Tải bản đầy đủ (.doc) (79 trang)

Tổ hợp các phương pháp ĐVLGK nghiên cứu đá móng nứt nẻ mỏ Bạch Hổ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.05 MB, 79 trang )

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành đồ án này tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới thầy giáo
PGS.TS Lê Hải An và các thầy cô trong bộ môn Địa Vật Lý đã hướng dẫn, chỉ bảo
tôi rất tận tình trong thời gian viết đồ án, các anh chị tại Trung tâm xử lý-Xí nghiệp
Địa Vật Lý giếng khoan Vietsovpetro, đặc biệt là chuyên viên Đỗ Phương Lan đã
nhiệt tình hướng dẫn tôi trong thời gian thực tập.
Mặc dù đã rất cố gắng nhưng do khả năng còn hạn chế về kinh nghiệm của bản
thân cũng như thời gian, đồ án không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong các thầy
cô giáo góp ý để đồ án được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Trang
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục hình vẽ trong đồ án
LờI CẢM ƠN...........................................................................................................1
DANH MỤC BẢNG TRONG ĐỒ ÁN...................................................................9
................................................................................................................................... 9
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG ĐỒ ÁN...............................10
................................................................................................................................. 10
STT........................................................................................................................ 10
KÝ HIỆU................................................................................................................10
GIẢI THÍCH KÝ HIỆU........................................................................................10
1............................................................................................................................... 10
ĐVLGK..................................................................................................................10
Địa vật lý giếng khoan...........................................................................................10
2............................................................................................................................... 10
GK.......................................................................................................................... 10


Giếng khoan...........................................................................................................10
3............................................................................................................................... 10
SH........................................................................................................................... 10
Mặt địa tầng...........................................................................................................10
4............................................................................................................................... 10
Zond........................................................................................................................ 10
Đới, khu vực...........................................................................................................10
5............................................................................................................................... 10
DT........................................................................................................................... 10
Đường cong siêu âm..............................................................................................10
6............................................................................................................................... 10
DT*......................................................................................................................... 10
Giá trị tới hạn nứt nẻ lớn......................................................................................10
7............................................................................................................................... 10
DT_shear................................................................................................................10
Đường cong sóng ngang........................................................................................10
8............................................................................................................................... 10
DT_C...................................................................................................................... 10
Đường cong sóng dọc.............................................................................................10
9............................................................................................................................... 10
DT_STN.................................................................................................................10
Đường cong sóng Stoneley....................................................................................10
10............................................................................................................................. 10


Pe............................................................................................................................10
Hệ số hấp thụ quang điện......................................................................................10
11............................................................................................................................. 10
NGS........................................................................................................................ 10
Phổ gamma.............................................................................................................10

12............................................................................................................................. 10
GR........................................................................................................................... 10
Đường cong gamma...............................................................................................10
13............................................................................................................................. 10
RHOB.....................................................................................................................10
Đường cong mật độ...............................................................................................10
14............................................................................................................................. 10
NPHI....................................................................................................................... 10
Đường cong notron................................................................................................10
15............................................................................................................................. 10
LLS.........................................................................................................................10
Đường cong đo nông..............................................................................................10
16............................................................................................................................. 10
LLD........................................................................................................................ 10
Đường cong đo sâu................................................................................................10
17............................................................................................................................. 10
CALI....................................................................................................................... 10
Đường kính giếng khoan.......................................................................................10
18............................................................................................................................. 10
SP............................................................................................................................ 10
Đường cong thế tự nhiên.......................................................................................10
19............................................................................................................................. 10
HATGK.................................................................................................................. 10
Phương pháp quét ảnh thành giếng khoan..........................................................10
20............................................................................................................................. 10
Amplitude...............................................................................................................10
Biên độ.................................................................................................................... 10
21............................................................................................................................. 10
Time........................................................................................................................ 10
Thời gian................................................................................................................10

22............................................................................................................................. 10
Receiver.................................................................................................................. 10
Bộ thu tín hiệu.......................................................................................................10
23............................................................................................................................. 10
Perm.......................................................................................................................10
Độ thấm.................................................................................................................. 10
24............................................................................................................................. 10


PHI2FIL.................................................................................................................10
Độ rỗng thứ sinh sau khi lọc.................................................................................10
25............................................................................................................................. 10
PHIFRAC............................................................................................................... 10
Độ rỗng nứt nẻ.......................................................................................................10
26............................................................................................................................. 10
FRACMIC.............................................................................................................. 10
Nứt nẻ nhỏ..............................................................................................................10
27............................................................................................................................. 10
FRACMAC............................................................................................................10
Nứt nẻ lớn............................................................................................................... 10
28............................................................................................................................. 10
NAI......................................................................................................................... 10
Thiết bị chứa tinh thể Sodium Iodide..................................................................10
29............................................................................................................................. 10
Far detector............................................................................................................10
Thiết bị thu xa........................................................................................................10
30............................................................................................................................. 10
Near detector..........................................................................................................10
Thiết bị thu gần......................................................................................................10
31............................................................................................................................. 10

