Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh qua bài 30 bảo vệ vốn gen di truyền của loài người – sinh học 12 nâng cao

Hoạt động của GV - HS

Nội dung

4. Hoạt động 4: Tìm hiểu bảo vệ di truyền của loài người và
của người Việt Nam.
GV : Để bảo vệ vốn gen di truyền của loài người và của người
Việt Nam chúng ta phải làm gì ?
HS : Trả lời.
GV : Để tránh sinh ra những con người có khuyết tật di truyền
thì việc phát hiện nguy cơ sinh con có khuyết tật di truyền cũng
như phát hiện sớm những thai nhi có khuyết tật di truyền là điều
cần thiết[2]. Kĩ thuật chẩn đoán trước sinh như chọc dò dịch ối
và sinh thiết tua nhau thai có thể chẩn đoán sớm được nhiều
bệnh di truyền từ đó có những biện pháp thích hợp giúp hạn chế
gánh nặng di truyền.

IV. Bảo vệ
di truyền
của
loài
người và
của người
Việt Nam.

Sinh thiết tua nhau thai
Chọc dò dịch ối
GV : Hiện nay các nhà khoa họcđang tiến hành nghiên cứu hoàn
thiện các kĩ thuật thay thế các gen đột biến gây bệnh trong cơ thể
người bằng các gen lành gọi là liệu pháp gen [2]. Đây được coi
là kĩ thuật của tương lai vì có nhiều khó khăn mà kĩ thuật này

còn mắc phải.
GV: Con người cải tạo tự nhiên, bảo vệ môi trường sống trong
lành, bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh, chống thử vũ khí hạt
nhân…
GV: Trình chiếu slide.

- Tư vấn di
truyền và
sang
lọc
trước
sinh[2].

- Liệu pháp
gen – kĩ
thuật của
tương
lai[2].
- Tạo môi
trường sạch
nhằm hạn
chế
tác
nhân gây
đột biến[2].

1


Mô hình trồng rau an toàn, tạo nguồn thực phẩm sạch.

2


GV: Hoạt động trồng cây gây rừng của người dân góp phần làm
tăng diện tích rừng, điều hòa bầu không khí, giảm thiểu ô nhiễm
môi trường.

3


Tích cự tuyên truyền về bảo vệ môi trường.
GV: Là học sinh chúng ta cần phải có những hành động thiết
thực ngay hôm nay:

Học sinh trường THPT Vĩnh Lộc tích cực tham gia bảo vệ môi
trường học đường.

Học sinh cùng nhau chăm sóc
bồn hoa tại trường THPT Vĩnh Lộc
4


I.4

Hiệu quả của đề tài đối với hoạt động sư phạm.
Để đánh giá kết quả nhận thức của các em học sinh ở 2 lớp, tôi xây dựng
bài kiểm tra năng lực gồm các câu hỏi sau:
Câu 1: Bệnh nào sau đây ở người là do đột biến gen gây ra?
A. Ung thư máu.

B. Đao.
C. Claiphentơ
D.Thiếu máu hình liềm.
Câu 2: Bệnh phênikitô niệu là bệnh di truyền do:
A.đột biến gen trội trên NST thường.
B.đột biến gen lặn trên NST thường.
C đột biến gen trội trên NST X.
D.đột biến gen trội trên NST Y[5].
Câu 3: Cơ chế làm xuất hiện các khối u trên cơ thể người là do
A. các đột biến gen.
B. đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể.
C. tế bào xôma bị đột biến.
D. tế bào bị đột biến mất kiểm soát phân bào.
Câu 4: Trong các phương pháp sau đây, có bao nhiêu giải pháp nhằm bảo vệ
tương lai di truyền của loài người?
(1). Bảo vệ môi trường sống, hạn chế các tác nhân gây ung thư.
(2). Duy trì cuộc sống lành mạnh, tránh làm thay đổi môi trường sinh lí, sinh hóa
của cơ thể.
(3). Không kết hôn gần để tránh xuất hiện các dạng đồng hợp lặn về gen đột
biến gây ung thư.
(4). Khai thác tối đa tài nguyên thiên nhiên.
A.1
B.2
C.3
D.4
Câu 5: Ở người, ung thư di căn là hiện tượng
A. di chuyển của các tế bào độc lập trong cơ thể.
B. tế bào ung thư di chuyển theo máu đến nơi khác trong cơ thể.
C. một tế bào người phân chia vô tổ chức và hình thành khối u.
D. tế bào ung thư mất khả năng kiểm soát phân bào và liên kết tế bào.

