Đề thi hsg văn 6 cấp trường

Gia sư Thành Được

www.daythem.edu.vn

Đề bài:
Câu 1: ( 2,0 điểm)
Phân biệt về hình thức và ý nghĩa của hai câu sau:
a, Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại.
b, Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con

Câu 2:( 2,0 điểm)
Xác định và trình bày tác dụng của phép tu từ được sử dụng trong đoạn văn
sau:
“Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai
hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như
một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ. Dượng Hương Thư đang vượt thác khác
hẳn dượng Hương Thư ở nhà nói năng nhỏ nhẻ, tính nết nhu mì, ai gọi cũng vâng
vâng dạ dạ.”
Câu 3: ( 6,0 điểm):
Nêu cảm nhận của em về khổ thơ sau:
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa
( Mưa- Trần Đăng Khoa)
Câu 4: (10 điểm)
Dựa vào văn bản "Sông nước Cà Mau" của nhà văn Đoàn
Giỏi, kết hợp với trí tưởng tượng sáng tạo em hãy kể lại chuyến du lịch kì
thú của mình khi đến với vùng sông nước Cà Mau.
------------------ Hết --------------------------

Câu 1:
(2 điểm)

* Giống nhau: Cả câu (a) và (b) đều là câu trần 0,5đ
thuật đơn không có từ là.
* Khác nhau:


Gia sư Thành Được

Câu 2
(2,0 điểm)

Câu 3:
( 6,0 điểm

www.daythem.edu.vn

-Về mặt hình thức:
+Cấu tạo của câu (a): có chủ ngữ đứng trước vị ngữ.
+Cấu tạo của câu (b): có vị ngữ được đảo lên trước
chủ ngữ.
-Về mặt ý nghĩa:
+ Câu (a): Miêu tả hoạt động của nhân vật (hai cậu
bé) được nêu ở chủ ngữ.
+ Câu(b): Thông báo về sự xuất hiện của nhân vật
(hai cậu bé).-> Câu(a): Câu miêu tả
-> Câu(b): Câu tồn tại.
* Xác định được các phép so sánh và nêu được tác
dụng:

+ So sánh Dượng Hương Thư “như một pho tượng
đồng đúc” thể hiện nét ngoại hình khỏe mạnh, gân
guốc, vững chắc của nhân vật.
+ So sánh Dượng Hương Thư “giống như một hiệp
sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ” thể hiện vẻ
dũng mãnh, tư thế hào hùng của con người trước
thiên nhiên.
+ So sánh Dượng Hương Thư khi vượt thác “khác
lúc ở nhà…nói năng nhỏ nhẻ, nhu mì” để càng làm
nổi bật vẻ đẹp mạnh mẽ của nhân vật.
=> Với nghệ thuật so sánh vừa cụ thể gợi cảm lại
vừa có sức khái quát hóa, qua nhân vật Dượng
Hương Thư tác giả đã khắc họa nổi bật vẻ đẹp đầy
sức sống của con người lao động cả về ngoại hình
và phẩm chất trong công cuộc lao động chinh phục
thiên nhiên.
Thí sinh cần bảo đảm các yêu cầu sau:
+ Về hình thức:
- Viết được đoạn văn trọn vẹn về ý nghĩa và hoàn
chỉnh về hình thức.
- Không mắc lỗi về dùng từ, đặt câu, chính tả…
+ Về nội dung :
- Viết đúng chủ đề đoạn văn theo yêu cầu: suy nghĩ
về khổ thơ cuối trong bài thơ" Mưa" của Trần Đăng
Khoa.

0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ

0,25đ
0,25đ
0,5đ

0,5đ

0,5đ

0,5đ

1,0đ

5,0đ


Gia sư Thành Được

www.daythem.edu.vn

- Thí sinh có thể có nhiều cách trình bày và có
những suy nghĩ khác nhau nhưng cần chỉ ra được:
* Nêu khái quát về nội dung của bài thơ: Sự biến đổi 2,0đ
của vạn vật trong thiên nhiên bởi cơn mưa rào bất
chợt ở làng quê.
*Hình ảnh con người trong bài thơ được hiện lên
2,0đ
qua hình ảnh " Bố em đi cày về" xuất hiện ở cuối
bài thơ,lớn lao khác thường với một tư thế hiên
ngang, kiêu hãnh...
* Tình cảm kính yêu, trân trọng, tự hào của đứa con 1.0đ

về người cha kính yêu của mình

Câu 4
(10 điểm)

