Xây dựng văn hóa tổ chức trường cao đẳng lương thực – thực phẩm (tt)

1
MỞ ĐẦU
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Trong đời sống xã hội, con người bị ảnh hưởng bởi nền văn
hóa trong đó họ sống, nó bao gồm những giá trị, niềm tin và những
hành vi mong đợi. Cũng như xã hội, một tổ chức cũng có một nền
văn hóa riêng gọi là văn hóa tổ chức, đó là một yếu tố rất quan trọng
mà nhà quản lý cần xây dựng và duy trì để đưa đơn vị của họ phát
triển nhanh và bền vững. Trường Cao đẳng Lương thực Thực phẩm,
tiền thân là trường Trung học Nông nghiệp và Công nghiệp Thực
phẩm, thuộc Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn. Mục tiêu
chiến lược của trường là: Xây dựng nhà trường trở thành cơ sở đào
tạo và nghiên cứu khoa học có chất lượng và hiệu quả cao, có môi
trường thuận lợi cho cán bộ, giáo viên phát huy trí tuệ, cống hiến cho
sự nghiệp phát triển của ngành và của đất nước, cho học sinh sinh
viên hình thành và phát triển năng lực học tập, tiếp thu kiến thức và
kỹ năng tiên tiến, hiện đại và những phẩm chất cần thiết để đáp ứng
yêu cầu của thị trường lao động và để lập thân, lập nghiệp. Phấn đấu
đến năm 2015, trường Cao đẳng Lương thực – Thực phẩm sẽ trở
thành trường Đại học Nông Nghiệp.
Để góp phần thực hiện mục tiêu chiến lược đó một cách tốt
nhất thì một trong những vấn đề mà nhà trường cần phải quan tâm
hàng đầu là xây dựng văn hóa tổ chức. Nhận thức được tầm quan
trọng của việc xây dựng và phát huy văn hóa tổ chức, tôi đã quyết
định chọn đề tài “Xây dựng văn hóa tổ chức trường Cao đẳng Lương
thực – Thực phẩm” để nghiên cứu.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Hệ thống lý thuyết về xây dựng văn hóa tổ chức.


2

- Nghiên cứu, phân tích thực trạng về xây dựng văn hóa tổ
chức tại trường Cao đẳng Lương thực – Thực phẩm.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm khắc phục và hoàn thiện văn
hóa tổ chức tại trường Cao đẳng Lương thực – Thực phẩm.
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Vấn đề xây dựng văn hóa
tổ chức của trường Cao Đẳng Lương thực – Thực phẩm.
- Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu các vấn đề liên quan đến
văn hóa tổ chức tại trường Cao đẳng Lương thực – Thực phẩm.
- Thời gian nghiên cứu: đề tài tiến hành nghiên cứu và phân
tích số liệu qua 3 năm 2009 - 2011.
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đề tài đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của
triết học Mác Lê – nin.
- Sử dụng phương pháp bảng hỏi, phỏng vấn và khảo sát thực
tế cùng với phương pháp phân tích và tổng hợp, so sánh và đối chiếu
để nghiên cứu và trình bày các vấn đề của bản luận văn.
5. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về xây dựng văn hóa tổ chức.
Chương 2: Thực trạng văn hóa tổ chức tại trường Cao đẳng
Lương thực – Thực phẩm.
Chương 3: Xây dựng văn hóa tổ chức trường Cao đẳng Lương
thực – Thực phẩm.


3
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG VĂN HÓA
TỔ CHỨC

1.1. VĂN HÓA
1.1.1. Khái niệm văn hóa
Văn hóa là hệ thống những giá trị, niềm tin chủ đạo, những
hiểu biết và cách suy nghĩ được chia sẻ bởi các thành viên trong một
tổ chức, và được truyền đạt lại cho những thành viên mới vào tổ
chức.
1.1.2. Các đặc trưng và chức năng của văn hóa
1.2. VĂN HÓA TỔ CHỨC
1.2.1. Khái niệm
Văn hóa tổ chức là toàn bộ các yếu tố văn hóa được chủ thể (tổ
chức) chọn lọc, tạo ra, sử dụng và biểu hiện trong quá trình hoạt động
từ đó tạo nên bản sắc riêng có của một tổ chức.
1.2.2. Những đặc tính cơ bản của văn hóa tổ chức
- Tính hợp thức của hành vi.
- Các chuẩn mực.
- Các giá trị chính thống.
- Triết lý.
- Những luật lệ.
- Bầu không khí tổ chức.
- Những kỹ năng thành công.
1.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành văn hóa tổ chức
1.2.3.1. Môi trường hoạt động của tổ chức
Là bối cảnh về kinh tế, xã hội mà tổ chức đang phải hoạt động
trong nó, cùng tồn tại với nó. Môi trường của tổ chức có môi trường
bên ngoài và môi trường bên trong của tổ chức.
1.2.3.2. Quan niệm giá trị


4
Quan niệm giá trị tạo ra ý thức hành động của cá nhân trong tổ

chức. Nếu quan niệm giá trị của tổ chức chỉ là tiền thì tất yếu sự hợp
tác sẽ không bền vững.
1.2.3.3. Uy tín, đạo đức của cá nhân
Uy tín, đạo đức của một cá nhân có tác động lớn tới sự hình
thành văn hóa tổ chức. Thông thường, cá nhân có tác động tới sự
hình thành văn hóa tổ chức là lãnh đạo của tổ chức. Song, cá nhân
cũng có thể không phải là lãnh đạo tổ chức nhưng phải là người được
tất cả nhân viên trong tổ chức kính trọng.
1.2.3.4. Nghi thức văn hoá trong tổ chức
Nghi thức, nghi lễ mang tính văn hóa có vai trò tác động đến
tinh thần làm việc của các thành viên trong tổ chức, làm cho họ luôn
hứng khởi, tự hào, nhiệt tình, thúc đẩy tính sáng tạo, lòng trung
thành, nâng cao tinh thần hợp tác giữa các thành viên trong tổ chức,
… trong quá trình làm việc.
1.2.3.5. Mạng lưới văn hoá
Mạng lưới văn hóa là hình thức truyền bá thông tin không
chính thức trong nội bộ tổ chức. Mạng lưới này thuộc loại tổ chức phi
chính thức và tồn tại trong tất cả các tổ chức.
1.2.4. Các yếu tố cấu thành văn hóa tổ chức
Có một số cách để phân nhóm các yếu tố cấu thành văn hóa tổ
chức của tổ chức nói chung và của một trường đại học nói riêng như:
yếu tố vật thể, phi vật thể... Sau đây là cách phân chia của Edgar H.
Schein với việc chia văn hóa nhà trường bao gồm: những quá trình và
cấu trúc hữu hình (Behavior & Artifacts), hệ thống giá trị được tuyên
bố (Espoused values); những quan niệm chung (Basic underlying
assumption).


