Chương 6. Ngữ nghĩa web SLIDE GIẢNG DẠY MÔN XML

CƠ SỞ DỮ LIỆU WEB & XML
CHƯƠNG 6
NGỮ NGHĨA WEB

Chương 5


Chương 6: Ngữ nghĩa Web
6.1 Khái niệm ngữ nghĩa Web
6.2 RDF
6.3 Giới thiệu bản thể học
6.4 Tác tử và chương trình DAML
6.5 XML, RDF và sự tương tác
6.6 Web và ngữ nghĩa Web

Chương 5


6.1 Khái niệm ngữ nghĩa Web
-Là một chuỗi dữ liệu phức tạp; không phải
chỉ có một thực thể mà là một tập hợp các tài
liệu XML, cơ sở dữ liệu bán cấu trúc và hàng
ngàn đối tượng trên web.
-Ngữ nghĩa web có hai vấn đề chính:
- Các định dạng thông dụng cho sự tích hợp và
kết hợp dữ liệu rút ra từ nhiều nguồn khác
nhau.
- Ngôn ngữ để ghi lại mối quan hệ giữa dữ liệu
với các đối tượng trong thế giới thực như thế
nào.
Chương 5

6.1 Khái niệm ngữ nghĩa Web
-Ngữ nghĩa web bao gồm RDF (Resource
Description Framework), bản thể học, tác tử
và cơ sở dữ liệu.

Chương 5


6.2 RDF
-RDF là cơ sở của ngữ nghĩa web và xử lý siêu
dữ liệu; cung cấp khả năng thao tác chung giữa
các ứng dụng trao đổi thông tin trên web mà
máy tính có thể hiểu được.
-Cùng một kết quả, RDF cung cấp sự hỗ trợ tốt
hơn XML về các lĩnh vực như thao tác từng phần,
tìm kiếm và phân loại.
- RDF mô tả nội dung tài liệu cũng như các mối
quan hệ giữa các thực thể bên trong tài liệu.
- Trong khi XML cung cấp cú pháp và ký hiệu thì
RDF bổ sung bằng cách cung cấp thông tin ngữ
nghĩa trong một phương pháp chuẩn hóa.
Chương 5


6.2 RDF
-Mô hình RDF cơ bản có ba loại: tài nguyên,
đặc tính và câu lệnh.
- Một tài nguyên là bất kỳ một thực thể nào được

mô tả bởi biểu thức RDF. Nó có thể là một trang
web hay một tập hợp các trang web.
- Đặc tính là một thuộc tính xác định dùng để mô
tả một tài nguyên.
- Câu lệnh RDF là các tài nguyên cùng với tên
thuộc tính và giá trị thuộc tính. Các thành phần
câu lệnh gồm chủ ngữ, vị ngữ và bổ ngữ.

Chương 5


6.2 RDF
- Một mục tiêu của RDF là làm cho nó có thể
xác định ngữ nghĩa cho dữ liệu trên cơ sở
XML chuẩn hóa. RDF dựa trên sự hỗ trợ của
XML, do đó nó có thể hiểu cú pháp XML. Mục
tiêu chung của RDF là định nghĩa một cơ chế
mô tả tài liệu.
Khái niệm RDF

Basic Model:
Resource,
Properties,
statements

Container Model:
Bag,
Sequence
Alternative
Hình 6.1 Khái niệm RDF

Chương 5


6.3 Giới thiệu bản thể học
- Bản thể học (Ontologies) mô tả các thực
thể và quan hệ giữa các thực thể với nhau.
- Khái niệm siêu dữ liệu đã tiến hóa trong
nhiều năm bắt đầu từ từ điển dữ liệu đến lược
đồ cơ sở dữ liệu và hiện nay là bản thể học,
XML, lược đồ XML, RDF và lược đồ RDF.
- Bản thể học có thể mô tả các đối tượng
như xe cộ, con người, động vật cũng như mối
quan hệ giữa các đối tượng với nhau, sự kiện
và nhiều vấn đề khác.
- Để trình bày bản thể học thì RDF hoàn
thiện hơn XML bởi vì XML có nhiều hạn chế và
ngữ nghĩa yếu.
Chương 5


6.3 Giới thiệu bản thể học
-Có thể sử dụng mạng ngữ nghĩa, khung, mô
hình đối tượng, mô hình dữ liệu siêu ngữ
nghĩa và bất kỳ lược đồ trình bày nào cho bản
thể học.

Chương 5

6.4 Tác tử và chương trình
DAML
-DAML (Defense Advanced Projects Research
Agency Agents Markup Language).
-Nhiều nhà nghiên cứu trong chương trình
DAML đang nghiên cứu nhiều phương diện
khác nhau bao gồm RDF, mô hình dữ liệu,
bản thể học, logic học cho RDF và xử lý siêu
dữ liệu.
-RDF được nghiên cứu độc lập bởi tổ chức
W3C, tuy nhiên kết quả nghiên cứu của DAML
hiện nay do tổ chức W3C đánh giá, vì vậy
DAML có ảnh hưởng đến sự phát triển của
RDF
Chương 5


6.5 XML, RDF và sự tương tác

Intergration Manager

Ontologies

XML
RDF

XML

XML

RDF

Data source A
XML

Data source C

XML
Data source B

Hình 6.3 XML, RDF và sự tương tác
Hình 6.4 XML tương tác với CSDL

Chương 5


6.6 Web và ngữ nghĩa Web
-Có nhiều buổi thảo luận về sự khác nhau
giữa Web và ngữ nghĩa web.

- Một số cho rằng web là một hệ thống mà con
người có thể đọc các trang web, trong khi đó
ngữ nghĩa web là một hệ thống mà máy có thể
đọc và hiểu được các trang web
- Một số khác cho rằng web ngày nay là ngữ
nghĩa web của hôm qua và web ngày mai là
ngữ nghĩa web của hôm nay.

-Trước đây là HTML, hiện nay là XML, trong
tương lai sẽ là RDF và có thể là một ngôn ngữ

nào đó sẽ phát triển. Vấn đề lớn nhất là phải
xây dựng được web ban đầu.
Chương 5


6.6 Web và ngữ nghĩa Web

Web in 2009
HTML, XML, RDF
(semantics)

Web in 2000
HTML, XML
(more semantics)

Web in 1995
HTML
(less semantics)

Hình 6.5 web và ngữ nghĩa web

Chương 5