Giải pháp mở rộng hoạt động huy động vốn tại ngân hàng TMCP việt nam thương tín

TR

NG

I H C M THÀNH PH
KHOA KINH T

H

CHÍ MINH

-- OO0OO --

TH MINH TRI T
40662263

GI I PHÁP M
HUY

R NG HO T

NG

NG V N T I NGÂN HÀNG

TMCP VI T NAM TH

NG TÍN

KHÓA LU N T T NGHI P
NGÀNH: KINH T

Thành ph H Chí Minh – N m 2010


TR

NG

I H C M THÀNH PH
KHOA KINH T

H

CHÍ MINH

-- OO0OO --

TH MINH TRI T
40662263

GI I PHÁP M
HUY

R NG HO T

NG

NG V N T I NGÂN HÀNG

TMCP VI T NAM TH

NG TÍN

KHÓA LU N T T NGHI P
NGÀNH: KINH T
Chuyên ngành:

ut

L p: KI06DT1

NG

IH

NG D N KHOA H C

Th.S PHAN NG C THÙY NH

Thành ph H Chí Minh – N m 2010


L IC M

N

--o0o--

Trong kho ng th i gian b n n m h c t p và rèn luy n t i tr

ng

ih cM

Thành ph H Chí Minh, em xin chân thành c m n các th y cô giáo đã truy n đ t
cho em nh ng ki n th c, kinh nghi m làm hành trang v ng ch c cho em sau khi t t
nghi p ra tr

ng.

Em xin chân thành c m n Th c s Phan Ng c Thùy Nh , gi ng viên h
d n khoa h c, ng
đã nhi t tình h

i đã h

ng

ng d n em hoàn thành chuyên đ t t nghi p. Cám n cô

ng d n và ch d y đ em có th hoàn thành bài khóa lu n này.

Em xin chân thành c m n Phòng giao d ch Phú Nhu n – Ngân hàng Vi t
Nam Th

ng Tín và các anh, ch Qu y giao d ch n i em th c t p. Trong su t ba

tháng th c t p t i Ngân hàng, em đã nh n đ

c nhi u s giúp đ c a các ch nhân

viên qu y giao d ch. Các anh ch đã giúp đ em r t nhi u đ em có th hoàn thành
t t khóa lu n t t nghi p c a mình.

Em xin chân thành c m n!

Sinh viên th c hi n

Th Minh Tri t

i


XÁC NH N C A

N V TH C T P

.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

ii


NH N XÉT C A GI NG VIÊN H

NG D N

.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

iii

NH N XÉT C A GI NG VIÊN PH N BI N
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

iv


DANH M C CÁC T

Tên đ y đ

STT

ng m i

VI T T T

Tên vi t t t

1

Ngân hàng th

2

Ngân hàng Nhà N

3

C ph n

4

Ti n g i ti t ki m

TGTK

5

Ti n g i thanh toán

TGTT

6

T ch c tín d ng

TCTD

7

T ch c kinh t xã h i

8

Lãi su t

c

NHTM

NHNN

CP

TC KT-XH

LS

v


M CL C
M

U ........................................................................................................................ 1

1.Lý do ch n đ tài....................................................................................................... 1
2.M c tiêu nghiên c u.................................................................................................. 2
3.Ph m vi nghiên c u................................................................................................... 2
4.Ph

ng pháp nghiên c u........................................................................................... 2

5.K t c u đ tài............................................................................................................. 2
CH

NG 1:T NG QUAN V

HO T

CÔNG TÁC HUY

NG KINH DOANH C A NGÂN HÀNG TH

1.1 Ho t đ ng c a ngân hàng th

NG V N TRONG
NG M I .................... 3

ng m i trong n n kinh t ....................................... 3

1.1.1 Khái ni m ...................................................................................................... 3
1.1.2 B n ch t, ch c n ng c a NHTM ................................................................... 4

1.1.3 Các ho t đ ng c b n c a NHTM ................................................................. 7
1.2 V n trong ho t đ ng kinh doanh c a NHTM ........................................................ 9
1.2.1 Khái ni m ...................................................................................................... 9
1.2.2 Vai trò c a ngu n v n huy đ ng đ i v i ho t đ ng kinh doanh c a
NHTM .................................................................................................................. 10
1.2.3 Các hình th c huy đ ng v n c a NHTM .................................................... 11
1.2.4 Nguyên t c huy đ ng v n............................................................................ 14
1.2.5 Các nhân t

nh h

ng đ n công tác huy đ ng v n c a NHTM ................ 15

1.3 Các bi n pháp m r ng huy đ ng v n c a NHTM.............................................. 18
1.3.1 Bi n pháp kinh t ......................................................................................... 18
1.3.2 Bi n pháp k thu t....................................................................................... 19
1.3.3 Bi n pháp tâm lý.......................................................................................... 19
1.4 Vai trò c a công tác huy đ ng v n c a NHTM đ i v i n n kinh t .................... 20

vi


CH

NG 2:GI I THI U KHÁI QUÁT V

NAM TH

NGÂN HÀNG TMCP VI T

NG TÍN.................................................................................................. 21

2.1. T ng quan v Ngân hàng TMCP Vi t Nam Th

ng Tín ................................... 21

2.1.1 Quá trình hình thành , s m nh, giá tr n n t ng và c c u t ch c ............ 21
2.1.2 K t qu ho t đ ng kinh doanh c a VIETBANK trong 2 n m 2008 –
2009 ...................................................................................................................... 25
CH