5
1.2.5.1. Lớp thứ nhất: Những quan niệm chung (niềm tin, nhận

thức, suy nghĩ và tình cảm có tính vô thức, mặc nhiên và ngầm
định)
Đây là lớp giá trị sâu nhất của văn hóa tổ chức. Các ngầm định
nền tảng thường là những suy nghĩ và trạng thái xúc cảm đã ăn sâu
vào tiềm thức mỗi cá nhân cũng như tạo thành nét chung trong tập
thể nhà trường.
1.2.5.2. Lớp thứ hai: Hệ thống giá trị được tuyên bố
Hệ thống giá trị tuyên bố bao gồm: viễn cảnh, sứ mệnh, các
chiến lược, mục tiêu, triết lý, giá trị cốt lõi, các bộ quy tắc ứng xử
thành văn, các cam kết, quy định, ... Hệ thống giá trị tuyên bố là nền
tảng, kim chỉ nam cho hoạt động của một nhà trường; được công bố
rộng rãi. Những giá trị này cũng có tính hữu hình vì người ta có thể
dễ nhận biết và diễn đạt chúng một cách rõ ràng, chính xác.
1.2.5.3. Lớp thứ ba: Những quá trình và cấu trúc hữu hình của tổ
chức
Đó là những cái có thể nhìn thấy, dễ cảm nhận khi tiếp xúc với
một trường học. Là những biểu hiện bên ngoài của văn hóa nhà
trường.
1.3. XÂY DỰNG VĂN HÓA TỔ CHỨC
1.3.1. Sự cần thiết phải xây dựng văn hóa tổ chức
Một khi tổ chức có được một văn hóa phù hợp thì tổ chức đó
sẽ có những giá trị phát triển bền vững mà mọi người phải thán phục,
ngưỡng mộ.
Trong công tác quản lý, đổi mới, phát triển và bảo tồn có mối
quan hệ biện chứng với nhau. Một tổ chức không có khả năng tự đổi
mới và phát triển lâu dài thì sớm muộn sẽ bị tước mất thẻ căn cước
(bị sáp nhập, giải thể, phá sản…). Trái lại, tổ chức sẽ có khả năng bảo


6

tồn và duy trì bản sắc nếu có năng lực phát triển bền vững.
1.3.2. Tiến trình xây dựng văn hóa tổ chức
Tiến trình xây dựng văn hóa tổ chức được thực hiện theo trình
tự sau:
Giai đoạn 1- Làm rõ sứ mệnh và các giá trị
Đây là quá trình làm rõ các giá trị văn hóa cốt lõi của tổ chức
và xây dựng sứ mệnh của tổ chức. Xây dựng văn hoá tổ chức là một
quá trình tổng thể chứ không phải chỉ là việc đưa một giá trị một cách
đơn lẻ rời rạc. Lựa chọn giá trị văn hóa cốt lõi của tổ chức phải đảm
bảo không trái với các giá trị văn hóa của quốc gia, vùng, miền trong
bối cảnh hội nhập quốc tế. Các giá trị này được toàn thể thành viên tổ
chức thừa nhận, chia sẻ, tôn vinh và các thành viên trong tổ chức
cùng ứng xử theo nhằm theo đuổi sứ mệnh và đạt được mục tiêu của
tổ chức. Hệ thống giá trị cốt lõi này trở thành động lực chủ yếu thúc
đẩy mọi người làm việc, là hạt nhân liên kết mọi người trong tổ chức
với nhau, liên kết tổ chức với khách hàng và đối tác của tổ chức, liên
kết tổ chức với xã hội nói chung.
Giai đoạn 2 - Truyền đạt sứ mệnh và các giá trị
Sau khi đã xác định được giá trị cốt lõi và sứ mệnh của tổ
chức, nhiệm vụ của các nhà quản trị cấp cao là truyền luồng sinh khí
này đến từng thành viên trong tổ chức. Làm sao cho mọi người nhận
ra và ý thức được các giá trị đó là của tất cả mọi người trong tổ chức,
không phải của riêng ai. Đó là những giá trị cốt lõi của tổ chức đang
nắm giữ, cùng với sứ mệnh đã được thừa nhận. Tại đó, các giá trị văn
hoá, trật tự đạo đức, … được tất cả các thành viên thừa nhận và bình
đẳng.
Giai đoạn 3 - Đồng nhất hành động với các giá trị và sứ mệnh
Cần xác định những hành động và hành vi sẽ được thực hiện