API.......................................................................................................................... 10
Đơn vị đường cong gamma...................................................................................10
32............................................................................................................................. 10
XLSL-XNĐVLGK.................................................................................................10
Xử lý số liệu-Xí nghiệp địa vật lý giếng khoan....................................................10
I.1 SƠ LƯỢC VỊ TRÍ ĐỊA LÝ VÙNG NGHIÊN CỨU........................................3
I.2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA TẦNG – CẤU KIẾN TẠO VÀ ĐẶC TRƯNG THẠCH
HỌC CỦA MỎ BẠCH HỔ.....................................................................................5
I.2.1. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA TẦNG
I.2.2. ĐẶC ĐIỂM CẤU – KIẾN TẠO VÀ ĐẶC TRƯNG THẠCH HỌC MỎ BẠCH HỔ

5
7

I.2.2.1. Móng trước Kainozoi..................................................................................8
II.1. NHÓM CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỘ RỖNG......................17
II.1.1. PHƯƠNG PHÁP SIÊU ÂM

17

II.1.1.1. Giới thiệu phương pháp..........................................................................17
II.1.3. PHƯƠNG PHÁP NEUTRON-NEUTRON NHIỆT

24

II.1.3.1. Giới thiệu phương pháp..........................................................................24
II.2.2. PHƯƠNG PHÁP ĐO ĐIỆN TRỞ

33


II.2.2.1. Giới thiệu phương pháp..........................................................................33
II.3.1.2. Áp dụng phương pháp Cast_V trong điều kiện đá móng.....................37


III.1. THÔNG TIN CHUNG VỀ GIẾNG KHOAN 1X, MỎ BẠCH HỔ..........41
III.2. TÀI LIỆU ĐỊA VẬT LÝ THÔNG THƯỜNG............................................41
................................................................................................................................. 44
III.3. XỬ LÝ BASROC.........................................................................................45
III.3.1. GIỚI THIỆU PHẦN MỀM
45
III.3.2. XÁC ĐỊNH ĐỘ RỖNG CHUNG TRÊN CƠ SỞ HIỆU CHỈNH ẢNH HƯỞNG THÀNH PHẦN THẠCH HỌC BẰNG PHẦN MỀM BASROC
47

III.3.2.1. Xác định độ rỗng khối (Øbl).................................................................48
III.5. KẾT QUẢ XỬ LÝ FULL WAVE SONIC...................................................60
III.6 KẾT HỢP KẾT QUẢ PHẦN MỀM BASROC VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP
ĐVLGK KHÁC ĐỂ NHẬN BIẾT ĐỚI HANG HỐC-NỨT NẺ........................64


DANH MỤC HÌNH VẼ TRONG ĐỒ ÁN
STT

SỐ HÌNH VẼ

1

Hình 1.1

2
3


TÊN HÌNH VẼ

TRANG

Vị trí mỏ Bạch Hổ trong bể Cửu Long

3

Hình 1.2.1.1

Mặt cắt địa chấn qua vòm Bắc Bạch Hổ

5

Hình 1.2.1.2

Mặt cắt địa chấn qua vòm trung tâm mỏ

5

Bạch Hổ
4

Hình 1.2.1.3

Mặt cắt địa chấn qua vòm Nam mỏ

6


Bạch Hổ
5

Hình 1.2.2

Cột địa tầng mỏ Bạch Hổ

7

6

Hình 1.3.6

Hoạt động thủy nhiệt trong đá móng

14

7

Hình 1.4

Mô hình nứt nẻ của đá móng Bạch Hổ

15

8

Hình 2.1.1.1

Sơ đồ đo ghi của phương pháp Sonic


18

9

Hình 2.1.2.1

Các hiệu ứng tương tác tia gamma với
môi trường

21

10

Hình 2.1.2.2

Mô hình tổng quát thiết bị đo gamma

22

mật độ
11

Hình 2.1.3.1

12

Hình 2.2.1.1

13


Hình 2.2.2.1

Mô hình thiết bị đo Neutron
Nguyên lý hoạt động của thiết bị đo
Gamma Ray
Hệ thống làm việc Dual Laterolog

