Áp dụng mô hình BIG và MBTI đánh giá tính cách nhân viên trong tổ chức

BÀI TẬP CÁ NHÂN MÔN HÀNH VI TỔ CHỨC
Áp dụng mô hình BIG và MBTI đánh giá tính cách nhân viên trong tổ
chức

Ngay từ khi chúng ta sinh ra mỗi người đều có một tính cách nhất định,
không ai giống ai. Trong cuộc sống hàng ngày nhiều lúc tôi băn khoăn tự hỏi
không biết tôi thuộc tuýp người nào? Công việc hiện tại có phù hợp với tính
cách của tôi không? Cách cư xử của tôi ảnh hưởng như thế nào đến những người
xung quanh. Những quyết định của tôi trong công việc đã phù hợp chưa? …
Thông qua môn học Hành vi Tổ chức, tôi đã được học một công cụ rất phổ
biến và được áp dụng rất có hiệu quả tại nhiều doanh nghiệp trên khắp thế giới
đó là phương pháp MBTI ( Myers-Briggs Type Indicator) vớI mục đích đánh
giá sự khác biệt trong tính cách con người. Dựa trên những khuynh hướng của
con người trong cách suy nghĩ & phản ứng đối với sự việc, MBTI đưa ra 4 chỉ
số đánh giá cách suy nghĩ và phản ứng của một con người, MBTI được diễn giải
theo hai bước:
Bước thứ nhất: Được sử dụng để nhận ra bốn ưu tiên MBTI cơ bản, đó là:
•

Cách thức đón nhận và sử dụng năng lượng: Hướng ngoại-Extroverted

(E)/ Hướng nộI-Introverted (I)
•

Cách thức lĩnh hội và thu thập thông tin: Trực giác-Intuitive (I)/ Giác

quan-Sensing (S)
•

Cách thức ra quyết định: Lý trí-Thinhking (T)/ Cảm tính-Feeling (F)

•

Xu hướng hành xử với thế giới bên ngoài: đánh giá-Judging (J)/ lĩnh hộI-

Perceiving (P)
Bước thứ hai: Nhiều thông tin hơn được thu thập để mô tả các dạng tính
cách, bao gồm đặc tính cá nhân hay tính đơn nhất của một ai đó. Cũng như vậy,
1


các kết quả từ bước thứ hai sẽ làm rõ hơn những câu hỏi về bốn ưu tiên MBTI
cơ bản trong bước một và diễn giải cụ thể hơn thành 16 dạng tính cách riêng biệt
(là sự kết hợp của bốn ưu tiên MBTI).
Các nhóm tích cách được chia thành 4 phần như sau:
1) Drivers : INFJ, INFP, INTJ, INTP. (Có tính cách dẫn dắt).
2) Expressives : ENFJ, ENFP, ENTJ, ENTP. (Có tính cách thể hiện).
3) Analyticals : ESTJ, ESFJ, ESTP, ESFP (Có tính cách phân tích).
4) Amiables: ISTJ, ISFJ, ISTP, ISFP. (Có tính cách hướng thiện).
Sau khi nghiên cứu MBTI và hoàn thành bài tập BIG 5, tôi thực sự hiểu
hơn về bản thân mình và khám phá ra nhiều điều về bản thân mà trước đây tôi
không nhận ra.
Về bản thân, tôi tự nhận thấy mình là người rất nhiệt huyết trong công việc
thích giao tiếp với thế giới bên ngoài, luôn chủ động trong công việc, ít lo lắng
phiền muộn, luôn cảm thông với những người xung quanh. Mặc dù, tôi là người
luôn thích tranh luận trong các vấn đề mà tôi quan tâm nhưng mọi người xung
quanh luôn tin tưởng và muốn chia sẻ với tôi những buồn vui trong cuộc sống và
công việc. Tôi luôn ngăn nắp, nguyên tắc và sẵn sàng trải nghiệm trong công
việc cũng như trong cuộc sống.
Và theo kết quả MBTI thì tính cách của tôi được thể hiện qua bốn chữ cái
ESTJ - tính cách thuộc nhóm 3 - Analyticals : ESTJ, ESFJ, ESTP, ESFP (Có

