skkn một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THẠCH BÌNH
PHÒNG GD&ĐTTHẠCH THÀNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG VIỆC TỔ CHỨC CÁC TRÒ
CHƠI DÂN GIAN CHO TRẺ MẪU GIÁO LỚN 5 – 6 TUỔI

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thúy
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường mầm non Thạch Bình
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn


THẠCH THÀNH, NĂM 2017

MỤC LỤC
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4

2.4
3
1
2

NỘI DUNG

Trang
Mở đầu
1
Lý do chọn đề tài
1
Mục đích nghiên cứu
2
Đối tượng nghiên cứu
2
Phương pháp nghiên cứu
2
Nội dung sáng kiễn
2
Cơ sở lý luận
2
Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
3
Các biện pháp đã sử dụng để nâng cao chất lượng tổ chức các trò 4
chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi
Sưu tầm và lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với chủ đề, 4
lĩnh vực phát triển và lứa tuổi của trẻ.
Chuẩn bị các điều kiện phù hợp để tổ chức các trò chơi dân gian 6
cho trẻ mẫu giáo

Lồng ghép tổ chức các trò chơi dân gian vào các hoạt động trong 9
ngày phù hợp
Tạo hứng thú để thu hút trẻ trong lớp tham gia vào trò chơi dân 10
gian
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục 11
trong nhà trường
Kết luận, kiến nghị
12
Kết luận
12
Kiến nghị
12


1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
Có lẽ thời ấu thơ, ai trong mỗi chúng ta cũng đà từng được chơi với một
vài trò chơi dân gian, đọc những bài vè, câu đố, thuộc một vài câu đồng dao. Đó
chính là nguồn tri thức dân gian quý báu được gọt giũa, chỉnh sửa và truyền từ
đời này qua đời khác.
Trò chơi dân gian cũng là một di sản văn hoá quý báu của dân tộc. Nó
được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và
niềm tin của bao thế hệ người Việt xưa. Đặc biệt đối với trẻ em, trò chơi dân
gian với những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều
điều thú vị và bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, nó làm cho
thế giới xung quanh trở nên đẹp hơn, mở rộng hơn. [2].
Đúng như PGS-TS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc bảo tàng Dân tộc học
Việt nam đã nói: “ Cuộc sống đối với trẻ em không thể thiếu những trò chơi. Trò
chơi dân gian không chỉ đơn thuần là một trò chơi của trẻ em mà nó còn chứa
đựng cả nền văn hoá dân tộc Việt nam độc đáo, giàu bản sắc. Trò chơi dân gian

không chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triẻn tư duy, sáng tạo mà còn
giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương đất nước. Ngày nay
các em sống trong một xã hội Công nghiệp, chỉ quen với máy móc, không có
khoảng thời gian chơi cũng là một thiệt thòi. Thiệt thòi hơn khi các em không
được làm quen với những trò chơi dân gian của thiếu nhi ngày trước. Các trò
chơi ấy đang ngày càng bị mai một và lãng quên không chỉ các thành phố mà
còn ở cả các vùng quê. Vì thế giúp các em hiểu và quay về cội nguồn với các trò
chơi dân gian là một việc làm cần thiết” [1].
Trong trường mầm non, trò chơi dân gian là một nội dung trong hoạt
động vui chơi của trẻ mẫu giáo .Trò chơi dân gian giúp trẻ sớm hình thành các
thói quen hoạt động có hệ thống như tính tập thể, tính tự tin, tính linh hoạt trong
mọi hoạt động cũng như sự phát triển sau này của trẻ. Thông qua trò chơi dân
gian trẻ sẽ phát triển các giác quan, phát triển trí nhớ, phát triển tư duy, trí tưởng
tượng, ngôn ngữ.
Tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo là một hoạt động hỗ trợ
việc thực hiện một trong 5 nội dung của phong trào thi đua “ Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực”. Thông qua không gian vui chơi có định
hướng, đầy ý nghĩa mang đậm tính truyền thống đã giúp trẻ phát triển tốt khả
năng tư duy, sáng tạo, là cơ hội để trẻ trải nghiệm chân thực nhất về văn hoá
truyền thống quê hương.
Nhưng làm thế nào để tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo thực sự có
hiệu quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ đó là một vấn đề đang được quan tâm,
đòi hỏi cô giáo mầm non phải suy nghĩ, tìm tòi, nghiên cứu tìm ra những biện
pháp tổ chức hiệu quả nhất để đưa vào tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian
phù hợp với lứa tuổi và góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua “ Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Là một giáo viên đứng lớp, nhận thức
được tầm quan trọng của trò chơi dân gian trong sự phát triển của trẻ, tôi đã