25
28

33


14

Hình 2.3.1.1.a

Thiết bị đo CAST_V

35

15

Hình 2.3.1.1.b

Hình ảnh 3D giếng khoan mở

35


16

Hình 2.3.1.1.c

Hình ảnh CAST_V từ tầng chứa nứt nẻ
của một giếng khoan mở mỏ Bạch Hổ

35

17

Hình 2.3.2

Thiết bị và sóng truyền của phương
pháp Fullwave Sonic

38

18

Hình 3.2.1

Các đường cong ĐVL thông thường
trong khoảng 3850-4050m

41

19

Hình 3.2.2


Các đường cong ĐVL thông thường
trong khoảng 4050-4250m

42

20

Hình 3.2.3

Các đường cong ĐVL thông thường
trong khoảng 4200-4300m

43

21

Hình 3.3.3.1

Biểu đồ phân bố giá trị DT của giếng

50

22

Hình 3.3.3.2

Biểu đồ DT-NPHI

51


23

Hình 3.3.4.1

Crossplot GR-NPHI xác định thạch học
trong khoảng 3860-4299m

52

24

Hình 3.3.4.2

Crossplot DT-NPHI trong khoảng
3860-4299m

52

25

Hình 3.3.4.3

Kết quả xử lý Basrock trong khoảng
3860-4040m

53

26


Hình 3.3.4.4

Kết quả xử lý Basrock trong khoảng
4000-4200m

54


27

Hình 3.3.4.5

Kết quả xử lý Basrock trong khoảng
4160-4299m

55

28

Hình 3.4.1

Đồ thị hoa hồng trong khoảng 38564298m

56

29

Hình 3.4.2

Kết quả xử lý CAST_V trong khoảng

3856-4050m

57

30

Hình 3.4.3

Kết quả xử lý CAST_V trong khoảng
4060-4296m

58

31

Hình 3.5.1

Kết quả xử lý Fullwave Sonic trong
khoảng 3856-3980m

60

32

Hình 3.5.2

Kết quả xử lý Fullwave Sonic trong
khoảng 4055-4180m

61


33

Hình 3.5.3

Kết quả xử lý Fullwave Sonic trong
khoảng 4200-4300m

62

34

Hình 3.7

Sơ đồ khối của tổ hợp các phương pháp
ĐVLGK nghiên cứu đá

65


DANH MỤC BẢNG TRONG ĐỒ ÁN
STT

SỐ BẢNG

TÊN BẢNG

TRANG

1


Bảng 1.2.2.1

Thành phần khoáng vật và sự phân bố các đá
móng ở mỏ Bạch Hổ

10

2

Bảng 2.1.2.2

Kết quả phân tích mật độ khung đá theo mẫu lõi

24

3

Bảng 2.2.1.2

Tham số Địa vật lý của các khoáng vật tạo đá
trong móng mỏ Bạch Hổ

30

4

Bảng 3.1

Các phương pháp địa vật lý được khảo sát


40

5

Bảng 3.3.3.

Tham số khoáng vật

50

6

Bảng 3.3.4

Kết quả xử lý BASROC

51


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG ĐỒ ÁN
STT
1
2
3
4
5
6
7
8

9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32

KÝ HIỆU
ĐVLGK
GK
SH
Zond

DT
DT*
DT_shear
DT_C
DT_STN
Pe
NGS
GR
RHOB
NPHI
LLS
LLD
CALI
SP
HATGK
Amplitude
Time
Receiver
Perm
PHI2FIL
PHIFRAC
FRACMIC
FRACMAC
NAI
Far detector
Near detector
API
XLSLXNĐVL
GK


GIẢI THÍCH KÝ HIỆU
Địa vật lý giếng khoan
Giếng khoan
Mặt địa tầng
Đới, khu vực
Đường cong siêu âm
Giá trị tới hạn nứt nẻ lớn
Đường cong sóng ngang
Đường cong sóng dọc
Đường cong sóng Stoneley
Hệ số hấp thụ quang điện
Phổ gamma
Đường cong gamma
Đường cong mật độ
Đường cong notron
Đường cong đo nông
Đường cong đo sâu
Đường kính giếng khoan
Đường cong thế tự nhiên
Phương pháp quét ảnh thành giếng khoan
Biên độ
Thời gian
Bộ thu tín hiệu
Độ thấm
Độ rỗng thứ sinh sau khi lọc
Độ rỗng nứt nẻ
Nứt nẻ nhỏ
Nứt nẻ lớn
Thiết bị chứa tinh thể Sodium Iodide
Thiết bị thu xa

Thiết bị thu gần
Đơn vị đường cong gamma
Xử lý số liệu-Xí nghiệp địa vật lý giếng khoan


1

MỞ ĐẦU
Trong lịch sử thăm dò và khai thác dầu khí trên thế giới, lần đầu tiên người ta
tìm thấy thân dầu trong đá móng nứt nẻ_hang hốc ở mỏ EL_Totuma thuộc
Venezuela cách đây 80 năm.
Sau đó nhiều mỏ dầu trong đá móng đã được tìm ra và đưa vào khai thác ở
Mỹ, Canada, Libi, Angieri, Trung Quốc, Chi Lê, Indonexia, Nga và một số nước
khác.
Ở thềm lục địa Việt Nam, mỏ Bạch Hổ là một mỏ có thân dầu trong đá móng
lớn nhất không chỉ ở bồn trũng Cửu Long mà mang tầm cỡ thế giới. Đây là một
trong những thân dầu đặc biệt hiếm có và có hệ số sản phẩm cao.
Do những đặc điểm của quá trình hình thành đá di dưỡng cũng như tích tụ sản
phẩm, thân dầu này có những đặc trưng thạch học và tính chất thấm chứa phức tạp
hơn nhiều, so với thân dầu trong đá trầm tích.
Chính vì vậy trong công tác khảo sát Địa Vật Lý, cần thiết phải lựa chọn ra
một tổ hợp phù hợp với đối tượng nghiên cứu. Hiện nay, ở Xí Nghiệp Liên Doanh
Vietsovpetro đang sử dụng song song các phần mềm dựa trên các tổ hợp truyền
thống như: ULTRA, ELAN và BASROC đồng thời bước đầu sử dụng các phương
pháp mới.
Trong khuôn khổ của bản đồ án này, em xin trình bày một tổ hợp các phương
pháp nghiên cứu đá móng nứt nẻ.
Đề tài: “Tổ hợp các phương pháp ĐVLGK nghiên cứu đá móng nứt nẻ mỏ
Bạch Hổ”
Đồ án gồm có 69 trang và 34 hình vẽ được trình bày trong 3 chương:

Chương I: Đặc điểm chung về mỏ Bạch Hổ.
Chương II: Các phương pháp nghiên cứu và ứng dụng của chúng trong
điều kiện đá móng.