Câu 6: Người mắc hội chứng Đao tế bào có :
A. NST số 21 bị mất đoạn.
B. 3 NST số 21.
C. 3 NST số 13.
D. 3 NST số 18.
Câu 7: Khoa học ngày nay có thể điều trị để hạn chế biểu hiện của bệnh di
truyền nào dưới đây?
A. Hội chứng Đao.
B. Hội chứng Tơcnơ.
C. Hội chứng Claiphentơ.
D. Bệnh phêninkêtô niệu[5].
Câu 8: Các bệnh di truyền do đột biến gen lặn nằm ở NST giới tính X thường
gặp ở nam giới, vì nam giới
A. dễ mẫm cảm với bệnh.
B. chỉ mang 1 NST giới tính X.
C.chỉ mang 1 NST giới tính Y.
D. dễ xảy ra đột biến.
Câu 9: Trong chẩn đoán trước sinh, kỹ thuật chọc dò dịch ối nhằm kiểm tra
A. tính chất của nước ối.
B. tế bào tử cung của ngưới mẹ.
C. tế bào phôi bong ra trong nước ối.
D. nhóm máu của thai nhi.
Câu 10: Hiện tượng tế bào phân chia vô tổ chức thành khối u và sau đó di căn
được gọi là :
A. ung thư.
B. bướu độc.
C. tế bào độc.
D. tế bào hoại tử.
Đáp án: 1D 2B 3D 4D 5B 6B 7D 8B 9C 10A
Sau khi 2 lớp cùng làm trong thời gian 15 phút thu được kết quả sau:

5


Điểm 9-10
Lớp
12A2
(Đối
chứng)

12A1
(Thực
nghiệm)

Sĩ số

Điểm 7-8

Điểm 5-6

Điểm dưới
5
Số
%
lượng

Số
lượng

%

Số
lượng

%

Số
lượng

%

40

5

12.5

14

35.0

20

50.0

1

2.5

41

15

36.6

21

51.2

5

12.2

0

0

Qua kết quả trên tôi nhận thấy rằng, lớp 12A1 có tỉ lệ khá, giỏi đạt
87.8% cao hơn so với lớp 12A2 (đạt 47.5%); đặc biệt ở lớp 12A1 không còn học
sinh có điểm dưới trung bình. Vì vậy tôi cho rằng, mức độ tiếp thu và hiểu rõ
vấn đề đạt hiệu quả khi được lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường
vào bài học. Điều đó chứng tỏ rằng việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
thông qua bài học môn Sinh học cho học sinh rất có ý nghĩa.

3. Kết luận và kiến nghị.
3.1. Kết luận.
Mang tính chất là một sáng kiến kinh nghiệm, những gì tôi đưa ra trên đây
được đúc rút từ kinh nghiệm giảng dạy của bản thân, cộng với lòng ham học hỏi,
quyết tâm giúp các em học sinh nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, thông qua
các em để lan tỏa trong xã hội, góp phần làm thay đổi hành vi, cách ứng xử của
mọi người trong xã hội trước hiện tượng ô nhiễm môi trường.

3.2. Kiến nghị.
* Đối với Sở Giáo dục và đào tạo: Cần tiếp tục tổ chức những chương
trình bồi dưỡng cho giáo viên để đưa nội dung giáo dục bảo vệ môi trường thực
sự trở thành một hoạt động thường xuyên trong giảng dạy ở các nhà trường.
* Đối với nhà trường: Cần tổ chức thêm các hoạt động ngoại khóa về
giáo dục bảo vệ môi trường, để nâng cao nhận thức của học sinh nhằm góp phần
tuyên truyền bảo vệ môi trường sống.
Là một giáo viên trẻ, bản thân tôi luôn không ngừng học hỏi; tuy nhiên
kinh nghiệm giảng dạy còn chưa nhiều, chắc chắn có điều còn hạn chế, rất mong
nhận được ý kiến đóng góp chân thành của đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 2 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người viết

Bùi Thị Nguyệt
6


7