nghiên cứu tài liệu, học hỏi đồng nghiệp và từ thực tế quá trình tổ chức các trò

chơi dân gian cho trẻ tôi đã rút ra " Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các
trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi" và áp dụng thực hiện tại
lớp mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi trường mầm non Thạch Bình.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Nghiên cứu các biện pháp tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo
lớn 5 – 6 tuổi ở trường mầm non Thạch Bình .
Phân tích, nhận xét thực trạng và đề xuất những giải pháp, biện pháp tổ
chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi tại trường mầm non
Thạch Bình
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Tổng kết các kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho
trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi trường mầm non Thạch Bình
Đối tượng thực nghiệm là trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi và giáo viên
Trường mầm non Thạch Bình
1.4. Phương pháp nghiên cứu :
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế.
- Phương pháp thu thập thông tin
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết.
- Phương pháp thống kê xử lí số liệu.
2. Nội dung:
2.1. Cơ sở lý luận.
Trò chơi dân gian là một sinh hoạt văn hóa do nhân dân sáng tạo trong
quá trình lao động, sản xuất và được lưu truyền tự nhiên, rộng rãi trong cộng
đồng, trò chơi dân gian xưa được xem như là hình thức giáo dục đơn giản, giúp
hình thành nhân cách cũng như phát triển thể chất cho trẻ nhỏ. Nó thường được
thể hiện là các hành vi bắt chước của trẻ nhỏ từ các hành động của người lớn
hay sự truyền dạy của người lớn cho trẻ nhỏ. Cứ thế các trò chơi dân gian được
lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác như một di sản văn hoá dân tộc.
Những trò chơi dan gian đã đến với trẻ thơ một cách nhẹ nhàng tạo điều kiện
cho trẻ “ vừa học, vừa chơi. Các trò chơi dân gian Việt nam thường gần gũi,

không càu kỳ, tốn kém nên có thể dễ dàng chơi mọi lúc, mọi nơi, dụng cụ dễ
kiếm, dễ làm, chủ yếu lấy trong tự nhiên. Trò chơi dân gian có mối liên hệ mật
thiết với cuộc sống của trẻ. Trò chơi mang đến cho trẻ nhiều cơ hội tham gia tích
cực vào hoạt động. Nọi dung chơi, cách thức chơi phù hợp với đặc điểm tâm
sinh lý trẻ. [2]
Việc đưa trò chơi dân gian vào trường học mang nhiều ý nghĩa thiết thực.
Nó không chỉ góp phần rèn luyện sức khỏe, kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình
huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm mà
còn giúp trẻ rèn khả năng ứng xử văn hóa, Trong trường mầm non trẻ được chơi
các trò chơi dân gian bổ ích sẽ tạo nên hứng thú cho trẻ trong khi chơi. Thông
qua chơi trò chơi dân gian đã hình thành nét văn hoá dân tộc. Vì vậy đưa trò
chơi dân gian vào trường học là phù hợp và cần thiết vì nó không chỉ là một giải


trí đơn thuần mà thông qua việc chơi cũng đã góp phần vào việc giáo dục có
hiệu quả, giúp trẻ tăng cường sức khoẻ, phát triển giao tiếp, bình đẳng giới, hình
thành nhân cách con người Việt Nam ở các em và trong toàn xã hội.
2.2. Thực trạng của vấn đề
2.2.1. Thuận lợi
Trường mầm non Thạch Bình có 18 nhóm lớp, trong đó có 14 lớp mẫu
giáo, 4 nhóm nhà trẻ với tổng số cháu là 430 cháu. Cơ sở vật chất trang thiết bị
đảm bảo cho việc dạy và học của trẻ.
Nhà trường có 26 cán bộ giáo viên, trong đó trình độ đại học: 15 GV;
trình độ cao đẳng: 3 GV; trình độ trung cấp: 8 GV và đang tham gia học lớp đại
học tại chức là 4 GV.
Giáo viên phụ trách các lớp nhiệt tình trong công tác, chịu khó học tập để
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân
Khuôn viên nhà trường rộng rãi thoáng mát là điều kiện thuận lợi để tổ
chức các trò chơi dân gian cho trẻ dưới hình thức chơi tập thể
Nhà trường đã có kế hoạch chỉ đạo các nhóm lớp xây dựng kế hoạch tổ