2

Chương III: Đánh giá đặc trưng của đá móng nứt nẻ ở giếng khoan 1X mỏ
Bạch Hổ.
Mục tiêu đồ án:
1.Đưa ra kết quả phân tích bằng phần mềm BASROC và phương pháp
CAST_V, Fullwave Sonic cho giếng khoan 1X, mỏ Bạch Hổ.
2. Dựa trên kết quả tính toán được để đánh giá đới nứt nẻ_hang hốc và bước
đầu đưa ra các khoảng chiều sâu có khả năng cho dòng sản phẩm.
Bản đồ án này là kết quả đầu tay của việc vận dụng kiến thức đã học và thực tế
sản xuất. Do thời gian thực tập ngắn, kinh nghiệm bản thân còn ít, năng lực còn hạn
chế, mặc dù đã cố gắng hết khả năng song đồ án không thể tránh khỏi thiếu sót về
nội dung, em rất mong nhận được sự góp ý chân thành của các thầy cô trong bộ
môn và các bạn để đồ án này được hoàn thiện hơn.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy giáo PGS.TS Lê Hải An, cô Đỗ
Phương Lan và các kỹ sư của Trung Tâm PT và XLSL-XNĐVLGK-Liên Doanh
Dầu Khí Vietsovpetro cùng các thầy cô trong bộ môn Địa Vật Lý đã giúp đỡ em
hoàn thành đồ án này.
Hà nội, ngày 29 tháng 05 năm 2017
Sinh viên

Nguyễn Văn Minh


3


CHƯƠNG I
ĐẶC ĐIỂM CHUNG VỀ MỎ BẠCH HỔ
Chương này sẽ giới thiệu sơ lược về vị trí địa lý, trình bày đặc điểm địa chất mỏ
Bạch Hổ, để làm cơ sở dữ liệu cho việc phân tích nghiên cứu đá móng mỏ Bạch Hổ.
I.1 SƠ LƯỢC VỊ TRÍ ĐỊA LÝ VÙNG NGHIÊN CỨU

Hình 1.1. Vị trí mỏ Bạch Hổ trong bể Cửu Long


4

Mỏ Bạch Hổ thuộc bể Cửu Long, nằm trên thềm lục địa Nam Việt Nam trong
phạm vi lô 09-1, cách thành phố Vũng Tàu 120km về phía Đông Nam (Hình 1.1).
Khí hậu vùng mỏ là nhiệt đới gió mùa gồm hai mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa
khô. Mùa mưa thường từ tháng 5 đến tháng 10, là mùa gió Tây Nam. Thời gian mưa
trong ngày thường không kéo dài nhưng lớn và kèm theo gió giật đạt tốc độ 25m/s.
Nhiệt độ không khí từ 25-320C, độ ẩm không khí khoảng 87-89%. Mùa khô kéo dài
từ tháng 11 đến tháng 4, là mùa gió Đông Bắc với tốc độ có thể đạt tới 20m/s. Nhiệt
độ không khí từ 25-300C.
Tốc độ dòng chảy ở độ sâu 15-20m đạt 85cm/s, lớp nước gần đáy đạt 20-30
cm/s. Nhiệt độ nước trong năm thay đổi từ 25-30 0C. Độ mặn nước biển thay đổi từ
33-35 g/l. Chiều sâu nước biển ở vùng mỏ khoảng 50m có thể sử dụng các giàn
khoan tự nâng. Mức địa chấn ở vùng mỏ không vượt quá 6 độ Richter.
Việc vận chuyển hàng hóa nặng từ các cơ sở sản xuất đến mỏ được thực hiện
bằng tàu biển. Hàng hóa, vật liệu nhẹ và nhân viên được vận chuyển bằng máy bay
trực thăng từ sân bay Vũng Tàu. Thời gian thuận lợi cho việc hoạt động trên biển là
giai đoạn gió mùa Đông Nam từ tháng 6 đến tháng 9 cũng như thời kỳ chuyển mùa
trong tháng 4, tháng 5 và tháng 11.
Nguồn năng lượng phục vụ cho giàn khoan là động cơ điện đặt trên giàn, phục

vụ cho cơ sở sản xuất của xí nghiệp trên bờ là đường điện 35 Kv dẫn từ trạm điện
thành phố Hồ Chí Minh và từ các nhà máy điện khí Bà Rịa và Phú Mỹ.


5

I.2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA TẦNG – CẤU KIẾN TẠO VÀ ĐẶC TRƯNG THẠCH
HỌC CỦA MỎ BẠCH HỔ
I.2.1. Đặc điểm địa tầng

