PPT Bài 9: SÓNG DỪNG

I. SỰ PHẢN XẠ CỦA
SÓNG
1.
Phản xạ của sóng trên
vật
cố 1:
đònh:
a) Thícản
nghiệm
Tạo xung dao động
cho sợi dây PQ
p

Q

P

Q

=> Khi phản xạ trên vật cản cố
đònh, biến dạng bò đổi chiều.
b) Kết luận: Khi phản xạ trên vật
cản cố đònh, sóng phản xạ luôn
luôn ngược pha với sóng tới ở điểm
phản xạ.


I. SỰ PHẢN XẠ CỦA
SÓNG
2.

Phản xạ của sóng trên
vật
tự do:
a)
Thícản
nghiệm
1: Tạo xung dao động
cho sợi dây PQ
⇒ khi phản xạ trên vật
cản tự

P

P

Q

Q

do, biến dạng không bò
đổi chiều.
b) Kết luận: Khi phản xạ
trên vật
cản tự do, sóng phản xạ
luôn cùng pha
với sóng tới ở điểm
phản xạ


Thí nghiệm: Sợi dây Q gắn cố

đònh. Cho đầu P dao động điều
hòa, thì sóng tới và sóng phản
xạ liên tục gặp nhau và giao thoa
với nhau.

P

Q

Kết quả : Trên dây có những
điểm luôn dao động với biên
độ lớn nhất gọi là bụng.
Những điểm luôn đứng yên
gọi là nút. Hiện tượng trên
gọi là sóng dừng.


Đònh nghóa: Sóng có các nút
và các
bụng cố đònh trong
không gian gọi là sóng dừng.


1. Sóng dừng trên một sợi dây
có hai đầu cố đònh:
P

Q

+ Khoảng cách giữa hai nút

liên tiếp hoặc hai bụng liên
tiếp bằng nửa bước sóng.
+ Điều kiện để có sóng dừng
trên dây hai đầu cố đònh là
chiều dài dây bằng một số
nguyên lần nửa bước
λ sóng

l = K

2


2. Sóng dừng trên một sợi
dây có một đầu cố đònh,
một đầu tự do:
Q

P

Đầu P cố đònh là một nút, đầu Q
tự do là một bụng.
λ
1λ

l = ( 2k + 1)
l = k + ÷
ha
4
2 2



y

Điều kiện:

để có sóng dừng
trên một sợi dây có một đầu cố
đònh, một đầu tự do là chiều dài
của sợi dây phải bằng một số
lẻ lần một phần tư bước sóng.


Câu 1: Thế nào là sóng dừng ?
Câu 2: Nêu điều kiện để có sóng dừng trên
sợi dây có hai đầu cố định?
Câu 3: Nêu điều kiện để có sóng dừng trên sợi
dây có một đầu cố định, một đầu tự do?


CỦNG CỐ - BÀI TẬP
1. Chọn câu đúng. Tại điểm phản xạ thì sóng phản xạ :
A. Luôn ngược pha với sóng tới
B. Ngược pha với sóng tới nếu vật cản là cố định
C. Ngược pha với sóng tới nếu vật cản là tự do
D.Cùng pha với sóng tới nếu vật cản là cố định


CỦNG CỐ - BÀI TẬP
2. Chọn câu đúng. Trong hệ sóng dừng trên một sợi

dây, khoảng cách giữa hai nút hoặc hai bụng liên
tiếp bằng :
A. Một bước sóng
B. Hai bước sóng
C. Một nửa bước sóng
D. Một phần tư bước sóng


CỦNG CỐ - BÀI TẬP
3.Một dây đàn dài 0,6m hai đầu cố định dao động với
một bụng độc nhất (ở giữa dây)
a. Tính bước sóng λ trên dây
b. Nếu dây dao động với 3 bụng thì bước sóng là bao
nhiêu?
Tóm tắt

l = 0,6m
k=1
a. Tính λ
b. k/ = 3
Tính λ ′

Bài giải
a. Hai đầu cố định chiều dài dây

λ
2l
l = k → λ = = 2.0,6 = 1, 2m
2
k

b. Khi dây dao động với 3 bụng ta
có

λ′
2l
l = k ′ → λ ′ = = 0, 4m
2
k′