7
như một phần của sự thay đổi văn hóa. Sự tập trung, hành động, hành
vi tổ chức để đảm bảo nhất quán giữa ý định và thực tiễn nhằm đạt
được sứ mệnh đưa ra trước đó. Nó được ví như kế hoạch cùng những
cam kết trên giấy tờ được hiện thực hoá trong điều kiện thực tế của tổ
chức.
1.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG VĂN HÓA TỔ CHỨC TẠI
TRƯỜNG CAO ĐẲNG LƯƠNG THỰC – THỰC PHẨM
2.1. GIỚI THIỆU VỀ TRƯỜNG CAO ĐẲNG LƯƠNG THỰC –
THỰC PHẨM
2.1.1. Chức năng và nhiệm vụ của Trường CĐ LT-TP
2.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của nhà trường
2.1.3. Tình hình hoạt động của nhà trường
2.1.3.1. Đội ngũ giáo viên
2.1.3.2. Nguồn tài chính và hoạt động tài chính
2.1.3.3. Kết quả đào tạo
2.1.3.4. Đặc điểm chung về các nguồn lực của trường
2.1.4. Nhận xét điểm mạnh, điểm yếu của trường
Điểm mạnh: có truyền thống hơn 30 năm xây dựng và phát
triển, có uy tín về chất lượng đào tạo; quá trình thực hiện các dự án
đầu tư mở rộng đang diễn ra, đội ngũ cán bộ giáo viên tâm huyết với
nghề nghiệp, CBVC có trình độ sau đại học ngày càng tăng.
Điểm yếu: cơ cấu đào tạo thiếu đa dạng, chương trình đào tạo
một số ngành còn nặng về lý thuyết; phương pháp dạy học chậm đổi
mới, mức độ tham gia của người học vào quá trình đào tạo còn hạn
chế. Hoạt động marketing trong đào tạo chưa được chú trọng, hoạt
động khoa học và công nghệ có kết quả thấp, hoạt động hợp tác quốc

8
tế mới trong giai đoạn phôi thai, việc tăng nhanh đội ngũ có trình độ
cao đòi hỏi phải có thời gian, cơ sở vật chất kỹ thuật chưa đáp ứng
yêu cầu, nhà trường thiếu chính sách thu hút người giỏi.
2.2. THỰC TRẠNG VĂN HÓA TỔ CHỨC TẠI TRƯỜNG CAO
ĐẲNG LƯƠNG THỰC THỰC PHẨM
2.2.1. Quá trình hình thành và xây dựng văn hóa tổ chức nhà
trường
Bằng quan sát và trải nghiệm thực tế tại trường, luận văn nhận
thấy văn hóa tổ chức nhà trường đang phát triển một cách tự phát,
thiếu định hướng và chưa thể hiện rõ nét các đặc trưng của nhà
trường. Nhà trường chưa thực sự chú trọng đến việc xây dựng văn
hóa tổ chức.
Xác định giá trị cốt lõi và viễn cảnh, sứ mệnh là yếu tố tiền đề
cho việc xây dựng văn hóa tổ chức. Thực trạng về việc xác định các
giá trị cốt lõi, viễn cảnh, sứ mệnh của nhà trường và truyền thông các
giá trị này diễn ra như sau:
Bước 1: Trên cơ sở phân tích môi trường bên ngoài và bên
trong, ban lãnh đạo nhà trường cùng những người quản lý các phòng
khoa cùng nhau thảo luận để xác định các giá trị cốt lõi và đưa ra
tuyên bố viễn cảnh, sứ mệnh của nhà trường.
Bước 2: Sau khi đã xây dựng viễn cảnh, sứ mệnh và các giá trị
cốt lõi. Ban lãnh đạo nhà trường thực hiện truyền thông trong nhà
trường bằng cách cho đăng tải trên website nhà trường, ban bố trong
chiến lược phát triển của nhà trường.
Bước 3: Lãnh đạo nhà trường tiến hành truyền đạt cho toàn bộ
CBVC để các giá trị này đi vào thực tiễn bằng cách ban hành các quy
định của nhà trường về thời gian làm việc, nội quy cơ quan, các chính
sách, trang phục khi lên lớp....

9
Như vậy, việc xác định giá trị cốt lõi của nhà trường không có
sự tham gia của tất cả các CBVC nhà trường mà chỉ dựa trên cơ sở
lấy ý kiến của lãnh đạo nhà trường và các trường phòng, khoa. Do
đó, việc tuyên truyền và dẫn dắt, phổ biến các giá trị cốt lõi gặp nhiều
khó khăn.
2.2.2. Thực trạng văn hóa tổ chức nhà trường
2.2.2.1. Thực trạng văn hóa tổ chức nhà trường tiếp cận theo lớp
thứ nhất: Những quan niệm chung
Để đánh giá thực trạng văn hóa tổ chức của trường CĐ LT-TP
một cách khách quan và khoa học, luận văn chủ yếu sử dụng phương
pháp nghiên cứu định lượng thông qua kết quả điều tra bằng bảng
câu hỏi khảo sát tại đơn vị nghiên cứu. Đây là cơ sở để phân tích, lý
giải những vấn đề có liên quan đến văn hóa tổ chức nghiên cứu dựa
trên nền tảng lý thuyết được trình bày ở chương 1.
a. Niềm tin
CBVC trong nhà trường bị lôi cuốn bởi viễn cảnh, có niềm tin
về sự phát triển của nhà trường. Đây chính là động cơ thúc đẩy làm
việc, vừa là chỗ dựa tinh thần cho các thành viên, đồng thời gắn liền
với kết quả làm việc của toàn đơn vị thông qua việc hoàn thành tốt
các công việc được giao, nâng cao hiệu quả trong công tác giảng dạy
và học tập.
b. Lý tưởng
Qua khảo sát tại nhà trường về nhận định của 102 CBVC với
sứ mệnh của nhà trường thu được kết quả như sau: 91/102 (89,3 %)
người trả lời đồng ý và rất đồng ý, 8/102 người (7,8 %) chọn câu trả
lời bình thường và 3/102 CBVC (2,9 %) không tham gia ý kiến. Từ
kết quả trên có thể thấy rằng hầu hết CBVC nhà trường đều thể hiện
quyết tâm và cam kết với sứ mệnh đã tuyên bố.

