GIÁO TRÌNH sửa CHỮA và bảo DƯỠNG bơm CAO áp điều KHIỂN BẰNG điện tử, NGHỀ sửa CHỮA ô tô TRÌNH độ CAO, dự án GIÁO dục kỹ THUẬT và dạy NGHỀ (VTEP) hà nội 2008

Bộ LAO ĐộNG - THƯƠNG BINH Và Xã HộI
TổNG CụC DạY NGHề
Chủ biên: Diệp minh hạnh
biên soạn: Nguyễn Quốc hoàng

Giáo trình

Sửa chữa và bảo dỡng

BƠM CAO áP ĐIềU KHIểN BằNG ĐIệN Tử
NGHề: SửA CHữA ô tô
trình độ: cao

Dự án giáo dục kỹ thuật và dạy nghề (VTEP)
Hà Nội - 2008


Tuyên bố bản quyền :

Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình.
Cho nên các nguồn thông tin có thể đợc
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho
các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi
mục đích khác có ý đồ lệch lạc hoặc sử
dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành
mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
Tổng cục Dạy nghề sẽ làm mọi cách để
bảo vệ bản quyền của mình.
Tổng cục Dạy nghề cám ơn và hoan
nghênh các thông tin giúp cho việc tu sửa
và hoàn thiện tốt hơn tài liệu này.

Địa chỉ liên hệ:
Tổng cục Dạy nghề
37B Nguyễn Bỉnh Khiêm Hà Nội

114-2008/CXB/29-12/LĐXH

2

Mã số:

29 12
22 01


Lời nói đầu
Giáo trình môđun Sửa chữa và bảo dỡng hệ bơm cao áp điều khiển bằng điện
tử đợc xây dựng và biên soạn trên cơ sở chơng trình khung đào tạo nghề Sửa chữa ôtô
đã đợc Giám đốc Dự án Giáo dục kỹ thuật và Dạy nghề quốc gia phê duyệt dựa vào
năng lực thực hiện của ngời kỹ thuật viên trình độ lành nghề.
Trên cơ sở phân tích nghề và phân tích công việc (theo phơng pháp DACUM) của
các cán bộ, kỹ thuật viên có nhiều kinh nghiệm, đang trực tiếp sản xuất cùng với các
chuyên gia đã tổ chức nhiều hoạt động hội thảo, lấy ý kiến.v.v, đồng thời căn cứ vào
tiêu chuẩn kiến thức, kỹ năng của nghề để biên soạn. Ban giáo trình môđun Sửa chữa
và bảo dỡng hệ bơm cao áp điều khiển bằng điện tử do tập thể cán bộ, giảng viên, kỹ s
của Trờng Cao đẳng Công nghiệp Huế và các kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm biên
soạn. Ngoài ra có sự đóng góp tích cực của các giảng viên Trờng Đại học Bách khoa
Hà Nội và cán bộ kỹ thuật thuộc Công ty Cơ khí Phú Xuân, Công ty Ô tô Thống Nhất,
Công ty sản xuất vật liệu xây dựng Long Thọ.
Ban biên soạn xin chân thành cảm ơn Trờng Đại học Bách khoa Hà Nội, Trung
tâm kiểm định ô tô Thừa Thiên Huế, Công ty ô tô Thống Nhất, Trờng Cao đẳng Công

nghệ Đà Nẵng và trờng Trung học Giao thông Vận tải Thừa Thiên Huế, Ban quản lý
dự án GDKT&DN và các chuyên gia của Dự án đã công tác, tạo điều kiện giúp đỡ
trong việc biên soạn giáo trình. Trong quá trình thực hiện, Ban biên soạn đã nhận đợc
nhiều ý kiến đóng góp thẳng thắn, khoa học và trách nhiệm của nhiều chuyên gia,
công nhân bậc cao trong lĩnh vực nghề Sửa chữa ô tô. Song do điều kiện về thời gian,
mặt khác đây là lần đầu tiên biên soạn giáo trình dựa trên năng lực thực hiện, nên
không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Rất mong nhận đợc những ý kiến đóng
góp để giáo trình môđun Sửa chữa và bảo dỡng hệ bơm cao áp điều khiển bằng điện tử
đợc hoàn thiện hơn, đáp ứng đợc yêu cầu của thực tế sản xuất của các doanh nghiệp
hiện tại và trong tơng lai.
Giáo trình môđun Sửa chữa và bảo dỡng hệ bơm cao áp điều khiển bằng điện tử
đợc biên soạn theo các nguyên tắc: Tính định hớng thị trờng lao động; Tính hệ thống
và khoa học; Tính ổn định và linh hoạt; Hớng tới liên thông, chuẩn đào tạo nghề khu
vực và thế giới; Tính hiện đại và sát thực với sản xuất.
Giáo trình môđun Sửa chữa và bảo dỡng hệ bơm cao áp điều khiển bằng điện tử
cấp trình độ Cao đã đợc Hội đồng thẩm định Quốc gia nghiệm thu và nhất trí đa vào sử
dụng và đợc dùng làm giáo trình cho học viên trong các khóa đào tạo ngắn hạn hoặc cho
công nhân kỹ thuật, các nhà quản lý và ngời sử dụng nhân lực tham khảo.
Đây là tài liệu thử nghiệm sẽ đợc hoàn chỉnh để trở thành giáo trình chính thức
trong hệ thống dạy nghề.
Ngày 15 tháng 4 năm 2008
Hiệu trởng
Bùi Quang Chuyện

3


Giới thiệu về mô đun
Vị trí, ý nghĩa, vai trò mô đun:
Bơm cao áp điều khiển điện tử là một cụm máy bao gồm các chi tiết cơ khí và

