TIẾT 36. ĐỌC VĂN:
- Thạch Lam
-
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Bức tranh phố huyện lúc chiều muộn
2. Bức tranh phố huyện lúc đêm tối
3. Cảnh đợi tàu
Câu hỏi thảo luận
Nhóm 1:
- Mọi người ở phố huyện và chị em Liên chờ tàu để làm gì?
- Trước khi tàu đến, chị em Liên chờ tàu trong tâm trạng như
thế nào?
Nhóm 2:
- Đoàn tàu được miêu tả như thế nào? Từ xa và tàu đến gần? Phố
huyện có sự thay đổi gì khi tàu đến? Tâm trạng của hai chị em Liên?
Nhóm 3:
- Tàu đi để lại những gì? Khi tàu đi qua, phố huyện như thế nào? Tâm trạng của
hai chị em Liên khi tàu đi qua?
Nhóm 4:
- Hình ảnh chuyến tàu đêm đi qua phố huyện có ý nghĩa gì?
Thạch Lam muốn gửi gắm?
Tấm lòng của
a. Lí do đợi tàu:
Nhóm 1:
- Mọi người ở phố huyện và chị em Liên chờ tàu để làm gì?
- Trước khi tàu đến, chị em Liên chờ tàu trong tâm trạng như thế nào?
- Để bán hàng
- Để nhìn đoàn tàu
-> nhu cầu tinh thần
b. Tâm trạng đợi tàu của chị em Liên:
* Trước khi tàu đến:
+ Liên: buồn ngủ -> gượng thức
+ An : dặn chị đánh thức khi tàu đến
=> Mong đợi, khắc khoải
Nhóm
* Khi tàu đến và đi qua
phố 2:
huyện:
-+ Đoàn
tàutừđược
như
nào?trình
Từ xa
tàu
Miêu tả
xa ->miêu
gần, tả
gần
-> thế
xa theo
tự và
thời
gian
đến gần ? Phố huyện có sự thay đổi gì khi tàu đến?
+ Tâm
Miêutrạng
tả chichị
tiếtem
quaLiên
hình
khiảnh,
tàu âm
đến?
thanh, ánh sáng
Tàu từ xa
Người gác
ghi.
Tàu đến
Lố nhố
người…
Âm
thanh
Vang lại,
rít mạnh,
ồn ào...
Rít lên, rầm
rộ...
Ánh
sáng
Xanh biếc,
khói bừng
sáng trắng
Sáng trưng,
lấp lánh…
Hình
ảnh
Tâm
trạng
Háo hức,
hồi hộp
Vui mừng,
hạnh phúc
Nhóm 3:
Tàu đi để lại những gì? Khi tàu đi qua, phố huyện
như thế nào? Tâm trạng của hai chị em Liên khi
tàu đi qua?
Hình
ảnh
Người gác
ghi
Lố nhố
người
Đi qua
Khuất sau
rặng tre
Âm
thanh
Vang lại,
rít mạnh,
ồn ào…
Rít
lên,rầm rộ
đi tới…
Nhỏ dần,
không nghe
thấy…
Ánh
sáng
Xanh biếc,
khói bừng
sáng trắng.
Sáng
trưng, lấp
lánh…
Đốm than
đỏ, chấm
nhỏ…
Tâm
trạng
Háo hức,
hồi hộp
Vui mừng,
hạnh phúc
Nuối tiếc,
khao khát
Từ xa
Đến gần
Đoàn tàu:
ánh sáng,
sôi động,
giàu sang.
Phố huyện:
bóng tối,
tịch mịch,
nghèo khổ.
Nghệ thuật tương phản
Nhóm 4:
- Hình ảnh chuyến tàu đêm đi qua phố huyện có ý
nghĩa gì? Tấm lòng của Thạch Lam muốn gửi gắm
trong tác phẩm?
c. Ý nghĩa hình ảnh đoàn tàu:
- Sự sống mạnh mẽ, giàu sang, huyên náo, rực rỡ
ánh sáng.
- Niềm vui, an ủi duy nhất trong cuộc sống nghèo
khổ của con người phố huyện.
- Hồi tưởng lại quá khứ, mơ tưởng về tương lai.
=> Khao khát thoát khỏi bóng tối, quẩn quanh, bế
tắc, buồn tẻ -> cuộc sống tươi sáng, tốt đẹp hơn.
* Tấm lòng của Thạch Lam:
- Trân trọng, xót thương những kiếp người nhỏ bé, cơ cực.
- Đồng cảm với ước mơ, khát vọng của con người.
- Thắp lên ước mơ, hy vọng.
-> Giá trị nhân đạo sâu sắc.
III. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
- Miêu tả tinh tế sâu sắc thế giới nội tâm nhân vật.
- Giọng văn nhẹ nhàng, điềm tĩnh, khách quan.
- Ngôn ngữ bình dị, câu văn đầy chất thơ.
- Cốt truyện đơn giản.
2. Nội dung
- Giá trị hiện thực:
+ Bức tranh thiên nhiên đẹp, buồn.
+ Bức tranh cuộc sống nghèo,đơn điệu.
- Giá trị nhân đạo:
+ Cảm thông, xót thương.
+ Đánh thức, trân trọng những ước mơ, khao khát.
+ Lên án tố cáo xã hội.
KÕt cÊu
Theo sự vận động của thời gian
Lúc chiều muộn
Khi đêm xuống
Buồn man mác
Buồn khắc khoải
Lúc khuya về, chuyến
tàu đi qua
Buồn thấm thía
Sự vận động tâm trạng nhân vật Liên
CỦNG CỐ
Câu 1: Biện pháp nghệ thuật nào được nhà văn sử
dụng nhiều nhất trong tác phẩm?
A.
A Tương phản.
B. So sánh.
C. Nhân hóa.
D. Hoán dụ.
CỦNG CỐ
Câu 2: Những câu văn sau đọc với giọng điệu như thế
nào?
Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả như ru, văng vẳng tiếng
ếch nhái kêu ran ngoài ruộng theo gió nhẹ đưa vào.
(...)Trời đã bắt đầu đêm, một đêm mùa hạ êm như nhung
và thoảng qua gió mát.
A. Giọng điệu biến hóa linh hoạt
B Giọng điệu mạnh mẽ, hào hùng.
C. Giọng điệu nhẹ nhàng, uyển chuyển.
C
D. Giọng điệu khẩn trương, dồn dập.