10
c. Các giá trị văn hóa ngầm định khác
Kết quả khảo sát CBVC tại trường, khi được hỏi về điều gì
khiến mỗi CBVC không thể rời bỏ nhà trường, hay điều gì khiến cho
mọi người yêu nghề, yêu công việc, điều gì tạo nên sự cố kết ở nhà
trường và điều gì được mỗi thành viên coi trọng nhất, thì các giá trị:
môi trường làm việc nghiêm túc – nề nếp, chú trọng việc nâng cao
trình độ của CBVC, đề cao sự sáng tạo trong công tác NCKH, coi
người học là trung tâm trong quá trình đào tạo, có cơ hội được đào
tạo ở nước ngoài, lòng yêu nghề, tâm huyết với công , các nguyên tắc
và chính sách rõ ràng được ghi nhận như là điều hiển nhiên, bất thành
văn và trở thành giá trị ngầm định của nhà trường.
d. Thái độ ứng xử với HSSV
Đội ngũ CBVC đã hình thành một thói quen làm việc và thái
độ ứng xử có kỷ luật, nề nếp, những thiếu sót trong quá trình làm
việc dần được cải thiện.
e. Mối quan hệ giữa các thành viên trong nhà trường
Kết quả nghiên cứu cho thấy: CBVC nhà trường cho rằng các
thành viên nhà trường đều thân thiện với nhau, vui vẻ, hòa đồng
(87,8 % CBVC chọn câu trả lời đồng ý và rất đồng ý); 63,5 % CBVC
khi được hỏi đã chọn câu trả lời đồng ý cho câu hỏi các thành viên
luôn có sự hợp tác, hỗ trợ nhau trong công việc, 36,5 % trả lời không
đồng ý. Đây là một tỷ lệ khá cao thể hiện sự hạn chế trong hợp tác,
hỗ trợ và sự chia sẻ của những người cùng làm việc. Trong tương lai
nhà trường cần chú trọng hơn nữa việc ban hành các chuẩn mực về
mối quan hệ giữa các thành viên nhà trường.
f. Mối quan hệ giữa lãnh đạo với nhân viên, môi trường làm việc
của nhà trường

11
Khi khảo sát đánh giá về các yếu tố môi trường làm việc cho
thấy một thực trạng: tiêu chí môi trường làm việc năng động, sáng
tạo và phong cách làm việc tạo ra tính chủ động, sáng tạo cho CBVC
được đánh giá ở mức bình thường. Điều này cho thấy vấn đề “trao
quyền” cho nhân viên để họ có trách nhiệm và đưa ra các quyết định
được tốt hơn vẫn còn hạn chế.
2.2.2.2. Thực trạng văn hóa tổ chức nhà trường tiếp cận theo lớp
thứ hai: Hệ thống giá trị được tuyên bố
a. Bản tuyên bố viễn cảnh và sứ mệnh, mục tiêu của nhà trường
đến năm 2020
- Trong 102 cán bộ viên chức được hỏi thì 92 (91,1%) người
trả lời có biết tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu của trường, kênh thông tin
giúp cán bộ công nhân viên nhận biết nhiều nhất là qua tài liệu nội bộ
trong nhà trường (65/92), website (64/92), qua thông báo là 18/92,
qua cán bộ công nhân viên khác (16/92) và những kênh khác như
cuộc họp.
b. Thực trạng về các giá trị cốt lõi của nhà trường
Cùng với việc đưa ra tuyên bố về viễn cảnh, sứ mệnh, nhà
trường cũng đã xây dựng các giá trị cốt lõi. Tuy nhiên, đây là các giá
trị cốt lõi được ban lãnh đạo nhà trường xây dựng và tuyên bố, đồng
thời các giá trị này mới được xây dựng từ năm 2004 và sau khi xây
dựng thì việc truyền thông các giá trị này đến các bộ viên chức chưa
thực sự được chú trọng. Luận văn đã tiến hành khảo sát về nhận định
các giá trị cốt lõi của nhà trường trên 102 CBVC, kết quả khảo sát
cho thấy, có đến 41,6 % CBVC cho rằng nhận định (1) không phải là
giá trị mà họ theo đuổi tại nhà trường, 12 % CBVC không tham gia ý
kiến; 36,7 % CBVC cho rằng nhận định (2) không phải là giá trị cốt

lõi, 26 % CBVC không ý kiến; nhận định (3) có 36,4 % CBVC trả lời


12
sai, 28,6 % CBVC không ý kiến. Điều này chứng tỏ trong quá trình
đi tìm các giá trị cốt lõi, vai trò của các nhân viên cấp dưới chưa
được đề cao. Như vậy, trong quá trình xây dựng văn hóa tổ chức cần
phải đi tìm và xác lập tập các giá trị cốt lõi của nhà trường một cách
rõ ràng, khách quan, chính xác và đầy đủ hơn.
c. Sự quan tâm, chính sách đối với CBVC trong nhà trường
Hiện nay các CBVC nhà trường được tạo điều kiện tối đa cho
việc tham gia học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình
độ ngoại ngữ ở cả trong và ngoài nước. Ban lãnh đạo cũng thường
xuyên quan tâm, chia sẻ đến các CBVC trong việc ốm đau, thai sản,
cưới hỏi, ma chay,....
d. Việc thực hiện các nội quy, quy định của nhà trường
Kết quả khảo sát về việc thực hiện các quy định của nhà
trường một cách nghiêm túc và thường xuyên cho thấy: có 98/102
(96,1 %) CBVC có câu trả lời rất đồng ý và đồng ý, 4/102 ( 3,9 %)
CBVC không tham gia ý kiến. Như vậy, các quy định của nhà trường
được các CBVC quan tâm và nghiêm túc thực hiện.
e. Hệ thống đánh giá thành tích của nhà trường
Nhà trường tiến hành đánh giá thành tích thông qua việc đánh
giá, xếp loại lao động được thực hiện cuối mỗi học kỳ. Kết quả đánh
giá chủ yếu được sử dụng làm căn cứ chi trả thu nhập tăng thêm hàng
tháng, bình xét lao động tiên tiến, lao động xuất sắc theo học kỳ,
chiến sĩ thi đua hàng năm và các đợt thi đua trong năm.
2.2.2.3. Thực trạng văn hóa tổ chức nhà trường tiếp cận theo lớp
thứ ba: Những quá trình và cấu trúc hữu hình
a. Cơ sở vật chất, kiến trúc, cách bày trí, cảnh quan nhà trường

Về cơ bản cơ sở vật chất, kiến trúc, cách bày trí, cảnh quan của
nhà trường đã được quan tâm đầu tư. Tuy nhiên, qua khảo sát phần


