MBTI đưa ra khuôn mẫu để mô tả hành vi của con người

1

CHƯƠNG TRÌNH THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH (MBA)

Bạn là thành viên trong một tổ chức?, hay là một ông bố, bà mẹ, người con
trong một gia đình. Hẳn bạn luôn luôn mong muốn tập thể của mình luôn thịnh
vượng và phát triển. Trong sự thành công của bất kỳ tổ chức nào đều có liên quan
tới việc các cá nhân trong đó tiến hành công việc và tương tác với nhau theo cách
như thế nào. Vì vậy việc nghiên cứu tâm lý cá nhân có vai trò vô cùng quan trọng
đối với không chỉ các nhà quản trị, mà đối với bản thân mỗi cá nhân.
Tham gia khoá học Hành vi tổ chức, tôi đã được tiếp cận với hai bài test
được coi là nổi tiếng và hay được áp dụng trong quá tình xem xét, đánh giá hành
vi cá nhân con người. Đó là Big 5 và MBTI.
1/ BIG 5 VÀ MBTI LÀ GÌ?
Nếu như Big 5 là một công cụ để cán bộ quản lý đánh giá nhân viên của
mình, thì MBTI đưa ra 1 khuôn mẫu để mô tả hành vi của con người dựa trên việc
miêu tả, xác định các điểm mạnh, sở thích và đưa các sở thích vào một vị trí cân
bằng với nhau. MBTI là một trong những phương pháp đánh giá nhân viên được
thiết kế thích hợp để đưa ra những nhận xét phù hợp đối với từng cá nhân. Điều
này là vô cùng quan trọng và hữu ích không chỉ đối với các nhà quản lý, những
người cần nắm rõ thế mạnh và đặc điểm của từng nhân viên để phát triển năng lực
và tinh thần làm viêc của họ, mà còn rất quan trọng đối với bản thân mỗi cá nhân
tham gia thử nghiệm. Nó cho phép chúng ta có thể tự đưa ra nhưng lựa chọn nghề
nghiệp một cách sáng suốt, phù hợp và giúp chúng ta hiểu được những dạng tính
cách thông thường xung quanh mình.

1


2

Thử nghiệm Test MBTI Jung – Myers-Briggs, được xác định theo 4 tiêu
chí sau:
* Hướng ngoại/hướng nội (E/I) (Extroversion - Introversion)
* Giác quan/ trực quan (S/N) (Sensing - Intuition)
* Lý trí/ cảm tính (T/F) (Thinking - Feeling)
* Đánh giá/ lĩnh hội (J/P) (Judging - Perceiving)
Tất cả đều không nhằm vào việc đánh giá năng lực, kỹ năng cũng như trí
thông minh của mỗi cá nhân, hay nhằm mục đích tiến cử hoặc đề bạt cán bộ, nó
chỉ nhằm cho nhà quản trị và tự bản thân mỗi cá nhân hiểu được các dạng tính
cách của nhau và của nhóm, từ đó tìm ra những chỉ dẫn phù hợp và hiệu quả cho
hoạt động của tập thể.
2. CHỈ SỐ BIG 5 VÀ MBTI CỦA TÔI RA SAO?
Bằng cách tìm kiếm những lựa chọn phù hợp nhất với các hành vi của bản thân,
tôi nhận được kết quả như sau:
+ Chỉ số theo Big 5:

Tính cách cá nhân/ Mức độ phù 1
hợp

Tôi tự thấy mình

(cực

2
(rất

kỳ

phản

phản

đối)

3

4

(phản

(Trung

đối)

lập)

5
(Đồng
ý)

6

7

(Rất

(Cực

đồng

kỳ

ý)

đồng
ý)

đối)

1. Hướng ngoại, nhiệt huyết

x

2. Chỉ trích, tranh luận.

x

3. Đáng tin cậy, tự chủ.

x

4. Long lắng,dễ phiền muộn

x

5. Sẵn sàng trải nghiệm, một con

x
2

3

người phóng khoáng.
6. Kín đáo, trầm lặng.

x

7. Cảm thông, nồng ấm.

x

8. Thiếu ngăn nắp, bất cẩn

x

9. Điềm tĩnh, cảm xúc ổn định

x

10. Nguyên tắc, ít sáng tạo.

x

+ Chỉ số theo MBTI:
Q1/ Nguồn năng lượng định hướng tự nhiên nhất của bạn là gì?