tính cách phân tích).
Như được đề cập tại quyển Quản trị hành vi tổ chức, người hướng ngoại là
người thường thích di chuyển, hay chuyện, chan hoà và quyết đoán, không dễ
chịu khi ở một mình. Tôi là người có tính tình vui vẻ, cởi mở, hoạt bát, dễ gần,
thích giao tiếp với nhiều người và với thế giới xung quanh.
Hiện nay, tôi là Giám sát bán hàng sản phẩm thuốc điều trị ung thư và gây
mê (Sale Supervisor) tại Văn phòng đại diện công ty dược phẩm AstraZeneca
2


với chức năng là truyền tải các thông tin một cách trung thực nhất về sản phẩm
của công ty tới các Bác sĩ để các Bác sĩ có thêm sự lựa chọn khi điều trị. Vì vậy
công việc hàng ngày của chúng tôi là đến gặp các Bác sĩ để giới thiệu sản phẩm.
Tôi cảm thấy rất vui khi hàng ngày được tiếp xúc với các Bác sĩ được khích lệ
hơn khi thấy các thông tin mà tôi đem lại rất có ích cho quá trình điều trị bệnh.
Không những thế tôi còn học hỏi được rất nhiêu kinh nghiệm từ phía Bác sĩ
cung như các bạn đồng nghiệp. Với tính cách vui vẻ, cởi mở và sự nhiệt tình
trong công việc rất nhiều các bác sĩ chuyên khoa về ung thư và gây mê tại các
BV lớn ở Hà Nội đều biết tôi. Trong công ty tôi luôn tham gia nhiệt tình vào mọi
hoạt động do công ty tổ chức để có cơ hội được giao lưu với mọi người. Với
những tính cách như vậy, tôi nhận thấy mình là người hướng ngoại.
Có thể nói, tính cách giúp chúng ta hiểu được bản thân của mỗi người.
Nhưng để cảm nhận ra thế giới bên ngoài, chúng ta thường sử dụng 5 giác quan
chính của con người bao gồm xúc giác, thị giác, thính giác, vị giác, khứu giác.
Iris Murdoch từng viết: “Các giác quan của từng người có mức độ tinh
nhạy khác nhau, do vậy, cảm nhận của mỗi người về thế giới này cũng khác
nhau.”
Tôi nhận thấy mình thường sử dụng 5 giác quan cho công việc và cuộc
sống của mình. Tôi luôn sống với hiện tại và luôn chú ý tới các cơ hội hiện tại,
từ đó đưa ra các giải pháp thực tiễn dựa trên các thông tin đầy đủ, cụ thể và rõ

ràng của hiện tại và quá khứ. Tôi luôn thích học hỏi cái mới và bằng cách quan
sát từ cái mới để áp dụng vào thực tế.
Vì chúng tôi ở đội bán hàng nên việc chuyển tải thông tin đến khách hàng
là rất quan trọng. Đầu năm 2008, tôi đã được tham gia một khoá đào tạo về huấn
luyện nhân viên.Tại khoá này giúp tôi học hỏi được kinh nghiệm từ các chuyên
gia giàu kinh nghiệm của Singapo về kỹ năng quan sát, đánh giá và phản hồi
thông tin với nhân viên. Sau khi tham dự khoá học này tôi đã áp dụng để huấn
luyện nhân viên của mình. Kết quả thật bất ngờ sau 6 tháng tôi nhận được sự
3


phản hồi thông tin từ khách hàng về nhân viên của tôi rất chuyên nghiệp, họ thấy
được rõ lợi ích vươt trội của sản phẩm kết quả doanh số của chúng tôi tăng lên
rõ rệt
Message recall improve
-quantity of message (benefit:6/7 , Rx: 6/7)
1

