Bài thuyết trình về lý tưởng sống của thanh niên
Thực hiện: Tổ 1 – lớp 9A6. Trường: Thực Nghiệm Sư Phạm
I. Lí tưởng sống là gì? Ý nghĩa của lí tưởng sống cao đẹp
Lí tưởng sống
là cái đích của cuộc sống mà mỗi con người khát khao muốn đạt được, là những ước
mơ, hoài bão tốt đẹp mà con người luôn muốn vươn tới.
Người có lí tưởng sống tốt đẹp trước hết là phải biết sống cho có ích cho chính bản thân mình, sau đó
mới luôn suy nghĩ và hành động không mệt mỏi để thực hiện lí tưởng của dân tộc, của nhân loại, phấn
đấu vì sự tiến bộ của bản thân và xã hội, luôn vươn tới sự hoàn thiện bản thân về mọi mặt, mong
muốn cống hiến trí tuệ và sức lực của mình cho sự nghiệp chung.
Mỗi con người đều có lí tưởng sống của riêng mình và khi lí tưởng ấy phù hợp với lí tưởng chung của
dân tộc thì hành động của họ sẽ góp phần thực hiện tốt những nhiệm vụ chung và chính bản thân họ
sẽ được xã hội, Nhà nước tạo điều kiện để phát triển những khả năng của mình.
II. Lí tưởng sống của thanh niên
Thanh niên là thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước, là một thế hệ năng động, tự tin, là những người
nắm trong tay không chỉ vận mệnh của chính bản thân mình mà còn là vận mệnh của dân tộc, của đất
nước Việt Nam. Thanh niên có toàn quyền lựa chọn và quyết định tương lai của mình, cuộc sống của
mình, con đường của mình và những quyết định đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của nước
nhà. Chính vì vậy mà việc xác định được lí tưởng sống đúng đắn là rất quan trọng đối với thanh niên.
Lí tưởng sống của thanh niên thì rất nhiều nhưng cơ bản gồm có 3 nhóm chính: sống vì bản thân, sống
vì gia đình - người thân và sống vì xã hội - cộng đồng nhất là phải biết cống hiến cho đất nước. Trong
mỗi giai đoạn lịch sử, tùy theo những thăng trầm của đất nước mà thanh niên sẽ có những lí tưởng
sống khác nhau. Mỗi lớp thanh niên sinh ra và lớn lên trong mỗi thời kì khác nhau sẽ có những lí tưởng
sống khác nhau cho phù hợp với hoàn cảnh và yêu cầu của đất nước trong thời điểm đó. Dù các lí
tưởng không giống nhau và thay đổi theo từng thời đại, nhưng tất cả đều hướng tới một mục đích: ra
sức hoàn thiện bản thân; nâng cao tri thức và nhân cách; sống có ích cho gia đình, người thân; cống
hiến hết mình cho nền độc lập và sự phát triển của dân tộc và đất nước Việt Nam.
Thanh niên Việt Nam đã thể hiện những lí tưởng sống cao đẹp của mình ở mọi thời kì phát triển của
đất nước, và những lí tưởng đó dường như tỏa sáng hơn cả vào những năm tháng máu lửa của dân
tộc. Trong chiến tranh, sức lực và tâm trí con người đều dồn cả vào việc chiến đấu chống quân thù.