13
lớn CBVC (71 %) và HSSV (65 %) cho rằng các yếu tố này chưa tạo
ra hình ảnh, biểu tượng của nhà trường. Do đó, trong tương lai nhà
trường cần phải có những cách làm mới nhằm tạo nên biểu tượng,
hình ảnh phù hợp với tính chất của một đơn vị trường học.
b. Logo, slogan, website
- Logo: nhìn chung qua khảo sát hai đối tượng cho thấy logo
của nhà trường chưa đẹp và chưa thể hiện được hình ảnh của nhà
trường.
- Slogan: kết quả khảo sát cho thấy chỉ có 65,0 % cán bộ công
nhân viên được hỏi là nhận biết đúng phương châm của trường, còn
một tỷ lệ khá lớn (35,0 %) cán bộ công nhân viên còn chưa có nhận
thức chính xác về phương châm hoạt động của trường. Thực tế nhà
trường cũng chưa quan tâm đến yếu tố này, phương châm hoạt động
không tạo ấn tượng đặc biệt, ngoài website và một số tài liệu tuyển
sinh, nhà trường cũng chưa truyền thông rộng rãi về phương châm
hoạt động. Đây cũng là một vấn đề cần quan tâm hơn quá trình xây
dựng văn hóa tổ chức trong tương lai.
- Website:
Để đánh giá yếu tố này luận văn đánh giá 2 tiêu chí:
+ Website đẹp, đầy đủ thông tin.
+ Website của trường dễ tra cứu thông tin.
Kênh thông tin website của nhà trường chưa thật sự hiệu quả,
nhà trường cần xây dựng lại website nhằm tạo dựng hình ảnh nhà
trường chuyên nghiệp, thuận lợi cho HSSV truy cập và tìm kiếm
thông tin.

c. Trang phục, đồng phục
Nhà trường chưa có đồng phục cho CBVC và HSSV trong
công việc và học tập hàng ngày cũng như các cuộc hội họp, nghi lễ.


14
Vì vậy để xây dựng văn hóa tổ chức trang phục hiệu quả hơn, nhà
trường cần xác định cho mình những tiêu chí đúng đắn về mục tiêu
cũng như tính thẩm mỹ để tạo ra nét đặc thù riêng cho tổ chức.
d. Các nghi lễ
Việc thực hiện các nghi lễ tại trường đã thu hút được sự tham
gia của mọi thành viên.
Tuy nhiên, trong thực tế tại một số buổi hội họp, các thành
viên tham gia chưa chủ động đóng góp ý kiến dẫn đến kết quả đem
lại chưa cao, lãng phí nhiều thời gian, khâu chuẩn bị chưa được thực
hiện tốt.
e. Những câu chuyện, huyền thoại
Mặc dù hàng năm nhà trường đã quan tâm thực hiện tốt việc
bình xét, tuyên dương, khen thưởng đối với CBVC lao động tiên tiến,
lao động xuất sắc, chiến sĩ thi đua và nhiều cá nhân được đề xuất Bộ
chủ quản tuyên dương, khen thưởng. Nhưng, những CBVC này chưa
thực sự trở thành các câu chuyện, huyền thoại hay những tấm gương
làm kim chỉ nam cho các thành viên nhà trường noi theo. Điều này
xuất phát từ lý do nhà trường chưa thực sự đề cao việc xây dựng hình
tượng về “người hùng” trong CBVC và các chuẩn mực đề mọi người
noi theo. Đây là một điểm yếu trong văn hóa của nhà trường.
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG VĂN HÓA TỔ
CHỨC TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG LƯƠNG THỰC THỰC
PHẨM
- CBVC có niềm tin vào viễn cảnh và sứ mệnh, niềm tin vào sự

phát triển của nhà trường, CBVC đã hình thành độ ứng xử có nề nếp,
kỷ luật, tôn trọng cá nhân. Nhưng giữa các thành viên trong nhà
trường còn hạn chế về sự hợp tác trong quá trình thực hiện công việc


15
theo nhóm, việc “trao quyền” cho nhân viên chưa được đề cao tại nhà
trường, môi trường làm việc chưa được đánh giá là năng động, sáng
tạo.
- Bản tuyên bố viễn cảnh và sứ mệnh của nhà trường được đưa
ra vào năm 2004, các CBVC đều nắm rõ nội dung của viễn cảnh, sứ
mệnh cũng như mục tiêu chiến lược của nhà trường. Việc thực hiện
các quy định, nội quy của nhà trường khá nghiêm túc và nề nếp, hệ
thống đánh giá thành tích rõ ràng, được thực hiện đúng quy trình.
Tuy nhiên, hệ thống các giá trị cốt lõi nhà trường đã tuyên bố qua
nghiên cứu cho thấy đa số các CBVC chưa quyết tâm theo đuổi và
nuôi dưỡng cả ba giá trị này, việc đánh giá thành tích còn căn cứ vào
khối lượng thực hiện công việc, chưa phân loại chính xác chất lượng
công việc thực hiện.
- Về những yếu tố hữu hình: cơ sở vật chất hiện nay tuy chưa
được đánh giá là khang trang hiện đại nhưng về cơ bản cũng đã đáp
ứng tương đối nhu cầu học tập và giảng dạy. Kiến trúc, cách bày trí
và cảnh quan nhà trường hiện nay chưa được đánh giá tốt, chưa thể
hiện đơn vị có cảnh quan xanh, sạch, đẹp. Logo của nhà trường chưa
gây ấn tượng và chưa thể hiện được ý nghĩa khi nói về trường.
Website của nhà trường chưa thực sự hiệu quả trong việc tra cứu
thông tin. Trang phục của cán bộ, giáo viên, nhân viên và HSSV chưa
thực hiện đồng phục thống nhất và vẫn còn trường hợp vi phạm qui
định về trang phục.
Hiện nay nhà trường đã thực hiện khá tốt việc tổ chức các nghi

lễ và các phong trào, tuy nhiên, các hoạt động tổ chức cho đối tượng
HSSV như: tổ chức chương trình hướng nghiệp cho sinh viên hay
giao lưu với các tổ chức doanh nghiệp bên ngoài để giúp sinh viên
tiếp xúc với thực tế còn ít. Hàng năm nhà trường đều thực hiện công