1
Not Recall

7

7

6

7

7

Decrease
6

6

6

No change
Increase

W1-08

W2-08

W1-08

W2-08

W1-08

W2-08

W1-08

W2-08

MQT
M QT Share-ARIM IDEX

M QT Share-COM P ETITORS

M QT Sales-ARIM IDEX
30,000

-

-

-

-

-

2

M QT Sales-COM P ETITORS
4 3

1

1 1 3 4

8 12 6

1-

-

-

-

-

-

-

-

25,000

20,000

15,000

100 100100100 100 98 96 97 99 99 99 97 96

92 88 94

99 100100 100100 100100100 100

10,000

5,000

-

Trong việc hình thành sự phán xét để ra quyết định tôi thường dựa vào các
thông tin cụ thể, đủ độ tin cậy để phân tích từ đó đưa ra các hành động chi tiết cụ
thể với thời gian thực hiện và người thực hiện. Sau mỗi tháng tôi đều đánh giá
4


lại tiến độ công việc và xem xét nguyên nhân không thực hiên được hoặc thực
hiên không thành công để đưa ra giải pháp thích hợp.
Đối với bản thân tôi là người giám sát bán hàng cũng như nhân viên tôi
luôn lập kế hoạch rất tỷ mỉ cho 6 tháng /1lần với các mục tiêu cần đạt được là
những gì, cần làm những hoạt động gì để đạt được mục tiêu, thời gian tiến hành
của từng hoạt động và những hoạt động nào cần ưu tiên làm trước. Đến cuối mỗi
kỳ tôi cùng nhân viên cùng xem xét lại những gì đã làm được và những gì làm
chưa tốt để cùng cải thiện làm tốt hơn trong các kỳ sau.
No

1

Objective

Action

Taking 10% MS of TAM in
EBC from upfront indication
and 20% MS of Tam from
patients currnet used TAM
by the end of 2009

Persuade director to approve this
indication widely in K1  Invite to

advisory board of NIS
PP Arimidex (ATAC 100, metaanalysis ARNO 95, ABCSG, ITA )
for Medical oncology No2
Persuade Insurance department by
organize Roll-out meeting for them:
(Topic: Ari in EBC, invite Prof. Duc,
Dr. Thuan as chairman/speaker)
PP for drug committee
Follow up tender process: MR
contact head of pharmacist and
Medical Onco No2
With Mktg supports: organize Roll
out meeting “ role of endocrine in
BC and BE  invite right drs and
85% attend
MR (Huyen) always link benefit
with key msg when detailing MR

Who

Time

MR

Q1

MR/FLSM

Jan

MR

June

MR/FLSM

Apr

MR

On going

MR/FLSM/
PM

May

MR

always

Check

Bảng trích 1phần kế hoạch hoạt động
Là người giám sát bán hàng, tôi hiểu được rõ hơn tính cách của tôi cũng
như nhân viên của tôi thông qua phương pháp đánh giá MBTI từ đó giúp tôi có
5


thể điều chỉnh hành và định hướng các hành vi cư xử của bản thân trong tương

lai:
• Tính cách hướng ngoại sẽ giúp tôi dễ dàng thuận lợi trong công việc. Tuy
nhiên, nhược điểm của tôi là hay có những phản ứng tức thời không suy
nghĩ kỹ nên đôi khi làm phật lòng người khác đặc biệt là với đồng nghiệp
chính vì vậy tôi cần phải điều chỉnh lại bản thân trong giao tiếp với đồng
nghiệp để tránh gây sự hiểu lầm hoặc xung đột trong công ty.
• Tôi là người rất nguyên tắc luôn dưa trên các bằng chứng cụ thể, thường
hay so sánh giữa quá khứ và hiện tại nên thiếu sự linh động, thường tự đưa
ra các giải pháp nên đôi khi hay áp đặt dẫn tới giảm sự sáng tạo, tăng sức ì
của nhân viên trong công việc đôi khi không đạt được hiệu quả tốt. Để
khắc phục điều này, tôi cần phải lựa chọn từng đối tượng, công việc mà áp
dụng sự áp đặt hay khuyến khích, thúc đẩy tính sáng tạo của nhân viên
cũng như cần linh động hơn trong công việc.Ví dụ : đối với nhân viên có
kinh nghiêm, tận tâm với công việc, ham học hỏi tôi sẽ khuyến khích nhân
viên này đưa ra ý tưởng cũng như các giải pháp.Tôi cần lắng nghe sự góp ý
của đồng nghiệp và học hỏi những điểm mạnh của người khác để bù đắp
cho những điểm yếu của mình.
• Khi đưa ra quyết định tôi thường dựa vào các thông tin cụ thể, đủ độ tin cậy
nên trong một số trường hợp khẩn cấp mà chưa có đầy đủ thông tin thì tôi
thường bị lúng túng hoặc ra quyết định chậm làm ảnh hưởng tới kết quả
của công việc.Qua bài giảng môn quản trị hành vi tổ chức tôi thấy để nắm
bắt cơ hội một cách hiệu quả thì cần phải đưa ra quyết định kịp thời, đúng
lúc nhiều khi việc ra quyết định phải dựa vào cảm tính không nên nguyên
tắc quá.
• Tôi thường lập kế hoạch làm việc khá cụ thể, thường đặt mục tiêu rõ ràng,
các công việc cần ưu tiên, thời gian phải hoàn thành song đôi khi công việc
đột xuất từ các phòng ban khác đưa qua quá nhiều mà mình ngại từ chối
6