NG 3:TH C TR NG CÔNG TÁC HUY

HÀNG TMCP VI T NAM TH

NG V N T I NGÂN

NG TÍN ............................................................. 32

3.1 Các s n ph m huy đ ng v n t i VIETBANK...................................................... 32
3.1.1 Khách hàng cá nhân: ................................................................................... 32
3.1.2 Khách hàng doanh nghi p ........................................................................... 36
3.1.3 So sánh các s n ph m huy đ ng c a VIETBANK đ i v i các ngân hàng
khác....................................................................................................................... 37
3.2 Phân tích lãi su t huy đ ng .................................................................................. 40
3.2.1 Tình hình lãi su t huy đ ng c a VIETBANK n m 2008-2009 .................. 40
3.2.2 So sánh lãi su t huy đ ng c a VIETBANK v i các ngân hàng khác ....... 43
3.3 Phân tích tình hình huy đ ng v n t i VIETBANK.............................................. 46
3.3.1 Quy mô t ng tr

ng c a v n huy đ ng trong t ng ngu n v n ................... 46

3.3.2 Quy mô và t c đ t ng tr

ng v n huy đ ng qua các n m ........................ 48

3.3.3 Chi phí huy đ ng v n bình quân c a ngân hàng ......................................... 59
3.4 Phân tích th c tr ng ho t đ ng huy đ ng v n c a ngân hàng VIETBANK
b ng mô hình SWOT. ................................................................................................... 62
3.4.1 i m m nh (S –Strength) ........................................................................... 62
3.4.2 i m y u (W – Weak) ................................................................................ 63
3.4.3 C h i (O – Opportunities) ......................................................................... 63
3.4.4 Thách th c (T – Threats) ............................................................................ 64

vii


CH

NG 4:BI N PHÁP M

R NG HO T

NGÂN HÀNG TMCP VI T NAM TH
4.1

nh h

NG HUY

NG V N T I

NG TÍN. ............................................... 65

ng phát tri n c a ngân hàng .................................................................. 65

4.2 Gi i pháp m r ng ho t đ ng huy đ ng v n t i Ngân hàng Vi t Nam Th

ng

Tín. ................................................................................................................................ 66
4.2.1M r ng hình th c huy đ ng v n ................................................................. 66
4.2.2 S d ng chính sách lãi su t linh ho t .......................................................... 68
4.2.3 Phát tri n d ch v ngân hàng ....................................................................... 69
4.2.4 Hoàn thi n chính sách khách hàng .............................................................. 69
4.2.5 Nâng cao trình đ nghi p v cho đ i ng cán b , t o tác phong, đ o đ c
ngh nghi p cho đ i ng cán b nhân viên. ......................................................... 70
4.2.6 Hoàn thi n c s v t ch t, trang thi t b và áp d ng các công ngh m i
vào ho t đ ng c a ngân hàng ............................................................................... 72
4.2.7 H n ch r i ro, nâng cao ch t l
4.2.8 T ng c

ng ho t đ ng kinh doanh........................ 72

ng công tác thông tin, qu ng cáo.................................................. 73

4.3 Các ki n ngh nh m m r ng ho t đ ng huy đ ng v n đ i v i ngân hàng Vi t
NamTh

ng Tín ........................................................................................................... 74

4.3.1

i v i Chính ph và Ngân hàng Nhà n

4.3.2

i v i Ngân hàng Vi t Nam Th

c .............................................. 74

ng Tín ................................................ 75

K T LU N.................................................................................................................. 77
TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................... 78

viii


DANH M C B NG
B ng 2.1: K t qu ho t đ ng huy đ ng v n .............................................................. 26
B ng 2.2: T l d n cho vay trên v n huy đ ng .................................................... 26
B ng 2.3: T c đ t ng tr

ng d n cho vay và t l n quá h n............................. 28

B ng 2.4: K t qu ho t đ ng kinh doanh VIETBANK ............................................ 30
B ng 3.1: So sánh các s n ph m c a VIETBANK v i các ngân hàng khác ............ 38
B ng 3.2: Di n bi n lãi su t c b n c a NHNN trong n m 2008.............................. 40
B ng 3.3: Lãi su t huy đ ng VND (%), lãnh lãi cu i kì n m 2008 c a

VIETBANK ............................................................................................................... 41
B ng 3.4: Lãi su t huy đ ng VND (%), lãnh lãi cu i kì n m 2009 c a
VIETBANK ............................................................................................................... 42
B ng 3.5: So sánh lãi su t huy đ ng TGTK b ng VND (%/n m), lãnh lãi cu i k
c a VIETBANK v i các ngân hàng khác vào 1/12/2009 .......................................... 43
B ng 3.6: T ng tr

ng v n huy đ ng c a VIETBANK ........................................... 46

B ng 3.7: C c u ti n g i ti t ki m theo k h n t i VIETBANK ............................ 48
B ng 3.8: C c u ti n g i thanh toán t i VIETBANK .............................................. 51
B ng 3.9: Huy đ ng v n qua đi vay và phát hành gi y t có giá c a VIETBANK .. 53
B ng 3.10: Ngu n v n huy đ ng theo k h n ........................................................... 55
B ng 3.11: Ngu n v n huy đ ng theo đ i t

ng....................................................... 57

B ng 3.12: Chi phí huy đ ng v n bình quân c a VIETBANK ................................. 60

ix


DANH M C HÌNH
Hình 2.1: Bi u đ l i nhu n c a VIETBANK n m 2008 – 2009.............................. 31
Hình 3.1: Bi u đ

di n bi n lãi su t huy đ ng VND n m 2008 c a

VIETBANK ............................................................................................................... 41
Hình 3.2: Bi u đ di n bi n lãi su t huy đ ng VND n m 2009 c a VIETBANK .... 42

