GVHD: Mai Thò Tám GVG:Nguyễn Thò Thúy Hằng
Tuần:24 Ngày soạn: 23 -02 -2008
Tiết:29 Ngày dạy: 26-02-2008
BÀI 23 : PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG
NHẤT ĐẤT NƯỚC BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỈ XVIII
I .MỤC TIÊU
1.Kiến thức:Giúp học sinh hiểu.
-Thế kỉ XVI- XVIII đất nước chia làm 2 miền với 2 chính quyền riêng biệt và hầu như các
tập đoàn phong kiến đang thống trò không có khả năng thống nhất lại.
-Trước tình trạng khủng hoảng cuả chế độ phong kiến ở cả 2 miền nguy cơ chia cắt đất nước
ngày càng gia tăng ,phong trào tây sơn trong quá trình đánh đổ các tập đoàn phong kiến đang
thống trò đã xóa bỏ tình trạng chia cắt bước đầu thống nhất đất nước.
-Trong quá trinh đấu tranh của mìnhphong trào Nông Dân con hoàn thành thắng lợi 2 cuộc
kháng chiến (chống Xiêm và chống Thanh)bảo vệ nền độc lập dân tộc,góp thêm chiến công
huy hoàng vào sự nghiệp giữ nước anh hùng của dân tộc.
2 .Tư tưởng –tình cảm:
-Giáo dục lòng yêu nước đấu tranh cho sự nghiệp bảo vệ sự toàn vẹn của đất nước.
-Tự hào về tinh thần đấu tranh của Nhân Dân Việt Nam.
3.Kó năng:
-Tiếp tục bồi dưỡng kỉ năng sử dụng bản đồ lòch sử.
-Bồi dưỡng kỉ năng phân tích nhận đònh sự kiệm lòch sử.
II .PHƯƠNG PHÁP
-Giáo Viên trình bày sơ lược những gì đã được học ở bài trước và nhấn mạnh những điểm
chú ý theo mục tiêu.
-Sử dụng bản đồ Việt Nam để cùng Học Sinh ghi nhận những vò trí quan trọng.
-Tận dụng các câu hỏi trong sách giáo khoa.
III. THI ẾT BỊ - TÀI LIỆU DẠY HỌC
* Giáo Viên : -Giáo án,sách giáo khoa
-Bản đồ Việt Nam có các đòa danh cần thiết,bản đồ các trận đánh.
- Một số câu nói của Quang Trung ,thơ ca của người đương thời nói về Quang
Trung.
* Học Sinh : - Sách giáo khoa.
-Chuẩn bò bài trước ở nhà.
IV.TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY –HỌC
1.Ôån đònh lớp : Kiểm tra sỉ số ,vệ sinh ,tác phong
Trường THPT Lương Thế Vinh Trang 1
GVHD: Mai Thò Tám GVG:Nguyễn Thò Thúy Hằng
2.Kiểm tra bài cũ :
Hỏi : Trình bày sự phát triển của thương nghiệp ở nước ta từ thế kỉ XVI-XVIII?Nguyên nhân
của sự phát triển?
Đáp: - Nội thương
- Ngoại thương
- Nguyên nhân của sự phát triển
3. Bài mới:
Cuối thế kỉ XVII chế độ phonh kiến Việt Nam cả Đàng Trong và Đàng Ngoài đã bước vào
giai đoạn khủng hoảng và suy tàn.Giữa lúc đóphong trào Nông Dân đã bùng nổ với khí thế
mạnh mẽ.Trong quá trình đấu tranh kiên cường bất khuất Họ đã làm nên 2 sự nghiệp lớn
là:Bùc đầu thống nhất đất nước và đánh bại giặc ngoại xâm(Xiêm ,Thanh )bảo vệ độc lập
Dân Tộc.
Hoạt động của Thầy - Trò Nội dung cần đạt
* Hoạt động:cả lớp và cá nhân.
GV: Giới thiệu sơ lược về tình trạng
khủng hoảng của chế độ phong kiến
Đàng Ngoài.
Ruộng đất bò Đòa Chủ chiếm,thuế khóa
nặng nề,Quan Lại tham nhũng ,đời sống
Nhân Dân sa sút.Làm bùng nổ các cuộc
khởi nghiă như:khởi nghóa cuả Nguyễn
Hữu Cầu, Hoàng Công Chất.