các van điện từ đợc điều khiển bằng điện tử. Có nhiệm vụ cung cấp nhiên liệu cao áp
cho động cơ, giúp động cơ hoạt động phù hợp với yêu cầu phụ tải.
Sửa chữa và bảo dỡng bơm cao áp điều khiển điện tử là một phần kiến thức cơ
bản giúp cho các cán bộ kỹ thuật, các đối tợng khai thác sử dụng, sửa chữa bơm cao
áp điều khiển điện tử động cơ Diesel và các công nhân, học viên chuyên nghành có
thể hiểu biết về cấu tạo, nguyên tắc hoạt động các bộ phận của bơm cao áp điều
khiển điện tử. Đồng thời có đủ kỹ năng phân định để tiến hành bảo dỡng, kiểm tra và
sửa chữa h hỏng các bộ phận của bơm cao áp điều khiển điện tử đảm bảo đúng quy
trình, đúng yêu cầu kỹ thuật, an toàn và năng suất cao.
Mục tiêu của mô đun:
Nhằm đào tạo cho học viên có đầy đủ kiến thức về cấu tạo, nhiệm vụ và
nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp điều khiển điện tử . Đồng thời có đủ kỹ năng
phân định về cấu tạo để tiến hành bảo dỡng, kiểm tra và sửa chữa các h hỏng của
bơm cao áp điều khiển điện tử, với việc sử dụng đúng, hợp lý các trang thiết bị, dụng
cụ đảm bảo đúng quy trình, yêu cầu kỹ thuật, an toàn và năng suất cao.
Mục tiêu thực hiện của mô đun:
Học xong mô đun này học viên có khả năng:
1. Trình bày đầy đủ các yêu cầu, nhiệm vụ chung của bơm cao áp điều khiển
điện tử.
2. Giải thích đợc sơ đồ cấu tạo và nguyên tắc hoạt động chung của bơm cao áp
điều khiển điện tử .
3. Trình bày đợc cấu tạo và nguyên lý hoạt động các bộ phận bơm cao áp điều
khiển điện tử .
4. Phân tích đợc những hiện tợng, nguyên nhân h hỏng của bơm cao áp điều
khiển điện tử : PE, VE.
5. Trình bày đợc các phơng pháp bảo dỡng, kiểm tra và sửa chữa những h hỏng
của bơm cao áp điều khiển điện tử .
6. Tháo lắp, kiểm tra và bảo dỡng, sửa chữa các chi tiết, bộ phận của bơm cao
áp điều khiển điện tử đúng quy trình, quy phạm và đúng tiêu chuẩn kỹ thuật
trong sửa chữa.

7. Sử dụng đúng, hợp lý các dụng cụ kiểm tra, bảo dỡng và sửa chữa đảm bảo
chính xác và an toàn.

4


Sơ đồ quan hệ theo trình tự học nghề
HAR 01 01
Điện kỹ
thuật

HAR 01 08
Kỹ thuật
đIện tử

HAR 01 18
Kỹ thuật về động cơ
đốt trong

HAR 02 06
Xác suất thống kê

HAR 02 11
Chẩn đoán
động cơ

HAR 01 10
Vật liệu cơ
khí

HAR 01 09
Cơ kỹ thuật

HAR 01 11
Dung sai
lắp ghépvà
ĐLKT

HAR 01 12
Vẽ kỹ thuật

HAR 01 13
An toàn

HAR 01 14
Thực hành
nghề bổ trợ

HAR 01 17
Nhập môn
nghề s/c ô tô

HAR 01 19
SC-BD phần cố định
động cơ

HAR 01 20
SC- BD phần
C/động động cơ

HAR 01 21
SC-BD Cơ cấu
phân phối khí

HAR 01 22
SC-BD Hệ thống
bôi trơn

HAR 01 24
SC-BD Hệ thống
nhiên liệu xăng

HAR 01 25
SC-BD Hệ thống
nhiên
liệu

HAR 01 26
SC-BD Hệ thống
khởi động

HAR 01 27
SC-BD Hệ thống
đánh lửa

HAR 01 28
SC-BD Trang
thiết bị điện ô

HAR 01 29

SC-BD Hệ thống
truyền lực

HAR 01 30
SC-BD Cầu chủ
động

HAR 01 31
SC-BD Hệ thống
di chuyển

HAR 01 32
SC-BD Hệ thống
lái

HAR 01 33
SC-BD Hệ thống
phanh

HAR 01 34
K.tra tình trạng kỹ
thuật Đcơ và ô tô

HAR 01 35
SC Pan ô tô

HAR 01 36
nâng cao hieụ quả

dieden

HAR 02 07
Kỹ thuật tự động điều
khiển bằng điện tử

HAR 02 12
Chẩn đoán
HT truyền
động ô tô

đoán hệ
thống
truyền
động ô

HAR 02 14
SC-BD
bộ
tăng áp

HAR 02 08
Vẽ Auto CAD

HAR 02 09
Công nghệ khí

HAR 02 16
SC-BD BCA
điều khiển
bằng điện từ

tôtô

công việc

HAR 02 10
Nhiệt kỹ thuật

nén và thủy lực

HAR 02 15
SC-BD Hệ
thống phun
xăng điện tử

HAR 01 23
SC-BD Hệ
thống làm mát

HAR 02 17
SC-BD HT
đ/khiển bằng
khí nén

HAR 02 13
Công nghệ phục hồi
chi tiết trong s/chữa

HAR 02 18
SC-BD Biến

mômen thủy
lực

HAR 02 19
Tổ chức
quản lý và
sản xuất

Chứng
chỉ
nghề

Bằngcông
nhân lành
nghề

Chứng chỉ
bậc cao

Bằngcông
nhận
bậc cao

5


Các hình thức học tập chính trong mô đun
1 . Học trên lớp về :
Nhiệm vụ, yêu cầu của bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử.

Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp tập trung PE điều khiển
điện tử.

Nhiệm vụ, yêu cầu của bơm cao áp phân phối VE điều khiển điện tử.


Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp phân phối VE điều khiển
điện tử.

Nhiệm vụ, yêu cầu của hệ thống sấy nóng nhiên liệu và điều khiển điện tử.


Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của hệ thống sấy nóng nhiên liệu và điều
khiển điện tử.

2 . Học tại phòng học chuyên môn hoá về :
Hiện tợng, nguyên nhân h hỏng và phơng pháp kiểm tra bơm cao áp tập trung
PE, và bơm phân phối VE điều khiển băng điện tử.
Phơng pháp bảo dỡng và sửa chữa bơm cao áp tập trung PE, và bơm phân
phối VE điều khiển băng điện tử.
3 . Thực tập tại xởng trờng về :
Thực hành tháo lắp, bảo dỡng, kiểm tra, điều chỉnh và sửa chữa các bộ phận
của bơm cao áp tập trung PE và bơm cao áp phân phối VE.
Thực hành tháo lắp, bảo dỡng bên ngoài hệ thống sấy nóng nhiên liệu và
điều khiển bằng điện tử.
4 - Tự nghiên cứu và làm bài tập về :
Các tài liệu tham khảo về bơm cao áp tập trung PE, bơm phân phối VE điều
khiển bằng cơ khí và điện tử.
Vẽ sơ đồ cấu tạo, trình bày đợc nhiệm vụ, yêu cầu, và nguyên tắc hoạt động

của bơm cao áp tập trung PE, bơm cao áp phân phối VE, hệ thống sấy nóng
nhiên liệu và điều khiển bằng điện tử.