Hình 1.2.1.1. Mặt cắt địa chấn qua vòm Bắc Bạch Hổ

Hình 1.2.1.2 Mặt cắt địa chấn qua vòm trung tâm mỏ Bạch Hổ


6

Hình 1.2.1.3 Mặt cắt địa chấn qua vòm Nam mỏ Bạch Hổ
Trong phạm vi mỏ Bạch Hổ, phát hiện hai tầng cấu trúc: Móng trước Kainozoi
và trầm tích Kainozoi. Đá móng trước Kainozoi là đá xâm nhập granitoide có cấu
tạo khối, và các đai mạch diabaz và basalt xuyên cắt. Trầm tích Kainozoi chia làm
hai phụ tầng trên và dưới.
Phụ tầng dưới gồm: Trầm tích tuổi Eocene, trầm tích Oligocen sớm và trầm tích
Trà Tân sớm. Là những trầm tích phân bố xiên chéo, không ổn định, được kết thúc
bằng các pha nâng và bị phân cắt nhiều bởi các hệ thống đứt gãy. Đặc điểm này
phản ảnh giai đoạn phá hủy kiến tạo mạnh và các trầm tích tích tụ vào các hố sụt
gần kề.
Phụ tầng trên gồm: Trầm tích Trà Tân giữa và muộn, trầm tích Miocene,
Pliocene và Đệ Tứ. Là những trầm tích nằm ngang hoặc lớp có góc dốc nhỏ ở các
tập dưới (Oligocene trên). Đặc điểm này phản ánh quá trình lấp đầy bể trầm tích

trong giai đoạn tương đối ổn định.
Cơ sở phân chia hai phụ tầng này là mức độ phá hủy kiến tạo, yếu tố này mạnh
hơn ở phụ tầng dưới, biểu hiện bằng sự xuất hiện các đứt gãy phát triển đến nóc của


7

tập trầm tích Trà Tân sớm. Ranh giới phân chia hai phụ tầng là bề mặt bất chỉnh hợp
giữa Trà Tân sớm và Trà Tân giữa, tức là tầng địa chấn SH-10 (Hình 1.2.1.1).
I.2.2. Đặc điểm cấu – kiến tạo và đặc trưng thạch học mỏ Bạch Hổ
Theo cột địa tầng thạch học mỏ Bạch Hổ (Hình 1.2.2) thì địa tầng ở mỏ Bạch
Hổ gồm các tập trầm tích tuổi từ Eocene (Phân bố ở phần cánh), Oligocene đến
Pleistocene, các tập trầm tích này nằm phụ lên khối đá móng kết tinh trước
Kainozoi.

Hình 1.2.2 Cột địa tầng mỏ Bạch Hổ


8

I.2.2.1. Móng trước Kainozoi
• Đặc điểm thạch học và các phức hệ đá móng mỏ Bạch Hổ
Kết quả phân tích thạch học, thạch địa hóa, tuổi đồng vị phóng xạ và sự đối
sánh với các thành tạo magma xâm nhập trên lục địa cho thấy, móng trước Kainozoi
của mỏ Bạch Hổ được cấu tạo bởi ba phức hệ xâm nhập (bảng 1.2.2.2)
 Phức hệ Hòn Khoai, tuổi T-J1, từ 253 đến 188 triệu năm.
 Phức hệ Định Quán, tuổi J2-K1, từ 178 đến 108 triệu năm.
 Phức hệ Cà Ná, tuổi K2-E1, từ 97 đến 59 triệu năm.
 Phức hệ Hòn Khoai
Phức hệ Hòn Khoai được Huỳnh Trung và Nguyễn Xuân Bao xác lập năm

1979, trên cơ sở nghiên cứu các thành tạo xâm nhập tuổi Trias phân bố ở khu vực
quần đảo Hòn Khoai và Hòn Đá Bạc (Nam Bộ).
Trong phạm vi mỏ Bạch Hổ, các phức hệ này gặp chủ yếu ở khu vực Đông Bắc
vòm Bắc, cũng như rìa Tây vòm Bắc và phía Bắc vòm trung tâm.
• Đặc điểm thạch học
Thành phần các đá thuộc phức hệ này chủ yếu là diorite thạch anh, một ít
gradiorite hornblende biotite, gradiorite biotite hạt mịn đến hạt trung và một ít lẫn
hornblend hạt mịn. Phức hệ gồm 3 pha xâm nhập.
 Pha 1: Thành phần thạch học gồm diorite biotite amphibol, diorite thạch anh
biotite hornblend, diorite thạch anh và diorite hornblend-biotite. Thành phần khoáng
vật chính bao gồm: Plagioclase natri 60-68%, feldspar kali 0-3%, thạch anh 5-15%,
biotite 13-15%, horblende 0-18%, amphibol <10%. Các khoáng vật phụ hay gặp có
apatite, sphen và quặng, đôi khi có zircon. Các khoáng vật thứ sinh thường gặp là
calcide, epidot, zeolite và chlorite.
 Pha 2: Là đá monzodiorite biotite-amphibol thạch anh. Thành phần khoáng
vật chính bao gồm: Plagioclas natri 43-63%, feldspar kali 10-27%, thạch anh 517%, biotite 5-13%, amphibol 3-8%.
 Pha 3: Pha này có thành phần acid cao hơn nên được phân chia ra riêng, là
những đá monzonite biotite thạch anh sáng màu. Thành phần khoáng vật chính bao
gồm plagioclase 40-49%, feldspar kali 30-36%, thạch anh 16-18%, biotite 5-7%.
Khoáng vật phụ: Apatite, sphen, zircon, và khoáng vật quặng. Khoáng vật thứ sinh
Epidot, chlorite, muscovite.
Tuổi của phức hệ Hòn Khoai được giả định là sát trước Triat muộn đến đầu Jura
sớm.