Tính cách hướng ngoại

Tính cách hướng nội

- Hành động trước, suy xét sau
- Cảm tháy chán nản khi bị cắt
mối giao tiếp với thế giơí bên
ngoài.

- Nghĩ, suy xét trước rồi mới hành
động.
- Thường cần một khoảng thời
gian riêng tư để tái tạo năng

- Thường cởi mở và được khích lệ
bởi con người hay sự việc của
thế giới bên ngoài.

lượng.
- Được khích lệ từ bên trong, tâm
hồn đôi khi như đóng lại với thế

- Tận hưởng sự đa dạng và thay

giớ bên ngoài.

đổi trong mối quan hệ con

Thích các mối quan hệ và giao tiếp

người.

một – một.

Chọn điều phù hợp hơn:

Ο Hướng ngoại (E)

Θ

Hướng nội

(I)

Q2/ Cách lĩnh hội hoặc hiểu biết thế nào là tự động hoặc tự nhiên?

3


4

Các đặc điểm giác quan

Các đặc điểm trực giác

- Tinh thần sống với hiện tại,

- Tinh thần song song với các cơ hội

chú ý các cơ hội hiện tại.

tương lai, chú ý các cơ hội tương lai.

- Sử dụng các giác quan thông

- Sử dụng trí tưởng tượng và tạo ra/

thường và tự động tìm kiếm

khám phá các triển vọng mới là bản

các giải pháp mang tính thực

năng tự nhiên.

tiễn.

- Tính gợi nhớ nhấn mạnh vào sự bố

- Tính gợi nhớ giàu chi tiết về
các thông tin và sự kiện trong

trí, ngữ cảnh, và các mối liên kết.
- ứng biến giỏi nhất từ các hiểu biết

quá khứ.

mạng tính lý thuyết.

- ứng biến giỏi nhất từ các kinh
nghiệm trong quá khứ.

-

Thoải mái với sự không cụ thể, dữ

liệu không thống nhất và với việc đoán

- Thích các thông tin rành mạch

biết ý nghĩ của nó

và rõ ràng, không thích phải
đoán khi thông tin mù mờ.
Chọn điều phù hợp hơn:

ο Giác quan (S)

 Trực giác (N)

Q3/ Việc hình thành sự phán xét và lựa chọn nào là tự nhiên nhất?

4


5

Các đặc điểm suy nghĩ

Các đặc điểm cảm tính

- Tự động tìm kiếm thông tin và

- Tự động sử dụng các cảm xúc cá

sự hợp lý trong một tình huống

nhân và ảnh hưởng tới người khác

cần quyết định.

trong một tình hương cần quyết

- Luôn phát hiện ra công việc và
nhiệm vụ phải hoàn thành.

định.
- Nhạy cảm một cách tự nhiên bởi

- Dễ dàng đưa ra các phân tích
giá trị và quan trọng.

nhu cầu và phản ứng của con người
- Tìm kiếm sự đồng thuận và ý kiến

- Chấp nhận mâu thuẫn như một
phần tự nhiên và bình thường
trong mối quan hệ con người.

tập thể một cách tự nhiên
- Không thoải mái với mâu thuẫn, có
phản ứng tiêu cực với sự không hoà
hợp.