chức các trò chơi dân gian cho trẻ trong nhóm lớp
2.2.2. Khó khăn
Giáo viên còn trẻ nhiều, vốn kiến thức phong phú về các trò chơi dân gian
còn hạn chế dẫn đến chưa linh hoạt và sáng tạo trong tổ chức các trò chơi dân
gian cho trẻ
Mức độ khó hay dễ của các trò chơi không giống nhau nên còn có nhiều
vướng mắc trong khi tổ chức cho trẻ chơi
Trẻ chưa có hứng thú tham gia các trò chơi. Trẻ dễ dàng nhập cuộc chơi
những cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trò chơi khi trẻ không hứng thú
Trong lớp còn có một số trẻ rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin vào không thích
tham gia các hoạt động tập thể
Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các trò chơi dân gian còn thiếu nhìều nên
khó khăn cho việc tổ chức câc trò chơi cho trẻ
2.2.3. Kết quả thực trạng
Từ những thuận lợi, khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng
trên trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi khi chơi các trò chơi dân gian . Kết quả như sau:
Tổng
Kết quả khảo sát trên trẻ
số trẻ
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Nội dung khảo sát
khảo Số
% Số %
Số
% Số %
sát
trẻ

trẻ
trẻ
trẻ
Trẻ hứng thú với trò 46
6
13,0 9 19,6 17 37,0 14 30,4
chơi
Biết cách chơi trò chơi 46
5
10,9 6 13,0 12 26,1 23 50,0
dân gian
Biết tự tổ chức chơi 46
0
0
5 10,9 9
19,6 32 69,5
các trò chơi dân gian
với các bạn trong lớp


Qua khảo sát đánh giá chất lượng trên trẻ lớp mẫu giáo lớn tôi thấy chất
lượng tổ chức chơi các chơi các trò chơi dân gian chưa tốt, trẻ chưa hứng thú và
chưa biết cách chơi các trò chơi dân gian. Giáo viên chưa biết cách gây hứng thú
để trẻ tham gia nhiệt tình với trò chơi. Một số trò chơi dân gian đòi hỏi đến sức
khoẻ, sự nhanh nhẹn, khéo léo thì trẻ chưa làm được chính vì thế mà trẻ nhanh
chán không có hứng thú với các trò chơi
Là một giáo viên mầm non, tôi luôn trăn trở, tìm tòi, học hỏi, tìm ra các
biện pháp để tổ chức các trò chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Sau đây
tôi xin đưa ra " Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian
cho trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi" mà tôi đã áp dụng thực hiện tại trường

mầm non Thạch Bình.
2.3. Các biện pháp đã sử dụng
2.3.1. Xây dựng kế hoạch, sưu tầm, lựa chọn các trò chơi dân gian
phù hợp với chủ đề, lĩnh vực phát triển và lứa tuổi của trẻ.
Trò chơi dân gian giúp trẻ sớm hình thành các thói quen hoạt động có hệ
thống, tính tập thể, tính tự tin, linh hoạt hơn trong mọi hoạt động cũng như sự
phát triển sau này của trẻ. Thông qua trò chơi dân gian trẻ sẽ phát triển các giác
quan, phát triển trí nhớ, phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngôn ngữ.
Các trò chơi dân gian Việt Nam vô cùng phong phú và đa dạng nhưng
không phải trò chơi nào cũng phù hợp với trẻ mầm non. Vì thế, giáo viên nên có
sự cân nhắc lựa chọn trò chơi cho phù hợp với từng độ tuổi, từng chủ đề và từng
lĩnh vực phát triển. Việc xây dựng kế hoạch, sưu tầm, lựa chọn các trò chơi dân
gian phù hợp với độ tuổi, với chủ đề và với từng lĩnh vực phát triển là rất quan
trọng, nó góp phần nâng cao chất lượng của hoạt động chơi và củng cố cho trẻ
những kiến thức đã học. Trò chơi sôi động, phù hợp với khả năng, độ tuổi sẽ tạo
được hứng thú cho trẻ trong khi chơi từ đó phát huy được tính sáng tạo chủ động
của trẻ trong khi chơi, trẻ biết phối hợp với các bạn chơi để hoàn thành nhiệm vụ
chơi của mình. Nếu giáo viên có một nguồn trò chơi dân gian phong phú sẽ có
thể dễ dàng lựa chọn được những trò chơi phù hợp, mới là, kích thích trẻ hứng
thú, tìm tòi, khám phá .. tạo điều kiện cho trẻ phát triển những năng lực khác
nhau.
Vai trò của người giáo viên trong việc xây dựng, sưu tầm, lựa chọn các trò
chơi dân gian phù hợp để tổ chức cho trẻ chơi là rất quan trọng. Nhận thức được
điều đó là giáo viên đứng lớp, trực tiếp tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ, khi
sưu tầm, lựa chọn các trò chơi tôi luôn chú ý đến nội dung của trò chơi phải gắn
với nội dung của chủ đề và phù hợp với các lĩnh vực phát triển của trẻ và điều
quan trọng là phải phù hợp với độ tuổi trẻ lớp tôi phụ trách.
Để có những trò chơi dân gian tổ chức cho trẻ phù hợp với chủ đề và lĩnh
vực phát triển vào đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch tổ chức các trò chơi
dân gian cho trẻ cụ thể trong từng chủ đề, sưu tầm các trò chơi, cứu kỹ nội dung

