Khóa học LTĐH đảm bảo môn Toán – Thầy Lê Bá Trần Phương
Chuyên đề 02. Hàm số và các bài toán liên quan
BÀI GIẢNG 08.
TÌM GIAO ĐIỂM VỚI ĐỒ THỊ HÀM BẬC 3
HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP TỰ LUYỆN
Bài 1.
Cho hàm số y x 3 mx 2 m . Tìm m để đồ thị cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt.
Lời giải:
Đồ thị cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt khi và chỉ khi hàm số có cực đại và cực tiểu và ycđ. yct < 0
Thấy rằng y’ 3x 2 2mx x 3x 2m 0 x 0, x
Hàm có cực đại và cực tiểu
2m
3
2m
0m0
3
4m3 27m
3 3
2m
Khi đó: yc® . yct y 0 . y
0 4m2 27 0 m
m
27
2
3
Vậy đồ thị cắt trục hoành tại ba điểm phân biệt khi và chỉ khi m
3 3
2
Bài 2.
Cho hàm số (C): y x3 3mx 2 mx và đường thẳng d: y x 2 .
Tìm m để hàm số (C) cắt đường thẳng d tại 3 điểm phân biệt A, B, C sao cho AB = BC
Lời giải:
Hoành độ giao điểm của 2 đường là nghiệm của phương trình sau:
x3 3mx2 mx x 2 f x x3 3mx2 m 1 x 2 0
Điều kiện bài toán f ' x 0 có 2 nghiệm phân biệt và điểm uốn của đồ thị hàm số y f x nằm
trên trục hoành Ox.
-
Phương trình f ' x 3x2 6mx m 1 0 có ' 9m2 3m 3 0 nên luôn có 2 nghiệm phân
biệt với mọi m
f '' x 6x 6m 0 x m hàm y f x có điểm uốn là:
U m; 2m3 m 2 m 2 Ox
2m3 m 2 m 2 0
m 1 2m 2 m 2 0 m 1
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 1 -
Khóa học LTĐH đảm bảo môn Toán – Thầy Lê Bá Trần Phương
Chuyên đề 02. Hàm số và các bài toán liên quan
Vậy m 1
Bài 3.
Cho hàm số (C): y x3 3mx 2 mx và đường thẳng d: y x 2 .
Tìm m để hàm số (C) cắt đường thẳng d tại 3 điểm phân biệt lập thành cấp số nhân.
Lời giải:
Giả sử (C) cắt d tại 3 điểm phân biệt có hoành độ x1 ; x2 ; x3 lần lượt lập thành cấp số nhân.
Khi đó ta có: g x x x1 x x2 x x3
x1 x2 x3 3m
x1 x2 x2 x3 x1 x3 m 1
x x x 2
1 2 3
x1 x2 x3 3m (1)
2
x2 (3m x2 ) m 1 (2)
x2
( x1 x3 ) x2 2 (3)
Do x1x3 x22 , (3) x23 2 x2 3 2 m 1 4 3 2.3m m
5
33 2 1
15
32
x1 x3 3m x2 3
3
2
1
x1 , x3 là nghiệm của phương trình:
Khi đó ta có:
x x 3 4
1 3
t 2 (
15
3 2)t 3 4 0 . Dễ thấy phương trình này có 2 nghiệm phân biệt.
3 2 1
3
Vậy m
5
3 2 1
3
Bài 4.
Cho họ đường cong bậc ba (Cm) và họ đường thẳng (Dk) lần lượt có phương trình là
y x 3 mx 2 m và y kx k 1 .
a. Định m để (Cm) cắt Ox tại 3 điểm phân biệt.
b. Tìm m để (Cm) cắt Ox tại 3 điểm có hoành độ tạo thành cấp số cộng.
Lời giải:
Ta có: y ' – 3x 2 2mx
a. (Cm) cắt Ox tại 3 điểm phân biệt khi và chỉ khi phương trình y’ = 0 có 2 nghiệm phân biệt x1, x2 thỏa
mãn y(x1).y(x2) <0
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 2 -
Khóa học LTĐH đảm bảo môn Toán – Thầy Lê Bá Trần Phương
Chuyên đề 02. Hàm số và các bài toán liên quan
Dễ thấy với m khác 0 thì phương trình trên có 2 nghiệm phân biệt, khi đó ta có:
x1.x 2 0; x1 x 2
2m
3
2
4
2
2
y x1 .y x 2 m 2 x1 m m 2 x2 m m2 ( x1 x2 ) m2 m4 m2
9
27
9
9
Với m 0, ta có y x1 .y x 2 0
4 2
27
3 3
m 1 0 m2
m
27
4
2
Vậy (Cm) cắt Ox tại 3 điểm phân biệt khi m
b. y" = – 6x + 2m , y" = 0 x =
3 3
2
m
3
(Cm) cắt Ox tại 3 điểm cách đều nhau.
y = 0 có 3 nghiệm phân biệt và điểm uốn nằm trên trục hoành.
