Tiết 58: Chơi chữ

Tiết 58 :
Tiết 58 :
Chơi chữ
Chơi chữ


I. Bài học
I. Bài học


1.Thế nào là chơi chữ
1.Thế nào là chơi chữ


a. Ngữ liệu
a. Ngữ liệu
Bà già đi chợ cầu đông
Bà già đi chợ cầu đông
Bói xemmột quẻ lấy chồng lợi chăng
Bói xemmột quẻ lấy chồng lợi chăng
Thầy bói gieo quẻ nói rằng :
Thầy bói gieo quẻ nói rằng :
Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn
Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn


b. Nhận xét:

b. Nhận xét:


- lợi1: lợi ích
- lợi1: lợi ích


-lợi 2: Một bộ phận trong miệng
-lợi 2: Một bộ phận trong miệng

. Kết luận:
. Kết luận:


Chơi chữ là lợi dụng những đặc sắcvề
Chơi chữ là lợi dụng những đặc sắcvề
âm ,về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí
âm ,về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí
dỏm, hài hước , làm câu văn hấp dẫn và
dỏm, hài hước , làm câu văn hấp dẫn và
thú vị.
thú vị.

t
t




2. Các lối chơi chữ:

2. Các lối chơi chữ:


a- Ngữ liệu:
a- Ngữ liệu:


(1)Sánh với Na-va ranh tướngPháp
(1)Sánh với Na-va ranh tướngPháp


Tiếng tăm nồng nặc ở Đông Dương
Tiếng tăm nồng nặc ở Đông Dương


(2)Mênh mông muôn mẫu một mầu mưa
(2)Mênh mông muôn mẫu một mầu mưa


Mỏi mắt miên man mãi mịt mờ
Mỏi mắt miên man mãi mịt mờ





(3)Con cá đối bỏ trong cối đá
(3)Con cá đối bỏ trong cối đá

Con mèo cái nằm trên mái kèo
Con mèo cái nằm trên mái kèo


Trách cha mẹ em nghèo,anh nỡ phụ
Trách cha mẹ em nghèo,anh nỡ phụ
duyên em
duyên em


(4)Ngọt thơm sau lớp vỏ gai,
(4)Ngọt thơm sau lớp vỏ gai,


Quả ngon lớn mãi cho ai đẹp lòng .
Quả ngon lớn mãi cho ai đẹp lòng .


Mời cô mời bác ăn cùng,
Mời cô mời bác ăn cùng,


Sầu riêng mà hoá vui chung trăm nhà
Sầu riêng mà hoá vui chung trăm nhà

b- Nhận xét
b- Nhận xét

VD1:Từ ranh tướng vớidanh tướng:dùng từ gần âm(trại
VD1:Từ ranh tướng vớidanh tướng:dùng từ gần âm(trại

âm)
âm)

Từnồng nặcđi với từ tiếng tămtạo ra sự tương phản về ý
Từnồng nặcđi với từ tiếng tămtạo ra sự tương phản về ý
nghĩa nhằm châm biếm ,đả kích Na-va
nghĩa nhằm châm biếm ,đả kích Na-va

VD2:Điệp phụ âm m
VD2:Điệp phụ âm m

VD3:Nói lái
VD3:Nói lái
- Cá đối-cối đá, mèo cái- mái kèo
- Cá đối-cối đá, mèo cái- mái kèo


VD4: sầu riêng1: chỉ một trạng thái tâm lí tiêu cực của
VD4: sầu riêng1: chỉ một trạng thái tâm lí tiêu cực của
tình cảm
tình cảm


sầu riêng 2: chỉ một loại quả
sầu riêng 2: chỉ một loại quả


vui chung: chỉ trạng thái tâm lí tích cực của tình cảm
vui chung: chỉ trạng thái tâm lí tích cực của tình cảm

Đây là cách chơi chữ bằngtừ trái nghĩa và đồng âm
Đây là cách chơi chữ bằngtừ trái nghĩa và đồng âm