16
tác bình xét, khen thưởng, tuyên dương nhưng những CBVC này
chưa thực sự là hình mẫu để các thành viên nhà trường noi theo.
2.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
CHƯƠNG 3. XÂY DỰNG VĂN HÓA TỔ CHỨC TRƯỜNG
CAO ĐẲNG LƯƠNG THỰC – THỰC PHẨM
3.1. CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆC XÂY DỰNG VĂN
HÓA TỔ CHỨC TRƯỜNG CAO ĐẲNG LƯƠNG THỰC THỰC PHẨM
3.1.1. Tầm quan trọng của văn hoá tổ chức tại trường CĐ Lương
thực – Thực phẩm
- Văn hoá là một thứ tài sản lớn của nhà trường.
- Văn hoá nhà trường tạo động lực làm việc.
- Văn hoá nhà trường hỗ trợ điều phối và kiểm soát.
- Văn hóa nhà trường hạn chế tiêu cực và xung đột.
- Nâng cao chất lượng các hoạt động của tại trường.
3.1.2. Mục tiêu phát triển của nhà trường đến năm 2020
Việc nghiên cứu các yếu tố liên quan đến con người, đặc biệt là
các yếu tố văn hóa tổ chức tác động đến mục tiêu chiến lược là một
việc hết sức quan trọng, quyết định tính khả thi và phù hợp của chiến
lược.
Về đào tạo:
- Tăng dần qui mô đào tạo hàng năm.
- Phát triển các ngành đào tạo.
- Đảm bảo chất lượng và hiệu quả đào tạo trên cơ sở thường

xuyên đổi mới nội dung chương trình giảng dạy gắn liền với tiến bộ
khoa học công nghệ và thực tiễn đời sống xã hội, thực hiện dạy và
học với phương pháp tích cực, phương tiện hiện đại.


17
Về hoạt động khoa học và công nghệ:
- Đến năm 2015 có những phòng thí nghiệm được trang bị các
thiết bị hiện đại với đội ngũ cán bộ khoa học được tăng cường. Năm
2020 nhà trường trở thành một trong các trung tâm NCKH và
chuyển giao công nghệ lớn trong vùng.
- Trong mỗi giai đoạn phát triển có những công trình nghiên
cứu được đánh giá cao và ứng dụng rộng rãi.
Về các điều kiện đảm bảo:
- Có đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, đạt yêu cầu về trình
độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức, lương tâm nghề nghiệp; lương
tâm nghề nghiệp.
- Đảm bảo có đủ tài liệu học tập và nghiên cứu.
- Thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đảm bảo
đạt các tiêu chuẩn, định mức của một trường đại học.
- Kiểm định chất lượng định kỳ và các thực thi các giải pháp
cụ thể để bảo đảm chất lượng.
- Đảm bảo đủ các nguồn tài chính và sử dụng hợp lý, tiết
kiệm, đáp ứng các nhu cầu hoạt động của nhà trường.
3.1.3. Các yếu tố của môi trường
3.1.3.1. Môi trường văn hóa xã hội
Vấn đề xây dựng văn hóa nhà trường hiện nay có vai trò ngày
càng quan trọng và được đề cao trong các đơn vị trường học. Vì
trường học chính là nơi truyền bá những nét đẹp của văn hóa một
cách khuôn mẫu và bài bản nhất, góp phần giáo dục và hình thành

nhân cách cho các thế hệ học sinh sinh viên.
3.1.3.2. Môi trường chính trị pháp luật
Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa
xã hội (bổ sung, phát triển 2011) được Đại hội XI của Đảng thông


18
qua đã xác định: “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà
bản sắc dân tộc, phát triển toàn diện, thống nhất trong đa dạng,
thấm nhuần sâu sắc tinh thần nhân văn, dân chủ, tiến bộ; làm cho
văn hóa gắn kết chặt chẽ và thấm sâu vào toàn bộ đời sống xã hội,
trở thành nền tảng tinh thần vững chắc, sức mạnh nội sinh quan
trọng của phát triển”.
Quy định về đạo đức nhà giáo (ban hành kèm theo Quyết định
số 16/2008/QĐ-BGDĐT ngày 16 tháng 4 năm 2008 của Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo) là cơ sở để các nhà giáo nỗ lực tự rèn
luyện phù hợp với nghề dạy học được xã hội tôn vinh, đồng thời là
một trong những cơ sở để đánh giá, xếp loại và giám sát nhà giáo
nhằm xây dựng đội ngũ nhà giáo có bản lĩnh chính trị vững vàng, có
phẩm chất và lương tâm nghề nghiệp trong sáng, có tính tích cực
học tập, không ngừng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ và phương
pháp sư phạm, có lối sống và cách ứng xử chuẩn mực, thực sự là
tấm gương cho người học noi theo.
Khi phát động phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực", Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân đã nói rõ: phong trào này nhằm
"thiết lập lại môi trường sư phạm với 6 đặc trưng là trật tự kỷ
cương, trung thực, khách quan, công bằng, tình thương và khuyến
khích sáng tạo, hiệu quả". Đây là nội dung rất cơ bản của văn hóa
học đường. Tác dụng tích cực của văn hóa học đường là xây dựng

nhân cách cho học sinh, sinh viên chống lại lối sống tiêu cực. Chính
vì thế, mỗi nhà trường cần phải xây dựng văn hóa học đường của
mình.
3.1.3.3. Tình hình cạnh tranh