Hình 3.3: Bi u đ so sánh lãi su t huy đ ng TGTK b ng VND c a VIETBANK
và các ngân hàng khác................................................................................................ 43
Hình 3.4: Bi u đ t ng tr

ng c a v n huy đ ng c a VIETBANK ......................... 46

Hình 3.5: C c u ti n g i ti t ki m theo k h n t i VIETBANK ............................. 49
Hình 3.6: C c u ti n g i thanh toán t i VIETBANK............................................... 51
B ng 3.7: Ngu n v n huy đ ng theo k h n ............................................................. 55
Hình 3.8: Ngu n v n huy đ ng theo đ i t

ng ......................................................... 58

x


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

M

U

1. Lý do ch n đ tài
V n luôn là m t trong nh ng y u t đ u vào c b n c a quá trình ho t đ ng
kinh doanh c a m i doanh nghi p. Chúng ta c n kh ng đ nh r ng s không th th c
hi n đ

c các m c tiêu KT-XH c a Nhà n

c nói chung, c ng nh các m c tiêu

kinh doanh c a doanh nghi p nói riêng n u nh không có v n.

i v i các NHTM

v i t cách là m t doanh nghi p, m t đ nh ch tài chính trung gian ho t đ ng trong
l nh v c ti n t thì v n l i có m t vai trò h t s c quan tr ng.
Huy đ ng v n giúp NHTM thi t l p và t ng c

ng m i quan h g n bó m t

thi t v i khách hàng, đ m b o cùng t n t i và phát tri n. Ho t đ ng kinh doanh c a
ngân hàng v i khách hàng trên th tr

ng giúp cho khách hàng nh n đ

c nhi u

lo i s n ph m ngân hàng trong huy đ ng v n t đó t o thói quen giao d ch v i
NHTM. N n kinh t ngày càng phát tri n, nhu c u c a khách hàng ngày càng cao,
đòi h i ngân hàng ph i t o ra các s n ph m huy đ ng v n ngày càng đa d ng và
nhi u ti n ích.
t ng c

ng công tác huy đ ng v n ta c n ph i nghiên c u các hình th c

huy đ ng, các tiêu chí đánh giá công tác huy đ ng v n nh quy mô và c c u
ngu n huy đ ng đ l n đ tài tr cho các danh m c tài s n và không ng ng t ng

tr

ng n đ nh, ngu n v n huy đ ng ph i có chi phí h p lý và phù h p v i s d ng

v n v m t kì h n, qu n lý t t các lo i r i ro liên quan đ n ho t đ ng huy đ ng v n.
C ng nh phân tích các nhân t

nh h

ng đ n công tác huy đ ng v n. Nh v y

m i có th t ng ngu n v n huy đ ng đ m b o v n đ u vào cho m ng tín d ng
mang l i l i nhu n cho ngân hàng.
Sau m t th i gian th c t p t i Phòng giao d ch Phú Nhu n, Ngân Hàng
TMCP Vi t Nam Th

ng Tín v i mong mu n đ

c tìm hi u sâu h n v công tác

huy đ ng v n c a ngân hàng, em đã m nh d n ch n đ tài : “Gi i pháp m r ng
ho t đ ng huy đ ng v n t i Ngân Hàng TMCP Vi t Nam Th
lu n t t nghi p.

SVTT:
Trang 1

Th Minh Tri t

ng Tín” là khóa

Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

2. M c tiêu nghiên c u
D a trên c s phân tích th c tr ng công tác huy đ ng v n t i Ngân hàng
ng Tín đ tìm ra nguyên nhân c a nh ng t n t i t đó đ a ra các

Vi t Nam Th

gi i pháp và ki n ngh đ nâng cao hi u qu ho t đ ng huy đ ng v n c a Ngân
hàng TMCP Vi t Nam Th

ng Tín.

3. Ph m vi nghiên c u
tài t p trung nghiên c u các v n đ c b n v công tác huy đ ng v n c a
ng m i. Phân tích đi sâu vào công tác huy đ ng v n c a Ngân hàng

Ngân hàng th

TMCP Vi t Nam Th

ng Tín trên các khía c nh lo i hình, quy mô, đ i t

ng và s

phù h p v i s d ng v n trên c s phân tích s li u trong b ng t ng k t tài s n và

báo cáo tài chính c a Ngân hàng Vi t Nam Th

4. Ph

ng Tín trong hai n m 2008 – 2009.

ng pháp nghiên c u
tài s d ng ph

ng pháp nghiên c u phân tích ch s và t ng h p, so

sánh và t ng h p, lu n, gi i…S d ng s li u th ng kê đ lu n ch ng.

5. K t c u đ tài
tài đ
Ch

c chia thành 3 ch

ng

ng 1: T ng quan v công tác huy đ ng v n trong ho t đ ng kinh

doanh c a Ngân hàng th
Ch

ng 2: Gi i thi u t ng quát v ngân hàng TMCP Vi t Nam

Th

ng Tín

Ch

ng 3: Th c tr ng công tác huy đ ng v n t i Ngân hàng TMCP

Vi t Nam Th
Ch

ng Tín

ng 4: Bi n pháp m r ng ho t đ ng huy đ ng v n t i Ngân hàng

TMCP Vi t Nam Th

SVTT:
Trang 2

ng m i.

Th Minh Tri t

ng Tín.


