ki n th c m i mà còn bao g m c vi c c ng
, b sung, ôn t p l i nh ng ki n th c ã h c
làm n n t ng cho vi c ti p
thu ki n th c m i vì “Quá trình d y h c còn là quá trình t ch c cho h c
sinh luy n t p, v n d ng ki n th c
nh” [75; tr 61]. H
th c hành theo m t ch
ng trình ã
ng d n h c sinh ôn t p, luy n t p, ôn luy n l i ki n th c
ã h c là công vi c th
ng xuyên ph i ti n hành trong quá trình d y h c môn
ch s . Do ó, c n có quan ni m úng
n v ôn t p, luy n t p, ôn luy n
có nh ng bi n pháp ti n hành cho phù h p v i n i dung c n t ch c cho h c
sinh ôn luy n.
* Khái ni m ôn t p
- Theo T
c
nh ,
n ti ng Vi t, Ôn t p “là h c và luy n l i nh ng
n m ch c” [55; tr 747] . Hay m t cách di n
“là h c l i nh ng
p
u ãh c
u ã
t khác ôn t p
hi u k , nh lâu” [70; tr 417]. Nh v y, ôn
c ti n hành nh m giúp cho ng
i h c l u gi nh ng ki n th c ã h c
vào trí nh , v n d ng ki n th c ã h c trong vi c ti p thu ki n th c m i,
23
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
trong gi i quy t các v n
th c ti n h c t p và cu c s ng. Ho t
có th do h c sinh t th c hi n ho c có s t ch c và h
ng ôn t p
ng d n c a giáo
viên.
Tác gi Nguy n H u Châu cho r ng“ôn t p là giúp ng
i h c có cái
nhìn m i hay làm m i cách nhìn c
hi u sâu s c h n các m i quan h và
nh ng khái ni m, s ki n ã h c tr
c ó”[7; tr 28]. M c ích c a ôn t p
không ch c ng c tri th c, mà còn t o kh n ng cho giáo viên s a ch a
nh ng sai l ch trong hi u bi t c a h c sinh, rèn luy n k n ng, k x o, phát
huy tính tích c c,
c l p t duy và n ng l c th c hành cho h c sinh.
* Khái ni m c ng c
Vi c ôn t p
c ti n hành vào cu i m i ti t h c, bài h c
ng c ki n th c, do ó hi u chung nh t thì c ng c là “ôn l i
nh k ” [70; tr 116]. C ng theo T
c g i là
n m v ng,
n ti ng Vi t, m t cách di n
t khác thì
ng c “là làm cho tr thành v ng ch c h n” [55; tr 233].
* Khái ni m luy n t p
Theo T
n ti ng Vi t thì luy n t p “là làm i làm l i nhi u l n theo
i dung ã h c
cho thành th o” [55; tr 592], hay luy n t p “là rèn luy n,
p tành cho tinh, cho thành th o” [60; tr 491].
Các nhà giáo d c h c nh Hà Th Ng ,
ng V Ho t c ng
“Luy n t p là l p i l p l i nhi u l n nh ng hành
ng nh t
nh ngh a
nh nh m hình
thành và c ng c nh ng k n ng, k x o c n thi t”[28; 105].
* Khái ni m ôn luy n
Theo T
n ti ng Vi t thì ôn luy n “là ôn l i, t p l i nhi u l n
thành th o” [55; tr 747].
Qua nh ng
nh ngh a c a các tác gi , chúng tôi i
n m t cách hi u
chung nh t ôn luy n là m t khái ni m r ng bao g m c ôn t p, c ng c , luy n
p nhi u l n cho thành th o h n, v ng ch c h n. M c ích là khái quát hóa,
24
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
F -X C h a n ge
F -X C h a n ge
c u -tr a c k
N
y
bu
to
k
lic
th ng hóa ki n th c ã h c, rèn luy n k n ng, k x o, hình thành thái
c t p úng
n cho HS.
1.1.1.2. Khái ni m t ch c, h
ng d n
Hi u m t cách chung nh t,
nh p v i nhau
di n
ch c “là s p x p các b ph n cho n
toàn b là m t c c u th ng nh t”[22; tr 833]. M t cách
t khác thì t ch c “là ti n hành m t công vi c theo cách th c, trình t
nào”, hay “s p x p, b trí thành các b ph n
cùng th c hi n m t nhi m v
ho c cùng m t ch c n ng chung” [76; tr 1662].
Khái ni m T ch c còn
hành m t ho t
c hi u “là làm nh ng gì c n thi t
ng nào ó nh m có
ti n
c hi u qu t t nh t” [55; tr 1007].
y h c là m t quá trình, khi t ch c quá trình ó, mu n h c sinh ôn
luy n ki n th c
t trình t nh t
t hi u qu , ng
i giáo viên ph i ti n hành công vi c theo
nh v i nh ng cách th c và vai trò c a mình. Do ó, khái
ni m T ch c trong lu n v n
c dùng v i hai n i dung chính:
- M t là th hi n vai trò c a ng
Giáo viên là ng
i giáo viên trong quá trình d y h c.
i thi t k k ho ch, t ch c, h
ng d n các ho t
ng h c
p c a h c sinh, lên k ho ch th c hi n qua giáo án, các ph
ph
ng ti n d y h c, ti n hành ho t
ho t
ng d y,
ng h c c a HS, ki m tra m c
t qu cu i cùng
ng th i t ch c,
l nh h i ki n th c, là ng
u ch nh k p th i ph
ng pháp,
u khi n
i ánh giá
ng pháp d y h c.
- Hai là, hình th c t ch c h c sinh ôn luy n ki n th c
c giáo viên
tri n khai, s d ng trong gi ng d y theo cách th c và trình t rõ ràng
ho ch t m , bao g m ôn luy n trên l p, ôn luy n trong các ho t
khóa, h
ng d n và t ch c h c sinh t ôn luy n
Giáo viên là ng
i t ch c, c ng là ng
ih
c lên
ng ngo i
nhà.
ng d n h c sinh ôn luy n
ki n th c. Hai y u t này an xen v i nhau, có m i quan h h u c v i nhau
25
.d o
o
.c
m
C
m
w
o
.d o
w
w
w
w
w
C
lic
k
to
bu
y
N
O
W
!
PD
O
W
!
PD
c u -tr a c k
.c