hoặc có nhân viên nghỉ làm đột xuất làm cho tôi rất căng thẳng  hay cáu
gắt, mệt mỏi làm việc không hiệu quả. Chính vì vậy tôi cần phải tìm cách
tự điều chỉnh bản thân, sắp xếp lại công việc cho phù hợp để kiểm soát
căng thẳng, loại bỏ nguồn gốc gây ra căng thẳng để không ảnh hưởng đến
hiệu quả công việc và mọi người xung quanh.
Tóm lại :- Nghiên cứu MBTI giúp tôi biết được điểm mạnh của bản thân
từ đó lập cho mình kế hoạch phát triển bản thân và định hướng nghề nghiệp
trong trương lai một cách phù hợp.Biết được điểm yếu của bản thân từ đó sẽ cố
gắng học hỏi, cải thiện cho bản thân ngày càng hoàn thiện hơn, trong công việc
được thành công hơn giảm thiểu tối đa rủi ro, trong giao tiếp với đồng nghiệp
hiệu quả hơn, tránh hiểu lầm và xung đột.
Với cương vị sắp xếp nhân sự trong nhóm dựa vào phương pháp đánh giá
MBTI tôi có thể hiểu rõ hơn tính cách từng người từ đó phân công công việc cho
phù hợp. Để nhóm hoạt động thành công thì cần tìm được những người có tính
cách phù hợp với nhau. Từ đó trong quá trình tuyển dụng có thể dựa theo các
tiêu chí của nhóm để có thể tìm người thích hợp.
Trong cuộc sống, trong xã hội tôi nhận thấy rằng mỗi con người đều có tính
cách riêng, không có tính cách nào là hay hay dở mà quan trọng là ta phát huy
nó như thế nào?
Và bài học tôi thấy thú vị nhất là thái độ sống của tôi đã thay đổi. Tôi hiểu
tôi hơn và hoàn toàn tin tưởng vào công việc mà tôi đang làm là phù hợp với
tính cách của tôi. Tôi sống có trách nhiệm hơn với mọi người và biết lắng nghe
hơn.
Bài viết tham khảo:
Sách Quản trị Hành vi Tổ chức (chương trình Global Advanced MBA)
/>
7


.

/> />Hà Nội, ngày 14 tháng 3 năm 2009
Nguyễn Thị Phương Lan

BIG 5

1 = Cực kỳ phản đối
2 = Rất phản đối
3 = Phản đối
4 = Trung lập
5 = Đồng ý
6 = Rất đồng ý
7 = Cực kỳ đồng ý
Tôi tự thấy mình