9

 Phức hệ Định Quán
Phức hệ Định Quán được Huỳnh Trung và Nguyễn Xuân Bao xác lập năm 1979
trên cơ sở nghiên cứu và thành tạo xâm nhập tuổi Menozoi muộn phân bố ở đới Đà

Lạt. Gồm các đá acid vừa phải: Granodiorite và diorite gabro-diorite.
Đá móng Bạch Hổ, các thành tạo xâm nhập Định Quán phân bố khá rộng chủ
yếu trên bề mặt móng ở các khu vực Bắc vòm trung tâm, phía Nam vòm Bắc. Đặc
điểm thạch học gồm hai pha xâm nhập.
 Pha 1: Bao gồm đá granodiorite sáng màu hạt nhỏ-trung, hạt trung. Thành
phần khoáng vật chính bao gồm: Plagioclas 40-54%, feldspar kali 16-28%, thạch
anh 18-24%, biotite 6-10%. Khoáng vật phụ: Apatite và quặng, đôi khi có ortite và
sphen. Khoáng vật thứ sinh với hàm lượng rất ít là muscovite. Có cả monzodiorite
biotite thạch anh đa sắc màu chứa 47-58% plagioclase, 17-28% feldspar kali, 1217% thạch anh, 5-10% biotite.
 Pha 2: Thành phần là granite biotite sáng màu hạt nhỏ-trung, hạt trung.
Thành phần khoáng vật chính: Plagioclase 40-47%, feldspar kali 21-33%, thạch anh
24-28%, biotite 3-7%. Khoáng vật phụ: Apatite, magnetite, sphen. Khoáng vật thứ
sinh với hàm lượng rất ít là muscovite chlorite, carbonate, epidot.
Tuổi phức hệ được giả định từ Jura đến Krate sớm.
 Phức hệ Cà Ná
Phức hệ Cà Ná được Huỳnh Trung và Nguyễn Xuân Bao xác lập năm 1979 trên
cơ sở nghiên cứu các thành tạo xâm nhập có thành phần acid, siêu acid tuổi Krate
muộn phân bố ở đới Đà Lạt. Ở mỏ Bạch Hổ, phức hệ này phân bố rộng khắp vòm
trung tâm và phía Bắc của vòm Bắc.
 Đặc điểm thạch học: Tương đối đồng nhất thuộc một pha xâm nhập và pha
đai mạch bao gồm: Granite sáng màu, granite 2 mica và granite biotite. Hàm lượng
khoáng vật chính: Plagioclase axit-oligoclase 25-35%, feldspar kali microlin 2535%, thạch anh 28-40%, biotite 2-10%, muscovite 0-4%. Khoáng vật phụ Apatite,
ortit, granat, zircon, quặng. Khoáng vật thứ sinh: Sericite, muscovite, anbite,
lomontite, chlorite, epidot, thạch anh thứ sinh, kaolinite, calcite, pyrite…Pha đai
mạch có thành phần là granite phoocphia. Thành phần khoáng vật Oligoclas 50%,
thạch anh 20-25%, feldspar kali 25%, muscovite và biotite.
Tuổi phức hệ Cà Ná được giả định từ Kreta đến Paleocene.


10


Bảng 1.2.2.1. Thành phần khoáng vật và sự phân bố các đá móng ở mỏ Bạch Hổ

Vòm
trung

Khoáng vật
%

tâm
Phức hệ
Cà Ná
Granit

Gradiori

Vòm Bắc phần giữa

Vòm Bắc phía Đông

Phức hệ Định Quán

Phức hệ Hòn Khoai

Monzodiorite
Biotite thạch
anh

Monzonite
Biotite

thạch anh

Monzonit
Biotite

Diorite
Thạch anh

thạch anh

sáng màu

43-52

62-68

Plagioclase.

25-40

40-54

47-58

sáng màu
30-40

Feldspar kali

20-40


14-28

17-28

30-45

10-27

3-12

Thạch anh
Biotite
Muscovite
Hornblend

25-35
2-10
0-3
0-3

18-24
6-10
6-10
0-3

12-17
5-10
5-10
0-2


5-18
10-13
10-13
10-13

5-17
5-13
5-13
0-2

<5
13-15
13-15
13-15

I.2.2.2. Thành tạo Kainozoi
 Thống Neogen và Đệ Tứ
 Hệ tầng Biển Đông (N2-Q)
Hệ tầng này có chiều dày trầm tích từ 400-700m. Thành phần chủ yếu là cát hạt
thô bở rời, đôi khi là cát, với các phân lớp mỏng gồm bột kết và sét vôi. Mức độ bở
rời cao. Trong hệ tầng này không phát hiện dầu khí.
Đứt gãy trong trầm tích Neogene có số lượng không nhiều, phương á kinh tuyến
và Đông Bắc, biên độ không quá 100m, thường ít khi dài quá 3-4km. Tuy nhiên,
chúng thường là màn chắn kiến tạo của một số thân dầu trong lát cắt Miocene.
Đứt gãy trong móng phần lớn đều không có vai trò chắn nên ít ảnh hưởng đến
cấu trúc thân dầu, ngoại trừ các đứt gãy nghịch ở phía Tây và một số khối phía Bắc.
Nhưng ở trầm tích Oligocene các đứt gãy lại là các yếu tố quyết định cho sự hình
thành các thân dầu có dạng chắn kiến tạo.
Thống Miocene