Tình thân của thanh niên lúc bấy giờ là tinh thần chiến đấu, chiến đấu vì người thân, gia đình, làng xã,
chiến đấu vì quê hương, đất nước, cội nguồn. Đã có biết bao tấm gương tiêu biểu cho lòng dũng cảm
và sự hy sinh vì quê hương đất nước. Đó là người thanh niên Nguyễn Tất Thành dành cả tuổi xuân
và cuộc đời của mình vì sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam. Đó là 10 cô gái trẻ hy sinh vì bom
đạn tàn ác của quân thù tại Ngã ba Đồng Lộc. Đó là anh Nguyễn Văn Trỗi với lời tuyên bố nảy lửa
trước khi bị xử bắn: “Hãy nhớ lấy lời tôi! Đả đảo đế quốc Mỹ! Hồ Chí Minh muôn năm! Việt Nam muôn
năm!". Đó là anh Phan Đình Giót lấy thân mình bịt kín lỗ châu mai cho quân ta xông lên tiêu diệt
quân thù. Đó là anh Lý Tự Trọng 17 tuổi xuân đã lấy vành móng ngựa làm diễn đàn lên án ách thống
trị thực dân, kêu gọi nhân dân đứng dậy đấu tranh. Đó là anh Tô Vĩnh Diện lấy thân chèn pháo, cứu
pháo quân ta an toàn. Họ chỉ là một số ít trong số hàng ngàn thanh niên đã hy sinh thân mình vì dân
tộc, vì đất nước và vì một lí tưởng vô cùng cao đẹp:
“Chiến đấu, hy sinh vì hòa bình, độc lập, tự do
của dân tộc và đất nước.”
Chiến tranh đã qua đi nhưng những hậu quả mà nó để lại cho nước ta, cho dân ta vẫn còn ác liệt.
Trong những năm tháng khó khăn của đất nước, thanh niên lại trở thành lực lượng tiên phong cho các
hoạt động lao động khôi phục đất nước sau chiến tranh. Lúc bấy giờ, thanh niên dành tất cả nhiệt
huyết của mình để thực hiện lí tưởng:
“Bảo vệ nền hòa bình, xây dựng đất nước, từng bước khôi phục
kinh tế thoát khỏi khủng hoảng.”
Ngày nay, khi đất nước đã ổn định và kinh tế ngày càng phát triển, khi mà xu hướng hội nhập với thế
giới là điều vô cùng cần thiết thì tầm quan trọng của một thế hệ thanh niên có đủ sức, đủ tài để chung
tay xây dựng, phát triển và bảo vệ tổ quốc càng được nâng cao. Thanh niên thời nay đã có đầy đủ
điều kiện để phát triển những năng lực của mình một cách tốt nhất và họ cũng biết cách sử dụng
những năng lực đó vào những việc làm thiết thực và có ích nhất để góp phần xây dựng và phát triển
đất nước.
Lớp thanh niên ngày nay cũng không thua kém gì những thế hệ đi trước, họ đã khẳng định mình là
những người chủ xứng đáng của đất nước Việt Nam trong tương lai với hàng loạt những thành tích
đáng nể trên nhiều lĩnh vực. Có thể kể đến anh Lê Bá Khánh Trình - là một trong 4 học sinh được
chọn đi thi toán quốc tế ở Luân Đôn năm 1979 và đã đoạt giải nhất với số điểm tuyệt đối 40/40 đồng
thời đoạt giải đặc biệt về lời giải độc đáo trong kì thi này, là học sinh Việt Nam duy nhất đoạt giải đặc
biệt trong một kì thi Toán Quốc tế tính đến nay. Anh Nguyễn Khánh Ánh Hoàng - đạt hơn 10 giải
thưởng về Tin học, cúp vàng giải thưởng công nghệ thông tin - truyền thông khu vực châu Á - Thái
Bình Dương, nhận giải thưởng của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) và đã có chứng chỉ Lập trình
viên quốc tế. Bạn Lê Quang Liêm – người được Liên Đoàn Cờ vua thế giới (FIDE) đặc cách phong cấp
kiện tướng quốc tế. Từ năm 2001, liên tục giữ vững chiếc huy chương vàng U10, U12, U14, Đông Nam
Á. Đạt huy chương vàng U16 Châu Á 2006
Với những thành công đó, thanh niên Việt Nam đã khẳng định được sức mạnh trí óc của mình, đặc biệt
là đối với bạn bè thế giới. Ngoài những thành công về trí tuệ, thanh niên ngày nay còn tỏa sáng với
nghị lực phi thường, khát vọng sống mãnh liệt bất chấp hoàn cảnh khó khăn và số phận nghiệt ngã.