1

2

3

4

5

1. Hướng ngoại, nhiệt huyết


3. Đáng tin cậy, tự chủ



4. Lo lắng, dễ phiền muộn



5. Sẵn sang trải nghiệm, một



con người phóng khoáng
6. Kín đáo, trầm lặng



7. Cảm thông, nồng ấm




9. Điềm tĩnh, cảm xúc ổn



định
10. Nguyên tắc, ít sáng tạo

7



2. Chỉ trích, tranh luận

8. Thiếu ngăn nắp, bất cẩn

6



8


MBTI

Tính cách cá nhân – Bản đánh giá học viên bắt đầu ở đây:
Q1. Nguồn năng lượng định hướng tự nhiên nhất của bạn là gì? Mỗi con người đều
có hai mặt. Một mặt hướng ra thế giới bên ngoài của hành động, của sự nhiệt tình, con
người, và sự vật. Một mặt khác lại hướng vào thế giới bên trong của suy nghĩ, mối quan
tâm, sáng tạo và sự tưởng tượng.
Đây là hai mặt khác biệt nhưng không thể tách rời của bản chất con người, hầu hết mọi
người đều thiên về nguồn năng lượng của thế giới bên trong hay bên ngoài một cách tự
nhiên. Vì vậy một mặt nào đó của họ, có thể là Hướng ngoại (E) hoặc Hướng nội (I), sẽ
dẫn dắt sự phát triển tính cách và đóng vai trò chủ đạo trong hành vi của họ.
Tính cách hướng ngoại

Tính cách hướng nội

•

Hành động trước, suy nghĩ/ suy xét sau

•

Cảm thấy chán nản khi bị cắt mối giao •

Thường cần một khoảng "thời gian

tiếp với thế giới bên ngoài

riêng tư" để tái tạo năng lượng

Thường cởi mở và được khích lệ bởi •

Được khích lệ từ bên trong, tâm hồn

con người hay sự việc của thế giới bên

đôi khi như "đóng lại" với thế giới bên

ngoài

ngoài

Tận hưởng sự đa dạng và thay đổi trong •

Thích các mối quan hệ và giao tiếp một –

mối quan hệ con người

một

•

•

Chọn điều phù hợp nhất:

•

Nghĩ/ suy xét trước, rồi mới hành động

Hướng ngoại (E)

Q2. Cách lĩnh hội hoặc hiểu biết nào “tự động” hoặc tự nhiên?

Hướng nội (I)

Phần giácquan (S)

của bộ não chúng ta cảm nhận hình ảnh, âm thanh, mùi vị và tất cả các chi tiết cảm nhận
được của HIỆN TẠI. Nó phân loại, tổ chức, ghi nhận và lưu giữ các chi tiết của thực tại.

9


Nó dựa trên THỰC TẠI, giải quyết việc "là cái gì." Nó cung cấp những chi tiết cụ thể
của trí nhớ & và thu thập lại từ các sự kiện trong QUÁ KHỨ. Phần Trực giác (N) của
bộ não chúng ta tìm kiếm sự hiểu biết, diễn giải và hình thành mô hình TỔNG QUÁT
của các thông tin đã được thu thập, và ghi nhận các mô hình và các mối quan hệ này. Nó
suy đoán dựa trên CÁC KHẢ NĂNG, bao gồm cả việc xem xét và dự đoán TƯƠNG
LAI. Nó là quá trình hình tượng hóa và quan niệm. Trong khi cả hai sự lĩnh hội đều cần

thiết và được sử dụng bởi mọi người, mỗi người chúng ta vẫn vô thức sử dụng một cách
nhiều hơn cách kia.
Các đặc điểm giác quan
•

Các đặc điểm trực giác

Tinh thần sống với Hiện Tại, chú ý

•

tới các cơ hội hiện tại
•

•

ý tới các cơ hội tương lai

Sử dụng các giác quan thông

•

khám phá các triển vọng mới là bản

pháp mang tính thực tiễn

năng tự nhiên

Tính gợi nhớ giàu chi tiết về thông

•

Ứng biến giỏi nhất từ các kinh

Tính gợi nhớ nhấn mạnh vào sự bố
trí, ngữ cảnh, và các mối liên kết

•

nghiệm trong quá khứ
•

Sử dụng trí tưởng tượng và tạo ra/

thường và tự động tìm kiếm các giải

tin và các sự kiện trong quá khứ
•

Tinh thần song với Tương Lai, chú

Ứng biến giỏi nhất từ các hiểu biết
mang tính lý thuyết

Thích các thông tin rành mạch và rõ

•

Thoải mái với sự không cụ thể, dữ

ràng; không thích phải đoán khi

liệu không thống nhất và với việc

thông tin "mù mờ"

đoán biết ý nghĩa của nó

Chọn điều phù hợp nhất:

Giác quan (S)

Trực giác (N)

