Trường TPHT Nam Kỳ Khởi Nghĩa Tổ Hoá học
Bài 40
IV. Tính chất hoá học của ancol:
Ta xét các ví dụ với ancol etylic (etanol), với các ancol khác ta suy ra tương tự.
1. Phản ứng thế H của nhóm OH.
a) Tính chất chung của Ancol: Tác dụng với Kim loại kiềm.
VD1 : C
2
H
5
OH + Na
→
...............................................................................
- Hiện tượng:.................................................................................................
- Giải thích:....................................................................................................
..........................................................................................................................
Phản ứng tổng quát Ancol no đơn chức + Na
C
n
H
2n+1
OH + Na
→
R(OH) + Na
→
VD2:
CH
CH
2
CH
2
OH
OH
OH
+
Na
..................................................................................
Phản ứng tổng quát: Ancol có n nhóm OH + Na:
R(OH)
n
+ Na
→
b) Tính chất đặc trưng của Glixerol : Tác dụng với đồng (II) hidroxit.
Làm thí nghiệm theo nhóm và trình bày các điểm sau:
Phản ứng:
C
2
H
5
OH + Cu(OH)
2
→
.....................................................................................
C
3
H
5
(OH)
3
+ Cu(OH)
2
→
.................................................................................
- Hiện tượng và giải thích:
* Etanol ...........................................................................................................
..........................................................................................................................
* Glixerol ........................................................................................................
..........................................................................................................................
Thảo luận nhóm câu hỏi sau:
- Ứng dụng của phản ứng này?
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
2. Phản ứng thế nhóm OH.
a) Với axit vô cơ (HBr):
C
2
H
5
-OH + H-Br
→
o
t
..........................................................................................
Phản ứng tổng quát: Ancol + H-X
R-OH + H-X
→
o
t
GV: Nguyễn Thị Thanh Mai 1
Trường TPHT Nam Kỳ Khởi Nghĩa Tổ Hoá học
b) Với ancol:
VD1: C
2
H
5
O-H + HO-C
2
H
5
→
CdSOH
o
140,
42
...............................................................
VD2: C
2
H
5
O-H + HO-CH
3
→
CdSOH
o
140,
42
.................................................................
Phản ứng tổng quát: Ancol + Ancol
RO-H + HO-R’
→
CdSOH
o
140,
42
3. Phản ứng tách nước.
VD1: CH
3
CH
2
OH
→
CdSOH
o
170,
42
...................................................................................
VD2: CH
3
CH
2
CH
2
OH
→
CdSOH
o
170,
42
..............................................................................
Phản ứng tổng quát: tách nước ancol
C
n
H
2n+1
OH
→
CdSOH
o
170,
42
Chú ý quan trọng:
- Nếu đun ancol với H
2
SO
4
đặc ở 140
o
C sản phẩm thu được là ................................
- Nếu đun ancol với H
2
SO
4
đặc ở 170
o
C sản phẩm thu được là ................................
4. Phản ứng oxi hoá.
a) Phản ứng oxi hoá không hoàn toàn
Phản ứng của Etanol với đồng oxit.
CH
3
CH
2
OH + CuO
→
o
t
Phản ứng của Propan-2-ol với đồng oxit.
CH
3
CH
3
CH
OH
+
CuO
t
o
Viết phản ứng của 2-metyl propan-2-ol với đồng oxit.
CH
3
CH
3
CH
3
C
OH
+
CuO
t
o
Vậy:
- Ancol bậc 1 + CuO
→
o
t
........................................................................
- Ancol bậc 2 + CuO
→
o
t
........................................................................
- Ancol bậc 3 + CuO
→
o
t
........................................................................
b) Phản ứng oxi hoá hoàn toàn (phản ứng đốt cháy).
Viết phản ứng dạng tổng quát và cho ví dụ:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
BÀI TẬP VỀ NHÀ: 5, 6, 7, 8 Trang 186, 187 SGK.
GV: Nguyễn Thị Thanh Mai 2