Hình ảnh “đóa hoa hướng dương” Lê Thanh Thúy vẫn lạc quan yêu đời và khao khát được giúp đỡ
ngươi khác ngay vào những khoảnh khắc cuối cùng của cuộc đời mình vì căn bệnh ung thư xương quái
ác mà cô mắc phải năm mới 16 tuổi. Anh Nguyễn Xuân Nghĩa bị khuyết tật từ khi mới chào đời do
ảnh hướng di chứng chất độc da cam nên mất hẳn hai cánh tay, thân thể không được nguyên vẹn,
hoàn cảnh gia đình khó khăn nhưng vẫn nỗ lực vươn lên trên con đường học vấn của mình. Chị Phan
Thúy Phượng từ một người khiếm thị không biết máy tính là gì, chị đã nhận được chứng chỉ loại giỏi
trong khóa đầu tiên đào tạo tin học cho phụ nữ khiếm thị ở nông thôn. Hiện nay chị đang tiếp tục làm
công việc dạy tin học cho những bạn nữ đồng cảnh ngộ như mình.
Nỗ lực học tập không ngừng, vươn lên chiến thắng số phận là những phẩm chất vô cùng quý giá của
thanh niên nhưng thanh niên ngày nay không chỉ nghĩ riêng cho bản thân mà học còn nghĩ đến cộng
động, đến những con người cùng sinh sống với mình trên tổ quốc Việt Nam thân yêu. Hình ảnh thanh
niên tham gia vào những công việc xã hội, từ thiện, tình nguyện đi chiến dịch “Mùa hè xanh”, giúp đỡ
người nghèo, thăn nom chăm sóc người có công với cách mạng,…..đã không còn xa lạ. Tiểu biểu có
thể kể đến là anh Nguyễn Hữu Ân - người đã nhận một người không họ hàng, bị bệnh ung thư làm
mẹ vì bà đã chăm sóc người mẹ ruột đã khuất của anh trong những phút cuối đời. Hay anh Lê Trung
Hải - một trong năm thành viên sáng lập nhóm bạn trẻ tình nguyện “Những ước mơ xanh” chuyên đến
với các bạn nhỏ lang thang đường phố, các bạn nhỏ khuyết tật, mồ côi tại các mái ấm nhà mở với
nhiều hoạt động chăm lo khác nhau.
Thanh niên ngày nay ngày càng cố gắng hoàn thiện mình về đạo đức, trí tuệ và nghị lực để xứng đáng trở
thành chủ nhân tương lai của đất nước. Những con người trẻ tuổi dám uớc mơ, dám nghĩ, dám làm này
mang trong mình một lòng nhiệt huyết, một khát khao mãnh liệt được sống và được làm những điều có
ích cho cuộc sống. Tất cả họ đều hướng về một lí tưởng
: “Sống thật tốt, thật có ích cho bản thân, gia
đình, xã hội và đất nước. phấn đấu, nỗ lực để phát triển bản thân, cống hiến hết mình vì sự nghiệp xây
dựng nước Việt Nam độc lập, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.”
