Bài thuyết trình phân tích chính sách thuế về chuyển giá

DANH SÁCH NHÓM
1.
2.
3.


NỘI DUNG BÀI
1. Tìm hiểu chung về chuyển giá:
- Khái niệm.
- Phạm vi.
- Dấu hiệu.
- Hình thức.
2. Thực trạng hoạt động chuyển giá ở Việt Nam:
- Thực trạng chuyển giá ở Việt Nam.
- Hậu quả của hành vi chuyển giá.
- Thực tế áp dụng các biện pháp chống chuyển giá tại Việt Nam và những vấn đề tồn tại.
- Nguyên nhân tạo nên những đặc trưng của hoạt động chuyển giá ở Việt Nam.
3. Liên hệ chống chuyển giá ở một số nước.
4. Các biện pháp chống chuyển giá ở Việt Nam:
- Nhóm biện pháp giải pháp ở tầm vĩ mô.
- Nhóm giải pháp mang tính chất kỹ thuật.
- Nhóm giải pháp hỗ trợ.


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

* Chuyển giá là việc thực hiện chính sách đối với hàng hóa, dịch vụ và tài sản được chuyển dịch giữa các thành
viên trong tập đoàn qua biên giới không theo giá thị trường, nhằm tối thiểu hóa số thuế của các công ty đa quốc

Phạm vi

gia (Multi Nations Company - MNC) trên toàn cầu.
* Chuyển giá là một hành vi do các chủ thể kinh doanh thực hiện nhằm thay đổi giá trị trao đổi hàng hóa, dịch

Dấu hiệu

Hình thức

vụ trong các bên liên kết.


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

* Điều kiện cần để xảy ra chuyển giá:
- Tồn tại các bên liên kết cùng lợi ích.

Phạm vi

- Các bên có giao dịch nội bộ với nhau.
* Điều kiện đủ để xảy ra chuyển giá:

Dấu hiệu

- Sự khác biệt giữa các thuế suất doanh nghiệp.
- Ưu đãi thuế, kết chuyển lỗ.
- Quản lý thuế lỏng lẻo của cơ quan nhà nước.

Hình thức


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

* Giá cả có thể xác định lại trong những giao dịch ấy là do:
- Xuất phát từ quyền tự do định đoạt trong kinh doanh, các chủ thể hoàn toàn có quyền quyết định giá cả của một giao
dịch.

Phạm vi

- Xuất phát từ mối quan hệ gắn bó chung về lợi ích giữa nhóm liên kết nên sự khác biệt về giá giao dịch được thực hiện
giữa các chủ thể kinh doanh có cùng lợi ích không làm thay đổi lợi ích toàn cục.

Dấu hiệu

- Việc quyết định chính sách giá giao dịch giữa các thành viên trong nhóm liên kết không làm thay đổi tổng lợi ích
chung, nhưng có thể làm thay đổi nghĩa vụ thuế của họ.

Hình thức

1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

* Chuyển giá chỉ có ý nghĩa đối với các giao dịch được thực hiện giữa các chủ thể có mối quan hệ liên kết.
* Họ phải thiết lập một chính sách về giá mà ở đó, giá chuyển giao có thể được định ở mức cao hay thấp tùy

Phạm vi

Dấu hiệu

Hình thức

vào lợi ích đạt được từ những giao dịch như thế.


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

* Chuyển giá với ý nghĩa chuyển giao giá trị trong quan hệ nội bộ nên hành vi phải được xem xét trong phạm vi
giao dịch của các chủ thể liên kết.

Phạm vi

* Yếu tố quản lý, điều hành hay góp vốn là điều kiện quyết định sự ảnh hưởng, sự giao hòa về mặt lợi ích của
các chủ thể này nên cũng là cơ sở để xác định mối quan hệ liên kết.

Dấu hiệu

* Chuyển giá thường được quan tâm đánh giá đối với các giao dịch quốc tế hơn, do sự khác biệt về chính sách
thuế giữa các quốc gia được thể hiện rõ hơn.

Hình thức


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

1. Giao kết về giá:
* Giá giao kết là cơ sở để xem xét hành vi chuyển giá.

Phạm vi

* Nhưng giao kết về giá chưa đủ để kết luận rằng chủ thể đã thực hiện hành vi chuyển giá; bởi vì nếu giao kết
đó chưa được thực hiện trên thực tế hoặc chưa có sự chuyển dịch quyền đối với đối tượng giao dịch thì không

Dấu hiệu

Hình thức

có cơ sở để xác định sự chuyển dịch về mặt lợi ích.

1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

2. Kết sản xuất kinh doanh thua lỗ liên tục trong vài năm:
* Doanh nghiệp kê khống giá nhập khẩu nguyên liệu, máy móc, thiết bị từ công ty mẹ ở nước ngoài, làm cho

Phạm vi

chi phí đầu vào tăng lên  Giá thành sản phẩm trở nên đắt hơn.
 Cơ sở để các doanh nghiệp báo cáo lỗ, để không phát sinh thu nhập chịu thuế.