3 3
3 3
m
2
2
3
2
m
m m. m m 0
y 0
9
3
27
m
3 3
m
3 6
2
m
2
2
2m 1 0
27
Bài 5.
Cho họ đường cong bậc ba (Cm) và họ đường thẳng (Dk) lần lượt có phương trình là
y x 3 mx 2 m và y kx k 1 .
a. Tìm điều kiện giữa k và m để (Dk) cắt (Cm) tại 3 điểm phân biệt.
b. Tìm k để (Dk) cắt (Cm) thành hai đoạn bằng nhau.
Lời giải:
a. Phương trình hoành độ giao điểm của (Cm) và (Dk) là
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 3 -
Khóa học LTĐH đảm bảo môn Toán – Thầy Lê Bá Trần Phương
Chuyên đề 02. Hàm số và các bài toán liên quan
– x 3 mx 2 – m kx k 1
m x 2 – 1 k x 1 1 x 3
x 1 0
2
m x – 1 k 1 – x x
x – 1
2
x – m 1 x k m 1 0 *
Do đó, (Dk) cắt (Cm) tại 3 điểm phân biệt khi và chỉ khi (*) có 2 nghiệm phân biệt khác – 1
k 2m 3
1 m 1 k m 1 0
m 2 2m 3
2
(m 1) 4(k m 1) 0 k
4
b. Vì (Dk) qua điểm K(–1,1) (Cm) nên ta có:
(Dk) cắt (Cm) thành 2 đoạn bằng nhau.
m 2m3
(Dk) qua điểm uốn ;
m của (Cm)
3 27
2m3
m
m k 1 1
27
3
k
2m3 27 m 27
9( m 3)
2m3 27 m 27
k
9( m 3)
Vậy k 2m 3
2
k m 2m 3
4
Bài 6.
Cho Cm : y f x, m 2x3 3 2m 1 x2 3 m 2 x 4
Tìm m để (Cm) cắt Ox tại x1 1 x2 x3
Lời giải:
Hoành độ giao điểm của Cm : y f x, m với Ox là nghiệm phương trình
2 x3 3 2m 1 x 2 3 m 2 x 4 0 x x 2 3m 2 x 4 0
x 1 h x x 2 3m 2 x 4 0
2
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 4 -
Khóa học LTĐH đảm bảo môn Toán – Thầy Lê Bá Trần Phương
Chuyên đề 02. Hàm số và các bài toán liên quan
Ta có (Cm) cắt Ox tại x1 1 x2 x3 khi và chỉ khi h x x 2 3m 2 x 4 0 có 2 nghiệm x 2, x 3 thỏa
mãn 1 x 2 x 3
m 2 m 2
3m 6 3m 2 0
3m 6 3m 2 0
3
x1 1 x2 1 0
x1 x2 x1 x2 1 0
7 3m 0
m
2 x x
2 3m 2
x1 x2
1
2
1 2
Bài 7.
Cho hàsm ố y x3 3mx 2 3 m2 1 x m2 1 ( m là tham số)
(*).
Tìm các giá trị của m để đồ thị hàm số (1) cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt có hoành độ dương .
Lời giải:
Hàm số (*) cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt có hoành độ dương khi và chỉ khi:
y ' 0
x1 0
x2 0
y y 0
x1 x2
y 0 0
(I)
Trong đó: y’ 3 x 2 – 2mx m2 – 1
y’ m2 – m2 1 1 0 với mọi m.
y’ = 0 khi x1 m – 1 x CD ; x 2 m 1 x CT
m 1 0
m 1 0
Do đó: (I) 2
3 m 1 2
m 1 m2 3 m2 2m 1 0
m 2 1 0
Giáo viên : Lê Bá Trần Phương
Nguồn
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12
:
Hocmai.vn
- Trang | 5 -