PHÂN TÍCH HAI đứa TRẺ

PHÂN TÍCH HAI ĐỨA TRẺ
I/ tác giả
Thạch Lam (1910-1942) tên thật là Nguyễn Tường Vinh
+ sinh tại Hà Nội , trong một gia đình gốc quan lại, có truyền thống xuất sắc về văn
học
+ Ông là người đôn hậu và rất tinh tế. ông có quan niệm lành mạnh, tiến bộ và có
biệt tài về truyện ngắn.
+ Ông thường viết truyện nhưng không có chuyện, chủ yếu khai thác thế giớ nọi
tâm của nhân vật với những cảm xúc mong manh mơ hồ trong cuộc sống hằng
ngày.
+ Văn Thạch Lam trong sáng, giản dị mà thâm trầm sâu sắc.
II/ tác phẩm
Hai đứa trẻ là một trong những truyện ngắn đặc sắc của Thạch Lam trong tập
Nắng trong vườn
Hai đứa trẻ có sự hòa quyện giữa yếu tố hiện thực và lãng mạng trữ tình.
III/ Tìm hiểu tác phẩm
1/ Thời gian và không gian cảnh chiều nơi phố huyện
- Không gian trong tác phẩm là khung cảnh nơi một phố huyện nghèo trước Cách
mạng tháng Tám với những chi tiết thơ mộng, chứa chan tình cảm (một buổi chiều
êm như ru). Đây là một không gian thực. Ngoài ra truyện còn đề cập đến không
gian hồi tưởng của hai chị em Liên-An – đó là cuộc sống của gia đình Liên còn ở
Hà Nội và không gian mơ tưởng – nơi Hà Nội xa xăm, tấp nập, sáng rực, huyên
náo và hạnh phúc.
- THời gian là một buổi chiều tàn, có tiếng trống thu không , có tiếng ếch nhái kêu
râm ran ngoài đồng ruộng: ở chợ mọi người đang chuẩn bị ra về sau buổi buôn
bán.
Tiếp theo đó là bóng tối của màn đêm bao phủ “một đêm tối tĩnh mịch”.
Cảnh vật xơ xác, vương vãi trên đất những thứ rác rưởi, vỏ thị, vỏ bưởi, lá nhãn,
lũ trẻ thì tranh nhau nhặt nhạnh, bòn mót.
2/ Cuộc sống và hình ảnh của những người nông dân phố huyện

- Cuộc sống của những con người nơi phố huyện rất ngột ngạt, đơn điệu, tù túng
nhàm chán, vô vị và luôn bị cái nghèo đói đe dọa bất kì lúc nào. Những hình ảnh
như hàng nước ế ẩm của mẹ con chị Tí, gánh Phở của bác Siêu, cảnh bó gối treenn
manh chiếu ngồi giữa trời đêm của gia đình bác Xẩm và bà cụ Thi hơi điên cho ta
thấy những mảnh đời buồn tẻ của những người dân nông thôn trước Cách mạng.
- Họ sống một cuộc đời lam lũ nhưng lại rất trung thực, tình nghĩa, chịu thương,
chịu khó và luôn mong ước có một điều gì đó tươi sáng cho ngày mai. Điều này
được thể hiện qua các chi tiết sau:
+ Mẹ con chị Tí ban ngày sinh sống bằng cách mò cua bắt tép, tối đến lại bày hàng
nước cho tới khua dù rất ế ẩm; chỉ có mấy người phu gạo hay phu xe, thỉnh thoảng
mới có mấy chú lính lệ tạt qua uống chén nước.
+ Gánh phở của bác Siêu cứ tối lại bày bán nhưng đó lại là một món quà hết sức xa
sỉ đối với những người dân quê nơi phố huyện.
+ Gia đình bác Xẩm đói nghèo, lam lũ vẫn đều đặn hàng đêm chờ khách nơi phố
chợ nghe đàn nhưng hầu như chẳng ai buồn quan tâm; và những màn đêm tĩnh
mịch ấy, tiếng đàn góp vui của bác khiến khiến cảnh vật và con người càng trở nên
ảm đạm hơn.
+ Hình ảnh cụ Thi hơi điên hay mua rượu ở của hàng của hai chị em Liên là dấu
hiệu chứng tỏ cuộc sông bế tắc, nghẹt thở đến tột đỉnh của con người.
3/ Tâm trạng của hai chị em Liên trong tác phẩm
- Hai chị em Liên là những đứa trẻ ngoan ngoãn, hồn nhiên chân thực. Dù còn ít
tuổi nhưng họ đã có những cảm nhận thật sâu sắc trước hoàn cảnh sống.
- Sống ở nơi buồn bã nghèo khó, một mặt họ rất yêu thiên nhiên, cảm thấy gắn bó
thân thuộc với những hình ảnh bình di của quê hương “nghe mùi ẩm mốc của đất
hòa lẫn với mùi cát bụi khói bốc lên khiến họ cảm thấy như mùi vi của quê
hương”; nhưng mặt khác họ lại cảm thấy cuộc sống nơi đây thật là buồn tẻ,nhàm
chán, muốn hướng về một nơi tươi sáng hơn, đẹp đẽ hơn.
* Tâm trạng của nhân vật Liên:
+ lúc phố huyện lúc chiều tàn: Khi chứng kiến phố huyện, Liên buồn man mác

trước buổi chiều tàn, sót thương cho nhũng đứa trẻ nghèo nhưng chính Liên cũng
không có tiền mà để cho chúng. Phải chăng đây là cái nhìn đầy sót thương, đầy
thông cảm của Thạch Lam dành cho nhũng người nghèo khổ nơi phố huyện.


+ Phố huyện lúc đêm về : Khi chứng kiến cảnh phố huyện lúc đêm vef, lẳng lặng
ngắm những vì sao và quan sát những gì xung quanh nơi phố huyện với một nỗi
buồn mơ hồ không hiểu.
+ Tâm trạng của Liên khi chuyến tàu đi qua: Chị em Liên hân hoan khi tàu đến và
hối tiếc khi tàu đi và dường như chuyến tàu mang theo một mơ ước về thế giới
khác sáng sủa hơn nơi phố huyện nghèo này.
4/Hình ảnh đoàn tàu và ý nghĩa của nó
Đoàn tàu trong chuyện là một hình ảnh đặc sắc, thể hiện một chút niềm tin , hi
vọng tươi sáng của người dân nơi phố huyện. Đoàn tàu được miêu tả với những
hình ảnh chân thật, khi đoàn tàu đi qua nơi phố huyện như tươi sáng hơn, nhộn
nhịp hơn. Đối với chị em Liên, đêm nào cũng vậy, dù buồn ngủ đến đâu cũng cố
thức đợi chuyến tàu qua. Chuyến tàu mang cho họ một ước vọng mơ hồ về “ một
Hà Nội sáng rực và huyên náo”, chuyến tàu gợi cho họ những kí ức của tháng ngày
êm đềm hạnh phúc trước đây- xem nó như một niềm vui an ủi trong cuộc sống tù
túng hiện tại .
- Và để rồi khi chuyến tàu đi qua, họ trở lại với cuộc sống thực tại nghèo khó, vô
vị- cuộc sống mà “món phở bò của bác Siêu trở thành một món quà xa xỉ không
bao giờ mua được”. Để rồi tối hôm sau, họ lại chờ đợi đoàn tàu giống như chờ đợi
một ước mơ- một ước mơ kéo dài, chập chờn chưa định hẳn.