Q3. Việc hình thành sự Phán xét và lựa chọn nào là tự nhiên nhất? Phần Lý trí (T) của bộ não
chúng ta phân tích thông tin một cách TÁCH BẠCH, khách quan. Nó hoạt động dựa trên các
nguyên tắc đáng tin cậy, rút ra và hình thành kết luận một cách hệ thống. Nó là bản chất luận lý của

10


chúng ta. Phần Cảm tính (F) của bộ não chúng ta rút ra kết luận một cách CẢM TÍNH và chút nào
đó hành xử mang tính thiếu công minh, dựa vào sự thích/ không thích, ảnh hưởng tới những thứ
khác, và tính nhân bản hay các giá trị thẩm mỹ. Đó là bản chất cảm tính của chúng ta. Trong khi mọi
người sử dụng hai phương tiện này để hình thành nên kết luận, mỗi chúng ta đều có xu hướng thiên
lệch về một cách nào đó vậy nên khi chúng hướng ta theo những hướng đối lập nhau – sẽ chỉ có một
cách được lựa chọn.
Các đặc điểm suy nghĩ
•

•

Các đặc điểm cảm tính

Tự động tìm kiếm thông tin và sự

•

hợp lý trong một tình huống cần

hưởng tới người khác trong một tình huống cần

quyết định

quyết định

Luôn phát hiện ra công việc và

•

nhiệm vụ cần phải hoàn thành.
•

Nhạy cảm một cách tự nhiên với nhu cầu và phản
ứng của con người.

Dễ dàng đưa ra các phân tích giá

•

trị và quan trọng
•

Tự động sử dụng các cảm xúc cá nhân và ảnh

Tìm kiếm sự đồng thuận và ý kiến tập thể một
cách tự nhiên

Chấp nhận mâu thuẫn như một

•

phần tự nhiên và bình thường

Không thoải mái với mâu thuẫn; có phản ứng tiêu
cực với sự không hòa hợp.

trong mối quan hệ của con người
Chọn điều phù hợp nhất:

Lý trí (T)

Cảm tính (F)

Q4. "Xu hướng hành xử của bạn" với thế giới bên ngoài thế nào? Mọi người đều sử dụng cả
hai quá trình đánh giá (suy nghĩ và cảm xúc) và lĩnh hội (ghi nhận và cảm nhận) để chứa thông tin,
tổ chức các ý kiến, ra các quyết định, hành động và thu xếp cuộc sống của mình. Tuy vật chỉ một
trong số chúng (Đánh giá hoặc Lĩnh hội) dường như dẫn dắt mối quan hệ của chúng ta với thế
giới bên ngoài . . . trong khi điều còn lại làm chủ nội tâm. Phong cách Đánh giá (J) tiếp cận thế
giới bên ngoài VỚI MỘT KẾ HOẠCH và mục tiêu tổ chức lại những gì xung quanh, chuẩn bị kỹ

càng, ra quyết định và hướng tới sự chỉn chu, hoàn thành.
Phong cách Lĩnh hội (P) đón nhận thế giới bên ngoài NHƯ NÓ VỐN CÓ và sau đó đón nhận và
hòa hợp, mềm dẻo, kết thúc mở và đón nhận các cơ hội mới và thay đổi kế hoạch.
Tính cách đánh giá

Tính cách lĩnh hội

11


•

Lập kế hoạch tỉ mỉ và cụ thể trước khi hành động.

•

Tập trung vào hành động hướng công việc;
hoàn thành các phần quan trọng trước khi

•

cần lập kế hoạch; vừa làm vừa tính.
•

Làm việc tốt nhất và tránh stress khi cách xa

•

Thoải mái đón nhận áp lực về thời hạn;
làm việc tốt nhất khi hạn chót tới gần.

thời hạn cuối.
•

Thích đa nhiệm, đa dạng, làm và chơi kết
hợp

tiến hành.
•

Thoải mái tiến hành công việc mà không

Sử dụng các mục tiêu, thời hạn và chu trình

•

Tránh sự ràng buộc gây ảnh hưởng tới sự
mềm dẻo, tự do và đa dạng.

chuẩn để quản lý cuộc sống.
Chọn điều phù hợp nhất:

Đánh giá (J)

Lĩnh hội (P)

Bốn chữ cái biểu hiện tính cách của bạn
E

S

T

J

12