Dấu hiệu

Hình thức


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

2. Kết sản xuất kinh doanh thua lỗ liên tục trong vài năm:
* Doanh nghiệp bán những mặt hàng có giá thấp hơn rất nhiều so với những mặt hàng cùng chức năng trên thị

Phạm vi

trường.
 Phương pháp chuyển giá hạ thấp đầu vào để giảm giá thành, giảm giá bán nhằm cạnh tranh thị trường.

Dấu hiệu

Hình thức


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

3. Các doanh nghiệp kê khai hoạt động kinh doanh thua lỗ nhưng không ngừng mở rộng hoạt động sản
xuất:

Phạm vi

* Do các công ty mẹ ở nước ngoài đã thực hiện chuyển giá, tìm cách để công ty con không có lãi; toàn bộ số lãi
của công ty con được chuyển về công ty mẹ, làm thất thu ngân sách nhà nước.

Dấu hiệu

Hình thức


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

4. Chi phí khấu hao:
* Các công ty con “sẵn sàng” nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng từ công ty mẹ ở nước ngoài, rồi tiến

Phạm vi

Dấu hiệu

Hình thức

hành khấu hao thật nhanh, tính chi phí này vào giá thành khiến giá thành cũng bị đội lên nhiều.


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

1. Chuyển giá để khai báo thua lỗ:
* Khi một doanh nghiệp có kết quả kinh doanh thua lỗ liên tục trong nhiều năm, lúc đó có thể xảy ra trường hợp

Phạm vi

Dấu hiệu

Hình thức

chuyển giá nhằm tính đội chi phí lên để không phát sinh thu nhập chịu thuế.


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

2. Công ty mẹ không trả đầy đủ tiền phí dịch vụ:
* Ngoài việc thực hiện sản xuất – kinh doanh, các công ty nội địa còn tốn thêm chi phí dịch vụ như là một đại lý

Phạm vi

nhập khẩu và phân phối sản phẩm cho công ty mẹ.
* Tuy công ty nội địa đã bỏ ra chi phí và chịu rủi ro trong kinh doanh dịch vụ đại lý, nhưng vì quan hệ liên kết

Dấu hiệu

Hình thức

với công ty mẹ nên công ty nội địa đã không tính phí để công ty mẹ chi trả lại.


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

3. Định giá đầu vào cao:
Ví dụ: Công ty mẹ (Singapore) chịu thuế TNDN là 19%, công ty con (Việt Nam) chịu thuế TNDN là 25%. Trong giao dịch với
công ty con, công ty mẹ sẽ tính giá hàng hóa cao hơn giá thực tế. Doanh thu và lợi nhuận từ việc giao dịch này sẽ cao và thuế

Phạm vi

TNDN phải nộp của công ty mẹ cũng sẽ cao hơn so với mức giá thực. Ngược lại, con ty con sẽ có chi phí đầu vào cao, từ đó phần
lợi nhuận và thu nhập chịu thuế giảm đi, dù vẫn phải chịu mức thuế 25%, cao hơn so với mức 19% ở Singapore. Kết quả là, khi

Dấu hiệu

Hình thức

hợp nhất báo cáo giữa công ty mẹ và công ty con, tổng lợi nhuận thu về sẽ lớn hơn so với giao dịch bằng mức giá thực tế.


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

4. Định giá chi phí bản quyền, chuyển giao công nghệ cao:
* Hoạt động này làm tăng vốn hàng bán, từ đó giảm lợi nhuận trước thuế và chịu thuế thu nhập doanh nghiệp

Phạm vi

thấp hơn.

* Đây là một cách chuyển lợi nhuận về nước cho công ty mẹ.

Dấu hiệu

Hình thức


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

5. Tăng chi phí khấu hao:
* Hoạt động này khiến thu nhập chịu thuế giảm, đồng nghĩa với việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp.

Phạm vi

Dấu hiệu

Hình thức


1

Khái niệm

Tìm hiểu chung về chuyển giá

6. Kê khai giá gia công sai lệch:

Ví dụ: Một công ty ở Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực gia công sản phẩm dệt may thực hiện 2 giao dịch như sau:
Giao dịch 1: Gia công cho công ty mẹ 1.000 tá quần với giá 50$/tá theo điều kiện giao hàng tại Tân Cảng, Việt Nam (chi nhánh chịu trách nhiệm xuất
khẩu).

Phạm vi

Giao dịch 2: Gia công cho một công ty độc lập 1.000 tá quần với giá 100$/tá theo điều kiện giao hàng tại nước của công ty đặt gia công.
Giả sử 2 giao dịch này tương đương về điều kiện giao dịch, chỉ khác biệt chủ yếu là chi phí vận chuyển và bảo hiểm cho việc gửi hàng từ Việt Nam đến
nước đặt gia công là 3$/tá.