7


Yêu cầu về đánh giá hoàn thành mô đun
Kiến thức:

- Trình bày đợc đầy đủ các nhiệm vụ, yêu cầu, cấu tạo và nguyên tắc hoạt
động các bộ phận của bơm cao áp điều khiển bằng điện tử.
- Giải thích đúng những hiện tợng, nguyên nhân h hỏng và phơng pháp bảo
dỡng, kiểm tra, sữa chữa các bộ phận của bơm cao áp điều khiển bằng
điện tử.
Kỹ năng:

-

-

Tháo lắp, kiểm tra và bảo dỡng, sửa chữa đợc các h hỏng chi tiết, bộ phận
của bơm cao áp điều khiển bằng điện tử đúng quy trình, quy phạm và
đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật trong sửa chữa.
Sử dụng đúng, hợp lý các dụng cụ kiểm tra, bảo dỡng và sửa chữa đảm
bảo chính xác và an toàn.
Chuẩn bị, bố trí và sắp xếp nơi làm việc vệ sinh, an toàn và hợp lý.

Thái độ:

-

8

Chấp hành nghiêm túc các quy định về kỹ thuật, an toàn và tiết kiệm trong
bảo dỡng, sửa chữa.
Có tinh thần trách nhiệm hoàn thành công việc đảm bảo chất lợng và đúng
thời gian .
Cẩn thận, nghiêm túc, chu đáo trong công việc luôn quan tâm đúng, đủ
không để xảy ra cháy.


Bài 1

Bơm cao áp tập trung pe điều khiển điện tử
Mã bài: HAR 02 16 01
Giới thiệu :
Bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử đợc sử dụng nhiều trên động cơ
diesel hiện đại. Để tiến hành bảo dỡng, kiểm tra và sửa chữa đợc những h hỏng của
bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử đúng yêu cầu kỹ thuật, đòi hỏi chúng ta
phải hiểu đợc cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp tập trung PE điều
khiển điện tử.
Mục tiêu thực hiện:
Học xong bài này học viên có khả năng:
- Phát biểu đúng yêu cầu, nhiệm vụ của bơm cao áp tập trung PE điều khiển
điện tử.
- Giải thích đợc cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp tập trung PE
điều khiển điện tử.
- Tháo lắp, nhận dạng và kiểm tra, bảo dỡng bên ngoài các bộ phận của bơm
cao áp tập trung PE điều khiển điện tử đúng yêu cầu kỹ thuật.
Nội dung chính:

1. Nhiệm vụ, yêu cầu bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử.
2. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp tập trung PE điều khiển
điện tử.
3. Tháo lắp, làm sạch, kiểm tra và nhận dạng bên ngoài bơm cao áp tập trung
PE điều khiển điện tử.

9


học trên lớp
I- Nhiệm vụ, yêu cầu bơm cao áp tập trung pe điều khiển điện tử
1. Nhiệm vụ:
- Bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử có nhiệm vụ cung cấp nhiên liệu
cho ắc quy thuỷ lực hoặc vòi phun với áp suất cao đảm bảo cho nhiên liệu phun vào
buồng cháy dới dạng sơng mù.
- Cung cấp nhiên liệu đúng thời điểm quy định cho các xy lanh của động cơ.
- Điều chỉnh đợc lợng nhiên liệu cho các xy lanh phù hợp với các chế độ làm
việc, lợng nhiên liệu cung cấp phải đồng đều giữa các xy lanh (đối với loại bơm cao áp
PE điều khiển điện tử cung cấp nhiên liệu cao áp trực tiếp đến vòi phun).
- Đảm bảo thời điểm bắt đầu phun và kết thúc phun phải chính xác, tránh hiện
tợng phun nhỏ giọt (đợc điều khiển bởi ECU động cơ).
2. Yêu cầu:
- áp suất nhiên liệu do bơm tạo ra phải lớn hơn áp suất phun của vòi phun.
Đối với loại bơm cao áp PE điều khiển điện tử cung cấp nhiên liệu cao áp trực
tiếp đến vòi phun cần có thêm các yêu cầu sau:
- Cung cấp nhiên liệu đúng thời điểm quy định cho các xy lanh của động cơ.
- Điều chỉnh đợc lợng nhiên liệu cho các xy lanh phù hợp với các chế độ làm
việc và lợng nhiên liệu cung cấp phải đồng đều giữa các xy lanh
- Đảm bảo thời điểm bắt đầu phun và kết thúc phun phải chính xác, tránh hiện
tợng phun nhỏ giọt.

II Cấu tạo và hoạt động của bơm cao áp PE điều khiển điện tử
1. Đặc điểm cấu tạo của bơm cao áp PE điều khiển điện tử
Bơm cao áp PE điều khiển điện tử còn gọi là bơm tập trung PE điều khiển điện
tử. Về đặc điểm kết cấu của bơm. Bơm PE điều khiển điện tử có nhiều phần tử bơm
lắp chung trong một vỏ bằng nhôm, đợc điều khiển bằng một trục cam có nhiều vấu
cam (thờng có 3 vấu cho một bộ đôi pit tông-xi lanh) nằm trong vỏ bơm, áp suất cao
áp của bơm đợc điều khiển bởi các
van điều khiển áp suất (PCV), các PCV này
Vancụm
điều khiển
áp
suất
đợc điều khiển bởi ECU động cơ. Các PCV này đợc đặt trên đỉnh pit tông bơm có
nhiệm vụ thay đổi hành trình bơm từ đó điều khiển đợc áp suất của nhiên liêu cao áp.
Nhiên liệu cao áp này theo đờng ống cao áp đến ắc quy thuỷ lực trớc khi đến vòi
phun. ắc quy thuỷ lực có nhiệm vụ chứa, và phân phối nhiên liệu cao áp đồng đều đến
các vòi phun. Nhiên liệu cung cấp cho bơm đợc một bơm tiếp vận loại bánh răng ăn
khớp trong (hình 1.2) đợc dẫn động bởi đuôi trục bơm.
Thông thờng bơm cao áp PE điều khiển điện tử có hai bộ đôi pit tông- xi lanh
(phần tử bơm) bơm cao áp cho động cơ bốn xi lanh, tuy nhiên tuỳ theo từng loại động
cơ mà sẽ có số lợng các phần tử bơm này khác nhau.
Hình 1.1. Cho thấy cấu tạo của một bơm cao áp PE điều khiển điện tử có 2
phần tử bơm.
10