a.Phụ thống Miocene dưới
 Hệ tầng Bạch Hổ


11

Hệ tầng tuổi Miocene sớm, có chiều dày thay đổi từ 770-900m. Tầng này nằm
giữa tầng địa chấn SH-3 và SH-7 gồm các lớp sét xen kẽ các lớp bột kết, các kết
mày xám tối. Ở tầng nóc gặp một lớp sét monnorilonite và sét kết dày có diện tích
phát triển rộng thường được dùng làm tầng chuẩn và được gọi là sét Rotalia có
chiều dày khoảng 235-350m.
b.Phụ thống Miocene giữa
 Hệ tầng Côn Sơn
Nằm giữa tầng địa chấn SH-3 và SH-2. Chiều dày trầm tích khoảng 850900m. Thành phần thạch học chủ yếu là cát kết arkoz, đôi chỗ là cát xen lớp không
đều với bột kết, sét, các vỉa mỏng dăm kết, sét vôi và than nâu. Các lớp trầm tích
gắn kết chưa tốt, có nơi còn bở rời.
c.Phụ thống Miocene trên
 Hệ tầng Đồng Nai
Nằm giữa tầng địa chấn SH-2 và SH-1. Hệ tầng có chiều dày khoảng 500-750m, với
thành phần thạch học chủ yếu là các kết thạch anh lẫn sỏi, xen kẽ với bột sét và sét.
Mức độ gắn kết yếu và bở rời. Vỉa mỏng, dạng thấu kính.


12

 Thống Eocene, Oligocene
 Hệ tầng Trà Cú
Hệ tầng tuổi Oligocene sớm, ranh giới trên là tầng địa chấn SH-11, chiều dày
từ 0m (vòm trung tâm) đến 400m (vòm Bắc) và dày hơn ở hai cánh. Thành phần
thạch học gồm: Cuội, sạn, sỏi xen lẫn với lớp cát hạt thô, sét màu. Trầm tích nói

chung được tạo thành trong điều kiện lục địa với các tướng sông, hồ và đầm lầy,
phát triển không đều theo diện tích cũng như chiều sâu, có dạng thấu kính.
 Hệ tầng Trà Tân dưới
Tuổi Oligocene muộn, nằm giữa tầng địa chấn SH-11 và SH-10. Chiều dày
thay đổi từ 400-600m, thành phần thạch học gồm các lớp sét kết chiếm từ 40-70%,
các lớp sét than dày từ 5-7m, bột kết và cát kết. Đá có màu xám, xám sẫm và nâu
đỏ. Bị phá hủy kiến tạo mạnh, tồn tại nhiều đứt gãy.
 Hệ tầng Trà Tân giữa-trên
Tuổi Oligocene muộn, nằm giữa tầng địa chấn SH-10 và SH-7. Chiều dày từ
400-800m, chủ yếu là sét và sét kết. Ở phần trên, sét kết màu đen có hàm lượng vật
chất hữu cơ cao. Trong nhiều giếng khoan gặp các vỉa đá bazo nguồn gốc núi lửa
dày tới 20m và đôi khi là các vỉa than mỏng. Trầm tích được thành tạo trong điều
kiện lục địa, tướng sông, hồ, đầm lầy và cả biển nông.
I.3. CƠ CHẾ HÌNH THÀNH ĐÁ MÓNG NỨT NẺ TRƯỚC KAINOZOI MỎ
BẠCH HỔ
Đá móng được hình thành qua nhiều giai đoạn và quá trình địa chất rất phức
tạp, các quá trình có thể diễn ra riêng lẻ hoặc đồng thời nhưng luôn có mối quan hệ
qua lại, có tăng cường hoặc làm suy giảm và cũng có thế xóa nhòa vai trò của từng
quá trình riêng biệt.
I.3.1. Quá trình hình thành khối đá móng
Đá móng Bạch Hổ hình thành qua ba giai đoạn xâm nhập: Triat muộn (Phức
hệ Hòn Khoai), Jura muộn (Phức hệ Định Quán), Creta (Phức hệ Cà Ná). Quá trình
nguội lạnh, co ngót, biến chất tiếp xúc và các hoạt động nhiệt dịch tạo ra các hệ
thống lỗ rỗng và các khe nứt nhưng do khối móng nằm ở độ sâu lớn nên mức độ
liên thông rất hạn chế vì vậy đá móng chưa thể trở thành đá chứa. Thành phần của
đá và các khoáng vật thứ sinh có ảnh hưởng đến mức độ biến đổi đá sau này và khả
năng rỗng thấm của đá móng.
I.3.2. Các quá trình phá hủy kiến tạo sau khi hình thành khối móng