GV giới thiệu tình hình chế độ phong
kiến Đàng Trong.-1744 Chúa Nguyễn
Phúc Khoát xưng vương ,xây dựng chính
quyền trung ương,nước ta đứng trước
nguy cơ bò chia làm 2 nước ,chính quyền
Đàng Trong lâm vào khủng hoảng,đời
sống Nhân Dân cực khổ “Gạo đắt như
vàng ,tình trạng đói khổ bày ra lắm
cảnh thương tâm khó tả ,xác chết chồng
chất lên nhau”
* CH:Kết quả của cuộc khủng hoảng
trên?
I .PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP
THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC CUỐI THẾ KỈ
XVIII.
1. Nguyên nhân .
- Giữa thế kỉ XVIII chính quyền phong kiến ở cả 2
Đàng lâm vào khủng hoảng sâu sắc.
-Kết quả:Phong trào Nông Dân bùng nổ.
Trường THPT Lương Thế Vinh Trang 2
GVHD: Mai Thò Tám GVG:Nguyễn Thò Thúy Hằng
(HS trả lời câu hỏi theo sgk)
→
Bùng nổ phong trào khởi nghỉa của
Nông dân
* CH:En hãy cho biết phong trào Nông
Dân tiêu biểu?
(HS trả lời GV chốt ý)
→
Phong trào Nông dân tiêu biểu nổ ra
ở ấp Tây Sơn
* CH:Lãnh đạo phong trào là ai?
(HS trả lời ,GV chốt ý)
GV giới thiệu:3 anh em Nguyễn
Nhạc ,Nguyễn Huệ.Nguyễn Lữ có
nguồn gốc họ Hồ,lớn lên gặp lúcQuốc
Phó Trương Phúc Loan chuyên
quyền,Nhân Dân lầm than.3 anh emlên
vùng Tây Sơn xây dựng căn cứ khởi
nghóa.Năm 1771 đổi sang họ Nguyễn.
* CH:Phong trào Nông Dân Tây Sơn
diễn ra như thế nào?
→
Năm 1771 cuộc khởi nghóa nômg
dân Tây Sơn đã bùng nổ ở Bình Đònh do
3 anh em Nguyễn Nhạc ,Nguyễn
Huệ .Nguyễn Lữ lãnh đạo .
-Sau nhiều năm kiên cường bất khuất
lực lượng khởi nghóa đã lớn mạnh đánh
đỗ chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng
Trong,làm chủ được vùng đất từ Quảng
Nam trở vào .
-Sau đó nghóa quân tiến ra Bắc tiêu
diệt chính quyền Lê-Trònh thống nhất
đất nước.
* CH:Kết quả của phong trào Tây
Sơn? (HS trả lời ,GV giải thích )
→
Lật đổ chính quyền phong kiến chúa
Nguyễn ở Đàng Trong
-1771 Khởi nghóa Nông Dân bùng nổ ở ấp Tây
Sơn(Bình Đònh).
-Lãnh đạo:Nguyễn Nhạc , Nguyễn Huệ ,Nguyễn
Lữ.
2.Diễn biến:
-Năm 1771 cuộc khởi nghóa nômg dân Tây Sơn đã
bùng nổ ở Bình Đònh do 3 anh em Nguyễn Nhạc
,Nguyễn Huệ .Nguyễn Lữ lãnh đạo .
-Sau nhiều năm kiên cường bất khuất lực lượng
khởi nghóa đã lớn mạnh đánh đỗ chính quyền chúa
Nguyễn ở Đàng Trong,làm chủ được vùng đất từ
Quảng Nam trở vào .
-Sau đó nghóa quân tiến ra Bắc tiêu diệt chính
quyền Lê-Trònh thống nhất đất nước.
3.Kết quả :
-Từ 1 cuộc khởi nghóa phát triển lên thành 1 phong
trào lật đổ chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
-1786 – 1788 Nghóa quân tiến quân ra Bắc lật đổ
tập đoàn Lê- Trònh thống nhất đất nước.
Trường THPT Lương Thế Vinh Trang 3
GVHD: Mai Thò Tám GVG:Nguyễn Thò Thúy Hằng
→
Lật đổ tập đoàn ở Đàng Ngoài
thống nhất đất nước
* CH:Tại sao nói tiến quân ra Bắc có
nghóa là thực hiện sứ mệnh thống nhất
đất nước?
→
2 chính quyền Trònh –Nguyễn là các
thế lực phong kiếngây nên tình trạng
chia cắt nên cần tiêu diệt 2 thế lực đó,ra
Bắc xóa bổ biên giơi Sông Gianh xóa
bỏ tình trạng chia cắt.
* Ngoài sự nghiệp thống nhất đất nước
phong trào Tây Sơn còn đảm đang nghóa
vụ kháng chiến chống ngọai bang bảo
vệ Tổ Quốc.