Bơm tiếp vận

Cảm biến vị trí trục
cam

Cam


Hình 3-1: Cấu tạo của một bơm cao áp PE có 6 phần tử bơm

Hình 1.1 cấu tạo bơm cao áp PE điều khiển điện tử

a) Xy lanh bơm cao áp:
Xy lanh bơm cao áp làm nhiệm vụ dẫn hớng cho pít tông chuyển động. Trên thành xy
lanh có các lỗ dùng để nạp và thoát nhiên liệu trong quá trình bơm hoạt động.
b) Pít tông bơm cao áp:
Pít tông bơm cao áp gồm có ba phần: đầu pít tông, thân pít tông và đuôi pít tông.
+ Đầu pít tông:Đầu của pít tông bơm cao áp có dạng hình trụ (không sẽ rãnh),
+ Thân pít tông:Thân pít tông bơm là phần dẫn hớng cho pít tông chuyển động,
có dạng hình trụ tròn.
+ Đuôi pít tông:Phía đuôi pít tông tác dụng trực tiếp lên con đội con lăn, để thực
hiện quá trình khứ hồi con đội con lăn ở phần đuôi con lăn có lắp lò xo và chén chặn lò
xo pit tông.
Khi tác dụng một lực vào bàn đạp ga, qua tín hiệu thu đợc từ cảm biến bàn đạp
ga, tín hiệu này truyền về bộ xử lý ECU, ECU xử lý tín hiệu và ra tín hiệu điều khiển

đờng dầu
ra
Bánh răng
chủ động

Trục dẫn
động
Đờng dầu
vào

Vành răng
bị động

11


van điều khiển áp suất tăng hay giảm áp suất nhiên liệu cung cấp cho ắc quy thuỷ lực
đồng thời ECU ra tín hiệu điều khiển vòi phun phun nhiên liệu vào xi lanh động cơ.
Hình 1.2. Sơ đồ nguyên lý hoạt động của bơm chuyển nhiên liệu

2. Nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp PE điều khiển điện tử:
Khi động cơ hoạt động trục bơm cao áp đợc dẫn động từ trục khuỷu động cơ
thông qua bộ truyền động đai răng hoặc bộ truyền bánh răng, làm trục bơm quay,
nhiên liệu đợc cấp tới bơm cao áp nhờ bơm chuyển nhiên liệu bố trí phía đuôi trục cam
(loại bơm bánh răng ăn khớp trong) và đồng thời vấu cam ba chấu quay theo trục, do
sự thay đổi độ cao của biên dạng cam khi quay và dớc tác dụng của lò xo hồi vị , pit
tín hiệu từ
các cảm
biến khác

Cảm biến
bàn đạp
ga

Cảm biến
áp suất

Van điện từ
điều khiển

vòi phun

ắc quy thuỷ
lực
Van điều
khiển áp
suất

Cảm biến tốc độ
NE, cảm biến vị trí
GE trục cam

Bơm cao áp PE
điều khiển điện tử

Vòi phun
điện từ

tông bơn thực hiện các hành trình hút và nén nhiêu liệu đến áp suất quy định (khoảng
1350 bar), nhiên liệu cao áp đợc chuyển đến ắc quy thuỷ lực, ở đấy áp suất nhiên liệu
luôn đợc duy trì. Khi tác dụng vào bàn đạp ga làm cảm biến bàn đạp ga dịch chuyển,
truyền tín hiệu về bộ xử lý ECU, ở đây tín hiệu này đợc tính toàn theo một chơng trình
nạp sẵn và ECU ra quyết định điều khiển ngợc trở lại van điều khiển áp suất để điều
chỉnh áp suất cao áp thích hợp, và điều khiển thời gian và thời lợng phun nhiên liệu
của vòi phun cho phù hợp nhất với từng chế độ làm việc của động cơ. Để bảo vệ ắc
quy thuỷ lực ECU lấy tín hiệu từ cảm biến áp suất gắn trên ắc quy thuỷ lực để điều
khiển áp suất cao áp cực đại của hệ thống, nhằm trách h hỏng thiết bị và an toàn cho
ngời vận hành.
Hình 1.3. Sơ đồ nguyên lý hoạt động của bơm cao áp PE điều khiển điện tử common rail

III. nội dung bảo dỡng bên ngoài bơm cao áp tập trung pe điều
khiển điện tử
- Làm sạch bên ngoài bơm.
12


- Tháo rời bơm và làm sạch các chi tiết

- Kiểm tra các chi tiết của bơm.
- Lắp bơm và cân chỉnh: áp suất, lu lợng các nhánh bơm.
IV. Câu hỏi và bài tập:
1. Nguyên lý hoạt động bơm cao áp PE điều khiển điện tử?
2. Giải thích nhiệm vụ của van điều khiển áp suất ?
3. Lợng nhiên liệu cung cấp cho động cơ, đối với bơm PE điều khiển điện tử đợc thay đổi bằng cách nào?

13


thực tập bảo dỡng bơm cao áp tập trung pe
điều khiển điện tử
I. bố trí nơi làm việc, chuẩn bị dụng cụ
1. Bố trí nơi làm việc:
Bố trí nơi làm việc cho các nhóm học viên mỗi nhóm 2 - 4 học viên, đảm bảo nơi
làm việc sạch sẽ, thoáng mát đúng quy định.
2. Chuẩn bị dụng cụ:
Tháo lắp, nguyên vật liệu rửa làm sạch, kiểm tra và bảo dỡng.
- Bộ dụng cụ đồ nghề sửa chữa ô tô.
- Dụng cụ chuyên dùng tháo lắp bơm cao áp PE điều khiển điện tử, khay đựng
chi tiết.
- Dầu diesel, giẻ lau

- Các chi tiết và bộ phận tháo rời để thay thế: Bộ đôi pít tông xy lanh, các van
đế van cao áp, đệm kín. Van điều khiển áp suất, các cảm biến,
II. tháo lắp và bảo dỡng bên ngoài bơm cao áp tập trung pe
điều khiển điện tử
1. Quy trình tháo bơm cao áp PE điều khiển điện tử ra khỏi động cơ:
Tháo cọc bình điện, làm sạch bên ngoài động cơ.
Tháo các rắc cắm các cảm biến, các van,
Tháo các ống dầu cung cấp, ống dầu hồi, ống dầu cao áp, đầu cao áp (chú ý
vị trí, chiều lắp).
Quan sát nhớ hoặc làm dấu vị trí tháo.
Nới lỏng đai ốc làm chùng dây đai hoặc tháo đai ốc hãm bánh răng bị động
dẫn động bơm cao áp.
Nới lỏng và tháo các bu lông bắt bơm cao áp với động cơ và láy bơm cao áp
ra. (chú ý quy luật nới lỏng bu lông và tránh làm rơI bơm).
Đạt bơm lên bàn tháo lắp kiểm tra
2. Tháo, kiểm tra, nhận dạng bên ngoài bơm cao áp PE điều khiển điện tử:
Làm sạch bên ngoài bơm.
Tháo, nhận dạng vị trí đờng dầu vào, đờng dầu hồi, đờng dầu cao áp, các
cảm biến vị trí trục cam, van điều chỉnh áp suất,

14


Quan sát, kiểm tra tình trạng kỹ thuật các van, các cảm biến, bằng các
dùng đồng hồ vạn năng đo điện trở và đọc giá trị điện trở các cuộn dây của
chúng; Độ rơ của trục bơm (có thể dùng tay lắc nhẹ).
3. Lắp bơm cao áp PE điều khiển điện tử lên động cơ:
Sau khi đã tháo, làm sạch, quan sát, nhận dạng, kiểm tra, tiến hành lắp các
cảm biến, các van, (Ngợc với quy trình tháo- và lắp đúng kỹ thuật).
Lắp đúng kỹ thuật:

+ Các chi tiết phải đợc làm sạch lần cuối trớc khi lắp.
+ Dụng cụ lắp phải sạch sẽ
+ Trong quá trình lắp bơm không làm h hỏng các chi tiết, phải đảm bảo an toàn.