III. Thực trạng và Biện pháp
Xã hội ngày hôm nay đang phát triển, cuộc sống ngày hôm nay muôn hình vạn trạng, nó mở ra trước
mắt chúng ta vô vàn cơ hội để phát triển nhưng cũng đem lại rất nhiều thử thách và cạm bẫy. Vì vậy,
thanh niên phải thật tỉnh táo và sáng suốt để lựa chọn lí tưởng sống đúng đắn cho mình. Bên cạnh
những thanh niên tiên tiến với những lí tưởng sống cao đẹp, trong xã hội hiện nay vẫn còn một số các
bạn trẻ đang tự hủy hoại mình và tương lai của mình trong những tệ nạn xã hội, những lối sống sai
trái. Vậy tại sao họ không đi theo những lí tưởng sống tốt đẹp như bạn bè họ? Bởi vì một phần trong
số họ không thể đặt ra lí tưởng sống cho cuộc đời mình, phần khác lại tự đưa ra những lí tưởng sống
lệch lạc, trái với những giá trị được xem là đúng đắng và cao cả.. Họ vùi cuộc đời mình trong trong
men rượu và những cuộc vui chơi thâu đêm suốt sáng. Họ đánh cược tương lai và hạnh phúc của mình
với những quân bài đỏ đen trên chiếu bạc. Họ xem thường mạng sống của mình chỉ để được tận
hưởng cám giác vui thú khi sử dụng “hàng trắng”. Họ xem thường những giá trị đạo đức tốt đẹp và tự
cho phép mình đạp đổ những giá trị ấy. Số thanh niên hư hỏng ấy không nhiều so với số đông những
thanh niên đang ngày đêm tự đào luyện mình nhưng đáng buồn là con số ấy đang ngày một gia tăng
và nó đang trở thành một nổi bức xúc, trăn trở của những con người bíết qúi trọng cuộc sống và
những lí tưởng cao đẹp
Là chủ tương lai của đất nước, những người thanh niên có trách nhiệm, có hoài bão luôn luôn tìm kiếm
những biện pháp để tự hoàn thiện mình, giúp mình tránh xa những cạm bẫy, để tìm được cho mình
một lẽ sống tốt đẹp, một lí tưởng cao quí. Để có được những điều đó, bản thân thanh niên phải biết tự
đào luyện, trau dồi bản thân cả về trí, về lực, về đức. Thanh niên phải biết duy trì một cuộc sống lành
mạnh bằng cách tránh xa những thói hư tật xấu, biết tự nuôi dưỡng nghị lực, lòng quyết tâm, sư lạc
quan và niềm tin vào cuộc sống. Thanh niên có thể tham gia các tổ chức dành cho mình như Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh để được tiếp cận, học hỏi và trau dồi những lí tưởng sống cao đẹp.
Thanh niên cũng phải phải biết chủ động, năng động trong học tập, công tác, biết tự học, biết áp dụng
lí thuyết sách vở vào thực tế đời sống, biết thu thập và chọn lọc những kiến thức để trau dồi cho mình,
biết sử dụng năng lực của mình một cách đúng đắn và thiệt thực. Bên cạnh đó, thanh niên cũng phải
biết quan tâm đến cộng đồng, biết chia sẽ và giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình,
tích cực tham gia các hoạt động xã hội và công tác từ thiện như chăm sóc người già yếu, neo đơn,
chăm sóc trẻ em nghèo, khuyết tật, các phong trào đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn nhằm
trau dồi lòng nhân đạo và nhân cách của mình. Làm được những điều đó, thanh niên sẽ tìm được cho
mình mục đích tốt đẹp của cuộc sống.
Để tìm được và sống đúng với lí tưởng của mình, ngoài sự nỗ lực của chính bản thân, thanh niên cũng
cần được sự hỗ trợ từ phía gia đình và xã hội. Những bậc phụ huynh cần gần gũi, tiếp xúc và quan
tâm đến con em mình nhiều hơn để tránh tình trạng thiếu hiểu biết hoặc có quan niệm lệch lạc về cuộc
sống và các khía cạnh khác của nó dẫn đến nhiều hậu quả xấu cho cuộc đời. Các cơ quan nhà nước có
trách nhiệm nên tạo nhiều điệu kiện cho thanh niên tham gia các hoạt động tình nguyện giúp ích cho
đất nước. Các cơ quan ban ngành và xã hội cần quan tâm nhiều hơn đến việc hỗ trợ giúp đỡ thanh
niên để họ có thể phát triển hết khả năng của mình. Đồng thời, cộng đồng và xã hội cũng cần có cái
nhìn khách quan hơn đối với thanh niên, sẵn sàng cảm thông và tha thứ cho những lỗi lầm bồng bột
của họ nhưng cũng phải nghiêm khắc chỉ ra các khuyết điểm và thiếu sót của thanh niên và giúp họ
cải thiện bản thân. Sự hỗ trợ, giúp đỡ của gia đình, cộng đồng, xã hội là một vô cùng quí giá và hữu
ích đối với thanh niên. Vì vậy mọi người hãy cùng nhau góp sức giúp đỡ thanh niên trong công việc tìm
kiếm và thực hiện lí tưởng sống của mình, làm cho đất nước, xã hội ngày càng phát triển hơn.