a. Về kĩ năng: Biết viết một văn bản tự sự kết hợp 1,0 đ
với miêu tả, biểu cảm....Có bố cục ba phần rõ ràng,
trình bày mạch lạc, lời văn trong sáng, dùng từ dễ
hiểu, ít sai chính tả.
b. Về kiến thức: Dựa vào hiểu biết về văn bản Sông 9,0 đ
nước Cà Mau của Đoàn Giỏi kết hợp với trí tưởng
tượng của học sinh, bài viết cần tập trung kể lại diễn
biến chuyến tham quan, miêu tả được vẻ đẹp của
vùng sông nước Cà Mau
Mở bài:.
1,đ
- Giới thiệu lí do của chuyến du lịch, cảm xúc chung
khi được tham quan vùng sông nước Cà Mau.
Thân bài:
- Tập trung kể và tả các cảnh:
+ Vẻ đẹp chung của vùng sông nước Cà Mau.
2,0 đ
+ Vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã
2,0 đ
của vùng sông nước Cà Mau như: vẻ đẹp kênh rạch,
sông ngòi, dòng sông Năm Căn...
+ Vẻ đẹp tấp nập, trù phú và độc đáo của cuộc sống 2,0 đ
con người ở tận cùng phía Nam Tổ quốc.
Kết bài:
- Cảm xúc ấn tượng khi tạm biệt vùng sông nước Cà 1,5đ

Mau.

Lưu ý: - Trân trọng những bài viết sáng tạo, cá tính của học sinh


Gia sư Thành Được

www.daythem.edu.vn

- Cần vận dụng linh hoạt biểu chấm. Nếu bài làm của học sinh
không đảm bảo các ý theo hướng dẫn, kể lan man thì không cho quá
½ số điểm.

Đáp án - Biểu chấm
MÔN NGỮ VĂN 6


Gia sư Thành Được

www.daythem.edu.vn

NỘI DUNG

Câu 1: Phân biệt về hình thức và ý nghĩa của hai câu sau:
a, Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại.
b, Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con.
* Giống nhau: Cả câu (a) và (b) đều là câu trần thuật đơn
không có từ là.
* Khác nhau:
-Về mặt hình thức:

Đáp án:
+Cấu tạo của câu (a): có chủ ngữ đứng trước vị ngữ.
+Cấu tạo của câu (b): có vị ngữ được đảo lên trước chủ ngữ.
-Về mặt ý nghĩa:
+ Câu (a): Miêu tả hoạt động của nhân vật (hai cậu bé) được
nêu ở chủ ngữ.
+ Câu(b): Thông báo về sự xuất hiện của nhân vật (hai cậu bé).
-> Câu(a): Câu miêu tả
-> Câu(b): Câu tồn tại.

Câu 2:Xác định và trình bày tác dụng của phép tu từ được sử
dụng trong đoạn văn sau:
“Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt
cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa
ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng
vĩ. Dượng Hương Thư đang vượt thác khác hẳn dượng Hương Thư ở
nhà nói năng nhỏ nhẻ, tính nết nhu mì, ai gọi cũng vâng vâng dạ dạ.”
* Xác định được các phép so sánh: Dượng Hương Thư khi vượt
thác:
+ như một pho tượng đồng đúc
+ giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ.
+ khác lúc ở nhà: nói năng nhỏ nhẻ, nhu mì…
Đáp án:
* Nêu được tác dụng:
+ So sánh Dượng Hương Thư “như một pho tượng đồng đúc”
thể hiện nét ngoại hình khỏe mạnh, gân guốc, vững chắc của
nhân vật.

ĐIỂM
2.0đ

0,5đ

0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ

4.0đ

0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ


Gia sư Thành Được

www.daythem.edu.vn

+ So sánh Dượng Hương Thư “giống như một hiệp sĩ của 0,5đ
Trường Sơn oai linh hùng vĩ” thể hiện vẻ dũng mãnh, tư thế hào
hùng của con người trước thiên nhiên.
+ So sánh Dượng Hương Thư khi vượt thác “khác lúc ở 0,5đ
nhà…nói năng nhỏ nhẻ, nhu mì” để càng làm nổi bật vẻ đẹp
mạnh mẽ của nhân vật.
=> Với nghệ thuật so sánh vừa cụ thể gợi cảm lại vừa có sức
khái quát hóa, qua nhân vật Dượng Hương Thư tác giả đã khắc
họa nổi bật vẻ đẹp đầy sức sống của con người lao động cả về 1,0đ

