Hoán dụ

Bài cũ:
Câu 1:
Câu 1:
Ẩn dụ là gì? Có những kiểu ẩn
Ẩn dụ là gì? Có những kiểu ẩn
dụ nào? Cho ví dụ?
dụ nào? Cho ví dụ?
Câu 2:
Câu 2:
Hãy phát hiện ra phép ẩn dụ
Hãy phát hiện ra phép ẩn dụ
trong câu thơ sau, chỉ ra tác dụng của
trong câu thơ sau, chỉ ra tác dụng của
nó?
nó?
“
“
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,
Thấy một Mặt Trời trong lăng rất đỏ.”
Thấy một Mặt Trời trong lăng rất đỏ.”

Tiết 101
HOÁN DỤ

I. Hoán dụ là gì?
1. Ví dụ:
“Áo nâu liền với áo xanh
Nông thôn cùng với thị thành
đứng lên”

( Tố Hữu)

?
?
Áo nâu
Áo nâu


và
và
áo xanh
áo xanh
,
,
nông thôn
nông thôn


và
và


thị thành
thị thành


gợi cho em liên
gợi cho em liên
tưởng đến những ai?
tưởng đến những ai?

2. Nhận xét:
-
áo nâu chỉ người nông dân
áo xanh chỉ người công nhân
- nông thôn chỉ những người sống ở
nông thôn
thị thành chỉ những người sống ở
thành thị

? So sánh cách diễn đạt ở ví dụ 1
với cách diễn đạt sau:
“Tất cả nông dân ở nông thôn và
công nhân ở các thành phố đều
đứng lên.”

? Vậy, hoán dụ là gì? Tác dụng của
nó?

⇒ Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện
tượng, khái niệm bằng tên của
một sự vật, hiện tượng, khái niệm
khác có quan hệ gần gũi với nó
nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm
cho sự diễn đạt.

II. Các kiểu hoán dụ:
1. Ví dụ:
a) Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.

( Hoàng Trung Thông)
b) Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
( Ca dao )

c) Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú cháu
Gặp nhau Hàng Bè.
( Tố Hữu )