* CH:Nguyên nhân dẫn đến cuộc
kháng chiến chống Xiêm?
HS trả lời những nội dung sau:Đầu
những năm 80 chíng quyền chúa
Nguyễn bò lật đổ 1 người cháu của chúa
Nguyễn (Nguyễn Ánh ) trốn chạy sang
Xiêm(Thái Lan) cầu cứu Vua
Xiêm.Vua Xiêm sai tướng đem 5 vạn
quân thủy bộ sang nước ta.chiếm được
1\2 đất Gia Đònh chuẩn bò tấn công quân
Tây Sơn.
* CH:Diễn biến của cuộc khởi nghóa
chống
Xiêm?
Vua Tây Sơn là Thái Đức Nguyễn
Huệ đem binh và thuyền vào Nam
chông giặc.
* GV tường thuật chiến thăng Rạch
Gầm –Xoài Mút.
* CH:Kết quả của cuộc kháng chiến
II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN CUỐI THẾ KỈ
XVIII.
1. Kháng chiến chống Xiêm .(1785)
a.Nguyên nhân :
-Đầu ngững năm 80 của thế kỉ XVIII ,Nguyễn
Ánh đã cầu cứu vua Xiêm
-Vua Xiêm đã sai tướng dêm 5 vạn quân sang
xâm lược nước ta .
b. Diễn biến:
-1785 nguyễn Huệ tổ chức trận đánh phục kích ở
Rạch Gầm –Xoài Mút (Tiền Giang).
c.Kết quả:
Trường THPT Lương Thế Vinh Trang 4
GVHD: Mai Thò Tám GVG:Nguyễn Thò Thúy Hằng
chống Xiêm?
(HS trả lới.GV bổ sung chốt ý)
- Là thắng lợi lớn tiêu diệt gần 4 vạn
quân Xiêm thể hiện tài tổ chức cầm
quân của Nguyễn Huệ.
* CH:Nguyên nhân dẫn đến cuộc
kháng chiến chống Thanh?
GV:Sau khi bò quân Tây Sơn đánh bại
Vua Lê Chiêu Thống cùng cận thần bỏ
chạy lên phía Bắc rồi cho người sang
Trung Quốc cầu cứu nhà Thanh . Nhà
Thanh sai tương đem 29 vạn quân và
dân công theo sự chỉ đạo của Vua Lê
Chiêu Thống xâm lược nước ta với danh
nghóa giúp nhà Lê đánh quân Tây Sơn.
* CH:Cuộc kháng chiến chống Thanh
1789 diễn ra như thế nào?
GV: Sử dụng bản đồ trận đánh Ngọc
Hồi –Đông Đa.
→
Trước sự tấn công ồ ạt của quân
Thanh ,lực lượng quân Tây Sơn noun ở
Kinh thành rút lui về nạm Nam Ninh
Bình và Thanh Hóa.
-Dược tin cấp báo Nguyễn Huệ lean
ngôi Hoàng Đế lấy niên hiệu là Quang
Trung thần tốc tiến quân ra Bắc.
-Chỉ trong vòng 5 ngày Nguyễn Huệ đã
đại phá quân Thanh với chiến thắng
oanh liệt Ngọc Hồi – Đống Đa .
* CH: Kết quả của cuộc kháng chiến
chống Thanh?(HS trả lời GV chốt ý)
- Phải nói đến công lao to lớn và thiên
tài quân sự cảu Nguyễn Huệ.
* CH:Hãy cho biết đặc điểm của cuộc
Nguyễn Huệ đánh tan quân Xiêm,Nguyễn nh
phải chạy sang Xiêm
-Ý Nghóa:Đập tan mưu đồ quân Xiêm nêu cao ý
thức của phong trào Tây Sơn.
2.Kháng chiến Chống Thanh .(1789)
a. Nguyên nhân:
-Vua Lê Chiêu Thống cầu viện quân Thanh kéo
sang Nước ta .
-Nhân cơ hộ đó vua Thanh đã sai tướng đem 29
vạn quân và dân công sanh xâm lược nước ta.
b. Diễn biến:
-1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế ( Quang
Trung) chỉ huy quâb tiến ra Bắc.
-Mùng 5 tết 1789 quân Tây Sơn giành chiến
thắng vang dội ở Ngọc Hồi –Đống Đa tiến về
Thăng Long đánh bại quân xâm lược.
c. Kết quả: Giành thắng lợi.
* Đặc Điểm:
-Hành quân thần tốc.
Trường THPT Lương Thế Vinh Trang 5