của trò chơi, nội dung của đề tài, của hoạt động dự kiến tổ chức để đưa vào kế
hoạch, trên cơ sở đó xác định rõ mục tiêu của việc phát triển trò chơi này nhằm


giải quyết nhiệm vụ giáo dục gì và mục tiêu đạt được là gì để lựa chọn trò chơi
cho phù hợp với yêu cầu đã đặt ra.
Ví dụ:
Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ:
Với chủ đề: Bản thân. Ở hoạt động học có chủ định tôi đã lựa chọn lồng
ghép nội dung dạy vận động cho trẻ với các trò chơi có lời hát phổ nhạc như:
Dạy vận động múa bài “ Rềnh rềnh ràng ràng”, “ Tập tầm vông” ....
Lĩnh vực phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội :
Với chủ đề: Trường mầm non. Ở hoạt động góc: Tôi chọn các trò chơi
như: “Giải danh”, “chơi ô ăn quan” ...

( Hình ảnh trẻ đang chơi Ô ăn quan )
Lĩnh vực nhận thức:
Với chủ đề Bản thân, Ở hoạt động học có chủ định tôi lựa chọn các trò
chơi dân gian như : “ Chuyền thẻ”, “ Đếm sao”, “nhảy lò cò” ....
Lĩnh vực ngôn ngữ:
Với chủ đề thế giới động vật, Ở hoạt động chiều: Tôi chọn các bài đồng
dao, ca dao dạy trẻ đọc lời ca để phát triển ngôn ngữ cho trẻ như “ Dung dăng,
dung dẻ”, “Cắp cua”, “ Thả đỉa ba ba”....
Lĩnh vực thể chất:
Ở hoạt động ngoài trời, góp phần phát triển vận động cho trẻ, với chủ đề
Gia đình: tôi đã lựa chọn các trò chơi dân gian thuộc nhóm phát triển thể chất
như: “Kéo co”, “Cướp cờ”, “Bỏ dẻ”.... Với chủ đề Bản thân: tôi chọn trò chơi “
Rồng rắn lên mây” , “ Lộn cầu vồng” .....

( Hình ảnh trẻ đang chơi kéo co)
Như vậy trò chơi dân gian là một thể loại có thể lồng ghép để tổ chức cho
trẻ hoạt động vào tất cả các thời điểm trong ngày, nhưng quan trọng là cô giáo
phải biết cách lựa chọn và xây dựng kế hoạch tổ chức các trò chơi cho phù hợp
với từng thời điểm và đúng theo nội dung của từng chủ đề trong năm học
2.3.2. Chuẩn bị các điều kiện phù hợp để tổ chức các trò chơi dân
gian cho trẻ mẫu giáo
* Dạy trẻ đọc thuộc lời ca đối với những trò chơi có lời đồng dao:
Đa phần các trò chơi dân gian đều có lời ca. Dạy trẻ thuộc lời ca của các
trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết, nếu trẻ không thuộc lời ca thì sẽ
không chơi được các trò chơi dân gian có lời ca. Các trò chơi dân gian có lời ca
đi kèm trong khi chơi đã làm cho không trí tổ chức các trò chơi vui vẻ nhộn nhịp
hơn. Trẻ sẽ hứng thú hơn nhiều khi vừa chơi trò chơi vừa đưọc đọc những lời
đồng dao trong các trò chơi. Căn cứ vào kế hoạch tổ chức các trò chơi dân gian
tôi đã xây dựng từ dầu năm. Đến chủ đề cần học với những trò chơi dân gian có
lời ca tôi tổ chức cho trẻ đọc thuộc lời ca trước khi trò chơi được đưa vào tổ
chức
Ví dụ:
Trò chơi: “Thả đỉa ba ba” sẽ tổ chức cho trẻ chơi trong chủ đề “ Thế giới
động vật” tôi cho trẻ đọc thuộc lời ca vào các thời điểm như hoạt động chiều,
hoạt động đón, trả trẻ .... khi trẻ đã thuộc lời ca tôi tiến hành tỏ chức cho trẻ chơi
vào thời điểm hoạt động ngoài trời.
Hoặc trò chơi : “ Trồng nụ, trồng hoa” trước khi tổ chức cho trẻ chơi tôi
cũng cho trẻ đọc thuộc lời ca của trò chơi, khi trẻ chơi trẻ vừa chơi vừa đọc: “
Một nụ, hai nụ - một hoa, hai hoa ....” Cùng với lời ca trẻ sẽ chồng những bàn
tay lên để cho các bạn nhảy qua từng bàn một, nhờ có những lời đồng dao trong
trò chơi đã giúp trẻ chơi rất say sưa và cố gắng phấn đấu để hoàn thành nhiệm
vụ của trò chơi.
Hoặc trò chơi “ Chi chi chành chành” khi tre đã thuộc lời ca thì trẻ chơi tự
tin và kết quả chơi sẽ hấp dẫn hơn nhiều. Trẻ thuộc lời ca thì trẻ sẽ chăm chú để