19
Xu hướng chung dễ nhận thấy trong xây dựng văn hóa tổ chức
đó chính là việc hướng đến một văn hóa nhà trường có sự hợp tác,
thân thiện, chia sẻ, sáng tạo, tâm huyết, trách nhiệm, cơ sở vật chất
hiện đại. Điều này tạo ra lợi thế trong việc xây dựng văn hóa tổ chức
nhà trường theo xu hướng chung của thời đại.
3.2. VĂN HÓA TỔ CHỨC MONG MUỐN TRONG TƯƠNG
LAI
Văn hóa tổ chức nhà trường được các thành viên định hướng
và mong muốn tập trung vào những thay đổi như sau:
Yếu tố cần thay đổi ở lớp thứ nhất:
- Tạo ra môi trường làm việc vừa thân thiện, hòa đồng, vừa
năng động, sáng tạo, tạo ra tính chủ động trong thực hiện công việc.
- Các thành viên nhà trường mong muốn lãnh đạo không chỉ
thân thiện, cởi mở mà còn phải biết sáng tạo và chấp nhận rủi ro.
Yếu tố cần thay đổi ở lớp thứ hai:
- Các thành viên mong muốn rằng nhà trường đặt trọng tâm
vào vấn đề đầu tư cho nguồn nhân lực, tâm huyết và trách nhiệm,
cũng như sự vận hành trôi chảy và ổn định trong thực hiện mục tiêu
chiến lược của nhà trường, giảm đi sự liên kết bằng các quy tắc, thủ
tục mà phải tạo ra sự phân quyền, sáng tạo.
- Giảm bớt việc lãnh đạo theo thói quen, thủ tục, thay vào đó là
sự hợp tác, thỏa thuận cùng tham gia nhưng cũng chú trọng sự tự do
cá nhân.

Yếu tố cần thay đổi ở lớp thứ ba:
- Chú trọng đầu tư cơ sở vật chất theo hướng ngày càng hiện
đại, khang trang, nâng cấp cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị phục
vụ học tập, thực hành hiện đại, đầy đủ, thiết kế lại logo theo hướng
ấn tượng và thể hiện đầy đủ ý nghĩa khi nói về trường.


20
- Nhà trường chủ động tổ chức các cuộc giao lưu giữa sinh
viên với doanh nghiệp.
- Xây dựng bảng hiệu nhà trường, cổng trường mang tính
chuyên nghiệp và tạo ấn tượng hơn; nâng cấp website của nhà
trường, bổ sung thêm các mục về hỏi đáp, về tài liệu điện tử đáp ứng
nhu cầu tra cứu của HSSV.
3.3. XÂY DỰNG VĂN HÓA TỔ CHỨC TRƯỜNG CAO ĐẲNG
LƯƠNG THỰC – THỰC PHẨM
Xây dựng văn hóa tổ chức bắt nguồn từ việc xác định các giá
trị cốt lõi, viễn cảnh, sứ mệnh của tổ chức. Về cơ bản, luận văn vẫn
giữ nguyên lớp cấu trúc cốt lõi của văn hóa và các giá trị văn hóa của
nhà trường (những quan niệm chung như lý tưởng, niềm tin,...),
nhưng các giá trị thuộc lớp thứ hai và lớp thứ ba sẽ được nghiên cứu
và đề xuất các thay đổi đa dạng hơn, đổi mới hơn.
3.3.1. Làm rõ các giá trị văn hóa tổ chức nhà trường
Dựa vào những nghiên cứu lý thuyết và thực tế, luận văn đã
tiến hành nghiên cứu và chọn lọc các giá trị cốt lõi làm nền tảng cho
nhà trường, gắn kết mọi thành viên trong nhà trường.
Quá trình nghiên cứu luận văn chọn đối tượng điều tra như
sau:
Giai đoạn 1: Luận văn lấy ý kiến thăm dò của 16 CBVC là
những người thuộc Ban giám hiệu nhà trường, các Trưởng, Phó

phòng, khoa nhằm xác định tập các giá trị cốt lõi đề xuất của nhà
trường.
Giai đoạn 2: Tiến hành điều tra trên 102 CBVC trong nhà
trường từ tháng 2/2011 đến tháng 6/2011 để xác định độ tin cậy của
các giá trị cốt lõi đã xác định.


21
Sau đó, để xác định tập các giá trị văn hóa cốt lõi của nhà
trường, luận văn chủ yếu sử dụng phương pháp nghiên cứu định
lượng thông qua bảng câu hỏi khảo sát, điều tra và thống kê các giá
trị định lượng. Đồng thời, để phục vụ cho phương pháp nghiên cứu
đã chọn, bảng hỏi được thiết kế sử dụng thang bậc Likert, với cấp độ
từ 1-5 như sau: (1) Rất đồng ý, (2) Đồng ý, (3) Bình thường, (4)
Không đồng ý, (5) Rất không đồng ý. Kết quả điều tra và thống kê
qua nghiên cứu, luận văn đã xác định tập các giá trị cốt lõi được đề
xuất bổ sung như sau:
(1) Hợp tác và phát triển.
(2) Cam kết về chất lượng.
(3) Nề nếp và trách nhiệm.
(4) Tâm huyết với nghề nghiệp.
Trong quá trình xây dựng văn hóa tổ chức nhà trường, luận
văn chú trọng tới việc xác lập và phát triển các giá trị văn hóa cốt lõi
của tổ chức. Hệ thống các giá trị cốt lõi này được xây dựng trên cơ sở
phân tích các tác động của môi trường bên trong và bên ngoài, chiến
lược phát triển của nhà trường đến năm 2015 và tầm nhìn đến năm
2020, yêu cầu tất yếu phải xây dựng văn hóa nhà trường. Bằng trải
nghiệm thực tế và phương pháp bảng hỏi, phỏng vấn trước hết là cán
bộ lãnh đạo và CBVC lâu năm, sau đó mở rộng ra tất cả CBVC trong
nhà trường, bất kỳ giá trị nào được đề xuất đều được nghiên cứu và

phân tích một cách nghiêm túc để xác định các giá trị cốt lõi này.
3.3.2. Tiếp tục truyền đạt sứ mệnh và các giá trị
Sau khi đã xác định được giá trị cốt lõi và sứ mệnh của tổ
chức. Ban lãnh đạo nhà trường cần truyền thông các giá trị này đến
từng thành viên trong tổ chức. Cụ thể:
- Tổ chức các hội thảo chuyên đề nhằm đánh giá và khẳng định