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

CH

NG 1

T NG QUAN V CÔNG TÁC HUY

NG V N TRONG HO T

NG KINH DOANH C A NGÂN HÀNG TH

1.1 Ho t đ ng c a ngân hàng th

NG M I

ng m i trong n n kinh t

1.1.1 Khái ni m
L ch s hình thành và phát tri n c a ngân hàng g n li n v i l ch s hình
thành và phát tri n c a n n s n xu t hàng hóa. Tr i qua hàng tr m n m, đ n nay
ho t đ ng NHTM đã tr thành m t y u t không th thi u g n li n v i n n kinh t
c a m i qu c gia trên th gi i. Ngân hàng là m t s n ph m đ c đáo c a n n s n
xu t hàng hoá, m t đ ng l c quan tr ng cho s phát tri n c a n n s n xu t xã h i.
V i vai trò đó, ngân hàng không th đ ng ngoài ho t đ ng c a b t c qu c gia nào.
Vì v y, m i n

c đ u xây d ng nh ng khung pháp lý quy đ nh, gi i h n ho t đ ng

c a ngân hàng. M i n

c khác nhau s có m t khái ni m và mô hình t ch c ngân

hàng khác nhau. Thông th
t

ng, ng

ng ho t đ ng c a nó trên th tr

i ta ph i d a vào tính ch t và m c đích, đ i
ng tài chính.

Theo Lu t s 02/1997/QH10 Lu t các t ch c tín d ng Vi t Nam kh ng
đ nh: “Ngân hàng là lo i hình t ch c tín d ng đ

c th c hi n toàn b ho t đ ng

ngân hàng và các ho t đ ng kinh doanh khác có liên quan” ( i u 10 Lu t các t
ch c tín d ng).
Nh v y, có th nói r ng NHTM là đ nh ch tài chính trung gian quan tr ng
vào lo i b c nh t trong n n kinh t th tr

ng. Nh h th ng tài chính trung gian

này mà các ngu n ti n nhàn r i n m r i rác trong xã h i s đ

c huy đ ng, t p

trung l i, đ ng th i s d ng s v n đó đ c p tín d ng cho các t ch c kinh t , cá
nhân đ phát tri n kinh t xã h i.

SVTT:

Trang 3

Th Minh Tri t


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

1.1.2 B n ch t, ch c n ng c a NHTM
1.1.2.1 B n ch t c a NHTM
NHTM là m t lo i hình doanh nghi p đ c bi t trong n n kinh t - ho t đ ng
kinh doanh ti n t và d ch v ngân hàng. B n ch t c a NHTM th hi n qua các khía
c nh sau đây:
- NHTM là m t lo i hình doanh nghi p và là m t đ n v kinh t : NHTM ho t
đ ng trong m t ngành kinh t , có c c u, t ch c b máy nh m t doanh nghi p
bình đ ng trong quan h kinh t v i các doanh nghi p khác, ph i t ch v kinh t
và ph i có ngh a v đóng thu cho Nhà n

c nh các đ n v kinh t khác.

- Ho t đ ng c a NHTM là ho t đ ng kinh doanh.
các NHTM ph i có v n (v n đ

ho t đ ng kinh doanh,

c c p n u ngân hàng công, đ

c c đông đóng

góp v n n u là ngân hàng c ph n…) ph i t ch v tài chính (t l y thu nh p đ
bù đ p chi phí); đ c bi t ho t đ ng kinh doanh c n đ t đ n m c tiêu tài chính cu i
cùng là l i nhu n, ho t đ ng kinh doanh c a NHTM c ng không n m ngoài xu
h

ng đó. Tuy nhiên vi c tìm ki m l i nhu n là ph i chính đáng trên c s ch p

hành lu t pháp c a Nhà n

c. Ho t đ ng kinh doanh c a NHTM là ho t đ ng kinh

doanh ti n t và d ch v ngân hàng.

ây là l nh v c “đ c bi t” vì tr

c h t nó liên

quan tr c ti p đ n t t c các ngành, liên quan đ n m i m t c a đ i s ng KT-XH và
m t khác l nh v c ti n t ngân hàng là l nh v c “nh y c m” nó đòi h i m t s th n
tr ng và khéo léo trong đi u hành ho t đ ng ngân hàng đ tránh nh ng thi t h i cho
xã h i. L nh v c ho t đ ng này c a NHTM góp ph n cung ng m t kh i l

ng v n

tín d ng r t l n cho n n KT-XH.
Tóm l i, NHTM là lo i hình đ nh ch tài chính trung gian ho t đ ng kinh
doanh trong l nh v c ti n t và d ch v ngân hàng.

ây là lo i hình đ nh ch tài

chính trung gian quan tr ng vào lo i b c nh t trong n n kinh t th tr

ng, góp

ph n t o l p và cung ng v n cho n n kinh t , t o đi u ki n và thúc đ y n n kinh t
xã h i phát tri n.

SVTT:
Trang 4

Th Minh Tri t


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

1.1.2.2 Ch c n ng c a NHTM
Trong đi u ki n c a n n kinh t th tr

ng và h th ng ngân hàng phát tri n

các NHTM th c hi n ba ch c n ng sau đây:
Trung gian tín d ng:
Trung gian tín d ng là ch c n ng quan tr ng và c b n nh t c a NHTM, nó
không nh ng cho th y b n ch t c a NHTM mà cho th y nhi m v chính y u c a
NHTM. Trong ch c n ng này ch c n ng “trung gian tín d ng” NHTM, đóng vai
trò là ng

i trung gian đ ng ra t p trung, huy đ ng các ngu n v n t m th i nhàn

r i trong n n kinh t (bao g m ti n ti t ki m c a các t ng l p dân c , v n b ng ti n
c a các đ n v , t ch c kinh t …) bi n nó thành ngu n v n tín d ng đ cho vay
(c p tín d ng) đáp ng các nhu c u v n kinh doanh và v n đ u t cho các ngành
kinh t và nhu c u tiêu dùng c a xã h i.
Th c hi n ch c n ng trung gian tín d ng, các NHTM th c hi n nh ng
nhi m v c th sau đây:
- Nh n ti n g i không k h n, có k h n c a các đ n v kinh t các t ch c và
cá nhân b ng đ ng ti n trong n

c và b ng ngo i t .