đến câu “ Ù à ù ập” sẽ nhanh chóng rút tay ra khỏi bàn tay của bạn cầm cái, nếu
không thuộc lời ca trẻ sẽ không kịp rút tay ra sẽ bị thua như vậy trẻ sẽ nhanh


chán và trò chơi không còn hấp dẫn nữa.

( Hình ảnh trẻ đang chơi trò chơi “ Chi chi chành chành” )
Như vậy với những trò chơi dân gian có lời ca, trước khi tổ chức cho trẻ
chơi tôi cho trẻ đọc thuộc lời ca của các bài đồng dao vào các thời điểm trong
ngày nếu trẻ chưa thuộc tôi phối hợp với phụ huynh về nhà cùng giúp trẻ đọc
thuộc lời ca của các bài đồng dao, đến khi tổ chức các trò chơi cho trẻ chơi, trẻ
đã thuộc lời đồng dao nên trẻ rất thích tham gia chơi các trò chơi và chơi hứng
thú, say sưa với các trò chơi dân gian tôi tổ chức và thực hiện tốt các yêu cầu
của luật chơi đưa ra
* Tận dụng không gian cho trẻ chơi trò chơi dân gian
Trẻ mầm non rất thích thay đổi không gian chơi. Việc thay đổi không gian
chơi sẽ làm tăng hứng thú chơi của trẻ, giúp trẻ tăng cường khả năng tìm tòi,
khám phá, thích nghi cho trẻ. Với mỗi không gian chơi khác nhau, trẻ đều có
những dự định chơi khác nhau sao cho phù hợp. Chính điều đó đã giúp trẻ phát
triển trí tưởng tượng, trẻ được làm những điều mà trẻ muốn.
Là giáo viên đứng lớp tôi trú trọng đến tổ chức trò chơi như thế nào để
gây được hứng thú cho trẻ, tận dụng được không gian chơi là tăng cường được
cơ hội chơi cho trẻ, mặt khác mỗi trò chơi dân gian đều có một cách chơi và luật
chơi khác nhau và cần có những địa điểm rộng, hẹp khác nhau tuỳ vào tính chất
của từng trò chơi. Chính vì thế mà trước khi tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ,
tuỳ vào tính chất của từng trò chơi để tôi tận dụng không gian chơi cho phù
hợp.. Có những trò chơi có số lượng người tham gia chơi nhiều, cần phải có có
diện tích chơi rộng, nhưng lại có những trò chơi trẻ có thể chơi theo nhóm nhỏ
nên không cần diện tích rộng và chỉ là một khoảng không gian nhỏ trong lớp.
Để tận dụng không gian cho trẻ chơi các trò chơi dân gian phù hợp với

từng loại trò chơi, tôi đã khảo sát và phân loại không gian chơi cho lớp tôi gắn


liền với các loại trò chơi, từ đó lập kế hoạch tổ chức các trò chơi dân gian trong
từng chủ đề cho phù hợp.
Ví dụ : Khi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “ Rồng rắn lên mây” thuộc chủ
đề: bản thân. Đây là một trò chơi mang tính tập thể có nhiều trẻ chơi nên cần
diện tích rộng thoáng nên tôi chọn địa điểm chơi là ngoài sân trường và tổ chức
vào thời điểm hoạt động ngoài trời