Dấu hiệu
Khi so sánh giao dịch 1 (giao dịch liên kết) và giao dịch 2 (giao dịch độc lập) cho ta thấy giao dịch 1 chưa phản ánh đúng mức giá thị trường. Nếu không
thực hiện việc định giá sai lệch thì công ty Việt Nam phải điều chỉnh chi phí sản xuất với công ty mẹ là:
100$ – 3$ = 97$/tá quần.

Hình thức


2

2.1

Thực trạng hoạt động chuyển giá ở Việt Nam

* Theo thống kê năm 2015, cả nước có 50% doanh nghiệp FDI kê khai lỗ và thua lỗ liên tục trong nhiều năm
liên tiếp.

- TP. Hồ Chí Minh: 60% trong số trên 3.500 doanh nghiệp FDI
- Tỉnh Lâm Đồng: Có 104/111 doanh nghiệp FDI.

Thực trạng chuyển

- Tỉnh Bình Dương: Có 50% doanh nghiệp FDI.

giá ở Việt Nam
* Các doanh nghiệp FDI báo cáo kinh doanh thua lỗ thường tập trung trong lĩnh vực: gia công may mặc, da
giày; sản xuất, kinh doanh chè xuất khẩu; công nghiệp chế biến; ...


2

2.1

Thực trạng hoạt động chuyển giá ở Việt Nam

* Mặc dù thua lỗ một số doanh nghiệp FDI vẫn đầu tư mở rộng.
- Công ty Coca Cola Việt Nam:
+ Lỗ lũy kế tính đến 30/9/2011 là 3.768 tỷ đồng.
+ Do lỗ liên tục nên không phải đóng thuế TNDN, trong khi doanh thu liên tục tăng từ 20-30% / năm.
+ Vẫn có kế hoạch đầu tư thêm 300 triệu USD.

Thực trạng chuyển
giá ở Việt Nam

- Công ty PepsiCo Việt Nam:
+ Hoạt động từ 1991 và lỗ liên tục.
+ Vài năm trở lại đây, tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu chỉ khoảng 2%.
+ Vẫn mở rộng đầu tư, xây dựng các nhà máy mới ở Đồng Nai (45 triệu USD), Bắc Ninh (73 triệu USD).

2

Thực trạng hoạt động chuyển giá ở Việt Nam

Kết quả thanh tra, kiểm tra chống chuyển giá:

2.1

* Năm 2014: thanh kiểm tra tại 2.866 doanh nghiệp khai báo kinh doanh thua lỗ và doanh nghiệp có hoạt động
giao dịch liên kết. Kết quả:
- Cơ quan thuế giảm lỗ hơn 5.830 tỷ đồng.

Thực trạng chuyển
giá ở Việt Nam

- Truy thu, truy hoàn và phạt gần 1.701 tỷ đồng.

* Trong 9 tháng đầu năm 2015: ngành thuế kiểm tra và phát hiện 1.600 doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá.


2

2.1

Thực trạng hoạt động chuyển giá ở Việt Nam

* Đánh giá của cơ quan chức năng:

+ Tình trạng doanh nghiệp kê khai hạch toán thua lỗ liên tục nhiều năm khá phổ biến.
+ Nhiều doanh nghiệp FDI kê khai chưa đầy đủ các khoản thu nhập của cá nhân chịu thuế, không thực hiện đảm bảo

chế độ kế toán hoặc thường xuyên thay đổi chế độ kế toán.
 Tại sao các doanh nghiệp FDI với sức mạnh về tài chính, công nghệ hiện đại, kinh nghiệm quản lý nhưng lại kinh doanh

Thực trạng chuyển
giá ở Việt Nam

kém hiệu quả?


2

2.1

Thực trạng hoạt động chuyển giá ở Việt Nam

* Tỷ lệ doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ trong toàn nền kinh tế ở mức 44,8% năm 2013 và tăng lên 45,4% năm 2014.
Tính trung bình, tỷ lệ các doanh nghiệp thua lỗ trong giai đoạn 2007 – 2014 là 33%.
* Điều đáng nói:
+ Doanh nghiệp tư nhân có tỉ lệ doanh nghiệp lỗ cao hơn doanh nghiệp nhà nước nhưng thấp hơn tỉ lệ lỗ của doanh
nghiệp FDI.

Thực trạng chuyển
+ Tỷ lệ doanh nghiệp FDI kinh doanh thua lỗ luôn cao vượt trội hơn mức trung bình chung của toàn bộ doanh

giá ở Việt Nam

nghiệp. Thậm chí có những thời điểm, tỷ lệ này đã vượt trên 50%.


2

Thực trạng hoạt động chuyển giá ở Việt Nam

2.1

Thực trạng chuyển
giá ở Việt Nam

Số doanh nghiệp FDI thua lỗ:
- 2008 – 2009: Xấp xỉ 50%
- 2010: Chỉ còn 44,2%
- 2011: Trở lại 45%
- Hiện tại: Xấp xỉ 50%