15


Bài 2

Sửa chữa và bảo dỡng Bơm cao áp tập trung pe
điều khiển điện tử
Mã bài: HAR 02 16 02
Giới thiệu :
Bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử đợc sử dụng nhiều trên động cơ
diesel hiện đại. Để tiến hành bảo dỡng, kiểm tra và sửa chữa đợc những h hỏng của
bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử đúng yêu cầu kỹ thuật, đòi hỏi chúng ta
phải hiểu đợc cấu tạo và nguyên tắc hoạt động, hiện tợng,nguyên nhân h hỏng và phơng pháp tháo lắp, bảo dỡng, kiểm tra, sửa chữa của bơm cao áp tập trung PE điều
khiển điện tử.
Mục tiêu thực hiện:
Học xong bài này học viên có khả năng:
1. Giải thích đợc các hiện tợng, nguyên nhân h hỏng của bơm cao áp tập trung
PE điều khiển điện tử.
2. Phát biểu đúng các phơng pháp kiểm tra, chẩn đoán h hỏng và bảo dỡng,
sửa chữa của bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử.
3.Tháo lắp, nhận dạng, kiểm tra và bảo dỡng, sửa chữa bơm cao áp tập trung
PE điều khiển điện tử đúng yêu cầu kỹ thuật.
Nội dung chính:
1. Hiện tợng, nguyên nhân h hỏng và phơng pháp kiểm tra bơm cao áp tập
trung PE điều khiển điện tử.
2. Phơng pháp bảo dỡng, sửa chữa bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện

tử.
3. Tháo lắp, làm sạch, kiểm tra và nhận dạng các chi tiết, bảo dỡng, điều
chỉnh, sửa chữa bơm cao áp tập trung PE điều khiển điện tử.

16


HọC TạI PHòNG CHUYÊN MÔN HOá
I. hiện tợng và nguyên nhân h hỏng của BƠM cao áp pe
1. Bộ đôi xy lanh pít tông bơm:
Bộ đôi pít tông xy lanh bơm cao áp đợc chế tạo vơi cấp chính xác rất cao.
Độ bóng bề mặt 0,05 micromet (v 14)
Độ cứng 65 HRC.
Khe hở lắp ghép giữa pít tông xy lanh (0,001 - 0,002) mm
Khi chế tạo bộ đôi phải đảm bảo độ chính xác về hình dạng và độ kín.
Để đảm bảo khả năng cung cấp nhiên liệu đồng đều ở mọi chế độ, các bộ đôi
lắp ghép trên cùng một tổng bơm của một động cơ phải cùng nhóm kích thớc (kích thớc đờng kính chênh nhau không quá 0,002mm) và cùng nhóm độ kín thủy lực (thời
gian giảm áp chênh nhau không quá 4 - 5 giây)
a) Hiện tợng:
Khi bơm hoạt động áp suất bơm giảm và lu lợng bơm giảm dầu không lên đợc
vòi phun hoặc ắc quy thuỷ lực trớc khi đến vòi phun (common rail) làm giảm chất lợng
phun và quá trình đốt chát hỗn hợp kém dẫn đến làm giảm công suất của động cơ.
b) Nguyên nhân:
Bộ đôi pít tông, xy lanh bơm bị mòn do ma sát, sử dụng dầu diesel quá bẩn hoặc
lẫn nớc, hoặc mòn do sau thời gian dài sử dụng.
- Pít tông chủ yếu mòn ở gờ đỉnh của vùng cung cấp nhiên liệu cạnh lỗ dầu
cung cấp.
- Xy lanh ở bề mặt quanh các lỗ dầu do những khu vực này thờng xuyên tiếp
xúc với dòng nhiên liệu vào và ra khỏi bộ đôi.
2. Van và đế van thoát cao áp:

a) Hiện tợng:
Khi bơm hoạt động áp suất nén nhiên liệu của bơm giảm, vòi phun không phun
đợc nhiên liệu hoặc phun yếu, thời điểm bắt đầu bơm muộn. Công suất động cơ giảm,
khí thải có khói đen
b) Nguyên nhân :
Bộ đôi van và đế van thoát cao áp sử dụng lâu ngày bị mòn phần mặt côn làm
kín do ma sát hoặc do nhiên liệu bẩn.
- Đệm đế van bị mòn hỏng, lò xo van gãy, yếu.
3. Trục cam, con đội, ổ bi:
a) Hiện tợng:
Khi bơm hoạt động áp suất của bơm giảm.
b) Nguyên nhân:
17


- Trục cam bơm bị mòn phần lắp với ổ bi, mòn các vấu cam, con đội, ổ bi mòn, vỡ
do chịu lực lớn và chịu ma sát.
4. Thân vỏ bơm, lò xo bơm:

a) Hiện tợng:
Trong quá trình bơm hoạt động nhiên liệu bị rò rỉ đầu nối ống và ở thân bơm, áp
suất bơm giảm không bơm đợc nhiên liệu.
b) Nguyên nhân:
Thân bơm bị nứt, vỡ, mòn lỗ lắp ổ bi trục cam, chờn hỏng các lỗ ren do chịu lực va
chạm mạnh và chịu lực xiết lớn, tháo lắp không đúng kỹ thuật.
5. Các cảm biến vị trí trục cam, cảm biến bàn đạp ga, van điều khiển áp suất:
a) Hiện tợng: Động cơ không khởi động đợc hoặc khó khởi động.
b) Nguyên nhân:
- Dây dẫn điện từ các cảm biến đến PCU và dây dẫn điện từu PCU đến các van
ngắt, van điều khiển áp suất, hay đến vòi phun bị đứt .