( Hình ảnh trẻ đang chơi Rồng rắn lên mây )
Hay trò chơi “ Ô ăn quan”, trò chơi “ Chuyền thẻ”, “ Chi chi chành
chành”.... là một trò chơi theo nhóm, không cần diện tích lớn nên tôi chọn địa
điểm chơi ở các góc chơi trong lớp ….. tổ chức vào thời điểm hoạt động góc
hoặc chơi buổi chiểu.
Như vậy, muốn tổ chức có hiệu quả các trò chơi dân gian điều quan trọng
là giáo viên cần phải nghiên cứu kỹ nội dung của trò chơi dân gian để lựa chọn
không gian chơi cho phù hợp với trò chơi, và luân phiên thay đổi các vị trí chơi
để trẻ chơi được nhiều nhất, hứng thú nhất, có như vậy mới phát huy tối đa hiệu
quả của các trò chơi dân gian.
* Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các trò chơi dân gian
Trò chơi dân gian là trò chơi xuất phát từ cuộc sống lao động. Các đồ
dùng, đồ chơi để chơi các trò chơi dân gian có rất nhiều trong cuộc sống xung
quanh trẻ. Đồ dùng, đồ chơi của các trò chơi dân gian vô cùng đa dạng và phong
phú, mang tính đặc trưng được làm từ phế liệu, các nguyên vật liệu từ thiên
nhiên, được thiết kế dựa vào nội dung chơi, cách chơi, luật chơi của từng trò
chơi. Mỗi trò chơi dân gian có một hoặc nhiều loại đồ dùng, đồ chơi tương ứng
mà thiếu nó trò chơi không thể thực hiện được
Ví dụ:
Trò chơi” Ô ăn quan” đòi hỏi phải có một hòn sỏi to để làm quan và có

các hòn sỏi nhỏ để làm quân thì mới chơi được
Hoặc trò chơi “ Bịt mắt bắt dê” không thể chơi được nếu thiếu một cái
khăn hoặc một dải vải bịt mắt …..


Hoặc trò chơi kéo co, nếu không có dây thừng thì không thể thực hiện
được trò chơi
Như vậy, muốn tổ chức thật tốt các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo lớn
nói riêng và trẻ mầm non nói chung, để tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân
gian đạt kết quả cao thì giáo viên căn cứ vào kế hoạch đã xây dựng, nghiên cứu
kỹ yêu cầu của từng trò chơi, tìm hiểu kỹ luật chơi, cách chơi, đồ dùng phục vụ
cho trò chơi, từ đó mới có thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết cho trò chơi
đề tổ chức thật tốt các trò chơi dân gian cho trẻ chơi đạt hiệu quả.
2.3.3. Lồng ghép tổ chức các trò chơi dân gian vào các hoạt động trong
ngày phù hợp
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được mục đích nhất định. Vì thế hoạt
động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như trong hoạt động học có chủ
định lồng ghép các trò chơi nhằm thay đổi trạng thái cho trẻ, củng cố cho trẻ các
kiến thức mà trẻ vừa được học và tạo cho trẻ một tâm thế thoải mái trong học
tập thì hoạt động ngoài trời, khi cho trẻ tham gia các trò chơi dân gian sẽ giúp
trẻ được gần gũi với thiên nhiên, trẻ được chơi cùng bạn bè theo nhóm, hoặc
chơi tập thể từ đó giúp trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, tạo cho trẻ ý thức chơi tập thể,
biết đoàn kết phối hợp cùng nhóm chơi để thực hiện tốt nhiệm vụ của từng trò
chơi. Ở hoạt động góc hay hoạt động chiều khi cho trẻ chơi trò chơi dân gian sẽ
giúp trẻ tích luỹ được các kinh nghiệm sống và kỹ năng chơi theo nhóm. Chính
vì thế mà tuỳ vào từng hoạt động để tôi lựa chọn và tổ chức lồng ghép các trò
chơi dân gian cho phù hợp với tính chất của từng hoạt động
* Với hoạt động ngoài trời : Khi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi vận động tận
dụng không gian rộng và thoáng mát tôi đã lồng ghép chọn các trò chơi dân gian
phù hợp với chủ đề để tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi nhằm rèn luyện và phát

triển thể lực cho trẻ
Ví dụ:
Chủ đề : Trường mầm non tôi tổ chức cho trẻ chơi “ Bỏ dẻ”, “ Dung dăng,
dung dẻ”, “Luồn cằng dế” …
Chủ để “ Thể giới động vật: Tôi cho trẻ chơi các trò chơi “ Hùm bắt lợn”,
“ Rồng rắn lên mây”, “ Dê mẹ tìm con” ....
* Với hoạt động góc: Vì địa điểm hẹp tôi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi
theo nhóm nhỏ như trò chơi, “Ô ăn quan”,“Chơi chuyền”,“Rải ranh”, “Chuyền
thẻ”….
* Với hoạt động học có chủ định và hoạt động chiều ( chủ yếu là diễn ra
trong nhóm, lớp ) nên tôi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi tĩnh nhằm phát triển
nhận thức cho trẻ như trò chơi “ Tập tầm vông”, “ Rải ranh”, “ Chơi cờ”, “ Vấn
đáp”, “ Đếm sao”, “Đọc câu”, “Dệt vải”, “Bắtvịt trên cạn”, “ Nu na nu nống’....
Như vậy, tuỳ vào tính chất của từng trò chơi để tôi lồng ghép các trò chơi
gian vào thực hiên trong từng chủ đề năm học cho phù hợp với tính chất trò
chơi, với nội dung chủ đề và các thời điểm trong ngày cho phù hợp.
2.3.4. Tạo hứng thú để thu hút trẻ trong lớp tham gia vào trò chơi dân gian
Tạo hứng thú cho trẻ trong khi học, khi chơi là một biện pháp quan trọng