Chọn điều phù hợp hơn:

Θ Lý trí (T)

Ο Cảm tính (F)

Q4/ Xu hướng hành xử của bạn với thế giới bên ngoài:

5


6

Tính cách đánh giá

Tính cách đánh giá

- Lập kế hoạch tỉ mỉ và cụ thể
trước khi hành động

- Thoải mái tiến hành công việc
mà không cần lập kế hoạch,

- Tập trung vào hành động
hướng công việc; hoàn thành
các phần quan trọng trước khi
tiến hành.

vừa làm vừa tính.

- Thích đa dạng, đa nhiệm, làm
và chơi kết hợp.
- Thoải mái đón nhận áp lực về

- Làm việc tốt nhất và tránh
stress khi cách xa thời hạn
cuối.

thời hạn; làm việc tốt nhất khi
hạn chót tới gần
- Tránh sự ràng buộc gây ảnh

- Thực hiện các mục tiêu, thời
hạn và chu trình chuẩn để

hưởng tới sự mềm dẻo, tự do
và đa dạng.

quản lý cuộc sống.
Chọn điều phù hợp hơn:

Ο Đánh giá (J)

Θ Lĩnh hội (P)

Bốn chữ cái thể hiện tính cách của tôi là: INTP
Introverted (Hướng nội) - Intuitive (Trực giác) - Thinking (Suy nghĩ) Perceiving (Lĩnh hội)
I

N

T

P

3. CHỈ SỐ ĐÓ GIÚP TÔI HIỂU GÌ VỀ MÌNH?
Trong mười sáu dạng tính cách mà MBTI xây dựng nên, tôi nhận thấy
mình thuộc nhiều nhất về dạng tính cách thứ 8- TNTP.

6


7

Là một người hướng nội, tôi luôn suy xét thấu đấo mọi vấn đề trước khi
thực hiện quyết định. Đặc biệt trong môi trường kinh doanh phức tạp và đầy rủi
ro, với vị trí là một Phó Tổng giám đốc phụ trách kinh doanh XNK, mỗi quyết
định đưa ra ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả hoạt động của đơn vị, sự thành công
và an toàn của tập thể luôn luôn đồi hỏi tôi phải cân nhắc mọi vấn đề trước khi
quyết định.
Cũng nhờ có sự suy xét kỹ càng, luôn luôn liên hệ với những dấu ấn của
quá khứ, của các sự kiện và hiện tượng đã xảy ra và có cái nhìn tổng hợp do đó
được đánh giá là người sáng suốt, và đôi khi bị coi là hay nghi ngờ.
Trong môi trường hoạt động của mình, yêu cầu mở rộng mối quan hệ giao
tiếp là tất yếu. Tuy nhiên, bản thân tôi nhận thấy mình luôn có thiên hướng duy trì
các mối quan hệ một cách “chung thuỷ” một – một.
Vị trí công việc đang đảm nhiệm đòi hỏi tôi luôn phải xử lý luôn đưa ra
quyết định. Việc ra quyết định là một vấn đề khó khăn, bắt đầu ngay từ giai đoạn
thu nhận thông tin. Hiểu được sự cần thiết của thông tin đầy đủ, tôi luôn yêu cầu
và nhận được đầy đủ dữ liệu từ các bộ phận liên quan. Tuy nhiên do đặc thù công

việc, tôi cũng liên tục cập nhật các thông tin về thị trường, khách hàng và các sản
phẩm cạnh tranh để phục vụ qúa trình ra quyết định của mình bất kỳ thời điểm
nào.
Tuy nhiên, đôi khi việc ra quyết định của tôi bị tác động bởi trực giác. Bởi
tôi luôn tự cảm thấy mình có một khả năng rõ rệt về linh cảm, có thể phán đoán
một cách hợp lý các tình huống mà phán đoán đó thường đúng khi sự việc diễn ra.
Khi chưa có đủ thông tin để ra quyết định một cách chắc chắn, trong những
trường hợp cấp bách, tôi thường nghe theo trực giác của mình và ít khi mắc sai
lầm. Có nhiều trường hợp điển hình của các doanh nhân luôn ủng hộ quan điểm
của tôi.
7