22
đâu các giá trị cốt lõi làm cơ sở cho thành công của nhà trường.
- Chú trọng thực hiện viễn cảnh tương lai của nhà trường. Đây
sẽ là định hướng để xây dựng văn hóa tổ chức nhà trường.
- Để đưa các giá trị văn hóa mới được xác lập vào quá trình
hoạt động của nhà trường. Luận văn nhận thấy rằng cần phải có biện
pháp thích hợp để duy trì những giá trị đã tồn tại trên tinh thần kế
thừa và phát huy, vừa khẳng định và phát triển các giá trị văn hóa
mới. Thông qua việc đào tạo bài bản và theo nhu cầu công việc để
giúp mọi người có được những kiến thức cần thiết cho quá trình làm
việc.
- Chú trọng việc thực hiện khen thưởng, kỷ luật nghiêm minh
và tạo cơ hội thăng tiến cho các CBVC.
- Phân công nhiệm vụ cụ thể ở các phòng chức năng trong nhà
trường.
3.3.3. Đồng nhất hành động với các giá trị: hợp tác và phát triển cam kết về chất lượng – nề nếp và trách nhiệm - tâm huyết với
nghề nghiệp
Trước hết cần xác định những hành vi và chuẩn mực thể hiện
quyết tâm theo đuổi giá trị văn hóa cốt lõi. Một chuẩn mực được coi
là đúng trong nhà trường phải là những chuẩn mực:
- Hỗ trợ cho việc đạt đến mục tiêu chiến lược của nhà trường.
- Chuẩn mực đưa ra phải được xem xét đến lợi ích của các bên

mà cụ thể ở đây là lợi ích của cán bộ, giảng viên trong trường và học
sinh sinh viên.
- Chuẩn mực đưa ra phải đảm bảo rằng cán bộ, giáo viên và
sinh viên có thể thực hiện được và chỉ rõ lợi ích của các bên có được
từ các chuẩn mực mới này.


23
- Tiếp theo cần xác định các biểu hiện của hành vi ứng xử thể
hiện cho các chuẩn mực được đặt ra.
- Cuối cùng cần xem xét về việc kỷ luật những người vi phạm
chuẩn mực, và khen thưởng những trường hợp thực hiện cao hơn so
với chuẩn mực.
Để xác định thành phần của giá trị văn hóa cốt lõi này, sử dụng
bảng câu hỏi bằng thang đo Likert với 5 điểm quy ước để thực hiện
khảo sát như sau: (1) Rất đồng ý, (2) Đồng ý, (3) Bình thường, (4)
Không đồng ý, (5) Rất không đồng ý.
Các chuẩn mực, tiêu chuẩn được dự thảo, sau đó cần đưa ra
thảo luận trong các cuộc họp công khai của các Khoa, Phòng, Ban,
các lớp học và sau đó được thảo luận công khai trong một cuộc họp
chung của giáo viên, sinh viên và chung cả giáo viên, sinh viên.
Đánh giá lựa chọn các ý kiến luôn lấy theo nguyên tắc hướng
đến mục tiêu phát triển tổ chức và các mục tiêu đã nêu trên, để cuối
cùng tự giáo viên, cán bộ công nhân viên và sinh viên biểu quyết
chọn ra cho mình phương án tối ưu, thỏa mãn tốt nhất tất cả các bên.
Để tạo được sự chấp nhận rộng rãi và tự giác thực hiện chuẩn
mực trong sinh viên, giáo viên và cán bộ công nhân viên trong trường
đòi hỏi một sự phối hợp đồng bộ trong tuyên truyền, giáo dục ý thức
về chuẩn mực, để dần dần tạo thành niềm tin về cách làm việc học
tập cần có trong nhà trường; với việc duy trì sự thực hiện thường

xuyên chuẩn mực trong trường thông qua những nề nếp hàng ngày
với sự hỗ trợ của hệ thống đánh giá, khen thưởng, kỷ luật hiệu quả.
3.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3


24
KẾT LUẬN
Văn hoá tổ chức chính là tài sản của tổ chức, nó có ý nghĩa rất
quan trọng trong việc hình thành năng lực chính của tổ chức, để mọi
thành viên của tổ chức cùng chia sẻ, quan tâm để cùng nhau tăng sự
phát triển vì mục tiêu chung của tổ chức. Vì vậy việc xây dựng và
phát triển nền văn hoá tổ chức là một việc làm vừa cho hiện tại vừa
cho tương lai rất có ý nghĩa rất quan trọng. Muốn vậy các tổ chức
phải xây dựng nên chiến lược, triết lý hoạt động của tổ chức, xây
dựng được thiết chế văn hoá tổ chức, tập trung vào việc xây dựng uy
tín logo, thương hiệu, đồng thời phải xây dựng chương trình kế hoạch
đào tạo, bồi dưỡng rèn luyện các phẩm chất văn hoá lành mạnh cho
mọi thành viên trong tổ chức.
Hiện nay, để đứng vững trong môi trường cạnh tranh khốc liệt
mỗi tổ chức cần phải vận dụng các nguồn lực sẵn có của mình để có
thể tồn tại và phát triển và tạo ra một sức mạnh tổng thể riêng cho
chính tổ chức mình. Tổ chức tạo ra bản sắc văn hóa riêng sẽ nâng cao
được năng lực cạnh tranh, thu hút và giữ chân nhân tài, xây dựng
hình ảnh của các tổ chức, xây dựng bản sắc văn hóa tổ chức là nền
tảng cho sự phát triển bền vững của tổ chức.
Trong quá trình thực hiện luận văn, cùng với sự hướng dẫn
nhiệt tình của cô giáo TS. Nguyễn Thị Bích Thu, luận văn đã trình
bày những tiền đề lý luận về văn hóa và văn hóa tổ chức, tiến hành
đánh giá thực trạng văn hóa tổ chức tại trường Cao đẳng Lương thực
– Thực phẩm và đưa ra một số ý kiến đề xuất về xây dựng văn hóa tổ

chức tại trường. Do thời gian và kiến thức có hạn, nên đề tài này
không tránh khỏi những thiếu sót, bất cập. Vì vậy luận văn rất mong
nhận được nhiều ý kiến đóng góp chân thành của các thầy, cô giáo,
bạn bè và đồng nghiệp để đề tài được hoàn thiện hơn.