góp phần trong việc giúp trẻ tiếp thu những kiến thức mà giáo viên hướng dẫn
trẻ .Đối với trò chơi dân gian cũng vậy nếu cô tạo được hứng thú để trẻ tham
gia chơi thì trong khi chơi trẻ sẽ ham thích và chơi rất tích cực. Từ đó sẽ phát
huy tối đa khả năng sáng tạo của trẻ trong khi chơi, trẻ sẽ thực hiện tốt các
nhiệm vụ được giao trong khi chơi
Một ưu thế của trò chơi dân gian chính là ở chỗ nó có thể dung nạp tất cả
những ai muốn chơi, không quy định số người chơi nhất định. Chính vì thế mà
trước khi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian tôi đã dùng thủ thuật để thu hút
tất cả các trẻ trong lớp tham gia chơi nhưng các thủ thuật tạo hứng thú được tôi
thay đổi tuỳ vào tính chất của từng trò chơi. Có những trò chơi tôi thu hút trẻ

đến với trò chơi bằng những câu truyện kể, có những trò chơi tôi có thể tạo hứng
thú trực tiếp từ nội dung của trò chơi.
Với từng trò chơi và với các cách gây hứng thú khác nhau trong mỗi lần
tổ chức cho trẻ chơi tôi nhận thấy trẻ rất hào hứng tham gia vào các trò chơi dân
gian, trẻ chơi nhiệt tình, say sưa, trẻ thực hiện đúng theo luật chơi, cách chơi của
từng trò chơi và biết phối hợp với bạn để hoàn thành nhiệm vụ mà trò chơi đặt
ra.
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “ Hùm bắt lợn” ở chủ đề “ Thế
giới động vật” vào thời điểm hoạt động ngoài trời. Sau khi thực hiện nội dung
trò chuyện với trẻ về các con vật nuôi trong gia đình. Khi chuyển sang nội dung
trò chơi vận động tôi hỏi trẻ : Các con vừa được làm quen với những con vật gì?
Các con vật được nuôi ở đâu?. Các con vật nuôi rất đáng yêu phải không các
con! ở nhà các con thường hay nuôi những con vật gì? Các chú lơn con rất đáng
yêu đấy! Các con có muốn bảo vệ các chú lợn con không? cả lớp chúng mình sẽ
làm thành một cái chuồng vững chắc để bảo vệ chú lợn nhỏ bé không bị con
hùm to lớn bắt đi nhé. Muốn làm được một cái chuồng vững chắc thì cần rất
nhiều người, cả lớp sẽ nắm tay nhau để làm một cái chuồng thật lớn, thật chắc
để bảo vệ chú lợn nhé. Khi con hùm đến các con phải nắm chặt tay nhau và
không cho con hùm vào nbắt lợn nhé. Với thủ thuật đó tôi đã thu hút được tất cả
các trẻ trong lớp tham gia chơi, trẻ chơi hứng thú và đoàn kết trong khi chơi, biết
phối hợp cùng nhau để hoàn thành yêu cầu của trò chơi

( Hình ảnh trẻ đang chơi Hùm bắt lợn )
Như vậy để thu hút trẻ mẫu giáo đến với trò chơi dân gian đầy bổ ích và
lý thú thật không đơn giản nhưng cũng không phải là không làm được. Điều


quan trọng là mỗi một nhà trường, mỗi một cô giáo và người lớn chúng ta phải
quan tâm để khơi dậy niềm say mê và hứng thú của trẻ đối với văn hoá truyền
thống của dân tộc Việt Nam. Với những trò chơi, những bài ca dao, đồng

dao ... lúc trước tưởng chừng rất xa lạ với trẻ, giờ đây đã trở thành thân quen
trong mọi hoạt động của trẻ trong trường mầm non
2.4. Kết quả sau khi áp dụng các biện pháp trên vào tổ chức các trò
chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi
* Kết quả khảo sát khi sử dụng các giải pháp trên
Sau khi áp dụng các biện pháp trên vào tổ chức các trò chơi dân gian cho
trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi ở lớp tôi phụ trách, tôi tiến hành đánh giá kết quả trên
trẻ
Tổng
Kết quả khảo sát trên trẻ
số
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Nội dung khảo sát
trẻ
Số
%
Số
%
Số
% Số %
khảo trẻ
trẻ
trẻ
trẻ
sát
Trẻ hứng thú với trò 46
16 34,8 20