8
Các nhà lónh đạo kinh doanh đó làm thế nào để đưa ra những quyết định táo bạo?
Thông thường, chính trực giác đó mỏch bảo họ. Thế nhưng trực giác là gỡ ?
Những tín hiệu trực giác, cứu tinh của công ty Chrysler trong những năm 1990, đó đến với
Bob Lutz, tổng giám đốc công ty, vào một ngày nghỉ cuối tuần. Một ngày đầy nắng ấm năm
1988, ông lái chiếc xe mác Cobra do hóng Ford sản xuất dọc theo một xa lộ ở Đông Nam
Michigan, những mong tạm quên đi những lời phê phán chĩa vào Chrysler - nào là công ty đó
lõm vào tỡnh cảnh bế tắc với một công nghệ lạc hậu, nào là công ty đó thua kộm khụng những
cỏc hóng Nhật Bản mà cả cỏc hóng General Motors và Ford của Mỹ...
Thật trớ trờu, chớnh Lutz cũng cảm thấy khụng vui khi bản thõn chiếc xe của mỡnh là xe
Ford với động cơ V-8 cũng của hóng đó. Ông nghĩ đến việc dùng một động cơ do chính
Chrysler làm ra. Nhưng Chrysler lại chưa sản xuất được những động cơ tốt như thế. Tuy nhiên,
sao lại không nghĩ đến việc sản xuất một loại xe thể thao hai chỗ ngồi thật độc đáo, có khả năng
thực hiện một cuộc cách mạng trên thị trường không khác gỡ những chiếc xe Cobra của Ford
đó tung ra trong những năm 1960? Phải chăng điều đó sẽ khiến cho những người muốn phê
phán Chrysler phải im tiếng?
Với một quyết tâm cao độ, Lutz đó đề ra một kế hoạch đầu tư 80 triệu đô la cho một dự án

sản xuất những chiếc xe loại mới ấy với nhón hiệu Dodge Viper. Ban đầu, nhiều thành viên
trong công ty đó khụng ủng hộ ý tưởng mới của Lutz. Có người cho rằng nên sử dụng khoản
kinh phí đó để trả nợ và trang bị cho các xí nghiệp. Các đơn vị kinh doanh lại lưu ý rằng chưa
có hóng sản xuất ụ tụ nào của Mỹ thành cụng khi đưa ra thị trường những chiếc xe trị giá
50.000 USD. Vào thời kỡ ấy, những chiếc xe Dodge chỉ trị giỏ dưới 20.000 USD. Tuy nhiên,
Lutz không hề nản chí. Điều đáng chú ý ở đây là ý tưởng của Lutz chỉ hỡnh thành trờn cơ sở
trực giác chứ không hề xuất phát từ những kết quả nghiên cứu thị trường thông thường.
Những chiếc xe Dodge Viper đó chinh phục được thị trường, làm thay đổi quan niệm của
mọi người về công ty Chrysler, cổ vũ mọi thành viên của công ty, đưa công ty ra khỏi tỡnh
trạng bế tắc trong những năm 1990. Ra đời thật đúng lúc, Dodge Viper quả là cứu tinh của
Chrysler.
Lutz kể lại rằng thật khú mà giải thớch về quỏ trỡnh hỡnh thành ý tưởng quan trọng nói
trên. Ông cho rằng đó là sự trợ giúp của tiềm thức. Không riêng gỡ Lutz, nhiều nhà doanh
nghiệp khỏc cũng đó đạt được những thành công lớn trong sự nghiệp của mỡnh trờn cơ sở

8


9
những ý tưởng hỡnh thành một cỏch bất chợt mà họ cho rằng chỳng xuất phỏt từ những "phán
đoán nghề nghiệp", từ "trực giác", từ một "ngôn từ nội tại" hay từ một "bản năng" nào đó,
nhưng họ không thể nói gỡ hơn về quá trỡnh hỡnh thành những ý tưởng ấy.