- Hỏng các van điện từ: van điều khiển áp suất, van ngắt.
- Hỏng các cảm biến.
- Hỏng bộ xử lý PCU
- Rò rỉ nhiên liệu trên đờng ống cao áp,...
II. Phơng pháp bảo dỡng, sửa chữa bơm cao áp PE điều khiển
điện tử
1. Phơng pháp kiểm tra:
Việc kiểm tra các bộ phận các chi tiết cơ khí về cơ bản tơng tự nh khiểm tra các chi
tiết của bơm cao áp PE điều khiển cơ khí. ở đây chúng ta chỉ tìm hiểu phơng pháp kiểm tra
các bộ phận điều khiển điện của bơm cao áp PE điều khiển điện tử. Cụ thể nh sau:
Để kiểm tra dây điện có bị ngắt mạch ta dùng đồng hồ VOM để đo kiểm tra mạch
nếu dây tốt thì điện trở có giá trị rất nhỏ (xấp xỉ bằng 0).
Để kiểm tra các cảm biến có bọ hỏng không ta dùng VOM để đo giá trị điện trở các
cuộn dây của chúng, đồng thời dùng phơng pháp kiểm tra bằng mắt quan sát, có thể kết
hợp với dụng cụ đo kiểm chiều dài, ... giá trị điện trở của từng loại cảm biến và từng loại
bơm nen tham khảo tài liệu kỹ thuật sửa chữa của bơm PE điều khiển điện tử đó.
Đối với PCU: dùng VOM để kiểm tra các giá trị điện thế, hoặc dùng một điện trở kết
hợp với một đèn led để kiểm tra tín hiệu điều khiển vời phun,...tham khảo tài liệu (cẩm
nang) sar chữa của từng loại bơm (động cơ) đó.
2. Phơng pháp sửa chữa bơm cao áp PE điều khiển điện tử:
- Về phơng pháp sửa chữa các chi tiết cơ khí thì tơng tự nh phơng pháp sửa chữa
bơm cao áp PE điều khiển cơ khí. ở đây chúng ta chỉ nghiên cửa các bộ phận điều khiển
điện-điện tử:
- Đối với dây dẫn điện: nếu bị ngắt mạch có thể nối lại, nhng tốt nhất nên thay một
đoạn dây dẫn điện mới.
- Đối với các van điều khiển áp suất, van ngắt điện từ: nếu h hỏng thì thay mới
- Đối với PCU: nếu h hỏng nhỏ nh cháy tụ, transistor, ...có thể thay thế đợc thì thay
thế, nếu không phải thay PCU mới.
18

19


Thực tập sửa chữa BƠM cao áp tập trung PE
điều khiển điện tử
I. Bố trí nơi làm việc, chuẩn bị dụng cụ
1. Bố trí nơi làm việc:
Bố trí nơi làm việc cho các nhóm học viên mỗi nhóm 2 - 4 học viên, đảm bảo nơi
làm việc sạch sẽ, thoáng mát đúng quy định.
2. chuẩn bị dụng cụ:
Tháo lắp, kiểm tra, nguyên vật liệu rửa làm sạch, kiểm tra và bảo dỡng.
- Bộ dụng cụ đồ nghề sửa chữa tô
- Dụng cụ chuyên dùng tháo lắp bơm cao áp PE điều khiển điện tử, khay đựng
chi tiết.
- Dầu diesel, giẻ lau
- Các chi tiết và bộ phận tháo rời để thay thế: Bộ đôi pít tông xy lanh, van đế
van cao áp, đệm kín, các van điều khiển áp suất, các cảm biến,
II. Tháo lắp bơm cao áp PE điều khiển điện tử
1. Quy trình tháo bơm cao áp:
a). Quy trình tháo bơm cao áp từ động cơ:
- Làm sạch bên ngoài bơm.
- Tháo bơm cao áp từ động cơ xuống (đúng quy trình đã học)
b). Quy trình tháo rời bơm cao áp:
- Rửa sạch bên ngoài bơm tháo rời các chi tiết của bơmtheo đúng quy trình sau:
+ Làm sạch bên ngoài bơm, dùng dầu diesel và dẻ lau rửa sạch bơm và lau khô
+ Tháo các van điều khiển áp suất, cảm biến vị trí trục cam,...
+ Tháo nắp bơm xi lanh, pit tông bộ đôi cao áp, lò xo, con đội con lăn, ...
+ Tháo nắp và lấy bơm tiếp vận ra. Chú ý chiều lắp đặt.
+ Tháo các ổ đỡ và lấy trục cam ra. Chú ý dùng đúng dụng cụ tháo lắp ổ bi.

+ Làm sạch và sắp xếp các chi tiết theo đúng thứ tự (cần lập bảng kê các chi tiết).
+ Kiểm tra h hỏng và sửa chữa các chi tiết của bơm.
* Chú ý tháo đúng yêu cầu kỹ thuật:
. Các chi tiết tháo ra phải đợc rửa sạch và sắp xếp theo thứ tự của từng nhánh
bơm.
. Không làm h hỏng các chi tiết trong quá trình tháo
. Đảm bảo an toàn trong quá trình tháo.
2. Quy trình lắp:
- Lắp hoàn thiện bơm sau khi tháo, kiểm tra, bảo dỡng, sửa chữa: (Ngợc với quy
trình tháo)
20


- Lắp bơm lên động cơ: đúng quy trình đã học (Sau khi đã cân chỉnh).
* Lắp đúng yêu cầu kỹ thuật:
. Các chi tiết phải đợc làm sạch lần cuối trớc khi lắp.
. Thực hiện lắp bơm trong phòng riêng (đóng kín cửa, không có bụi bẩn)
. Dụng cụ lắp phải sạch sẽ
. Không dùng giẻ lau bề mặt các chi tiết của các bộ đôi mà chỉ rửa chúng trong
dầu diesel sạch.
. Lắp xy lanh vào thân bơm đúng vị trí định vị
. Độ xê dịch dự trữ của pít tông > 0,3mm.
. Khe hở dọc trục cam 0,1 - 0,25mm
. Chiều cao con đội phụ thuộc loại bơm (khoảng 37,6 - 39,1mm). Phải tham
khảo tài liệu hớng dẫn sửa chữa bơm cao áp tơng ứng.
- Trong quá trình lắp bơm không làm h hỏng các chi tiết, phải đảm bảo an toàn.
III. Kiểm tra, bảo dỡng bơm cao áp pe điều khiển điện tử
1. Kiểm tra áp suất bơm:
Kiểm tra bộ đôi pít tông xy lanh bơm và van thoát dầu cao áp xem pít tông xy
lanh bơm và van thoát dầu cao áp có đảm bảo độ kín tốt không bằng phơng pháp sau:

Dùng đồng hồ áp suất (áp kế) để kiểm tra áp suất bơm, tiến hành nh sau:
- Tháo các ống dẫn dầu cao áp
- Lắp vào nhánh bơm 1 một áp kế chịu đợc áp suất lớn hơn 1350 bar.
- Xả sạch không khí trong bơm bằng cách:
* Đặt chân ga ở vị trí cha làm việc
* Nới lỏng vít xả gió nơi thân bơm
* Tác động cần bơm tay cho dầu trào ra cho đến lúc hết bọt khí, vặn chặt vít
xả lại.
- Quay cho cam lệch tâm nhánh bơm 1 về vị trí không tác động. đạm chân ga
về vị trí cung cấp nhiên liệu tối đa.
- Quay trục bơm 2-3 vòng nếu áp suất áp kế chỉ 1350 bar (khi pit tông ở vị trí
cam nâng cực đại) là pít tông xy lanh bơm đảm bảo độ kín tốt.
- Duy trì áp suất này trong 10 giây nếu áp suất trên đồng hồ không tụt xuống
quá 150 bar là van thoát cao áp tốt.
-Tiếp tục kiểm tra nh thế đối với nhánh bơm còn lại.
Nên tham khảo tài liệuhớng dẫn sửa chữa từng loại bơm.
2. Kiểm tra và điều chỉnh thời điểm bắt đầu bơm của các nhánh bơm:
Bớc điều chỉnh này nhằm mục đích thống nhất góc độ bắt đầu bơm nhiên liệu
của các nhánh bơm PE.
Phơng pháp điều chỉnh bơm PE điều khiển điện tử có 2 nhánh bơm:
Kiểm tra thời điểm bắt đầu bơm theo phơng pháp ngng trào
21


- Xả sạch gió trong bơm cao áp PE điều khiển điện tử.
- Tháo van thoát dầu cao áp lắp trên nhánh bơm 1, lắp vào đó một ống nghiệm
chử U để theo dõi dầu trào ra. Để bàn đạp ga ở vị trí cung cấp nhiên liệu tối đa.
- Xoay trục cam bơm đúng chiều làm việc để cho dầu trào ra, tiếp tục xoay cho
đến lúc dầu ngng trào.
- Lắp vào đầu trục cam bơm một mâm chia độ (0 0, 600, 1200, 1800,

2400,,3000,3600), để nấc 0 - 3600 ngay dầu cố định trên thân bơm.
- Tiếp tục thao tác nh vậy đối với nhánh bơm còn lại khi ta xoay trục cam bơm
đến vạch 600 dầu ở trên nhánh bơm này phải ngng trào.
3. Kiểm tra điều chỉnh lu lợng của các nhánh bơm PE:
Mục đích của bớc kiểm tra điều chỉnh lu lợng cung cấp nhiên liệu của các
nhánh bơm để cho ở một số vòng quay và vận tốc nhất định của trục cam bơm t ơng
ứng với một vị trí thanh răng, các nhánh bơm phải bơm ra một lợng nhiên liệu bằng
nhau.
- Lắp bơm cao áp lên thiết bị đúng vị trí
- Lắp các kim phun nhiên liệu vào các ống thủy tinh có ghi phân khối.
- Xả sạch gió trong bơm cho động cơ của thiết bị hoạt động.
Ví dụ: Tốc độ 1.800 vòng/phút trong 500 vòng.
- Khi máy ghi số vòng chỉ đủ 500 vòng động cơ sẽ tự động ngừng, các ống thủy
tinh sẽ đợc đa ra khỏi tầm hứng của các kim phun.
- Quan sát mức nhiên liệu trong các ống nghiệm phải đều nhau và đúng lợng
quy định của từng loại bơm đang kiểm tra điều chỉnh.
- Nếu mức nhiên liệu không đều nhau ta tiến hành điều chỉnh nh sau:
- Thêm hoặc bớt đệm ở đuôi pit tông bơm .
- Lắp lại, tiếp tục kiểm tra và điều chỉnh cho đến lúc lợng nhiên liệu hứng đợc
trong các ống nghiệm đồng đều nhau và đúng lợng quy định.
4. Kiểm tra các cảm biến, các van điện từ, ECU:
(đã trình bày ở phần trên)
5. Bảo dỡng bơm cao áp PE điều khiển điện tử
a). Tháo bơm cao áp (theo đúng quy trình) và làm sạch các chi tiết của bơm.
. Dùng dụng cụ chuyên dùng tháo lắp bơm cao áp PE điều khiển điện tử và bộ
dụng cụ đồ nghề tháo lắp tô.
b). Kiểm tra chi tiết thân bơm, ổ bi, trục cam, con đội, pít tông, xy lanh, cụm van
thoát cao áp, các van điều khiển áp suất, PCU, ...
. Dùng pan me kiểm tra độ mòn của trục cam, con đội, dụng cụ chuyên dùng
kiểm tra độ kín của bộ đôi pít tông, xy lanh, van và đế van thoát cao áp. Dùng VOM,

điện trở, đèn led,.. để kiểm tra các cảm biến, dây điện, PCU (phải tham khảo tài liệu hớng dẫn sửa chữa tơng ứng).
c). Tra mỡ các vòng bi.
d). Lắp bơm và cân chỉnh: áp suất, lu lợng các nhánh bơm, điểm bắt đầu bơm.
22


IV. Sửa chữa bơm cao áp PE điều khiển điện tử
1. Bộ đôi pít tông-xy lanh bơm:
a) H hỏng và kiểm tra:
- H hỏng chính của cặp pít tông xy lanh bơm cao áp là bị nứt, gãy pít tông bơm,
bị mòn cặp pít tông xy lanh.
- Kiểm tra: Dùng đồng hồ áp suất để kiểm tra áp suất của bơm cao áp, xác
định h hỏng của cặp pít tông xy lanh bơm nếu áp suất < 1350 bar là pít tông xy lanh
bơm bị mòn.
b) Sửa chữa:
Pít tông bơm cao áp bị nứt gãy thay cả cặp.
Bị mòn nhiều khe hở lớn hơn 0,003 mm thì mạ thép hoặc mạ cờ rôm sau đó
đánh bóng đến khe hở lắp ghép hoặc thay mới cả cặp.
Có nhiều cặp pít tông xy lanh bơm bị mòn ít hay mòn không đều giữa pít tông
và xy lanh thì tiến hành chọn lắp từng cặp bằng cách lấy pít tông mòn ít, bề mặt không
bị cào xớc cho vào từng xy lanh nếu đẩy vào đợc 2/3 - 3/4 chiều dài lắp ghép thì hơi
chặt là còn dùng đợc. Xoáy rà bằng bột nhuyễn cho đến khi pít tông lọt hết vào xy
lanh. Sau đó rửa sạch bằng dầu diesel rồi lắp pít tông vào trong xy lanh 1/3 chiều dài
để nghiêng 75o, nếu pít tông rơi xuống từ từ là đạt yêu cầu còn dùng đợc, nếu rơi
nhanh khe hở lớn không dùng đợc phải thay.
2. Sửa chữa van và đế van thoát cao áp:
a) H hỏng và kiểm tra:
- H hỏng của van và đế van bị mòn mặt côn làm kín, bề mặt đáy của đế van bị
mòn không phẳng
- Kiểm tra: Dùng đồng hồ áp suất để kiểm tra áp suất của bơm (nh đã nêu trên).