13

Sự hình thành và phát triển của các nứt nẻ đứt gãy trong móng Bạch Hổ xảy ra
trong 5 giai đoạn kiến tạo từ D1 đến D5, trong đó pha nén ép D4 trong Oligoxen
muộn tạo ra các hệ thống đứt gãy nghịch và cấu trúc nhô cao của móng Bạch Hổ.
Pha kiến tạo này đóng vai trò quan trọng nhất quyết định khả năng chứa dầu khí của
móng mỏ Bạch Hổ cũng như hầu hết các khối nhô móng khác của bể Cửu Long.
I.3.3. Tác động do sự nén kết của đá trầm tích
Một phần khối móng nằm chờm nghịch lên trên trầm tích ở phía Tây khối Bắc
và khối trung tâm mỏ Bạch Hổ. Do mức độ nén kết của đất đá trầm tích lớn, nên
chúng bị co ngót thể tích đáng kể và làm cho đá móng phía trên bị sụt xuống tạo ra
các đứt gãy và khe nứt mới đồng thời làm mở rộng các hệ thống, đứt gãy có trước
I.3.4. Tác động của quá trình giảm tải
Khi khối đá móng Bạch Hổ lộ ra và thoát khỏi sự nén ép rất lớn của đất đá phủ
trên, các khe nứt do giảm tải trong móng xuất hiện và có thể phát triển xuống sâu
hơn 200m so với mặt móng.
I.3.5. Quá trình phong hóa
Quá trình phong hóa xuất hiện khi khối móng Bạch Hổ nhô lên bề mặt đất và
chịu tác động của các hoạt động bề mặt, quá trình này xảy ra mạnh nhất trong
khoảng đầu Oligoxen muộn khi khối móng Bạch Hổ bị nén ép, nâng cao và bị
xuyên cắt bởi đứt gãy nghịch. Phần diện tích móng bị ảnh hưởng mạnh nhất của quá
trình này gần như trùng với phần thiếu vắng trầm tích Trà Cú. Quá trình biến đổi
phong hóa được coi là có vai trò quan trọng thứ hai sau yếu tố kiến tạo.
I.3.6. Quá trình thủy nhiệt
Dòng lưu chuyển thủy nhiệt là một yếu tố quan trọng khống chế sự biến đổi đá
móng mỏ Bạch Hổ, chúng hòa tan các khoáng vật không bền vững, tích tụ những
khoáng vật thứ sinh và có thể lấp đầy các hang hốc, lỗ rỗng và khe nứt. Hoạt động
thủy nhiệt có thể chia ra làm ba giai đoạn. Giai đoạn đầu khi khối móng lộ ra bề mặt
tạo ra hệ thống mở. Phần nhô khỏi bề mặt hoạt động thủy nhiệt yếu, phần dưới cũng
như phần trầm tích phủ hoạt động thủy nhiệt mạnh mẽ hơn. Giai đoạn ba, móng bị

tầng sét phủ tạo ra hệ thống kín. Hoạt động thủy nhiệt trong móng không đều, tăng
theo chiều sâu và theo các đứt gãy sâu tái hoạt động.


14

Hình 1.3.6. Hoạt động thủy nhiệt trong đá móng
I.3.7. Quá trình tích tụ dầu trong móng
Dầu khí ít có phản ứng với các thành phần đất đá, nên khi chúng tích tụ và
thay thế nước trong các lỗ rỗng đã làm cho các phản ứng tạo các khoáng vật thứ
sinh giảm thiểu do vậy các lỗ rỗng được bảo tổn.
Khi khối đá móng bị tập sét phủ kín và dầu bắt đầu tích tụ dần trong móng
hoạt động thủy nhiệt có sự giảm dần. Về tổng thể, hoạt động thủy nhiệt có vai trò
tiêu cực trong việc bảo tồn đá chứa, bằng chứng là khu vực khối Bắc và khối Nam
cũng như phần dưới lát cắt móng hoạt động thủy nhiệt mạnh nhưng khả năng thấm
chứa kém.
I.4. MÔ HÌNH NỨT NẺ CỦA ĐÁ MÓNG BẠCH HỔ
Mô hình đá chứa trong khối móng nâng mỏ Bạch Hổ được nhiều tác giả công
nhận nhất là mô hình sau:


15

Hình 1.4. Mô hình nứt nẻ của đá móng Bạch Hổ
 Đới nứt nẻ macro: Đới phá hủy mạnh hay còn gọi là đới nứt nẻ macro phân

bố rộng rãi trong toàn bộ khối móng nâng mỏ Bạch Hổ. Các đới nứt nẻ macro được
hình thành bởi các hoạt động kiến tạo. Đường kính đới ngấm của dung dịch khoan
trong đới nứt nẻ macro phụ thuộc chủ yếu vào sự chênh áp hay năng lượng vỉa. Các
đới phá hủy này có độ dày thay đổi từ vài mét cho đến 60m, tuy nhiên chiều dày các

đới nứt nẻ lớn chủ yếu thay đổi trong khoảng 2-4m, khoảng cách giữa các đới phá
hủy dao động trong khoảng từ vài mét đến 100m, thậm chí có nơi quan sát thấy
hàng trăm mét. Tham số này cần được nghiên cứu nhiều hơn nữa bởi chúng phản
ánh mức độ phá hủy của hoạt động kiến tạo đối với đá móng mỏ Bạch Hổ.
 Đới nứt nẻ micro: Đới nứt nẻ micro hay là đới phá hủy yếu phân bố dọc
theo bề mặt các nứt nẻ macro. Đối với nứt nẻ macro, nước lọc mùn khoan (Filtrate)
hoặc chất lưu chỉ có thể thấm được bằng lực mao dẫn, chính vì vậy các đới này
không có khả năng cho dòng khi tạo chênh áp nhất định. Các đới này rất khó phát
hiện theo tài liệu địa vật lý giếng khoan. Tuy nhiên các đới này đặc trưng bởi sự gia
tăng một chút giá trị thời gian theo độ rỗng neutron.
 Hang hốc thứ sinh: Hệ thống hang hốc thứ sinh được hình thành và phát
triển dọc các bề mặt nứt nẻ lớn, nơi giao nhau của các nứt nẻ. Sự có mặt của hệ


×