Nhờ luôn chuẩn bị đầy đủ thông tin và các dữ kiện cần thiết, lại được ủng hộ
bởi sự nhạy bén của trực giác do đó, tôi luôn có tầm nhìn về các sự việc xảy ra
trong tương lai và có khả năng tổ chức để thực hiện ý tưởng của mình. Việc tổ
chức và vận hành một hệ thống kinh doanh đòi hỏi người quản lý phải mạnh mẽ
và có khả năng quyết đoán, đặc biệt trong những tình huống khó khăn. Ví dụ
trong lĩnh vực kinh doanh nông sản đặc biệt là gạo, đầu năm 2008, với diễn biến
lên xuống không theo quy luật ở thị trường trong nước, kết hợp với thông tin về

cung cầu quốc tế cùng một số động thái từ các nước nhập khẩu nông sản lớn, tôi
linh cảm khả năng có cơn bão giá sắp tới dù cho quy luật "được mùa rớt giá" tồn
tại nhiều năm ở Việt nam. Đánh giá như vậy tôi đã cùng với Lãnh đạo cơ quan
đàm phán không chốt giá số lượng lớn, đẩy mạnh mua hàng vào tích trữ và để
theo dõi thêm tình hình. Đúng như đánh giá, do cầu thế giới vượt cung và Mỹ sử
dụng quá nhiều nông sản để sản xuất cồn Ethanol đã làm thiếu hụt lượng gạo toàn
cầu, giá gạo đã lên gấp 2-2.5 lần so với đầu năm. Cơn bão giá này đổ xuống rất
nhiều doanh nghiệp trong nước, kể cả những doanh nghiệp có nhiều chuyên gia
dự đoán chuyên nghiệp. Do khả năng trực giác, tôi đã một phần giúp doanh
nghiệp tránh được khó khăn và tiếp tục phát triển.
Với tính cách mang tính lĩnh hội, tôi luôn thích sự tự do trong việc sử dụng
cảm xúc của mình và được chủ động trong việc sáng tạo và ra quyết định. Môi
trường làm việc nhiều thử thách trong môi trường kinh doanh cạnh tranh khốc
liệt thưởng cho tôi cảm giác yêu thích sự phức tạp, thử thách, đối đầu và vượt qua
nó. Tuy nhiên, căng thắng trong công việc đôi khi khiến tôi cảm thấy hao hụt
năng lượng và phải dành một khoảng lặng để bù đắp năng lượng và củng cố lại
các quan hệ trong gia đình.
9


10

4. BÀI TEST GIÚP GÌ TÔI TRONG QUÁ TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG CHO
CÁC HÀNH VI CƯ XỬ TRONG TƯƠNG LAI?
Việc nhận thức được các nét tính cách của bản thân mình và các cá nhân
xung quanh mình là rất quan trọng với tôi. Nó cho tôi hiểu được cảm giác của
người khác đối với cá nhân tôi như thế nào, cũng cho tôi hiểu được tính cách mỗi
người xung quanh tôi ra sao.
Điều này là rất quan trọng. Bởi vì nó giúp tôi tự điều chỉnh bản thân, biết
được thế mạnh hay điểm yếu của mình để định hướng được những tương tác của

mình với nhóm, với tập thể một cách có lợi và phù hợp nhất. Nó cũng giúp một
người ở vị trí quản lý như tôi hiểu được hành vi của các cá thể trong tổ chức, dẫn
đường cho tổ chức đạt được các mục tiêu đề ra và duy trì sự bền vững của tổ
chức.

Nguồn trích dẫn:
www.doanhnhan360.com
www.myersbriggs.org/more-about-personality-type

Quản trị Hành vi tổ chức ( Sách lưu hành nội bộ dành cho sinh viên truờng
Griggs)
_____________________________________________________

10


11

11