b) Sửa chữa van và dế van thoát cao áp : Bề mặt côn làm kín hoặc mặt bề đáy
của van không phẳng tiến hành rà bằng bột nhuyễn hoặc bột rà tinh đạt đến yêu cầu.
Bị mòn rỗ bề mặt làm kín thay mới cả bộ van và đế van.
Lò xo van giảm độ đàn hồi, gãy thay đúng loại hoặc thêm đệm nếu độ giảm
chiều cao lò xo < 2 mm. Đệm đế van mòn hỏng thay mới.
3. Trục cam, con đội ổ bi:
a) H hỏng và kiểm tra:
- H hỏng: Trục cam bị mòn các vấu cam, mòn phần lắp với ổ bi, chờn hỏng ren
đầu trục cam, con đội, ổ bi bị mòn.
- Kiểm tra: Dùng pan me đo độ mòn các vấu cam rồi so với tiêu chuẩn. Quan
sát phần ren đầu trục bơm xem có bị chờn hỏng ren không. Vòng bi mòn thể hiện ở độ
rơ dọc trục và độ rơ hớng kính. Vòng bi đợc gá và kẹp chặt lên đồ gá bằng côn định
tâm vòng trong. Khi kiểm tra dùng tay lắc áo ngoài của vòng bi theo hai phơng các
đồng hồ so tỳ lên áo ngoài theo phơng hớng kính và phơng dọc trục của vòng bi sẽ
báo độ rơ của vòng bi.
b) Sửa chữa:
- Hàn đắp các vấu cam rồi gia công lại đúng biên dạng ban đầu.
23


- Hàn đắp vào phần ren rồi tiên láng và gia công lại ren.
- ổ bi và con đội bị mòn thay mới đúng loại.
4. Vỏ bơm cao áp và lò xo bơm:
a) H hỏng và kiểm tra:
- H hỏng: Vỏ bơm bị mòn lỗ lắp bi trục cam, chờn hỏng các lỗ ren, vỏ bơm bị nứt.
- Kiểm tra: dùng thớc đo độ mòn lỗ lắp ổ bi, quan sát các vết nứt, chờn hỏng
ren bằng mắt và kính phóng đại.
b) Sửa chữa: Mòn lỗ lắp ổ bi có thể hàn đắp gia công lại đúng kích thớc ban
đầu. Nứt vỏ hàn đắp gia công sửa nguội. Lò xo pít tông bơm bơm mất tính đàn hồi, đo
chiều dài lò xo giảm thấp < 2 mm thay lò xo mới đúng loại.

5. Các cảm biến, các van, CPU, dây điện:
Nếu h hỏng phải thay mới đúng loại.

24


Bài 3

Cấu tạo bơm cao áp phân phối ve
điều khiển điện tử
Mã bài: HAR 02 16 03
Giới thiệu :
Bơm cao áp phân phối VE điều khiển điện tử đợc sử dụng nhiều trên động cơ
diesel hiện đại nh: ô tô chở khách và cho xe vận tải nhỏ động cơ 6 xy lanh phun dầu
trực tiếp. Để tiến hành bảo dỡng, kiểm tra và sửa chữa đợc những h hỏng của bơm
cao áp phân phối VE điều khiển điện tử đúng yêu cầu kỹ thuật, đòi hỏi chúng ta phải
hiểu đợc cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp phân phối VE điều khiển
điện tử.
Mục tiêu thực hiện:
Học xong bài này học viên có khả năng:
1. Phát biểu đúng yêu cầu, nhiệm vụ của bơm cao áp phân phối VE điều khiển
điện tử.
2. Giải thích đợc cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp phân phối
VE điều khiển điện tử.
3. Tháo lắp, nhận dạng và kiểm tra, bảo dỡng, sửa chữa đợc bơm cao áp phân
phối VE điều khiển điện tử đúng yêu cầu kỹ thuật.
Nội dung chính:
1. Nhiệm vụ, yêu cầu bơm cao áp phân phối VE điều khiển điện tử.
2. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của bơm cao áp tập trung VE điều khiển
điện tử.

3. Tháo lắp, kiểm tra, bảo dỡng, nhận dạng bên ngoàibơm cao áp phân phối
VE điều khiển điện tử.

25


học trên lớp
I- Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại bơm cao áp phân phối Ve điều
khiển điện tử
1. Nhiệm vụ:
- Bơm cao áp phân phối VE điều khiển điện tử có nhiệm vụ cung cấp nhiên
liệu cho vòi phun với áp suất cao đảm bảo cho nhiên liệu phun vào buồng cháy dới
dạng sơng mù.
- Cung cấp nhiên liệu đúng thời điểm quy định cho các xy lanh của động cơ.
- Lợng nhiên liệu cung cấp cho các xy lanh phù hợp với các chế độ làm việc
của động cơ.
- Đảm bảo thời điểm bắt đầu phun và kết thúc phun phải chính xác, tránh hiện
tợng phun nhỏ giọt.
2. Yêu cầu:
- áp suất nhiên liệu do bơm tạo ra phải lớn hơn áp suất phun của vòi phun.
- Cung cấp nhiên liệu đúng thời điểm quy định cho các xy lanh của động cơ.
- Lợng nhiên liệu cung cấp cho các xy lanh động cơ phải đủ, phù hợp với các
chế độ làm việc.
- Đảm bảo thời điểm bắt đầu phun và kết thúc phun phải chính xác, tránh hiện
tợng phun nhỏ giọt.
II. Cấu tạo và hoạt động của bơm cao áp VE điều khiển điện tử
điều khiển điện tử
1. Đặc điểm cấu tạo của bơm cao áp VE điều khiển điện tử :
Bơm cao áp VE điều khiển điện tử về cấu tạo gồm: ba bộ đôi pit tông xi lanh
bơm tạo áp suất cao và đợc bố trí hớng tâm trên một vòng tròn và lệch nhau một góc

1200 và đợc dẫn động bởi một trục cam (đĩa cam) có ba vấu hớng kính, lệch nhau
1200. Trục bơm đợc dẫn động từ trục khuỷu động cơ thông qua bộ truyền đai răng
hoặc bộ truyền bánh răng. Trên thân bơm có bố trí đờng dầu cung cấp từ bơm tiếp vận
13, có van ngắt 6, đầu nối với đờng ống cao áp 9, đờng dầu hồi 12 và van điều khiển
áp suất cao 10 và bôi trơn các phần tử bơm bằng chính dầu cung cấp chứa trong
khoang bơm. Hình 3.1, 3.2. Mô tả kết cấu của bơm cao áp VE điều khiển điện tử (trên
hệ thống nhiên liệu diesel common rail).

26