- Nh n ti n g i ti t ki m c a các t ch c và cá nhân.
- Phát hành k phi u và trái phi u ngân hàng đ huy đ ng v n trong xã h i.
- Cho vay ng n h n, trung h n và dài h n đ i v i các đ n v và cá nhân.
- Chi t kh u th

ng phi u và ch ng t có giá đ i v i các đ n v , cá nhân.

- Cho vay tiêu dùng, cho vay tr góp và các lo i hình tín d ng khác đ i v i t
ch c và cá nhân.
Ch c n ng trung gian tín d ng có vai trò và tác d ng r t to l n đ i v i n n
kinh t xã h i:
- H th ng NHTM huy đ ng và t p trung h u h t các ngu n v n ti n t t m
th i nhàn r i c a xã h i, bi n ti n nhàn r i t ch là ph
ngu n v n l n cho n n kinh t .
SVTT:
Trang 5

Th Minh Tri t

ng ti n tích l y tr thành


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

- H th ng NHTM cung ng m t kh i l

ng r t l n v n tín d ng cho n n

kinh t . ây là ngu n v n r t quan tr ng vì nó không nh ng l n v s ti n tuy t đ i
mà vì tính ch t “ luân chuy n” không ng ng c a nó.
Trung gian thanh toán
ây là ch c n ng quan tr ng, không nh ng th hi n khá rõ b n ch t c a
NHTM mà còn cho th y tính ch t “đ c bi t” trong ho t đ ng c a NHTM. Khi trong
n n kinh t , ch a có ho t đ ng ngân hàng ho c m i có nh ng ho t đ ng s khai
(nh n b o qu n ti n đúc) thì các kho n giao d ch thanh toán gi a nh ng ng
xu t kinh doanh và các đ i t
ti n và ng

i th h

ng khác đ

c th c hi n m t cách tr c ti p, ng

is n
i tr

ng t ki m soát các giao d ch thanh toán, đ ng th i s d ng

ti n m t đ chi tr tr c ti p. Nh ng khi NHTM ra đ i và ho t đ ng trong n n kinh
t , thì d n d n các kho n giao d ch thanh toán gi a các đ n v và cá nhân đ u th c
hi n qua h th ng ngân hàng.
NHTM đ ng ra làm trung gian đ th c hi n các kho n giao d ch thanh toán
gi a các khách hàng, gi a ng
th

i mua, ng

i bán… đ hoàn t t các quan h kinh t

ng m i gi a h v i nhau, là n i dung thu c ch c n ng trung gian thanh toán

c a NHTM
Nhi m v c a ch c n ng này:
-

M tài kho n ti n g i giao d ch cho các t ch c và cá nhân.

-

Qu n lý và cung c p các ph

-

T ch c và ki m soát quy trình thanh toán gi a các khách hàng

ng ti n thanh toán cho khách hàng

Th c hi n ch c n ng trung gian thanh toán, NHTM có vai trò quan tr ng nh :
- Nh th c hi n ch c n ng này, cho phép là gi m kh i l
l u hành, t ng kh i l

ng thanh toán b ng chuy n kho n.

ng ti n m t đang

i u này làm gi m b t

nhi u chi phí cho xã h i v vi c in ti n, v n chuy n, b o qu n ti n t , ti t ki m
nhi u chi phí v giao d ch thanh toán
- Nh th c hi n ch c n ng này mà h th ng NHTM góp ph n đ yl nhanh t c
đ luân chuy n ti n-hàng. Ph n l n các giao d ch thanh toán qua ngân hàng có giá
tr l n, ph m vi thanh toán không ch gi i h n trong t ng khu v c, đ a ph
SVTT:
Trang 6

Th Minh Tri t

ng mà


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

còn lan r ng trong ph m vi c n

c và phát tri n ra trên ph m vi th gi i. Nh v y

không nh ng ch c ch n s góp ph n thúc đ y KT-XH trong n
thúc đ y các quan h kinh t th

c phát tri n mà còn

ng m i và tài chính tín d ng qu c t phát tri n.

Cung ng d ch v ngân hàng
D ch v ngân hàng mà NHTM cung c p cho khách hàng, ch đ n thu n là
h

ng hoa h ng và d ch v phí, y u t làm t ng doanh thu và d ch v c a ngân

hàng, mà d ch v ngân hàng c ng có tác d ng h tr các m t ho t đ ng chính c a
NHTM mà tr

c h t là ho t đ ng tín d ng. Vì v y, các NHTM ch nh n cung ng

các d ch v có liên quan đ n ho t đ ng ngân hàng.
Các nhi m v c th c a ch c n ng này bao g m:
-

D ch v ngân qu và chuy n ti n nhanh qu c n i.

-

D ch v ngân qu và chuy n ti n nhanh qu c t .

-

D ch v

-

D ch v t v n đ u t , cung c p thông tin…

-

D ch v ngân hàng đi n t

y thác (b o qu n, thu h , chi h , mua bán h …)

1.1.3 Các ho t đ ng c b n c a NHTM
Ngân hàng đóng vai trò quan tr ng trong vi c đi u hòa, cung c p v n cho
n n kinh t . V i s phát tri n kinh t và công ngh hi n nay, ho t đ ng ngân hàng
đã có nh ng b

c ti n r t nhanh, đa d ng và phong phú h n song ngân hàng v n

duy trì các nghi p v c b n sau :
1.1.3.1 Nghi p v huy đ ng v n
ây là nghi p v c b n, quan tr ng nh t, nh h
đ ng c a ngân hàng. V n đ
nhau nh huy đ ng d

c ngân hàng huy đ ng d

ng t i ch t l

ng ho t

i nhi u hình th c khác

i hình th c ti n g i, đi vay, phát hành gi y t có giá.