43,5 10 21,7 0
chơi
Biết cách chơi trò chơi 46
16 34,8 22
47,8 8
17,4 0
dân gian
Biết tự tổ chức chơi
các trò chơi dân gian 46
10 21,7 20
43,5 16 34,8 0
với các bạn trong lớp
* Hiệu quả khi áp dụng các giải pháp trên vào thực hiện trên trẻ tại
trường mầm non Thạch Bình
Sau khi sưu tầm, lựa chọn, chuẩn bị các điều kiện và tổ chức các trò
chơi dân gian cho trẻ vào các thời điểm trong ngày, bản thân tôi nhận thấy: Khi
tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian trẻ đều rất hứng thú chơi và học rất
say mê . Khi đọc và diễn tả các bài đồng dao, các cháu rất chú ý và học thuộc
rất nhanh, hầu như các cháu có thể chơi trò chơi dân gian ở mọi lúc mọi nơi.
Khi trẻ chơi, tôi cũng thấy rằng trẻ rất thoải mái, tự tin và tự nhiên, không đòi
hỏi những kỹ năng phức tạp nên những trẻ nhút nhát hòa đồng hơn với các
bạn trong lớp do đó trò chơi thu hút số lượng trẻ tham gia nhiều hơn, rèn cho
trẻ có tính tập thể cao trong các hoạt động
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận:
Trò chơi dân gian là loại hình giáo dục rất có hiệu quả vì nó vừa là phương
tiện giải trí lành mạnh, vui chơi sinh động, phù hợp với đặc điểm tâm lý, vừa là
phương tiện giáo dục nhẹ nhàng sâu sắc, các trò chơi dân gian vừa dễ tiếp cận
vừa không tốn kém mà mang lại kết quả giáo dục cao trong trường học.
Trò chơi dân gian có tác dụng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ. Trò

chơi dân gian vừa giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa góp phần nâng cao


nhận thức, phát triển các giác quan, tăng cường thể lực cho trẻ, góp phần hoàn
thiện nhân cách trẻ, giúp trẻ trở thành những người lao động tài giỏi trong tương
lai. Chính vì thế mà khi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian giáo viên nên
dùng thủ thuật để tạo hứng thú cho trẻ, dẫn dắt trẻ đến với các trò chơi dân gian,
để trẻ phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ trong khi chơi có như thế thì trò
chơi mới đạt được kết quả
cao nhất. Trẻ thường xuyên được tham gia vào các trò chơi dân gian, nhận thức
và thể lực của các trẻ được nâng cao rõ rệt. Trẻ nhanh nhẹn, năng động, tự tin và
hồn nhiên trong giao tiếp với các bạn trong lớp và với mọi người xung quanh
trẻ. Trẻ có ý thức, biết nhường nhịn và luôn giúp đỡ mọi người xung quanh.
Thông qua chơi các trò chơi dân gian còn giúp các trẻ trong lớp tôi thêm gắn bó
với nhau, nâng cao tinh thần đoàn kết và ý thức tập thể của trẻ. Trẻ có kỹ năng
hoạt động tập thể và hoạt động theo nhóm
Bằng việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian, tôi đã giúp trẻ được
thỏa mãn nhu cầu vui chơi, đồng thời bảo tồn được một di sản văn hóa tốt đẹp
của dân tộc, góp phần thực hiện tốt cuộc vận động " Xây dựng trường học thân
thiện - Học sinh tích cực".
3.2. Kiến nghị
Nhà trường cần mua sắm thêm các đồ dùng, đồ chơi để tổ chức cho trẻ
chơi các trò chơi dân gian. Cung cấp thêm các tư liệu, sách hướng dẫn chơi các
trò chơi dân gian để giáo viên tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian đa
dạng. Từ đó phát triển ở trẻ tinh thần hợp tác tập thể, biết nhường nhịn bạn bè,
biết giao lưu,
chia sẻ kinh nghiệm của mình với các bạn ở trong nhóm lớp .
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong việc tổ chức cho trẻ mẫu
giáo lớn chơi các trò chơi dân gian đã được thực hiện trong lớp mẫu giáo lớn
trường mầm non Thạch Bình. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của Hội

đồng chấm SKKN các cấp.
Tôi xin chân thành cảm ơn./.
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG

Thạch Bình, ngày 25 tháng 3 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của bản
thân, không sao chép nội dung của người
khác
NGƯỜI VIẾT SKKN

Nguyễn Thị Thuý


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Tài liệu nguổn trang thông tin điện tử dân tộc và phát triển của tác giả
Đoàn Thu Hà
[2]. Nội san nghiên cứu lý luận: Trò chơi dân gian – Thế giới tuổi thơ của tác
giả Lê Thị Thanh