ngoại hình và phẩm chất trong công cuộc lao động chinh phục
thiên nhiên.
Câu 3 Ý nghĩa truyện “ Bức tranh của em gái tôi” (Tạ Duy Anh –Ngữ
văn 6, tập 2) ? Từ ý nghĩa của của truyện em rút ra được bài học gì về
thái độ và cách ứng xử với mọi người xung quanh, hãy trình bày suy 4,0 đ
nghĩ của em bằng một đoạn văn (khoảng 6-8 câu).
* Hình thức: Viết được một đoạn văn trình bày cảm nhận,
0,5đ
mạch lạc rõ ràng, có cảm xúc, không mắc lỗi chính tả
* Ý nghĩa: Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài
hội họa, truyện “ Bức tranh của em gái tôi” cho thấy: Tình cảm
1,5đ
trong sáng hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã
giúp cho người anh nhận ra lỗi lầm, phần hạn chế của chính
mình (đó là lòng tự ái, tính đố kị ganh ghét tài năng của em, sự
Đáp án:
mặc cảm tự ti…
* Suy nghĩ, bài học:
Học sinh cần bộc lộ những suy nghĩ chân thành, rút ra bài
2,0đ
học: trước thành công hay tài năng của người khác, mỗi người
cần vượt qua mặc cảm tự ti để có được sự trân trọng và niềm
vui thực sự chân thành. Lòng nhân hậu và sự độ lượng có thể
giúp cho con người tự vượt lên bản thân mình.
Câu4: Em được gặp gỡ nhiều nhân vật trong những câu chuyện cổ tích
đã học trong chương trình Ngữ văn lớp 6. Hãy kể và tả lại một nhân 10,0 đ
vật mà em cho là ấn tượng nhất trong thế giới huyền diệu ấy.

Đáp án:

a. Yêu cầu về hình thức, kĩ năng:
- Bài làm được trình bày thành bài văn hoàn chỉnh, có bố cục
3 phần.
1.0đ
- Biết vận dụng kĩ năng tự sự kết hợp với các yếu tố miêu tả
và bộc lộ cảm xúc.


Gia sư Thành Được

www.daythem.edu.vn

- Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy; không mắc lỗi: chính tả,
dùng từ, ngữ pháp.
b. Yêu cầu về kiến thức:
Trên cơ sở những kiến thức đã được học về kiểu văn tự sự,
miêu tả kết hợp với bộc lộ cảm xúc, học sinh tưởng tượng để
kể và tả lại cuộc gặp gỡ về một nhân vật cổ tích đã học trong
chương trình: Truyện Thạch Sanh, Ông lão đánh cá và con cá
vàng, Em bé thông minh, Cây bút thần (Ví dụ: ông Bụt, em bé
thông minh, con cá vàng, ông lão đánh cá, Mã Lương…)
Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau nhưng cần
đáp ứng được những ý cơ bản sau:
1.Mở bài: Giới thiệu thời gian, không gian, hoàn cảnh gặp
gỡ với nhân vật. (trong một giấc mơ sau khi được học, được
đọc hoặc nghe kể về câu chuyện có nhân vật ấy khi đi tham
quan đến một nơi có khung cảnh thiên nhiên gợi nhớ đến câu
chuyện và nhân vật...).
2.Thân bài: Diễn biến của cuộc gặp gỡ. Căn cứ vào các sự
việc liên quan đến nhân vật trong truyện.

+ Xây dựng một số lời thoại với nhân vật để từ đó hiểu thêm
về nhân vật, hiểu thêm ý nghĩa truyện...
+ Miêu tả được chân dung của nhân vật cổ tích (nhân vật phải
được bộc lộ tính cách thông qua các hoạt động ngôn ngữ và
diễn biến tâm trạng).
+ Xây dựng được những chi tiết, hình ảnh đẹp và thật sự ấn
tượng trong cuộc gặp gỡ.
+ Kể được nội dung câu chuyện giữa em và nhân vật, kết thúc
cuộc gặp gỡ.
3.Kết bài:
Bộc lộ tình cảm, suy nghĩ về nhân vật, nêu ấn tượng về nhân
vật.

––––––––––––––––––– Hết ––––––––––––––––––––

9.0đ

1.5đ

1.5đ
1,0đ
2,0đ
1.5đ
1.5đ


Gia sư Thành Được

www.daythem.edu.vn