Nghi p v huy đ ng v n c a ngân hàng ngày càng m r ng, t o uy tín c a ngân
hàng ngày càng cao, các ngân hàng ch đ ng trong ho t đ ng kinh doanh, m r ng
quan h tín d ng v i các thành ph n kinh t và các t ch c dân c , mang l i l i
nhu n cho ngân hàng. Do đó các NHTM ph i c n c vào chi n l
SVTT:
Trang 7

Th Minh Tri t

c, m c tiêu phát


Khóa lu n t t nghi p
tri n kinh t c a đ t n

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh
c, c a đ a ph

ng. T đó đ a ra các lo i hình huy đ ng

v n phù h p nh t là các ngu n v n trung, dài h n nh m đáp ng nhu c u v n cho
s nghi p công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n

c.

1.1.3.2 Nghi p v s d ng v n
ây là nghi p v tr c ti p mang l i l i nhu n cho ngân hàng, nghi p v s
d ng v n c a ngân hàng có hi u qu s nâng cao uy tín c a ngân hàng, quy t đ nh
n ng l c c nh tranh c a ngân hàng trên th tr
nghiên c u và đ a ra chi n l

ng. Do v y ngân hàng c n ph i

c s d ng v n c a mình sao cho h p lý nh t .

M t là, nghi p v ngân qu :
L i nhu n luôn là m c tiêu cu i cùng mà các ch th khi tham gia ti n hành
s n xu t kinh doanh. Tuy nhiên, đ ng sau m c tiêu quan tr ng đó là hàng lo t các
nhân t c n quan tâm. M t trong nh ng nhân t đó là tính an toàn. Ngh ngân hàng
là m t ngh kinh doanh đ y m o hi m, trong ho t đ ng c a mình, ngân hàng không
th b qua s “an toàn”. Vì v y, ngoài vi c cho vay và đ u t đ thu đ
nhu n, ngân hàng còn ph i s d ng m t ph n ngu n v n huy đ ng đ

c l i

cđ đ m

b o an toàn v kh n ng thanh toán và th c hi n các quy đ nh v d tr b t bu c do
NHNN đ ra.
Hai là, ngân hàng ti n hành cho vay:
Cho vay là ho t đ ng quan tr ng nh t c a các NHTM. Thành công hay th t
b i c a m t ngân hàng tu thu c ch y u vào vi c th c hi n k ho ch tín d ng và

thành công c a tín d ng xu t phát t chính sách cho vay c a ngân hàng. Các lo i
cho vay có th phân lo i b ng nhi u cách, bao g m: m c đích, hình th c b o đ m,
k h n, ngu n g c và ph

ng pháp hoàn tr ...

Ba là, ti n hành đ u t :
Ngoài hình th c ph bi n là cho vay, ngân hàng còn s d ng v n đ đ u t .
Có 2 hình th c ch y u mà các NHTM có th ti n hành là:
u t vào mua bán kinh doanh các ch ng khoán ho c đ u t góp v n vào
các doanh nghi p, các công ty khác.
SVTT:
Trang 8

Th Minh Tri t


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

u t vào trang thi t b TSC ph c v cho ho t đ ng kinh doanh c a ngân
hàng.
1.1.3.3 Nghi p v khác
Là trung gian tài chính, ngân hàng có r t nhi u l i th . M t trong nh ng l i
th đó là ngân hàng thay m t khách hàng th c hi n thanh toán giá tr hàng hoá và
d ch v .

thanh toán nhanh chóng, thu n ti n và ti t ki m chi phí, ngân hàng đ a

ra cho khách hàng nhi u hình th c thanh toán nh thanh toán b ng séc, u nhi m
chi, nh thu, các lo i th …cung c p m ng l

i thanh toán đi n t , k t n i các qu

và cung c p ti n gi y khi khách hàng c n. M t khác, các còn ti n hành môi gi i,
mua, bán ch ng khoán cho khách hàng và làm đ i lý phát hành ch ng khoán cho
các công ty. Ngoài ra ngân hàng còn th c hi n các d ch v u thác nh u thác cho
vay, u thác đ u t , u thác c p phát, u thác gi i ngân và thu h …

1.2 V n trong ho t đ ng kinh doanh c a NHTM
1.2.1 Khái ni m
V n c a NHTM là nh ng giá tr ti n t do NHTM t o l p ho c huy đ ng
đ

c, dùng đ cho vay, đ u t ho c đ th c hi n các d ch v kinh doanh khác. V n

c a ngân hàng đ

c hình thành qua các ngu n khác nhau.

ngân hàng thì ch ngân hàng ph i có m t l

b t đ u ho t đ ng c a

ng v n nh t đ nh, đ

đ u. Trong quá trình ho t đ ng, ngân hàng gia t ng kh i l

c g i là v n ban

ng v n c a mình thông

qua các ho t đ ng huy đ ng v n nh nghi p v ti n g i, nghi p v đi vay và các
nghi p v khác.
V n huy đ ng là nh ng giá tr ti n t do ngân hàng huy đ ng đ

c t các t

ch c kinh t và các cá nhân trong xã h i thông qua quá trình th c hi n các nghi p
v tín d ng, thanh toán, các nghi p v kinh doanh khác… V n huy đ ng chi m t
tr ng l n nh t trong t ng ngu n v n c a ngân hàng th

ng m i, nó đóng vai trò r t

quan tr ng trong m i ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng.

SVTT:
Trang 9

Th Minh Tri t


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

1.2.2 Vai trò c a ngu n v n huy đ ng đ i v i ho t đ ng kinh doanh c a
NHTM
V n là c s đ ngân hàng t ch c m i ho t đ ng kinh doanh.

V n không ch là ph

ng ti n kinh doanh chính mà còn là đ i t

ng kinh

doanh ch y u c a ngân hàng. Ngân hàng là t ch c kinh doanh lo i hàng hoá đ c
bi t trên th tr

ng ti n t và th tr

c a ngân hàng đ

ng ch ng khoán. Quá trình kinh doanh ti n t

c mã hoá b ng công th c T-T’, trong đó T là ngu n v n b ra

ban đ u, T’ là ngu n v n thu v sau m t quá trình đ u t , ti n hành ho t đ ng kinh
doanh: T’>T. T công th c này, có th kh ng đ nh ngân hàng nào tr

ng v n là

ngân hàng có nhi u th m nh trong c nh tranh. Vì v y, ngoài ngu n v n ban đ u
c n thi t theo quy đ nh thì ngân hàng luôn ph i ch m lo t i vi c t ng tr

ng ngu n

v n trong su t quá trình ho t đ ng c a mình.
V n quy t đ nh n ng l c thanh toán và đ m b o uy tín c a ngân
hàng trên th

ng tr

ng.

Ngân hàng ho t đ ng d a trên s tin t

ng l n nhau , n u không có uy tín

thì ngân hàng không th t n t i và ngày càng m r ng ho t đ ng c a mình. Uy tín
đ

c th hi n

kh n ng s n sàng chi tr cho khách hàng c a ngân hàng. Kh n ng

thanh toán c a ngân hàng càng cao thì v n kh d ng c a ngân hàng càng l n. Vì
v y, lo i tr các nhân t khác, kh n ng thanh toán c a ngân hàng t l thu n v i
v n c a ngân hàng nói chung và v n kh d ng c a ngân hàng nói riêng. V i kh
n ng huy đ ng v n cao, ngân hàng có th ho t đ ng kinh doanh v i quy mô ngày
càng m r ng, ti n hành các ho t đ ng c nh tranh có hi u qu , góp ph n v a gi
đ

c ch tín, v a nâng cao thanh th c a ngân hàng trên th

ng tr

ng.

V n quy t đ nh n ng l c c nh tranh c a ngân hàng.

C nh tranh là m t trong nh ng quy lu t c a n n kinh t th tr

ng. C nh

tranh giúp các doanh nghi p có kh n ng t hoàn thi n mình h n. V i ngân hàng
v n chính là y u t quy t đ nh n ng l c c nh tranh c a ngân hàng. Th c t đã
ch ng minh: quy mô v n, trình đ nghi p v , ph

ng ti n k thu t hi n đ i là đi u

ki n ti n đ cho vi c thu hút ngu n v n và ngu n v n l n s t o đi u ki n thu n l i
cho ngân hàng trong vi c m r ng quan h tín d ng v i các thành ph n kinh t xét
SVTT:
Th Minh Tri t
Trang 10


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

c v quy mô, kh i l

ng tín d ng, ch đ ng v th i h n, lãi su t. K t qu c a s

gia t ng trên giúp ngân hàng kinh doanh đa n ng trên th tr
t o thêm v n cho ngân hàng và khi đó, t t y u trên th

ng, phân tán r i ro,

ng tr

ng s c c nh tranh

c a ngân hàng s t ng lên.
1.2.3 Các hình th c huy đ ng v n c a NHTM
1.2.3.1 Ngu n ti n g i:
Ti n g i c a khách hàng là ngu n tài nguyên quan tr ng nh t c a NHTM.
Khi m t ngân hàng b t đ u ho t đ ng, nghi p v đ u tiên là m các tài kho n ti n
g i đ gi h và thanh toán h cho khách hàng, b ng cách đó ngân hàng huy đ ng
ti n c a các doanh nghi p, các t ch c và c a dân c . Ti n g i là ngu n ti n quan
tr ng, chi m t tr ng l n trong t ng ngu n ti n c a ngân hàng.
trong môi tr

ng c nh tranh và đ có ngu n ti n có ch t l

gia t ng ti n g i

ng ngày càng cao, các

ngân hàng đã đ a ra và th c hi n nhi u hình th c huy đ ng khác nhau .
Phân lo i theo th i h n:
Ti n g i không k h n:
ây là kho n ti n đúng nh tên g i c a nó là th i gian g i ti n không xác
đ nh, khách hàng có quy n rút ti n ra b t c lúc nào. M c đích c a khách hàng đ i
v i lo i ti n này là h

ng nh ng ti n ích trong thanh toán khi có nhu c u chi tr

trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh và tiêu dùng. Vì v y đây là b ph n ti n ch

nhàn r i t m th i ch không ph i là kho n đ dành.
Ti n g i có k h n :
Ng

c v i kho n ti n g i không k h n, đây là kho n ti n g i v i th i gian

xác đ nh. Nguyên t c ti n hành kho n ti n g i này là ng

i g i ch đ

c rút ti n

khi đ n th i h n nh đã tho thu n có th là 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 1
n m ho c trên th n a. Theo quy đ nh, ngân hàng có quy n t ch i vi c rút ti n
tr

c th i h n c a ng

i g i ti n. Tuy nhiên,

n i l ng: các ngân hàng cho phép ng
báo tr
ng

m ts n

i g i ti n đ

c, quy đ nh này đã đ

c rút ra tr

c h n nh ng ph i

c cho ngân hàng m t kho ng th i gian nh t đ nh, n u không báo tr

i g i s không đ

ch

SVTT:
Th Minh Tri t
Trang 11

ng lãi su t ho c r t th p.

c

c


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

Phân lo i theo đ i t

ng:

Ti n g i c a dân c

Các t ng l p dân c đ u có các kho n thu nh p t m th i ch a s d ng đ n.
Trong đi u ki n có kh n ng ti p c n v i ngân hàng, h đ u có th g i ti t ki m v i
m c tiêu đ m b o an toàn và sinh l i đ i v i các kho n ti t ki m, đ c bi t là nhu
c u b o toàn. Nh m thu hút ngày càng nhi u ti n ti t ki m, các ngân hàng đ u
khuy n khích dân c thay đ i thói quen gi vàng và ti n m t t i nhà b ng cách m
i huy đ ng, đ a ra các hình th c huy đ ng đa d ng và lãi su t c nh

r ng m ng l

tranh h p d n…
Ti n g i c a các doanh nghi p, các t ch c xã h i.
Các doanh nghi p do yêu c u c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh nên các
đ n v này th

ng g i m t kh i l

ng l n ti n vào ngân hàng đ h

ng ti n ích

trong thanh toán. NHTM là m t trung gian tài chính, nó quan h v i các đ i t

ng

này thông qua vi c m tài kho n, nh n ti n g i c a các t ch c kinh t và đáp ng
yêu c u thanh toán c a h . Do có s đan xen gi a các kho n ph i thu và các kho n
ph i chi nên ngân hàng luôn t n t i m t s d ti n g i nh t đ nh, đi u này lí gi i vì
sao ngân hàng huy đ ng đ
th p và đ

c nhi u ngu n v n nh t trong l nh v c này, có chi phí

c s d ng cho vay không ch ng n h n mà còn c trung h n. Tuy nhiên

ngu n này có h n ch là tính n đ nh và đ l n ph thu c vào quy mô, lo i hình
c a doanh nghi p.
Phân lo i theo m c đích:
Ti n g i ti t ki m :
TGTK là kho n ti n đ dành c a m i cá nhân đ
nh m h

c g i vào ngân hàng,

ng lãi su t theo qui đ nh. Nó là m t d ng đ c bi t c a tích lu ti n t

trong tiêu dùng cá nhân. Khi g i ti n ng
gi y ch ng nh n ti n g i vào ngân hàng.

ig iđ

c giao m t s ti t ki m coi nh

n th i h n khách hàng rút ti n ra đ

c

nh n m t kho n ti n lãi trên t ng s ti n lãi trên t ng s ti n g i ti t ki m. Có 2
lo i ti n g i ti t ki m là TGTK không k h n và TGTK có k h n.

SVTT:

Th Minh Tri t
Trang 12


Khóa lu n t t nghi p

GVHD: Th.S Phan Ng c Thùy Nh

Ti n g i giao d ch ho c ti n g i thanh toán :
ây là kho n ti n c a doanh nghi p ho c cá nhân g i vào ngân hàng đ nh
ngân hàng gi và thanh toán h . Trong ph m vi s d cho phép, các nhu c u chi tr
c a doanh nghi p ho c cá nhân đ u đ

c ngân hàng th c hi n. Các kho n thu b ng

ti n c a doanh nghi p ho c cá nhân đ u có th đ

c nh p vào ti n g i thanh toán

theo yêu c u. Lãi su t c a kho n ti n này r t th p, thay vào đó ch tài kho n có th
đ

ch

ng các d ch v c a ngân hàng v i m c phí th p.
Ti n g i “ lai ” ( v a ti t ki m v a giao d ch )
ây là lo i ti n g i mà ng

h , v a có th h

i g i v a có th yêu c u ngân hàng thanh toán

ng lãi su t đ nh k nh m t kho n ti n g i ti t ki m. Tuy nhiên,

lãi su t c a kho n ti n này th

ng không cao nh lãi su t ti n g i ti t ki m b i tính

c đ nh c a kho n g i, ngân hàng có th không s d ng đ

c ho c s d ng r t ít s

v n huy đ ng này đ cho vay ho c đ u t .
1.2.3.2 Ngu n đi vay
Vay NHNN
Trong tr

ng h p thi u h t d tr , NHTM th

ng vay NHNN. Hình th c

cho vay ch y u c a NHNN là tái chi t kh u (ho c tái c p v n). Thông th
NHNN ch chi t kh u cho nh ng th

ng phi u có ch t l

ng,

ng (th i gian đáo h n

ng n, kh n ng tr n cao) và phù h p v i m c tiêu c a NHNN trong t ng th i k .
Trong đi u ki n ch a có th

ng phi u, NHNN cho NHTM vay d

i hình th c tái

c p v n theo h n m c tín d ng nh t đ nh.
Vay các t ch c tín d ng khác
ây là ngu n các ngân hàng vay m
trên th tr

n l n nhau và vay c a các TC-TD khác

ng liên ngân hàng. Các ngân hàng đang có l

ng d tr v

t yêu c u s

có th s n lòng cho các ngân hàng khác vay đ tìm ki m lãi su t cao h n. Ng
l i, các ngân hàng đang thi u h t d tr có nhu c u vay m

c

n t c th i đ đ m b o

thanh kho n. Nh v y ngu n vay các ngân hàng khác là đ đáp ng nhu c u d tr
và chi tr c p bách và trong nhi u tr
vay m

n t NHNN.

SVTT:
Th Minh Tri t
Trang 13

ng h p nó b sung ho c thay th cho ngu n